Burgemeester Ben West sloopt
30 pet van zijn stad
Eerbiedig saluut voor Zeeuwse
Limerick-poëten
WITBOEK OVER ONTVOERING
DER JOODSE KINDEREN
VROUW TE WEESPERKARSPEL
SLOEG HAAR BUURMAN DOOD
De grote
Nederlandse bedrijven
MICHELIN
ZATERDAG 8 MEI 1954
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
DE AMERIKAAN EN ZIJN KROTTEN
Van de 175.000 inwoners van Nashville
worden er 66.000 verdreven
Ben West, burgemeester van Nashville, de hoofdstad van Tennessee,
Is van huis uit advocaat. Hij heeft zyn kiezers wonde r-wat beloofd tydens
de campagne, waarin hij zijn ambt veroverd heeft. En nu is hij dan ge
trouwelijk doende na te komen wat hy allemaal heeft aangekondingd.
Hy behoort tot het slag mensen, dat het niet bij beloven laat. In zyn
werkkamer hangen aan de wand achter hem een verzilverde slopers
hamer en een verzilverde grondwerkersschop. Hy heeft beide ambtshalve
gehanteerd. Dit typeert hem, hy sloopt en hy bouwt. Beter zou hij niet
kunnen doen. Het is trouwens de voornaamste bezigheid van duizenden
Amerikaanse burgemeesters: slopen en bouwen. Of liever: slopen en we
gen aanleggen. Het bouwen volgt dan vanzelf wel.
Twee duizend hectare Jcrotten in een
enkele slud ter grootte van Utrecht.
Dat was het oude beeld van Nashville
(Ver. Staten
Nashville is een typische Ameri
kaanse stad, snel geroeid en dus on
evenwichtig. De harmonie van zo
menige Europese stad, verworven
dank zy een gestage ontwikkeling,
van fase tot fase zorgvuldig bestu
deerd en voorbereid, ontbreekt in
verreweg de meeste Amerikaanse
steden. Ook in Nashville, dat 175.000
inwoners telt, die zesduizend hecta
res bewonen. Daarvan bestaan twee
duizend hectares uitkrotten. Ja,
een oppervlakte van vier bij vijf ki
lometer louter sloppen. Erbarmelijke
en afzichtelijke krotten. Ook in dit
opzicht echter is Nashviile geen uit
zondering. Overal in Amerika zijn
sloppen. Overal in de welvarende
Verenigde Staten.
door G. WERKMAN
Hoe kan dat? zult u vragen. Daar
zijn twee redenen voor: le. tot aan
de dagen van president F. D. Roose
velt maakte niemand zich druk om
krotten; 2e men heeft eenvoudig
nog niet de tijd gehad om ze alle
maal op te ruimen. Er is geen spra
ke van gebrek aan geldmiddelen. Men
moet eenvoudig de zaak flink aan
pakken, d.w.z. de zaak ^bestuderen,
een plan opstellen, het plan laten
goedkeuren, de financiering regelen
en vervolgens tot de uitvoering op
dracht geven. Net als hier dus, maar
met dit verschil, dat er ginds iets
meer tempo in zit, omdat men niet
door gebrek aan geldmiddelen wordt
geremd.
ANDERE AANPAK.
Ik zeg niet dat elk gemeentebe
stuur ginds zwemt in de geldmidde
len, maar men denkt er langs ande
re lijnen en daardoor schynt men er
gemakkelijker te komen
Kijk, zegt de heer West, hier is
Capitol Hill het centrum van de
stad. Daaromheen liggen de sloppen,
u weet wel, die romantische houten
huisjes uit de cowboy-films, die zich
zo goed lenen voor 'straatgevechten
tussen koedieven en beschermers-
van-have-en-goed. Die dingen zyn
mooiop de film, maar niet om
in te wonen. Daarom hebben wij be
sloten om de hele buurt te slopen.
Ja, wij verdrijven duizenden uit hun
woning, maar daar wordt voor ge
zorgd aan de buitenkant van de stad.
Dat is een zaak van grote beteke
nis, maar het stadsbestuur bemoeit
er zich niet mee. Voor ons is de
hoofdzaak, dat wij ruimte krijgen in
de binnenstad. Een enorme ruimte.
Daar leggen wy brede straten aan
met veel parkeerruimte en veel plant
soen en hier en daar een bouw-ter-
rein. De maquette is gereed. Nash
ville wordt een prachtige stad en wij
zullen er wel bij varen bovendien.
