Het uur waarin avondlicht over
Amsterdam schiint
ENEBGOLI
r
WENNEKER
Van monteur tot minister
Curie Proever
80°/o Minder molorslijlage
10°/o Benzinebesparing
SPECIAL
mm
PARIJS WORDT DE GROOTSTE
ZEEHAVEN VAN FRANKRIJK
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1954
AMSTERDAMS PODIUM.
Betovering in een steeg
Voor ons is Amsterdam het meest Amsterdam, gedurende het uur dat
aarzelt tussen het einde van de dag en het begin van de avond. Het uur
der schaduwen; het uur waarin licht over Amsterdam schijnt, dat nergens
anders ter wereld gezien wordt. Niet In Londen, niet in Parijs, niet in
Praag, niet in Berlijn. Al die steden hebben hun eigen licht; het is totaal
anders dan het Amsterdamse. Men kan het moeilyk beschrijven, omdat
het iets onconcreets, isreëels is. Zie de schilderden van Rembrandt en Breit-
ner en u weet wat we bedoelen.
Van de week zagen wij het schoner, indrukwekkender, lieflijker ook,
dan ooit. We stonden op het Rokin, met de bedoeling de Langebrugsteeg
in te gaan en vervolgens naar de Grimburgwal te lopen. Het Rokin was
een hel van verkeer, omdat het Maandag was, de drukste dag der week.
Op de parkeerruimte van het Rokin stond voor een astronomisch bedrag
aan auto's. De trams jammerden voorbij, volgepropt met mensen die er
allerminst gelukkig uitzagen. Gelukkiger waren zij, die op een rondvaart
bootje wachtten. Ze stonden onder slaphangende vlaggetjes, gereed om
te embarkeren in een der luxe-jachtjes van mevrouw Kooy, die er een
beste zaak aan moet hebben. Iedereen was of deed druk.
Maar tien meter verderop was de
stilte. In de hele Langebrugsteeg
was slechts één man aanwezig; die
zat op een stoep stil voor zich uit
te kijken. Hij sliep bijna, het was
een jonge werkman.
De winkels waren dicht en alleen
de goudvissen voor de aquarium
winkel in die steeg waren actief. Ze
schoten door het lichtgroene water,
alsof ze pas begonnen waren. Het
rosse licht van de avond wierp al
lervreemdste glanzen in dat water
en op die snelle vissen. Het was de
moeite waard er een tijdje naar te
kijken.
Er was betovering in die steeg,
dat uur. Met vlak bij het voorby-
ronkend lawijt van 't verkeer. Vlak
bij de stank van olie en benzine. Van
warm asfalt en van stof.
Boeken
Tegenover en naast de goudvissen
lagen de boeken achter de étalages,
boeken over anthropologische psy
chiatrie, leerboeken der chirurgie,
over voedingsleer, de encyclopaedia
of sex practice, het boek der Cana
dian Painters en een handleiding der
practische ontleedkunde. Die boeken
deden daar nogal vreemd aan, dat
uur. Ze hadden er op de een of an
dere manier niets mee te maken. Ze
waren een vergissing daar. Ik zei u
al: het was een vreemd, een bijna
mysterieus uur. Er trilde iets van
rust en geluk in die steeg.
We draalden daar nog wat, en gin
gen over de leuning van de Sleutel-
brug hangen. De bomen boven ons
waren roerloos en deden dienst als
filters van het licht. Het water was
zo blank als kwik. Aan de overkant
verhieven zich de muren van het
ziekenhuis. Licht scheen hier en
daar door de ruiten. Achter die rui
ten wat schaduwen van zusters, be
zig met hun patiënten.
Ineens begon de muziek te spelen.
Het bleek de man op de stoep te zijn.
Hij had een blokfluit voor de dag ge
haald en speelde een aardig wijsje.
Het 1 va» iets van Schubert, van die
schöne Müllerin, als ik me niet vergis.
Het klonk zeldzaam lieflijk in dat
avonduur, werkelijk allertederst en
zeer romantisch. We bleven hangen
over dc leuning van de brug en de
den of het ons niets aanging. Maar
we luisterden gespannen en we hoop
ten dat hij lang zou doorgaan.
