Drie „susterkerken" onderhouden
onderling contact
Ukct^enkaoen
PIET VAN DER LIJCKE TERUG
VAN „WARSCHAU-PRAAG"
ZWITSERLAND IS FAVORIET
TEGEN NEDERLANDS ELFTAL
Met VBLPON zie je er geen barst van!
JIMMY en de Bende van Bolletje Bink
ZATERDAG 29 MEI 1954
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
5
INDRUKKEN UIT ZUID-AF RIK A (slot)
Zekere matheid in kerkelijk leven
van Transvaal.
Evenals in Nederland vindt men in Transvaal verschillende kerkgenoot
schappen, die in de vorige eeuw uit de Hervormde Kerk zijn ontsproten. De
„grote kerk" is daar niet de Hervormde, maar de Verenigde Kerk, ook wel
de „óf-kerk" genoemd, omdat haar officiële naam in Transvaal „de Ned.
Hervormde óf Gereformeerde Kerk" is. Daarnaast bestaat nog de Gerefor
meerde Kerk, die in de volksmond de Dopperkerk wordt genoemd. Zij is ont
staan door de beruchte GezangenkwestieMen is uit de Hervormde Kerk
getreden, omdat men niet langer de Gezangen wilde meezingen en daarvan
een principiële kwestie maakte. Deze drie kerkgenootschappen, die elkaar
„susterkerken" noemen, onderhouden een onderling contact. Toen ik enke
le dagen als gast de Algemene Kerkvergadering der Nederlands Hervormde
Kerk bijwoonde, waren daar ook afgevaardigden van de beide zusterkerken,
om namens hun kerkgemeenschap een begroetingswoord te spreken.
Bovendien bestaat de gewoonte,
dat men leden van één der zuster
kerken tot de viering van het H.
Avondmaal nodigt, als zij tijdelijk
buiten hun eigen woonplaats ver
toeven. Toen ik in Piet Retief op de
begroetingsavond voorafgaande aan
de bevestiging van mijn zoon, ken
nismaakte met de plaatselijke predi
kant van de Verenigde Kerk, nodig
de hij mij terstond uit om eens een
keer voor hem te preken. Het bleek,
dat de Hervormde Kerkeraad daar
tegen geen enkel bezwaar had en zo
doende gebeurde het op Zondag 31
Januari, dat mijn zoon 's morgens ih
de Hervormde en ik in de Verenigde
Kerk voorging. Men denkt dan wel
eens even terug aan de verhoudin
gen in ons vaderland!
Men begrijpt, dat de Nederlandse
emigrant zich een beetje vreemd en
'onwennig voelt, wanneer hij pas is
aangekomen en zich 's Zondags voor
de vraag ziet gesteld naar welke
kerk hij zal gaan. Wij logeerden in
Potchefstroom bij een Nederlandse
familie, die nu al verschillende ja
ren in Transvaal is gevestigd. De le
den van deze familie waren reeds ge
ruime tijd geregelde kerkgangers in
de Verenigde Kerk, om dat zy door
hadden, dat zij bij „die andere Her
vormde kerk" behoorden. Wel hadden
zii steeds het gevoel gehad, dat de
gehele sfeer van de dienst hen
vreemd was. Geen wonder trouwens,
als men op de officiële kerknaam af
gaat, dat de mensen in de war ra
ken. Gelukkig, dat er tussen die
zusterkerken een zekere samenwer
king is. Gemeenschappelijk heeft
men bijv. de Afrikaanse vertaling
van de Bijbel aangenomen en ook
PEET V. D. LIJCKE
...klimmerscapaciteiten
de psalmberijming van Totius.
Wat de goede gewoonte van het
geregeld ter kerk gaan betreft, is er
iets zeer merkwaardigs, dat voor alle
3 de zusterkerken in vrijwel gelijke
mate geldt. De Afrikaner is eigenlijk
geen kerkganger, maar een avond-
maalganger! Het komt vaak voor,
dat men zich tevreden stelt met vier
keer per jaar naar de kerk te gaan,
namelijk in de nachtmaaldiensten.