Want als wy alle krotten hebben op
gekocht, alle slopers hebben betaafd,
alle straten hebben aangelegd, met
inbegrip van riolen en zo en wij ver
kopen dan de overschietende bouw
terreinen, verdienen wij er ook nog
aan, dank zij
En dan volgt er een financieel-
technische uiteenzetting over kosten
verdeling. Er is natuurlijk wèl spra
ke van. verlies, maar de federale re
gering springt by en naderhand pro
fiteert de stad van een grótere op
brengst der stedelijke belastingen.
DE N. H. A.
Maar volgen wij de verdreven krot
bewoners. Inderdaad is het zo, dat
de stad er niet naar omkijkt. Ge
meentewoningen bestaan er niet en
verenigingsgebouw is een onvertaal
bare term. Er is echter een Nashville
Housing Authority. d.w.z. een huis
vestingscomité, dat georganiseerd is
als een naamloze vennootschap. Het
is bij de wet ingesteld door de rege
ring van Tennessee, de staat waar
van Nashville de hoofdstad is. Het
comité bestaat uit vijf personen, die
benoemd worden door de burgemees
ter van de stad. Maar als het comi
té geld tekort komt, moet het noch
bij de stad, noch bij de staat aan
kloppen, maar bij de federale rege
ring te Washington.
Dit comité dan men vindt ver
scheidene instellingen van deze aard
in de V. S. is in 1939 begonnen
met het bouwen van woningen voor
krotbewoners. Het moest er in 1941
mee ophouden en kon pas in 1949
verder gaan. Sedertdien bouwt men
weer. Er zijn in deze stad 4500 wo
ningen gereed gekomen, waarin
20.000 mensen onderdak hebben ge
vonden. De stad telt echter 33.000
negers en evenveel arme blanken, die
alle voor een N.H.A.-huis in aanmer
king komen. Het programma is dus
pas voor een-derde uitgevoerd. De
uitvoering houdt gelyke tred met de
afbraak van de krotten in de binnen
stad.
£>e werkwijze is naar onze maat
staven heel eigenaardig, maar zij
schynt zeer doeltreffend te zyn. De
N.H.A. koopt grond, laat een com
plex woningen ontwerpen en besteedt
het aan. Zodra de aannemer zal gaan
bouwen en er dus geregeld betaald
moet worden leent het comité geld
van de banken voor de duur van 90
dagen tegen een half procent rente.
Na 90 dagen worden die leningen
vervangen door langlopende (veertig
jaar) tegen gemiddeld 2.5 procent
rente. Rente, aflossing en onkosten'
kunnen dan echter betaald worden
uit de huuropbrengst, want als men
eenmaal bouwt, duurt het geen drie
maanden of de eerste woningen kun
nen betrokken worden.
LAAG INKOMEN, HOGE HUUR.
Als huurders komen alleen in aan
merking hoofden-van-gezinnen met
een laag inkomen, d.w.z. van minder
dan 3000 dollar per jaar. Negers en
blanken worden gelijkelijk behandelt,
krijgen dezelfde woningen, maar wo
nen niet door elkaar. De huur be
draagt 20 procent van het inkomen.
Dat is een betrekkelijk hoog bedrag,
maar daarvoor heeft men dan behal
ve de huur ook de electriciteit, het
gas en 't water betaald. De stad Nash
ville is namelyk garant voor de beta
ling van energie- en waterrekenin
gen en de N.H.A. betaalt daarvoor
de stad 10 pet. van haar huurop
brengst. Zij heeft verder een eigen
staf van ambtenaren te onderhouden.
Niettemin is het zo, dat zij op haar
vooroorlogse woningen niet meer dan
8 procent verlies lijdt. Dat tekort
wordt door het federale ministerie
van Sociale Zaken te Washington bij
gepast.
De woningen, die de N.H.A. te
genwoordig bouwt, zyn niet mooi;
noch getuigt het stratenplan van
enige fantasie. Maar er is ruimte,
licht en lucht en binnen is er veel
ferief. Eén grote'woonkamer en vol-
oende slaapkamers, een keuken, die
groot genoeg is om tevens als eet
kamer dienst te doen. Er is centrale
verwarming, gas, electriciteit, water,
heetwatervoorziening, badkamer,
electrisch fornuis, yskast en elec-
trische wasmachine. Al dit gerief is
bij de huur inbegrepen. Dat lykt bij
zonder luxueus, maar op de totale
bouwkosten betekenen zy zo weinig,
dat het achterwege laten van zulk
een uitrusting nauwelijks van invloed
zou zijn op de huur. De algemene op
vatting is zo. dat men liever een
hoge huur betaalt dan al deze dingen
mist.
