PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ernstige politieke crisis
Frankrijk uit
brak
ui
Eerste Zeeuwse Culturele dag
een goed succes
BILT
LAATSTE POGING VAN EDEN
OP GENEEFSE CONFERENTIE
Vandaag
HET NAJAARSVAARPROGRAMMA
VAN DE KON. MARINE
197e Jaargang-No. 136
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer.: Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 14 Juni 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. ..Brieven of adres
BVreau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 PZ.C. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. I
i. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160; Middelburg. Markt 51. telef. 3841; Goes. Lange Vorstatr. 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstr. 2. telef. 16; Terneuzen. Brou werljstr. 2; Zierikzee. N. Bogerdstr. C 160. telef. 26.
KABINET-LANIEL AFGETREDEN
Lot van Genève-conferentie
hangt aan zijden draad
In Frankrijk is een politieke crisis uitgebroken, die een ernstig gevaar
betekent voor de conferentie van Genèv© en die voorts de positie van
Frankryk in Indo China ongunstig kan beïvloeden. Premier Laniel heeft
het ontslag van zijn regering aangeboden nadat de Nationale Vergadering
hem met 305 tegen 293 stemmen haar vertrouwen had geweigerd.
De stemming ging over het regeringsbeleid in Indo China. Na de stem
ming deelden acht radicale en vier Gaullistische ministers mede, dat zy
niet langer deel wilden uitmaken van het kabinet Laniel.
De nederlaag van Laniel in de Na
tionale Vergadering werd veroor
zaakt door het feit, dat 44 van de
75 Gaullisten en 33 van de 76 Radi
calen Laniel in de steek lieten en te
zamen met de socialisten en comm.
tegen de regering stemden. Het
ontslag van net kabinet werd niet
direct door president Coty aanvaard.
Zondagavond heeft Coty aan de
links-radicaal Pierre Mendes-France
verzocht kabinetsformateur te wor
den. Mendes-France is voorstander
van directe onderhandelingen met de
Vietminh-rebellen-leider Ho Tsji Min
„zolang er nog tijd voor is".
Men neemt echter aan, dat Mendes-
France in de Nationale Vergadering
weinig kans heeft om de 314 stem
men bijeen te krijgen, die nodig zijn
voor zijn toelating als premier.
Gemeend wordt, dat de Gaullisten
en de Volksrepublikeinen (katholie
ken) zullen aandringen op een zaken-
Ambonezen in staking
Moeilijkheden mei Rijksbijdrage
Met ingang van heden zal een
groot aantal Ambonese werknemers
in verscheidene ondernemingen in en
in de omgeving van de Brabantse
hoofdstad het werk neerleggen. Het
betreft hier onder meer 250 arbei
ders van een fabriek te Heusden, 60
bij een bedrijf te Den Bosch en 30 bij
een bedrijf te Best. Ook in enkele an
dere fabrieken zouden de Ambonezen
heden hun werk niet hervatten.
Het gaat hier, zo vernemen wij, om
een meningsverschil over de toepas
sing van de Rijksbijdrageregeling, zo
als die vorige maand bij regerings-
mstsregel opnieuw werd vastgesteld.
De Ambonese werknemers, die bij dit
conflict betrokken zijn. zijn afkomstig
uit het woonoord „Lunetten" bij
Vught. Zij genieten van rijkswege vrije
huisvesting, voeding, geneeskundige
verzorging enz. Volgens een regeling,
die bij hun aankomst in ons land reeds
was ingevoerd, moesten zij 60 procent
van hun verdiensten terugbetalen. Me
de door het feit, dat nog enkele werk
gevers destijds weigerden, opgave te
doen van de verdiensten van de Am
bonese werknemers, kon de oude re-
gelin g in het woonoord „Lunetten"
niet worden toegepast.
Nu een nieuwe is vastgesteld, die er
voor de desbetreffende Ambonezen
gunstiger is d» de oude, werd er van
overheidszijde op aangedrongen, dat
deze ook zou worden toegepast. De
Ambonese arbeiders gaan hiermee
blijkbaar niet accoord. Daarom heb
ben zij verklaard, het werk heden te
zullen neerleggen.
AVVNWMAWVWAWAW
Friese tweeling met
succes gescheiden
Zaterdagmiddag zijn de Friese
Siamese tweelingzusjes Folkje
en Tjitske de Vries met succes
van elkaar gescheiden. Voor
een volledig verslag verwyzen
wy naar pag. 5.
De voorbereidingen voor het open
luchtspel dat deze week op de ZLM-
tentoonsteling te Goes zal worden uit.
gevoerd, maken goede vorderingen.
