Wien blijft Wien: Een Bolwerk tegen het Oosten De doorsnee-Nederlander rekent met drie „zuilen" ZOMERDIENSTREGELING VAN NEDERLANDSE SPOORWEGEN ZATERDAG 15 MEI 1954 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 PERSCONGRES IN OOSTENRIJKS HOOFDSTAD (l) „Ik wil niet naar de hemel, ik wil in Oostenrijk blijven!" Bittere klacht van Bondskanselier Raab (Eigen berichtgeving.) WENEN, MEI. „Dames en heren, U bevindt zich hier in Wenen op het grondgebied ener stad, die reeds 2000 jaar geleden als garnizoen van Romeinse legioenen aan de grens tussen zeer van elkander verschillende culturen en expansieve militaire en politieke machtsfactoren was gelegen. In de gang der eeuwen is deze stad bij herhaling tot een sleutelpositie in de historische ontwikkeling geworden, tot een bolwerk tegen de uit het Oos ten opdringende volkeren, ook het heden is daar wederom een voorbeeld van!" Met deze woorden opende de Oos tenrijkse Bondskanselier, dr. Julius Raab, het jaarlijkse congres van het International Press Institute, dat thans in Wenen wordt gehouden. Zij werden uitgesproken in het Pallavi- cini-paleis aan de Joseph-platz, in het hart van Wenen, dat in de 18de eeuw gebouwd werd door een invloedrijk hoveling van het Habsburger keizers- geslacht en thans, in zijn oude glorie, als een bezienswaardig museum van de Oostenrijkse hoofdstad geldt. De deelnemers aan het congres zit ten op 18de eeuwse stoelen. Maar zij dragen mysterieuze apparaten om hun hals, waardoor men de redevoe ringen in het Engels, Frans, Duits en Italiaans kan beluisteren, naar belie ven. Het gouden licht der 18de eeuw- se kristallen kroonluchters daalt op hen neer. Maar dienstvaardige obers glgden geruisloos langs de zetels en serveren de kostelijke, aloude Oosten rijkse wijn naast de steenharde Ame rikaanse cocktails. Des avonds wordt het congres door de Bondsregering ontvangen op de Ballhausplatz. Amerikanen, Duitsers, Engelsen, Nederlanders, Aziaten, Afrikanen, Australiërs lachen op de plaats waar op 25 Juli 1934, 20 jaar Ëeleden, bondskanselier dr. Engelbert olfuss als eerste Oostenrgkse slacht offer der Nazi's vermoord werd. De voornaamste ontvangzaal is die, waar in 1815 het Congres danste en waar men naast de vier reeds bestaande deuren toen eenvoudig een muur openbrak, omdat de Staatshoofden der „Grote Vijf" gelijktijdig de zaal Ons oordeel over de temperatuur van de buitenlucht hangt eigenlijk grotendeels af van de toestand waarin ons eigen lichaam zich bevindt. Zo als u weetwordt in ons lichaam zuur stof verband, waardoor warmte ont staat. Deze warmte dient om de li chaamstemperatuur op peil te houden en wordt afgevoerd zodra er sprake is van een teveel. En het is juist deze warmte-afvoer van de huid waarop we in eerste instantie ons oordeel om trent. de temperatuur van de buiten lucht baseren. Immers, deze warmte afvoer vindt voor een groot deel plaats door verdamping van water op de huid; door deze verdamping wordt warmte aan het lichaam onttrokken en hoe sneller de verdamping- ge schiedt, des te groter zal dus de warmte-onttrekking zijn, en des te verkoelender zal de indruk zijn die de buitenlucht op ons maakt. Door de snelle verdamping van alcohol, maakt eau de cologne een koude indruk op de huid, een zelfde gevoel verwekt de wind, of het blazen op een bepaalde plek van de huid, waardoor ae ver damping wordt bevorderd. Bij ons oordeel over de tempera tuur van de buitenlucht speelt behalve de temperatuur die de thermometer aanwijst dus ook de windsnelheid een rol, maar tevens de vochtigheids graad van de lucht. /ant in droge lucht z&l de ver- damping op