PÜOVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
Drie-Eilandenplan kan
in 1959 voltooid zijn
Franse premier ging Zaterdag met
Juin naar Tunesië
BILT
Westelijke dijk komt tussen de duinen
van Vrouwenpolder en Kamperland
GROTE PAPIERMACHINE DOOR
ZWARE BRAND VERWOEST
197e Jaargang-No. 179
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer.: Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 2 Aug. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels t 1.Iedere regel
meer 20 cent „Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 859300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 5860. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160; Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstr 2, telef. 16; Terneuzen, Brou wertjstr. 2; Zierikzee. N Bogerdstr C 160. telef. 26
BELANGRIJKE REDE VAN IR. DIBBITS
Ir. H. A. M. C. Dibbits, hoofdingenieur-directeur
van het Technisch Bureau der Domeinen in Den Haag
heeft Zaterdagmorgen tijdens een vergadering van
de Zeeuwse Polder- en Waterschapsbond te Middel
burg verscheidene belangrijke mededelingen gedaan
over het Drie-Eilandenplan. Zij kunnen als volgt wor
den samengevat:
IDe sluiting van de Zandkreek en daarmede de
totstandkoming van het Drie-Eilandenplan kan
op zijn vroegst in 1959 een feit zijn, aangenomen,
dat regering en volksvertegenwoordiging spoedig een
beslissing nemen over deze aangelegenheid.
2 De westelijke dijk komt zover mogelijk naar bui
ten te liggen, namelijk tussen de duinen van
Kamperland en van Vrouwenpolder, ten Noorden
van deze plaats. De hoogte van de dam zal 9V2 a
10 meter plus N.A.P. bedragen en de breedte 19 me
ter.
3 De plaats van de oostelijke dijk staat nog niet
vast. Er zijn twee mogelijkheden: a. aan de
£uidbevelandse kant tussen Katse Veer en het Goes-
se Sas; b. meer westelijk van Katse Veer, richting
Wolphaartsdijkse veer. De hoogte van de oostelijke
dijk wordt 7,50 meter plus N.A.P., terwijl in deze dam
een schutsluis komt met een vermoedelijke capaciteit
voor coasters van 500 ton en Rijn-Herneschepen van
1350 ton. Een afzonderlijke afwateringssluis zal waar
schijnlijk naast de schutsluis niet nodig zijn.
In verband met het tegengaan van verzilting dopr
het zoute water in het kanaal door Walcheren
.vordt gedacht aan een tweede westelijke dam, die
.en noorden van Veere zou komen. Deze tweede dam
zou echter lager worden dan de dijk bij Vrouwenpol
der, zodat Veere's stedenschoon niet wordt bedreigd.
Tussen beide dammen is een zoet boezenmeer op 1.50
plus N.A.P. nodig.
Voor de waterhuishouding zullen vier tot zes ge-
O malen nodig zijn, te bouwen op verschillende
plaatsen op de eilanden.
Wanneer een tussenverbinding wordt aange
bracht tussen Noord-Beveland en Zuid-Beve
land (brug!), dan zal over de oostelijke dam hoog
stens een fietspad worden aangelegd.
Verhaal van kosten op de streek zal naar de me-
ning van ir. Dibbits mogelijk zijn. Deze kwestie
ligt echter in de beleidssfeer en is een zaak van mi
nister en volksvertegenwoordiging.
Kosten van plan bedragen rond dertig millioen
Ir. Dibbits, die zyn rede hield in de geheel bezette Concert- en Gehoor
zaal te Middelburg, verklaarde, dat de kosten van het Drie-Eilandenplan
begroot zyn op rond dertig millioen. Hij achtte de kansen voor uitvoering
gunstig en meende, dat het plan zal worden ondergebracht in de Delta
wet. Uitvoerig behandelde hij de plaats, waar de dammen zullen komen
en wees er daarbij ten aanzien van de westeiyke dijk met nadruk op, dat
het er hier om gaat ervaring op te doen voor de afsluiting van de Ooster-
schelde. „Daarom mogen wij liet Drie-Eilandenplan een prelude noemen
voor het grotere Deltaplan", aldus spreker.
