PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
N.V.V. verlaat Vakcentr alen-raad
en de bedrijfsunies
Mogelijkheden tot bezinning op
keur van Zeeuwse exposities
BILT
Vandaag
SCHEPEN OP DE NOORDZEE IN
MOEILIJKHEDEN GERAAKT
DE SPANNING IN GENEVE
IS TEN TOP GESTEGEN
197e Jaargang-No. 167
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer.: Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 19 Juli 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.— Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160: Middelburg. Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstr. 2, telef. 16; Terneuzen, Brou werijstr. 2; Zlerikzee, N. Bogerdstr C 160. telef. 26.
NAAR AANLEIDING VAN BISSCHOPPELIJK MANDEMENT.
Ernstige bezwaren tegen de houding
van K.A.B. en N.C.V,
Zaterdagmorgen is in een hoofdbesturenvergadering van het N.V.V., wel
ke in Utrecht is gehouden, een verklaring aangenomen naar aanleiding
van het mandement der Nederlandse bisschoppen.
De verklaring besluit met vast te stellen, dat tengevolge van het feit, dat
de K.A.B. (Katholieke Arbeiders Beweging) haar warme instemming met
het mandement heeft betuigd en het C.N.V. (Christelijk Nationaal Vakver
bond) bij monde van zijn voorz. het N.V.V. op niet te aanvaarden wijze heeft
gediskwalificeerd, de grondslag van de gereglementeerde samenwerking
is vervallen. Derhalve zien het N.V.V. en de aangesloten organisaties zich
genoodzaakt de samenwerking in de raad van vakcentralen en de bedrijfs
unies te beëindigen.
Het N.V.V. zegt echter vanzelfsprekend zijn constructieve bijdrage te
zullen blijven leveren in de vormgeving van de sociale en sociaal-economi
sche politiek in Nederland, in de stichting van de arbeid, de sociaal-econo
mische raad, en op ander terrein in het belang van de werknemers.
In de verklaring stelt het N.V.V.
voorop, dat het het recht van de bis
schoppen erkent om een woord te
spreken in staatkundige en maat
schappelijke vraagstukken, hetgeen
echter niet inhoudt dat het N.V.V.
nerzrjds daarop geen critiek zou mo
gen uitoefenen.
Herinnerd wordt dan allereerst aan
de vastenbrief der bisschoppen van
1946,- waarin het verbod van het N.
V.V. voor rooms-katholieken opnieuw
werd bevestigd, maar ook de moge
lijkheid van een nieuw standpunt ten
aanzien van het lidmaatschap werd
opengelaten.
In het thans verschenen mande
ment is het verbod opnieuw beves
tigd en het N.V.V. wordt gekenschetst
als „in strijd met de Christelijke be
ginselen of de Christelijke geest".
Herinnerend aan de statuten wijst de
hoofdbesturenvergadering er op, dat
het N.V.V. aan de levensovertuiging
zijner leden generlei belemmeringen
in de weg legt. De innige band tus
sen levensovertuiging en maatschap
pelijk inzicht wordt ten volle erkend.
Echter ontkent het N.V.V., dat een
heid van confessie of levensbeschou
wing leidt tot eenheid van maat
schappelijk inzicht. Het N.V.V. ver
werpt derhalve voor de vakbeweging
de confessionele of levensbeschouwe
lijke grondslag.
V erontwaardiging.
De indeling van het N.V.V. bij de
onchristelijke stromingen wjjst de
hoofdbesturenvergadering als beledi
ging af. Met felle verontwaardiging
protesteert de hoofdbesturenvergade
ring ook tegen de aantijging, dat van
het N.V.V. een invloed moet worden
gevreesd, waarvan toenemende on
kerkelijkheid of zedelijke vervlakking
et gevolg zijn. Met de meeste nadruk
worat ontkend, dat de aangesloten le
den het risico lopen van mede-verant-
woordelijkheid voor besluiten, welke
zy krachtens hun geweten kunnen
noch mogen aanvaarden.
Het N.V.V. verklaart zich diep ver
ontrust door de g'eest van isolement
„welke de inhoud van het mandement
beheerst en welke het gevaar van
aantasting van de gewetensvrijheid
inhoudt". Het advies om met andere
organisaties samen te werken vloeit
volgens de hoofdbesturenvergadering
eerder voort uit de behoefte om in
een geloofsverdeeld land invloed uit
te oefenen, dan uit een innerlijke
drang naar samenwerking, welke tij
dens en na de tweede wereldoorlog
gestalte kreeg.