de huid sneller plaats lomnp, vinden dan in een r1 vochtige atmos- rnfnnn feer. Alles by elk- 1 lUUUI aar genomen zal de warmte-afvoer dus des te groter zijn naarmate de luchttemperatuur lager is dan die van de huid, naarmate de windsterkte toeneemt en naarmate de lucht dro ger is. De onderzoeker Hïll heeft dit 'alles zelfs in een formule samengevat aan de hand waarvan u nauwkeurig kunt berekenen, wélke rol elk dezer factoren in het gehele proces spelen, maar deze curiositeit zullen we u be sparen. Waar het vandaag eigenlijk alleen maar om gaat, is de vochtigheids graad van de lucht. Want hoe vochti ger de lucht, des te minder gemakke lijk kan het vocht op onze huid ver dampen en des te benauwder wij het krijgen. Daarom kan het 's zomers zo onaangenaam broeierig zijn, als door de hoge vochtigheidsgraad van de lucht slechts een zeer langzame ver damping op de huid plaats vindt. Maar dezelfde, hoge vochtigheids graad is tevens oorzaak dat een ge ringe vorst in onze streken direct on aangenamer en kouder aanvoelt dan IS of 15 graden vorst in een droog klimaat. Want bij koud weer slaat het vocht op onze huid neer en veroor zaakt een verdampingdie we op dat moment juist hélemaal niet nodig hebben. In droge streken heeft die on gewenste verdamping niet plaats, zo dat we ons dus bijv. in Zwitserland kiplekker voélen bij een temperatuur die hier niet te harden is. Ziezo, nu hiermee twee vragen van lezers zijn beantwoordkunnen we overgaan tot het volgende probleem, til. of het waar is dat de zee onweer „aanneemt" en dat onweersbuien op één oever van de rivier blijven hangen. H. Pétillon. moesten kunnen betreden: daar wa ren vgf deuren voor nodig. Een Russisch soldaat stond op de tram. Naast hem stond een kloos terzuster. Zij bad een rozenkrans. Wat doe je daar? vroeg de sol daat. De zuster: Ik bid Maar waarom bidt je? Opdat jg in de hemel zult ko men De soldaat: Maar ik wil niet naar de hemel. Ik wil in Oostenrijk blgven! Een wrange lach Alle Oostenrijkers lachen om dit ietwat oneerbiedige grapje. Zoals zij gelachen hebben toen Oostenrijk in de negentiende eeuw oorlog na oorlog verloor. Zoals zij gelachen hebben toen Oostenrijk vernietigd uit de eer ste wereldoorlog te voorschijn kwam. Zoals zij lachten toen Dollfuss ver moord werd, toen Hitier binnen rukte, toen de Russen kwamenWien bleibt Wien! zeiden zij. En ten slotte is het waarBolwerk tegen het Oosten! Maar in die Oostenrijkse lach valt een bitter accent te beluisteren. Dr. Julius Raab, Bondskanselier, liet er geen misverstand over bestaan. Het Westen heeft zich in de betekenis van Oostenrijk vergist! riep hij uit. Het was fout om in 1918 de Oostenrgks Hongaarse dubbelmonarchie te ver nietigen. Zij had haar fouten. Maar waar zijn de staten, waarin men haar uiteen liet vallen? Onder Russische invloed, behalve Oostenrijk! De sa menbundeling van verschillende vol keren in de Oostenrijks-Hongaarse staat een Verenigd Europa m het klein werd toen in 1918 ongedaan gemaakt. Nu vecht Europa voor de eenheid van zijn laatste resten! Alleen Men had Oostenrijk voor het natio naal socialisme kunnen behoeden. Maar in Oostenrgk zelf heerste poli tieke verdeeldheid, Frankrijk had geen regering, toen Hitier binnen ruk te in 1938, Italië bleef doof voor de noodkreet uit Wenen en Engeland was zich de ernst van het Hitlerge- vaar nog niet bewust Aldus dr. Julius Raab. Bittere woorden. Maar het is goed, dat West- Europa eens hoort, hoe Oostenrijk over deze dingen denkt. Want het is zo gemakkelijk, er een eigenwijze me ning over Oostenrgk op na te hou den Negen en negentig procent der Oostenrijkers