PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Superconstellation „Triton bij Shannon verongelukt Uit de kapotte tanks stroomde de benzine tot manshoogte Nieuwe 28 van vliegramp voor K.L.M. kost 56 inzittenden het leven DE SUPERCONSTELLATION OP VE MODDERBANK 197e Jaargang-No. 209 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W de Pagter. Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.: W. Leertouwer. ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10 per kw. Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 6 Sept. 1954 ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per mm. Minimum p. advertentie f 3.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertentie* (max. 8 regel*) van 1—5 regels f 1.—Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 25 cent meer. Giro No 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160; Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstr. 2, telef. 16; Terneuzen. Brouwerjjstr. 2; Zterikzce. N. Bogerdstr C 160. telef. 26. Commodore Viruly heeft zich bij de romp, welke het toestel „Tri ton" te Shannon trof, als een waardig kapitein gedragen: uren lang is hij bezig geweest zijn passagiers te redden, totdat ook bij hem de uiterste grens van de lichamelijke inspanning was bereikt. Deze telefoto toont de moedige commodore op het moment, waar op hij uit een van de twee „Dinghies" van de machine geholpen wordt om aan land te komen. (Telefoto A.N.P.) Een superconstellation van de K.L.M., de „Triton" is in de nacht van Zaterdag op Zondag te half vier op een modderbank van de Ierse rivier de Shannon neergekomen. Aan boord bevonden zich 46 passa giers en een bemanning van 10 leden. In totaal werden 7 leden van de bemanning en 22 passagiers gered, van wie de enige gewonde, de Amerikaanse mevrouw Carolyn Platz, die zwaar ge wond aan land werd gebracht, gisteravond aan haar verwondingen is bezweken. In totaal zijn dus 28 inzittenden omgekomen. De president-directeur van de K.L.M., de heer I. A. Aler, zeide op het vliegveld Shannon met tranen in de ogen: „Het spijt mij ontzaggelijk te moeten mede delen, dat de drie leden van de bemanning en 24 passagiers zijn omgekomen en dat wij als K.L.M. thans opnieuw zoveel rouw en droefheid in talloze gezinnen hebben gebracht". De heer Aler had gesproken met de passagiers en de bemanning, onder wie de gezagvoerder, commo dore Viruly, waarbij bleek, dat het toestel op volko men normale wijze te 3 uur 38 in Z.O. richting op- steeg voor de transatlantische vlucht naar New-York. Hef weer was vrij helder. De snelheid van het toe stel was normaal, volgens schatting 320 km per uur. Geen zekerheid had de heer Aler over de bereikte hoogte. Na circa 1 of hoogstens 2 minuten raakte het toe stel voor iedereen totaal onverwacht het was nog duister met de staart in het water. De machine stampte, gleed door op het water, met 4 motoren voluit draaiende en zakte toen, sterk remmend af, tot zij stilstond in de modder. Het punt, waarop dit ge schiedde, ligt ca. 2 mijl na het einde van de start baan. De boordwerktuigkundige Rademaker zeide „Ik kon het haast niet geloven. Wij stonden plotseling met een schok stil, terwijl ik meende, dat wij vrij hoog in de lucht zaten. Zelfs op dat moment wist de be manning in de cockpit nog niet, dat de machine in de rivier stond. Eerst toen een van de vliegers haastig de deur van de cabine opendeed en daar het water naar binnen zag dringen, begreep hij wat er aan de hand Door benzinelucht bedwelmd en in de cockpit verdronken De dood van de passagiers en de bemanningsleden is vermoedelijk te wij ten aan het feit dat zij bedwelmd zijn geworden door de bijzonder sterke benzinelucht, die onmiddellijk na'afloop de cabine geheel, vulde.. De mensen geraakten bewusteloos en na korte tijd drong het water geheel in de cabine door, zodat allen in bewusteloze toestand verdronken. Twee mannelijke pas sagiers klommen door de ramen naar buiten en aangezien zij slecht zwem men konden, waadden zij door het water naar de staart, waar zij zich vast klemden aan de radio-antenne. Wel probeerde Viruly, die in een der rubber bootjes had plaats genomen het tweetal te bevrijden maar de stroom was zo sterk, dat dit niet gelukte. In die positie hield het tweetal hun hoofd ongeveer