De burgemeester van Veere, jhr I. F.
den Beer Poortugael, en de schilderes
Sarilca Góth voor het zelfportret van
de in 1944 in ons land overleden
schilder Maurice Góth. Een expositie
van diens werken werd Zaterdag
middag in de Schotse Huizen te
Veere geopend.
(Foto P.Z.C.j
Haar oordeel samenvattend pro
testeert de hoofdbesturenvergade
ring krachtig tegen het herhaalde
verbod, omdat dit haars inziens
„een feitelijke aantasting van de
vrjjheid van vakorganisatie" bete
kent.
Nadat wordt gezegd dat het N.V.
V. met verbazing en verontwaardi
ging heeft kennis genomen van een
rede van de voorzitter van het C.N.
V., de heer Ruppert, waarin deze
heeft gesteld, dat hij „nog andere en
sterkere motieven heeft om het lid
maatschap van het N.V.V. af te ra
den dan de bisschoppen" constateert
de hoofdbesturenvergadering, dat hij
hiermede „de morele fundamenten,
waarop de samenwerking in de raad
van vakcentralen berust, heeft onder
graven".
Hierna besluit de verklaring met
vast te stellen, dat het N.V.V. en de
aangesloten organisaties zich ge
noodzaakt zien de samenwerking in
de raad van vakcentralen en de be
drijfsunies te beëindigen. Een en an
der onder de restrictie, dat men in
andere organen zijn constructieve bij
drage in de vormgeving van de so
ciale en sociaal-economische politiek
in Nederland wil blijven leveren.
Reacties.
De voorzitter van de Katholieke
Arbeiders Beweging, de heer J. A.
Middelhuis, verklaarde, het besluit
van het. N.V.V. om uit de raad van
vakcentralen te treden en de samen
werking met K.A.B. en C.N.V. op te
zeggen, te betreuren. De heer Mid
delhuis noemde de gronden, waarop
het N.V.V. uit deze samenwerking
treedt, onhoudbaar zwak. Overigens
zal er, aldus spr., niet zo heel veel
veranderen. Ook de K.A.B. zal haar
constructieve bijdrage blijven leveren
in alle organen van het maatschap
pelijk leven en in het belang van de
werknemers.
De heer M. Ruppert, voorzitter van
het Christelijk Nationaal Vakver
bond, zeide dat de beslissing van het
N.V.V. in het beleid van de Christe-
gadering op dit besluit beraden en
aan zijn standpunt bepalen. Heden
avond zal de heer Ruppert om 18.15
uur voor de microfoon van de N.C.R.
V. een officieel commentaar leveren.
Meisje onder locomotief.
Ernstig gewond.
Nabij het viaduct tussen Grubben-
vorst en Blerick is Zaterdagmiddag
het 2Y2 jarig dochtertje van de fami
lie C. uit Grubbenvorst door een lo
comotief gegrepen. Het kind was de
spoorlijn opgegaan om naar haar va
der te gaan, die aan de andere zijde
van de lyn op zijn akker werkte. Het
raakte met een voetje tussen de rails
bekneld en viel, juist op het moment,
dat er een losse locomotief naderde,
waarvan de machinist het kind
blijkbaar te laat heeft opgemerkt.
Het slachtoffertje werd een been af
gereden en liep ernstige hoofdwonden
en kwetsuren aan het andere been
op. Voor haar leven wordt gevreesd.
Caféhouder na klap
overleden.
Twist over bier had dodelijke
afloop.
Zaterdagavond tegen middernacht
vervoegde zich hij dë eigenaar van
het café-restaurant „Groenewoud" te
Nijmegen, de heer T. A. Rissenbeek,
een man, die vroeg of hjj enige fles
sen bier kon mee nemen.
De heer Rissenbeek was wel bereid
het bier te leveren, doch toen het
puntje bij paaltje kwam weigerde de
man te betalen. Er ontstond een
woordenwisseling, waarbij de man de
heer Rissenbeek een stomp tegen de
borst gaf.
