Prof. Carp: „0. geen gewoon mens,
maar schizoïde persoonlijkheid"
Te weinig
uitbreiding
arbeidskrachten voor
industrie
Historie
AANGEHOUDEN NEDERLANDERS
KRIJGEN THANS BIJSTAND
DONDERDAG 13 MEI 1954
PROVINCIALE ZEEUW 3E COURANT
3
ZESDE DAG BERKELSE ZAAK
Verdachte leeft ver verwijderd
van de werkelijkheid
In de zaak tegen de Berkelse arts O. verdiepte de Haagse rechtbank zich
Woensdag, op de zesde dag van dit omvangrijke proces, opnieuw in de vele
problemen, die dit proces oplevert.
Het einde is nog niet in zicht, en naar men verwacht zullen eerst
volgende week het requisitoir en de pleidooien worden uitgesproken.
Ook gisteren was de publieke tribune tot de laatste plaats bezet.
Mej. prof. dr. A. J. Steenhauer, bui
tengewoon hoogleraar te Leiden, was
Woensdag de eerste deskundige, die
door de rechtbank werd gehoord.
Professor Steenhauer had de maag
inhoud van de overleden mevrouw O.
scheikundig onderzocht.
Zij had blauwzuur aangetroffen in
de maaginhoud. Na berekening was
zij tot de conclusie gekomen dat 21
milligram cyaankali moet zijn ingeno
men. Voorts zeide de deskundige dat
bij een vergiftiging met cyaankali de
oorspronkelijke quantitatieve waarde
van het gif niet is terug te vinden. Het
is nog niet bekend in welke verbin
dingen het gif zich omzet in het
lichaam.
„Bijeen cyaankali-vergiftiging
speelt de hoeveelheid gif, welke men
in de maag terug vindt, geen rol", al
dus professor Steenhauer. Het gif. dat
in de maag is, heeft zijn dodelijke
werking nog niet verricht.
Prof. Steenhauer had voorts
blauwzuur in het bloed en de her
senen aangetroffen. Zij had geen
hoeveelheden kunnen berekenen
omdat er dan een te onzekere uit
komst zou zijn geweest.
Professor Steenhauer verklaarde
voorts, dat haar was gebleken, dat
de maag van de overledene slechts
zwak zuur had gereageerd.
Het in de maaginhoud gevonden
blauwzuur kan volgens getuige niet
afkomstig zUn van cyaankalivergif-
tiging-
De Rotterdamse neuroloog dr. Th.
T. Berckvens heeft het slachtoffer be.
80Jf.
We hebben de vorige maal gezien,
dat de vier functies die de pionnen,
torens, lopers en paarden in 't schaak
spel vervullen, in beginsel reeds aan-
v:ezig waren in het Indische schaak
spel 'dat Tsjatoeranga heette, overeen
komstig de vierledige functies van
voetvolk, olifanten, strijdwagens of
schepen en ruiters. Nu maken ver
schillende onderzoekers melding van
het feit, dat het Indische schaakspel
oorspronkelijk met vier partijen werd
gespeeld, die na loting combinaties
vormden en twee aan twee tegen elk
aar oprukten. Ieder leger bestond uit
8 stukken, t.w4 pionnen, 1 ruiter, 1
olifant, 1 schip en 1 bevelhebber. Later
schijnen de legers duurzaam verenigd
te zijn en de opperbevelhebber werd
tot koning, terwijl de opperbevelheb
ber van het samengevoegde leger tot
visier werd benoemd. Deze visier
mocht echter de koning niet in macht
evenaren en het ivas hem daarom
slechts geoorloofd zich één véld te
verplaatsen langs de diagonalen van
het bord. Het was dus een zwakke fi
guur op het bord, in tegenstelling met
de koningin van het tegenwoordige
schaakspel.
Er ivaren nog andere belangrijke
afwijkingen in vergelijking met het
moderne schaakspel en gemakshalve
zullen we ze alle even bij elkaar zet
ten. Volkomen gelijkwaardig met de
tegenwoordige figuren op het schaak
bord waren koning, paard en toren,
doch de rochade icas nog niet bekend,
aangezien deze pas in het midden van
de 16e eeuw in Europa werd inge
voerd. We houden ons hier verder aan
de Nederlandse namen der stukken.