Onder leiding van regisseur Nobele
werd Zaterdagmiddag ondanks de re
gen druk gerepeteerdEen kijkje in
het „café".
(Foto P.Z.C
kabinet, dat alleen de problemen In
do China en Noord Afrika zal behan
delen en dat nieuwe verkiezingen zal
voorbereiden.
Als er eea nieuwe regering komt,
dan zal zij gevormd moeten worden
met steun van dezelfde partijen, die
achter het kabinet Laniel stonden,
omdat een andere oplossing niet mo
gelijk is.
Dure slag in de lucht
Met één slag in de de lucht 4500 gul
den verliezen, dat is Donderdagavond
j.l. een Amsterdamse dame overko
men, toen zij haar stofdoek uitklopte
en later met schrik tot de ondekking
kwam dat haar platina sierspeld van
haar kleding was losgeschoten en met
het stof verdwenen. De speld, die een
waarde van 4500 gulden heeft is be
zet met twee grote en zes kleinere
briljanten.
Coty aanvaardt ontslag
van Laniel
President René Coty heeft het ont
slag van premier Laniel Zondagavond
aanvaard.
Laniel deelde dit mee na een onder
houd met president Coty.
De Franse minister van buitenland
se zaken Bidault heeft zijn reis naar
Genève uitgesteld en zal vandaag
nog in Parijs blijven.
Militair overleg Azië te
Washington beëindigd
Het overleg inzake Zuid-Azië tus
sen militaire leiders van de Verenig
de Staten, Groot-Brittannië. Frankrijk,
Australië en Nieuw-Zeeland te
Washington is Vrijdagavond beëin-
ding. In een kort communiqué werd
gezegd, dat de vertegenwoordigers hun
conclusies ter kennis van hun rege
ringen zullen brengen Naar verluidt
is de militaire basis gelegd voor toe
komstige politieke maatregelen ter
verwezenlijking van het door de Ver.
Staten voorgestelde bondgenootschap
om aan de communisten in Zuid-Oost-
Azië een halt toe te roepen. Hierbij zou
gesproken zijn over militaire maatre
gelen om Frankrijk in zijn strijd tegen
de Vietmin in Indo-China te helpen
ingeval tc Genève geen regeling van
het conflict tot stand wordt gebracht,
of over plannen om de veiligheid in dit
gebied te handhaven, als een bestand
wordt gesloten.
GESPREK MET MOLOTOW
Pessimistische stemming
Maandag zullen de Britse minister
van buitenlandse zaken. Eden, en zijn
Sowjet-Russische ambtgenoot Molo-
tow, te Genève een bespreking hebben-
Volgens Reuter zou dit een laatste po
ging zijn om een vrede in Indo-China
te bewerkstelligen. De ontmoeting was
oorspronkelijk op Zondag bepaald
doch vele Franse gedelegeerden, onder
meer minister Bidault, bevonden zich
in Parijs.
Amerikaanse spionnen in
Moskou veroordeeld
Elders weet men van niets
Het Sowjet-Russische partijblad
„Prawda" meldt, dat het hooggerechts
hof van de Sowj et-Unie twee „Ameri
kaanse spionnen" tot 25 jaar verbete
ringskamp heeft veroordeeld.
De namen van de veroordeelden
worden opgegeven als Wladimir Kon-
stantinowitsj Galai en Joeri Alexan-
drowitsj Chramtzof. Zij waren in
West-Duitsland opgeleid door agenten
van de Amerikaanse geheime dienst.
De nationaliteit van de mannen
wordt niet genoemd, maar de namen
wijzen op Russische of Oekraïense af
komst.
Het blad zegt dat de mannen in een
Noors vliegtuig naar de Noors-Russi
sche grens zijn gebracht en de Sowjet-
Unie zijn binnengesmokkeld met de
hulp van de Noorse grensautoriteiten.
Galai zou tijdens zijn militaire dienst
in Oostenrijk betrokken geraakt zijn
in zwartehandelspraktijken en niet
naar zijn eenheid zijn teruggekeerd.
Hij was in de Amerikaanse sector van
Wenen door de Amerikaanse bezet
tingsautoriteiten aangehouden en la
ter naar een spionnageschool gezonden
onder de naam Lawrence Johnson.
Op dezelfde wijze was Chamtzof bij
de Amerikaanse spionnagedienst ge
komen toen hij in de Amerikaanse
sector van Berbjn was.
