Gerestaureerde Hervormde kerk
van Rilland overgedragen
C.J.M.V.-WERK IN ZEELAND
IN GOES GESTART
uitvin
Zeeuwse Almanak
Zeurende maag?
STREEKCONFERENTIE VAN
SPEELTUINVERENIGINGEN
SCHOOLTANDVERZORGING OP
BEVELAND WORDT BEPERKT
Agenda
2
PROVIN CI ALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 11 OCTOBER 1954
PLECHTIGHEID IN KLEINE KRING.
Dankbaarheid over hulp van Synode
en zustergemeente Middelburg
Hoewel de Herv. gemeente van Rilland tijdens de restauratie regelma
tig in haar kerkgebouw bijeenkwam en ook reeds twee Zondagen in het
vernieuwde gebouw dienst hield, was het Zaterdag toch een bijzondere
dag, toen des middags het werk officieel werd opgeleverd en overgedra
gen. In kleine kring kwamen kerkvoogden, notabelen en kerkeraad met
een aantal genodigden in de consistoriekamer bjjeen voor deze plechtig
heid. Niet alleen voor deze officiële handeling, doch ook om te getuigen
van de grote dankbaarheid voor de vele financiële hulp, welke mocht wor
den ontvangen.
De president-kerkvoogd, de heer
J. A. Boot, kon o.m. welkom heten
de vertegenwoordiger van de Gene
rale Synode en secretaris van de
bouw- en restauratiecommissie, mr.
G. A. Terlinde, alsmede afgevaardig
den van de zustergemeente Mid
delburg en enkele leden van de plaat
selijke Vrouwenvereniging, welke als
enige vereniging op kerkeiyk gebied
ook financiële steun gaf.
Onder leiding van de architect, ir.
P. J. 't Hooft, werd daarop het ver
nieuwde kerkgebouw bezichtigd, dat
door de smaakvolle inrichting onge
twijfeld veel aan schoonheid heeft ge
wonnen, doch bovendien beter aan
zijn bestemming als huis van samen
komst voor de gemeente zal voldoen.
Ir. 't Hoft kon dank brengen aan de
aannemers en leveranciers voor de
wijze, waarop zij zich van hun op-
'n Nieuw Record:
Due George Record
extra mild 18 ct.
dracht hebben gekweten en de
kerkvoogdij adviseerde het gebouw
over te nemen.
De president-kerkvoogd, de heer
Boot, aanvaardde het gerestaureerde
kerkgebouw, onder dankzegging aan
de architect alsmede zijn opzichter,
de heer Kopmels en de aannemers,
doch bovenal jegens God, die dit al
les zo heeft geleid. Na de kerk in ge
bruik overgedragen te hebben aan de
kerkeraad, releveerde de heer Boot
nog het verloop van de restauratie.
Toen in 1944 kerk en pastorie door
oorlogsgeweld tamely zwaar werden
beschadigd en de schadevergoeding
uiterst gering was, moest een beroep
op de gemeente worden gedaan. De
restauratie vergde ca. 40.000. Eén
dag voor de watersnood legde de
schilder nog de laatste hand aan het
schilderwerk, doch toen de stormvloed
lcwam, ontstond opnieuw een grote
chaos. Met grote dankbaarheid me
moreerde de heer Boot de financiële
hulp van de Synode en 'de zusterge
meente Middelburg, welke thans werd
ontvangen. De restauratie welke bijna
30.000 heeft gevergd, werd nu ge
heel bekostigd, zonder hulp van de
eigen gemeente.
Mr. Terlinde getuigde van de blijd
schap van de Synode en de bouw- en
restauratiecommissie, dat thans weer
een kerkgebouw is gerestaureerd,
waarna ds. E. Sneller de vreugde
van de Herv. gemeente van Middel
burg vertolkte, dat men iets voor
deze zustergemeente heeft mogen
doen. „Wij zijn blij, dat Rilland Bath
weer een „pleisterplaats" heeft op de
grote trek
Burgemeester J. C. W. Jobse bracht
namens het gemeentebestuur dank
aan de kerkvoogdij, voor de belang
rijke bydrage welke werd geleverd ter
verfraaiing van het dorpsbeeld, door
restauratie van de kerk. Voorts sprak
hy de hoop uit, dat vele geslachten
naar dit kerkgebouw zullen opgaan
om het Evangelie te beluisteren.