De noodzakelijkheid om ervaring
op te doen leidde er toe, dat de dijk
tussen Walcheren en Noord-Beveland
zover mogelijk naar buiten is gepro
jecteerd. Het werken op een dergelij
ke punt is uiteraard moeilijker dan op
een plaats naar binnen. Voorts is
een zover mogelijk naar het Noorden
Drie-Eilandenplan
op mars
Het Drie-Eilandenplan ïs op mars
en komt met rasse schreden na
der! Dat bleek Zateraag duide
lijk tijdens de belangwekkende cause
rie, die ir. Dibbits, hoofd van het
Technisch Bureau der Domeinen,
hield voor de Zeeuwse Poldjr- en Wa
terschapsbond. Nuchter en zonder
veel ophef heeft deze waterstaatsin
genieur vele details medegedeeld over
dit gigantisch project en een ieder,
die zijn causerie hoorde, kreeg grote
bewondering voor het intellect en de
koene vastberadenheid van Neder
lands waterbouwkundigen. Tientallen
grote en kleine vraagstukken spelen
bij de voorbereiding en de uitvoering
van het Drie-Eilandenplan een rol op
velerlei terreindat van de waterhuis
houding, de landbouw, de visserij en
de recreatie, om slechts enkele te
noemen. En al deze verschillende be
langen moeten tegen elkaar worden
afgewogen en dienen te worden geco
ördineerd. Gigant, is inderdaad de
juiste kenschetsing van dit project.
Maar naast bewondering was er
Zaterdag ook een lichte vrees te
bespeuren, welke met ,.ame ver
band hield met een eventuele financië
le bijdrage, die van de streek zal wor
den gevraagd. Tot dusver werd bij
grote waterstaatkundige werken een
dergelijke bijdrage nooit gevraagd,
doch ir. Dibbits verklaarde, dat naar
zijn mening met deze traditie gebro
ken zal worden. Terecht stelde de
Commissaris der Koningin tegenover
deze mededeling een „waarom?",
waarbij liij geestig de verhouding
van een eventueel streek-aandeel tot
de totale kosten schetste als van een
„kluut tot een briefje van duizend."
Het is nog te vroeg om over deze
aangelegenheid een definitief oordeel
uit te spreken, temeer omdat de op
vatting van de minister nog niet be
kend is, evenmin als de mening van
de volksvertegenwoordiging. In wel
ke vorm zou deze bijdrage verleend
moeten worden? zo vraagt men zich
af. Komen soms de kosten van be
paalde werken, zoals van gemalen of
van verbetering van havens, voor re
kening van de streek? Het allemaal
duister, maar dé&rom juist is het zo
goed, dat reeds nu de Commissaris
der Koningin zijn twijfel aan de juist
heid van deze maatregelen heeft uit
gesproken. Het Drie-Eilandenplan is
een schakel in het Grote Delta-pro
ject, dat bescherming van een belang
rijk deel van Nederland beoogt. Dat'
is geen streekbelang, maar een natio
naal belang!
Een ander twijfelpunt kwam bij de
discussie naar voren. Zal afslui
ting der zeegaten die tevens be
tekent buiten gebruikstelling van een
grote zout-waterbergplaats nadeli
ge gevolgen hebben voor de zeewerin
gen van Walcheren en langs de Wes-
terschelde door verhoging van het
waterpeil Ir. Dibbits verklaarde, dat
deze kwestie onderzocht wordt, ook
al omdat België hierbij is betrokken,
maar hij meende, dat het wel zal los
lopen. Ook deze zaak werd terecht
aangesneden! Men weet immers nog
gelegen dam voor Walcheren gunstig,
want bij Vrouwenpolder ligt een be
langrijk kwelgebied, dat dan onge
twijfeld aan betekenis zal inboeten.
Ook de bescherming van de bestaan
de dijken binnen de dammen in het
Veerse gat wordt eenvoudiger.
