0
KAPPIE IN WILDWEST
Bonn in afwachting van de
komst van Dulles
MIDDELBURG, VLISSINGEN EN
GOES KOMEN VOOR HETE VUREN
KLOKKEN EN KLOKKENSPELEN
IN ZEELAND
INTERESSANTE WEDSTRIJD
TUSSEN TERN. BOYS EN V.C.K.
8
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1954
POLITIEKE SENSATIE
Washington ongerust over de
Britse initiatieven
(Van de correspondent van het A.N.P.)
De Westduftse hoofdstad bereidt zich in een uiterst gespannen atmosiv,.
voor op de verrassende komst van de Amer. minister van buitenlandse
zaken. John Foster Dulles zal Donderdagmiddag half drie neerstrijken op
het vliegveld Wahn bij Keulen en zal terstond daarna zijn besprekingen
met dr Adenauer beginnen.
Het telegram uit Washington, dat de komst van Foster Dulles aankon
digde, heeft in Bonn alom verrassing gewekt, ook bij hoge ambtenaren van
de Amerikaanse hoge commissie zelf. Allcrwege wordt van een politieke
sensatie van de eerste rang gesproken en politici, diplomaten en journalis
ten pynigen zich met de vraag, wat de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken tot zijn zo opzienbarende stap kan hebben doen besluiten.
Het „Bundeshaus" van Bonn, waar
in de parlementsleden zich met tame
lijk veel rumoer opmaakten voor het
voor vandaag op het programma
staande debat over de „affaire-John",
is tot een broedplaats van speculaties
geworden.
Op aller lippen ligt de nerveuze
vraag: „Wat komt Dulles doen?".
Het reisprogramma van Dulles
duidt met dat al, volgens politieke
waarnemers in Bonn, m een zekere
richting. De Amerikaanse gast heeft
meer tijd uitgetrokken voor zijn be
sprekingen in Bonn dan voor die in
Londen. Amerikaanse kringen in
Bonn hadden al voor de aankondiging
van het bezoek laten doorschemeren,
dat de Europese reis van minister
Eden in Washington met een aanzien
lijke mate van achterdocht werd ge
volgd. Men heeft in deze kringen zelf
weinig of geen pogingen gedaan om te
verbloemen dat de missie van Robert
Murphy een duidelijke illustratie van
deze stemming was. Het verslag, dat
dr Adenauer van zijn onderhoud met
Murphy voor zijn fractie heeft gege
ven, wees ook al in die richting. Mur-
phv had, aldus dr Adenauer, nog eens
met alle kracht gewaarschuwd voor
het veld winnen van een isolationisti-
Advertentie.
Zaterdagcompetitie krijgt
's Maandags zendtijd
Op verzoek van de V.V. „Krabben
dijke" zal de N.C.R.V. voortaan des
Maandagsmorgens, nó, de nieuwsbe
richten van 8 uur, de uitslagen van de
Zeeuwse eerste klasse van de Zater
dagmiddagvoetbalcompetitie doorge
ven.
Kort geding tussen Rotter
dam en H.D.V.S. opge
schort.
In het kort geding tussen de be
roepsvoetbalclub Rotterdam en de
Schiedam se voetbalvereniging Her-
nies-D.V.S.» dat Woensdag voor de
Arrondissementsrechtbank te Rotter
dam werd behandeld, is de uit
spraak tot a.s. Dinsdag opgeschort.
Naar men weet, had de beroeps-
voebalclub Rotterdam een dwangsom
geëist van 5000 gulden voor elke
wedstrijd, waarin Hermes-D.V.S. de
speler Osterholt zou opstellen nadat
deze Osterholt zijn contract met Rot
terdam heeft verbroken.
Op voorstel van de president, mr.
J. C. van Vollenhoven, zullen Rotter
dam en H.D.V.S. trachten nog vóór
a.s. Zaterdag tot een vergelijk te ko
men. Dinsdag wordt uitspraak ge
daan.
GYMNASTIEK
Technisch weekend Zebra
voor leidsters en leiders.