Dan zijn de kerken dikwijls te klein
en men zit niet angstvallig toe te
zien op een handjevol mensen, dat
aan de tafel gaat. Integendeel, ieder
een neemt deel! In de 17e eeuw, toen
de Hollanders zich aan de Kaap ves
tigden, was dat trouwens de algeme
ne gewoonte, ook in het vaderland.
Met alle respect voor hetgeen in
die gewoonte nog aan geestelijke
waarden bewaard bleef, is men toch
geneigd te stellen, dat een geregel
de kerkgang daarbij geestelijk nood
zakelijk is. Ik kan dan ook niet ont
komen aan de indruk van een zeke
re matheid in het kerkelijk leven
van Transvaal.
Het ontstaan van die vaste Nacht
maalsgewoonte is te verklaren. De
afstanden in dit grote gebied zijn
vaak zodanig, dat men vroeger met
paardenkar of ossenwagen urenlang
onderweg was om de kerk te berei
ken. Men ging enkele dagen tevoren
op reis en men bleef in de nabijheid
van de kerk kampéren. Dan had
men 's Zaterdags voorbereiding, des
Zondagsmorgens Avondmaalsviering,
's middags dankzegging en doop-
dienst en vaak 's avonds nog „nabe
trachting".
Tegenwoordig is men per auto
binnen 1 of 2 uur ter plaatse. En
nóg is in de dorpen de traditie blij
ven voortbestaan van die vele dien
sten voor 's Zaterdags en 's Zondags.
„Men kan er weer een tijdje tegen",
is de conclusie, die U onwillekeurig
trekt.
De Hervormde Kerk vertoont voor
al de laatste jaren een aanmerke
lijke groei. Er zijn echter nog te veel
kleinere gemeenten, die al jarenlang
;een eigen predikant hebben. Zo ls
.jjjv. Piet Retief meer dan 40 Jaar
een consulentsgemeente geweest.
begrijpt, er is nog veel te doen. Het
aantal Afrikaanse studenten en can-
didaten, is te klein in vergelijking tot
de behoefte.
F. Don.
Woensdagmiddag zijn de drie delega
ties ter conferentie N ederland-Surina-
me-Nederlandse Antillen door H. M.
Koningin Juliana in het paleis te
Soestdijk ontvangen. De ontvangst,
die ten dele in de tuin en gedeeltelijk
in het paleis zélf werd gehouden,
duurde ruim een uur.
Foto: H. M. Koningin Juliana in ge
sprek met mr. dr. M. F. Da Costa
Gomez, de voorzitter van de delega
tie der Nederlandse Antillen en mr.
dr. R. H. Pos, voorzitter van de Su
rinaamse delegatie.
Hel in de top van een reusachtige vij
geboom gebouwde hotel nabij Nyeri
(Kenya), waar koningin Elizabeth ver
bleef toen haar de dood van haar vader,
koning George de zesde, werd gemeld, is
Woensdagavond uitgebrand. Men ver
moedt dat de Mau Mau hierin de hand
heeft gehad.
VIER KG LICHTER..
Hy zal nu aan de Route de France deelnemen.
Dezer dagen arriveerde de jeugdige wielrenner Piet van der Lijcke tüt
Groede 19 jaar telt deze Zeeuwsch-Vlaamse amateur weer thuis van
de étappe-wedstrijd WarschauPraag. Vier kilo was hij lichter geworden
van het harde fietsen, maar een schat van ervaringen rijker. Uit een veld
van 71 geselecteerde wielrenners, onder wie er velen met klinkende naam,
veroverde de veelbelovende Zeeuwse renner een eervolle 16e plaats. Zijn
soepel rijden is zo opgevallen, dat hy is opgenomen in de ploeg, welke zal
deelnemen aan de Route de France een verkleinde uitgave van de
„Tour" voor amateurs.
Het was de eerste grote etappe
wedstrijd van de Groedenaar. Wel
had hii deelgenomen aan de Ronde
van Wëst-Vlaanderen voor amateurs
van 19 tot en met 25 April hij
eindigde toen als zevende in het
eindklassement maar deze Ronde
is niet te vergelijken met de wedstrijd
Warschau-Berlijn-Praag. Deze etappe
koers had een afstand van 2290 km
en duurde 14 dagen.
