J
Nederlands loonpeil in één jaar
met vijftien procent omhoog
Curie Proever
WENNEKER
Frankrijk zoekt naar lek in
Nationale Vergadering
COÖRDINATIE MAAR MET EEN
BEPERKTE VRIJHEID
BELGEN GROTE VLEESETERS
EERSTE HALF JAAR VAN 1954
GUNSTIG VOOR TOERISME
C
VRIJDAG 1 OCTOBER 1954
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
VOORGESCHIEDENIS VAN LOONSVERHOGING
Gevaren voor export en het
investeringsniveau
In het Kurhaus te Scheveningen werd gisteren de jaarlijkse algemene le
denvergadering gehouden van het ce ntraal sociaal werkgeversverbond. Na
behandeling van enkele huishoudelijke aangelegenheden hield de voorzitter
mr. F. H. A. de Graaft, zijn jaarrede, waaraan het volgende is ontleend:
Bü de van 2 tot 17 September in de Stichting van de Arbeid gehouden be
sprekingen verklaarden de werkgevers zich bereid mede te werken aan het
totstandkomen van een vergunning tot het verhogen van de rechtens gelden
de lonen met maximaal 5
Spreker is van mening, dat met dit voorstel een ruime interpretatie gege
ven werd aan de inhoud van de S.E.R.-nota. Bovendien dient rekening te
worden gehouden met de mogelijkheid van een aanvullende loonmaatregel,
wanneer de volgende huurverhoging niet volledig door fiscale tegemoetko
mingen wordt gecompenseerd.
Vele werkgevers hadden aan een
ander voorstel de voorkeur gegeven.
Eén dat een overbrugging zou hebben
gelegd via het toestaan van een of
meer tijdelijke uitkeringen naar het
tijdstip van de a.s. huurverhoging.
Toen te verstaan werd gegeven, dat
technisch een nieuwe huurverhoging
op zijn vroegst omstreeks 1 April
1955 tot stand zou kunnen komen,
werd het duidelijk, aldus spreker, dat,
mede gelet op de S.EJR.-nota, in deze
richting een ook voor de werknemers
niet aanvaardbare oplossing zou kun
nen worden gevonden. Tegenover het
werkgeversvoorstel werden van
werknemerszijde percentages van 7
en hoger als verlangen geformuleerd.
Partijen stonden toen de kaarten
zo lagen voor de vraag of zy ook
ditmaal de beslissing in handen van
de regering zouden leggen. Op dit
moment vond het reeds eerder vast
gesteld gesprek plaats tussen de mi
nisters Suurhoff en Zylstra, staatsse
cretaris Van Rhijn en een delegatie
van de Stichting van de Arbeid. In
dit gesprek kreeg men de vooraan
kondiging van het besluit van de re
gering inzake een nieuwe huurverho
ging in 1955. Minister Suurhoff deed
toen namens de regering een beroep
op partijen om zo enigszins mogeljjk
tot overeenstemming te geraken.
Na dit gesprek heeft de heer De
Graaff de vraag gesteld of een ver
gunning tot maximaal 6 misschien
ae basis voor een accoord zou kunnen
vormen.
Het effect.
Sprekende over het effect van deze
loonsverhoging zei de voorzitter, dat
het Nederlandse loonpeil daarmee ge
middeld 15% omhoog zal zijn gegaan
binnen de tijd van één jaar. Een las
tenverzwaring in deze orde van groot-
te zal voor tal van bedrijven, met na
me die welke veel exporteren of dien
sten aan het buitenland bewyzen,
moeilijkheden kunnen opleveren. In
een aantal gevallen kunnen die zo
groot zijn, dat de vergunning niet zal
kunnen worden toegepast.
Hy wees er voorts op, dat verlaag
de prijzen en stijgende kosten, wan
neer dan niet verhoogde productivi
teit de moeilijkheden opvangt, licht
de situatie kunnen doen ontstaan,
*n Exél, bij Lochem wordt de groot
ste betonnen boogbrug van ons land
gebouwd. Deze brug komt over het
Twente-kanaal en zal een lengte heb
ben van 100 meter met een over
spanning van 67 meter De breed
te van het wegdek is zeven meter,
waarbij dan aan weerszijden nog een
trottoir van 2% meter elk komt. De
brug ligt in de weg LochemLaren
(Gla.). Binnen afzienbare tijd hoopt
men de rijvloer te kunnen storten.