Het bestuur van het Koninklijk
Nederlands Gymnastiek Verbond
zorgt er steeds voor, dat de leiders
van de gymnastiekverenigingen op
de hoogte blyven van de techniek
van het turnen. Daartoe worden elk
jaar in het gehele land technische
weekends georganiseerd onder lei
ding van de technische bondsbestuur-
ders. De ondervinding heeft geleerd,
dat deze technische herscholing door
de leiders en leidsters zeer op prtfs
wordt gesteld en groot nut afwerpt.
Zaterdag en Zondag wordt in Vlis
singen een technisch weekend voor
de Zeeuws Brabantse Turnkring ge
houden. De leiders en leidsters van
de turnverenigingen uit West Bra
bant en Zeeland zullen op deze da
gen van bekwame leraren les krijgen
in rhythmische gymnastiek, oefenin-
aan 'ile brug met ongelyke leggers,
op de lange mat en in het sprmgen.
De deelnemers en deelneemsters zo
wel als de leraren zullen overnach
ten in de jeugdherberg „De Schel-
destroom'
sche invloed in Amerika als gevolg
van de Europese impasse. Kennelyk
hebben de rapporten van Murohy, zo
meent men hier uit de loop der din
gen te mogen afleiden, in Washington
de indruk versterkt, dat de door Eden
naar het vasteland overgebrachte
suggesties de weg voor een nieuw en
langdurig palaver over de wijze der
Duitse bewapening zouden inleiden
De vrees, dat daarbij de Britten het
initiatief volledig aan zich zouden
houden en de Amerikaanse stuw
kracht niet langer voldoende tot zijn
recht zou komen, zou Dulles tot zijn
bliksemreis hebben doen besluiten.
Dat deze vrees bestond wordt in
Amerikaanse kringen in Bonn grif
toegegeven.
Engeland eist schade
vergoeding van China
Voor neerschieten vliegtuig
Engeland heeft Continentaal China
een eis tot schadevergoeding ten be
drage van ongeveer vier milTioen gul
den gesteld in verband met het neer
schieten van een Brits passagiers
vliegtuig bij het eiland Hainan, op
23 Juli f.l.
De eis betreft alle inzittenden, on-
feacht hun nationaliteit, het vlleg-
uig en de vracht.
Bij het neerschieten van het vlieg
tuig, eigendom van de Britse maat
schappij „Cathay Pacific Airways",
kwamen in totaal tien personen om
het leven Er werden zes Amerikanen
gedood of gewond.
NOG WEINIG KLAARHEID IN VOETBALCOMPETITIE
Zierikzee heeft iets goed te maken; AxelR.C.S. en
HontenisseCorn Boys zijn interessant.
Met nog slechts de uitslagen van één wedstrijddag voor ons, uitslagen
waarop vaak niet veel peil valt te trekken, vraagt het komende voetbal-
programma onze aandacht. Vooralsnog kunnen we niet aannemen, dat
Dosko zonder meer zijn positie tussen de prominenten in de tweede klas
se zal prijs geven, zodat Goes gewaarschuwd naar Bergen op Zoom zal
moeten gaan. Ook ten aanzien van de wedstrijden van Vlissingen en Mid
delburg zijn we niet helemaal gerust op de uitslag. In de derde klas heeft
Zierikzee iets goed te maliën na de minder gelukkige start. De uitslag
van AxelRCS is van veel belang en met belangstelling wachten we op
de verdere verrichtingen van Luctor, waarbij het bezoek van Breskens
aan Heinkenszand ons wat houvast zal kunnen geven. Voor Middelburg II
is de thuiswedstrijd tegen NAC II vastgesteld, terwijl het treffen tussen
de reserves van Terneuzen en Vlissingen niet zonder betekenis is.
We vrezen voor MOC dat het be
zoek aan Oosterhout weinig winst
zal opleveren. Roosendaal, zo goed
begonnen, krijgt een vuurproef in de
vorm van een bezoekje van Internos.
