Besprekingen over het sodaproject enkele keren onderbroken Garderegimenten Grenadiers en Jagers 125 jaar VLISSINGEN LICHTSTAD INDONESIË HEEFT ZICH NERGENS OVER TE BEKLAGEN ZATERDAG 26 JUNI 1954 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 6 TWEEDE KAMER-VERGADERING MET HINDERNISSEN Minister Zijlstra doet een concessie (Van onze parlementaire redacteur) Het wetsontwerp om van staatswege voor een bedrag van 21 millioen ga rant te zijn voor de betaling van rente en aflossing van een lening ten be hoeve van een in Delfzyl op te richten sodafabriek, heeft zyn avontuur- lyke loop door de Tweede Kamer bijna beëindigd. Dinsdag wordt er over gestemd. De Vrijdagmiddag heeft men er nog geheei aan gespendeerd, waarvan een gedeelte achter de schermen en een gedeelte openbaar. Want de middag begon al weer vreemd. Donderdagavond was besloten dat mi nister Zijlstra en de Commissie van Voorbereiding nader overleg zouden plegen over de definitieve tekst van de garantievoorvvaarden en van de sta tuten van de op te richten N.V. Om één uur, bij de opening van de verga dering, zaten de heren echter nog druk te confereren, zodat de voorzitter na enkele ogenblikken de vergadering al weer schorste voor een half uur. ten, die druk bezig geweest is de re- Eliek van de minister te naasten, al eeft hij zich tegen de handhaving van de naastings-clausule in de over eenkomst met de Kon. Ned. Zoutin- dustrie, de K.N.Z., uitgesproken. Daarmee zat de Kamer meteen In de problemen. Voorgesteld is, de naas tings-clausule te schrappen. De heer Nederhorst moest daar niets van hebben. Hy meende, dat deze clausu le een waarborg is tegen het indrin gen van zeggenschap van buitenland se concerns in een Nederlandse on derneming. Hij vreesde opnieuw, dat prijs-afspraken gemaakt zouden kun nen worden. Hy wenste een grotere invloed voor de regeringscommissaris in de op te richten soda-fabriek. Hij vond het onjuist om de van de nieuwe N.V. te heffen belastingen te be- Het werd vijf minuten voor drie, voor hij de openbare bijeenkomst heropende. Nu was een verslag van het door de minister en de commis sie besprokene gereed en rondgedeeld. De voorzitter wilde ijlings verder gaan, doch de communist Gortzak vroeg het woord over de orde. Wordt het verslag in de beraadslagingen be trokken?, informeerde hij. „Uit de aard der zaak", antwoorcfae de voor zitter. „Dan zou ik wel graag de ge legenheid hebben om er kennis van te nemen", vervolgde hy, „ik vond het nu pas op myn plaats". De voorzitter keek verbaasd. „Het is een kwartier geleden rondgedeeld", zei hy. „Hoelang heeft U nodig?" Vel een kwartiertje", deelde de heer Gortzak mee. „ik ben gewend de zaken door te lezen en niet maar wat door te bladeren". De Kamer had plezier om dit ant woord. De voorzitter kondigde laco niek aan; „Ik schors de vergadering voor een kwartier" en onder gelach werd de zitting voor de tweede maal onderbroken. Minister in buiten gewone dienst. Om kwart over drie kreeg eindelijk de socialistische afgevaaraigde, de heer Nederhorst het woord, om dank te brengen aan minister Zylstra voor zyn antwoord-redevoering in eerste termyn en aande „minister in buitengewone dienst", de heer Schou- De prijzen van de Zeeuwse manifestatie. De burgemeester van Middelburg, mr. dr. N. Bolkesteïn, heeft 's avonds tijdens een ontvangst in het stadhuis in de Burger zaal van het Middelburgse Stadhuis de prijzen uitgereikt aan de winnaars van de folkloristische spelen. Hij kon daarbij mededelen, dat de Koningin en de Prins bijzonder van deze dag hebben genoten, ondanks het slechte weer. Zeer speciale waardering van het vorstelijk paar ging UiJ naar de manifestatie. „Wij zijn ge wend in Zeeland slecht weer