Drents landschap door oliewinning allerminst geschaad De Amerikaanse televisie gaat „in de politiek" DE AANPASSINGSTOESLAG OP DE PENSIOENEN KUNST KREEG GROTE PLAATS IN „KIRCHENTAG" WEST-DUITSLAND SOUVEREIN OP 1 OCTOBER VRIJDAG 23 JULI 1954 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT OP DE VELDEN VAN SCHOONEBEEK Bijna geen verlies van grond... de boer wordt goed betaald! (Van een onzer redacteuren) Op zekere da# kwam er een boer u it het Schoonobeekerveld b(j de lei ding- van de Nederlandse Aardolie Maatschappij met de vraag, waarom zij oen olie-put hadden laten boren op een terrein van zijn buurman in plaats van op een prima stukje land van hemzelf. Er zat n.l., zo zeide hy, onder zyn land veel meer olie dan onder dat van zyn buurman. Daar kon die boer niets van weten, doch hy was aangetrokken door de vry hoge vergoeding, die de maatschappy uitbetaalt voor het gebruik van het kleine stukje land, waar de „jaknikkers" de olie uit de grond pompen. Was het maar zo een voudig, dat iemand met een (gezond) boerenverstand kon zeggen: „Jongens, hieronder zit olie, laten \vy daar maar eens een put boren". Zo ligt de zaak niet. Aan het boren naar olie gaat een langdurige studie van de bodem gesteldheid vooraf en wanneer de ge oiogen tot de conclusie komen: pre cies op deze plek is er kans op olie, dan moet een exploratie-boring de proef op de som geven. tanks, voorzien van spiralen, waar heet water door wordt gevoerd. In de grond is de olie nl. goed vloeibaar by een temperatuur van 38 gr. Aan de oppervlakte gekomen is de' tem peratuur nog 20 gr. en bij het meet station nog 14 15 gr. Dan is de "-nTet Afgetast Door verschillende boringen is het Olieveld by Schoonebeek afgetast en heeft men daar een olieveld gevon den, dat naar Amerikaanse maat staven „groot" genoemd mag wor den. De olie van een aantal putten naar een me$tlengte en breedte is hier vry gemakkelyk gevonden. Het gebied werd over de gehele opper vlakte „geperforeerd" met boringen op afstanden van 400 meter. Wij hebben gezien, dat men bezig was met de 269ste boring. Dat wil ech ter niet zeggen, dat er ook 268 olie gevende putten zijn: een stuk of twintig boringen zijn mislukt om dat men net op een breuk boorde of water in plaats van olie naar bo ven haalde. Het is de bedoeling, dat het aantal olie-gevende putten ron dom Schoonebeek wordt opgevoerd tot ruim 300. Bij Schoonebeek wordt de olie ge vonden op een diepte van 700 tot 1000 meter. De druk is hier te ge ring, dan dat de olie uit zichzelf naar boven komt. Zq moet dan ook worden opgepompt. Daarom ziet men op regelmatige afstanden de pomp-installaties, die „ja-knikkers" worden genoemd, of, zoals de plaat selijke bevolking het zegt, „Meu- lens". Deze, een meter of .drie, vier hoge gevaarten, die in voortdurende beweging zyn, vormen in geen enkel opzicht een storend element in het landschap. Zy storen niet meer dan de vele Amerikaanse watermolens in het Friese landschap en veel minder dan de tajloze pijpen van de kassen in het Westland. Hiertoe wordt sterk bijgedragen doordat de N.A.M., de „ja-knikkers" zoveel mogelijk ca moufleert door opgaand geboomte. Geen mastbos Opvallend is het verschil tussen het Drentse en het Duitse landschap. In Drente overal de weinig: opvallen de. donkergroen geschilderde „ja knikkers". In Duitsland boven iedere put nog een boortoren. Drente liefe- iyk, Duitsland een mastbos. Dit komt, omdat de maatschappij, die het Duitse deel van het Schoo- nebeekveld ontgint, boven iedere put een vaste boortoren bouwt, teneinde deze te kunnen gebruiken om de buizen omhoog te trekken, wanneer ze moeten worden schoongemaakt (er heeft geregeld paraffine-afzet ting plaats) dan