PROVIKCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Bezwaren van Mendès-France na
schijnbare overeenstemming
Minister Zijlstra opende nieuwe
P.Z.E.M.-centrale
Vandaag...
HOGE FRANSE AMBTENAREN
IN ARREST GESTELD
HALF JAAR GEEIST TEGEN
LEIDERS N.E.S.B.
DE
VERWACHT...
197e Jaargang-No. 232
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; PL-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 2 Oct. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 21 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie* (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. ..Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63. telef. 2475 ib g.g. 2223); Oostburg. Finlandstr. 2. telef. 16. Terneuzen, Brouwerljstr. 2; Zierlkzee. N. Bogcrcr"r C l&'J. le.ef.
ONVERWACHTE MOEILIJKHEDEN IN LONDEN
In verband met het vraagstuk van
toezicht op bewapening
De Londense conferentie verkeert in moeilijkheden over het gehele
vraagstuk van het toezicht op de bewapening, dit in verband met het toe
treden van West-Duitsland tot de Brusselse verdragsorganisatie en de
Navo. In beginsel is er wel overeenstemming bereikt over alle andere aan
gelegenheden, zo heeft een Brits woordvoerder gisteravond de situatie ge
typeerd.
De bezwaren betreffen de aanwyzing van bepaalde strategisch gelegen
gebieden, waarin zekere wapensoorten niet zullen worden vervaardigd en
het samenstellen van de lijst dezer wapens.
Mendès-France heeft deze moeilijkheden opgeworpen. Volgens de Fran
se premier is niet voldoende aandacht besteed aan zijn voorstellen voor
een gemeenschappelijk vervaardigen en verdelen der wapens, bestemd
voor de leden-staten der nieuw in te stellen Europese verdedigingsorga
nisatie.
Donderdagavond was men er vast
van overtuigd, dat Mendès-France
had ingestemd met het plan-Spaak
voor het toezicht op de bewapening.
Zowel Eden als Dulles, Pearson en
Spaak hebben compromis-voorstellen
gedaan.
Eden zeide, dat het gezien de grote
mate van overeenstemming in ander
opzicht grote teleurstelling zou wek
ken, indien technische vraagstukken
een hinderpaal zouden vormen voor
het succesvol beè'indigen der bespre
kingen.
Wordt er geen overeenstemming
bereikt dan is ook Eden's voorstel
van de baan inzake de vier Britse di
visies en een tactische luchtmacht op
het Europese vasteland.
Aanvankelijk was voorgenomen dat
Engeland, Frankrijk en Amerika van
daag aan West-Duitsland eenstemmig
een spoedige souvereiniteit zouden
beloven en onmiddellijk zo goed als
afstand zouden doen van hun rechten
als bezettende mogendheden. West-
Duitsland zou toetreden tot de Navo
en een Brusselse verdragsorganisatie
van zeven landen met bevoegdheden
om een half millioen soldaten op de
been te brengen, namelijk 12 divisies,
een tactische luchtmacht en marine
eenheden.
Integratie van de Duitse troepen
met de andere formaties van het At
lantische pact zou de taak zijn van
feneraal Alfred Gruenther, de opper-
evelhebber in Europa.
Opgewonden debat
Er ontspon zich op de bijeenkomst
van Vrijdag, nadat Mendès-France, te-
.viert Neerlands oudste in
woonster, de weduwe Chr. Kar-
nebeekBacks, ook wel ge
noemd Clirissemeuje, in de Hol-
terhoek te Eibergen haar 105e
verjaardag
.eet men in Leiden haring en
wittebrood.
EN MORGEN
is het 10 jaar geleden, dat in
Eindhoven „Herrijzend Neder
land" voor de eerste maal in de
aether kwam;
gaat de winterdienstrege-
ling van de Nederlandse
Spoorwegen in.
De voorzitter van de Raad van Be
stuur van de P.Z.E.M., jhr mr A. F.
G. de Casembrootonthult in de ma
chinehal van de Centrale Zeeland een
mozaiektableau van de kunstschilder
C. Reisma. Dit tableau werd aan
geboden door het personeel.
(Foto P.Z.CJ
gen elke verwachting in, met zijn be
zwaren was gekomen, een langdurig
en opgewonden debat.
Op een gegeven ogenblik vroeg de
Britse minister van buitenlandse za
ken, Eden, die rood zag van ergernis:
„Vergaderen wij hier nu om overeen
stemming te bereiken of niet?"