te hebben en daarom moeten we er maar niet te veel over praten", aldus mr. Bolkestein. Er waren vele prijzen te verdelen, zowel voor het wip- en verschieten als voor het bol- en ringrijden. De schieting op de staande rib ging tengevolge van het on gunstige weer niet door. De prijzen voor het wipschieten werden als volgt be haald: Ereprijs: (medaille van het Kon. Huls): E. M. de Nijs, „St. Sebastiaan", Koe wacht. Eerste prijzen: M. de Jonge, „Wil lem Tell", Ovezande. M. Suy. Koewacht, beiden bekers. Tweede prijzen: J. Glas, „Willem Tell", Kapelle. P. Aspers, Zuid- 'dorpe. beide takken. Derde prijzen: J. Bouw „Jacoba van Beieren", Goes, M. Cortvncndt, IJzendijke, beiden takken. Vierde prijzen: S. Westveer. „Edele Hand boog". Oudelande, H. Rippens, Aar denburg, beiden medailles. Vijfde prij zen: J. Rijk, „Willem Teil", Ovezande. P. Cortvriendt, Sluiskil. Beiden medailles. Zesde prijzen: A, de Jonge, „Soranus", Heinkenszand, Aug. Meert, Sluiskil. Bel den medailles. Zevende prijzen: J. de Ridder, „Ons Genoegen", Oudeland, Chr. Schoonakker, IJzendijke. Beiden medail les. Achtste prijzen: L. Meijaard, „Julia na". Oudelande, Th. van Damme, Koe wacht, beiden medailles. Negende prij zen: P. Remijn, „Eensgezindheid". 's-Hee- renhoek. C. Mussche. IJzendijke. lepeltjes. Tiende prijzen: L. Rijk, „Willem Teil", Ovezande. Ed. Kaas, Zandstraat. Er werden steeds prijzen toegekend voor Zuid-Beveland en voor Zeeuwsch- Vlaanderen apart. De schijfschieting had het volgende re sultaat: M. Steenbakker, „Juliana']», Kwadendamme. Medaille Prins Bernhard, 2. P. J. Rijk, „Soranus", Heinkenszand, beker, 3. A. Rijk, „Soranus". Heinkens zand, lauwertak, 4. J. Glerum, „St. Se bastiaan". Yerseke, medaille. Bij het bollen heeft Eede-Aardenburg met 20 punten de eerste prijs gewonnen, de medaille van de Koningin met een be ker De tweede prijs, een lauwertak, ging naar IJzendijke, met 7 punten. De ringrijderij had het volgende resul taat: 1. Jac. van Wallenburg, Middelburg, 10 ringen, 2. M. Koole. St. Laurens, 10 ringen, 3. J. Brouwer. Aagtekerke, 9 rin gen. 4. A. v. d. Heijde, Koudekerke, 9 ringen, 5. A. Brasser, Kleverskerke, 8 ringen, 6. P. de Visser, Zouteiande, 8 rin gen, 7. P. Lampert, Biggekerke, 8 ringen. De medaille van het Kon. Huis werd behaald door A. van Dale uit Arnemui- den, na kampen met J. Brouwer, die ook 3 van de 3 ringen stak. De pollepel was voor Jac. van Wallenburg. De prijzen (bekers, lauwertakken, kruis, bordje, lepeltje en vaasje) waren door de stichting „Nieuw Walcheren" beschik baar gesteld. Voor de T.T.-races op 10 Juli a.s. te Assen zyn tot nu toe 36 inschrij vingen binnengekomen voor de 185 co klasse, 81 voor de 250 cc klasse, voor de 350 cc klasse en 37 voor de 500 cc klasse. Onder de Nederlandse inschrijvers bevinden zich o.a. Simons Renooy, De Greef, Veer en Knynen- burg. schouwen als de tegenwaarde van de te verlenen garantie. Hy bepleitte nog eens de mogelijkheid van de be noeming der directie onderhevig te maken aan ministeriële goedkeuring en hij gaf in een lang Betoog zijn zienswijze op tal van andere Dunten. Niet overtuigd. De heer Schouten was niet over tuigd. Hij liet daaraan in een kort antwoord geen twijfel bestaan. Inte gendeel, de anti-revolutionnaire frac tie-voorzitter meende, dat de heer Nederhorst verschillende foute rede neringen had toegepast. Dat vond trouwens de minister ook, al gewaag de deze op enkele punten van gradu ele verschillen. Het betoog van de bewindsman kwam slechts neer op een erkenning van de verschillende standpunten. „De heer Nederhorst heeft zijn opvatting, ik de mijne", Van wijzigingen wilde hij dus niets weten, op één onderdeel na: hij wen ste aan de regeringscommissaris ten