juichte de aansluiting bij Hitler-Duitsland toe. Maar had die volksstemming meer waarde, dan de verkiezingen voor Stalin, Malenkow en hun trawanten? In ieder geval kent Oostenrgk geen neo-nazisme en niemand begeert een Anschluss bg Duitsland. Het is al weer de Bondskanselier, die het uitroept. Het congres luistert ademloos. Ook als hg gewaagt van 't feit, dat Oostenrgk gebukt gaat on der zware zorgen. Dr. Raab toont het met voorbeelden aan. Maar de pers vrijheid houdt het hoog. Er is alleen een na-censuur van de Russen. En die leidt tot talrijke inbeslagnemingen van de Oostenrijkse bladen Wien blijft Wien Twee operavoorstellingen en een nachtcabaret waren het program van onze eerste twee avonden. Negentien maal riepen de Oostenrijkers de eerste avond Madame Butterfly terug met minutenlange ovaties. De tweede avond werd Beethovens Fidelio gege ven, grandioos tot in het nietigste de tail. In „Casanova" dansten juffrou wen in „Parijs" costume in de laatste avonduren van deze avondiyke, merk waardige stad Wenen. Hoe weinig herinnert er nog aan de glorie der Habsburgers! Alleen de paleizen, de standbeelden, de parken, de DonauWenen is hard geworden. Maar tochhet heeft iets van zgn oude aard behou den. Schubert en Lanner en Mozart en Beethoven hebben er hun standbeel den. De opera heeft twee theaters nodig om voldoende publiek te kun nen bergen. De Oostenrgker lacht en is optimistisch. Wien bleibt Wien! Maar dr. Julius Raab is beter. Alleen, zegt hij, alleen En niettemin: bolwerk tegen het Oosten. Zoals reeds in de tgaen der Romeinen. G. B. D.E.-treinen in N.-Oosten van ons land De zomerdienstregeling van de Ne derlandse Spoorwegen, die op Zon dag 23 Mei zal ingaan, brengt als belangrijkste verbetering in het bin nenlandse verkeer het invoeren van de dieselelectrische tractie op enige baanvakken, waar tot nu toe uitslui tend met stoomtreinen wordt gere den. of waar kort geleden reeds en kele D.E.-treinen hun intrede deden. Deze baanvakken zijn: Zwolle-Em- men, Zwolle-Almelo, Almelo-Marien- berg en Apeldoorn-Zutphen-Winters wijk. Na 22 Mei zal in het Noord- Oosten van onp land geen enkele rei zigerstrein van de gewone dienstre geling meer door stoomlocomotieven worden getrokken. De nieuwe dienst Parijs-Amster dam zal met Franse dieseltreinen worden gehouden. Dienstplicht in België nu 18 maanden Op de Vrijdagmorgen gehouden kabinetsvergadering heeft de Bel gische regering definitief besloten de duur van de militaire dienstplicht te verkorten van 21 maanden tot 18 maanden. Op grond van deze beslis sing zullen 9000 dienstplichtigen van de lichting 1952 op 21 Mei en 7700 dienstplichtigen van dezelfde lich ting op 29 Mei afzwaaien met groot verlof. Verder zullen op 1 Augustus 10.900 dienstplichtigen van de lich ting 1953, op 1 October 8600 diénst- plichtigen en op 1 December 840Ü dienstplichtigen van deze lichting met groot verlof gaan. De „Scandinavië-express" zal be langrijk worden versneld. De Britse spoorwegen zullen op de drukke Zaterdagen extra boten Har- wich-Hoek van Holland inleggen. De maatschappti „Zeeland" zal op de Zaterdagen van 24 Juli t.e.m. 14 Augustus twee boten Harwich-Hoek van Holland v.v. laten varen. Dodelijk verkeersongeval nabij Bergen op Zoom Tachtigjarige werd door auto gegrepen Vrijdagmorgen omstreeks half elf gebeurde op dc verkeersweg Bergen op ZoomTholen een dodelijk ver keersongeval. waarvan de 80-jarige heer J. van D. uit Bergen op Zoom het slachtoffer werd. De heer Van D., die doof en bij ziende was, wilde de verkeersweg oversteken en bemerkte niet, dat uit de richting Tholen een personennauto naderde. De bestuurder van deze au to, de heer A. C. uit Steenbergen, trachtte de aanrijding te voorkomen, maar slaagde daar niet in. De man werd gegrepen en tegen de grond ge slingerd, waarbij hij een schedelba- sisfractuur opliep. Geneeskundige hulp mocht niet meer baten; het slachtoffer overleed ter plaatse. Op Tweede Pinksterdag. 