Geheel kansloos zijn de Roosendalers
o.i. niet. Middelburg trekt ook naar
Roosendaal, waar Alliance even
eens met een nederlaag gestart
als gastheer zal optreden. Dat de
gastvrijheid zich zo ver zal uitstrek
ken, dat de volle winst naar de
Zeeuwse hoofdstad zal worden mee-
fegeven, nemen we echter niet aan.
ien lastige partij wacht ook Vlissin
gen. Baronie, zonder twijfel even
als vorig seizoen één der ernstig
ste kampioenscandidaten, heeft ver
re van aangename herinneringen aan
de wedstrijd tegen de rood-witten
van vorig jaar. Toen scoorde Vlis
singen een half dozijn doelpunten en
Baronie geen enkel. Wanneer de
Vlissingers ditmaal met de hakken
over de sloot zouden komen, zijn we
dik tevreden. Zoals gezegd, nemen
we niet aan, dat Dosko op de inge
slagen weg zal voortgaan en aat
wordt dus een zware, waarschijnlijk
zelfs tè zware, opgave voor Goes.
Rood Wit zal moeten proberen RAC
de voet dwars te zetten.
DERDE KLASSE C.
Evenals Zierikzee begon ook BSC,
de komende tegenstander van de
Schouwenaren, met een nederlaag.
Aan voorspellingen van de hier vast
gestelde wedstrijden wagen we ons
maar niet.
DERDE KLASSE D.
Het ziet er niet naar uit dat Hulst
de erezetel lang zal houden. De ex-
kampioen heeft een dagje rust, om
dat RKFCHulst reeds vooraf werd
gespeeld en de naaste concurrenten
hebben goede kans de Hulstenaren
voorbij te streven. Het is alleen maai
de vraag, wie dat zullen zijn. Ter-
neuzen, dat het verzwakte Biervliet
partrj gaat geven, heeft o.i. heel wat
meer kans dan RCS, dat een visite
faat maken in Axel, vooral omdat
e Axelploeg eveneens belanghebben
de is. Nieuw Borgvliet is trouwens
evenmin kansloos, omdat een over
winning op Zeelandia niet tot de
onmogelijkheden moet worden gere
kend. De Zeeuwen achten we wel in
staat minstens een deel van de buit
bij Meto weg te kapen. Een aardige
krachtmeting is die tussen Honte
nisse en Corn Boys, waarbij we de
benjamin de eerste.winst toekennen.
VIERDE KLASSE F.
De Schutters en Halsteren ontlo
pen elkaar niet veel. Grenswachters
ontmoet RSV. We zyn benieuwd wat
Burgh tegen NSV zal uitrichten. Ook
het verdere optreden van SC Gastel
en Steenbergen, ditmaal beide goed
voor de volle winst, wachten we met
belangstelling af. RKVVU krijgt het
tegen Kaaische Boys weer zwaarte
verduren.
SCHAKEN
Het F.I.D.E.-Iandentournooi
De uitslagen van de wedstrijden,
gespeeld in de vierde ronde van de
winnaarsgroep van het FIDE-landen-
tournooi te Amsterdam luidt:
Winnaarsgroep: BulgarijeIJsland
uitgesteld tot hedenmorgen. Argenti
niëNederland 1%—% (voorlopig);
ZwedenTsjechoslowakije 0-1 (voor
lopig); IsraëlZuidslavië 13. Groot
BrittanniëWest-Duitsland 1%
(voorlopig); HongarijeSovjet Unie
12 (voorlopig).
De afgebroken wedstrijd tussen Ne.
derland en Tsjechoslowakije uit de
derde ronde eindigde in een gelykspel
2—2.
VIERDE KLASSE G.
We vrezen dat Ria het tegen Aar
denburg niet zal kunnen klaren. We
zijn benieuwd hoe Breskens het er
in Heinkenszand zal afbrengen en ook
of EMM in staat zal blijken tegen
Steen een dragelijk resultaat te boe
ken. Yerseke krijgt tegen Clinge ge
legenheid te tonen dat de eerste ne
derlaag een vergissing is geweest, al
vrezen we dat de grensbewoners,
daarvoor weinig zullen voelen. Oost
burg mag proberen Hoofdplaat de
voet dwars te zetten en Sluiskil kan
tegen Koewacht tonen dat het meer
in zijn mars heeft dan uit de eerste
nederlaag moet worden afgeleid.
RESERVE le KLASSE.
Middelburg n krijgt bezoek van
de N.A.C.-reserves met o.i. weinig
kans op succes.