Na de. schöne Müllerin kwam iets
anders en toen kwamen de mensen.
Eerst twee jongens die naar de
muzikant gingen staan kijken. Ver
volgens kwam een oud wijfje, dat op
weg was naar 't ziekenhuis, maar
stopte ter hoogte van de blokfluiten
Ze zag er goed en wijs uit. Daama
kwam een Amerikaan met twee foto
toestellen om z'n nek. Hij vulde gans
de steeg, en had niet veel tijd nodig
om een' deel van z'n batterij op de
spelende werkman te richten.
Die er niet gediend van bleek te
zijn. Hij borg het instrument weg,
stond op en ging er vandoor. De foto
werd desondanks gemaakt.
Ze gingen allemaal weg: de flui
ter, de kleine jongens, het oude wyf-
Dc heer L. Neher neemt per 1 Octo
ber afsch d als directeur-generaal
van de P.T.T.
je en de Amerikaan. De boeken en
de goudvissen alleen bleven achter.
En de bewegende schaduwen achter
de ruiten van het ziekenhuis.
Nóg donkerder, fluweliger, nóg
meer terra cotta werd het licht. Het
was alsof een vreemde wolk, een
geheimzinnige staart van een ko
meet, over Amsterdam schoof. Het
verkeer ijlde voorbij, maar scheen
steeds verder weg te zijn. De mensen
die voor de poort van het zieken
huis dromden, waren stil. Iedereen
moet iets gevoeld hebben van dat
betoverde licht in die oeroude Am
sterdamse steeg.
Ineens begon een kind te huilen.
Het was onzichtbaar, maar vertoef
de ergens in de Polikliniek voor
Kinderziekten, aan de overkant. Had
het pijn, was het alleen maar blij dat
het weer naar huis ging? Wie weet
het?
M ertsen
Bij de bloemenman stonden wat
mensen bij elkaar. De een kocht ro
zen en de ander anjers. Ik hoorde
flarden van een gesprek tussen twee
vrouwen. De een had een bos dah-
Trams uit binnenstad
van Amsterdam
Ten aanzien van het Amsterdamse
gemeentevervoerbedrijf wordt in de
nota gezegd, dat het voortdurend
drukker wordende verkeer het bedrijf
voor de dringende vraag stelt, in
hoeverre een gehele of gedeeltelijke
vervanging van de tram in de bin
nenstad door andere vervoermiddelen
tot vermindering van de verkeers-
moeilijkheden zou kunnen bijdragen, j
In verband hiermee bestaat het plan j
proeven te nemen met andere ver- j
voersmiddelen. In het gemeen tever-
voersbedrijf zullen in de komende ja
ren zeer aanzienlijke bedragen moe
ten worden geïnvesteerd voor uitbrei
ding en modernisering van het rijdend
materieel.
lia's in de hand en vroeg iets aan
de ander. Ilc hoorde alleen het ant
woord: „Nee, ik koop ze niet, het
hoeft niet meer, Annie haalt de
nacht niet."
Ze verdwenen achter elkaar, heel
die stoet, al die mannen en die vrou
wen. De een om te bezoeken, de an
der om iemand af te halen, en weer
anderen om daar voor het laatst te
zijn. Omdat ook die avond, en die
nacht, mensen aan de overkant van
het roerloze water de lange, lange
reis begonnen.
Het was byna donker en het
licht verdween. En weg was de be
tovering van dat uur.
De steeg was uitgestorven. Hard
en nors lagen daar die boeken in de
étalages. Het was net of het ver
keer van het Rokin luide werd, na
derbij sloop. Het was allemaal weer
voorbij; de rust was onrust gewor
den, het geluk teleurstelling, de be
tovering ontwaken. Wat over bleef
was een lege steeg en een haveloze
Sleutelbrug. Ze zouden leeg en have
loos blijven tot de volgende avond,
op hetzelfde uur.