Wanneer de bouw niet door het weer
belemmerd wordt, kan de brug in het
voorjaar van 1955 gereed zijn.
dat niet meer lonend kan worden ge
ëxporteerd. De andere zwakke plek
in onze economie noemde hij het in
vesteringsniveau. De cijfers van de
beide laatste kalenderjaren blijven
beneden de destijds gemaakte taak
stellingen.
Revaluatie.
Er is op enkele plaatsen de vraag
gesteld of niet een andere weg ge
volgd dient te worden dan die van
loon- en prijsstijgingen in deze jaren.
Bedoeld is de revaluatie van de gul
den. Het is inderdaad een opmerkelijk
feit. dat, na de devaluatie van 30
in September 1949, het Nederlandse
loonpeil sindsdien met inbegrip van
een op ruime schaal toegestane 6
met ongeveer 33 zal zijn omhoog
gegaan. In de periode van September
1949 tot Augustus 1954, steeg het in
terim prijsindexcijfer met 27
Zonder de opgeworpen vraag hier
uitvoerig te behandelen, zeide spre
ker, dat de activiteit van de werk
gevers in ieder geval niet gericht is
geweest op enigerlei maatregel in
deze richting.
In de eerste plaats laat men te
recht de waarde van onze valuta niet
in aanmerking komen als een instru
ment van economische politiek. Bo
vendien zou elke maatregel van deze
aard het karakter van willekeur heb
ben en een beslissing hierover zou
veel tjjd vergen.
Het bouwbedrijf
Een probleem, dat zyn organisatie
blijft bezighouden is of met in bepaal
de sectoren in het bedrijfsleven ab
normale verhoudingen tussen vraag
en aanbod een belangrijke rol mee
spelen, die het overige bedrijfsleven
beïnvloeden. Mr. De Graaff dacht
hier aan de zeer grote activiteit in
het bouwbedrijf, waardoor het even
wicht tussen de vraag i^aar en het
aanbod van arbeiders ernstig werd
verstoord. Hij zei ervan overtuigd te
zijn, dat de reeds door de overheid in
gevoerde regularïsatie van de objec
ten nog in belangrijke mate dient te
worden geïntensiveerd.
Belastingverlaging.
Naar zijn mening dient de nieuwe
huurverhoging niet later dan uiterlyk
I Juli 1955 in te gaan en gelijktijdig
moeten dan fiscale compensaties, zo
als door de S.E.R. voorgestaan, mo-
gelyk gemaakt zyn.
Voorts vroeg hij de aandacht voor
de onbillijkheid, dat na 'n loonsverho
ging zonder een spoedige herziening
van de tarieven der loon- en inkom
stenbelasting de overheid door de pro
gressiviteit in de schalen extra in
komsten geniet, die niet gemotiveerd
kunnen worden geacht.
Hy betreurde het in hoge mate,
dat de regering aldus de troonre
de „aan de mogelijkheid van een
bestemmingsheffing direct teneinde
een deel van de huurverhoging, wel
licht via een egalisatiefonds, ten bate
te doen komen van de financiering
van nieuwe woningen."
TOEKOMSTIGE LOONPOLITIEK
Binnenkort nota van de Stichting
van de Arbeid
De voorzitter van het centraal sociaal werkgeversverbond, mr. F. H. A.
de Graaff, heeft in zyn jaarrede tydens de algemene ledenvergadering van
het verbond, enkele opmerkingen gemaakt over de nota over de toekomsti
ge loonpolitiek, waaraan het bestuur van de stichting van de arbeid waar-
sehynlijk vandaag of anders zeer binnenkort, de laatste hand zal leggen.
„De nota Is een voorlopig stuk in die zin, dat de voorstellen nader in het
organisatieleven en in de openbaarheid zullen kunnen worden beoordeeld.
Dit betekent echter niet, dat over de inhoud niet reeds het nodige overleg
gepleegd is in de centrale werkgevers- en werknemersorganisaties.