En met een heftigheid, die de an
dere afgevaardigden verbaasde, zeide
hij later: „De ministers moeten uit
maken, of de toekomst van Europa op
wederzijds vertrouwen, of onderling
wantrouwen zal worden gebouwd".
Eden (die voorzitter is) besloot de
bijeenkomst van Vrijdag met de woor
den „Laat ons hopen, dat de avond
wijsheid zal brengen". (Hij dineerde
Vrijdagavond met Mendès-France,
wiens gast hij dan is).
Nog twee slachtoffers van
busdrama in Valkenburg
Droeve stoet naar Grace Berleur
De vijftien Belgische slachtoffers
van het autobusongeluk te Valken
burg zyn Vrijdag in een lange stoet
van lijkwagens van het Maastrichtse
ziekenhuis St. Annadal overgebracht
naar hun vroegere woonplaats Grace
Berleur.
Het gehele transport werd geregeld
door autoriteiten van Grace Berleur
zelf.
De Maastrichtse officier van justi
tie, mr. C. H. Nuis, deelde mede dat
een voorlopig onderzoek is ingesteld
naar het al of niet voldoende function-
neren van de remmen, de versnellings
bak en de handrem van de veronge
lukte bus. De resultaten, waartoe dit
eerste onderzoek hebben geleid, zijn
van dien aard, dat een nader tech-
nisch-specialistisch onderzoek zal
moeten worden ingesteld. De chauf
feur van de bewuste bus is, zoals be
kend, hangende het onderzoek in ver
zekerde bewaring gesteld. Hij ver
blijft thans op het groepsbureau van
de rijkspolitie te Valkenburg.
De gids van de gemeentegrot te
Valkenburg, de heer Arm. Vijghen, die
bij het ongeluk met de Belgische
autobus zwaar werd gewond, is in het
ziekenhuis te Heerlen aan de beko^
men verwondingen overleden. De heer
Vijghen was 60 jaar.
In het ziekenhuis te Heerlen is Vrij
dagavond overleden de 60-jarige on
gehuwde Belgische vrouw Maria De-
villers, die Woensdag bij het autobus
ongeluk ernstig werd gewond.
Het totale aantal doden van dit on
geluk is daarmede tot 17 gestegen.
DEFENSIEGEHE1MEN VERRADEN
Na nachtelijk verhoor
Twee hooggeplaatste ambtenaren
hebben bekend inlichtingen over de
Franse nationale defensieraad te heb
ben laten „uitlekken", aldus is Vrij
dagochtend officieel in Parijs bekend
gemaakt.
Het zijn René Turpin, verbonden aan
het secretariaal-generaal van de de
fensieraad, en Roger Labrusse, een
afdelingschef van dit secretariaat.
Turpin en Labrusse zijn verhoord
op het bureau van de minister van
binnenlandse zaken, Mitterand, tij
dens een bespreking van de minister
met de prefect van de Parijse politie
en de hoofden van de veiligheidsdienst
en de contra-spionnage. De bespre
king duurde de gehele nacht. Vrijdag
middag zijn zij overgebracht naar het
militaire gerechtshof in Reuilly.
Labrusse is 40 jaar, jurist en doc
tor in de letteren. Hij heeft verschei-
Noodtoestand door
overstromingen in Honduras
In het Noorden van Honduras heerst
een noodtoestand als gevolg van over
stromingen. De mensen, die op de da
ken van hun huizen een toevlucht
hebben gezocht, hebben met voedsel
gebrek te kampen. Er worden soms
gevechten geleverd om de voedings
middelen, die uit vliegtuigen worden
neergeworp en.
Verscheidene huizen zijn ingestort.
Het aantal slachtoffers is niet bekend.
Helicopters van de Amerikaanse lucht
macht verrichten goed werk.
dene belangrijke functies bekleed, zo
als administrateur van de civiele
dienst in Algerië, secretaris-generaal
van Corsica en secretaris-generaal
van het departenment Oise. Hij was
van 1947 tot 1950 kabinetschef van
Jean Biondi, staatssecretaris van het
kabinet van de premier.
Zware sneeuwval in
Zweden
Verscheidene dorpen in het Noorden
van Zweden zijn door sneeuwval van
de buitenwereld afgesneden. Het
sneeuwt daar al vier dagen in onge
kende mate. Hier en daar ligt de
sneeuw meer dan een halve meter
hoog.
