S.E.R. dient analyse te geven van economische situatie ~öe. ^leutel WENNEKER RHEUMIN EEN APPEL OP HET GEWETEN VAN HET NEDERLANDSE VOLK Oudo Proever INSTELLING L00NRAAD ALS DEEL VAN DE S.E.R. de nieuwe SENATOR HUISARTS BEHOORT CENTRALE SCHAKEL TE BLIJVEN 4 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 15 OCTOBER 1954. TOEKOMSTIGE LOONPOLITIEK Daarna overleg in Stichting van de Arbeid Het bestuur van de Stichting: van do den Arbeid beeft een rapport uitge bracht over de toekomstige loonpolitiek. Het is aangeboden aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Wij ontlenen aan dit rapport het volgende Het vraagstuk van de loonpolitiek kwam medio 1953, na het door de S.E.R. uitgebrachte advies inzake het in de naaste toekomst te volgen systeem van loonbeheersing opnieuw in brede kringen van de bevolking in de belangstel ling. Het bestuur van de Stichting van den Arbeid besloot dit vraagstuk aan een afzonderlijke beschouwing te onderwerpen, waartoe aan de looneommis- sic werd verzocht ter zake een prae-advies aan het stichtingsbestuur uit te brengen. Deze commissie begon haar werkzaamheden op 11 November 1953. De eind tekst van haar prae-advies werd op 18 Juni 1954 vastgesteld. Naar het oordcel van het stichtingsbestuur zou het aanbeveling verdienen, indien de betrokken minister(s) over het onderhavige vraagstuk het advies van de Sociaal Economische Raad zou(den) vragen, afgezien van de vraag of de S.E.R. eigener beweging een advies aan de regering zou wensen uit te brengen. l Anderzijds dient het systeem van loonvorming een coördinerend karak ter te dragen, opdat met inachtneming van economisch en sociaal verant woordde differentiaties een harmoni sche loonopbouw in de onderscheiden bedrijfstakken en ondernemingen ge waarborgd blijft. Het spreekt vanzelf dat een dergelijk systeem van loon vorming gezien moet worden als een resultante van ter zake levende wen sen voor de naaste toekomst, zodat op langere termijn gezien dit voorgestel de systeem nog aan veranderingen on derhevig kan zijn. Verondersteld wordt, dat de S.E-R. een analyse en prognose zal opstellen De voor- en nadelen van het huidi ge systeem worden in het rapport uit eengezet. Onder handhaving van de voordelen en met vermijding van de nadelen van het huidige systeem dienen als uit gangspunten voor het toekomstige systeem van loonvorming de navol gende wenselijkheden zoveel mogelijk gerealiseerd te worden: 1. De primaire verantwoordelijkheid voor de loonvorming dient zoveel mogelijk te berusten bij het be drijfsleven, waarbij de overheid als hoedster van het algemeen belang een aanvullende taak heeft; 2. Het algemene loonniveau dient steeds in overeenstemming te zijn met de fundamentele economische en sociale factoren (werkgelegen heid, betalingsbalans, ruilvoet, een sociaal verantwoord loonniveau). 3. Een zo grote mogelijkheid van dif ferentiatie in de lonen en andere arbeidsvoorwaarden als met de coördinatiegedachte in overeenstem ming is te brengen. Hiervan uitgaande komt men tot een systeem van loonvorming, dat ener zijds een nationaal karakter dient te dragen, in zoverre het gemiddelde loonniveau moet zijn afgestemd op de fundamentele economische en sociale factoren van de Nederlandse volks huishouding, met behulp van door het toporgaan van het bedrijfsleven, i.e. de S.EJR., vast te stellen richtlijnen. 