Gemiddelde prijzen
voor tarwe en rogge
De minister van landbouw heeft de
prijs voor tarwe van de oogst 1955
vastgesteld op f 25.per 100 kg als
gemiddelde prijs bij levering franco
pakhuis handelaar. Deze prijs, welke
geldt voor tarwe va,n gezonde door
sneekwaliteit bij een vochtgehalte van
17 is derhalve f 1.lager dan die,
welke geldt voor de oogst 1954, waar
in namelijk nog een aanzienlijke pre
mie ter aanmoediging van de tarwe-
teelt boven een redelijke winst was
verdisconteerd.
Naar de mening der regering is er
onder de huidige omstandigheden
geen aanleiding meer voor een aan
moedigingspremie.
Het ligt in de bedoeling een soort
gelijke regeling als geldt voor oogst
1954 met oplopende prijzen geduren
de het seizoen, toe te passen.
Aangezien het door middel van
monopolieheffingen niet mogelijk is
een redelijke prijs voor de rogge te
effectueren, heeft de minister van
landbouw besloten aanvullende maat
regelen te treffen voor de rogge van
de oogst 1954.
In beginsel zullen de maatregelen
er op zijn gericht voor rogge van
oogst 1954 een prijs van f 24.25 per
100 kg te effectueren.
Advertentie.
Door uitgebreid* laboratoriumproeven
en road-tests It bewezen, dat BP Spe
cial Energol Motoroll met BP Super+08
In de benzinetank gedurende stadtrltten
met veel itoppen en starten een ben-
zlnebetparlng van 1 8% oplevert en een
gemiddelde besparing van 10%. terwijl
radlo-actleve proeven eveneens bewe
zen, dat de motorslljtag* over de gehele
gebruikstijd van de wagen met 80%
wordt verminderd.
De Vlsco Statische eigenschappen van
BP Special Energol garanderen een vol
maakte smering onder alle temperatuurs-
omstandlgheden, bij de koudste start en
de hoogste werktemperatuur. Daardoor
houdt BP Special Energol een nieuwe
motor nieuw en spaart de kosten van
revisie uit
VISCO STATIC t De Vltco Statischs eigenschappen I
van BP Special Energol garenderen een perlecto I
il Ie dun.
andlgheden.
srlng bil de koudste siert towel
hoogste werktemperatuur.
BP Special Energol smering betekent:
80"' VERMINDERING VAN MOTORSUJTAGE
LAGER BENZINEVERBRUIK* BETERE PRESTATIES
VISCOSTATIC MOTOR OIL
BENZINE EN PETROLEUM HANDEL MAATSCHAPPIJ N.V. AMSTERDAM
Verkooporganisatie voer Nederland der Anglo l/enlen Oil Co. Ltdy
ZEER OUDE GENEVER
Magnetiseur ook in hoger
beroep veroordeeld
Ook de rechtbank te Amsterdam
heeft in hoger beroep de 35-
iarige magnetiseur S. B., woonach
tig in Amsterdam veroordeeld tot 3
geldboeten van 6 eventueel te ver
vangen door 3 maal 2 dagen hechte
nis ter zake „dat hij, niet toegela
ten tot het uitoefenen van een be
roep, waartoe de wet een toelating
'vordert. buiten noodzaak dat beroep
uitoefent". De maximum boete, die
meswege kan worden opgelegd, be-
600. B. heeft 8 dagen tijd
iroep in cassatie.
De kantonrechter had B. in eerste
instantie veroordeeld tot drie keer
200 gulden.
draagt
voor bero
EEN BELANGWEKKENDE CARRIERE
Dr. L. Neher zal op 1 October a.s.
het P.T.T-bedrijf verlaten
(Van onze speciale verslaggever)
Een ondernemend collega-journalist heeft eens nagegaan in hoeverre er
verband bestaat tussen lichaamslengte en persoonlijkheid. Aan de hand van
talloze voorbeelden meende hij de conclusie te mogen trekken, dat belang
rijke persoonlijkheden altijd een boven-middelmatige lichaamslengte had
den. Zo die overigens weinig wetenschappelijke uitspraak al juist geweest
is, we hebben ontdekt, dat er ook op deze gulden regel uitzonderingen zyn.