Het bedrijfsleven en straks de volks
vertegenwoordiging staat bij een ver
andering van loonpolitiek voor een
keuze uit voornamelijk twee mogelijk
heden. Of wel een terugkeer tot het
systeem van vóór 1940, waarbij J~
vrijheid van partijen vooropstaat met
een zeer beperkte mogelijkheid van
overheidsinterventie, of wel een sy
steem, waarbij met het oog op de be
scherming van algemene sociale en
economische belangen een zekere
coördinatie wordt gehandhaafd en
bepaalde daarvoor geëigende organen
met deze taak worden belast.
BRUIN BROOD VOOR DE ARMEN
Gekookte ham is
presti gek westi e.
Uit een studie van de Belgische hoog
leraar prof. Jacquemijns blijkt, dat de
Belgen grote vleeseters zijn en meer
dan 25 procent van hun uitgaven voor
voeding besteden aan vlees en vlees
waren. Vis maakt daarentegen slechts
2,1 procent op dit budget uit. Een Bel
gisch gezin geeft tussen de 35 en 50
procent van zijn inkomen uit aan voe
ding.
Prof. Jacquemijns schrijft verder te
hebben kunnen vaststellen dat de Bel
gische arbeiders slechts wittebrood
eten, omdat zij bruin brood het brood
van de armen achten. Opmerkelijk is
evenwel, dat de welgestelden juist de
voorkeur geven aan dit bruine brood,
omdat dit door de dokter bij het vol
gen van een kuur vaak wordt voorge
schreven. De Belgen nuttigen dure
soorten buitenlandse kaas, vooral uit
Frankrijk en Zwitserland. Prof.
Jacquemijns merkt hierbij op, dat de
binnenlandse kaas slechts weinig
wordt gekocht, omdat de verpakking
hiervan blijkbaar te eenvoudig en te
democratisch is.
De arbeidersgezinnen eten in Bel
gië vooral bloedworst en preskop of
hoofdkaas als broodbelegging, terwijl
de gegoede burgers niet alleen vanwe
ge de smaak, doch ook uit overwegin
gen van prestige de voorkeur geven
aan gekookte ham. De Belgen eten
thans vijf keer zoveel krentenbrood
en luxebroodjes als voor de oorlog, zo
blijkt verder nog uit de studie van
prof. Jacquemijns.
Een sectorsgewijze liberalisatie van
de loonpolitiek, zoals wel eens be
pleit werd, ziet nu De Graaff als iets
irreëels. Naar zyn mening moet thans
een oplossing in de richting van het
tweede alternatief, een systeem met
een zekere coördinatie en met een be
perkte vrijheid, worden gezocht.
Een opname van Z.K.H. Prins Bern-
hard (rechtsj, die hier in gezelschap
van de heer E. M. Stewart op een
diepte van ongeveer 1600 meier een
tocht maakt door de goudmijn van de
„West Rand Consolidated Goldmine"
in Zuid-Afrika.
Buma jubileerde
Directeur onderscheiden
Het hoogtepunt van de receptie, die
de Buma gistermiddag in zijn nieuwe
gebouw aan de Herengracht 458 te
Amsterdam heeft gehouden ter ge
legenheid van het 40-jarig jubileum
en de officiële ingebruikneming van
het gebouw, was ongetwijfeld de me
dedeling van mr. J. C. Tenkink, se
cretaris-generaal van het departe
ment van justitie, dat het H. M. de
Koningin behaagd heeft de directeur
van het bureau, mr. C. A. Wiessing,
te benoemen tot officier in de orde
van Oranje Nassau.
Het woord werd voorts gevoerd
door de schrijfster mevr. Emmy van
Lokhorst, die namens de vier aange
sloten verenigingen een door de beeld
houwer Zondaar vervaardigd beeldje
aanbod, voorstellende een staande
mannenfiguur, die zichzelf bij het zin
gen begeleidt op de harp.
Het nieuwe gebouw, in de „bocht'
van de Herengracht, is een van de
statige koopmanshuizen, waarin o.m.
oud-burgemeester Dedel heeft ge
woond.
Advertentie
Russen hebben 8000
straaljagers meer.
De R.A.F. heeft kortgeleden een
schatting bekend gemaakt van de
sterkte der Russische luchtmacht.