20 tabletten 65 cent met betrekking tot de economische si tuatie, welke zal worden toegespitst op dc loonpolitiek, waarmee een uit spraak zal worden verkregen over het algemene loonniveau. Het maken van deze analyse en het opstellen van de prognose geschiedt als regel één keer per jaar, tenzij bijzondere omstandig heden aanleiding geven van deze re gel af te wijken. Indien deze prognose en analyse daartoe aanleiding geve, zal vervol gens de Stichting van den Arbeid (of een ander orgaan van overleg van de centrale werkgevers- en werkne mersorganisaties) geraadpleegd dienen te worden met betrekking tot een eventuele wijziging in en aanvulling van de richtlijnen voor de loonpolitiek en de details daarvan. Het bij dit over leg gevormde oordeel wordt vervol gens ter kennis gebracht van de S.E.R., waarna de S.E.R. al of niet een wijzi ging van de richtlijnen vaststelt. Over eenkomstig de bestaande verlangens komt door middel van deze procedure het vaststellen en het wijzigen van de richtlijnen aan de zijde van het be drijfsleven te liggen. Positie overheid Onder verwijzing naar het vooraf gaande dient in aanmerking te wor den genomen, dat ook t.a.v. het toe komstige systeem van de loonpolitiek de overheid als hoedster van het al gemeen belang een taak heeft. Bij het behandelen van de richtlijnen in de S.E.R. heeft, naar het oordeel van het stichtingsbestuur, de overheid de gele genheid door middel van waarnemers van haar inzicht blijk te geven. Wanneer de S-E.R. met betrekking tot het wijzigen en vaststellen van de richtlijnen een besluit neemt, dient een dergelijk besluit door de over heid te kunnen worden geschorst of vernietigd. Het stichtingsbestuur is van oordeel, dat het aanbeveling verdient voor de hier in het geding zijnde besluitvor ming een meerderheid te verlangen van tenmiste 5/9 van het aantal door de S.EJt. uit te brengen stemmen. Dit ALS DE SCHOOLJEUGD AANBELT.. Postzegelactie voor misdeelde kind (Van onze speciale verslaggever) Als dit najaar weer ontelbare plaatselijke comité's met een aansteke lijke ijver hun beste krachten gaan wijden aan de verkoop van kinder postzegels, dan zegt dat iets omtrent het grote belang, dat met hun actie gemoeid is. Duizenden geven hun vrije tyd voor de verkoop in de stands op de postkantoren, voor de huis-aan-huis-verkoop, voor het bezoeken van kan toren, bedrijven en de beoefenaars van de vrije beroepen zoals artsen, tandartsen, notarissen, advocaten en dergelijken voor de verkoop in ziekenhuizen en kazernes. Op straat gaat men weer het kopen V{in kin derpostzegels aanbevelen met assistentie van muziekcorpsen en geluid wagens. Op markten en pleinen stelt men de postzegels weer in echte of ge- improviseerde kramen verkrijgbaar; talrijke grote winkelbedrijven geven etalages en verkoopruimte. In dit alles ziet men de vaste wil, dat ook de kinderpostzegelactie in 1954 weer slagen moet. Als de amb tenaren van de P.T.T. van 15 No vember af weer kinderpostszegels gaan verkopen en als de sohooljuegd weer ingschakeld wordt om iedereen van kinderpostzegels te voorzien, dan staat het vast, dat een groot menslievend werk verricht wordt, dat iedereen naar vermogen dient te steunen. Ook de schooljeugd zal er weer op uittrekken. Juist de schooljeugd! Want kan men zich iets mooiers voorstellen dan dat het lichamelijk en geestelijk gezonde en goed ver zorgde en opgevoede kind zijn krach ten wijdt aan een inzameling van geld, dat de verpleging van het mis deelde kind ten goede komt. Onder het motto „Door het kind voor het kind" zullen de jongens en meisjes weer bij U aanbellen om uw bestellingen van kinderpostzegels en ansichten voor het kind op te nemen. Men behoeft dan nog niets te beta len. Dat komt pas later by de afle vering. Wie zal een jongen of een meisje, dat met overgave tracht de „omzet" zo hoog mogelijk op te voeren, kun nen teleurstellen? Maar meer nog: wie zal de duizenden misdeelde kin deren, die in inrichtingen verpleegd worden, durven teleurstellen? In de ontelbare kindertehuizen, die ons land rijk