Geheime militaire overeenkomst in
E.D.G. is in strijd met Grondwet
TWAALF HOGE ONDERSCHEIDINGEN IN ZEELAND
reukstoffen
PREMIERS VAN ZUID-AZIE OVER
INDO-CHINA
VRIJDAG 30 APRIL 1954
PROVIN Cl ALE ZEEUW3E COURANT
3
PROF. GERRETSON IN EERSTE KAMER:
Verontrusting over de internationale
situatie
Bij de behandeling van de begroting van het departement van buiten
landse zaken Donderdagmiddag in de Eerste Kamer, eritiseerde de com
munist Geugjes de Amerikaanse politiek in het Verre Oosten en verheugde
zich dat de Nederlandse regering niet mee wil doen aan „een agressief
verband in het Verre Oosten". De N.A.V.O. noemde hij een Amerikaans in
strument en ook van de E.D.G. toonde hy zich een tegenstander, hy drong
aan op verandering van het buitenlands beleid wat de E.D.G. betreft en
voorts verweet hij de regering, dat zij eerst thans, onder druk, heeft toege
geven, dat er een „geheime overeenkomst" (van militaire aard) bij het
E.V.G.-verdrag hoort.
Zyn partijgenoot Brandenburg verweet de ministers dat zij tijdens de
rede van Je heer Geugjes met hun duimen in hun vest hadden gezeten' en
tydens het betoog geen letter hadden opgeschreven. Hij diende een motie
van orde in, waarin de houding van de ministers in deze veroordeeld wordt.
Sprekers bitterheid over de gang
van zaken in de wereld en zijn onge
rustheid over de ge'estelijke ontwik
keling van de leidende volken in de
wereld znn de laatste jaren niet ver
beterd. Met name noemde hg het
Amerikaanse McCarthyïsme. Wat be
treft Indonesië stelt hij prijs op de
best mogelijke zakelijke relaties, met
de nadruk op zakelijke. Alle andere
sentimenten wil hij bewust afsnijden.
De heer Ruys de Beerenbrouck (K.
V.P.) constateerde, dat er in Indone
sië een stroming is, die het nationale
principe boven het algemeen welzijn
stelt. Naast sterke anti-Nederlandse
verschijnselen had hij echter ook ge
luiden gehoord, die wijzen op toenade
ring en op goede persoonlijke contac
ten.
Wat de rechtszekerheid in Indone
sië betreft, zag hij reden tot grote
bezorgdheid.
Tegen heropening van de onder
handelingen tussen ons land en Indo
nesië had hij geen bezwaar, mits dit
laatste land zich verbindt tot een re
delijke houding inzake Nieuw-Guinea.
Ook de heer Algra (A.R.) had
waardering voor de bekwaamheid
van de ministers, maar evenals de
heer Schermerhorn noemde hij de in
ternationale situatie verontrustend.
Tenslotte werd nog het woord ge
voerd door de heren Wendelaar (V.V.
D.) en Sassen (K.V.P.).
De heer Wendelaar betoogde o.m.
dat onderhandelingen met Indonesië
alleen mogen worden geopend, indien
Met 262 stemmen werd het voor
stel om de motie van orde niet in be
handeling te nemen aangenomen.
De heer Gerretson (C.H.) betuigde
in het algemeen zijn instemming met
het buitenlands beleid, onder voorbe
houd evenwel dat de praktijk van het
beleid overeenstemt met de theorie.
Hij was van mening, dat de rege
ring de geheime militaire overeen
komst in de E.D.G. gesloten heeft in
strijd met de Grondwet. Waarom mag
de Belgische volksvertegenwoordi
ging wel kennis nemen van de con
tingenten der Nederlandse militaire
bijdrage en de Nederlandse niet, zo
vroeg spr. de minister. De regering
heeft in deze gefaald in haar consti
tutionele plicht, zo betoogde de heer
Gerretson.
De volgende spr. de heer Beauford
(K.V.P.) had op enige punten critiek,
maar overigens had hij veel waarde
ring voor het werk der ministers. Hij
zeide o.m., dat de Nederlandse inter
nationale politiek een combinatie zal
moeten zijn van realisme en idealis
me.
De heer Schermerhorn (Arb.) wees
de tegenwoordig nogal eens gefor
meerde stelling af; dat de waterstof
bom een middel kan zijn om de vre
de te bewaren.
195.
Lang heeft men gemeend dat reuk
stoffen een soort uitstraling hadden
waardoor ons reukorgaan geprikkeld
werd, zodat het ruiken in wezen te
vergelijken zou zijn met het zien. Voor
deze stralingstheorie pleiten verschil
lende omstandigheden, zoals bijv. het
feit dat sommige reukstoffen jaren
lang geur afgeven zonder in gewicht
af te nemen. Muskus kan jaren ach
tereen als reukstof dienst doen, zon
der dat enig gewichtsverschil valt te
constateren. Daar staat echter tegen
over dat deze si^, water aantrekt, zo
dat het zeer goed mogelijk is dat tóch
gewichtsverlies plaats vindt, doch dat
dit door water wordt aangevuld. Een
ander argument dat vroeger ten gun
ste van de stralingstheorie werd aan
gevoerd, lag in het feit, dat een met
de reukorganen waargenomen geur
gewoonlijk niet met chemische midde
len kan worden aangetoond. De vorige
maal hebben toe echter gezien, dat ons
reukoraaan aanzienlijk scherper is
dan de middelen die in de laboratoria
kunnen worden aangewend.
