KAPPIE EN HET SETH-ZAADJE
Concessies aan de stakers van
Workoeta-werkkamp, maar
BOEKEN
INSTELLING PRODUCTSCHAPPEN
VOOR VOEDSELVOORZIENING
DIENSTREGELING CYLINDERS
IN STATION MAASTRICHT
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 3 JUNI 1954
OPSTAND DER VERTRAPTEN (VII)
Bloedbad in een der kampen eiste
64 doden en 200 gewonden
(Door Joseph Scholmer)
Al kort na het uitbreken van de staking geelt de kampleiding de volgen
de verordening uit: 1. De gevangenen worden 's nachts niet meer opgeslo
ten. 2. De tralies voor de vensters moeten worden verwijderd. 3. De num
mers op de linker arm en het rechterbeen moeten worden afgetornd. 4.
Iedere gevangene heeft het recht, inplaats van tot dusverre twee brieven
per jaar, vanaf heden iedere maand een brie! naar huis te schreven. 5. Met
toestemming van de leider van het regime-kamp van Workoeta, generaal
Derewianko, mogen gevangenen, wier arbeidsprestatie en gedrag bevredi
gend is, op hun verzoek en onder aanbeveling van de commandant, eenmaal
per jaar bezoek van familieleden ontvangen, 6. Verzoeken voor herziening
van procedure en vonnis kunnen door iedere gevangene aan de voorzitter
van de speciaal uit Moskou gezonden commissie, generaal Maslennikow,
worden gericht.
Deze verordening wordt op de
tweede dag van de staking 's nachts
door een speciale koerier aan de
kampleiding der regime-kampen in
het gebied Workoeta overgebracht.
De gevangenen beginnen met pleizer
en onder het uiten van hun gehele
vocabulaire van scheldwoorden, de
zware ijzeren balken, waarmede de
deuren van de barakken worden ge
sloten, uit de scharnieren te draaien.
De tralies worden afgerukt; de num
mers verwijderd.
Wat de mogelijkheden van bezoek
betreft, begrijpen de gevangenen heel
goed, dat dit een concessie zonder
practische betekenis is. Wie van de
familieleden is in staat op eigen kos
ten over een afstand van 3000 en
meer kilometers uit de Oekraine, de
Baltische landen of uit Siberië naai
de Poolcirkel te reizen, om geduren
de drie dagen enkele uren per dag
een familielid te zien?
Droevig weekeinde.
In het kamp van schacht 6 kwam
in de op de staking volgende vijf
maanden slechts één keer een vrouw
van een gevangene op bezoek; maai'
zij had dan ook buiten het tijdens de
staking verstrekte recht, een bijzon
dere toestemming van staatspresi
dent Worosjilow weten te bemachti
gen. (Dit bezoek eindigde overigens
met een algehele instorting naar
lichaam en ziel van de arme vrouw,
die na 13 jaar niet meer haar man,
maar een lichamelijk en geestelijk
wrak terugvond en zoals zij zeide
het kamp, wanhopiger dan ooit te
voren. verliet).
En wat tenslotte het zesde punt
betreft: de verzoeken die ongeveer
een derde van de 3500 gevangenen
van het kamp van schacht 6 aan ge
neraal Maslennikow of aan Rudenko, i Dung
de hoogste ambtenaar van het O.M. dere
onschuldig tot 15 jaar ben veroor
deeld. Hij schreef dat allemaal op een
groot blad papier dat voor hem lag;
daarop kon ik gaan. En zo hebben ze
ook alle andere gevangenen behan
deld. Klaarblijkelijk wilden ze alleen
maar weten wat er aan de hand was,
anders niets".
De commissie blpft ongeveer acht
dagen aan het werk, vliegt weg zon
der aanwijzingen achter te laten.
Een kamprepubliek.