Hoewel v. d. Ljjcke na de vier
de etappe een val uit een bus maak
te, waardoor hy zijn knie verwond
de, dacht hij er niet aan om op te
roven. Vooral bij het klimmen had hy
fast van deze onwillige knie. Overi-
rons was noch het dalen noch het
klimmen hem tegengevallen.
In de Route de France zal hy nog
meer dan in de wedstrijd' Warschau-
Praag de gelegenheid krijgen zijn
klimmerscapaciteiten te tonen. Het
is reeds meer voorgekomen, dat een
renner uit het vlakke land een klim
mer bij uitstek bleek. De oudere
wielerliefhebbers zullen zich nog on
getwijfeld Middelkamp van vóór de
oorlog herinneren. De Zeeuwsch-
Vlaamse renner presteerde het eens
in de Tour de France de zwaarste
berg-etappe Cap-Briancon we me
nen, dat het in 1938 was te win
nen.
GOEDE ORGANISATIE.
Over de organisatie had V. de
Lijcke niet dan lof. Voorts was er een
dagelijkse keuring door bekwame
artsen. Een te hoge bloeddruk was
reeds voldoende om uit de strijd te
worden genomen! Het rijwiel, dat hij
bereed een Hollands merk door
Pellenaars beschikbaar gesteld
voldeed goed. Wel kreeg hij enige
lekke „tubes" en ontging hem door
een valpartij een ereplaats in een dei-
etappes, maar dan is alle pech ook
genoemd.
Opvallend vond Piet, dat de toe
schouwers bij duizenden langs de rou
te stonden. Er waren etappes van
rond de 200 km, waarbij de weg als
het ware van het begin tot het eind
door een haag van toeschouwers
voerde.
En nu gaat V. d. Lijcke Nederland
vertegenwoordigen in de Route de
France. Hij is vol goede moed. Zijn
concurrenten zullen terdege rekening
moeten houden met Zeeland's meest
belovende renner!
Advertentie.
TWEE DEBUTANTEN
Oranjeploeg op vijf plaatsen gewijzigd.
Mórgen komt het Nederlandse elftal in Zürich in het veld tegen het na
tionale team van Zwitserland. Na de 6-1 nederlaag tegen de Zweden van
onze Oranjeploeg, mogen we niet optimistisch gestemd zijn. Vorige week
nl. hebben de Helveten in een uitstekend gespeelde wedstrijd de wereld
kampioen 1950 Uruguay een 3-3 gelijk spel afgedwongen. Wel heeft het
Oranjeteam na de wedstrijd t«*gen Zweden enkele ingrijpende wijzigingen
ondergaan, maar daarmede Ls ons voetbal lang nog niet uit de put. Hoe
wel het bij een interlandwedstrijd altjjd moeilijk is een voorspelling te ma
ken, geloven wij niet, dat onze landgenoten er in zullen slagen de Alpen
bewoners een nederlaag toe te dienen.
De verdediging kennen wij zo lang
zamerhand wel. Doelman Steiger is
zijn plaats onder de lat zeker waar
dig. Oden thai en Boskamp zijn twee
backs, die hun sporen reeds verdteiid
hebben. Op internationaal niveau
staap zij echter nog niet. De midden
linie met Klaassens. Terlouw en Bies-
brouck, vormt wel het beste deel
van de ploeg.
De Zwitsers komen met een zeer
In vergelhking met het elftal, dat
zo smadelijk van Zweden verloor
zijn er vijf wijzigingen aangebracht
in de Nederlandse ploeg. Boskamp
van Aiax neemt de plaats in van
Frans Tabak'. Klaassens, die weer
hersteld is van zijn knieblessure,
weer als rechtshalf opgesteld.
Schijndel van SW moest het
voor hem ruimen.