Als laatste spreker voerde de pre
dikant, ds. C. den Engelse het woord,
die herinnerde aan de rampdagen
om daarna met grote dankbaarheid te
wijzen op de vloedgolf van medeleven,
welke werd ontvangen. Dank bracht
hij aan Synode en de Herv. gemeente
van Middelburg. Hy hoopte dat het
tot stand gebrachte ook een deel mag
zijn van de restauratie van de kerke
lijke gemeente. Bij alles moet het
toch in de eerste plaats gaan om de
ontmoeting Gods. Tot slot las ds. den
Engelse een gedeelte uit Psalm 89.
De president^kerkvoogd sloot daarop
deze bijeenkomst met een woord van
dank tot de kerkvoogden en notabe
len voor hun medewerking, waarna
ds. den Engelse eindigde met dankge
bed.
NATIONALE BONDSDAG IN MIDDELBURG.
Provinciale Bondsdag in Kapelle wordt de vijftigste.
Zaterdagmiddag werd in de Prins van Oranje te Goes de startbijeen
komst gehouden van het C.J.M.V.-werk in Zeelandi De voorzitter der Pro
vinciale Commissie, de heer O. Leunis, liet in zyn openingswoord een waar
schuwing horen tegen de vervlakking. Men zal hiertegen ook in het C.J.M.
V. hebben te waken.
Er werden enkele bijzonderheden medegedeeld over de bondsdagen, die
volgend jaar worden gehouden. De Prov. Bondsdag te Kapelle zal de vijf
tigste zyn. De morgenbyeenkomst zal beginnen met een bidstond, daarna
een kort openingswoord, muziek, zang en het Bondsonderwerp. De ere
voorzitter van het C.J.M.V., ds. P. V een te Utrecht, heeft zich bereid ver
klaard daarvoor naar Zeeland te komen.
In de middag wordt een program
ma afgewerkt met muziek, zang en
een toneelstuk.
Wat de Nationale Bondsdag op He
melvaartsdag in Middelburg betreft,
kon reeds worden meegedeeld, dat
VAN
TOT
DOKTERSVOETBAL.
Een voetbalelftal samengesteld uit
doktoren uit Dordrecht heeft Za-
dagmiddag op het sportterrein van
de inrichting „Vrederust" een vriend
schappelijke wedstrijd gespeeld tegen
een elftal, waarin o.m. 6 veteranen, 4
spelers uit het eerste elftal en dokter
Pleyters meespeelden.
In de eerste helft waren de elftal
len wel tegen elkander opgewassen.
„Vrederust" opende de score door
Vergouwen, terwijl dokter Kwee kort
daarna gelijk maakte.
Invaller A. Goffau uit Dordrecht
gaf de gasten een voorsprong, doch
voor de rust had Hogesteger weer ge-
ONTWAPEND...,
Uit de tyd, dat ze nog bij de moe
der van mevrouw gediend had stamde
het recht van de visvrouw om „me
vr ouv;" bij haar voornaam te noe
men. terwijl mevrouw de visvrouw
nooit anders betitelde dan met „Me-
rie".
Er was in de loop der jaren in de
verhouding werknemer-werkgever
een zekere vertrouwelijkheid ge
groeid, welke sinds de werknemer
„kleine zelfstandige" was geworden,
zelfs was overgegaan in een zekere
vrijmoedigheid van haar kant. Die
vrijmoedigheid droeg een prettig ka
rakter, doch daar dreigde een einde
aan te komen, toen Merie met het ge
wicht ging smokkelen
Mevrouw nam op zekere dag name
lijk de moeite om een partijtje schar
op haar keukenweegschaal te leggen,
ter controle. Merie, zo bleek, had de
vrijmoedigheid genomen om een onsje
te weinig te verstrekken. Ze werd ter
verantwoording geroepen en sprak,
allerminst uit het veld geslagen:
„Wel wél, dan deugt m'n schaeltje
niet, hé"....
Hetgeen de beste kan overkomen.