vier uur juist boven het steeds stijgende water uit. Om zeven uur naderde de eerste reddingboot. Hoewel uitgeput trachtte een der ongelukkige mannen de redders nog een aanwijzing te geven. Hij liet met een hand de antenne los en gleed meteen het water in, waarna hij verdween. Van de 56 inzittenden werden er gisteravond nog 2 vermist. Een van hen is de man, die zich tevergeefs uren aan de staart vastklemde. De ander is waarschijnlijk zonder dat iemand het in de consternatie heeft gemerkt uit de machine geklommen en verdronken. Te vyf uur was het water door de eb zover gezakt, dat de „Triton" weer voor een groot deel droog kwam te staan. De vleugels staken boven water uit en in de cabine stonden slechts enkele decimeters water. De stoffelijke overschotten werden een voor een naar buiten gebracht: Daarbij bevond zich dat van de stewardess, mcj. Hei- ga Loewenstein. Een aantal der omgekomenen vertoonde lichte brandwon den, veroorzaakt door het hoge octaangehalte der benzinedampen. Eerst werden 21 doden, doch later nog vier uit de machine geborgen en op een platte boot gelegd. Zo werd de droeve last naar de vlieghaven terugge bracht. Ramp erg laat ontdekt Het is normaal, dat een vliegtuig gedurende vijf minuten na het opstij gen in verbinding met het vliegveld blijft. Het verongelukte vliegtuig had slechts 2 minuten radiocontact ge had. Aan het uitvallen van het con tact is op het vliegveld waar een zeer gedrukte stemming hing, omdat dit nu al in dertien dagen tijd de tweede ramp is met een KJL.ltI.-toe- stel, dat als laatste haven Shannon had daaraan geen aandacht be steed. Pas anderhalf uur later werd de ramp ontdekt. Was de moedige derde vlieger M. Tieman er niet geweest, wellicht zouden de overlevenden nog langer op hun redding hebben moeten wachten. Het was Tieman, die de ge hele afstand terug naar het hoofd gebouw van het vliegveld door de stikdonkere nacht op eigen kracht heeft afgelegd. Zwemmend in liet diepe water, dan weer yoortwadend over modderban- ken, wist hij de oever van de brede Shannon te bereiken. Strompelend worstelde hij de dras sige kant van de rivier door. Daarna repte hij zich, voor zover zijn krach ten hem niet begaven, hollend en struikelend naar het vliegveld, dat langs de rivier ligt. Deze tocht kostte hem circa anderhalf uur. Tot de stomme verbazing van het daar aanwezige-personeel verscheen hij omstreeks ze§ uur, uitgeput, drijf nat, verhongerd en vuil in het „log office" van het gebouw en riep uit: „We crashed", (wij zijn verongelukt). Eerst toen werd de reddingsactie be gonnen, onmiddellijk werd alarm ge blazen. Verscheidene boten voerden toen ijlings uit. Intussen waren twee rub ber dinghy-boten van de „Triton" zelf met overlevenden muurvast gelopen op een modderbank. Dank zij de op komende vloed kwam er meer water, zodat zij allen omstreeks zeven uur in de uitgevaren reddingboten kon den worden opgenomen. De heer Aler verklaarde nog: „Toen het water in de cabine tot schouderhoogte stond, besloot de ge zagvoerder, aat er niemand meer kon worden gered. Hij stapte toen in de laatste boot". De verkeerstoren van het vliegveld biedt een wijd uitzicht over het vlak ke land en over de gehele rivier. Wel iswaar was het donker, doch de leden van de bemanning hebben in hun „dinghies" lichtsignalen uitgezonden. Niemand heeft deze opgemerkt. Dr Ir Damme" boven terrein van de ramp De liftmaster „Dr. ir. Damme?' kwam van Gander en was op weg naar Amsterdam met als gezagvoer der F. Peetoom. Twee en een half uur voor de liftmaster op Shannon zou landen, hoorde men de verkeers toren van dit vliegveld de „Love king you" oproepen (de roepletters van de „Triton"). Op een vraag van de „Damme", waarom dit K.L.M.