Nieuwe verhouding met Indonesië
is uitermate wankel
C
JIMMY BROWN bij de Recherche
Hij wilde het zèlf van een echte
Marechaussee horen
Als Marechaussee ^ett je wat!
We zijn nog even in de filmstudio
KRUISWOORD-PUZZLE
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1954
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
NEDERLAND LIET EEN VEER
Te veel ontsnappingsclausules
in gesloten overeenkomst
(Door onze economische medewerker).
Vier jaren, negen maanden en acht dagen heeft het accoord tussen Ne
derland en Indonesië het uitgehouden. Toen het op 2 November 1949 werd
gesloten, kwam er een einde aan de Nederlandse zeggenschap, inmenging
of zelfs invloed in Indonesië.
Het nieuwe dat er voor in de plaats kwam, was een statuut waarbij
Nederland en Indonesië zich bereid verklaarden samen te werken op poli
tiek, economisch en cultureel gebied. In plaats van de oude staatsrechte
lijke eenheid kwam een samenwerking op basis van gelijkheid en souve-
reinitelt.
Er kwamen bepalingen die de pil
voor Nederland in economisch op
zicht moesten verzachten. Want per
slot van rekening waren in Indonesië
zo ongeveer 4 4Y2 milliard vooroor
logse guldens geïnvesteerd en stroom
de er jaarlijks een behoorlijk bedrag
aan inkomsten uit die rijke bron
naar Nederland. Men heeft berekend,
dat het totaal dat wij uit Indonesië
door J. B. KELHOLT
ontvingen vóór de oorlog 15 1
ons nationale inkomen vormde.
Aan het Uniestatuut werd daarom
in 1949 een financieel-economische
overeenkomst gehecht, die uit ver
schillende afdelingen bestond,
voornaamste hiervan waren:
1. Indonesië erkende de bestaande
rechten, concessies en vergunningen
van Nederland (afdeling Aj.
2. Indonesië zal de transfer (overma
king)» toestaan van een aantal beta
lingen naar Nederland o.m. van divi
denden, pensioenbijdragen (art. 18,
afdeling B).
3. Indonesië erkent de schuld aan
Nederland, die het voormalige Indië
had aangegaan (afdeling C).
Zo zyn er nog een aantal verplich
tingen, die Indonesië op zich nam,
doch die in feite minder belangrijk
waren dan de genoemde drie. Wij
sommen zo volledigheidshalve even
op: beide staten zullen streven naar
een gezond monetair systeem; Indo
nesië zal de regels van het Intern-
Monetaire Fonds naleven; beide sta
ten plegen overleg over het deviezen-
beleid, zo ook over een wijziging van
de wisselkoers; tenslotte zullen heide
staten op handelspolitiek gebied met
de Europese landen samenwerken
(resp. afdelingen B en C).
Het is gebleken dat het Unie-sta
tuut geen levenskracht bezat en dat
het psychologisch vooral als te
knellend werd gevoeld. Reeds enkele
jaren geleden kon men dan ook al
voorzien, dat die band onnatuurlijk
was en dat zij eens doorgesneden zou
worden. Door Indonesië wel te ver
staan.
Nieuwe klappen
Dit is thans gebeurd. En het eer
ste wat wij ons dus afvragen, is of
Nederland andermaal economisch 'n
klap krijgt. Bij het doorlezen van het
protocol blijkt nu, dat de financieel-
economische sector is afgedaan in
één artikel en hierin zullen wij dus
een antwoord op onze vraag moeten
vinden. ,.4fiS
Welnu, als wij nog even hierboven
kijken naar de door ons genoemde
punten van het Statuut van 1949,
dan kunnen wij zeggen dat de pun
ten 1 t.e.m. 3 gehandhaafd zyn, doch
dat de verplichtingen van Indonesië
welke wij daarna noemden, zijn ver
vallen.
Zo op het oog. valt alles dus nog al
mee, doch by nadere beschouwing
liggen de kaarten slechter geschud.
Het zal bovendien niet op de letter
doch op de geest van de nieuwe over
eenkomst aankomen, want wel by-
voorbeeld blijven de rechten, conces
sies enz. (zie punt 1) gehandhaafd,
doch zij zullen in nader overleg en in
overeenstemming met iedere souve-
reiniteit worden herzien.