Merie nam evenwel geen halve maat
regelen en besloot alle mogelijk op
komend wantrouwen in de kiem te
smoren door onmiddellijk een enorme
sfeer van vertrouwelijkheid te kwe
ken. Komend uit de keuken, op weg
naar haar viskar, sprak ze huiselijk:
„k Zal meteen maa reven van je wee-
ceetje gebruik maken", en verdwenen
was ze, achter de deur, toegang ge
vend tot dit intieme vertrekje.
Mevrouw waren de wapenen uit de
handen geslagen. Want spreid maar
eens wantrouwen ten toon ten aan
zien van personen, die zo „eigen" by
je zyn
lyk gemaakt. Het eerste kwartier na
rust ging de wedstryd gelyk op. Toen
maakte Rozemulder weer een doel
punt voor „Vrederust" en wist kort
na de aftrap dokter De Boer weer ge
lijk te maken (33). Maar toen was
het afgelopen en nam „Vrederust"
het spel geheel in handen. Hogeste
ger maakte kort achter elkander
twee goals en even voor het einde
bracht v. d. Hoek de stand op 63.
Na afloop der wedstrijd verzamel
den de spelers zich in het hoofdge
bouw waar de geneesheer-directeur
van „Vrederust" de aanvoerder van
de Dordtse doktoren als herinnering
een bekertje uitreikte.
B.B.
De ilfwoners van Oosterland zullen
Donderdag a.s. worden opgewekt tot
belangstelling voor de Bescherming
Bevolking. Het kringhoofd van de
Bescherming Bevolking op Schou-
wen-Duiveland, de heer Haverhoek,
spreekt des avonds in de koffiekamer
van het Verenigingsgebouw over het
doel en de opzet van deze organisatie
in het algemeen en over de oprich
ting van een plaatselijke blokploeg in
het bijzonder.
DUISTERNIS.
Deze week zorgde een dragline
voor diepe duisternis. Het was
een dragline, welke in de ge
meente Renesse gebruikt wordt
bij het uitvoeren van herverkave
lingswerkzaamheden. De machi
nist had het ongeluk een kabel
van de P.Z.E.M. te „verschal
ken". Het gevolg was, dat de
Westhoek van Schouwen zonder
stroom kwam te zitten.
TACHTIG-JARIGEN.
Mevrouw GeuzenVan Vossen en
de heer Van der Klooster, belden te
Sint-Annaland, maakten vorige week
de acht kruisjes vol. Het spreekt van
zelf, dat de belangstelling voor de
jarigen groot was. „Op naar de ne
gentig", is nu hun devies.
TENSLOTTE
Tenslotte vermelden we nog, dat
het echtpaar C. VisserBoscher te
Sas van Gent op 6 October zyn gou
den bruiloft vierde.
Word geen maaglijder. Neem
het programma daarvoor in grote lij
nen gereed is. De dag daarvoor vindt
een ontvangst plaats van -het Bonds-
bestuur, waarna de gebruikelijke sec
tievergaderingen gehouden worden.
In de middag zullen de dan aanwezi
ge afgevaardigden kunnen genieten
van een bustocht over Walcheren. De
avond wordt gebruikt voor de huis
houdelijke vergadering, die naar ge
lang van het aantal aanwezigen, in
een zaal of een kerk wordt gehouden.
Maximaal zullen aan deze Bondsdag
3000 bezoekers kunnen deelnemen.
De Nationale Bondsdag zelf wordt
in een tent gehouden, waarin 's mor
gens ook de bidstond wordt gehou
den. Daarna zijn er de toespraken, de
Bondsrede e.d. 's Middags wordt een
wisselend programma aangeboden,
dat vrij vroeg zal zijn geëindigd. Men
wil n.I. alle deelnemers met bussen
naar Vlissingen vervoeren, waarna
hen een boottocht op Noordzee en
Wester-Schelde wordt aangeboden.
Men stelt pogingen in liet werk om
daarvoor een schip te krygen. Noch
de Provinciale Stoombootdiensten,
noch de Stoomvaart Mij. „Zeeland"
kunnen hiervoor een schip afstaan, in
verband met seizoendrukte om die
tijd van het jaar.
Op 22 en 23 Januari 1955 zal er te
Domburg een zendingsweekend wor
den gehouden. In Goes komen de C.J.
M.V.-ers op 12 Maart in voorjaars
werkvergadering byeen terwijl in de
zelfde maand een weekend voor C.J.
M.V. bestuurders op Noord-Beveland
zal worden gehouden.