Deze laatste liep daarop naar de
telefoon met het kennelijke doel de
Slitie op te bellen. Toen hij bij de te-
oon was gaf de onbekende hem een
klap in de nek. Op dat moment
trachtten twee bezoekers van het
café tussenbeide te komen, doch de
man nam de vlucht. Toen de twee
gasten zich omdraaiden zagen zij de
heer R. bij de telefoon op de grond
liggen. Bij onderzoek bleek dat hjj
was overleden.
De Nijmeegse politie zoekt thans
naar de man die de klap gaf.
De hittegolf in de Verenigde Staten
heeft meer dan honderdvijftig men
senlevens geëist. De bocht in deze
spoorrails nabij Hallowell in Kansas
werd veroorzaakt door de buitenge
wone hittewaardoor een uitzetting
ontstonddie veel groter was. dan
die waarop de deskundigen hadden
gerekend. Het staal wérd in een
bocht gedwongen van 1,2 meter.
...wordt de oudste tweeling C
in Nederland, de weduwe L. x
van der Hoekvan Niejen- S
huis tè Garrelsweer (Gr.) en
haar broer L. van Niejenhuis
(N.O. Polder) 90 jaar.
STUURLOOS IN DE STORM.
Loodsdiensten moesten
stilgelegd worden.
Tengevolge van de slechte weers
omstandigheden zijn Zaterdagmiddag
en .nacht op de Noordzee verschillen
de schepen in moeilijkheden geraakt.
De haringlogger SCH 78 „Johanna
Maria", die op de visgronden een de
fecte motor had gekregen,-was Don
derdag op sleeptouw genomen door
de Scii. 3, eveneens „Johanna Maria"
geheten. Zaterdagmiddag was de
sleep gevorderd tot even ten Noor
den van de Scheveningse haven, toen
als gevolg van het ruwe weer de tros
brak.
Meisje aangerand bij
Nijmegen.
Zaterdagnacht is op de weg Nij
megenVenlo onder Mook, een 24-
jarig meisje uit Amsterdam door een
tot nu toe onbekende wielrijder aan
gerand. Het meisje kwam uit Nijme
gen en was op weg naar haar vakan
tieverblijf.
De aanrander heeft haar met een
mes twee gevaarlijke steken in hals
en borst toegebracht. De man is ge
vlucht met medeneming van het tasje
van het meisje.
I In afwachting van sleepboothulp
ging de Sch 78 tussen Katwijk en
Scheveningen voor anker. Verschei
dene haringloggers voeren ter assis
tentie uit, doch tenslotte werd de
Sch 78 door de sleepboot „Schelde"
van L. Smit Co op sleeptouw ge
nomen. Om kwart voor elf 's avonds
vertrok men naar de haven van
IJmuiden.
Eveneens naar de haven van IJmui
den werd gesleept het 348 ton meten
de schip „Hoe Vinces" van de rederij
Bosma uit Groningen. Dit scheepje
had dwars voor Zandvoort motorsto
ring gekregen en noodseinen uitge
zonden. Ter assistentie voer uit de
IJmuidense sleepboot „Cycloop".
Wegens de slechte weersomstandig
heden zijn Zaterdag ook een groot
aantal loodsdiensten. als die op de
Wielingen, te IJmuiden en op de
Nieuwe Waterweg, tijdelijk gestaakt
geweest.
Zweeds toerist in Amsterdam
op straat beroofd.
Vreemde ontmoeting op
politiebureau.
In de nacht van Vrijdag op Zater
dag heeft een 27-jarige Zweedse toe
rist in Amsterdam een onaangenaam
avontuur beleefd.
De Zweed was een avondje uit ge
weest en liep, op weg naar znn hotel,
in het Weteringplantsoen. Plotseling
sprongen twee mannen voor hem,
waarvan één, gekleed in een Neder
landse militaire uniform, een pistool
in de hand had.
„Je geld of je leven", werd de Zweed
duidelijk gemaakt en de toerist, in
het nauw gedwongen, gaf een bedrag
van circa f 50.aan zijn belagers,
die daarop met haastige spoed in de
nacht verdwenen.
De Zweed deed natuurlijk onmid
dellijk aangifte op het politiebureau
aan het Leidseplein, maar kon slechts
een vaag signalement geven, omdat
het in het Weteringplantsoen erg
donker was.
Anderhalf uur later werd op het
zelfde bureau een 23-jarige Amster
dammer, draaier van beroep, ge
bracht, dieeen Nederlandse mi
litaire uniform droeg, een startpistool
in de zak had en over een bedrag van
ongeveer 50.beschikte.