Iloge gasten hij de rondgang door
de Centrale Zeeland In het midden
v.l.n.r.: ir T. Michiélsen de directeur
der N.V. P.Z.E.M., de Commissaris
der Koningin, jhr mr A. F. C. de
Casembroot en minister Zijlstra.
(Foto P.Z.CJ
Misdaad en dronkenschap
in Russiche steden
In Moskou en andere Russische ste
den is na Stalins dood een golf van
misdaad en dronkenschap ontstaan,
die te wijten is aan verlaging van de
wodkaprijzen en een amnestie waar
gewone misdadigers van profiteerden
aldus een bericht van de onlangs uit
de Sowjet-Unie teruggekeerde Mos-
kouse correspondent van de „New
York Times", Harrisson Salisbury.
De nieuwe Sowjet-regering zag zich
twee maanden na Stalins dood ge
noodzaakt een campagne te beginnen
tegen de misdaad, aldus dit bericht.
logere temperaturen
(Van onze weerkundige
medewerker)
Een natte, koude en sombere
maand is September geweest In
De Bilt lag de gemiddelde dag
temperatuur een graad Celsius
beneden normaal. De le Sep
tember was bijna in het gehele
land een zomerse dag. Daarna
ging het met de temperatuur
in dalende lijn. Na al die kou,
leek het er gisteren veel op,
dat het voorjaar zou worden
Dit zachte weer met tempera
turen die in de middag tot bo-
%en 16 graden Celsius kunnen
stijgen, zal ook morgen nog
kunnen aanhouden.
De depressies bewegen zich in
le richting van IJsland, terwijl
zich boven Frankrijk een hoge-
drukgebied ontwikkelt, zodat
voorlopig geen koude lucht naar
Dnze omgeving kan stromen.
Er is een kans dat na morgen
twee regenfronten dichtbij ons
land komen, maar voorlopig ge-
.oven wij daar nog niet veel
van.
Vrees voor herhaling
De leiders der nationaal Europese sociale beweging (N.E.S.B.) Paul
van Tienen uit Amsterdam en mr. J. A. Wolthuis uit Groningen hebben
*isteren terecht gestaan voor het Haagse HoL
De procureur-generaal, mr. F. J. G. baron van Voorst tot goorst eiste
«vestiging van het vonnis te Amsterdam, behalve wat betreft de straf-
naat Hij zeide, dat er vrees bestaat voor herhaling en vrees voor het ont
rekken aan (le straf. Hy eiste tegen beide verdachten een gevangenis
straf van zes maanden met bevel tot onmiddellijke gevangenneming bij
(le uitspraak.
Het gerechtshof te Amsterdam
concludeerde, naar bekend, tot vrij
spraak. De Hoge Raad verwees de
zaak terug naar het Haagse Hof om
dat hij van oordeel was, aat het Am
sterdamse Hof in zijn onderzoek de
feitelijke werkzaamheden van de N.
E.S.B. had moeten onderzoeken en
niet alleen het streven en de ideale
vorm ervan had moeten nagaan.
Van Tienen ontkende, dat de N.E.
S.B. een voortzetting zou zyn van de
N.S.B. Beide beklaagden handhaaf
den hun reeds eerder afgelegde ver
klaringen. De president ging uitvoe
rig de reeds bekende geschiedenis van
deze beweging na.
Verschillende buitenlandse getui
gen a décharge werden gehoord. Hun
verklaringen leverden geen nieuwe
gezichtspunten op.
„Wij moeten ons niet door de naam
N.E.S.B. om de tuin laten leiden. Van
enige Christelijke grondslag blijkt
niets. Eerder het tegendeel", aldus de
procureur-generaal. ..By 't lezen van
bepaalde artikelen van de beweging
ruik is het nazisme, zoals het was op
zyn hoogtepunt".
Zestien Britse parlementsleden zijn
Donderdag te Moskou aangekomen.
Zij zullen zéstien dagen in de Sow-
j ets-Unie de gasten van het parle
ment zijn.