Op een dag horen wij, verwijderd
maar duidelijk, uit de richting van de
voor ons liggende drie schachten 7,
14/16 en 29, heftig schieten uit ma
chinepistolen en geweren: Nog weten
wij niet, in welke schacht deze schiet
partij geschied. Dezelfde dag
s avonds gaat een van de twee chi
rurgen van ons kamp Blagodatow, op
„individuele etappe". Hij is een week
afwezig. Na zijn terugkeer ervaar ik
het dramatisch gebeuren in schacht
Daar hebben de gevangenen niet
alleen geweigerd te werken. De actie
begon ermede, dat de gevangenen in
een openbare bijeenkomst een eigen
kampleiding kozen, waarin alle gro
te nationae groepen waren vertegen
woordigd. Deze kampleiding begaf
zich naar de kampcommandant en
deelde hem mede, dat de gevangenen
de leiding van liet kamp vanaf dat
moment in eigen handen namen. Zij
garandeerden hem, dat de orde zou
worden bewaard en verlangden van
hem, daarbij zyn officieren en solda
ten ter vermijding van overbodige
complicaties uit het kamp terug zou
trekken.
ontwikkeling naar een gewelddadig
einde.
Schiet toch
De volgende dag wordt de chirurg
Blagodatow naar schacht 29 gehaala
Tussen deze beide gebeurtenissen
speelt zich het volgencTe af:
Nadat alle militaire voorbereidselen
voor de „verovering" van het kamp
onder persoonlek bevel van generaal
Derewianko zijn getroffen wij za
gen 's nachts veel vrachtwagens met
infanterie in de richting van de sta
kende schachten rijden wekte een
„parlementariër" in naarfi van de ge
neraal de gevangenen op zich over te
geven. Deze parlementariër, een offi
cier, trad dermate provocerend op,
dat hij door de gevangenen werd af
gerammeld. Nog eens werden de ge
vangenen door de luidspreker tot ca
pitulatie opgewekt. Maar zp weiger
den: zij trokken naar de poort van
het kamp, de armen ineengehaakt en
vormden op deze wijze een dichte
haag van mensen. Men hoorde roe
pen:
„Schiet toch! Het is beter te ster
ven, dan dit leven langer te verdra
gen". De Oekrainers zongen hun
vrijheidsliederen. Nu gaf Derewianko
liet bevel het kamp te bestormen. De
A^^VVV^^(^^^^^^lVVVVVVVV^
Samen uitsamen thuis
Ook België heeft znn school
met één leerling en één onder
wijzer, en wel in het dorpje
Snellegem, in de buurt van
Brugge.
Meester Blontrock heeft zijn
leerling Mauriske thans zo
ver, dat hij een jaar voor is op
het leerplan. Maar niet alleen
tijdens de lessen, ook in net
speelkwartier zijn de twee op
elkaar aangewezen. Dan kan
men meemaken, dat de mees
ter en zijn leerling samen aan
het knikkeren zijn, huizen bou
wen met een blokkendoos, of...
een kaartje leggen.
poorten werden door de soldaten in
gedrukt. De voor de poort staande
massa der gevangenen vormde een
gemakkelijk doelwit voor de machi
ne-pistolen.
„Toen ik in het kamp kwam", ver
telde Blagodatow mij, „vond ik daar
ongeveer 200 nog levende gewonden,
meestal zwaargewonden met buik
en borstschoten. 64 slachtoffers van
deze schietpartij waren onmiddellijk
dood. Van de gewonden waren velen
niet meer te redden, ten eerste, om
dat bij geen van hen iets tegen de
kans op wond-infectie was gedaan,
en verder omdat er noch voldoende
instrumenten, noch operatiemogelijk
heden, noch verbandmateriaal en
vakkundige krachten aanwezig wa
ren.
Wij opereerden een halve week,
dag en nacht achter elkaar. Wij de
den wat wij konden, maar dagelijks
stiei-ven nog gewonden aan de gevol
gen van hun verwonding".
Dit gebeurde. Een kamppolitie uit
gevangenen werd gevormd. De in de
bunker wegens werkweigering of an-
van de Sowjet-Unie, (die destijds in
Neurenberg als aanklager voor Rus
land optrad) richtte, werden op een
enkel geval na met de stereotype
formule afgewezen:
„Uw verzoek ddwerd onder
zocht. Uw veroordeling is terecht ge
schied. Er is derhalve geen aanlei
ding tot herziening van het vonnis.
Na beëindiging van uw straf zult U
worden ontslagen".