De man was in de Johannes Ver-
hulststraat door een agent aangehou
den. De agent had namelijk twee
mannen op fietsen deze straat zien
inrijden, waarvan een, die in burger
was, zijn fiets tegen een huis gooide
en hard weg liep. De agent had on
raad geroken en de ander aangehou
den.
NOG GEEN OVEREENSTEMMING.
Mendès-France heeft nog hoop
De Franse premier Mendès-France hoopt nog steeds op een gunstige
afloop van de huidige wapenstilstandsbesprekingen te Genève. Hij zal he
denavond (Maandag) naar Parijs terugkeren om Dinsdag aan de Franse
Nationale Vergadering verslag uit te brengen van zijn besprekingen.
Indien hij Dinsdag geen resultaat beeft bereikt, zal bij aan de Franse
Nationale Vergadering machtiging vragen voor het zenden van Franse
dienstplichtigen naar Indo-China en het aftreden van het kabinet aanbie
den. Op verzoek van de Russische minister van buitenlandse zaken, Molo-
tow, zijn afgevaardigden van de negen landen, die deelnemen aan de Ge-
neefse conferentie over Indo-China, Zondagmiddag in besloten vergadering
bijeengeweest. Molotow, die voorzitter was, had om deze bijeenkomst ge
vraagd naar de mislukking van de Zaterdag gehouden bespreking tassen
Molotow, Eden en Mendès-France.
De sprekers waren de Amerikaan
se onderminister van buitenlandse
zaken, Bedell Smith, en de Vietna-
mese minister van buitenlandse Ka
ken. Tran Van Do. De laatste ver
zette zich sterk tegen de bestands-
ontwerpen, die thans in behandeling
zijn. Hy" wilde geen verdeling vanzyn
land.
De Verenigde Staten stellen zich
op het standpunt, dat zij geen ga
rantie kunnen geven voor een ver
deling van Vietnam, waarbij een deel
van deze staat aan de communisten
wordt uitgeleverd.
De Verenigde Staten zullen noch
gebruik maken van de wapenstil
stand. noch dreigen met geweld om
een wapenstilstands-overeenkomst,
die zy kunnen eerbiedigen, te ver
breken.
De Russische minister van bui
tenlandse zaken, Molotow, die de
vergadering leidde, deelde de minis
ters mee. dat hun plaatsvervangers
zeer goede vorderingen hebben ge
maakt. De particuliere gedachten-
wisselingen tussen de ministers ga
ven zijns inziens grond voor de op
vatting, dat de vrede in Vietnam
kan worden hersteld. Onder de Wes
telijke afgevaardigden ontstond ech
ter verbazing, toen hij in zrn inlei
dende rede verklaarde van oordeel
te zijn, dat wellicht ten aanzien van
de staten Laos en Cambodja nog
meer werk nodig zal zijn hoewel hij
dacht, dat ook hiervoor een oplos
sing kan worden gevonden.
IN DEZE WOELIGE DAGEN
Tentoonstelling werken M. Góth in
Schotse Huizen te Veere
Wie zich in deze woelige dagen, waarin wereldproblemen en sportge
beurtenissen zich in de krantenkolommen verdringen, een ogenblik wil be
zinnen op andere, blijvende waarden, vindt daartoe in deze tot op heden
kille zomermaanden in Zeeland volop gelegenheid. In vele gemeenten, in
Middelburg, vlissingen, IJzendyke en Groede zijn tentoonstellingen inge
richt, welke alle op cultureel gebied iets waardevols te bieden hebben en
sinds Zaterdagmiddag is aan deze serie exposities nog een bijzonder interes
sante toegevoegd.
ren in een klein Hongaars dorpje
'.*£0
Namens de culturele commissie
voor de Schotse Huizen, opende de
burgemeester van Veere, jhr. I. F.
den Beer Poortugael, in „Het Lam
metje" de herdenkingstentoonstel
ling van de in 1944 in ons land
overleden Hongaarse schilder Mauri
ce Góth.
Een kleine wereld vol schoonheid
in de Schotse Huizen!