De pionnen moch
ten, ook bij de eer
ste zet, slechts één
schrede voor
waarts doen en
werden bij het be
reiken van de laat
ste lijn door een
koningin verhan
gen, welke figuur
van uiterst geringe betekenis was,
aangezien zij zich slechts één veld
langs de diagonalen kon verplaatsen.
Ook de functie der lopers teas beknot,
icant deze stukken mochten zich
slechts verplaatsen naar het tweede,
dichtst bij zijnde, véld van de diagona
len, waarbij zij over de belendende
stukken mochten springen, zonder ze
evenwel te slaan. Tengevolge van het
gebrek aan bewegingsvrijheid dezer
stukken, was het oorspronkelijke
schaakspel aanzienlijk armer aan
combinaties en vertoonde het spel een
trage, welhaast slepende gang. Daar
om werd het ook als een overwinning
beschouwd wanneer men er in slaag
de de tegenpartij pat te zetten, of hem
met uitzondering van de koning
van alle stukken te beroven waar
bij het onverschillig bleef of men tij
dens deze roof zelf nog stukken ge
noeg overhield om een mat zet te for
ceren. „Op is op" zal men destijds heb
ben gedacht!
Zo was de toestand van het schaak
spel zoals de Arabieren die bij de ver
overing van Perzië aantroffen. Maar
ondanks de slepende gang van het
spel en ongeacht het feit, dat een par
tij slechts zelden in mat eindigde,
heeft het spel onder de Arabieren een
ware bloeitijd beleefd. De Amerikaan
se advocaat J. G. White, heeft een hal
ve eeuw geleden vele afschriften ver
zameld van oude Arabische en Perzi
sche manuscripten, waarin volledige
diagrammen en partijen voorkomen,
zoals die 1000 jaar geleden in het Oos
ten icerden gespeeld. Als curiositeit
zullen we u een dergelijke partij la-
ten zien.
H. Pétülon
handeld, toen zij in Juni 1952 ter ob
servatie in het St. Franciscus-gasthuis
verbleef. Getuige vond toen geen bij
zondere aanwijzingen op neurologisch
gebied, ofschoon hij wist, dat verdach
te de suggestie had geopperd van een
hersentumor bij zijn vrouw.
NEGATIEF RESULTAAT
Haar klachten wezen trouwens niet
duidelijk in de richting van een ner-
sengezwel, maar niettemin heeft hij in
overleg met zijn collega dr. Ten Bergh
de zogenaamde encephalogram ga-
seuse inbrengen van lucht onder
het schedeldak toegepast, hetgeen
een negatief resultaat had Deze des
kundige acht het dus onwaarschijnlijk,
dat zich nog enig gezwel in de hersen
centra zou hebben bevonden.
Hierna werd op verzoek van de ver
dedigers gehoord dr. Hoek, die Dins
dagmiddag reeds zijn psychiatrisch
rapport over O. had toegelicht.
Dr. Berckvens en dr. Hoek geraak
ten hierna in een medisch debat. waar.
naar de deskundigen in de zaal met
gespannen aandacht luisterden.
Een door de verdediger als getuige
opgeroepen broeder van verdachte uit
Harlingen blijkt bij nader inzien van
zijn verschoningsrecht te willen ge
bruikmaken en kon dus onverrichter-
zake weer heengaan.
„LEUK STEL"
Ook met een volgende als ontlas
tende getuige opgeroepen dame uit
Berkel heeft mr- Huygens weinig
succes. Zij kan slechts verklaren, dat
verdachte en zijn vrouw samen wel
eens bij haar op bezoek zijn geweest
en dat zij toen de indruk maakten
van „een leuk stel".Als getuige hieraan
onmiddellijk toevoegt, dat zij van dit
bezoek van anderhalf uur geen con
clusie had kunnen vormen, acht de
verdediger deze aanvulling van haar
verklaring overbodig, hetgeen pl. een
terechtwijzing van de president be
zorgt.
Vervolgens werd gehoord dr. G. A.
D. Carp, hoogleraar in de psychiatrie
aan de rijksuniversiteit :e Leiden.