RES. 2e KLASSE C.
De reserves van Corn Boys en
Hontenisse gaan, in navolging van
hun grote broers, eikaars krachten
meten waarbij we toch niet zonder
meer de volle winst aan de bezoe
kers toekennen. Goes n lijkt ons te
sterk voor De Zeeuwen n. Bij RCS
nAxel II en Terneuzen IIVlissin
gen II zal het krachtsverschil wel
niet heel groot zijn en de uitslag
dicht bij een puntenverdeling blijven.
Duel om P.Z.C.-beker
Zaterdag in Middelburg.
Zaterdag 18 September a.s. wordt
in Middelburg de jaarlijkse wed
strijd gespeeld tussen de voetbalelf
tallen van de PZC (Vlissingen) en
de fa. G. W. den Boer (Middelburg).
De inzet van dit duel is de beker,
die indertijd door de directie beschik
baar werd gesteld. Deze trofee is
thans in het bezit van het Middel
burgse bedrijf, dat uiteraard niets
ongemoeid zal laten om het kleinood
in de Zeeuwse hoofdstad te houden.
Men verwacht dan ook een spannen
de strijd.
De ontmoeting wordt gehouden op
het terrein „Modderoord Zij vangt
om 14.30 uur aan.
Middenstandsnota leverde
een motie op
Kamer bepleit verlichting van
belastingdruk
Het debat in de Tweede Kamer
over de middenstandsnota heeft
Woensdagmiddag toch nog een motie
opgeleverd. Zij werd ingediend dooi
de communistische afgevaardigde, de
heer Haken. Zij verzoekt de staats-se-
cretaris voor de middenstand te ver
vangen door een speciale minister en
plannen uit te werken voor een gun
stiger belasting en sociale wetgeving
voor de middenstand. Veel kans om
aangenomen te worden heeft zij ech
ter niet.
Prof. Lemaire van de K.N.P. bleef
meer met zijn tenen op de grond
staan. Hij drukte de staatssecretaris
op het hart te zorgen voor een doel
matig georganiseerde middenstands
voorlichtingsdienst en verzocht om
overheidssubsidie voor de midden
standsopleiding. Voorts wenste deze
afgevaardigde inschakeling van de
banken bij de verlening van credieten
en geen bevoorrechting van de mid
denstand op fiscaal gebied, maar wel
de wegneming van onbillijkheden en
de invoering van verzachtingen. Tot
deze laatste rekende hij evenals lr
Van Dis (SGP) het toestaan van een
aftrek bij de berekening van de in
komstenbelasting, wanneer de echt
genote van de aangeslaagde mede
werkt. De heer Van Dis vroeg boven
dien verlaging van vereveningshef
fing.
Koningin op congres voor
lichamelijk gebrekkigen.
Gistermiddag heeft H. M. de Ko
ningin een bezoek gebracht aan het
internationale congres voor lichame
lijk gebrekkigen, dat in Schevenin-
gen wordt gehouden. Tijdens de
lunch, die de Koningin na afloop van
de algemene vergadering van het
congres werd aangeboden, werden de
leden van de bestuursraad van het
internationale genootschap en van de
Nederlandse vereniging, alsmede de
winnaars van de eerste Albert Las-
ker onderscheiding, aan haar voor-
festeld. De Albert Lasker prijs wordt
it jaar voor het eerst verleend voor
bijzondere diensten, bewezen aan de
lichamelyk gebrekkigen.
In aansluiting op haar bezoek aan
het congres voor lichamelijk gebrek
kigen heeft Koningin Juliana Woens
dagmiddag een bezoek aan het revali
datiecentrum „de Hoogstraat" te
Leersum gebracht.
Bij het betreden van het gebouw
werden de Koningin bloemen aange
boden door de vijfjarige Gerard Fran
ken, een patiëntje van de inrichting.
VAN BEYERMANNEN EN VOORSLAGEN
De „Klokken van Arnemuiden"
al 50 jaar in Amsterdam
Het gieten van een klok was In vroeger eeuwen een heel bijzondere ge
beurtenis. Dat bemerkt men b(j het doorbladeren van de rekenboeken van
steden en kerken. Daarin staat nauwkeurig opgetekend hoeveel mannen de
meester-gieter terzijde stonden en wie dus dagelijks recht had op enige
kannen hier en een naar maaltijden. Daar vindt men ook vermeld, welke in
grediënten er gebruikt werden om een goede klokkespys te vormen en hoe
veel karre\Tachten hout en schepen turf er nodig waren om de vuren te
stoken.