Eerst werden echter de klachten
onderzocht. Eep grote, uit ongeveer
dertig officieren liestaande commis
sie, landde op het kleine vliegveld van
Workoeta. Haar leider was generaal
Maslennikow, tweevoudige held van
de „grote vaderlandse oorlog", dra
ger van de Lenin-orde. Zijn commis
sie had geen enkele volmacht; zij had
slechts een informatieve taak. Zij
vestigde zich in een klein kamp in de
onmiddellijke nabijheid van schacht 8,
waarheen alle „raddraaiers" en alle
gearresteerde stakers werden
bracht.
Porcelein,
Een Duitser, die na drie weken uit
dit kamp terugkeerde, vertelde mij:
„We werden als porcelein behandeld,
behoefden niet te werken, kregen
normale verpleging en namen de hele
dag zonnebaden. Op de tweede dag
werd ik voor een verhoor bij een of
ficier van de commissie geroepen.
Hp was beleefd en zakelijk. Hij vroeg
mij naar personalia, mijn straf en
naar de reden, waarom ik niet wilde
werken. Ik zei hem, dat ik volkomen
delicten gevan
gengehouden gevangenen werden be
vrijd. De notoire spionnen van de
kamp-M.G.B. werden voor hun eigen
veiligheid in de bunker gezet en dooi
de kamppolitie bewaakt.
De levensmiddelenvoorraad werd
opgenomen, waarbij bleek, dat er
voorraad was voor vier weken. Nieu
we, hogere en voor alle gevangenen
gelijke levensmiddelenrantsoenen
werden vastgesteld.
Kort daarop werd het kamp door
een militaire formatie omsingeld.
Bunkers werden gebouwd, granaat
werpers opgesteld. Daar geen van
beide partijen concessies deed en een
compromis tussen de eisen der gevan
genen en de aanbieding van de rege
ring onmogelijk bleek te zijn, rolde de
Instemming in de
Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redacteur)
Vol lof vvareu Woensdagmiddag in
de Tweede Kamer de heren P. van
den Heuvel (AR), Vondeling (PvdA)
en Den Hartog (VVD) over de wets
ontwerpen tot instelling van product
schappen voor vee en vlees, voor
groenten en fruit, voor siergewassen,
voor tuinbouwzaden, voor margarine,
vetten en oliën, voor gedistilleerde
dranken en van productschappen en
lioofdproductschappen voor akker
bouwproducten.
Ongetwijfeld zullen hedenmiddag,
als de beraadslagingen over deze ont
werpen worden voortgezet, nog enke
le heren er hun voldoening over uit
spreken. Als er geen sociaal-econo
misch paradijs van te verwachten,
en al blijven er bezwaren, het is een
verheugend feit, dat de bedrijfsor
ganisatie tot stand komt. Het is de
bekroning van de strijd voor betere
verhoudingen in het bedrijfsleven.
Ook is het van belang, dat de recht
streekse overheidsbemoeiingen kun
nen verminderen.
Verheugend is het, dat de
reeks productschappen ontstaan
is door een volledige overeenstem
ming tussen vertegenwoordigers van
Een arsenaal van icapens is in beslag
genomen bij arrestaties van misdadi
gers in het groot" te Chicago. Er
was een flinke sleepboot voor nodig
om al die moordwerktuigen de
oogst van slechts één jaar het Mi
chigan meer op te brengen waar ze
in het water werden geworpen. Dit
teas de 28ste keer. De eerste maal
had men alleen maar een roeibootje
nodig.
HET SPECTRUM -- UTRECHT (I).
De uitgeverij „Het Spectrum" te
Utrecht doet haar Prisma-boeken zo
snel en in zulke een verscheidenheid
verschijnen, dat men zich kan afvra
gen of Nederland nu toch eindelijk
zijn „penguin-reeks" heeft gekregen.
Weliswaar zijn de „Prisma-boeken"
nog niet tot duizenden deeltjes uitge
breid en ook het systeem van de „red
covers" de „green covers", de „blue
covers" en welke kleuren er nog meer
mogen zijn, ontbreekt hier, maar toch
is in deze Utrechtse pocket-serie al
bijzonder veel te vinden. Zo verscheen
een Nederlandse versie van „Eastern
Approaches", onder de titel „Vlucht
in het avontuur", een avonturenver
haal van bet zuiverste water, geschre
ven door Fitzroy Maclean, die het
bestond in de tweede wereldoorlog op
eigen houtje oorlog te voeren met een
list en vindingrijkheid als in de da
gen van Trojé.