Zo'n uitzondering achten we de heer L. Neher, de per 1 October vertrek
kende directeur-generaal der P.T.T., aan wie de Technische Hogeschool te
Delft dezer dagen het ere-doctoraat honoris causa in de technische weten
schappen heeft verleend, op grond van zijn bijzondere kwaliteiten van lioofd
en hart. Stellig niemand in Nederland twijfelt aan diens grote en sterke
persoonlijkheid, maar zijn lichaamslengte schatten we hoog-uit op 1-70 me
ter.
Een fantastische carrière gaat deze
grote kleine man op 1 October afslui
ten. Niet omdat hg uitgewerkt zou
zyn. Nee, domweg omdat hij de 65-ja
rige leeftijd op 13 September heeft
bereikt en omdat daarmee voor hem
zogoed als voor elk ander personeels
lid van het grootste bedrijf van ons
land de tijd is gekomen om met pen
sioen te gaan.
Wie jaren met hem hebben samen
gewerkt, hadden hem graag nog een
paar jaartjes als hun leider gehand
haafd willen zien. Zijn warme be
langstelling voor al het werk van an
deren, gepaard aan zyn natuurlijke
charme in de omgang, was ieder
steeds een aansporing het uiterste
van zichzelf te geven. Zichzelf spaar
de hjj niet. Om zeven uur 's morgens
begon steeds zyn werkdag; 's avonds
11 uur vond die dag veelal pas zijn
einde. Tenzij de slaap niet komen wil
de en er dus in de stilte van de nacht
nog maar een stukje werd aange
breid.
Een bijzonder dynamisch mens is
hij. In alles wat hij doet, zit een
enorme vaart. Hy rijdt hard, loopt
hard en heeft het zelfs geruime tijd
volgehouden een dictafoon in zijn auto
mee te voeren om tijdens het rijden
zyn correspondentie af te doen.
Zijn hele leven heeft hij een enorme
afkeer getoond om langs afgebaken
de wegen te wandelen. Hij zocht een
eigen weg, waarbij hij van de gedach
te uitging, dat hard werken een mens
geen kwaad doet. Het is duidelijk, dat
die „eigen weg" zich ook geopenbaard
heeft in zijn personeelbeleid, toen hy
eenmaal geroepen was anderen om
zich heen te groeperen en leiding te
geven. Zelf slechts in het bezit van
een Mulo-diploma en overigens van
een grote dosis technische kennis,
heeft hij aan schooldiploma's nimmer
een overheersende waarde toegekend.
Natuurlijk stelde hij man met een
zo sterk gedisciplineerd karakter
regels vast voor zyn bevorderingsbe-
leid. Maar voor bijzondere begaafden
van hoofd èn hart vormde het gemis
van een bepaald diploma nooit een be
lemmering om vooruit te komen. Dit
is voor P.T.T. een volkomen nieuwe
iyn geweest.
Wie het leven van deze scheidende
directeur-generaal van de P.T.T.
overziet, wordt getroffen door het
merkwaardige feit, dat de heer Ne
her zichzelf aan het begin van zijn
maatschappelijke loopbaan een car
rière bij de koopvaardij heeft ge
droomd. Twee-en-een-half jaar was
hy al onderweg, toen hij afgekeurd
werd wegens onvoldoende gezichts
scherpte. Zyn familie zag daarna een
administratieve functie voor hem
weggelegd, maar de jonge Neher koos
zich liever in 1907 de moeilijke tech
nische weg, die begon met de baan
van aankomend monteur by de Ge
meente Telefoon Amsterdam. Die
keuze was geheel in overeenstem
ming met zijn voorliefde voor de elec-
trotechniek. Hoe hoog de heer Neher
inmiddels gestegen is op de maat
schappelijke ladder, naast organisa
tor en coördinator is hij steeds de
technicus gebleven, die zich uiterst
snel kon inwerken in de hoofdproble
men van de P.T.T.. De mechanisering
van de postbehandeling mag men dan
ook evenzeer zijn werk noemen, als
de zorg, die er geweest is om de in
stelling „tijdelijke krachten" bij het
bestellerscorps uit de wereld te hel
pen.