ORIGINELE OPENINGSSYMBOLIEK
Belangrijke gebeurtenis voor
geheel Zeeland
MINISTER ZLJLSTRA heeft Vrijdagmiddag onder grote belangstelling
te Vlissingen de nieuwe Centrale Zeeland van de Provinciale Zeeuwse Elec-
triciteitsmaatsehappij in gebruik gesteld, en daarmede de uitvoering van de
na-oorlogse PZEM-plannen kosten ruim 47 millioen gulden! officieel
afgesloten. Deze opening geschiedde in het „haspel-gebouw" van de nieuwe
Centrale, dat op knappe*wijze was omgetoverd van fabriekshal tot een
fraaie receptiezaal, feestelijk versierd met bloemen en met de wapens van
Nederland en Zeeland. De directie van (1e maatschappij had voor een origi
nele openingssymboliek gezorgdonmiddellijk na de rede van minister Zijl
stra gingen de lichten in de zaal uit en werd een groot projectiedoek zicht
baar, waarop een korte geluidsfilm werd vertoond over de bouw van de
nieuwe Centrale. En even voor het einde van deze film klonken opnieuw de
slotwoorden van minister Zijlstra, waarmede hij de Centrale voor geopend
had verklaard. Zij waren opgenomen op de geluidsband en werden uitgezon
den via de versterker van de filmprojector. Een spontaan applaus van de
honderden genodigden vertolkte de waardering voor deze wel zeer oorspron
kelijke openingsplechtigheid.
schiedenis na en herinnerde er daarbij
aan, dat op 6 Maart 1947 de Provin
ciale Staten besloten 25,2 millioen
De genodigden waren welkom gehe
ten door de voorzitter van de Raad
van Bestuur, jhr. mr. A. F. C. de Ca
sembroot, waarbij deze zich in het bij
zonder richtte tot prof. dr. ir. J. C.
van Staveren, wiens adviezen inzake
de plannen destijds verhelderend en
stimulerend hebben gewerkt, en tot
mevrouw Slooves, de echtgenote van
de vroegere directeur, wijlen de heer
J. Slooves. „Ik ben er van overtuigd
namens allen te spreken, wanneer wij
onze hulde en dank betuigen voor de
enorme arbeid, die hij voor de tot
standkoming van deze Centrale heeft
verricht", aldus jhr. De Casembroot.
Spreker noemde de ingebruikstelling
van de Centrale Zeeland een belang
rijke dag, omdat hiermede een nieuwe
bydrage tot de welvaai't van deze
provincie wordt geleverd. Uitvoerig
ging jhr. de Casembroot de voorge-
bearag was echter lang niet voldoen
de, want door allerlei factoren zoals
prijsstijgingen, de Korea-hausse en
loonsverhogingen, kwamen de totale
kosten op f 47.273.000, waarvan
26.100.000 bestemd was voor de
bouw van de Centrale.
„Het besef evenwel dat de PZEM
een dienende functie vervult noopte
tot de bouw van deze inrichtingen en
tot het aangaan van hoge kapitaals-
lasten. Zij drukken zwaar op de
schouders van ons kleine bedryf, zo
zelfs, dat het een aantal jaren een
exploitatieverlies zal vertonen. Onren
dabele uitgaven zullen dus voorhands
moeteu wordeu getemporiseerd, ter
wijl het probleem van aansluiting der
onrendabele percelen binnen redelijke
tyd, niet zo snel kan worden opge
lost als \vy wel zouden wensen", aldus
spreker. „Dit klemt vooral voor
Schouwen. Hierbij zal aanmerkelijke
toeneming van het verbruik gunstig
kunnen werken".
Met nadruk wees jhr. De Casem
broot er op, dat redelijke prijzen voor
de electriciteit slechts te bereiken
zijn bij een behoorlijke belasting van
de centrale. Het huishoudelijk gebruik
is daartoe wel onmisbaar, maar
geenszins voldoende. In dit verband
wees spreker op de mogelijkheden van
industrialisatie.
In treffende bewoordingen herdacht
jhr. De Casembroot vervolgens ar
beider P. Boone uit Dordrecht, die bij
de bouw van de Centrale om het le
ven kwam en sprak voorts woorden
van medeleven aan het adres van
twee arbeiders, die tijdens werkzaam
heden by de bouw blijvend invalide
werden.
Aan het personeel van de maat
schappij deelde jhr. De Casembroot
tensfotte mede, dat een kleine sur-
frise en een bescheiden gratifica-
ie zal worden aangeboden, terwijl
de Raad van Bestuur als blijvend
aandenken een zomerhuisje zal
schenken aan de Stichting Vacan-
tiebesteding van de PZEM. Dit
huisje zal aan de Zeeuwsch-Vlaam
se kust worden gebouvM. Spreker
bood een klein model van dit
fraaie geschenk aan: „Moge het
spoedig groeien tot op de juiste
schaal zo zeide ny.