7 Juni. zal de Nederlandse bromfietsbond in Hilversum de "eerste nationale-bromfietsdag houden Uit. alle delen van het land zullen dan bromfietsers(sters) te Hilversum samen komen. Afgevaardigden van Engeland, de Verenigde Staten, Frankrijk, Canada en Rusland kwamen in Londen b\j- een om te trachten een overeenkomst te bereiken over de controle op Atoom- en Waterstofbommen. De heer Selwyn Lloyd, de Engelse mi nister van staat opende de bijeen komst. V.V.V.-directeuren te Oisterwijk bijeen Verloop van anti-Duitse campagne spoedig verwacht In Oisterwijk is de derde jaarverga dering van de Vereniging van direc teuren van Vreemdelingen Verkeer ge houden. Uiteraard werd gebruik ge maakt van de gelegenheid door het ontluikend Midden-Brabant te toeren, o.a- de Eftellng te Kaatsheuvel te be zoeken en ontvangsten bij te wonen, gearrangeerd door vriendelijke bur gervaders. o.a- van Oisterwijk, Kaats heuvel en Udenhout Desgevraagd zeide men ons, de anti- Duitse campagne, niet te bewonderen, doch dat men, zowel van Nederlandse als van Duitse zijde, veronderstelt, dat dit stemmingmaken kunstmatig is en dat men. daar wederzijdse belangen op het spel staan, rekening houdt met een spoedig verlopen van de acties. Het jaar 1953 heeft het binnenlandse toeristenverkeer rond f 350.000.000. opgeleverd, terwij] buitenlandse gasten ongeveer f 150.000.000 ons land bin nen brachten. Tezamen dus een half milliard. Een studiecommissie zal zich bera den over het souvenir-probleem, op dat de koopgrage gast wordt behoed voor het aanschaffen van kitsch of ar tikelen zonder enige aesthetische waarde. STEMMEN UIT DE KERKEN Rapport van het Nederlands Gesprek-Centrum Wat is met dat woord „verzuiling" bedoeld? Dit, dat er enkele zuilen zouden zijn waarop ons volksbestaan rust. De woorden „verzuiling" en „zui len" zijn betrekkelijk nieuwe woorden, tenminste wat het speciale gebruik betreft. Ze zijn vooral na de oorlog in zwang gekomen. Daarmee wordt aan geduid dat ons volk verdeeld zou zijn in verschillende groepen, die geeste lijk naast elkaar liggen en ieder op eigen wijze zijn georganiseerd. Binnen ons volksbestaan zouden deze groepen min of meer een eigen leven hebben. Als de drie zuilen waarop ons volksbestaan dan zou rusten worden ge woonlijk genoemd een Rooms Katholieke zuil, een Protestants-Christelijke en een neutrale. Het heeft er in menig opzicht alle schijn van dat ons volk zo kan worden ingedeeld. Helemaal gaat het wel niet op, maar in grote trekken meent menigeen zich aan deze drie zuilen tocli wel te kunnen houden. We zien het toch als een werkelijkheid rondom ons. Er zijn bij het Lager Onderwijs Prot. Chr. scholen, er zijn R. Kath. scholen en er zijn neutrale scholen, Er bestaan drie soorten van politieke partijen. Bijna alle vakorganisaties zijn op deze wijze in drieën te rangschikken. Verenigingen van allerlei soort zijn er bij deze drie groepen. Niet alleen het lager onderwijs wordt zo ver deeld, maar ook het middelbare- en het vakonderwijs, ja ook het hoger on derwijs. In de gedachten van de doorsnee Nederlander zijn deze drie zuilen een vaststaand feit. Zelfs officieel wordt er min-vOf meer rekening mee gehou den. Sedert de wederinstelling van de bisdommen in ons land, nu 100 jaar geleden, zijn de Rooms Katholieken