1 October gaat de heer Neher, die
in 1947 zelfs geroepen werd tot het
ministersambt voor Wederopbouw en
Volkshuisvesting en in 1948 tot Ge
delegeerde van het Opperbestuur in
Indonesië, 't Staatsbedrijf der P.T.T.
met pensioen verlaten. Zyn energie
en arbeidskracht zijn echter nog lang
niet uitgeput.
Zogoed als in verlopen drukke ja
ren, zullen nu tal van organisaties een
beroep op hem gaan doen. Men hoeft
er niet aan te twyfelen, dat ze een
open oor en een warm hart bij hem
zullen vinden.
Intussen hopen wij voor de heer
Neher, dat de nieuwe drukte hem
niet zal afhouden van de enige hobby,
die hy zich ooit veroorloofd heeft: z'n
turnavonden in een kleine vrienden
club, die hem enige malen in het be
zit brachten van de medaille voor al
zijdige lichamelijke vaardigheid van
het Nederlandse Olympische Comité.
NIEUWE TAAK VOOR HAVENPOLITIE
In 1958 krijgt het tienjarenplan voor de
havens zijn beslag.
(Van een bijzondere medewerker)
Vertelt men een bezoeker, die in deze weken de Franse hoofdstad bezoekt,
dat Parijs de zeer gegronde hoop heeft ongeveer In het jaar 1958 de groot
ste havenstad van Fnyikrijk te worden, dan schudt hy ongelovig zyn hoofd.
Ook hij weet heel goed, dat de „Lichtstad" met haar vijf millioen inwoners
diep in het binnenland ligt en dat de Seine zoals ze zich ongeveer in de
buurt van de Notre Dame aan de toeschouwers toont een heel levendige
rivier is met vry wat klein scheepsverkeer, maar dat haar hier nog heel
wat ontbreekt om als grote scheepvaartweg te kunnen worden beschouwd.
Men zal echter onmiddellijk zijn sceptisch oordeel herzien, als men maar
een keer gelegenheid heeft de havenwerken te bezichtigen die kort voor de
poorten van de wereldstad In Parys-Gennevilliers, een weinig stroomaf
waarts, worden uitgevoerd. Vóór het einde van het jaar 1957 zullen hier
havenwerken worden voltooid, die de waarlyk reusachtige omvang hebben
van 72 vierkante kilometer.
In 1948 werd een begin gemaakt
met dit tienjarenplan voor de zeeha
ven Parys, en reeds thans hebben on
telbare industriële en handels
ondernemingen zich hier verzekerd
van stukken grond en zijn zij begon
nen met de oprichting van machtige
silo's, magazijnen en pakhuizen.
Uiterlijk in 1958 zullen alle zeesche
pen van gemiddelde grootte tot Gen-
nevilliers kunnen varen en hier kun
nen laden en lossen, nadat dan ook de
regulering van de benedenloop van de
Seme voltooid zal zyn.
De reusachtige passagiersschepen
van het formaat van de ontworpen
nieuwe „Normandië" (70.000 ton) en
dergelijke „prestigeschepen" zullen
natuurlijk ook later nog in Le Havre
Cherbourg of Brest vertrekken en
aankomen. Het is niet de bedoeling de
grootse Middellandse Zeehaven Mar
seille met zijn ruim tweeduizendjari
ge traditie naar de kroon te steken,
maar het overslagbedrijf van deze ha
ven aan de grens van de Franse
hoofdstad zal ongetwijfeld een derge
lijke omvang bereiken, dat men Pa
rijs met recht Frankrijk's zeehaven
met de grootste frequentie kan noe
men.