Zowel van Amerikaanse als van
Noorse zijde wordt dit verhaal tegen
gesproken. Men weet van niets-
In bevoegde kringen was men pessi
mistisch gestemd. Men meende, dat de
ontmoeting van Zaterdag tussen de
twee staatslieden weinig er toe bijge
dragen had, om de kloof tussen Oost
en West inzake Indo China te over
bruggen.
De Chinese premier Tsjoe En Lai
heeft een officieel bezoek gebracht
aan de Zwitserse regering te Bern.
Voor het overige vielen er geen acti
viteiten van de Geneefse conferentie
te melden.
Verkorting diensttijd
De legervoorlichtingsdienst heeft aan
het A.N.P. medegedeeld, dat de mi
nister van oorlog en van marine, ir. G.
Staf, nog vóór de behandeling van de
defensienota, aan de Tweede Kamer
mededelingen hoopt te doen over de
diensttijd.
Hoewel niet wordt medegedeeld hoe
lang de eerste oefentijd zal duren, mag
worden aangenomen, dat dit in het al
gemeen 18 maanden zal zijn.
wordt te Amsterdam officieel
r het Holland Festival geopend.
r dat artistieke manifestaties in
f dertien steden omvat.
vwwwwvwwwvvw
Andorra had geschil
met Frankrijk
Frankrijk en Andorra hebben Vrij
dag de strijdbijl begraven na een
„koude oorlog", welke ongeveer een
jaar heeft geduurd. De Franse pre
sident, René Coty, een van de twee
prinsen van de kleine staat in de Py
reneeën de andere is de Spaanse
bisschop van Urgel heeft hierop de
grensvoorrechten hersteld, die in Ju
ni van het vorige jaar werden opge
schort.
Het afgelopen jaar moesten Franse
toeristen voor een bezoek aan An
dorra een visum hebben, dat duizend
frank (ruim 10 gulden) kostte.
Deze Franse represaille-maatregel
betekende een zware slag voor An-
doi-ra. Het geschil ging voornamelijk
over onwettige commerciële radio
uitzendingen via Radio-Andorra.
een van Frankrijke humoristi
sche artisten, die deelnam aan de ex
positie, georganiseerd door de Ver
eniging van Humoristische Artisten in
Parijs heeft een zonderlinge opvatting
van portretten. Als men het boven
staande portret van de goede kant be
kijkt, ziet men het portret van een
dame getooid met een exotisch hoedje
en als men het portret ondersteboven
beschouivt of misschien is dat juist
de goede kantkomt er een mooie
hond in een mandje te voorschijn
Nederlands kinderfeest
voor .Eurovisie'
Koningin temidden van
ontheemden
Wanneer vanmiddag omstreeks vijf
uur H. M- de Koningin de speeltuin
„Oud-Naarden". vlak aan het Zuider
zeestrand, zal betreden en daar be
groet wordt door een glijbaan ratsen
de jongens en meisjes, die afkomstig
zijn uit landen achter het IJzeren Gor
dijn en in ons land tijdelijk een gast
vrij verblijf vinden, zullen millioenen
televisiebezitters in negen Europese
landen dit vriendelijk tafereeltje kun
nen aanschouwen. Maar zij krijgen nog
veel meer te zien in dit typisch Neder
lands programma, onderdeel van de
intereuropese televisie-uitwisseling.
Voor ruim honderd in ons land ver
blijvende vluchtelingetjes. die hier
voor geselecteerd werden door de
„Stichting Oecumenische Hulp aan
kerken en vluchtelingen" te Utrecht,
is onder de titel „Een feest ver van
huis" een echt Hollands speeltuin-
festijn geschapen, zoals de buitenlan
ders dit nauwelijks kunnen. De opna
men van de wippende en schommelen
de kinderen worden afgewisseld met
„shots" van korte variété-nummers, de
muzikale clown Fantasio en het kin
dercircus „Elleboog" onder leiding van
mevrouw Ida LastTer Haar. Op een
podium treedt een balletgroep van
leerlingen van Sonia Gaskell op, dat
een dansje uitvoert onder de titel „Ra
moer in het verzonken dorp" naar een
scenario van Peter Koen.
Reeds aangevraagde passen
kunnen uitgesteld worden
Tot na 1 Juli
Indien men reeds een paspoort heeft
aangevraagd, doch pas na 1 Juli op
reis gaat, kan men een verzoek Indie
nen, de verlenging tot na 1 Juli uit te
stellen. Op deze wijze kan men profi
teren van de nieuwe voordeliger rege
ling van de leges. Ook voor verlen
ging van paspoorten kan men deze
gedragslijn volgen.