Evenals de federale regering te
Washington heeft ook elk der 48 sta
ten een Capitol, dat meestal op een
heuvel is gelegen. Dat Capitol is dan
de zetel van de gouverneur, van het
staatsparlement en van een klein
deel der ambtenarij. Oorspronkelijk
zetelden èn de regering èn het parle
ment èn het gerechtshof in het Ca-
Eitol, maar tengevolge van de groei
i het hof doorgaans verdreven naar
een eigen gebouw en is de ambtena
rij verspreid over een aantal staats
gebouwen rondom Capitol Hill.
DE ZAAK-ANNEKE BEEKMAN.
Belangen van de kinderen
gaven de doorslag.
De commissies voor de algemene
zaken van 't Nederlands-Israëlietiscli
en liet Portugees-Israëlietiseh kerk
genootschap hebben een witboek uit
gegeven over de verdwijning van .An
neke Beekman en Rebecca (Betty)
Melliado. Het witboek zal o.m. wor
den toegezonden aan de leden van de
ministerraad en de Sta ten-Gene raai,
de hoogste rechtscolleges en de voog
dijraden.
Deze publicatie van feiten en do
cumenten over de verdwijning van de
twee oorlogspleegkinderen was in
eerste lezing nagenoeg gereed, toen
door de ontdekking van de twee kin
deren in Belgische kloosters het ma
teriaal moest worden aangevuld. Men
DRIE JAAR GEVANGENISSTRAF GEËIST.
Zij wierp het lijk in een
kelder.
Schynbaar onbewogen heeft de
thans 38-jarige mevrouw E. J. van
H. S. uit Weesperkarspel, die vol
gens liaar eigen verklaringen op" 3
Juli van het vorig jaar 's morgens in
de kleine keuken, van haar woning
haar 63-jarige buurman G. van der
R, met een treefje van een driépits
petroleumstel doodsloeg, Donderdag
middag weer voor de Amsterdamse
rechtbank terecht gestaan.
Men zal zich herinneren had de of
ficier van justitie, in December bij
de eerste behandeling van dit proces,
wegens doodslag drie jaar tegen
haar geëist. De rechtbank hield de
uitspraak echter aan om in de wo
ning een schouw te verrichten.
Nadat het college zich daar van
de situatie op de hoogte had gesteld,
werd het onderzoek opnieuw aange
houden. De rechtbank wenste een
tweede psychiatrisch rapport over
de verdachte.
Dit tweede rapport kwam Donder
dag ter sprake.
De rapporteur, de zenuwarts Fnr-
tanier, zeide te geloven, dat het ver
haal van de vrouw geloofwaardig is.
Volgens haar verklaring toonde de
buurman haar een aantal bankbiljet
ten als beloning voor een onoirbaar
voorstel, dat hij haar deed. Toen zij
hierop niet in wilde gaan zou hij
haar hebben aangevallen, waarop zy
hem met het treefje, dat ze net af
gewassen had en dat ze aan het af
drogen was, ter verdediging een har
de slag op het hoofd zou hebben ge
geven. Daarna is de vrouw blijkbaar
m een schemertoestand geraakt.
Zij zou, toen de man op de grond
lag, nog hebben doorgeslagen en uit
eindelijk het lyk hebben weggesleept
en via een luik in een kelder hebben
geworpen.
Onomstotelijke zekerheid, dat het
eerste deel van dit verhaal juist is,
kon niet verkregen worden. Er is
gedacht aan hypnose om de vrouw
de gebeurtenissen precies te laten
vertellen, maar de psychiater meen
de, dat men het recht niet heeft zo
iets te proberen.
De officier eiste opnieuw drie jaar
gevangenisstraf. De verdediger pleit
te vrijspraak op grond van noodweer.
De vrouw bevindt zich thans op
vrije voeten.
zal zich herinneren, dat de verzorg
ster van Anneke Beekman, mej. E.
van Moorst, zichzelf en het kind op
het laatste moment aan de gerech
tigheid wisten te onttrekken.