is, wordt met liefde en toewijding en vaak met een onuit puttelijk geduld gewerkt, om de jeugd, die lichamelijk zwa.k of ziek is, die doof, slechthorend, doofstsom, blind of slechtziend is, die mis maakt of kreupel is, die geestelijk misdeeld of ziek is, die verwaarloosd is of op het verkeerde pad geraakte, te verplegen, te verzorgen en op te voeden. Het spreekt vanzelf, dat daarvoor veel geld nodig is. Wie kinderpost zegels koopt of ansichten voor het kind, draagt aan het bijeenbrengen daarvan zijn steentje bij. Al bijna dertig jaar vinden kinderpostzegels en prentbriefkaarten in steeds gi-o- ter aantal hun weg naar de bewo ners van alle gehuchten, dorpen en steden van Nederland. De netto-op brengst bedroeg in 1924 24.000. Het vorige jaar was die opbrengst 1.000.000. In 1954 wil men niet onder dit millioen blijven! Duidelijker kan de wenk voor wat elke Nederlandse burger te doen staat, als een school kind aanbelt, niet zijn. Advertentie. ZEER DUDE GENEVER getal van 5/9 is ontstaan op grond van de overweging dat, mocht zich het bij zondere geval voordoen dat de leden, benoemd door de werkgevers- en werknemersorganisaties en bloc een te genovergestelde opvatting over het te nemen besluit zouden hebben, 2/3 van het aantal Kroonleden de doorslagge vende beslissing zou moeten geven, Afwijkingen Het rapport acht het wenselijk, be- drijfstaksgewijze afwijkingen te er kennen als een element van de loon politiek. Deze bedrïjfstaksgewijze af wijkingen dienen gegrond te zijn op de verschillen, welke in bedrijfstak ken kunnen bestaan ten opzicht van de gemiddelde cijfers inzake de werkge legenheid, productiviteit en rentabili teit. Het bestuur van de Stichting van den Arbeid is van mening dat in col lectieve regelingen van arbeidsvoor waarden, indien partijen dit overeen komen, een zekere mate van onderne mingsgewijze differentiaties mogelijk moet zijn. PRACT1SCHE TOEPASSING College van Rijksbemiddelaars zal verdwijnen Inzake de vraag, op welke wijze de practische toepassing van de loon politiek dient te geschieden, wordt het volgende gezegd: Ook In de toekomst verdient het aanbeveling, dat partyen in gezamen lijk overleg tot een voorstel inzake de regeling van lonen en andere ar beidsvoorwaarden komen. Het nieuwe orgaan, dat belast zal worden met de uitvoering van do toekomstige loonpolitiek, zal mede tot taak hebben, voor zover nodig, een voortgezet overleg van partijen te bevorderen. Hoe wel dit orgaan ook de bevoegdheid zal hebben een loonregeling vast te stellen, zal van deze bevoegdheid een voorzichtig gebruik moeten worden gemaakt. Uitgaande van de vermelde publiek rechtelijke bevoegdheden, welke ook bij de uitvoering van de toekomstige loonpolitiek aanwezig zullen z\jn, is aandacht geschonken aan de vraag, welk orgaan met deze uitvoering be last zal moeten worden. Hierbij is enerzijds in aanmerking genomen de reeds eerder wenselijk geachte co ördinatie in de loonpolitiek en ander zijds de behoefte het georganiseerde bedrijfsleven bij de uitvoering van de Advertentie. Aftreden prof. Muntendam wordt betreurd. In het ledencongres van de Kon. Ned. Mij tot bevordering der Genees kunst, dat gisteren te Leeuwarden geopend is heeft de oud-voorzitter der maatschappij, prof. dr. L. A. Hulst, een jaar rede gehouden. Als drie ge beurtenissen, die inzonderheid ook 't leven der maatschappij hebben bewo- fen, noemde spreker de stormramp, e algemene ledenvergadering van de World Medical Association en de prij- zenbeschikking voor specialisten, die zich buiten de belangengemeenschap meenden 'te moeten plaatsen. Het heeft de maatschappij niet on bewogen gelaten aldus spreker dat prof. Muntendam is afgetreden als staatssecretaris