Professor Carp had bij O. een ab-
□omale persoonlijkheidsstructuur
vastgesteld. O bezat een naar binnen
gekeerde geesteshouding, waardoor hij
moeilijk aansluiting kon vinden bij de
samenleving. O. bezit, aldus profes
sor Carp, enerzijds een abnormale
kwetsbaarheid, waardoor hij overgro
te wrok- en haatgevoelens kon koes
teren en anderzijds een grote mate
van ongevoeligheid, een sociale ge
voelsstompheid O. had er blijk var
gegeven in bijzondere mate ongevoelig
te zyn. Voorts staat hij sterk onder
invloed van zün eigen fantasieën,
waardoor hij ver verwijderd leeft van
de werkelijkheid. „O. is geen gewoon
mens" aldus professor Carp. „Hij is
een ernstig gepsychopatiseerde schizo.
ide persoonlijkheid"
De psychiater meende, dat er bij
verdachte sterke haatgevoelens be
stonden jegens zijn schoonmoeder,
welke gevoelens berusten op een pro
jectie van zijn eigen gevoelens.
Een dergelijk persoonlijkheidstype
als O." aldus professor Carp in ant
woord op een vraag van de president,
„zou onder invloed van abnormaal
sterke haatgevoelens tot een derge
lijke daad als deze kunnen komen".
De grondwetsherziening.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid, de heer Romme, heeft de minis
ter-president dr. W. Drees, geant
woord, dat het nog niet mogelijk is
een tydschema te geven met betrek
king tot de verdere voorbereiding en
de totstandbrenging van de algemene
grondwetsherziening.
De herziening, die de vrucht is van
drie en een halt jaar arbeid, zal nauw
gezette overweging behoeven, ook
wat betreft de 17 minderheidsnota's.
Bovendien is de verwachting, dat zich
nog gezaghebbende stemmen in de
pers zullen doen horen, welke even
eens de aandacht van de regering
zullen hebben.
Voor het einde van het kalender
jaar hoopt de regering evenwel een
beslissing te kunnen nemen over een
tijdschema.
DE ARRESTATIES IN INDONESIË
Familiebezoek is nu
toegestaan.
De zaak van de bij de recente reeks
arrestaties in Indonesië aangehouden
heer H. C. J. G. Schmidt is -thans
i het hoofdparket te Djakarta
overgedragen, aldus verneemt Aneta.
Schmidt, wiens naam telkens circu
leerde ia de Indonesische persberich
ten over een „Nederlands complot"
wordt volgens een onderzoek van de
politie er van verdacht artikel 169
van het wetbek van strafrecht te heb
ben overtreden. Dit artikel gaat over
het deelnemen aan een verboden ver
eniging. Het parket zal het politie
rapport bestuderen en zo spoedig mo
gelijk een beslissing nemen. De heer
Schmidt werd 18 December 1953 in
Bandoeng gearresteerd.
Ten aanzien van de Nederlanders
Versteegh en Schmutzer en van de
Indonesische burger Caton, heeft mr.
Soenarjo van het hoofdparket aan
Aneta verklaard, dat het parket het
onlangs over deze gevallen uitge
brachte politierapport niet voldoende
achtte en voor aanvulling naar de po-
itie terugzond. Dinsdag werd de aan
vulling ontvangen. Het aangevulde
rapport wordt thans bestudeerd. Mr.
Soenarjo zeide voorts, dat hij het ver
zoek heeft gedaan aan de gearres
teerde Nederlanders consulaire bij
stand te verlenen, hetgeen is toege
staan. Ook is het aan familieleden
toegestaan de gearresteerden te be-
men.
Aardbevingen in
Griekenland.
Aardbevingen van middelmatige
kracht hebben Woensdagochtend
vroeg de steden Patras, Tripolis en
Pirgos in de Peloponnesus (Grieken
land) geteisterd.
Zij kunnen daartoe de bemiddeling
van het hoofdparket inroepen.
Betreffende het door de officier van
justitie Siahaan aangetekende appèl
tegen et vonnis in de zaak Barkey,
die wegens het verboden bezit van 49
patronen tot een jaar gevangenis
straf met aftrek werd veroordeeld,
terwijl de eis van de officier van jus
titie drie jaar had geluid, werd ten
slotte verklaard, dat deze kwestie
nog in behandeling is by het hoge ge
rechtshof.