Tijdens de vergadering werd een
commissie voor gemengd werk be
noemd, die tot taak heeft de moge
lijkheid na te gaan om samen te wer
ken met de C.J.V.F. In November
Bouwplannen
Geref. kerk Goes.
Een actie, gevoerd onder de leden
van de Geref. Kerk te Goes, in ver
band met de plannen tot bouw van
egn nieuwe kerk met vergaderzalen in
plan-Oost, heeft tot resultaat gehad,
dat voor f 63.650 werd ingeschreven op
de renteloze geldlening. Voorts werd
f 8100 aan giften ineens ontvangen en
ruim f 6000 aan giften, over enkele ja
ren verdeeld. Op een Dinsdag a.s. te
houden gemeenteavond zullen nadere
mededelingen worden gedaan.
Loonsverhoging in
land- en tuinbouw.
Naar wij vernemen is in de Stich
ting v. d. Landbouw in Zeeland over.
eenstemming bereikt over de 6 pet.
loonsverhoging. Met Ingang van 4 Oc
tober j.l. zyn alle uur-, week- en ta
riefionen met dit percentage ver
hoogd.
„La Pampa" wordt te
Vlissingen hersteld.
Het Engelse motorschip „La Pam
pa", dat deze week in de Wester-
schelde aan de grond liep en Vrijdag
werd vlotgetrokken, zal in het dok
van de Kon. Mij. „De Schelde" te
Vlissingen worden gerepareerd.
Zaterdag werd in Middelburg de jaar
lijkse bekerwedstrijd van de Zeeuw
se Rode Kruisteams gehouden. Na
deze sportieve kamp was er een défi
lé voor dé scheidende gewestelijke R.
E.K.-commandant, dokter P. C. J.
van der Slikke uit Middelburgdie
hier het voorbytrekken van de colon
nes aanschouwt.
Foto P.Z.C.
krijgen de jongensleiders een week
end op Schouwen en Duiveland.
FINANCIËN.
Ook werden enkele mededelingen
gedaan over de financiële actie, die
zal worden gevoerd met het doel de
penningmeester van de Prov. Com
missie op de Prov. Bondsdag te ver
blijden met een groot bedrag, be
stemd voor versterking van de kas.
Dit is nodig, omdat de Prov. Com
missie sinds 1914 nog altijd dezelfde
contributie van de afdelingen vraagt,
en ondanks de stijgende uitgaven
ieder jaar nog rond is gekomen. Me
de door het extra werk veroorzaakt
door de ramp e.d. staat men deze ja
ren nu voor extra hoge kosten,
waarvoor men dan een extra beroep
op de leden in Zeeland wil doen.
De heer M. Allewijn heeft vervol
gens een causerie gehouden over een
reis, die hij onlangs heeft gemaakt
naar Berlijn. Hij vertelde van de ver
schrikkingen in Oost-Duitsland, in de
zwaar geteisterde voormalige Duitse
hoofdstad, maar ook van het geloofs
vertrouwen, dat hij er bij velen aan
trof.
Een forum beantwoordde daarop
vragen van de aanwezigen op het
terrein van het practische werk.
Ds. J. Kwast, voorzitter van de ring
Walcheren sprak over het thema
„Vuurhoutjes een pakkend en op
wekkend slotwoord.
Hij memoreerde de grote taak die
de C.J.M.V. heeft en de daaruit voort
vloeiende grote verantwoordelijkheid
die de C.JM.V.-ers zodoende op de
schouders rust. H|j sloot de vergade
ring met het advies het verleden te
laten rusten en de aandacht te rich
ten op de toekomst.
NOODZAKELIJKE ARBEID.
Tweetal lezingen in
Vlissingen.
In samenwerking met de speeltuin
verenigingen „De Oude Stad" en
„Vlissingen" belegde de Nederlandse
Unie van Speeltuinorganisaties (de
N.U.S.O.) in het Concertgebouw te
Vlissingen een streekconferentie
waarvoor slechts matige belangstelling
bestond. Na een welkomstwoord door
mevr. Koops, sprak de heer A. Schel-
lings een openingswoord. Deze spre
ker wees er op, dat het speeltuinwerk
de laatste jaren een grote vlucht heeft
genomen. Na de oorlog waren er 158
aangesloten verenigingen, nu bedraagt
dit aantal 455. De heer Schellings
noemde het verheugend, dat dit jaar
ook Zierikzee en Axel tot de N.U.S.O.
waren toegetreden.