Een andere buitenlandse best-seller
in deze reeks is de vertaling van Car
rel's wereldberoemde ,,'lHomme est
inconnu" (De onbekende mens), dat
in de dertiger jaren groot opzien baar
de. Het is geschreven in de lijn van
Ortega y Gassefs „Opstand der hor
den": bij alle specialisatie en verfij
ning wordt in wetenschap en maat
schappij steeds minder rekening ge
houden met de specifieke geaardheid
en bestemming van de mens. Over de
ze verwaarlozing zegt Carrel voor
treffelijke dingen. 1
(Uitgaven: „Het Spectrum", Utrecht
—Antwerpen).
het bedrijfsleven. Aldus drukte de
heer V. d. Heuvel zich uit.
De heer Vondeling sprak van voor
beelden van nationale eensgezindheid
en hij wenste de minister voor de
PBO geluk met het feit, dat hij deze
eerstelingen ten doop mag houden, en
de heer Den Hartog die eveneens hul
de aan de bewindsman bracht, uitte
zijn waardering voor het werk van de
Sociaal-Economische Raad. Hij meen
de dat wij tevreden mogen zijn. als
de productschappen even gor zullen
werken als de bedrijfschappen in
oude stijl.
GERINGE CRITIEK
Zeker, er waren ook nog wat pun
ten van critiek, en men wenste over
sommige kwesties nader te worden
ingelicht. Zo vond de heer Van den
Heuvel het jammer, dat het hoofd
productschap op de grondwet steunt,
omdat de wet op de bedrijfsorgani
saties wel productschappen, maar
geen hoofdproductschappen kent.
Aan de wijziging van laatstgenoemde
wet had nij de voorkeur gegeven.
Ook speet het hem, dat de regering
afgeweken is van de unanieme ge
voelens van het bedrijfsleven wat be
treft de samenstelling van het be
stuur van het productschap voor
groenten en fruit. Hij hoopte, dat de
regering hierop nog zou terugkomen.
De heer Vondeling stond op de bres
voor de consumentenbelangen, en
voor de verbruikscoöperaties, waar
aan hij meer plaatsen in de besturen
toegekend wenste te zien. De schat
ting van de vestigingseisen in het
wetsontwerp tot instelling van een
productschap voor de tuinbouw ging
hem blijkbaar aan het hart.
Evenals de heer Vondeling ver
trouwde ook de heer Den Hartog er
op, dat de minister de belangen der
consumenten steeds voldoende in het
oog zal houden.
De eierenexport stijgt
gestadig
Woensdag is te Utrecht een pluim
veedag gehouden onder auspiciën van
de Nederlandse Pluimveeteeltorgani
satie. Ir. D. C. Heyboer hield een be
schouwing over de eierexport enz.
De totale eierproductie van 1954
zal volgens ir. Heyboer naar schat
ting 300 350 millioen hoger zijn dan
die in 1953.
Duitsland is onze grootste afnemer.
Dit land neemt rond 80 procent van
de totale export af. Pogingen tot het
verkrijgen van een grotere export
spreiding hebben tot nu toe nog wei
nig succes gehad. De Zuid-Ameri
kaanse markt wordt goed in het oog
gehouden, want landen als Mexico en
Venezuela hebben een behoorlijke
import van eieren. Op de Engelse
markt is Denemarken de grote leve
rancier.
De export in 1954 is tot nu toe be
hoorlijk goed gegaan, de cijfers over
de eerste 5 maanden van het jaar zQn
nu bekend en daaruit blijkt, dat er jn
totaal voor ongeveer 125 milioen gul
den aan pluimveeproducten is uitge
voerd tegenover 112 millioen gulden
gedurende de eerste 5 maanden van
Ï953, dus voor 13 millioen gulden
meer. Het aantal uitgevoerde eieren
is sterk gestegen, nl. van 600 tot 725
millioen stuks.
Tito in Griekenland
President Tito van Joego-Slavië is
Woensdagochtend, aan boord van het
opleidingsschip „Galeb", in Pireaus
aangekomen. Hij brengt een officieel
bezoek van vier dagen aan Grieken
land.