voor de volksge zondheid. Het is hier niet dc plaats om over de betekenis van deze stap te oordelen. In het jaarverslag noem de het hoofdbestuur deze mutatie een stap achteruit. Zeer belangrijk noem de prof. Hulst het vraagstuk der spe cialisten-opleiding. De maatschappy heeft zich dan ook bereid verklaard zitting te nemen in een staatscom missie, welke tot taak heeft de oplei ding der specialisten te bestuderen. Hoe de gemiddelde arts de vorde ringen der moderne geneeskunst moet kunnen volgen, heeft de maat schappij ook in 1953 met zorg ver vuld. In de zelfde vergadering heeft de voorzitter der maatschappij, dr A. H. M. J. G. Sluyters, tegenover de zeer ver doorgevoerde specialisatie uiteen gezet, dat de huisarts behoort te blij ven en ook zal blijven, als centrale schakel. Hy is de man, die het geheel overziet, die van de gehele mens ver stand heeft, die de zieke mens in zyn eigen omgeving en levensomstandig heden kent en de invloed van die om geving en van die levensomstandighe den grondig kan beoordelen. loonpolitiek meer verantwoordelijk heid te laten dragen dan tot dusver re het geval was. Op grond van deze overwegingen zon het aanbeveling verdienen over te gaan tot de Instelling van een loon- raad, als vaste commissie van de S. E.R., zij het ook met een bijzonder karakter. Voor zover uit de inhoud van dit rapport voortvloeit, dat be voegdheden van het huidige college van ryksbemiddelaars met betrek king tot de loonspolitlek dienen over te gaan naar de S.E.R. zal daar voor een wettelijke regeling ge- lege van ryksbemiddelaars zal ophou den te fungeren. Om practische redenen zou het ver der aanbeveling verdienen, dat de 9. E.R. de uitvoering van de loonpolitiek: al of niet onder het stellen van nade re regelen, aan de loonraad delegeert met Inbegrip van het toetsingsrecht ten aanzien van loonverordeningen. De loonraad dient te worden samen gesteld uit vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers benevens kroonleden. De hierboven genoemde Instelling van de loonraad zal dienen plaats te vinden door de S.E.R. in overleg met de betrokken minis ter (s). Vervolgens is aandacht geschon ken aan de vraag, op welke wijze In het voorzitterschap van de loonraad moet worden voorzien. Hierbij is vooral rekening gehouden met het feit, dat zowel binnen als buiten de looncommissie van de stichting van den Arbeid het op prijs wordt ge steld, dat het voorzitterschap van deze commissie het ene half jaar wordt waargenomen door een werk gevers-vertegenwoordiger en het vol gende half jaar door een werkne mers-vertegenwoordiger. Gelet op de samenstelling van de loonraad, wordt het wenselijk ge acht dat 8 leden van de loonraad als voorzitters zouden kunnen fungeren. De kroongroep, het werkgeversge deelte en het werknemersgedeelte in de loonraad zouden ieder 1 lid ais voorzitter dienen aan te wijzen. Ook is nog aandacht geschonken aan de vraag, in hoeverre en op welke wyze de loonraad ingeschakeld moet worden met betrekking tot eventuele algemene loonronden, zoals deze na 1945 verschillende keren hebben plaats gevonden. Een wyziging van de richtlijnen zal door de S.E.R. dienen plaats te vin den, waarby dus ook de economische aspecten van een dergelyke wijziging onder ogen kunnen worden gezien. Bevoegdheden Voorzover daartoe aanleiding be staat doch alleen in zeer bijzonde re omstandigheden, welks leiden tot schoksgewyze veranderingen in de kosten van levensonderhoud, bijv. ten gevolge van overheidsmaatregelen en voorzover deze niet kunnen worden opgevangen volgens de normale pro cedure mag de mogeiykheid niet worden uitgeschakeld, dat de loon raad naar aanleiding van een voor genomen wyziging in de richtlynen en op