Het kiezen van een plaats voor de
oostelyke dam is minder eenvoudig,
aldus ir. Dibbits. Een dijk zover mo
gelijk naar het Oosten is weliswaar
uit waterstaatkundig oogpunt, te ver
kiezen, maar in dat geval zoü waar
schijnlijk worden ingegrepen in het
stroombeeld van Zandkreek en Oos-
terschelde. Het gevolg daarvan zou
zijn, dat de oesterpercelen in de om
geving ernstige schade zouden oplo
pen, ja zelfs onbruikbaar zouden
worden. Voorts is bij aanleg van de
ze dam een gemaal nodig voor De
Wilhelminapolder, terwijl ook de stei
ger van Katse Veer dient te verdwij-
Bobet eindoverwinnaai
van Tour de France
Nolten veertiende
De Fransman Louison Bobet
heeft de E ".c van Frankrijk
1954 gewonnen. Kübler (Zwit
serland) werd tweede op ruim
15 minuten en zijn landgenoot
Schaer derde op ruim '21 minu
ten. Als eerste Nederlander
eindigde Jan Nolten, die op de
14e plaats beslag legde. Van
Est werd 16e. Voorting 17e,
Van Breenen 20e en Faanhof
48e.
De laatste ét:->oe van de
Tour werd gewonnen door Var-
najo, die o.m. onze landgenoot
^aanhof in de sprint versloeg.
De voorlaatste étappe was voor
Ie Belg De Bruyne, die in to
taal drie ritten op zijn naam
bracht. In het algemeen ploe-
gen-klassement eindigde Ne
erland als vierde.
niets van het ontwerp-Deltawet! En
hoewel te verwachten is, dat hierin
verhoging van dc dijken langs Wes-
terschelde en Nieuwe Waterweg is
opgenomen, is het toch nodig, dat
reeds nu op mogelijk onaangename
consequenties voor de zeeweringen in
de Westerschelde en van Walcheren
wordt gewezen. Want ook deze kos
ten dienen in het grote geheel te
worden opgenomen.
Wellicht was de gedachtenwisseling
van Zaterdag een voorspel tot een
breder debat, dat in de komende tijd
dient te worden voortgezet en dat
tenslotte in e Staten-Generaal in
laatste instantie zal worden beslist.
In elk geval moet daarbij het Zeeuw
se standpunt duidelijk naar voren ko
men. En een begin daarmee is Zater
dag gemaakt 1
nen.' Deze gehele zaak wordt echter
nog nader onderzocht.
Wanneer de dam bij Katse Veer zo
ver mogelijk naar het Oosten komt,
zal een boezem ontstaan ter opper
vlakte van 2300 ha, terwijl een zelfde
oppervlakte aan nieuw land is ge
wonnen. Hiervan is ca 1000 ha bouw
land en ca 1000 ha weiland.
Hoe is nu voor de uitvoering
van het Drie-Eilandenplan kri
tijdschema opgesteld? Uitvoerig
gaf ir. Dibbits hierop antwoord,
waarbij hij echter de beperking
maakte, dat zijn schema hypo
thetisch was, omdat er vanzelf-
Vervolg op
Pools schip in Londen
aangehouden
Meer dan 100 politiemannen heb
ben in een aantal snelle motorboten
Zaterdag een actie ondernomen tegen
de ...Juroslaw Dabroski". het Poolse
schip, waarmede de Amerikaanse
professor Gort met zijn ech^enot"
naar Tsjecho-Slowakije vertrok.
Ditmaal ging het niet om professor
Cort doch om de bevrijding van een
anti-communist, de 26-jarige Poolse
verstekeling Antoni Klimowicz.
Het schip werd aangehouden op de
Theems, nadat het slechts een paar
mijl van de haven verwijderd was,
waaruit het des nachts vertrokken
was.
Klimowicz had zich in Gdynia aan
boord verstopt doch werd in Enge
land gegrepen bij een poging aan
iand te komen. Londense havenarbei
ders troffen hem half /erhongerd
aan op het schip. De organisatie van
de vrije Polen in Engeland stelde al
les in het werk om deze anti-commu
nist te helpen. Zij riepen de hulp van
Churchill in om te voorkomen, dat
de man weer werd medegenomen
naar Polen. De politie doorzocht het
schip en de Pool werd van boord ge
haald, waarna de „Jaroslaw Dabros
ki" de reis mocht voor -tten.