Vervolgens hield de heer C. J. W.
Brunings uit Hilversum een inleiding
over het onderwerp „Samenwerking
in de speeltuinwereld". Spreker zette
op uitvoerige wijze uiteen, dat samen
werking van het grootste belang is,
ook in districts- en landelijk verband
en met de overheid. Voorts kunnen
contacten met de ouders leiden tot
verbetering van het werk. D'e grote
groei van de speeltuinbeweging heeft
de aandacht getrokken van plaatselij
ke en landelijke autoriteiten, aldus
spreker. Hierdoor komt het, dat de
speeltuinverenigingen een grote ver
antwoordelijkheid is opgelegd. Nadat
de heer Brunings op de sociale nood
zaak van het speeltuinwerk gewezen
had, gaf mej. Goudriaan een korte uit
eenzetting over de handenarbeid,
waarmede men in het speeltuinwerk
veel te maken heeft.
Na de pauze sprak de heer D. Vijl-
brief uit Leiden over het onderwerp'.
„De taak van de tuinopzichter". Deze
spr. legde er speciaal de nadruk op,
dat de tuinopzichter goed met kinde
ren moet kunnen omgaan en in om
gangsvormen en -taal de kinderen tot
voorbeeld moet strekken.
Deze geanimeerde bijeenkomst, wel
ke o.a. werd bijgewoond door wethou
der J. Post van Vlissingen, werd be
sloten door de heer Schellings.
GEBREK AAN TANDARTSEN.
Voortaan zullen alleen laagste drie klassen
worden behandeld.
Tydens de vergadering van de Stichting Schooltandverzorging op Zuid
en Noord-Beveland, welke Dinsdag 12 October te Goes zal worden ge
houden, zal een voorstel ter sprake komen om de behandeling op de scho
len te beperken tot de laagste drie klassen en om in de hogere klassen
de gebitten slechts te controleren en de kinderen zonodig te verwijzen
naar de eigen tandarts.
Daar het aantal kinderen tengevol
ge van de jaarlijkse aanwas met een
nieuwe klasse te groot wordt voor
de medewerkende tandartsen om 'n
regelmatige contróle 'en behandeling
mogelijk te maken, ziet het bestuur
slechts twee mogelijkheden om deze
moeilijkheden te overwinnen, nl. uit
breiding van het aantal medewer
kende tandartsen of beperking van
de aanvankelijke opzet van de dienst.
Het blijkt, dat men in het gehele
land te kampen heeft met een ge
brek aan tandartsen voor school
tandverzorging en zelfs indien het
mogelijk zou zyn om meer tandart
sen bij het werk der Stichting in te
schakelen, zou de vraag gesteld moe
ten worden of dit financieel wel te
dragen is. De bijdragen van de ge
meenten zouden in elk geval nog
aanzienlijk verhoogd moeten worden.
Deze reden noodzaakt tot een
beperkte behandeling en het ligt
in de bedoeling voortaan de kin
deren na het derde leerjaar een
tandartsenkaart uit te reiken,
waarop vermeld is in welke
maand het kind zich bij de tand
arts moet vervoegen. Bij de la
tere contrdle zal dan blijken of
dit inderdaad is geschied. Indien
dit niet het geval is, ontvangen
de ouders nog een herinnering. Op
deze wyze wordt er, nadat het
kind niet meer op school behan
deld wordt, nog enige controle
en aandrang uitgeoefend. Dit kan
een zelfstandige tandheelkundige
verzorging sterk bevorderen.
UITZONDERINGEN.
Het ligt niettemin in de bedoeling
om in bepaalde afgele^n streken,
bijvoorbeeld Rilland-Bath en de zak
van Zuid-Beveland, waar men er niet
zo gauw toe komt om een reis naar
de tandarts te maken, ook na het
derde leerjaar behandeling op school
te doen plaats vinden. Dit betreft
veelal kleine scholen, zodat dit geen
onoverkomelijke moeilijkheden met
zich mee zal brengen. Een sterke
teruggang van de tandheelkundige
verzorging bij de betrokken kinderen
kan daardoor worden voorkomen.