Niet altijd gelukte het gieten de allereerste keer. Soms was de klok „mls-
riket" en moest men opnieuw beginnen. Tot in stuivers en duiten is dit
alles berekend en zodoende is het gehele proces van het klokkegieten te
volgen.
Elke keer vinden wij een post ver
meld, die niet zo gauw thuis te bren
gen is, namelijk een of meer ponden
was. Die was werd gebruikt „totten
boeekstave ander kloeke", dat wil
zeggen, voor de letters van het rand
schrift, die aan de klok was aange
bracht.
Geen klok was volmaakt zonder op
schrift, geen klok was ook naam
loos.
De zware nood- en luldklokken,
die hun bronzen stemmen alleen lie
ten horen, als er brand was uitge
broken of als er oproer dreigde en
alle burgers te hulp moesten snellen,
waren vaak genoemd naar Roeland,
een van de twaalf paladynen van
keizer Karei de Grote.
,Jklyn naern is Roelant,
als ick kleppe dan ist brand,
Als ick luye, dan ist storm
in Vlaenderlandt"
stond op de luidklok van de machtig
ste der Vlaamse steden, de „kloeke
Roelant" op het Belfort te Gent.
Op de luidklok van Sluis, die in
1394 werd gegoten door Johannes
Leemknecht uit Aalst, stond: ..Victor
es minen name", maar omdat de
letters in verkeerde volgorde waren
gegoten, las men het geheimzinnige
opschirft: eman nenim se rotciV.
Meer dan een halve eeuw later, in
1458. werd het luidklokje van Tholen
rechts van de toren tussen de kan
telen gehangen. „Peter is myn
naem" was hier het opschrift.
In de vijftiende eeuw, toen de
Vlaamse en Zeeuwse steden een tijd
perk van weergaloze bloei doormaak
ten, hadden zij reeds hun beiaardiers
ZATERDAGVOETBALPROGRAMMA
Arnemuiden speelt met drie elftallen op winst.
In de eerste klasse van de Zaterdagmiddagvoetbalcompetitie is Arnemui
den I te gast bij Rillandia I. We geloven niet, dat de Rillandianen er In
zullen slagen de Walcherse ploeg de voet dwars te zetten. Wolphaartsdijk
I heeft wat goed te maken na de 101 nederlaag van vorige w eek, maar
tegeir Krabbendijke I zal dit nog wel niet gelukken. Terneuzense Boys I
gestart met een zege krijgt V CK I op bezoek. Voor deze interessan
te wedstrijd zullen wij ons niet aan een voorspelling wagen. Nleuwdorp
I heeft in eigen huis een goede kans op winst tegen Mevo I.
2A: Wemeldinge II en Kapelle II
zullen elkaar waarschijnlijk niet
veel ontlopen, zodat een puntenver
deling tot de mogelijkheden behoort.
Rillandia II mag geen illusies koes
teren ten aanzien van de wedstrijd
tegen de Arnemuiden-reserves. Krab
bendijke II zal zonder veel moeite de
baas blijven over Wolphaartsdijk n,
terwijl Nieuwdorp II het Zierikzeese
Mevo II wel met een nederlaag naar
huis zal sturen.
2B: Bevelanders I schijnt dit Jaar
ernstige plannen te koesteren, getui
ge de 121 overwinning op Nieuw
land I vorige week. De ploeg is daar
om favoriet in de wedstrijd tegen
Oostkapelle I. RCS IV zou een goe
de beurt maken, wanneer van EMM
IV werd gewonnen. Veere I start
deze competitie wel met een over
winning op Meeuwen I, hoewel laatst
genoemde ploeg voor een verrassing
kan zorgen.
2C: Cortgene I ontmoet op eigen
veld het gedegradeerde Kloetinge I.