Waar is in dit verband de garan
tie, dat de uitoefening van een be
drijf voortaan ongestoord kan
plaats vinden of dat de rechten op de
grond gewaarborgd zijn (denk aan
ae onrechtmatige grondoccupaties!)
en dat de Nederlandse bedrijven niet
ten achter gesteld worden bij andere
(denk aan ae bevoorrechting van de
Indonesische handelshuizen!)?
Ook is er geen sprake van, dat de
Nederlanders nu gemakkelijker toe-
1 gang tot Indonesië krijgen, een voor
waarde die voor menig bedryf, dat
om mensen zit te springen, uiterst
belangrijk is. Ogenscnynlyk is die toe
lating weliswaar verbeterd, doch er
z(jn ontsnappings-clausules, die dezt
ruimere toelating tot een dode let
ter maken.
Dat het overleg over het deviezen-
beleid is vervallen, is geen verlies
post. Dit overleg had toch al niets te
betekenen. Ook de opheffing van de
samenwerking op handelspolitiek-
gebied is niet zo neel ernstig. Het is
overigens opvallend (en begrijpelijk),
dat Indonesië er wel prys op stelde
via Nederland gebruik te kunnen ma
ken van de voordelen van de Euro
pese Betalings Unie.
De transferregeling blijft gehand
haafd. Doch laten wy er aan denken,
dat er van de oorspronkelijke over
makingen door de hopeloze deviezen-
positie niet veel meer over is geble
ven. Nog in Maart van dit jaar werd
de koersverhouding voor bepaalde
overmakingen uit Indonesië van 1 3
gebracht op 1 5 1000 roepiahs wer
den dus gelijkgesteld met f 200.
in plaats van f 333 1/3).
Alles hangt dan ook in feite af van
de deviezenpositie van Indonesië.
Wordt die nog slechter, dan behoeven
wy ons over een integrale transfer
niet al te veel illusies te maken. De
ontsnappingsclausules geven Indo
nesië de gelegenheid zich aan de ver-
nomische paragraaf uit de bus ge
komen, waarover wij nu niet direct
inders verwacht!
1 De tunnel door om
I te trouwen
M Ter gelegenheid van het mili-
tair muziekfestival „Taptoe-
li Delft", dat aanstaande Zater-
dag zijn première beleeft. is
op de Markt te Delft 207 meter
H tribune gebouwd. Voor het
stadhuis is een hoge tribune ge
plaatst, waarin een soort tun
nel is uitgespaard om de toe
gang tot het stadhuis vrij te
houden. Dagelijks kan men nu
de paartjes, die gaan trouwen,
met rijtuig en al de tunnel in
zien rijden
Voor de 86 schijnwerpers, wel
ke het schouwspel zullen ver
lichten, moest ruim twee kilo
meter kabel worden gelegd In
de tribunes werden zeven kilo
meter planken en vijf kilometer
stalen buizen verwerkt, terwijl
er vijfduizend koppelingen
moesten worden gemaakt.
Adxertentie.
VOORHAVEN
Concertgebouworkest
naar de Verenigde Staten
Nog geen plaatsvervangers
Het bestuur van de Nederlandse
orkeststichting tot beheer van het
Concertgebouworkest deelt mee:
„Naar aanleiding van de op grond
van mededelingen uit Washington in
de pers verschenen berichten spreekt
het bestuur tegen, dat het orkest er in
geslaagd zou zijn plaatsvervangers te
vinden voor de betrokken drie musici
en de orkestbode. Volgens een hun
door het Amerikaanse consulaat-ge-
neraai te Amsterdam verstrekte me*
dedeling vergt het onderzoek, nodig
voor het verlenen van een visum in
hun geval zoveel tijd, dat zij de reis
naar men moet verwachten niet
kunnen meemaken.
De door de stichting ondernomen
stappen om eventuele plaatsvervan
gers te benaderen hebben tot nu toe
slechts tot resultaat gehad, dat men
met één hoboïst in onderhandeling is.
Of deze onderhandelingen zullen sla
gen moet nog worden afgewacht. In
de vervanging van de overige drie le
den van het gezelschap is nog niet
voorzien".