Daarin houdt men er rekening mee,
dat de Sowjet-Unic kan beschikken
over ongeveer 28.000 jagers en r.om-
menwerpers. dat is meer dan op
gebracht kan worden door de Euro
pese N.A.V.O.-landen.
De Russen hebben voorts waar-
schijnlijk een numerieke meerderheid
van 8000 straaljagers. Het aantal
M.I.G.s wordt geschat op minstens
12.000.
Loonsverhoging in de
schoenenindustrie.
De organisaties die party zijn bij de
collectieve arbeidsovereenkomst voor
de Nederlandse schoenenindustrie
hebben overeenstemming bereikt over
de loonsverhoging. Overeengekomen
is. dat in afwachting van een herzie
ning der loontabellen. de rechtens gel
dende lonen met ingang van de loon-
wcek. waarin 1 October valt per week
met zes procent zullen worden ver
hoogd.
0 Volgens het communistische persbureau
„Nieuw-China" heeft het eerste in Chi
na vervaardigde vliegtuig met goed ge
volg zijn eerste proefvluchten gemaakt.
Het feit werd door ..Nieuw China" het be
gin van een Chinese vliegtuigenindustrie
genoemd.
DUITSERS OP EERSTE PLAATS.
Hoogtepunt nog niet bereikt
Uit de gegevens betreffende het vreemdelingenverkeer In Nederland ge
durende het le halfjaar 1954 biykt, dat het bezoek van buitenlandse toeris
ten aan ons land in deze periode bijzonder gunstig geweest is-
Het totaal aantal overnachtingen van buitenlandse en Nederlandse gas
ten in die periode in Nederlandse hotels bedroeg 2.209.760. Het aantal gas
ten bedroeg in totaal 1.087.890 (gedurende de le helft '53 reap. 1.957.625
en 948.121).
ZEER DUDE GENEYER
0 Het Zweedse leger is in Dalekariie
(Midden-Zweden) uitgebreide oefeningen
begonnen, waarbij van „atoombommen"
gebruik zal worden gemaakt. 45.000 mili
tairen en 150 vliegtuigen nemen aan de
manoeuvres deel.
Het aantal overnachtingen van bui
tenlanders bedroeg 922.650. Het aan
tal gasten 435,930 (710.036 en
327.982). Het aantal overnachtingen
van de buitenlandse bezoekers geeft
dus een styging te zien van 30% ten
opzichte van de overeenkomstige pe
riode van '53 (aantal gasten 33%).
De meest in het oog springende
styging betreft die der Duitse over
nachtingen; le halfjaar '54: 201.440
(109.698), een toename derhalve van
83%. In volgorde van kwantitatieve
belangrijkheid vormt deze categorie
de hoofdschotel.
Hierna volgen de Amerikanen: le
halfjaar '54: 123.890 overnachtingen
(100.221); een stijging dus van 23%.
Als derde komen ae Engelsen en
Schotten met tezamen 119.090 over
nachtingen (87.859), hetgeen een sty
ging van 35% betekent.
België en Luxemburg komen op de
4e plaats met een stijging van slechts
8% en Frankrijk volgt a's nr. 5.
Voorkeur.
Er is een in het oog lopend ver
schil te constateren in de voorkeur,
die bepaalde groepen aan de dag leg
gen voor de grote steden in het wes
ten des lands en anderen, die het ove
rige gedeelte van Nederland prefere
ren.
Zo biykt, dat de Amerikanen, Fran
sen, Engelsen en de geallieerde mili
tairen in Duitsland voor het meren-
DE ZAAK-DIDES
Hoe komen de communisten aan
hun informaties?
(Van onze correspondent in Parijs)
De zaak Dides is de geheimzinnigste en geruchtmakendste affaire die
Frankrijk in vele jaren heeft beleefd. Geheimzinnig, omdat niemand precies
schijnt te weten wat er eigenlijk aan de hand is; geruchtmakend omdat het
mogelijk is dat de hoogste persoonlijkheden van de republiek er wel of niet
mee gemoeid zijn. Aangezien het nog niet te zeggen valt hoe de zaak pre
cies in elkaar zit moeten wij ons beperken tot het weergeven van de feiten.