aanzien van door de nieuwe N.V te sluiten overeenkomsten met soortge lijke ondernemingen over prijzen, af zetgebied of andere aangelegenheden, waardoor de omvang van de bedrijfs activiteit beperkt zou kunnen wor den, niet het recht van veto toe te kennen men had daarom gevraagd maar wel was hy bereid, in de sta tuten een bepaling te doen opnemen dat ten aanzien van deze zaken de goedkeuring van de minister van Economische Zaken vereist is. Dat was zyn enige concessie. Dinsdag wordt over het wetsontwerp gestemd. Op vele punten straalden schijnwerpers. Vlissingen was Vrijdagavond ter ge legenheid van het koninklijk bezoek feestelijk verlicht. Schijnwerpers wa ren op karakteristieke punten opge steld en zo konden wandelaars die de frisse, natte wind durfden trotseren tegen de avondhemel de verlichte contouren bewonderen van Jacobs- kerk met toren, Oranjemolen, Beurs gebouw, standbeeld van Michiel de Ruyter, de watertoren, het torentje op de De Ruyterschool en de Engelse kerk. Bovendien waren nog verlicht het Naerebout-standbeeld in het Bella- mypark, de fontein in dat park. het Museum-gebouw en voorts aan' de Nieuwendijk enkele fraaie, oude ge vels en tenslotte eèn fragment van de Zeehondenwerf. Deze verlichting is zoals bekend aangebracht door het Vlissings Actie fonds, dat ook in het komende zomer seizoen regelmatig deze vele lampen wil laten branden om daardoor be zoekers van Vlissingen een feestelyke indruk van de stad te geven. Vi-ydag avond kon geconstateerd worden, dat het werk van dit fonds bepaald ge slaagd mag heten. Het verheugende daarbij is, dat de geldmiddelen voor deze ac tiviteit geheel uit vrijwillige contribu ties bij elkaar gebracht worden. Een daad van samenwerking, die ongetwij feld de waardering en steun van allen verdient. Motorcoureur Farina ernstig gewond. Racewagen vloog in brand. De Italiaanse motorcoureur Nino Far ma raakte tijdens een trainingsrit met zijn nieuwe drie liter Ferrari op de baan van Monza ernstig gewond, toen zijn racewagen in brand vloog. De kleren van de Italiaan vatten vlam. Farina, die vergezeld was van zijn mecanicien, reed naar de kant van de weg, sprong uit de wagen en wierp zich in het gras. Met ernstige brand wonden moest hfj naar het zieken huis worden vervoerd. Rostislav Vargashkin heeft te Tula het op zijn naam staande wereld re cord over 1 kilometer met staande start voor amateurs (open baan) verbeterd. De Rus noteerde 1 min. 10.2 sec. He oude record, waarvan hij sinds 20 Juli 1953 houder teas, bedroeg 1 min. 10. sec. Vooral de verlichting van de ranke Sint Jacobstoren met de kerk moet afzonderiyk genoemd worden, omdat ze zo bijzonder geslaagd is. De Oude Markt, waarover kerk en toren domineren, werd herschapen in een feeëriek pleintje, dat in het dromerige licht een illusie van bijzondere schoonheid wekt. Een aardige kyk op de verlichting krijgt men ook als men op de ro tonde staat by het standbeeld van De Ruyter. Men ziet dan de contou ren van de oude geveltjes aan de Nieuwendyk als fijn kantwerk tegen de lucht afstekenmen ziet ook het verlichte Beursgebouw en op de achtergrond links de Jacobstoren en rechts de Oranjemolen, die Vrijdag behalve feestelyk verlicht ook nog gepavoiseerd was voor het koninklijk bezoek. Overigens was er in Vlissingen ter gelegenheid van het koninklijk be zoek nog meer verlichting. In de Ma rinehaven gaven lichtsnoeren op twee» schepen van de Marine een feestelijk cachet en in de Badhuisstraat was het P.Z.Ë.M.