LEK VOOR „ZWARE JONGENS"
De Franse regering en de stad Pa
rijs hebben al heel gauw besloten
reeds vroegtijdig ook een eigen „ha-
venpolitie-prefectuur" voor dit gebied
in het leven te roepen. Ze hadden
hiervoor goede redenen. Men consta
teerde namelijk, dat Gennevilliers
reeds thans juist door ongewenste be
zoekers van Frankrijk als een ideaal
„lek" was ontdekt. Terwijl verder de
hele land- en zeegrens streng door po
litie en douane werd bewaakt, sloeg
men er lange tijd geen acht op, dat
de tegenwoordige scheepsbezoeken in
Gennevilliers niet altijd alleen han
delsgoederen in het land brachten of
exportgoederen afhaalden. Het was al
gauw bij de „zware jongens" en enigs
zins duistere figuren bekend gewor
den, dat in Gennevilliers ook een man
zonder pas ongehinderd aan land kon
gaan, omdat er nog geen havenpolitie
van voldoende omvang was. Herhaal
delijk ving men in Parijs enkele van
deze internationale criminele „Spe
cialisten", die bijzonder geroutineerd
waren in het kraken van brandkasten
in winkeldiefstallen enz.
By het verhoor bleek dan, dat deze
hoogst ongewenste „nieuwe burgers"
domweg via Gennevilliers zonder pas
en zonder verblijfsvergunning waren
„geïmmigreerd".
IIMM
UIT DEI
ZATERDAG 25 SEPTEMBER.
HILVERSUM L 402 m 748 kcis. 7.00
VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 19.30
VPRO. 20.0024.00 VARA.
VARA: 7.00 Nws. 7.13 Gram. 7.45 „Even
opkrikken". 7.50 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gr.
8,55 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym. voor
de vrouw. 9.10 Gram. VPRO: 10.00 „Tijde*
hjk uitgeschakeld", caus. 10.05 Morgen
wijding. VARA: 10.20 Voor de arbeiders ln
de continubedrijven. 11.35 Viool en piano.
12.00 Gram. 12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 Gram. 13.00 Nws. 13.15 VARA-Varia.
13.20 Orgelspel. 13.45 Sportpraatje. 14.00
Gram. 14.25 Twentse uitz. 14.50 Dansmuz.
15.15 Voordracht en muziek. 16.15 Kamer-
ork. 17.00 Act. 17.30 Metropole Ork. 18.00
Nws. en comm. 18.20 Gram. 18.25 Ham
mondorgelspel. 18.45 Regerlngsuitz.„At
lantisch allerlei", een en ander over de 14
landen van het Atlantisch Pact. 19.00 Ar
tistieke Staalkaart. VPRO: 19.30 „Passe
partout", caus. 19.40 „Het Boek Hande
lingen", caus. 19.55 „Deze week", caus.
VARA: 20.00 Nws. 20.05 Gram. 20.30 Dans
muz. 21.00 Cabaret. 21.45 Socialistisch
comm. 22.00 Lichte muz. 2225 „Schatgra
vers aan de Amstel", hoorspel. 22.55
Schaakolympiade. 23.00 Nws. 23.15—24.00
Gram.
HILVERSUM H. 298 m 1007 kcas. 7.00—
24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym.
7.30 Koorconc. 7.45 Morgengebed en lit.
kal. 8.00 Nws., weerber. en kath. nws. 8.20
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Gram.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Vocaal dubbelkwar-
tet. 12.00 Angelus. 12.03 Gram 12.30 Land
en tuinb. meded. 12.33 Gram. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Gr.
14.00 Boekbespr. 14.10 Gram. 14.20 Idem.
14.40 Gram. 15.05 Kron. v. letteren en
kunsten. 15.40 Mannenkoor en sol. 16.00
De schoonheid va nhet Gregoriaans. 16.30
Voor de Jeugd. 17.00 Fanfare-ork. 17.20
Voor de Jeugd. 18.00 Lichte muziek. 18.15
Journ. weekoverz. 18.25 Gram. 18.30 Van
het Binnenhof. 18.40 Gram. 19,00 Nws. 19.10
Lichtbaken. 19.30 Avondgebed en lit. kal.
19.45 Symphonette-orkest, koor en sol.
20.15 Gevar. progr. 21.00 Act. 21.15 De ge
wone man. 21.20 Gram. 22.00 Wie 't weet
mag t zeggen. 22.30 Gram. 22.45 „Ziedaar
Uw Moeder", klankb. 23.00 Nws. 23.15
Nws. in Esperanto. 23.2524.00 Gram.