De voorhoede, welke tegen de Scan-
dinaviërs het minst voldeed, werd op
drie plaatsen gewijzigd. Bleyenberg
staat nu midvoor in ae nlaats van
Van Melis. De rechtervleugel wordt
ingenomen door Dillen (PSV) en
Wim v. d. Gijp (Emma). Beiden zijn
debutanten. De PSV-er is een goed
voetballer, die weet wat doelpunten
maken is. Op de ranglijst van de Ne
derlandse topscorers neemt hy de
derde plaats in met 27 doelpunten
uit 26 wedstrijden. In de laatste wed
strijden van zijn club bleek hy in een
voortreffelijke vorm te verkeren. Met
name in de enerverende stryd tegen
Sparta heeft hij van zich doen spre
ken. Wim v. d. Gijp, een van de vier
gebroeders V. d. Gyp van Emma, is
een technisch goed onderlegde voet.
baller. Hij is reeds enige malen ln
een Zwaluwen-elftal uitgekomen en
voldeed dan steeds goed. Het is te
hopen, dat deze nieuwe vleugel ein
delijk eens de goede zal blyken te
zijn. Louer is als linksbuiten ge
handhaafd, terwijl Michels wederom
als linksbinnen is opgesteld.
NEDERLAND
Eeuwenoude
zonneschepen ontdekt
Bij opgravingen bij Cairo zijn twee
5000 jaar oude „zonneschepen" ont
dekt, waarmee volgens de oude Egyp-
tenaren de zielen van de gestorvenen
naar het hiernamaals werden ver
voerd. Een der schepen is 40 m lang
met riemen van ruim 5 m lengte- Ze
lagen achter een 4 meter dikke muur.
sterk elftal in het veld. De laatste
maanden heeft de ploeg enkele fraaie
successen behaald. Een daarvan
was het 3-3 geljjk spel tegen wereld
kampioen 1950 Uruguay. Opmerke
lijk is, dat het binnentrio van de Hel
veten bestaat uit drie spelers van de
club. Grasshoppers. Uiteraard zijn
goed op elkaar ingesteld. Het Neder
lands verdedigingsblok zal dan ook
een zware dobber hebben om dit drie
tal de weg naar ons doel te versper
ren.
Zo als het er no uitziet, zullen on
ze landgenoten uit een geheel ander
vaatje dan het de laatste t\jd gebrui
kelijke moeten tappen, willen zij enig
succes behalen tegen deze sterke
Zwitserse ploeg.
Dillen
(PSV)
Fatton
(Servette)
Odenthal
(Haarlem)
Klaassens
(VW)
W. v. d. Gyp
(Emma)
Steiger
(PSV)
Boskamp
(Ajax)
Terlouw Biesbrouok
(Sparta) (RCH)
Bleyenberg Michels
(Richtersbleek) (Ajax)
Louer
(Noad)
Ballaman
(Grassch.)
Casali
Hagen
(Grassh.)
Frosio
Von Zanthen Antenen
(Grassh.) (Chau de Fonds)
Kernen
(Young) (Grasshoppers) (Chaux de Fonds)
Boiquet (Neury
(Servette)
(Lausanne)
Stuber
(Lausanne)
ZWITSERLAND
Advertentie.
VRAAG
DE JUISTE
SOORT
86. „Weet je waarom de garagehouder Krukas Jou
zo heeft toegetakeld. Siem? En waarom hij je in zijn
kelder heeft opgesloten vroeg Piet Potlood. „Hij
dacht niets meer of minder dan dat jij tot de dieven
bende behoordeDe als schoorsteenveger vermom
de Simon Snuffel keek Karei Krukas niet al te vrien
delijk aan. „Ik heb nog pijn in aï m'n botten", zei hij
klagelijk, „en jij mag dan één blauw iog hebben, ik
heb er twéél" Piet Potlood, die bang was. dat Siem en
Karei Krukas wéér met elkaar zouden gaan bakkeleien
riep op vergoelijkende toon: „Vooruit mannen, laten
wij met z'n vieren nu eens een goed plan de campagne
maken. We zijn nu vier man sterk en het moet ons nu
lukken die dieventroep schaakmat te zetten...,I" Toen
nam Jimmy Brown het woord. „Kijk 's Piet", zei hij,
„wij zijn bang, dat als de inbrekersbende in de gaten
krijgt, dat wij op dit punt een frontale aanval gaan
doen, de heren dan als konijnen onder de grond zullen
verdwijnen om ergens anders weer op te duiken...."
Jimmy had dit langzaam en duidelijk gezegd, maar hoe-
wel hij zogenaamd Piet Potlood had toegesproken had
hij het gezicht van Siem Snuffel geen ogenblik uit het
oog verloren. En één ding was zekerDeze scheen
hier toch wel een beetje van te schrikken
QëÜÏÏÏeioiJ
MART BURCHEÏÏ""]
18.