Kort voor Tito voet aan land zette
verklaarde de Griekse premier maar
schalk Papagos aan een journalist:
„Een militair bondgenootschap tus
sen Joego-Slavië. Griekenland en
Turkije zou de thans nog bestaande
hiaten in het verdedigingsstelsel der
vrjje landen opheffen".
„De Griekse, Turkse en Joegoslavi
sche generale staven hebben grote
vorderingen gemaakt met het in lijn
brengen van hun wederzijdse verde
digingsplannen. De Griekse regering
acht het raadzaam uitbreiding te ge
ven aan de verplichtingen volgens
het bestaande vriendschapsverdrag.
Het sluiten van een balkan-bondge
nootschap, als aanvulling op dit ver
drag, zou een bijdrage vormen tot de
verdedigingsinspanning der vrije sta
ten". aldus Papagos.
„Kirchentag" in Leipzig
De „Kirchentag" van de Evangeli
sche Kirche in Duitsland, die dit keer
in Leipzig wordt gehouden, zal o.m.
uit Zeeland worden bijgewoond door
ds. P. F. Th. Aalders, Ned. Herv.
pred. uit Middelburg en ds. P. Pen-
nings uit Axel en diens echtgenote.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Brouwershaven: L.
Schuddebeurs te Schoonpoort (mede
als geestelijk verzorger, arbeiders
kampen).
Veertien nieuwe woningen, zoals
hierboven afgebeeld zijn verrezen op
Helgoland, het eiland in de Noord
zee dat gedurende enige jaren na de
Tweede Wereldoorlog als mikpunt
voor geallieerde vliegtuigen tijdeti3
bommenwerpoefeningen werd ge
bruikt.
Koningin Juliana bezocht
Koningin Juliana heeft Woensdag
een bezoek gebracht aan het Marine
hospitaal in Overveen. Ter begroe
ting waren o.m. aanwezig de chef ge
neeskundige dienst zeemacht, de
schout-bij-nacht arts P. C. Broek-
hoff en de commandant van het ma
rine hospitaal de kapitein-ter-zee
arts E. W. Creyghton en de opperzie-
kenverpleger Y. Durand.
Na aeze begroeting begon de ko
ningin met een anderhalf uur duren
de rondgang langs de verschillende
afdelingen, waarbij zij zich aan art
sen, verplegend en burgerpersoneel
en andere leden van de vaste beman
ning liet voorstellen.
De belangstelling van de zijde van
de inwoners van de gemeente Bloe-
mendaal was zeer groot.
Een aardig moment deed zich voor
op de patiëntenkamer, waar de ma-
joor-eleetromonteur Niel verbleef.
Met hem onderhield koningin Juliana
zich vijf minuten, aangezien beiden
in 1940 aan boord van de „Sumatra"
de reis van Engeland naar Canada
maakten. De koningin stelde ook veel
belang in de afdeling van de tbc pa
tiënten. Ruim drie kwartier J.a de
officiële tijd (half zes) vertrok de
koninklijke bezoekster.
U MAG DRAAIEN!
Verlichte achtergrond.
Ten gerieve van het reizend publiek
wordt in de stationshal te Maastricht
vandaag-Donderdag 3 Juni als
proef een voor Nederland geheel nieuw
systeem van dienstregelingaankondi
ging in gebruik genomen. De voor dit
doel speciaal in een geschikte vorm
gedrukte vyf grote dienstregelingen
Chinese handelsmissie
in Engeland
Voorstel van Engelse regering
Van Britse zijde fs aan de Chinese
autoriteiten een plan tot vestiging
van een Chinese handelsmissie in
Londen ter bestudering voorgelegd.
Dit werd medegedeeld door de oud
minister van handel de heer Harold
Wilson in een in de „Manchester
Quardian" gepubliceerd artikel. De
heer Wilson heeft een besprekingge-
had met de Chinese minister, Tjoe
En Lai te Genève. De Chinese autori
teiten die zich thans te Genève be
vinden hebben een bedrag van 36
millioen pond sterling genoemd als
eventueel bedrag voor de uitwisse
ling van goederen tussen Engeland
en China, zo verklaarde de heer Wil
son. Deze waarde kan echter niet
worden bereikt wanneer de huidige
beperkingen voor strategische goede
ren van kracht blijven.
van het gehele net der Nederlandse
Spoorwegen zijn bevestigd op vijf
doorschijnende cylinders, waarbinnen
tl-buizen branden.