Met betrekking tot de werkzaam
heden in het afgelopen jaar blijkt,
dat de 'tandartsen mevr. Klaassen
Oord, mevr. RoskamDe Priester en
de heer Hendriksen alle scholen in
hun gebied twee maal konden behan
delen, z|j het dan ook, dat zij hier
aan meer t|jd moesten besteden dan
redelijkerwijze gevraagd kon worden.
De heer Krommenhoek heeft in Ja
nuari 1954 enige weken niet kunnen
werken tengevolge van de strenge
koude en het ontbreken van voldoen
de verwarmde behandelruimten op de
scholen in Noord-Beveland. Daardoor
ontstond enige achterstand, waar
door de leerlingen der scholen op
Noord-Beveland niet voor de tweede
maal behandeld konden worden. Aan
gezien deze scholen in het nieuwe
schooljaar eerst aan de beurt komen
is dit verlet niet van ernstige aard.
In dit verband wordt er op gewe
zen, dat het met betrekking tot de
behandelruimten In vele scholen nog
treurig gesteld is. Soms moet er ge
werkt worden In een koude tochtige
gang, in andere gevallen in een gym
nastieklokaal, dat veelal niet vol
doende verwarmd kan worden.
In het district van de heer Van
Laer te Kruiningen deden zich de
gevolgen van de Fcbruari-ramp nog
gevoelen. De heer Van Laer kon
eerst in de herfst van 1953 naar Krui
ningen terugkeren een kreeg zodoen
de te kampen met een enorme ach
terstand in eigen praktyk en in het
werk van de schooltandverzorging.
Dit had tot gevolg dat de scholen
in zijn district in het schooljaar
slechts eenmaal bezocht konden wor
den, waarbij de heer Hage uit Goes
de scholen in Schore en Hansweert
voor zijn rekening nam. By deze be
handeling vertoonden de gebitten der
kinderen uiteraard grotere gebreken
dan anders het geval is, wanneer
de contróle ieder half jaar wordt
uitgevoerd.
Voorts werd er in overleg met de
Inspecteur van de Volksgezondheid
in de provincie Zeeland toe overge
gaan om de verzekerde kinderen, die
in het bezit van een saneringskaart
zijn, niet meer op school te behande
len. Deze kinderen bezoeken immers
twee maal per jaar reeds hun eigen
tandarts, zodat bij behandeling op
school dubbel werk geschiedt, het
geen onnodig en zelfs ongewenst ge
acht moet worden.
In het jaar 1953-1954 werden to
taal behandeld by het eerste onder
zoek 4842 kinderen en by het twee
de onderzoek 4894. Het totaal aan
tal vullingen beliep resp. 2327 en
1799 en het aantal extracties resp.
405 en 250.
Woningkwestie in
Bruinisse opgelost.
De woonruimtecommissie van Brui
nisse. in een speciale daartoe belegde
spoedeisende vergadering, heeft de
woning Dijkstraat 5 toegewezen aan
de belastingambtenaar J. de Schipper,
die Donderdag wegens het zonder
voorkennis van deze Commissie be
trekken van een woning in de School
straat uit zijn woning was gezet.
De woning Dijkstraat 5 was eerst
diezelfde week ter beschikking van de
woningcommissie gekomen.
In afwachting van de nieuwe wo
ning, die eerst over enige tijd zal kun
nen worden betrokken, heeft het gezin
De Schipper inwoning gevonden. Het
kon kiezen uit enkele spontaan bin
nengekomen aanbiedingen.
VANDAAG.
Middelburg Kunstzaal Van Benthem efi
Jutting: Expositie werken Claire Bo
nebakker, 9—18 uur; Electro: „Shane",
(14 Jr.), 19 en 21.15 uur; Schouwburg:
„De avonturen van Prins Valiant",
(cinemasc.), (14 Jr.). 20 uur.
Vlissingen Expositiezaal Frans Maas:
Werken van de Franse schilder Leon
Dubois; Alhambra: „The Robe" (Ci
nemascope), 1519 en 21.15 uur: Lu
xor:: „De schatgravers van doodskop-
eiland", (a.l.), 20 uur.
Goes Grand: .Roman Holiday", (a.l.).
Oostburg Beeldententoonstelling.