De directeur van de PZEM, ir. T.
Michielsen, schetste vervolgens het
ontstaan en de opzet van de centrale,
waarbij hij er met nadruk op wees,
dat de historische achtergrond sterk
verschilt van die van andere nieuwe
centrales in Nederland. Spreker be
handelde de inrichting van het nieu
we bedrijf en dankte allen, die aan de
totstandkoming medewerkten. In dit
verband noemde hy in het bijzonder
.(Vervolg op pag. 2)
De uitlatingen in de bladen van de
N.E.S.B. wjjzen speciaal in de rich
ting van het nazisme. De „joelrede"
die Van Tienen eens. buiten de bewe
ging. heeft gehouden droop van na
zistische uitlatingen. Mr. Wolthuis
had bij "n verhoor gezegd dat hij nog
N.S.B.-er was. dit natuurlijk met eni
ge beperkingen. Volgens mr. Wolt
huis' opvattingen zou het Nederland
se volk gedreven worden in de rich
ting van het neo-fascisme. Dit zou
onvermijdelijk zijn.
Het Hof zal op 15 October a.s. ar
rest wijzen.
KORTE PREDICATIE
Zo gij u bekeren zult, Israël,
bekeert u tot my, spreekt de
Heer.
Daar is geen land o] volk, tcaar geen
bijbel is. En gij vindt hem in de huis
kamer, de kerk, de hotels en de bibli
otheken. Een zeldzaam handschrift
ervan laat geen volk of kerk zich ont
futselen.
Toch wordt de bijbel weinig grondig
gelezen en de inhoud is maar matig
bekend. De een steekt het hier- een
ander daarop, de reden ligt in ons
hart, maar niet één weet daar het
réchte van. Gij leest in dit boek, en de
kerk predikt het, dat God u lief heeft.
Waarom Hij u lief heeft, niet los laat,
en veriverpt echter, is Zijn geheim.
Nieinand ook weet, waarom God
Abraham koos tot syn vriend, met
Israël een verbond sloot en zyn Zoon
overgaf voor een verloren wereld.
Omtrent deze zaken en uitdrukkingen
heerst veel onwetendheid, doch de
Heer scheldt niemand zijn onwetend
heid kwijt maar rekent hem die toe,
't zij het een koning of bedelaar be
treft. Een mens bekommert zich
daarover weinig, doet ook geen moei
te die onwetendheid te overwinnen,
eer volhardt hij erin fel en halsstarrig.
Het voor velen ongehoorde, niet ge
dachte en niet verwachte is, dat de
Heer die felle halsstarrige en weder-
spannige mensen roept, tot verande
ring en tot Hem fe komen. Hij zegt
zo gij u bekeren zult Israël, bekeert
U tot mij. Israël doolde over de aar
de, zwierf immer van God af, die het
echter telkens weer tot zich riep.
Hjj sprak tot dit volk ((if de hemel en
uit het vuur, zijn machtige hand deed
grote daden aan hen maar zij bleven
lichtzinnig en vergaten de Heer hun
God.
Gedachteloos vergeet een mens God,
trouiceloos verlaat hij Hem gelijk een
trouweloze vrouw haar man verlaat.
Maar de Heer roept de trouweloze tot
bekering, hij roept hem tot omkeer,
inkeer en terugkeer tot Hem. En H\j
mag en vermag dit te doen. Hij roept
de mens, Hij roept ons allen door
Christus zijn Zoon, het kind t» de
kribbe, de mens aan het kruis. Zo
groot, goed en ondoorgrondelijk is Hy.
Vati ons antwoord, hangt voor ons
alles af.
Zaamslag. Q. Jansma.
OVERWEGEND DROOG.
Overwegend droog weer met later
op de dag enkele verspreide opklarin
gen en hogere temperaturen dan gis
teren. Matige wind tussen Zuid-West
en Zuid.
3 October;
Zon
Maan
4 October:
Zon
Maan
ZON EN MAAN.
op 6.43
op 13.39
op 6.44
op 14.24
onder 18.15
onder 21.04
onder 18.13
onder 22.04