wel wanneer er re paraties moeten worden verricht. De N.A.M. daarentegen gebruikt hiervoor grote rijdende boorinstalla ties. die telkens kunnen worden ge- perfectionneerd. In Drente ziet men deze hoge gevaarten dus slechts op plekken, waar wordt geboord, waar een schoonmaakbeurt wordt verricht en waar reparaties nodig zün geble ken. Via ondergrondse leidingen wordt de olie vervoerd. Hier komt zij in olie zo dik, dat zij goed han teerbaar meer is. Daarom wordt de temperatuur weer opgevoerd in de tanks met heet-water-spiralen tot 50 gr. Celsius. Van de verschillende meetstations gaat de olie naar het centrale hoofdstation waar de olie ontdaan wordt van het (zoute) wa ter. De ontwaterde olie gaat weer naar grote tanks op het laadstation, waar afzuiginrichtingen er voor zor gen, dat de gereedstaande tankwa gons worden gevuld. Twee maal per etmaal gaat er een trein van 30 van deze wagons heen en terug naar Pernis, naar de raffinaderijen. Ei- wordt per etmaal ongeveer 6000 kubieke meter uit de Dodem opgepompt. De helft hiervan is ech ter water, brem-zout water, dat per liter 115 gram keukenzout bevat (het is dus driemaal zo zout als zee water). Per etmaal is er zo een pro ductie van drie millioen liter zout water. Dit wordt gezuiverd van mi neralen in een waterklarings-instal- latie en daarna wordt het weer in de bodem teruggepompt. Men doet dit in de eerste plaats omdat men toch ergens met dit waardeloze wa ter heen moet. Maar tegelijkertijd wordt hiermee bereikt, dat de druk in de oliehoudende laag, nodig om de olie naar de verschillende putten te drijven, zoveel mogeiyk constant wordt gehouden. Niet slechter Wat is nu de invloed van de olie industrie op de omstandigheden van de landbouwende Drentse bevol king? Zij is er heus niet slechter vari geworden! De N.A.M. heeft voor de exploitatie wegen moeten aanleggen, voor haar personeel 120 woningen moeten bouwen. Natuur lijk' heeft zij terreinen moeten hu i-en, maar wanneer men weet, dat zg in het uitgebreide Schoonebee- kerveld van het landbouw-areaal niet meer dan 1 pet. heeft behoeven te „bezetten", dan ziet men dat het verlies aan landbouwgrond helemaal geen gevaar loopt. Voor een put met een ja-knikker, is niet meer dan 10 are nodig. Deze lapjes grond wer den in erfpacht verkregen tegen een canon die enige malen hoger figt dan de pachtprijs. Bovendien krijgt de boer een (aflopende) vergoeding voor het derven van inkomsten, ter wijl hy voorts nog een bepaald be drag per strekkende meter ontvangt voor het gedogen van het aanleggen en hebben van de nodige pypleidin- gen door zijn land op een zodanige diepte, dat er rustig overheen ge ploegd kan worden. Zo zijn de boe ren ook in financieel opzicht van de olie niet slechter geworden en daar mee is tevens verklaard waarom de boer, met wie wij ons verhaal be gonnen, er zo tuk op was, dat juist op zijn land een put zou worden ge boord: dat olie-boer worden, leek hem wel! WAAROP HEEFT MEN RECHT Uiteenlopende percentages vastgesteld (Van onze parlementaire redacteur). Dezer dagen nam de Tweede Kamer zonder hoofdelijke stemming er bestond dus grote eeustemmigheid een wetsontwerp aan tot nadere ver hoging van de pensioenen met een toelage. Volgens dit wetsontwerp, dat dus eerst nog moet worden goedgekeurd door de Eerste Kamer en dat dan, naar mag worden aangenomen, zo spoedig mogelijk kracht van wet zal krijgen, komen voor verhoging in aanmerking de burgerlyke pensioenen, de militaire pensioenen en de spoorwegpensioenen en wel met terugwerken de kracht ingaande op 1 Januari 1954. Velen zullen zich ongetwijfeld afvragen, of zy voor de verhoging in aan merking komen en op welk percentage zij dan kunnen rekenen. Te hunnen gerieve laten we hieronder enkele bijzonderheden volgen. 