De zaak der verdwenen kinderen,
aldus het witboek, is niet alleen een
zaak van de Joodse gemeenschap,
maar het is een kwestie van schen
ding van de rechten van de mens.
Wie in het bijzonder de verschil
lende gerechtelijke stukken, zowel de
requesten als de vonnissen leest, zal
inzien dat niet in' de eerste plaats
de strenge regels van het recht,
maar veeleer de belangen van het
kind juist bij de door de rechter ge
stelde oplossing de doorslag gaven.
Men stelle het niet voor, aldus het
witboek, alsof een Joodse voogdij zou
betekenen geestelijk geweld aan een
kinderziel. Wie zo de zaak stelt moet
zelf niet vry uit gaan.
De helft van de ruim 100 pagina's
van het witboek is gewyd aan alles
wat zich reeds na de bevrijding met
betrekking tot de meisjes heeft af
gespeeld: de ontvoeringen van de
beide kinderen, de arrestaties van
de dames Van Moorst te Hilversum,
alsook de publicaties van de zijde
der Joodse en R.K. kerkgenootschap
pen uit de laatste maanden.
In het tweede deel van het witboek
is een groot aantal artikelen uit dag
en weekbladen opgenomen.
Nieuwe woningen voor de arbeiders
van Nashville (Ver. StatenJ
Wapensmokkelarij
naar Nicaragua.
Russische herkomst.
De regering van Nicaragua (Mid
den Amerika) heeft Donderdag ver
klaard, dat er zich aan de kusten van
Nicaragua een uitgebreide wapen
smokkel afspeelt. De regering had
een onderzoek ingesteld, nadat aan
de Stille-oceaankust een aantal ma
len een onbekende duikboot werd
waargenomen. Het onderzoek leidde
tot de ontdekking van verscheidene
opslagplaatsen van clandestien inge
voerde wapenen in het kustgebied
waar de duikboot was gezien.
In regeringskringen zeide men, dat
deze waDenen deels van Russische
makelij zijn en aangevoerd werden
uit landen achter „net ijzeren gor
dijn".
President Somoza heeft Donderdag
op een bijeenkomst van het corps
diplomatique en journalisten een
aantal van het strand bij San Martin
gevonden wapens getoond. Er wren
onder meer Russische geweren en
verder machinegeweren, die waar
schijnlijk in Tsjecho-Slowakije waren
gemaakt.
Bij het laden van een in het Corn.
Douweskanaal te Amsterdam liggende
dekschuit is de lading, ca. 80 ton ijzeren
platen, gaan schuiven. De schuit kapseis
de. waarbij de 46-jarige J. Rollmann te
water viel en verdronk.
Advertentie.
GEEN SLIMMERIK ZONDER LIMERICK (II)
Zeeuivse humor bloeide weelderig
schenken hun vertrouwen
Ook U kunt zich
Zeeland kan gerust zijn! De al-oude Zeeuwse humor bloeit nog weelde
rig. De honderden limericks, „sperkel end" van esprit en ondeugendheid, die
onze bureaux enige dagen onveilig maakten, hebben het weer eens bewe
zen. Onze intelligentie-quotiënt kan er onmogelijk slecht op staan, want
een limerick maak je nu zómaar niet. Niet ten onrechte bromde één onzer
inzenders, dat hij de eerste limerick van Shakspaere nog lezen moest. Het
was een ware invasie en de grote meerderheid was nog van goede qualiteit
ook. Wij zeggen onze lezers om te beginnen hartelijk dank voor deze
krachtdadige medewerking en brengen hun een eerbiedig saluut voor de
berg nonsens, die ze ons hebben gepresenteerd! Uit alle hoeken is het ge
komen, Oma's en jongetjes, doktoren en handarbeiders en ingenieurs, pre
dikanten, secretaresjes en accountants, zeemannen en sanatoriumpatiën
ten, allen hebben zij de influisteringen van de speelse Muze opgevangen en
er zijn acrobatische toeren verricht in het geestelijke door deftige
mannen en bezadigde mevrouwen, van wie men dit in de wandeling nim
mer zou geloven. Nogmaals: ons aller-eerbiedigst sauut!