-kantoor opvallend goed geillumineerd. In gezelschap van de Commissaris der Koningin, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, en de burgemeester van Middelburgmr. dr. N. Bolkestein, wandelden Koningin en Prins na het bezoek aan de nieuwe Kerk van Mid delburg haar de Markt voor het bij. wonen van een grote parade. Churchill en Eden Dinsdag naar Canada. Sir Winston Churchill en zijn mi nister van buitenlandse zaken, Eden, zullen Dinsdagnamiddag in de Cana dese hoofdstad. Ottawa, aankomen. Woensdagavond zullen zij per vlieg tuig naar New York reizen, om zich aldaar in te schepen op de „Queen Elizabeth", die Donderdagochtend naar Engeland vertrekt. Vrydag hebben premier Churchill en president Eisenhower, tezamen met hun ministers van buitenlandse zaken. Eden en Foster Dulles, hun eerste bespreking gehouden over het uitwisselen van atoom-gegevens en de Europese verdedigingsgemeen schap. zo heeft de perssecretaris van de president, Hagerty, medegedeeld. Kwestie-Guatemala. Niet op de agenda van de Veiligheidsraad. De Veiligheidsraad heeft met v(jf tegen vier stemmen, bij twee onthou dingen. besloten de kwestie-Guate- mala niét op de agenda te plaatsen. Schelvis brengt warmtegolf. Opmerkelijk is, dat op de Noorde- lyke visgronden van de Noordzee zeer veel schelvis wordt gevangen, hetgeen in deze tijd van het jaar tot de uitzonderingen behoort. Volgens oude vissers is dit een teken, dat er een warmteperiode op til is, die mo- felijk het karakter van een hittegolf an krijgen. VERKLARING GRAAF VAN BtJLANDT: „Het werkelijke gevaar dat Indonesië bedreigt is economische ontreddering". De Hoge Commissaris van Neder land in Djakarta, mr W. F. L. Graaf van Bylandt, heeft tegenover verte genwoordigers van de binnen- en bui tenlandse .pers in Indonesië een ver klaring afgelegd over de verhoudin gen tussen Nederland en Indonesië. Graaf van Bijlaadt vroeg zich af waar Indonesië zich eigenlijk over te beklagen heeft. Aan verschillende ver zoeken van Indonesië, zoals bnv. het terugtrekken van de Nederlandse mi litaire missie, werd door Nederland onmiddellijk voldaan. Zowel tot 't In donesische .erzoek om besprekingen te voeren tot herziening van de Unie in 1951, als tot hervatting van die be sprekingen in 1952, verklaarde de Nederlandse regering zich bereid. Van Indonesische zijde werd op deze laat ste bereidverklaring nooit enige re actie ontvangen. Tot Indonesië in Maart 1954 op deze aangelegenheid terugkwam en Nederland zich we derom bereid verklaa.de. Waar is dan de zogenaamde onwil? vroeg de heer Van Bylandt zich af. Spreker zeide dat in het huidige tydsbestek een veel gevaarlijker vorm van kolonialisme bestaat dan waar op Indonesië ten opzichte van Neder land zinspeelt, namelyk het commu nistisch imperialisme, dat zijn beste kans krijgt in eer financieel en eco nomisch ontredderd Indonesië. Vernie tiging van de buitenlandse bedrijven is in dit verband de snelste weg naar de ondergang van het land. De heer Van Bylandt vond het daarom bedroe- „DIENENDE ONDER HET OOG DES KONINGS" „Turf in je ransel" is muzikaal eigendom der grenadiers (Van een speciale verslaggever). De garde regimenten Grenadiers en Jagers vieren binnenkort hun 125- jarig bestaan. Zy werden 125 jaar geleden door Koning Willem I opge richt het Koninklyk Besluit is gedateerd 7 Juli 1829 Er is alle reden om daarby een ogenblik stil te staan. Weliswaar is als gevolg van de nieu we leger-organisatie de band van meer dan een eeuw met Den Haag ver broken en kan men in de letterlijke zin des woords ook niet meer spreken van „dienst doen onmiddeliyk onder Ons Oog", gelijk Koning Willem I het in 1829 uitdrukte. De bedoeling met de oprichting van een Afdeling Gre nadiers en twee bataljons Jagers was wy citeren nogmaals het K.B. „dat dezelve in garnizoen zyn daar waar Wy Ons verbiyf houden". Dat was toen, luttele jaren voor de afscheiding van België, in Den Haag en Brussel. De