Intern, Persinstituut
vergadert te Wenen.
In het Palavixinipaleis is Dinsdag
de jaarlijkse vergadering van het In
ternationale Persinstituut begonnen.
De vergadering, die drie dagen zal du
ren, wordt bijgewoond door meer dan
100 hoofdredacteuren uit 22 landen,
waaronder Nederland. De afgevaar
digden, die op deze conferentie de
wereldproblemen zullen bespreken,
werden Dinsdag verwelkomd door de
Oostenrijkse kanselier, dr. Julius
Raab.
De voorzitter van het instituut,
Lester Markel van de „New York
Times", legde in zijn openingsrede de
nadruk op de functie van net insti
tuut voor bevordering van een vrije
uitwisseling van nieuws in de wereld.
„Het grondprobleem in de wereld is
begrip, en er kan geen begrip zijn,
tenzij er goede voorlichting is. Wij
menen, dat dagbladen een eerste bron
voor deze voorlichting moeten zijn",
aldus Markel.
Half jaar voor verduistering
Bij arrest van het Haagse gerechts
hof is de oud-directeur K.L.B. van
een timmerfabriek te Rotterdam con
form de eis veroordeeld tot 6 maan
den gevangenisstraf wegens verduis
tering van 13.450 gulden, ten nadele
van deze fabriek. Het vonnis van de
rechtbank te Rotterdam, waarvan be
roep werd aangetekend, luidde 5
maanden gevangenisstraf, waarvan
drie maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaren.
Tijdens het bezoek van koningin Eli
sabeth aan Gibraltar, nam een hoge
officier prinses Anne mee naar de
beroemde apen.
Tekort aan onderwijzers
wordt steeds nijpender.
Over het tekort aan leerkrachten en
de overvolle klassen sprak dezer da
gen de algemeen secretaris van
Volksonderwijs, de heer P. van Thuyl,
op een vergadering van deze orga-
nistatie te Amsterdam.
In Januari van het vorig jaar zaten
194.000 kinderen in klassen van 40
44 leerlingen, 212.000 in klassen van
4549, 64.000 in klassen van 5054,
11.000 in klassen van 5559 en nog
1400 kinderen in klassen van 60 tot
64 leerlingen. De heer Van Thuyl be
toogde, dat er een zeer groot tekort
ïs aan onderwijzend personeel: verge
leken met 1950 3teeg het aantal met
tevervullen vacatures van 196 tot
355. In de laatste vjer jaar waren er
12.500 leerkrachten nodig, maar
slechts 10.500 behaalden het diploma,
en niet allen gingen in het onderwijs.
Voor de komende vier jaar schat men
het aantal geslaagden op 7500.
De heer Van Thuyl wees voorts op
de noodzaak van een drastische ver
hoging van de onderwijssalarissen,
teneinde dit tekort op te heffen.
Een resolutie, waarin bij regering
en volksvertegenwoordiging er op
wordt aangedrongen, de maatregelen
te treffen die aan deze onhoudbare
toestand op onderwijsgebied een einde
kunnen maken, werd met algemene
stemmen aangenomen.
IS EMIGRATIE NOG TOE TE JUICHEN?
Nederlandse handelsmissies naar
Rusland en China
Een voortgezette styging van de productie, een zeer krappe arbeids
markt, een weer toenemende bereidheid om te investeren, plannen tot uit
breiding van handelsrelaties met Sowjet Rusland en China, dat zijn enige
punten van de bespreking, die het bestuur van het Verbond van Nederland
se Werkgevers onder voorzitterschap van de heer T. J. Twijnstra Woens
dag te Amsterdam met vertegenwoordigers van de pers had.
Weliswaar blijft Nederland met zyn afhankelijkheid van im- en export
kwetsbaar voor invloeden van buiten maar aldaar, ook in Amerika, geven
de vooruitzichten geen reden tot pessimisme.
Het wordt steeds moeilijker voor
de uitbreidende industrie personeel te
vinden, zowel hoger personeel als ar
beiders. Men vraagt wel eens of
emigratie onder die omstandigheden
nog kan worden toegejuicht.