steeds meer samengesmeed als een aparte groep, met een eigen politieke party en eigen instanties op allerlei gebied, waardoor onderling een ster ke binding wordt bevorderd en een machtige invloed wordt uitgeoefend. Iets later heeft Abraham Kuypcr het verzamelen geblazen voor het Te VUssingen werd gisteren aan boord van Hr. Ms. Jacob van Heemskerck" het commando Mari tieme Middelen en het commando over Hr. Ms. Jacob van Heems- kerlcck" overgedragen door de kapi tein-ter-zee J. G. Broekhuysen aan de kapitein-ter.zee N. W. Sluijter. Rechts f saluerend! de nieuwe com mandant, links achter hem de schei dende commandant. (Foto P.Z.C. (Voor verslag zie pag. 2) Prot. Chr. volksdeel en samen hebben deze twee groepen de strgd aangebon den tegen de neutraliteitsgedachte die een vrucht was van een van de leuzen van de Franse revolutie, de vrgheid. Naast deze twee is er een derde groep gebleven, die is samen gesteld uit verschillende elementen en waar wordt gestreden voor de neutrale in stellingen op allerlei gebied. We kunnen zeggen dat het denken van ons volk in grote lgnen door de verzuiling wordt bepaald. Wanneer iemand Rooms Katholiek is, stemt hg „natuurlgk" bij een verkiezing op de candidaten van de R.K. Volkspar^j. Als iemand Gereformeerd is, zal zgn keuze vallen op de A.R. party. Wan neer ouders kerkelijk meeleven, zullen ze „natuurlgk" hun kinderen sturen naar een Christelijke school. Als ze kerkelgk niet meeleven, zenden zij ze „natuurlijk" naar een neutrale school. Zo zouden we talloze voorbeelden kunnen aanhalen, die bewgzen hoe zeer de verzuil ingsgedachte als een vanzelfsprekendheid wordt aanvaard. De woorden „zuilen" en „verzui ling" zijn modewoorden geworden. Dit is niet geschied in het eerste kwart van deze eeuw, maar eigenlijk pas na de laatste wereldoorlog, die ons volksbestaan tot op zijn grond vesten geschokt heeft. Toen is de ge dachte opgekomen: We zijn één volk! We zijn niet drie partijen naast el kaar. Er is toen verzet gekomen te gen het leven in verschillende ge scheiden groepen. Er is een „door braak" geweest, zodat het niet meer helemaal vanzelfsprekend was dat mensen zich opsloten in hun eigen groep. En toen is men eigenlijk eerst recht gaan spreken van de verzuiling van ons volk, toen het niet meer hele maal vanzelfsprekend was. In alle groepen is er meer openheid gekomen voor de anderen en aat heeft een ze- Vervolg op pag. 12) Brand in station van Delft Vrijdagmorgen vroeg heeft in een vleugel van het stationsgebouw te Delft een korte, felle brand gewoed, waarvan de gevolgen echter tot een minimum beperkt zijn gebleven dank zij het feit, dat de brand snel werd ontdekt en dus onmiddellijk kon worden ingegrepen. Doordat de vuurhaard zich nabij een trap bevond, die toegang geeft tot het woongedeelte, zaten twee ge zinnen opgesloten. In totaal moesten tien personen, waarbij zich een kind van anderhalf jaar bevorderd door de brandweer over het dak in veilig heid worden gebracht. Van dezen bleek alleen de 56-jarI- ge W. Jonker, pachter van de sta tionsrestauratie, brandwonden aan handen en voeten te hebben opge lopen. Hij werd overgebracht naar het Oude en Nieuwe Gasthuis en is daar, na behandeld te zgn, ter ob servatie gehouden. De andere gered den werden bg omwonenden onder dak gebracht. De brand is ontstaan in het kan toortje van de restauranteur, dat gelegen is tussen de tweede en der de klasse wachtkamer. Het vuur, dat door de brandweer met drie stralen op de motorspuit werd bestreden, had zich door een liftkoker, die van het kantoortje naar boven leidt, sne." naar de bo venverdiepingen verplaatst. Het