37. „Nóóit verkoop ik mijn zaak aan die kinkel van
een Dikkerdeeg!" riep meneer Petit Four uit, toen hij
Jimmy had verteld, dat mr. Van1' Hufteren als de zaak
waarnemer van Dirk Dikkerdeeg hem reeds driemaal
had benaderd, teneinde hem over te halen de confisserle
van de hand te doen. „Nooit doe ik dat, hoort u dat
goed!" riep hij met stemverheffing uit. De brave man
wond zich hoe langer hoe meer op en tot twee keer toe
sloeg hij met zijn vuist op de tafel. „Mijn zaak loopt
uitstekend. Ik heb de beste clientèle van heel Wilgen-
wolde, ik lever aan de aristocratie, aan alle notabeien en
ik denk er niet aan mijn zaak te verkopen. Al bieden zij
mij het driedubbele van het bedrag dat zij mij ge
noemd hebben en ik verzeker u dat dat geen klein
beetje is. En voor hun dreigementen wijk ik niet. Voor
mijn part vestigen zij tien banketbakkerijen hier op
de Stenen Dam. Ik blijf, ik haal' geen bakzeil, want ik
verzeker u meneer Brown, dit zaakje deugt niet. Dit
zaakje stinkt. Wat er achter zit, weet ik ook niet, maar
de manier, waarop die Van Hufteren zaken probeert te
doen, deugt niet. Neemt u dat van mij aan". De heer
Petit Four had zich erg opgewonden. Hij moest zelfs
zijn zakdoek grijpen om zijn voorhoofd wat af te ve
gen. „Ze zullen mij dwingen mijn zaak te verkopen,
heeft die Van Hufteren gezegd, maar ik, zou wel eens
willen zien, hoe zij dat willen aanleggen".
„Ja, ziet U, mijn zoon wil ook graag bij de Koninklijke
Marechaussee komen. Zit er nou wat in voor zo'n jonge
kerel van twintig?"
„Nu mijnheer, ik kan U zeggen dat het er best is, Ik
ben zelf al vijf jaar bij dit Wapen."
„En hoe zit het met de verdienste?"
„Als hij op zijn 20ste jaar in dienst komt kan hy op zijn
23ste al meer dan f 200.- per maand verdienen."
Binnenkort begint weer een opleiding. Vraag Inlichtingen
inzake dienstneming bij de Koninklijke Marechaussee bij
de dichtstbijzijnde Brigade-commandant of bij de Sectie
Werving v/h Min. v. Oorlog, Hooftskade 1, Den Haag.
N.E.S.B.-proces wordt
voortgezet
Voor het Haagse Hof
Op Vrijdag 1 October a.s. zullen de
N.E.S.B.-leiders Paul van Tienen en
mr J. A. Wolthuis in vierde instantie
voor het Haagse gerechtshof verschij
nen.
Zoals bekend werden beiden in eer
ste instantie door de Amsterdamse
rechtbank tot de reeds in voorarrest
doorgebrachte tijd van twee maanden
veroordeeld, nadat door de toenmalige
officier van justitie, mr F. Hollander,
een jaar tegen hen was geëist.
In hoger beroep werd twee maan
den geëist en concludeerde het Am
sterdamse gerechtshof tot vrijspraak.
In derde instantie onthield de Ho
ge Raad zich van een oordeel en ver
wees de zaak terug naar het gerechts
hof te Den Haag.
Bij de komende behandeling zal
niet mr J. Zaajjer, doch mr F. J. G.
baron van Voorst tot Voorst als pro
cureur-generaal fungeren. Het is nog
niet bekend door welke raadslieden de
beide N.E.S.B.-leiders ditmaal zullen
worden bijgestaan. Zij hebben te ken
nen gegeven ook ditmaal weer in
hoofdzaak zelf hun verweer te zullen
voeren en een aantal buitenlandse ge
tuigen te zullen dagvaarden.
Leidraad en woordenlijst
der Nederlandse taal
Binnenkort zal bij het Staatsdruk
kerij en Uitgeverijbedrijf verschijnen
de-leidraad en woordenlijst der Neder
landse taal, samengesteld door een
commissie van Nederlandse en Belgi
sche deskundigen, die in 1947 is inge
steld bij besluit van de toenmalige mi
nister van onderwijs der beide landen.
Leidraad en woordenlijst zijn een
uitvoering van bet Belgische spel-
lingsbesluitvan 1946 en de Nederland
se spellingswet van 1947, waarbij een
regeling werd voorgeschreven met be
trekking tot de schrijfwijze van het
voornaamwoordelijk gebruik, het ge
bruik van tweedenaamvalsvormen, de
schrijfwijze van bastaardwoorden en
de tussenklanken in samenstellingen.