uitdrukkelijk advies van de S. E.R. een voor het gehele bedrijfsle ven algemeen bindende maatregel vaststelt. Bovendien heeft de loon raad, op grond van door de S.E.R. vastgestelde richtiynen, de bevoegd heid een algemene wyziging of ver gunning tc geven met betrekking tot bijv. het verlenen van een extra-uit kering, het vryaf geven op de natio nale feestdag, enz. FEUILLETON door PATRICIA WENTW0RTH 28 „Je praat onzin, Frank. Ik kan met je meevoelen, omdat iets dergelyks my overkwam in 1915. Toen zat ik ook helemaal In de put, maai- later zag ik het anders in. En dat zul jy ook". Er kwam iets, dat naar insubordi natie zweemde in de blik van Abbott's lichtblauwe ogen, terwyi hy de schou ders, de gordel en de zeer respectabele omvang van zyn chef bekeek. Deze liet intussen steeds duideiyker van zyn afkeuring biyken. „Luister nu eens neiar my! Ik zou er om willen wedden niet dat ik van wedden houd of er ooit van ge houden heb; het is maar by wijze van spreken nu lk zou er om willen wedden, dat je gedacht hebt: „Wat komt het erop aan, dat een oude pro fessor wordt vermoord, als er duizen den in de gehele wereld elkaar dage- ïyks aan stukken schieten". Frank Abbott plooide zijn lippen onhoorbaar tot een wat oneerbiedige uitdrukking, maar zei toen hardop, uiterst beleefd: „Als al tyd heeft u ge- ïyk, meneer. Dat is precies wat ik dacht". „Houd er dan mee op. en luister naar my! Wat is de grondoorzaak van deze en alle vorige oorlogen? Min achting voor de wet, juist als by elke andere misdaad. Iemand wil iets heb ben en hy probeert het te bemachti- en. Wie hem in de weg komt, geeft iy er van langs en het kan hem niets schelen. Jammer genoeg kan niets er een eind aan maken als het tussen volkeren gaat. Maar voor de laat ons zeggen „particuliere" misdaad is er de wet en zyn wy er. Telkens als we een misdadiger te pakken krygen, tonen we de mensen, dat de wet er Is om hen te beschermen en dus geëer biedigd moet worden. Op die manier krijg je een volk, dat de wet respec teert. En eenmaal zover, krflg je lang zamerhand ook mensen, die eerbied hebben voor de wetten van andere mensen je kunt het Internationale Wet noemen. Met de Duitsers is het mis gegaan ze hadden geen eer bied meer voor de wet, maar hier zal dat niet gebeuren! De wet moet ge diend worden en daarvoor bestaan wij. Jy en ik zyn dienaren van de wet en het komt er niet op aan, of we vliegen, een tank besturen, dan wel een moordenaar achterna zitten: we moeten onze plicht doen. Nu, hier er. Ik zie een man van de ilaateelyke politie op het perron en nop, dat hy een auto heeft". Dat was het geval en ze reden er mee naar het politiebureau te Bourne, waar ze het getuigenis van een zelf bewust en opgetogen jongmens, Cyril Bond genaamd, In ontvangst namen. Op de hem gestelde vragen gaf hij be. slist en duideiyk antwoord; tenslotte kon hy gaan met de boodschap, dat hy tegenover de buitenwereld mondje dicht moest houden. Hierna kondigde Lamb aan, dat ze naar de oude pas torie zouden wandelen als Iemand nun de weg wilde wyzen, maar dat hy eerst graag de kerk wenste te zien. HOOFDSTUK XVI. Over de tafel in de vroegere stu deerkamer van. de predikant keek juf frouw Brown de twee politiemannen aan. Ze was zó bleek, dat het er Iets van had, alsof ze voor het gesprek ten einde was een flauwte zou kun nen krhgen. Gehuld in een zwarte ja pon, zat ze styf rechtop met de ogen op het gelaat van de hoofdinspecteur gericht. Er was een gejaagde bllK In ogen met hun wydgeopende pu pillen. Brigadier Abbott zat met een noti tieboekje aan het ene einde van de tafel. In zjn loopbaan had hy al heel wat angstige mensen gezien, maar naar zyn mening was juffrouw Brown wel een van de meest