2 procent en 1920 of eerder 11 pro cent. 2. Voor pensioenen ten laste van het Algemeen Burgerlylc Pensioen fonds of het Spoorwegpensioenfonds, die zyn of worden toegekend uit hoofde van een ontslag, dat is in gegaan in: 1951 2 procent van het pensioen; 1950 5 procent; 1949 8 procent; 1948 13 procent; 1947 15 procent; 1946 17 procent; 1945 19 procent; 1944 21 procent; 1943 23 procent; 1942 22 procent; 1941 21 procent; 1940 19 procent; 1939 17 procent; 1938 16 procent; 1937 14 procent; 1936 13 procent; 1935 11 procent; 1934 8 procent; 1933 tot en met 1925 7 procent; 1924 tot en met 1920 2 procent; 1919 of eerder 11 procent. 3. Voor pensioenen ten laste van het Ryk of van het Algemeen Bur gerlijk Pensioenfonds, die zijn of worden toegekend aan nabestaan den van militaire of gewezen mili tairen uit hoofde van een overiy- den in, dan wel van een overlijden na een ontslag, dat is ingegaan 'in: Blijkens het wetsontwerp worden de pensioenen, buitengewone mili taire pensioenen, voorlopige pensi oenen en tydelijke pensioenen, die ten laste van het Ryk, van het Al gemeen Burgerlyk Penisoenfonds of van het Spoorwegpensioenfonds zijn of worden toegekend, voor zover het recht op deze pensioenen op 1 Jan. 1954 niet is vervallen, te rekenen van die datum af van het later tyd- stip, waarop zy zijn ingegaan, ambts halve verhoogd met een aanpas- singstoeslag. Die aanpassingstoeslag bedraagt in het algemeen: 1. Voor pensioenen ten laste van het Ryk, die zijn of worden toege kend aan militairen uit hoofde van een ontslag, dat is ingegaan in: 1951 3 procent van het pensioen; 1949 en 1950 4 procent; 1948 8 proeent; 1947 9 procent; 1946 18 procent; 1945 19 procent; 1944 en 1943 21 procent: 1942 24 procent; 1941 tot en met 1937 28 procent; 1936 26 procent; 1935 21 procent; 1934 14 procent; 1933 tot en met 1929 8 procent 1928 en 1927 10 procent; 1926 14 procent; 1925 8 procent; 1924 tot en met 1921 Een gedeelte van een meetstation, door een boomgroep zoveel mogelijk onttrokken aan het gezicht. Op de voorgrond een gas-afscheider, omge ven door een brandwal. Van deze meetstations heeft Schoonebeek er 18 het kleine veldje te Rijswijk nog slechts één. EERSTE APPELEN MOGEN AANGEVOERD WORDEN. Door de provinciale afzetcommis- sie is met ingang van Vrydag 23 Ju li a.s. de aanvoer van Yellow Trans parant (Madeleine) toegestaan. De appelen moeten de maat hebben van 60 mm. STAD VAN BACH ZONG Zij heeft een taak in de Kerk en in haar verkondiging. (Van een byzondere medewerker) Twee zingende koorknapen met daarboven het motto: „Verblijt U in de hoop". Zo zag het aanplakbiljet van.de „Kirchentag" er uit. Een aardige vondst: Die jongens doen iedereen voor, hoe je blij kunt zijn voor en achter het ijzeren gordyn, namelyk al zingende. De „Kirchentag" heeft ook met nadruk willen zeggen, dat de kunst een plaats heeft in de kerk en haar verkondiging. Juist in Leipzig, waarvan Bach en Goethe gehouden hebben, waar Mendelsshon en Wagner woonden en werkten. Dr Hans Lilje, de Lutherse bisschop van Hannover, die over de verhou ding van kerk en kunst sprak, noemde echte kunst een loflied ter ere van God. De kerk ziet de kunst ais brug van haar tot de wereld. De kunst her innert de kerk aan de wereld en omgekeerd de wereld aan de kerk met h8Zo k°reegC dan de kunst een ruime plaats op de„Kirchcntag". Vooral de muziek. Voortreffelijke koren en organisten voeren in de Leipziger kerken werken uit van Bach, Palestrina, Lassus, Dufay, Schutz. De hoofduitvoering was die van de Johannespassie van Bach in de Tho- maskerk, dezelfde kerk waaraan de componist zolang als cantor-organist