-toestel werd opgeroepen, antwoordde de ver keersleiding van Shannon, dat men na de start geen contact meer met de „Triton" had. Om kwart voor ze ven landde de „Damme" op het vlieg veld. Kort daarna kwam de tweede vlieger van de „Triton", Parfitt, op het vliegveld. Hij vertelde, dat twee rubberboten waren uitgezet. In een ervan zat Viruly, die hem opdracht gaf alle mensen die konden lopen in zijn rubberboot mee te nemen, dan zou hij met de gewonden achterblij ven. Parfitt gaf als eerste de juiste ligging van ae „Triton" op een mod derbank in de Shannon op. De pogin- f en om met duwks de rubberboten egemoet te gaan, faalden. Viruly en zjjn telegrafist Oudshoorn hebben te zamen het vlot met tien personen over de modderbanken naar de wal gesleept. Vijftig minuten cirkelde de „Dam me" boven de plaats van het onheil. Het toestel van de „Triton" was heel gebleven doch had een gat in de romp. De machine lag toen nog bo ven water. Volgens de voorlopige aanwijzingen hebben de machines goed gefunctionneerd. De rubberboten, die in de vleugels zijn opgeborgen en waarvan er twee gebruikt zijn, worden door middel van net overhalen van een handle in de SOBER RELAAS VAN VIRULY cockpit naar buiten gestuwd en wor den dan automatisch opgeblazen. De „Damme" kwam met twee uur vertraging op Schiphol aan. De be manning moest ter beschikking blij ven van de K.L.M. Deskundigen naar Shannon K.L.M.-deskundigen, vertegenwoor digers van de Rijksluchtvaartdienst alsmede journalisten zijn met een ex tra-vliegtuig Zondagmorgen naar Shannon gevlogen. Een woordvoerder van de British Insurance Association verklaarde, dat de waarde van het verongelukte vliegtuig ongeveer anderhalf millioen was, van welk bedrag een aanzienlijk deel op de Britse verzekerlngsmarkt is ondergebracht. Het is de eerste superconstellation in de wereld, die is verongelukt. De K.L.M. Superconstellation „Tri ton" staande op de modderbank m de Ierse rivier de „Shannon". (Telefoto A.N.P,l Als gekken bezig om zoveel mogelijk mensen er uit te halen" In een geleend burgerpak heeft de gezagvoerder van de „Triton", de heer A. Viruly, Zondagavond aan de hem met vragen bestormende ver slaggevers zijn sober relaas verteld. Volgens Viruly waren alle voorbe reidende maatregelen op de normale wijze bij het vertrek van Shannon getroffen. Nadat het vliegtuig de landingsbaan had verlaten zo zei de hij zich te kunnen herinneren had hij op de daarvoor bestemde meter aan het rijzen van de naald gezien, dat het toestel normaal steeg. Plotseling ontdekte hij dat de naald terugliep, hoewel hij het stuur naar zich toehaalde. „Ik had het nog nauwelijks gezien, of wij raakten de modderbank", zo verklaarde hij. Viruly voelde in de cockpit in I tegenstelling tot de passagiers in de cabine wel een hevige schok. „Ik ben een halve minuut bewusteloos ge raakt, geloof ik", vertelde hij. „Want toen ik bijkwam zag ik, dat een van mijn collega's de handle van de „dinghies" al had overgehaald. We dreven op het water. We zyn daarna als gekken bezig geweest om zoveel mogelijk mensen uit de machine te halen en in de boten te helpen. Drie maal ben ik zelf terug van de ding hies de machine weer ingegaan. Toen kon het niei meer. Het toe stel was bijna geheel in het modde rige water weggezakt en in de ca bine reikte het water en de uit de kapotte tanks gestroomde benzine tot manshoogte". „Daarna hebben de inzittenden van de twee boten met de kleine roei spanen getracht om het vliegtuig heen te varen. Het lukte niet van wege de sterke stroom". Er restte Viruly niets anders dan iedere hoop op redding vari nog meer mensen op te geven. Zo dreven de boten langzaam van de machine weg'tot zij bleven steken in de modder. Zij sta ken hun noodpijlen af, doch zij ble ven onopgemerkt. Maar dank zij Tieman's waarschuwing kwam ten slotte omstreeks zeven uur toch red ding opdagen en werden de opvaren den der dinghies veilig aan land ge bracht. Paniek Ondanks de vermaning tot kalmte van de leden van de bemanning dron gen de passagiers naar de deur. Door kortsluiting raakte de electri- sche leiding onklaar en werd het donker in het toestel. De passagiers werden opgenomen irt particuliere tehuizen aan de rand Van het vliegveld. A. Viruly De meesten, die aan wal stapten, bleken een zenuwschok te hebben. Zij waren bedekt met zwarte, kleve rige modder. Slechts aan hun stem geluid kon men herkennen of het mannen of vrouwen waren. Hans Solden, een kledingfabrikant uit Jo hannesburg vertelde: „Ik wist dat er iets niet in orde was. By de start had ik het vreemde gevoel dat niet alles was, zoals het wezen moest. We kropen allemaal zo goed als we konden naar buiten. Het toestel zonk snel". Grondpersoneel van het vliegveld Shannon is van mening, dat de „Tri ton" op ongeveer 200 meter vloog, (Vervolg op pag. 5)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 1