nieuwe formaties droegen dus, hoewel de naam niet gebruikt werd, wel duidelijk 't kenmerk van een Koninklijke Garde en de verbin ding met het Vorstenhuis werd nog geaccentueerd door het feit, dat alle prinsen by de Grenadiers of de Jagers gediend hebben. Nadat de Grenadiers en Jagers zich onderscheiden hadden in de Tien daagse Veldtocht (2-12 Augustus 1831) konden zy in ruim een eeuw niet meer op wapenfeiten bogen. Het enige uiterlijke teken van nun bij zondere positie was in die tijd, dat er steeds „model" gediend werd. Dat was wel nodig, want de wachtjes werden „geklopt" onder het oog van de Koning, later van de Koningin. Paarden afgespannen Hun traditionele verbondenheid met ons Vorstenhuis hebben de Grena diers echter nadrukkelijk bewezen in de woelige Novemberdagen van 1918, toen de Duitse Keizer naar Nederland gevlucht was en in zyn ryk een re volutie uitbrak, waarvan sommigen in Nederland een navolging ver wachtten. Op 18 November 1918, een week nadat de SDAP-leider Troel stra in vergaderingen te Rotterdam uiting aan die verwachting had ge geven, en enige dagen nadat hy het zelfde had gedaan in de Tweede Ka mer (in de historie geboekstaafd als „de vergissing van Troelstra") had op het Haagse Malieveld een Oranje betoging plaats, welke door Konin gin Wilhelmina zou worden bezocht. Op de Boschbrug, vlak voor het Ma lieveld, hebben de manschappen van een compagnie Grenadiers, onder commando van baron W. van Itter- sum. thans kolonel b.d., de paarden De jagers defileren in ceremonieel tenue voor het rijtuig der Koningin afge spannen en het naar het Malieveld getrokken. Ook op de terugreis naar het Koninklyk Paleis in het Noord einde namen Grenadiers de plaats van de paarden in. Meidagen 1940 By de Duitse overval op Nederland in de Meidagen van 1940 hebben de Grenadiers en Jagers hun trouw aan Vorstin en Vaderland bewezen in dappere gevechten op de vliegvelden Ypenburg en Ockenburg, welke de uitgangspunten moesten vormen voor de Duitse toeleg om de Regering en de Koningin gevangen te nemen. Dank zy de dapperheid der Garde „de garde sterft, maar geeft zich niet over" was het fiere woord van Napoleons garde is die toeleg ver- ydeld, ten "koste echter van zware verliezen. Na de oorlog zijn de Gre nadiers en Jagers, zij het niet in re- gimentsverband, met ere in actie ge weest op Java en Sumatra. Dat deze 125 jaren Grenadiers en Jagers feestelyk worden herdacht, spreekt wel vanzelf. Maar Den Haag, de bakermat van de garde-regimen ten, zal er niet veel van merken; 't blyft daar by enkele concerten en feestmaaltyden. Doch het centrum van de herdenkingsplechtigheden zal Den Bosch zyn. Want daar en in Vught zyn de vredes-regimenten Grenadiers én Jagers, gelegerd, die met de Fuseliers Prinses Irene het le Depót Infanterie vormen. Hier wor den de recruten geoefend, voordat zy naar de parate onderdelen vertrek ken, die ondergebracht zijn in de le gerplaatsen „De Driesprong" op de Veluwe, Ook bij de parate afdelingen Gre nadiers en Jagers zal het 125-iarig bestaan op velerlei wyze herdacht worden, o.a. met wedstryden waarby Koningin Juliana aanwezig zal zyn. Défilé in Den Bosch Op Woensdag 7 Juli om half drie 's middags zullen Koningin Juliana en Prins Bernhard op het bordes van het Bossche stadhuis een défilé af nemen van parate onderdelen der ju bilerende garde-regimenten. Ook de Koninklijke Militaire Kapel zal daar by in actie zyn. Hij is een rechtstreek se afstammeling van het muziek corps, dat op 1 November 1929 bij de Grenadiers werd opgericht, met Francois Dunkier als kapelmeester. Hy is tevens de componist van de be kende defileermars „Turf in je ran sel". die in dienst alleen door het mu ziekcorps der Grenadiers