angstige. Na een indrukwekkend ogenblik van stilzwygen begon Lamb het ver hoor. „U ls juffrouw Medora Brown?" „Ja". „U heeft gisteren by het gerechte- ïyk onderzoek getuigenis afgelegd In zake de dood van meneer Harsch en gezegd, dat u, na Dinsdagmorgen uw sleutel te hebben gebruikt, die weer ln de bovenste lade, links, van het schryfbureau van juffrouw Fell had gelegd eu niet weer naar de kerk was geweest". „Ja". „Wilt u Iets veranderen ln dat ge- lulgenis of er wat aan toevoegen?" Nauwelijks hoorbaar was het ant woord: „Neen". Met enige gewichtigheid ontvouw de Lamb een DladHaasten deed hy zich niet. „Ik heb hier de verklaring van een getuige, die zegt, dat hH zich op de avond van het gebeurde, ongeveer tussen negen uur en kwart voor tie nen, in een laan, bekend als het kerk- pad, bevond. Hy beweert, dat u door de tuin in de laan kwam en daar pro fessor Madoc ontmoette, die u vroeg, of u naar de kerk ging om er meneer Harsch te spreken, die daar het orgel bespeelde. Hy zei, dat u niet moest gaan en dat u hem de sleutel moest feven. Toen u weigerde, verdraaide y uw arm, waarby' de sleutel viel. Volgens de getuige heeft meneer Ma doc die opgeraapt en is hy in de rich ting van de kerk gelopen, terwyi u naar de tuin terugging en de deur sloot. Heeft u hierover iets te zeg gen?" Juffrouw Brown bleef hem met haar wijd geopende ogen aanstaren. Even haar bleke lippen bevochtigend, zeide ze: „Neen". Zich over de tafel heenbuigend, ging Lamb voort: „Ik dien er u by te vertellen, dat volgens majoor Albany uw sleutel Donderdagavond niet ln de lade was, maar dat hy wèl op haar plaats lag, toen u allen Vrydagmorgen van het gerechtelyk onderzoek terugkeerde. Verder is er een getuigenis, dat u Donderdag middernacht een kwar tier lang het huis heeft verlaten en naar de laan is gegaan. Daar lag wat gebroken glas en u heeft een stukje ervan aan uw kleding meegebracht. Ook meneer Madoc heeft wat van dat gebroken glas meegenomen. Uit dit alles concluderen wy, dat u hem Don derdagnacht opnieuw heeft ontmoet en dat hy u toen de sleutel heeft te ruggegeven, die hy u Dinsdag had af genomen". Nu trad een Ietwat langdurige stil te in. Brigadier Abbott keek van zyn notities op en sloeg juffrouw Brown nauwkeurig gade. zy keek echter niet naar hem, maar naar de hoofdinspec teur. Eensklaps werd Abbott zich ervan bewust, dat haar blik een an dere uitdrukking had gekregen. Het leek wel alsof ze, nu zy het ergste had gehoord, al haar moed byeen raapte. Haar dodelyke bleekheid was verdwe. nen, al kon men ook niet zeggen, dat ze weer kleur op de wangen had, want vermoedelyk had de dikke zach te huid van haar gezicht die nooit bezeten. Waarschijnlijk zag zij er in normale omstandigheden ongeveer uit als nu. Terwijl die gedachten Frank door het hoofd vlogen, maakte ze een lich te beweging, waarop Ze vlug en zach tjes vroeg: „Mag ik een verklaring afleggen?" „Natuurlijk", antwoordde Lamb. „Ik zal graag alles horen wat u heeft te zeggen". Een beetje naar hem overbuigend, zei ze nu: „Het spreekt vanzelf, dat ik niet weet wie uw getuige is, maar hy heeft zich helemaal vergist. Ik kan u precies vertellen wat er ge beurd is. Ik kon horen, dat meneer Harsch op het orgel in de kerk speel de. Hij is ze hield even op en zei tóen, zichzelf verbeterend hij was een heel goed musicus. Ik ging dik- wyis de kerk binnen om te luisteren als hy speelde. Dat dacht ik ook Dins dagavond te doen en ik nam de sleu tel mee, omdat hy soms de deur af sloot. Ut liep de tuin door en opende de deur. die tot het kerkpad toegang geeft. Een eindje verder is er precies zo'n deur in de muur van het kerk hof". (wordt vervolgd),

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 4