In de Concert- en Gehoorzaal te Mid
delburg hield ir H. A M. C. Dibbits,
hoofdingenieur-directeur van net
Technisch Bureau der Domeinen een
uitvoerige uiteenzetting over het
Drie-E-ilandenplan. Ir Dibbits verdui
delijkte zijn belangwekkend referaat
met'behulp van een kaart op schaal
1 10.000. Men ziet op deze kaart
links boven de westelijke dam, gepro
jecteerd tussen de duinen van Kam
perland en Vrouwenpolder Even bo
ven Veere is een stippellijn aange
bracht, een tweede westelijke dam
die noodzakelijk zal zijn in verband
met de verzilting. Deze dam ivordt la
ger dan die bij Vrouwenpolder. Rechts
op de kaart is de oostelijke dam aan
gegeven ongeveer tussen Katse Veer
en het Goesse Sas. De plaats van
deze dijk staat echter nog niet vast.
De mogelijkheid bestaat, dat de dam
komt éven ten westen van het Katse
Veer, eveneens op de kaart door een
lijn aangegeven. Voorts ziet men
zwarte stippen bij Veere, ten Noor
den van Wolpliaartsdijk: ter hoogte
van Geersdijk, en bij Kortgene, welke
aangeven de plaatsen waar een ge
maal is geprojecteerd. Een dergelijke
stip is <>ok in ,JDe Wilhelminapolder"
ten Noorden van Goes aangebracht
doch dit gemaal zal alleen worden ge
bouwd, wanneer de dam hier geheel
oostelijk komt. De donkere plekken
in de Zandkreek geven de gronden
aan, welke bij afsluiting droogvallen.
(Foto P.Z.C.)
Enorme schade voor Van Gelder en Zn.
Bij de Koninklyke Papierfabrieken N.V. Van Gelder en Zonen aan de
Kanaalkade te Velzen is Zondagmorgen tegen 11 uur een zware brand uit
gebroken, tengevolge waarvan de papiermachine P. M. 14 geheel werd
verwoest.
De brand ontstond doordat bij het lassen van de machine, die een capa
citeit heeft van 2 '/z ton per uur, een vonk in het oliebad van de machine
viel. De schade loopt in de honderdduizenden. Door de P. 51. 14 werd kran
tenpapier gemaakt; een vierde deel van de productie is door de brand uit
gevallen. Twee brandweerlieden werden het slachtoffer van de hevige
rookontwikkeling.
Men was met een lassing bezig om
de machine bedrijfsklaar te maken.
Het vuur greep razend snel om zich
heen en de brandweer van Velzen
moest met al het materieel te hulp
snellen, daar de bedrijfsbrandweer
tegen de vuurzee niet was opgewas
sen. Later werd assistentie verleend
door de bedrijfsbrandweer van de
Hoogovens te IJmuiden en de brand
weer uit Haarlem. Doordat een pomp
op het terrein uitviel en de brand
haard in een der oudste delen van het
fabriekscomplex woedde, was het
aanvankelijk zeer moeilijk het vuur
te bereiken. Later legde men echter
slangen over de daken der belenden
de fabriekshallen, zodat de vlammen
tenslotte met tien stralen konden
worden bestreden. Het dak van de
Brand, bracht, ravage in Van Gelders
papierfabriek te Velzen.
Brandweerlieden aan het werk.
Hervormingsplan zelf aan de
Bey overhandigd
Mendès-France is Zaterdag naar Tunis geweest om de Bey zelf zijn plan
voor zelfbestuur voor Tunesië aan te bieden. Hij werd vergezeld door
maarschalk Juin, de geallieerde opperbevelhebber voor de 3Iiddeneuropese
sector en door Christian Fouchet, minister voor Tunesië en 3Iarokko. Het
besluit kwam tot stand na een langdurige kabinetsvergadering op Vrijdag
avond, waarin het kabinet zich accoord verklaarde met het hervormings
plan.
Er zijn nog geen bijzonderheden bekend geworden, doch men neemt aan,
dat er een homogene Tunesische regering gevormd zal worden met zowel
vertegenwoordigers van de nationalistische „Neo-Destour" als van andere
groepen. Door middel van algemene verkiezingen wil men een Tunesische
nationale vergadering vormen zonder Franse vertegenwoordiging. Tunesi
sche ambtenaren zouden geleidelijk de door Fransen beklede functies
overnemen.
De telefoonverbindingen tussen
Tunesië en Frankrijk werden ver
broken doch na de terugkomst van
de premier in Parijs, weer hersteld.