Is de aanvraag al afgewerkt, maar
de pas nog niet uitgereikt, dan kan
men de aanvrage laten vervallen en
teruggave van het betaalde bedrag
verzoeken. In dat geval moet echter
na 15 Juni een aanvrage voor een ge
heel nieuw paspoort worden inge
diend
Zij, die vóór 1 Juli al naar het bui
tenland gaan, zullen nog een pas voor
de oude prijs en met de oude geldig
heidsduur moeten hebben-
Op vele zeeën en naar
vele havens
Ook in de tweede helft van 1954 zal
de Nederlandse vlag op vele zeeën en
in vele havens worden getoond door
de schepen van de Koninklijke Mari
ne.
Hr. Ms. Fregat „Van Zijll" zal in Juli
vertrekken en zich via het Suezka-
naal naar de Koreaanse wateren bege-
IN STAD VAN VOS REINAERDE
Voortreffelijk toneel en boeiende
voordrachten
Prijzen van Landjuweel uitgereikt
In Holst werd Zaterdag de eerste Zeeuwse Culturele Dag gehouden, in
tegenwoordigheid van vele Zeeuwse en Oost Vlaamse autoriteiten en cul
tuurdragers. Er was een uitstekend programma gevormd, dat aanving met
een Academische Zitting in het Hulster Stadhuis, welke twee belangwek
kende voordrachten omvatte. Na een ontvangst ten stadhuize volgde de
uitreiking van de prijzen van het Zeeuwse Landjuweel, welke werd opge
luisterd door zang van een Zeeuwsch-Vlaams koor. Het hoogtepunt werd
bereikt toen des avonds de Sint Josephs Ghesellen uit Hulst „School der
Dapperen" speelden. Zy bewezen de onbedreigde winnaars van het Land
juweel te zijn en werden met een langdurige ovatie beloond.
Des morgens om 11 uur kwamen
genodigden en deelnemers in de Bur-
ferzaal van het stadhuis van Hulst
ijeen. Jhr. mr. A. F. C. de Casem-
bfoot opende hier de dag met een kor
te toespraak, waarin hij in het bijzon
der welkom heette de gouverneur van
Oost-Vlaanderen, de heer M. v. d.
Boogaarde en de bestendige afge
vaardigde, de heer K. v. d. Bergh, de
vertegenwoordiger van de minister
van O. K. en W., mr. J. H. Schölvink
en de andere genodigden. De Commis
saris schetste vervolgens de provin
ciale cultuurpolitiek en dankte de
Culturele Adviesraad voor zijn zeer
nuttige arbeid. Dat men Hulst geko
zen had als plaats voor de eerste
Zeeuwse Culturele Dag noemde spr.
een gelukkige keuze.
REGIONALE PERSPECTIEVEN.
Het woord was hierna aan drs.
Henrick Mulder, die een boeiende in
leiding hield over „Werkelijkheid en
perspectief van het regionale cultu
rele leven". De spreker wees er aller
eerst op, dat cultuur geen regionaal,
maar een mondiaal verschijnsel is,
waarin ook Nederland in bepaalde pe
rioden een rol speelt. De Nederlandse
cultuur is een burgercultuur geweest,
in tegenstelling tot elders, waar hof
en adel vaak de toon aangaven. Drs.
Mulder wees vervolgens op de enor
me maatschappelijke veranderingen,
welke zich in de negentiende en twin
tigste eeuw voltrokken hebben, door
dat de burgerklasse verarmde, terwijl
anderzijds de massa omhoog kwam.
Deze massa immers is in Nederland
nooit aan cultuur toegekomen. Of zij
er ooit aan toe zal komen is de vraag,
nu radio, film en televisie, de tech
niek dus, in de culturele behoefte van
stad en platteland voorzien. De tijd
is helaas niet terug te draaien en het
culturele perspectief noemde spreker
dan ook vrij duister.
Toch is er enig licht. In kleine ge
meenschappen, zoals gemeenten en
streken met eigen verband, kan de be
langstelling voor het culturele gesti
muleerd worden en naast de gemeen
ten kan hier de provincie een belang
rijke taak verrichten. Als dit opwek
ken der belangstelling gepaard gaat
met opvoeding tot niet slechts passief,
maar ook actief cultureel leven, kan
dit tot verblijdende resultaten leiden.
WAT OOST-VLAANDEREN
BEREIKTE.