Een zware opgave voor de Noord-
Bevelanders! Vóór Goes V geldt het
zelfde voor de wedstrijd tegen SVD
I. 's-Heer Hendrikskinderen I en
Wissekerke I kunnen de buit delen.
Kats I speelt op winst in de wed
strijd tegen Yerseke II.
2D: Het productieve Arnemuiden
EU reist naar Driewegen om SVD
HOOG EN LAAG WATER
17 September
Vlissingen
Terneuzen
Hanswee rt
Zierikzee
Wemeldinge
4.37
5.09
5.55
6.10
6.25
U.+N.A.P. U.+N.A.P.
2.37 17.00 2.31
17.33
18.13
18.29
18.51
2.53
2.57
1.78
2.01
2.48
2.52
1.72
1.93
11.01
11.29
0.00
11.23
12.03
1.83
2.00
2.51
1.30
1.57
U.—N.A.P.
23.39 2.02
12.10
23.54
2.18
1.54
II partij te geven. Met belangstel
ling zullen wij de prestaties van het
derde elftal van Arnemuiden volgen,
dat reeds bewezen heeft in staat te
zijn doelpunten te maken. Kloetinge
II moet in staat worden geacht
Nieuwland II met een nederlaag huis
waarts te sturen. Yerseke III en
Serooskerke II beide gestart met
een grote zege zullen elkaar waar
schijnlijk niet veel toegeven.
2E: Spui IDriewegen I eri Hoek
IZaamslag I zijn de wedstrijden,
welke in de tweede klasse A worden
gespeeld. Aan voorspellingen willen
wij ons deze keer niet wagen.
2F: Driewegen IIZaamslag II en
Beren IHoek II zyn wedstryden,
waarin de thuisclubs de beste papie
ren hebben. AZW II is o.i. niet in
staat Terneuzense Boys II een ne
derlaag toe te dienen.
Het programma luidt:
le klasse: Wolphaartsdijk IKrab
bendijke I; Terneuzense Boys I
VCK I; Nieuwdorp IMevo I; We
meldinge IKapelle I; Rillandia I
Arnemuiden I.
2A: Krabbendijke IIWolphaarts-
dtjk II; Nieuwdorp IIMevo II;
Wemeldinge IIKapelle IIArne
muiden II—Rillandia II.
2B: Oostkapelle IBevelanders I;
RCS IVEMM IV; Veere I—Meeu
wen I.
2C: Cortgene IKloetinge I; Goes
VSVD I; 's-Heer Hendrikskinderen
IWissekerke I; Kats IYerseke II.
2D: Yerseke UtSerooskerke II
Kloetinge IINieuwland II; SVD II
Arnemuiden II.
2E: Spui IDriewegen I; Hoek I
Zaamslag I.
2F: AZW n—Tern. Boys H; Be
ren IHoek II; Driewegen II
Zaamslag II.
of „beyermannen", in plaats van ge
won e klokkenluiders.
Deze beyermannen sloegen met een
houten hamer op de wand der klok
ken of deden hen beurtelings klin
ken door middel van touwen, die
aan de klepels gebonden waren.
Dat deden zii niet alleen bn fees
telijke gelegenheden, maar ook vóór
dat de grote klok het uur aangaf,
om de aandacht van de burgers op
het slaan der klok te richten. Deze
korte inleiding, waarbij enkele ac-
coorden ontlokt werden aan een drie-
of viertal klokjes, die in een der to
renvensters hingen, opdat hun roep
duidelijk gehoord zou worden, noem-
JACQÜES R. W. SINNINGEB
de men een voorslag en deze naam
ging over op de klokjes zelf.
Veere en Arnemuiden, Sluis en Zie
rikzee bezaten zulk een voorslag,
evenals Middelburg.
In de zestiende eeuw ontstonden de
carillons, waarby lichte en zwaardere
klokken tezamen konden klinken,
omdat de beiaardier ze bespeelde
door middel van een klavier. Inplaats
van het wat eentonige getingel van
een voorslag, wist de beiaardier nu
afwisseling te brengen in zyn melo-
diën. De speeltorens ontstonden.