Hulde werd gebracht aan de ar
beidersorganisaties. die by de loons
verhogingen een voorzichtige politiek
hebben bevorderd. Men sprak de
hoop uit, dat de ondernemers blijk
zullen geven van eenzelfde wijsheid
indien de gelegenheid daartoe zich
mocht voordoen.
Het ware in elk geval te betreuren
als Nederland's concurrentie op de
wereldmarkt afhankelijk zou zijn van
lage lonen. Men moet echter niet
vergeten, dat de levensstandaard van
de arbeider zich na de oorlog beter
heeft hersteld dan die van de em
ployé en de intellectueel.
In industriële kringen worden plan
nen uitgewerkt tot uitbreiding van
In het paleis Soest dijk heeft Woens
dagmiddag een deputatie Fransen
aan H.M. Koningin Juliana het
„Grand Ooilier de VOrdre des Cheva
liers de la Courtoisie Francaise"
aangeboden. Madame Thome Pate-
notre, Senateur-Maire de Rambouil-
let, overhandigt H.M. de Franse on
derscheiding.
de handelsrelaties met Sowjet-Rus-
land. Waarschijnlijk zal over enige
weken onder auspiciën van het Ne-
derland-U.S.S.R.-instituut een Neder
landse missie van ruim twintig per
sonen naar Moskou vertrekken Er
zijn ook plannen voor het zenden
van zulk een handelsmissie naar Chi
na, maar de visa hiervoor moeten
nog worden aangevraagd.
Ten behoeve van een gemeenschap
pelijke handelspolitiek van de Bene
lux naar buiten zal waarschijnlijk
een permanent overlegsorgaan van
industrie-organisaties in het leven
worden geroepen. Het verbond ver
wacht, dat enige publiekrechtelijke
organen in de industriesector bin
nenkort tot stand zullen komen. Naar
de mening van het verbond behoort
het initiatief daartoe van bedrijfs-
genoten uit te gaan.
Hilversummer overleed
na bruiloftspartij.
De Hilversumse recherche zal een
lijkschouwing verrichten op het stof
felijk overschot van een* 45-jarige
Hilversummer, die onder abnormale
omstandigheden is overleden.
Medegedeeld wordt, dat liij dezer da
gen op een bruiloftspartij vertoefde,
doch door zyn familie de deur werd
uitgezet, omdat hij onder de invloed
van sterke drank was geraakt. Thuis
gekomen, zo meldt althans zyn echt
genote, kreeg hij berouw en sloeg
zich uit zelfverwijt hard tegen her
hoofd. Zij waarschuwde een dokter,
die een bedwelmend .middel zou heb
ben voorgeschreven. De volgende mor
gen bleek de man te zyn overleden.
Twee Sowjet-attaché's
verlaten Engeland.
De Sowjet-ambassadeur te Londen,
Jacob Malik, heeft aan de Engelse
minister van staat Selwyn Lloyd me
degedeeld, dat de twee assistent-lucht
vaartattaché's van zijn ambassade,
die beschuldigd waren van een poging
tot spionnage, zullen terugkeren naar
de Sowjet-Ünie, ingevolge het Britse
verzoek.
Het Wereldgebeuren
Geneeswijze voor kanker?
De voorzitter van het Britse ko
ninklijke college van chirurgen. Sir
Cecil Wakely, heeft Dinsdag te Lon
den gezegd, dat er naar hij persoon
lijk geloofde, spoedig een geneeswijze
voor kanker zou worden gevonden.
Wakely zei dit op een persconfe
rentie, die belegd was met het oog op
de de volgende week in het collegege
bouw beginnende conferentie van
Britse en Canadese chirurgen.
Hij voegde hieraan toe. dat Enge
land en de Verenigde Staten alles in
het werk stellen om de oorzaak van
het optreden van kanker te vinden.
NEHROEeist overdracht van
de Franse factoryen in India.
De premier van India, de heer
Nehroe, heeft een verre neef. die
lid is' van het Indiase parlement.