De leider van de nationalistische
„Neo-Destour", Boerguiba, verklaar
de, dat de voorstellen een aanzienlij
ke stap op de weg naar herstel van
de algehele onafhankelijkheid van het
Tunesische volle inhouden.
Onafhankelijkheid blijft het ideaal,
doch de opmars naar het ideaal zal
niet meer het karakter van een wor
steling tussen het Tunesische en het
Franse volk behoeven aan te nemen.
Bij zijn terugkomst verklaarde
Mendès-France, die er zeer vermoeid
uitzag, dat het woord nu aan de Tu-
nesiërs was. „Wij hopen, dat er een
regering zal komen, die representa
tief is voor de openbare mening in
Tunesië en waarmede Frankrijk zal
kunnen onderhandelen".
Voorts verklaarde hij, dat de ko
mende week gewijd zal zijn aan eco
nomische problemen en de daarop
volgende week aan de Europese ver
dedigingsgemeenschap.
In Tunis heeft de premier Zaterdag
avond nog zijn wekelijkse radiorede
gehouden alvorens naar Parijs terug
te keren. Hij zeide met geduld te heb.
ben gewerkt'aan de hervormings
plannen, terwijl hij nog bezig was
rnet het beëindigen van de oorlog in
Indo-China en de voorbereiding van
de plannen voor economische weder
opbouw en sociale vooruitgang.
Bekwame zet
In Parijs is men van mening, dat
Mendès-France een bekwame zet
deed door maarschalk Juin over te
halen, hem te vergezellen. Juin, voor
malig resident-generaal van Marok
ko, zal niemand er van verdenken in
te stemmen met plannen, die de rech
ten en de toekomst der Fransen in
gevaar zouden kunnen brengen.
Op zijn terugreis werd de premier
niet vergezeld door minister Fou
chet, die achterbleef om indien mo
gelijk te helpen bij het samenstellen
van een Tunesische regering.
Juin, die met verschillende mili
taire autoriteiten gesproken heeft, is
doorgereisd naar Algerië.
P. M. 14-hal stortte voor een groot
gedeelte in.
Twee brandweerlieden van de Vel-
zense brandweer werden het slacht
offer van de rookontwikkeling. Zij
werden in de verbandkamer van de
fabriek weer bijgebracht. Tegen half
twee was het vuur geloealiseerd en
kon men met de langdurige nablus
sing een aanvang maken. De P. M. 14
is een van de grootste papiermachi
nes der fabriek met op éen na de
grootste productie-capaciteit.
Naar de bedrijfsdirectie van de fa.
Van Gelder te Velzen ons Zondag
avond mededeelde, bedraagt de te
rugslag op de productie 12 procent
van de totale productie. Maar door
dat een deel van het personeel van
de tweede papierfabriek der firma in
Renkum, de zogenaamde Renkum 2,
een deel van haar vacantie wil opof
feren, denkt men de terugval in de
productie te kunnen egaliseren.
Een Chinees eiland voor
de Sowjet-Unie
Bericht van Formosa
Naar het Chinees Nationalistisch
Persbureau (Formosa) beweert, zou
de Chinees-communistische regering
te Peking het Hainan-eiland ten
Noorden van Indo-China, aan de Sow-
jet Unie als basis hebben afgestaan,
in ruil voor militaire en economische
steun in de vorm van schepen en
vliegtuigen. Het bericht is niet van an
dere zijde bevestigd.
Dr. J. D. Ruys overleden
Te Londen is in de nacht van Vrij
dag op Zaterdag plotseling overleden
dr J. D. Ruys. oudste directeur van
de Kon. Kwekerij Moerheim te De-
demsvaart. De heer Ruys. die gebo
ren werd op 27 April 1897, was doc
tor in de biologie. Hij promoveerde in
1942 te Utrecht.
DE
VERWACHT:
OPNIEUW IETS WARMER.
Geldig tot Maand avond:
Vrij veel bewolk-"-g met plaatse
lijk enige lichte regen of motregen.
Dezelfde temperaturen als Zondag of
iets hogere. Overwegend matige wind
uit Zuidelijke richtingen.
ZON EN MAAN.
3 Augustus
Zon Op: 5.04 Onder: 20.28
Maan Op: 10.30 Onder; 21.33