Peeter van den Gheijn, die In
Mechelen een. eigen bedrijf had,
goot in het jaar 1550 de eersto
klokke: voor de beiaard van
Zierikzee. Deze klokken, die
meer dan drie eeuwen lang be
speeld zijn zag ik zwijgend in
de hal van hef stadhuis hangen.
Dezelfde meester goot ook de
door het lied zo beroemd ge
worden „klokken van Arnemui
den". Sinds meer dan vijftig jaar
hangen ze in de Oostelijke toren
van het Rijksmuseum en laten
nog ieder kwartier him lichte,
hoewel niet meer zo zuivere,
stemmen horen.
Op het laatst van zyn leven ver
vaardigde Peeter nog een derde bei
aard, die bewaard is gebleven voor
een der Zeeuwse steden: het stille,
vergeten landstadje Sint Maartens
dijk op Tholen, dat eens een belang
rijke naven was.
Dat geschiedde tijdens het twaalf
jarig bestand, toen de Zeeuwse ste
den zich eerst recht van hun rijk
dom en welvaart bewust werden. Zy'
lieten dan ook niet na om dit door
hun klokkespelen te laten verkondi
gen.
Over Zierikzee, dat zo lang de voor
naamste stad van het gewest was
geweest, en over Middelburg, dat
naar overvleugeld had, zongen de
bronzen stemmen van drie carillons.
Branden
Vele beiaarden zyn verloren ge
gaan tydens de branden die torens
en stadhuizen in de as legden. Zo
smolt in 1712 bij de brand van de
Abdytoren te Middelburg, de bei
aard, en ook het „steeckspel van
mannekens ende peerden", dat aan
het speelwerk was toegevoegd, ging
in vlammen op. Het klokkespel van
Hulst, dat in de brand van 1663 ver
loren ging, werd door de beroemde
Pieter Hemony zes jaar later weer
overgegoten, maar ook deze klokken
smolten by een brand in 1876.
Zo zouden wij nog lang door kun
nen gaan, want veel is er niet be
houden gebleven.
Sluis bezat nog tot voor kort een
voorslag van vier klokjes, vervaar
digd door een lid van het bekende
klokkegietersgeslacht der Van der
Gheyns, die drie eeuwen lang de
Zeeuwse steden en dorpen van klok
ken voorzagen.
Zoals men in Goes de klanken van
het carillon van Andreas kan horen,
in Veere van het stadhuis de bei
aard van Pieter-de-tweede, zo kon
men in Sluis luisteren naar de voor
slag van Hans van der Gheyn.
Er waren in de bloeitijd natuurlijk
ook Zeeuwse klokkegieters, maar
slechts het werk van een van hen,
Michael Burgerhuys uit Middelburg,
kan men nog horen van de stadhuis
toren te Tholen, als is ook de oor
spronkelijke beiaard door het weg
nemen van het klavier, tot een sim
pele voorslag gedegradeerd.
21. „Help!" krjjgste de
Maat, „ik ben aangeschoten!
Ik ben dood! Ik ben...."
„Stil. klont!" riep Kappie,
„Je bent helemaal niet ge
raakt; alleen je zuidwes
ter!"
Weer floot een kogel uit
Billy's revolver griezelig
dicht over hun hoofden. De
Maat gaf een angstkreet, die
luide echo's langs de berg
wanden opriep en klemde
zich krampachtig aan Kap
pie vast.
„Laat los!" riep Kappie,
„het ls al erg genoeg om
als doelwit voor een revol
ver-piraat te dienen, zonder
daarbij nog eens door Jou
verstikt te worden!"
Gelukkig maakte de weg
nu een bocht, zodat zij even
aan het gezicht van de
wraakzuchtige bandiet
werden onttrokken. Vlak bij
zag Kappie een wijde
spleet in de rotswand en,
een plotselinge ingeying vol
gend, stuurde hij Snuiver
daar binnen.
„Wat doet U?" hijgde de Maat, „waarom stoppen
we?! Nu haalt die griezel ons in!"
„Stil!" snauwde Kappie en tegelijkertijd hield hij
zijn hand voor de neusgaten van Snuiver, om het
gesnuif van het dier wat te dempen. Het volgende
ogenblik stormde Billy de Beer voorbij, zonder de
rotsspleet op te merken, waarin onze vrienden ver
borgen waren.