Het gaat hier om een spionnage-kwestie. Er is namelijk gebleken dat de
strikt geheime besprekingen van het comité van de nationale verdediging
enkele dagen later niet alleen bij de Franse Communistische Partij bekend
waren, maar ook bij allerlei andere instellingen en organisaties, die als zeer
anti-communist bekend staan. Het wonderlijke is dat dit comité van de
nationale verdediging uitsluitend bestaat uit ministers en generaals.
Dit comité is byeengekomen op 26
Mei (toen Laniel nog minister-presi
dent was), op 28 Juni (toen Mendes-
France hem had opgevolgd) en op 10
September Alle drie de keren is ge
bleken dat de uitermate geheime me
dedelingen, die hier werden gedaan,
kort hierop bekend waren bij de com
munistische party. Wat de zaak nog
mysterieuzer maakt is het feit, dat
men de tiende September wist dat er
by de vorige vergadering van het co
mité verraad was gepleegd. Men Jjeeft
toen de persoonlijkheden, die toegang
tot de besprekingen hadden met de
grootste zorg uitgezocht. Men heeft
de zaal in het Elysée waar de verga
deringen plaats hadden geheel onder
zocht om te kijken of er bv. geen ge
heime microfonen waren opgesteld.
Dit heeft niet kunnen voorkomen dat
de militaire geheimen van deze bij
eenkomst vier en twintig uur later
bekend waren.
Louche figuur.
Nu wordt de zaak echter nog inge
wikkelder. Op 14 September wordt
commissaris Dides, werkend aan de
Parijse prefectuur van politie na een
kleine schermutseling gearresteerd.
In zijn actetas vindt men een volledig
verslag van wat het centrale comité
van de Franse communistische party
besproken heeft. Uit dit verslag blykt
dat de communisten weer precies op
de hoogte waren van de besluiten en
mededelingen van het comité van de
nationale vergadering. De politie was
dus via de communistische party op
de hoogte van wat het comité van de
nationale verdediging besprak. Dat
door JAN BRUSSE
wil zeggen de communisten hebben
een spion by de nationale verdediging
en de politie heeft weer een spion bij
de communisten.
Tot nu toe heeft Dides alleen nog
maar verteld wie zyn informateur
was, te weten monsieur Baranès. Een
opvallend louche figuur, zich uitge
vend voor journalist, schrijvend in het
communistische blad Libération en
uitstekende relaties onderhoudend
met de party van Jaques Duclos.
Maar enkele jaren geleden is deze Tu
nesiër van oorsprong by de politie ge
komen om zijn diensten aan te bieden.
Sindsdien is hy zeer veelzijdig ge
bleken, schreef hij communistische
stukken, informeerde hy de politie
over de geheime zaken die er bij de
communisten besproken werden
(waarvoor hy 2000 guldens per
maand kreeg) en voorts deed hy on
der een schuilnaam onthullingen in
een rechts blad over de plannen van
de communisten.
De spion heeft een commissaris het
verslag verkocht van de laatste by-
eenkomst van de communistische par
ty. waaruit bleek dat de communisten
weer op de hoogte waren van de mili
taire geheimen. Hoe Baranès aan de
ze documenten kwam Dat wenst hy
niet te vertéllen. Hy heeft eerst ver
klaard dat hy ze van een minister
ontving, maar trok deze beschuldi
ging onmiddellyk daarop weer in. Of
hy een spion is die van twee walle
tjes eet. is niet met zekerheid te zeg
gen. Het is echter waarschijniyk dat
hy bepaalde geheimen ook aan de
communisten heeft verkocht.
Men deed daarna de volgende ont
dekking: Baranès heeft aan de poli
tie het stenografische verslag ver
kocht van de byeenkomst, die de lei
ding van de communistische party op
een bepaalde datum gehouden zou
hebben. Op deze vergadering zou pre
cies verteld zyn wat het comité van
de nationale vergadering besproken
had. Het verbysterende is echter dat
op die bepaalde datum de leiders van
de communistische party niet by elk
aar geweest zyn.
Concurrerende polities.