kon daar echter, dank zij het ingrijpen van de brandweer niet veel schade meer aanrichten. Na een half uur had men het vuur onder de knie en om half zes kon de brandweer in rukken. Het Wereldgebeuren Neen zeggen De 58-jarige Bedell Smith begon zijn carrière als Amerikaans sol daat in de eerste wereldoorlog. Hij klom snel op en in de tweede we reldoorlog was nij chef-staf bg gene raal Eisenhower. Na die oorlog was hij gedurende drie jaren Amerikaans ambassadeur in Rusland. Die diplo matieke functie eindigde voor hem in 1949. Nadien zag men generaal Be dell Smith als directeur van de (Ame rikaanse) centrale inlichtingendienst en tenslotte als onder-staatssecreta ris van buitenlandse zaken. Er bestaat tussen de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Fos ter Dulles en zgn tweede man Bedell Smith een bijzonder goede verstand houding. Die is er overigens ook met president Eisenhower en voor Bedell Smith komt er dan nog bg, dat de verhouding tot Eisenhower er een van persoonlijke vriendschap is. Toen dan ook enkele dagen gele den in de kranten nogal schamper werd geschreven over de nederlaag van Foster Dulles te Genève, kon dat nooit voor president Eisenhower een reden zijn om in enigerlei opzicht te twijfelen aan de bekwaamheid, waar mee zowel Dulles als Bedell Smith in Genève optreden. Op dit ogenblik houdt Bedell Smith zich te Genève op de achter grond. Het is voornamelgk de Engelse minister van buitenlandse za ken, Eden, die poogt het vastgelopen gesprek over Korea weer op gang te brengen en het gesprek over Indo- China gaande te nouden. Men zou er verkeerd aan doen daaruit af te leiden, dat Bedell Smith geen diplomaat van betekenisvol for maat en in hoofdzaak een militair zou zijn. Wel heeft hg een militaire carrière gevolgd, maar ook daarbg lag het zwaartepunt van zijn werk vaak op politiek," psychologisch en di plomatiek terrein. Als stafchef van Eisenhower maak te hij in diplomatiek opzicht een vuurproef door, want hij kwam in contact met alle nationale gevoelighe den en politieke kwesties, die zien bij een internationale strijdmacht plegen voor te doen. Van geallieerde zgde is hem later grote lof toegezwaaid voor de wijze, waarop hij zgn functie vervulde. Smith is een nuchter en vasthou dend man met veel oog voor de tails en voor organisatie. Zgn opinies geeft hij in duideigke taal en zijn bevelen zgn niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Het fluistergesprek van de diplomatie ligt hem minder dan het luide commando. Waarom deze man in Genève zo zwijgzaam is? Omdat de strategische positie van Amerika hem daartoe dwingt. Toen Washington besliste, dat men geen handvol atoombommen zou strooien rond Dien Bien Phoe om ge neraal de Castries te redden, kwam Rood China tijdelijk in het voordeel. De Verenigde Staten wilden'niet het risico nemen van de leans op een gro te oorlog in Azië. Zij konden dat risico niet nemen, omdat Europa voor hen nog altgd primair is. Eerst als de verdediging van Eu ropa vervolledigd is zal men in Azië meer risico's kunnen ne men. Voorlopig wil men daarom in Azië niet meer doen dan zo hardnekkig mogelgk de posities te handhaven en zo duidelgk mogelgk neen te zeggen op alle communistische eisen betref fende Korea en Indo China. Welnu, dat neen-zeggen is aan Be dell Smith uitnemend toevertrouwd en daarvoor zit hij dan ook voorna melijk in Genève. Neen zeggen totdat de strategische toestand verbe terd is en men de eigen verlangens met meer gewicht naar voren kan brengen en doorzetten! Bedell Smithde neenzegger in Genève.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 3