verbonden is geweest. Evenals onder Bach heeft de Thomaskerk nog steeds een jongenskoor, dat thans onder zijn dirigent Gllnther Ramin, overal stormachtige successen oogst. De grote kwaliteiten van dit koor vallen dadeiyk op. Er is een fabuleuze tech niek, die een zowel krachtige als we ke toonvorming weet aan te zetten. De precisie, de ongewone klaarheid van dit koor komen in het bijzonder bij de diskanten en de alten naar vo- 16 Van de twintig dichters, die uit hun werk lazen noemen wij alleen; Rudolf Alexander Schroeder. Als kenner van de oudheid en van Goethe heeft deze merkwaardige man groot gezag en is de vader van de nieuwere Prote stantse dichtkunst. Welnu, al zyn kunnen heeft hij in dienst gesteld van het kerklied. Het „Kirchentagslied" bv. is van hem afkomstig. Om een indruk te krijgen van zijn kloek en mannelijk vers geven wy een couplet in vertaling weer: O Christenheid Wees zeer verblijd Nu en te aller stonde Gij hebt nu al, voor den stryd Den vijand vastgebonden. Zegt de dwaas: „Waar is uw God"? Die u daaglijks hoon en spot Verzint en toebyt; houdt moedig stand straks komt de hand de vinger, die hem afsnydt. TONEEL EN FILM Na de dichters de toneelspelers. Het is in Oost Duitsland gebruik ge worden om veel aan toneelspel en aan lekespel te doen in de gemeenten. HET EENOGIG MONSTER Nieuwe mogelijkheden, maar ook nieuwe verantwoordelijkheid (Van onze correspondent). """'New York, Juni Televisie in Amerika heeft zich, voor goed, een plaats op de perstribune veroverd. Dit is een der weinige tastbare resultaten zo niet hét voornaamste resultaat van wat Gouverneur Dewey van de staat New York terecht de „miserabele televisievoorstelling in Washington" noemde, namelijk het demagogisch duel tussen Senator McCarthy en het Amerikaanse Leger. De enige instantie, die met toegenomen prestige uit deze strijd te voorschijn is gekomen, is de televisie-industrie. De regering, het congres en de politici in het algemeen, hebben kleerscheuren opgelopen, terwijl sommige methoden van de Amerikaanse dagbladpers als gevolg van de openbarende televisie-uitzendingen door 't publiek op de korrel zijn geno men. Deze enorme overwinning, die zonder twijfel een revolte in de voorlich tingswereld inluidt ook buiten de V.S. heeft de drie netwerken, die deze „Congressional Hearings" uitzonden, aan derving van advertentie-in komsten èn extra-uitzendkosten ongeveer een millioen dollar gekost. „Voor een industrie als de onze, .welker jaaromzetten in de tientallen milliarden dollars belopen, is deze investering van 1.000.000 terecht een peuleschil letje. Zelden hebben wij ons geld zo goed besteed", aldus een der zegslieden van de netwerken. Men weet ook al is de officiële uitspraak van de onderzoekcommis sie nog niet verschenen dat zowel het optreden van Senator McCarthy, als de houding van de minister van Defensie, Robert T. Stevens, aan felle critiek van het publiek zijn onderwor pen. Het feit, dat deze laatste tot Naast stukken van Christopher Fry en van Jan de Hartog werd o.a. op gevoerd ,,De vlucht naar het altaar", waarin het bij ons uit de oorlog be kende probleem behandeld werd, of inen voor de hulp aan een mens het leven van een hele gemeenschap op het spel mag zetten. Dat dergelijke onderwerpen de mensen bezighou den zegt misschien wel iets over hun toestand. Tenslotte de film. Onder andere werd een film over Luther vertoond. Het is te hopen, dat deze hier ook spoedig te zien zal zijn, want hy is zeer zeker de moeite waard. Zo heeft dan de „Kirchentag" aan de kunst een eigen taak en bood schap gegeven, namelyk om als lof lied van de geschapen wereld alle krachten op te heffen tot' de Schep per. En de mensen Die