„Die hadden jelui eigenlijk niet",
protesteerde Fiora, die het idee van
nauwere banden onaangenaam vond,
ofschoon ze zelf nauwelijks wist waar
om.
„Jawel, we hadden Nan met elkaar
gemeen", bracht Lucas in herinne
ring. „Zij was m ij n stiefmoeder en
z ij n schoonzuster."
„O, op die manier, ja! Maar het telt
feitelijk niet mee."
„Nan telt feitelijk niet mee, dat is
zo", zei hy, met een kleine verande
ring in Fiora's betoog. „Maar tenzij
je de hele morgen met me wilt rond
dolen, zou je nu beter doen, deze kor
te weg naar huis te nemen". Meteen
opende Lucas een hek en wees haar
een bospad, dat naar een bruggetje
leidde. „Ga dat bruggetje over, dan
ben je vlak bij de toren, waar ik je
gisteravond mee naar toenam. Weet
je vandaar de weg naar huis?"
„O, ja."
Nog geen tien minuten geleden zou
ze blij geweest zijn, als ze hem de rug
had kunnen toekeren en van zijn ge
zelschap bevrijd was geweest. Nu ech
ter had ze het gevoel, dat ze nog wel
een dozijn vragen zou willen stellen.
Intussen hield hy het hek voor haar
opén en verwachtte blijkbaar, dat ze
hem zou verlaten.
Ze kon niet anders, ze moest nu
gaan. Toch wilde ze tenminste nog
eén vraag doen een, die ofschoon
niet zo heel belangrijk, zich toch aan
haar opdrong.
„Lucas, mocht je mijn vader graag
lijden?" vroeg ze, hem met haar don
kere ogen strak, ernstig aanziend.
Misschien juist omdat ze zo ernstig
was, keek hij glimlachend op haar
slanke persoontje neer. „Je vader was
een van de beste mensen, die ik ooit
heb ontmoet", zei hy 1 met nadruk,
terwijl hij even haar wang zacht met
zijn hand aanraakte. „Maar ga nu
naar huis; ik heb het druk."
Ze ging onmiddellijk, ten dele om
dat ze niet precies wist wat met dat
klopje op haar wang*te doen. In the
orie had hij natuurlyk evenmin recht
tot zulk een handeling ais om haar
te kussen. Toen ze echter het brugge
tje over was en zich helemaal biüte
zicht wist, bracht ze haar eigen hand
onderzoekend op de plaats, die hij had
aangeraakt. Immers, ofschoon tegen
wil en dank, moet ze toegeven, dat zijn
gebaar iets nobels had gehad. En....
dat het prettig was, iemand zo over
haar vader te horen praten.
De meeste mensen zijzelf vermoe
delijk niet uitgezonderd zouden
zich hem steeds herinneren als een
kalme, wat teruggetrokken man. Ie
mand, die men eerbiedigde en zelfs
wel bewonderde, maar toch als een
beetje zonderling beschouwde. Van
dat laatste was evenwel uit Lucas'
woorden niets gebleken. Met een en
kel zinnetje had hij het beeld van
haar vader in haar geheugen terugge
roepen, had hij hem van zijn beste
zijde laten zien. ,,'t Leek wel, of bij
Lucas de ware persoonlijkheid van de
nu overledene het dichtst genaderd
was en daardoor zijn nagedachtenis
met helderder tinten kon kleuren dan
anderen vermochten.
Langzaam voortlopend, kreeg Fiora
het gevoel, dat het uiterst moeilijk
was, Lucas om die reden niet een tik
je meer te waarderen. Zij zelf had
erg veel van haar vader gehouden en
zou dit voorzeker graag getoond heb
ben als hy ooit de gelegenheid daar
toe had gegeven. Na zijn dood had ze
niet slechts de in zulke gevallen na
tuurlijke smart gevoeld, maar ook een
soort onbestemde spijt, die haar meer
had beklemd dan ze wel kon zeggen,
't Gevoel, dat, als ze de tyd had kun
nen terugzetten, de verhouding tussen
haar en naar /ader een andere, bei
den meer voldoening schenkende, zou
zijn geweest.