Wie was deze schilder, die zo
als ook jhr. den Beer Poortugael in
zijn openingswoord opmerkte
voortleeft in zijn kostelijke, harmo
nische «verken? Wiens waardevolle
schilderyen men mede dank zy het
initiatief van zijn in Veere woon
achtige dochter, de schilderes Sarika
Góth, kan bezien in het getemperde
licht, vallend door de kleine ruiten
van een der sfeervolle vertrekken in
,Het Lammetje?"
Maurice Góth werd in 1873 gebo-
en reeds als student hanteerde
met vreugde en hartstocht de teken-
stift. In de stad Szatnar ontmoette hij
de in Hongarije beroemde schilder
Laszlé. Mednyanszkv en tijdens - zijn
rechtenstudie in München werd dui
delijk. dat Góth vooral na een
tweede ontmoeting met Mednyanszky
voor de kunst zou kiezen. Twijfel
aan eigen talent verkeerde bij de
jonge schilder in vreugde, toen hij
succes boekte op de Weense tentoon
stelling „Hagenbund" met een in
zending van acht schilderyen. Med
nyanszky had zyn werk gewogen
enverre van te licht bevonden'.
Tweede periode.
Na deze eerste periode van zoeken,
tasten en van uiteindelijk succes, be
gon voor de schilder 'in 1906 een
tweede periode, waarin hy werkte in i
Parijs, Bretagne, Italië en in België.
In België overviel hem de tweede
wereldoorlog en als zo vele anderen
moest ook hij vluchten, 'n groot aan
tal van zijn schilderijen achterlatend.
Na in Nederland gewerkt te hebben
exposeerde Góth in 1918 voor het
eerst weer in Budapest. De Hongaar
se Staat kocht verschillende van zyn
werken, Góth kreeg de „Andrassy-
prys", de Franz Josef-prijs (studie
beurzen) en in deze Hongaarse peri
ode ontving hij tevens de gouden me-
daile voor grafiek.
De schilder Maurice Góth had zijn
weg gevonden en zijn werken kwa
men in het bezit van vele bekende
verzamelaars.
Góth kwam ook weer terug in Ne
derland en na 1938 werkte nij ver
scheidene jaren in Veere. waar hy
naast Veerse onderwerper ook
herinneringen aan Hongarije op het
doek bracht.
Op 71-jarige leeftijd overleed Mau
rice Góth in 1944. nu tien jaar ge
leden. in Amsterdam.
Wat hij als kunstenaar betekende,
wat hy de wereld schonk, kan men
thans tot 14 Augustus a,s. aanschou
wen op de expositie in de Schotse
Huizen te Veere. Een tentoonstelling,
welke evenals de overige, welke op
het ogenblik in vele plaatsen van
Zeeland worden gebonden, alleszins
de moeite van een bezoek loont.
(Voor de recensie zie men onze
kunstrubriek.)
Terwijl de door Mendès-France ge
stelde termyn snel zijn einde nader
de, lagen de standpunten van Oost
en West ten opziente van de drie
dringendste vraagstukken Zondag
nog ver uiteen. Deze problemen zijn:
waar de bestandslijn door Vietnam
moet lopen, wanneer er verkiezingen
moeten worden gehouden om het land
te herenigen en hoe en door wie er toe
zicht moet worden uitgeoefend op
een gelijktijdig staken van het vu
ren in de drie Indochinese staten.
De kansen op een aanvaardbaar
vergelijk tegen Dinsdag middernacht
werden Zondagavond te Genève nog
„redelijk tot goed" genoemd. Doch
de ministers hebben Dij hun wedloop
tegen de klok nog een geweldige
taak voor de boeg.
Een afbeelding van „Het zieke meis
jeeen werk van de schilder Mau
rice Góth door het Haagse gemeen
temuseum afgestaan voor de expo
sitie, wélke tot lj Augustus a.s. in
Veere wordt gehouden.
(Foto P.Z.C.J
Perzisch oliegeschil
is beëindigd.
De Perzische minister van finan
ciën, dr. AU Amini. heeft Zondag
medegedeeld, dat er in beginsel over
eenstemming is bereikt tussen Perzië
en het consortium van acht oliemaat
schappijen. dat gevormd is om de
Perzische olie aan de markt te bren
gen.
de
verwacht
OPKLARINGEN.
Opklaringen, maar ook enkele
buien. Matige tot krachtige wind
tussen West en Noord. Weinig ver
andering in temperatuur
ZON EN MAAN
20 Juli
Zon op 4.43 ondei 20 »9
Maan op 22A6 onder 10.22