hebben het be grepen. Ze hebben gezongen overal. De stad van Bach zong. Zij heeft de boodschap der kunst verstaan. driemaal toe een onbeduidend millio- nairszoontje telefoneerde inzake diens militaire dienstplicht als gewoon sol daat, is menig Amerikaan die met minder strykages de wapenrok werd aangemeten, wel wat gortig. Hoezeer de onfortuinlijke, goedbedoelende mi nister Stevens ook door McCarthy's adjudanten onder pressie was gezet, by het publiek is dé indruk gevestigd, dat wie slechts vriendjes in Washing ton heeft, heel wat makkelyker zijn weg vindt dan de gewone man. Pre cies deze zelfde critiek, door de Repu blikeinen twee jaar geleden op het Truman-bewind uitgeoefend (men sprak toen over „the mess in Wash ington) slaat thans op de huidige re gering terug. Geen wonder, dat de overheid bittere gevoelens koestert tegen de alom-tegenwoordige televi siecamera „het één-ogig monster" die deze zwakke zyde van de over heid zo meedogenloos 36 zittingen achtereen tegenover een millioenen- publiek heeft geëxposeerd. Democratie Een meerderheid van het Congres deelt dit standpunt. De televisie zal geen aandacht besteden aan een detailleerd en soms knap en grondig debat over financiële, landbouwkun dige of andere vraagstukken, waar van de oplossing elke Amerikaan raakt. Maar zodra zich een „rel" ma nifesteert is het éénogig monster er onmiddellyk bij om het weinig ver heffend schouwspel uit te zenden, waarop men Senatoren en afgevaar digden elkaar op zodanige wijze in de haren ziet vliegen, dat daarbij ver geleken de beruchte Poolse Landdag als een summum van ordelykheia moet worden beschouwd. De plotselinge opkomst der televi sie-reportage heeft Amerikaanse po litieke leiders aanzieniyk meer sym pathie doen koesteren voor het Euro pese standpunt. Doch de publieke opinie, generaties lang geschoold in de leer van algehele openbaarheid, verplicht deze politieke leiders hier over slechts binnenskamers, en in vertrouwd gezelschap, hun verzuch tingen te slaken. Concurrentie De tele-reportages van de McCar- thy-Leger-affaire hebben ook de dag bladen onder enige druk geplaatst. Tot dusver was de verslaggever de vertegenwoordiger van het publiek op dergelijke zittingen geweest. Nu ke ken millioenen zelf toe. Vaak hadden zy moeite de vette kopregels in het avondblad de dag bladenverkoop is in deze weken sterk toegenomen! In overeenstemming te brengen met hun eigen indrukken. Zeker, de geschoolde journalist was in staat uitlatingen tydens de zitting in een begrypeTyker perspectief te stellen. Maar wie een hele dag naar de zittingen had toegekeken, had wel vaak moeite te begrijpen hoe twee avondbladen vrijwel lynrecht tegen- Dinsdagavond laat is Opa Schramde 67-jarige baardige wandelaar uit Driebergen van zijn voetreis naar Ro me, weer „thuis" gekomen. Natuur lijk ging zijn aankomst gepaard met een huldiging in het Raadhuis waar vele vriendelijke woorden tot de sportieve tippelaar werden gespro ken. 1946 2 procent van het pensioen; 1945 en 1944 6 procent; 1943 en 1942 10 procent; 1941 15 procent; 1940 tot en met 1936 18 procent; 1935 16 procent; 1934 10 procent; 1933 2 procent; 1920 of eerder 11 procent. 