„Ik verstond nooit de kunst, hem
dicht genoeg te naderen", bedacht ze,
langzaam door de in het zonlicht ba
dende velden lopend. „En ik geloof,
dat Lucas die kunst wèl machtig
was. Hoe zonderling!"
Nóg zonderlinger misschien was het
feit, dat deze ontdekking haar niet
hinderde, maar veeleer troostte, 't
Was alsof Lucas nu een soort schakel
vormde met haar vader; een schakel,
die ze nooit gedacht had, te zullen
vinden.
HOOFDSTUK IV.
De volgende dagen begon Fiora
zich helemaal op Brierley Manor thuis
te voelen. Ze was 'n tamelijk eenzaam
leven gewend en daarom nam zij er
geen aanstoot aan, dat ieder van de
drie andere bewoners zich van tijd tot
tijd volkomen in eigen zaken terug
trok.
Oppervlakkig gezien, deden Lucas
en Adèle dit veelvuldiger en absolu-
ter dan Nan. Maar anderzijds waren
ze altijd bereid, voor een vraag of
ipmerking van Fiora belangstelling
e tonen, terwijl Nan die urenlang
kon kwebbelen en lachen over beuzel
achtigheden en amusementen zich
feitelijk in nooit iets anders verdiepte
dan in dingen, die haar zelf raak
ten. Haar belangstelling voor Fiora's
woorden of daden strekten niet ver
der dan met haar eigen wensen over
eenkwam. In dat opzicht was Nan's
houding t.o. van Ashley kenmerkend.
Als men haar hoorde spreken, zou
men gedacht hebben, dat ze oprecht
verheugd was bij de gedachte, dat
Fiora een vriend op bezoek zou krij
gen, maar in de grond der zaak be
schouwde ze Ashley bij voorbaat als
een nieuwe en vermoedelijk flinke
mannelijke aanwinst voor haar
kringetje.
Ashley had vrijwel per kerende
p^st de uitnodiging gretig aangeno
men en Fiora, in de wolken over het
a.s. weerzien, was dadelijk Nan gaan
opzoeken. Zij vond haar tante in haar
eigen weelderige en schilderachtige
vertrek, als gewoonlijk zittend voor
de spiegel en ditmaal aan een nieuw
soort kapsel bezig.
„Kom binnen, „lieve kind". Nan
noemde Fiora soms „lieve kind" en
gewoonlijk als ze 't minst aandacht
aan haar schonk. Toch was zij op dit
ogenblik niet onwelkom, want tan
telief wilde graag eens horen, hoe
dit nieuwe kapsel haar stond. „Tom
zegt, dat hij liever Iets jeugdigers,
iets meer „ingénue" ziet... maar ik
weet niet, of hij gelijk heeft".
Fiora, allerminst hatelijk van aard
hield de opmerking, dat een vrouw
Vfln VAArflcP niflt Vk a n a o t jT
voor iitu cii jieciiLit; in piaats
daarvan haar goedkeuring aan de
verandering van hoofdtooi.
«•Ja, ik geloof, dat je gelijk hebt",
zei Nan, haar spiegelbeeld nogmaals
vol belangstelling inspecterend. „En
tenslotte zal ik me dit weekend niet
bepaald voor Tom opschikken".
„Ik kwam juist over dat weekeind
met je praten", hernam Fiora nuch-
ter-zakelijk. „Ashley heeft me ge
schreven, dat hij heel graag zal ko
men".
••Uitstekend", zei Nan, die onder
wijl het effect van verschillende soor
ten oorringen bestudeerde. „Op die
manier krijgen we wat meer even
wicht, want we zijn hier om te be
ginnen met drie vrouwen en maar
één man, n.l. Lucas Nu ja en dan
hebben we Tom ook nog".
„Zal hij hier dikwijls komen voor
dat weekeinde?"
„Natuurlijk. Hij slaapt thuis, maar
maakt hier verder alles mee".
„O, ik dacht, toen ik je hoorde zeg-
Sen, dat je je niet voor hem zou op
schikken..."
„Och, daarmee bedoelde ik alleen
maar. dat zelfs zijn boerenverstand
zal moeten begrijpen, dat er nog heel
wat meer mannen „smoor" op me
ztjn". (Wordt vervolgd).