Maar een beetje met de handen in
't haar zitten we nu wèl. Want hoe
wil men zóveel poëtische deugd be
lonen zonder ver over de schreef van
toegemeten ruimte en crediet te
gaan? We zijn in vredesnaam maar
gaan zeven en ziften. In vele gevallen
niet zonder grond, want dikwijls
heeft U zich niet aan de opgaaf ge
houden. De al te lang ingetoomde
en gedwarsboomde scheppingsdrang
vond het blijkbaar zó plezierig eens
eindelijk rond te kunnen dartelen,
dat ze alle staketsels negeerde. Met
allergenoeglijkst resultaat vaak, maar
dat buiten mededinging moest blij
ven. En het rhythme, ja, dat was
wel vaak nog niet „je dèt". Enfin,
na veel schiften en tobben bleef er
dan een keurbende over van altyd
nog zestien man. Dit keurcorps ver
deelden we in drie colonne's: die der
zagende maagden, die der gruwels
pur sang en die der basterdgruwel-
tjes. Ze vormen tezamen de onder
staande ere-galerij.
Allereerst dan de maagden, die
een wonderbaarlijke vindingrijkheid
aan de dag legden in de motivering
van haar wrede oedrag. Het ant
woord: „hij heeft er zelf om ge
vraagd" moesten we afwijzen, om de
èl te zeer voor de hand liggende
nietvoordehandliggendheid dezer re
pliek. De meest ingenieuze antwoor
den luidden:
„Als Pa was hy niet zo geslaagd"
de echt jonkvrouwelijke kieskeu
righeid van dit antwoord uit Baar
land (Mevr. H. C. S.H.) verleent
het een byzonder aroma
„Hij had om inwoning gevraagd"
(een Vlissings motief van J. de Z.,
zó treffend, dat men het meisje byna
van rechtsvervolging zou ontslaan)
,,'t Is schoonmaak, hij moest uit
geraagd" (van P. F. te Middelburg),
alsmede een explicatie, waartegen je
eigenlyk niets inbrengen kan;
„Hij werd zo vreeslyk graag be
klaagd", aldus P. J. W. te Biggekcr-
ke que voulez-vous? zeggen onze
Benelux-bu urmannen
„Ik had hem anders dóórgeknaagd"
bekent de firma v. d. B.D. te Ter-
neuzen grimmigj en dan volgen er
nóg enige van dit blijkbaar frequen
te soort:
„Een ander had het niet gewaagd"
(P. B. te Renkum);
„Door-bréken vond ik wat ge
waagd" (idem);
„Twee halven heeft mij méér
behaagd" (Mevr. 3Lv. d. S. te Brui-
nisse èn D. B. te Middelburg).
„Ik kreeg er 't mes niet dóórge-
jaagd" (L. M. C. N. te Vlisslngen).
We hebben het niet gewaagd tus
sen deze gevaarlijke dames te kie
zen. We vonden haar allen even
charmant en hebben er dus maar
om geloot. Mevrouw J. Michaëlis
v. d. Schroeff te Bruinisse draagt de
prijs weg in dit rayon.
Ten dienste van de lezers, die
deze rubriek niet van het begin af
volgden: de historie luidde:
Het was een hele wijze maagd,
Die had haar Vader dóórgezaagd.
Toen men haar vroeg: zeg wijze,
Wat hoéfde dat?, toen zei ze:
Gevraagd werd nu, hieraan een
laatste regel te fabriceren.
DE GRUWELKAMER.
Bij de tweede en derde kohorte,
die van de gruwelkamer, eerst even
de opmerking: dat een gruwelver-
haaltje op zichzelf en sec natuurlijk
niet voldoende is; de komische noot
is hier onmisbaar; men moet ondènks
het ijzingwekkende in een lach schie
ten. Voorts heeft men niet altijd
zuiver onderscheiden tussen „hét
sterke verhaal" en het gruwelt je, een
onderscheiding, die ook niet altijd
makkelijk valt. Vandaar en ook
omdat we een zwak hebben voor
sterke verhalen dat we de groep
simili's, hoewel eigenlijk al wat over
de schreef, nog maar mee hebben
laten doem En dan nu de ere-galery.
GRUWELKAMER.
I.
Ik spitte in de hard bevroren grond
Tot ik mijn tante eindelijk vond.
En al wat er bewoog:
Haar grote glazen oog!
Verbaasd maar kalm keek zy in 't
[rond.
(A. R. te Kloetinge)
n.
Een timmermansknecht in Vier-
[houten
Had zyn meisje in een ton inge-
[zouten.
Vroeg men hem om de reden.
Dan zei hij tevreden:
Noe hè'k van de winter wat bouten.
(R. V. te Vlissingen)
(Vervolg op pag. 10)