Deze neef, de heer R. K. Nehroe,
houdt zich in dat parlement nogal
druk bezig met enkele Kleine ..smet
ten". die op de overigens zo vlekke
loze onafhankelijkheid van India rus
ten.
Deze kleine smetten zijn althans
in de ogen van R K- Nehroe en zijn
volgelingen de uiterst minimale ge
bieden, die Frankrijk en Portugal nog
bezitten op de Voor-Indische kust
Frankrijk heeft vier van deze ..fac
torijen". waarvan het in het verleden
veel voordeel heeft getrokken, omdat
die factorijen middelpunten waren
van de Franse handel op Voor-Indië-
Portugal heeft de factorij Goa. waar
aan het al evenzeer aangename her
inneringen heeft als Frankrijk aan de
zijne.
De Franse factorijen de bekend
ste is Pondicherry omvatten een
zo klein gebied, dat daarop slechts
300.000 zielen wonen, van wie de
meesten geboren en getogen Voor-
Indiërs zijn.
Met het Portugese Goa ligt de
zaak evenwel anders. Dit ge
bied heeft in hoofdzaak een
Portugees sprekende bevolking, die
rooms-katholiek is en die weliswaar
gemengd-bloedig is. maar die zich
zeer sterk verwant gevoelt aan Por
tugal.
Het Goa'se grondgebied is ook wat
groter dan van de Franse factorijen
en er zijn na 1916 een serie belang
rijke mijnbedrijven ontstaan, waar
voor uit India ongeveer 100.000 ar
beidskrachten werden aangetrokken.
De Portugezen hebben plechtig ge
weigerd de overdracht «n Goa aan
de staat India in overweging te ne
men. Ze worden daarbij gesteund
door vrijwel de gehèle bevolking van
Goa. wantmen betaalt onder
Portugees bestuur geen inkomstenbe
lasting en de andere belastingen zijn
practisch te verwaarlozen.
Daardoor kon het gebeuren, dat
zelfs de Goa'se mijndirecteuren, die uit
India afkomstig zyn. helemaal niet
geporteerd zijn voor de opname van
Goa in de Indiase staat-
In de Franse factorijen ligt de kwes
tie anders. Jarenlang namen de in
woners onverschillig van welke
landaard een pro-Frans standpunt
in, omdat er ook in die gebieden op
vlottere wijze geld werd verdiend dan
in India.
Maar sedert India een stokje voor
de „smokkelmogelijkheden" en boven
dien in andere opzichten de bestaans-
kansen voor de factorij-mensen be
perkte, deed zich een gedeeltelijke
ommezwaai voor.
Er zijn nu in enkele der factorijen
groepen inwoners, die aansluiting bij
India willen.
Frankrijk heeft zich daarom bereid
verklaard in deze gebieden een volks
stemming te laten houden, die moet
beslissen over de vraag óy welk land
men wil behoren.
Intussen hebben zich een reeks in
cidenten voorgedaan, waarbij mensen
van India hei gezag in handen namen
in „speldeknopgebieden", die als
Franse enclaves even buiten Pondi
cherry lagen. Frankrijk was niet in
staat daar het Franse gezag te her
stellen zonder ernstige conflicten uit
te lokken en het liet de zaak blauw-
blauw.
Ook de gemeenteraden van de vier
factorijen bleken meer en meer ge
porteerd voor de overdracht aan In
dia.
Nu is het dan zover, dat er gehan
deld moet worden. Vrijdag
morgen begint een afgevaar
digde van India te Parijs besprekingen
over de overdracht.
Deze afgevaardigde is de heer R.
K. Nehroe Hij zal zich tegen een
volksstemming verzetten, want naar
zijn mening is een „vrije" volksstem
ming onmogelijk zolang de factorij-
mensen nog zuchten onder de Franse
„onderdrukking".
Het zal dus een overdracht zonder
meer moeten worden en Frankrijk zal
daar vermoedelijk wel in toestemmen.
Bij de grote zorgen, die het Franse
volk heeft, is de kwestie van de Fran
se factorijen eigenlijk een onbedui
dendheidje.
Men kan niet al te zeer verkleefd
zijn aan een glorieus verleden als het
heden zo tragisch-moeilijk is!!!
Dat ziet men te Parijs heel wel in!