Om enigszins een idee te hebben van
wat zich hier aan het afspelen is dient
men te weten dat er in Frankrijk
twee polities zyn, die zich met de bin
nenlandse veiligheid bezighouden, de
nationale veiligheid en de S.D.T. Deze
instellingen, die zich beide met de
contra-spionnage occuperen en ook
beide grqte aantallen spionnen in
dienst hebben, beconcurreren elkaar.
De regering Laniel werkte in hoofd
zaak samen met de nationale veilig
heid, de regering Mendès-France
deel in de genoemde steden logeren.
De bezoekers uit Duitsland, Oosten
rijk, Denemarken en Zweden verbly-
ven voor het merendeel in het overige
gedeelte van ons land.
Het binnenlandse vreemdelingen
verkeer geeft geenszins een hoge
vlucht te zien. Het aantal overnach
tingen van Nederlanders in Neder
landse hotels en pensions bedroeg
fedurende de eerste helft '54
287.110 het aantal gasten 651.960
(1.247.589 en 620.139. De styging van
het aantal overnachtingen bedroeg
dus slechts 3% en die van het aan
tal gasten slechts 5%.
Resumerend kan gezegd worden,
dat ons land en mei name de by onze
toeristische industrie betrokken be
drijven kunnen terugblikken op een
gunstig toeristisch halfjaar. De
voorspelling van enkele pessimisten,
•lat het hoogtepunt reeds in 1958
bereikt was, biyLt dus onjuist.
Rapporten over de
vliegtuigongevallen.
Het onderzoek naar ongevallen met
burgerluchtvaartuigen is in Neder
land. zoals men misschien weet. ge
splitst in twee gedeelten nJ. het voor
onderzoek en het nader onderzoek. De
minister van verkeer en waterstaat
heeft de directeur-generaal van de
rijksluchtvaartdienst aangewezen als
vooronderzoeker. Dit vooronderzoek
is niet openbaar. De vooronderzoeker
stelt van elk geval dat een Neder
lands burgerluchtvaartuig (vliegtuig,
ballon, zweefvliegtuig of helicopter) of
een buitenlands burgerluchtvaartuig
in Nederland overkomt een rapport
op, waarin de documentatie over het
ongeval is vervat en waarin de oor
zaak wordt beschreven.
Van 1948 tot en met 1953 heeft het
aantal vooronderzoekingen waarover
een rapport werd opgemaakt in totaal
119 bedragen. Acht gevallen daarvan
zijn daarna door de raad voor de lucht
vaart in een openbare zitting behan
deld.
Over de genoemde jaren zijn voorts
nog 57 vooronderzoekingen verricht
over ongevallen met buitenlandse
luchtvaartuigen. Een geval daarvan is
later door de raad voor de luchtvaart
in een openbare zitting behandeld. De
gemiddelde duur van een vooronder
zoek bedroeg bijna drie en een halve
maand.
heeft meer vertrouwen in de S.D.T.
Vandaar dat één van de belangrijkste
mensen van de nationale veiligheid,
prefect Beylot. op wachtgeld gesteld
werd toen* Mendès-France aan de
macht kwam.
Commissaris Dides was de rechter
arm van prefect Baylot Hy had spe
ciaal tot taak de belangrykste Franse
communisten in de gaten te houden.
Nu neemt men op het ogenblik aan
dat hy de inlichtingen, die hy via zyn
spionnen over de Franse communis
ten kreeg niet alleen aan de politie
gaf, maar dat htj ook een privé inlich
tingendienst had georganiseerd, waar
bepaalde belanghebbenden zich op
konden abonneren. Dit bleek uit het
feit. dat hy reeds maanden een andere
officiële opdracht had toezicht hou
den op de haven van Parys) maar nog
altyd in contact stond met zyn infor
mateurs.
Op de dag dat hij gearresteerd
werd en de geheime documenten in
zyn tas bleek te hebben, had hy juist
met een attaché van de Amerikaanse
ambassade gedineerd.
De grote vraag biyft natuurlttk:
Wie heeft en dit tot driemaal toe
de Franse communisten ingelicht
over de hesDrekingen in het comité
van de nationale verdediging" De
militaire rechter, overste de Ressé-
guier. probeert daar op het ogenblik
achter te komen en het ziet er naar
uit dat de schuldige wel gevonden zal
worden.