Tevens worden hierin voor de spelling
van de spraakklanken, de verdeling
van de woorden in lettergrepen, het
gebruik van het koppelteken, het deel-
teken en het weglatingsteken en het
gebruik van hoofdletters van voor
schriften en aanwijzingen gegeven.
Deze leidraad en woordenlijst zal
worden uitgegeven in samenwerking
met de N.V. Martinus Nyhoff's Uit
geversmaatschappij te Den Haag.
Een wervelstorm, die de Zuidelijke
helft van Japan heeft geteisterd, heeft aan
20 mensen het leven gekost. Er vielen 59
gewonden en 200 huizen zijn vernield.
Vorige week zagen we
hoe, nadat het draaiboek
van de film gereed was
gekomen, de filmarchi
tect en de décorbouwer
een fraai kasteel
maakten, compleet met
tuinen, ophaalbrug
achtergrond. De camera
man nam zijn belich-
tingsproeven en daarna
werd bij stukjes en beet
jes (scene na scène) de
film opgenomen en later
in de montagekamer tot
één geheel gemaakt.
Maar hoe gaat het nu
bij de film. Draaien ze
daar achter het filmdoek
een gramofoonplaat
Nee hoor. Jullie weten
dat geluid trillingen
voortbrengt. Normaal
zie je geen trillingen in
de lucht als iemand
spreekt, maar de micro
foon is een instrument
dat de trillingen op
vangt. De ene keer laat
de microfoon een naald
trillen, die over een was
plaat glydt. Dit is dan
het begin van een gra-
mofoonplaat. De andere
keer echter laat de mi
crofoon een fijne licht
straal trillen die op een
voortdraaiende rol film
is gericht en dit vormt
dan de „geluldsstrook"
naast de beeldjes van de
film. Ik kan me voorstel
len dat dit jullie niet een,
twee, drie, duidelijk is.
Het beste kan je zeggen,
dat over de totale lengte
van de film een groef
loopt, welke op een gra
mof oonplaat is te zien.
Het enige verschil is dat
deze „groef" niet is ge
maakt met een naald,
doch met een zeer kleine
lichtstraal zodat ook bij
het afdraaien weer een
lichtstraal (foto-electri-
sche-cel) nodig is om de
geluiden te doen horen.
Op het ogenblik heb
ben we dus een gemon
teerde film gekregen,
waarbij alleen de stem
men van de spelers en
de bijgeluiden zyn opge
nomen!
De film-componist heeft
echter ondertussen al
een prachtige compositie
gemaakt ook al weer
aan de hand van het
draaiboek). Bij treurige
momenten in de film
moet de muziek natuur
lijk ook stemmig zyn, en
bij plezierige momenten
hoort leuke muziek.
Het orkest heeft plaats
genomen in de bioscoop
zaal van de filmstudio,
de film wordt afge
draaid en de muziek ex-
precies bygespeeld.
Strak houat de dirigent
het spel op het witte
doek in de gaten en de
orkestleden houden zich
stipt aan zyn aanwijzin
gen.
Zo wordt dus „over"
de stemmen der spelers
heen de filmmuziek op
genomen. Nu is de film
gereed. Honderden af
arukken worden er van
gemaakt en verspreid
over de hele wereld.
Dan gaan we nog even
naar de bioscoop waar
onze film wordt ge
draaid. We mogen In de
„cabine" komen waar
het grote „projectie-toe-
stel" staat.
„Kijk", zegt de filmope
rateur, ik doe de film
in deze grote trommel
en leg de filmband door
dit stelsel van tandrade
ren. Hier is de lens, zie
je wel. Nu zal ik de film
langzaam laten draaien.
Zie je wel dat het me
chanisme de film beeldje
voor beeldje voor de lens
trekt. Er worden dus als
het ware een groot aan
tal lichtbeelden vlak
achter elkaar op 't doek
feprojecteerd, waardoor
e beelden gaan bewe
gen.
Het geluid? vraag Je.