Voor het raadplegen van de dienst
regeling kan de reiziger zelf, door
met een rad aan de onderkant de cy
linder te draaien, de gewenste tabel
kiezen. De zwarte cijferdruk is zeer
duidelijk leesbaar op de verlichte
achtergrond. Een belangrijk voordeel
is, dat met dit systeem de in totaal
7.50 meter lange en plus minus 1 me
ter brede biljetten op een kleine
wandruimte van 2.50 meter in hun
geheel aan de reizigers ter inzage kun
nen worden gesteld. In het buiten
land, met name in België en Duits
land, hebben deze dienstregelingcy-
linders op verschillende grote stations
hun practische waarde bewezen.
Maastricht heeft hiervan de primeur
voor Nederland en van een juist ge
bruik door de reizigers zal veel af
hangen of de Nederlandse Spoorwegen
zullen besluiten elders eveneens tot
dit systeem over te gaan.
Kinderbijslag voor
zelfstandigen
Op 14 Mei j.l. stelde de Soc.-econo-
mische Raad een concept advies vast
over de kinderbijslag aan zelfstandi
gen. Naar wij vernemen, zal binnen
kort het volledige advies gepubli
ceerd worden.
HOOG EN LAAG WATER
4 Juni.
Ü.+N.AP
U.+N.A.P. U.-
N.A.P
U.—
N.A.P
Vlissingen
3.57
2.16
16.17
2.01
10.24
2.09
22.56
2.30
Temeuzen
4.28
2.34
16.49
2.19
10.50
2.28
23.22
2.49
Hansweert
5.15
2.36
17.32
2.22
11.31
2.43
Zierikzee
5.37
1.53
17.56
1.35
10.54
1.56
23.31
1.79
Wemeldinge
5.50
1.79
18.12
1.61
11.22
1.83
23.51
2.08
„Mandement gevaarlijk voor
doorbraakgedachte"
Aldus voorzitter Kath.
Werkgemeenschap
De voorzitter van de katholieke
werkgemeenschap in de Partij v&n de
Arbeid, de heer J. M. Willems. heeft
Woensdagavond voor de VARA-mi-
crofoon een uiteenzetting gegeven
over het mandement van net episco
paat.
De heer Willems zeide, vooral te
willen spreken over de laatste blad
zijden van het mandement en zeide.
dat de thans ontstane situatie niet
alleen de katholieke werkgemeen
schap in de Partij raakte, maar ook
de Partij van de Arbeid zelf. Het ge
voel van solidariteit, zoals dat in de
doorbraakgedachte tot uiting komt,
wordt door het mandement zeer sterk
geschaad. Hét einde van de door
braak zou, aldus de heer Willems,
een nederlaag zijn in de strijd voor de
doelstellingen, die ons land na de
oorlog heeft nagestreefd.
42. Hoewel Kappie en de
pyramide wachter elkander
niet konden verstaan, had
den zij toch een gemeen
schappelijk doel: het Seth-
zaadje te vinden, vóór het
kans kreeg opnieuw te ont
kiemen.
„Ik heb zo'n vermoeden,
dat prolessor Larifix het
heeft meegenomen". zei
Kappie, „de geleerde klont
wil het natuurlijk onderzoe
ken en denkt daarbij niet
aan gevaar!"
De pyramidewachter knik
te, alsof hij het woord voor
woord had verstaan en stiet
verolgens vragend enige
klanken uit.
„Je wilt zeker weten,
waar professor T.arifix kan
mast tegen te verwedden,
dat we hem in het Egyp
tisch museum zullen vin
den! Laten we daar dus met
volle zeilen op af stevenen!"
Dus snelden zij voort, zo
vlug als dit onder de hete zon mogelijk was. Maar
helaas, toen zij eindelijk hijgend en bezweet bij het
museum aankwamen, drongen daar de groene ran
ken, die Kappie maar al te goed kende, door de
ramen naar buiten en wikkelden zich om alles, wat
zij op hun weg vonden.
„De Seth-plantl" hijgde Kappie, „oh, deksels.
we zijn te laat!" En ook de pyramidewachter
kreunde enkele wanhopige oud-Egyptische woor
den....