4. Voor pensioenen ten laste van het Algemeen Burgerlyk Penisoen fonds. die zyn of worden toegekend aan de nabestaanden van ambtena ren of gewezen ambtenaren, of ten laste van het Spoorwegpensioen fonds, die zyn of worden toegekend aan nabestaanden van spoorweg ambtenaren of gewezen spoorweg ambtenaren uit hoofde van een over lijden in, dan wel van een overlijden na een ontslag, dat is ingegaan in: 1946 en 1945 3 procent van het pen sioen; 1944 tot en met 1941 10 pro cent; 1940 8 procent; 1939 5 pro cent; 1938 3 procent; 1937 2 pro cent; 1919 of eerder 11 procent. Onder pensioen (waarop dus de toeslag wordt berekend) verstaat het wetsontwerp het nominale be drag, zoals dit voor het laatst is of wordt vastgesteld met inachtneming van de op 1 Januari 1954 bestaande toestand en geldende bepalingen met inbegrip van wettelijke verho gingen, doch zonder de toeslag in gevolge de wet van 5 November 1948, de bijzondere toeslag ingevolge de wet van 9 November 1950 en de toeslag ingevolge de Toeslagwet 1945 voor gepensioiineerden. Tenslotte bepaalt het wetsont werp, dat de provinciale -of ge meentebesturen, die- krachtens wet of verordening pensioenen of toe slagen daarop hebben verleend, op een overeenkomstige wyze op die pensioenen of toeslagen een aanpas singstoeslag kunnen geven. overgestelde kopregels over de zitting konden publiceren. Ingezonden stukken in grote en kleine bladen hebben er geen twyfel aan gelaten, dat het publiek enige ma te van twyfel is gaan koesteren aan de objectiviteit van zyn dagbladen. Ook de televisiecamera kan echter tendentieus zijn. Elke getuige die voor een dergeiyke getelevisioneerde zitting wordt gedaagd, zal k priori last van plankenkoorts hebben. Door de camera lang, of te lang op hem te laten rusten, terwyl hy, wat onzeker, jn antwoorden geeft, kan gemakke- by het publiek de indruk worden gewekt, dat deze getuige „niet zeker van zijn zaak is". Niet minder ernstig is de kwestie of vooraanstaande figuren al dan niet tele-geniek zyn. Tegenover de eersten staat het publiek onmiddellyk sym pathiek, ongeacht de juistheid van hetgeen zy verklaren. Recente poli tieke campagnes hebben overigens reeds uitgewezen, dat candidaten die hun candidatuur door T.V.-optreden willen bevorderen een „televisie-per soonlijkheid" moeten bezitten; slag vaardige acteurs onder de politici hebben zodoende vele streepjes voor op dergelyke parlementariërs. William S. Paley, het hoofd van het grote C.B.S.-netwerk, heeft dezer da gen een lange rede gehouden over de nieuwe verantwoordelijkheid, de tele visie door haar thans erkende status als „levende-plaatjeskrant" op de schouders gedrukt. „Hoe wij ons ook van onze taak kwyten", zei hij, „voor op staat, dat wij verplicht zijn ieder openbaar probleem op evenwichtige wijze weer te geven; ae verschillende standpunten moeten op billyke wyze recht kunnen wedervaren. Dit is een subjectieve uitspraak. Elk heeft een eigen opvatting omtrent billykheid, eerlijkheid en evenwichtigheid. Maar ik heb voldoende vertrouwen in de vi taliteit van onze democratische le- venswyze en de intelligentie van het Amerikaanse volk om hierin de beste bescherming tegen misbruik van de vrijheid van televisie te zien". EINDE WESTERSE BEZETTING Ongeacht de Franse bezwaren. Engeland en de Verenigde Staten zijn voornemens hon bezetting van West-Duitsland tegen 1 October a.s. te beëindigen, ongeacht of Frankrijk al dan niet hetzelfde doet, zo werd Maandag van gezaghebbende diplo matieke kringen te Bonn vernomen. Als Frankrijk het E.V.G.-verdrag en de conventies van Bonn niet te gen 15 Augustus heeft bekrachtigd, zijn de Ver. Staten en Engeland van plan de Franse regering uit te no digen de conventies van Bonn, zon der het E.V.G.-verdrag, van kracht te verklaren. Volgens de conventies zou West- Duitsland vrywel algehele souverei- niteit krygen. terwijl in het E.V.G.- verdrag de kwestie van een West- duitse bydrage tot een Europees le ger wordt geregeld. Zoals bekend heeft premier Men- dès-France verklaard bereid te zyn om het zomerreces van de Nationale Vergadering tot 15 Augustus uit te stellen en de E.V.G. alsnog in be handeling te nemen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 8