en Jagers mag worden uitgevoerd. Tegenwoor dig zou men spreken van de „herken ningsmelodie" dier garde-soldaten, vend te horen dat het buitenlands ka pitaal weer als uitzuiger van het Indo nesische volk wordt voorgesteld. Naar sprekers mening behoeft de kwestie Nieuw Guinea de verhouding tussen Nederland en Indonesië niet ongunstig te invloeden. Ook andere landen hebben dergelijke geschillen, z.onder dat daartoe onderlinge betrek kingen worden geschaad. Intussen heeft de Indonesische mi nister van Voorlichting, mr. Tobing, ook een verklaring aan de pers afge legd. Hij verklaarde dat de Indonesi sche delegatie aan bepaalde instructies is gebonden en, wanneer zich ontwik kelingen zouden voordoen die buiten de instructies omgaan, hierover rug gespraak met de regering zal moeten worden gehouden. Minister Tobing zeide dat het in de eerste plaats gaat om het opheffen van de Unie en dat de overeenkomsten op de tweede plaats komen. De kwes tie Irian staat als punt op de agenda. „Indonesië zal zich door de houding van Nederland niet op stang laten ja gen". aldus de minister. Per helicopter van Brussel naar Londen. By gunstig weer zal hedenochtend een helicopter van de Belgische lucht vaartmaatschappij „Saoena" van Brussel naar Londen vertrekken. Deze eerste experimentele vlucht met een helicopter van de „Sabena" over het Kanaal (van Kaap Gris Nez naar Dover) zal twee uur en drie kwartier In beslag nemen. Een tweemotong ïynvliegtuigvan de Sabena doet over de afstand Brus sel (luchthaven Meisbroek) Lon den (Londen Airport) een uur en twintig minuten. Daarby komt dan nog het vervoer naar Meisbroek en naar de city van Londen, zodat de totale reisduur dan drie en een half uur bedraagt. De veel minder snelle helicopter geeft thaos al een tydwmst van drie kwartier. Strijd om gebouw van Enschedese Protestanten bond. De afdeling Enschede van de Ned. Protestantenbond heeft van de ge broeders K. ontruiming gevorderd van de door haar verhuurde zaal te Enschede. De gebr. K. exploiteren daar een bioscoop. Deze zaak is reeds tweemaal in hoogste instantie ge weest. De rechtbank te Almelo heeft ten slotte gebr. K. veroordeeld de zaal te ontruimen. Krachtens een ar rest van de hoge raad had de recht bank alleen nog te onderzoeken of van de vereniging kon worden ge vergd. dat gebr. K. nog langer in net genot van ae zaal zouden blijven. De rechtbank beantwoordde deze vraag ontkennend. De gebr. K. kwamen van deze beslissing in cassatie. De Hoge Raad heeft heden echter dit beroep verworpen. maar in 1905 is er een hele strubbe ling geweest over het „recht" op de ze mars. By een wapenschouw in Millin- gen in October 1905. waar Ko ningin Wilhelmina en Prins Hen drik tegenwoordig waren, had 't muziekcorps van het 5e regiment infanterie de trots van Amers foort zich verstout om „Turf in je ransel" ten beste te geven. Deze vrijmoedigheid werd hoogst officieel gekenschetst als „mis bruik van muzikale eigendom" en nadat, vele instanties in be weging waren gebracht, maak te de minister van Oorlog. H. S. Staal aan het geschil een einde door voor te schrijven, dat tij dens dienst „Turf in je ransel" alleen gespeeld mocht worden door de muziek der Grenadiers en Jagers, in casu door de Ko- □inklyke Militaire Kapel. De feestelykheden zullen van 1 Lm. 7 Juli duren. Zy worden geopend op het bordes van het Bossche stadhuis, waar om kwart over tien de start plaats vindt voor de estafetteloop naar Paleis Soestdyk door Grenadiers en Jagers. Om vier uur 's middags zullen de commandanten van de ju bilerende regimenten aan de Konin- fin een oorkonde aanbieden, welke oor de estafette-lopers is overge bracht.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 13