Tweede spreker was dr. Paul de
Rijck, inspecteur voor sociale en cul
turele aangelegenheden van Oost-
Vlaanderen, die een uiteenzetting gaf
van hetgeen in zijn provincie op cul
tureel gebied wordt gedaan. Hg
schetste hoe na eeuwen van onder
drukking de Vlaamse cultuur door
Jan Frans Willems en Conscience
weer tot nieuw leven werd gewekt.
Met trots schilderde hij wat Oost-
Vlaanderen op cultureel gebied doet.
Indrukwekkend waren de bedragen,
de cijfers, de statistieken, die hij op
somde. Aan het slot van zijn betoog
constateerde hg, dat Oost-Vlaanderen
thans jaarlgks een bedrag van rond
215.000 aanwendt ter stimulering
van het sociaal-culturele leven. De re
sultaten?
Het schouwburgbezoek is vergele
ken bij voor de oorlog meer dan ver
dubbeld, voor concerten bestaat een
enorme belangstelling, de bibliothe
ken krijgen een steeds rijker boeken
schat en er wordt een zeer drnk ge
bruik van gemaakt, de tentoon
stellingen zijn een onmisbaar ele
ment geworden in de Oost-Vlaamse
samenleving, kortom: de Vlaamse
cultuur komt tot nieuwe krachtige
bloei!
LUNCH EN ONTVANGST.
Na een lunch voor de genodigden
in „De Koning van Engeland", gedu
rende welke de heer M. van den Boo
gaarde en jhr. de Casembroot de
vriendschap tussen Oost-Vlaanderen
en Zeeland nog eens uitdrukkelijk be
zegelden, werden de deelnemers aan
de Cultuurdag ontvangen in het Hul
ster Stadhuis. Loco-burgemeester,
wethouder P. Warnier, begroette hen
hier, sprak zijn vreugde uit over de
uitverkiezing van Hulst en over de
uitnemende prestatie van de Sint Jo-
Vervolg op pag. 2)
ven ter aflossing van Hr. Ms. fregat
„Dubois", welk schip begin Novem
ber in Nederland zal aankomen.
Hr. Ms. torpedobootjager „Piet
Hein" zal in Augustus via het Suez-
kanaal naar de Nieuw-Guinese wate
ren vertrekken ter aflossing van Hr.
Ms. fregat „Van Kinsgergen".
Hr. Ms. opnemingsvaartuig „Luy-
mes" vertrekt in September naar
Nieuw-Guinea, ter aflossing van de
„Snellius''. Hr. Ms. fregat „Willem
van der Zaan" zal in December naar de
Nederlandse Antillen vertrekken ter
aflossing van de „Van Speyk".
De schepen van het oefensmaldeel 5:
Hr. Ms. torpédobootjagers „Evertsen"
en „Kortenaer". de fregatten „Van
Amstel" en „De Zeeuw", en de onder
zeeboten „Zwaardvis" en „Zeeleeuw"
nemen, bij enkele gelegenheden aan
gevuld met hulpschepen, deel aan een
aantal grote internationale oefeningen.
Als eerste komt in de 2de helft van
Juli de oefening „Haul" in het Kanaal
en het Zuidelijk deel der Noordzee-
Verder staat in September/October
een uitgebreinde NAVO-oefening in de
Atlantische Oceaan en de Noordzee op
het programma, waaraan ook Hr. Ms.
„Karei Doorman" zal deelnemen. Het
programma omvat ten slotte een
NAVO-oefening voor onderzeeboten
van eind October tot medio Novem
ber.
Marineweek Rotterdam
In Rotterdam wordt een vlootweek
gehouden. Zaterdagmiddag werd een
marinemars door de stad gemaakt,
waaraan werd deelgenomen door de
tamboers en pijpers van het korps
mariniers, de marinierskapel van de
koninklijke marine, 125 adelborsten
van het koninklijk instituut voor de
marine. 150 mariniers en 400 man
vlootpersoneeL Vele Rotterdammers
waren de stad ingetogen om getuige
te zijn van deze mars.
Zaterdagavond was er ter gelegen
heid van de vlootweek een ontvangst
ten stadhuize, aangeboden door het ge
meentebestuur van Rotterdam.
DE
VERWACHT
ENKELE BUIEN.
Hall tot zwaar bewolkt met enke
le buien, hier en daar vergezeld van
onweer. Matige, later nu en dan vrij
krachtige wind tussen West en Noord.
Vooral in de kustprovincies lagere
temperaturen.
15 Juni:
Zon
Maan
ZON EN MAAN
Op: 4.19
Op: 20.35
Onder: 21.01
Onder: 3.04