Wel je zult begrijpen,
dat als over de film
strook als het ware een
lange gramofoonplaat-
groef loopt, deze strook
lang de „pick-up" moet
lopen. Daarom kan de
muziek nooit naast het
overeenkomstige plaatje
zitten. Anders zou ook
de muziek er met schok
ken uitkomen. Kijk maar
eens. Naast de plaatjes
op de film zie je toch
ook die gekartelde lijn
lopen. Dat is de muziek-
strook. Direct nadat de
film de lens is gepas
seerd, komt hy weer
door een aantal raderen
waardoor de schokbe-
weging van de lens weer
omgezet wordt in een ge
leidelijke rustige gang.
En nu passeert de film
pas de foto-electrische
cel", waar een speciaal
lampje de muzieklijn af
tast en het geluid op
wekt. Via een versterker
wordt het geluid dan
achter het doek geleid
waar een paar grote
luidsprekers staan. Het
;eluid bevindt zich op de
ilm dus 19 beeldjes
achter het bijbehorende
plaatje.
Zo jongens en meis
jes, nu moeten we weer
snel naar huis en als
iemand je nu mocht vra
gen „hoe wordt eigenlijk
een film gemaakt?" dan
hoeven jullie niet meer
IN 5 MINUTEN
KLAAR
V TOLLETJé]
DRAAI.
De hiernaast geteken
de „vijfhoek" breng je
keurig over op stevig
karton. Knip hem uit en
steek door het middel
punt een afgebrande lu
cifer die aan de onder
kant iets is bijgepunt.
De tol is nu klaar en
de spelregels zijn als
volgt:
De cijfers 1, 2 en 3 zjjn
punten. Totaal mag je 3
keer gooien en degene,
die het hoogste aantal
punten heeft is win
naar... maar gooi je op
het plusteken dan mag
je het aantal punten dat
je reeds hebt verdubbe
len. Gooi je het minte
ken dan moet je het aan
tal punten halveren. Het
hoogst kun je dus gooi
en 12 (twee maal drie
verdubbeld).
1. Mies de Muis was
moe van het fietsen.
„Poeh" zei ze „ik rust
wat uit!
,&\jk eens aanhier is
een speeltuinik ga wat
drinken!" riep de guit.
2. Toen haar glaasje ran
ja leeg was, ging se
gauw de speeltuin in.
En... ontdekte daar een
doolhof. Ja, daarin had
Miesje zin.
3. Wel een uur liep ze te
dolen. Kwam tenslotte op
een plein. En zag daar...
een hééééél dun muisje.
Miesje daoht ,#ou IK dat
zijnf'
if. Even verder stond een
dikke, ronde, vette Mies
de Muis. Miesje schrok
toen heel verschrikkelijk
en riep luid ,JDat's hier
niet pluis!"
5. „Oh, ik durf niet meer
te kijken, ik ga weg, dot's
niet mijn soort!"
Maar klein Mies de
Muisje heb je nooit van
LACHSPIEGELS ge
hoord1
Van linies naar rechts.
1. de kast van Jan
Klaassen en Catrijntje.
7. waar het koren in
groeit.
8. als 2 van boven naar
beneden.
de sterkte-eenheid
van een motor.
.10. dit doe je gewoonlijk
drie maal per dag.
11. een van de vier
maanstanden.
12. als je niet ziek bent
ga je er 's morgens in en
s avonds uit.
14. een dwarsbalk aan
de mast van een zeil
schip.
15. de kleur Is niet geel,
ook niet bruin maar
juist daartussen.
18. je kunt hier iets mee
inpakken, ophijsen en
vastbinden.
20. een kippenproduct.
21. een van de noten van
de notenbalk.
22. iemand die de hele
dag met hamers, spij
kers, zagen en hout om
gaat.
Van boven naar bene
den.
1. als je plezier hebt.
2. een kort woordje
waar je vader je mee
aanspreekt.
3. dit krijg je wel eens
bij je ontbijt.
4. een uitbouw van een
huis; er zitten veel rui
ten in.
5. een tuin, waarin je
héél veel plezier kunt be
leven.
een onderdeel van
een auto.
10. het tegenovergestel
de van vrolykheid.
12. een omroeporgani
satie in Nederland.
13. waar auto's en fiet
sen mee worden bespo
ten.
16. een riviertje, dat bij
Eemnes in het IJssel-
meer uitmondt.
17. zo kon best je zusje
heten.
19. de moeder van je va
der maar het kan ook de
moeder van je moeder
zgn.