Algemeen wordt tegenwoordig de
tegenhanger van de stralingstheorie
aanvaard, dus de opvatting dat wij
wel degelijk iets stoffelijks ruiken, een
ijl gas, dat zich van de reukstof los
maakt en de reukcellen in de neus
prikkelt. Indien zich zwavelwaterstof
in de atmosfeer bevindt, wordt een in
loodacetaat gedrenkt vloeipapiertje
zwart omdat zich loodsulfide vormt.
Hieruit blijkt dus dat geur geen stra
ling, maar een stoffelijk iets is. Bo
vendien kunnen geuren door de wind
worden meegevierd, hetgeen van
straling bezwaarlijk kan worden ver
ondersteld.
Maai vinden
we het ontstaan
van geur door het
rondzweven van
deeltjes reukstof
erg begrijpelijk,
desondanks blijven
er allerlei vraag
tekens bestaan.
Wanneer er sprake
is van een soort
verdamping, zou deze verdamping be.
vordera kunnen worden, bijv. door
alle reukstof als het ware uit een
vooricerp te zuigen. Christiaan Huy-
gens heeft dit drie eeuwen geleden
reeds geprobeerd door met een lucht
pomp te trachten alle reukstof uit een
rozenknop te rnnpem. Nadat de knop
twee weken in een luchtledige was
geweest, geurde zij echter nog even
sterk als te voren. Misschien ver
vluchtigt de geur pas wanneer er oxy-
datie met de buitenlucht plaats vindt.
Hoe het ook zij, zo eenvoudig als het
lijkt, is het vraagstuk geenszins.
Waarom blijft een rubber gasslang al
tijd naar gas ruiken, ook al is er
slechts één keer gas doorheen ge
voerdWe kunnen wel zeggen dat de
reukstof zich in dergelijke gevallen
als een dun laagje aan het voorwerp
hecht en misschien zélfs wel in de
oppervlakkige lagen binnen dringt,
maar begrijpelijker wordt de zaak
toch niet. Want indien jaar in jaar uit
reukstof uit dit laagje wordt afgege
ven, moet die stof toch ééns opraken
en het voorwerp daardoor reukloos
wordent Hoe is het dan te verklaren
dat de rubber slang blijft ruiken, zo
lang zij bestaat f
Zo zijn er nog talloos vele raadselen
op het gebied van de reukstoffen. Het
is echter niet de bedoeling U daarmee
te vermoeien, want we moeten het
nog steeds hebben over een veel be
langrijker mysterie: n.l. hóe ruiken
wijf
H. PétUlon.
aan verschillende bezwaren zou zyn
tegemoet gekomen.
De heer Sassen sprak o.m. over de
„onbeschaamde grensschendingen"
door de Duitsers. Hij hoopte, dat de
regering in deze kwestie niet over
zich zou laten lopen.
De ministers zullen op 6 Mei de
sprekers antwoorden.
Vreemde vliegtuigen
boven Scandinavië.
Tsjechische bommenwerpers?
Volgens een boodschap van het
Deense schip „Ficaria", dat op weg
was tussen Esbjerg en Londen, heeft
het vaartuig een Tsjechoslowaakse
bommenwerper gezien, die op een af
stand van ongeveer 30 mijl ten Zui
den van het lichtschip „Pit" boven
de „Ficaria" cirkelde, aldus meldt
een Deens persbureau. De rederij
heeft verklaard van het schip geen
desbetreffend bericht ontvangen te
hebben.
Uit Deense militaire kringen werd
vernomen, dat des nachts vliegtuigen
boven Deens gebied zijn gehoord. Zij
vlogen met navigatielichten, doch rea
geerden niet op het verzoek zich be
kend te maken. Aanvankelijk had
men gemeend, dat de toestellen wil
den landen en men had de landings-
lichten aangedraaid. Naar het geluid
te oordelen had men hier met zware
bommenwerpers te doen.
Ook uit Zweden komen berichten
over niet-geïdentificeerde vliegtui
gen, die boven de Gotland- en de
Alands-eilanden gevlogen hebben.
Het Zweedse leger bevestigde later,
dat niet geïdentificeerde vreemde
vliegtuigen Woensdagnacht boven
Zweden hebben gevlogen. Volgens
een communiqué van het leger heb
ben straalvliegtuigen over net dis
trict Aengelholm in Zuidwest Zwe
den gevlogen.
Er is ook melding gemaakt van
nog vijf vluchten boven Zweeds ge
bied. Men brengt dit in verband met
Sowjetrussische lucht- en vlootma-
noeuvres in het Zuidelijke deel van de
Oostzee.
Een man uit Sigtuna, ten Noorden
van Stockholm, beweert tenslotte,
Donderdagochtend vroeg een „vlie
gende schotel" te hebben gezien.
Eisenhower over de
conferentie van Genève.
Bevredigende regeling is
onmogelijk.
President Eisenhower heeft op zijn
wekelijkse persconferentie op vragen
geantwoord, dat het Congres de re
gering niet gemachtigd heeft, verder
te gaan dan geld en uitrusting te
leveren ten behoeve van de strijd in
Indo-China. Hij voegde er aan toe,
dat Amerika met in een oorlog zou
worden betrokken buiten het consti
tutionele proces om. „Dit houdt van
zelfsprekend in. dat de oorlog door
het Congres moet worden verklaard
Met betrekking tot de conferentie
van Genève zei de president, dat hg
een koers volgde, die tussen twee
uitersten leidde. Het ene uiterste
was onbereikbaar en het andere on
aanvaardbaar. Onaanvaardbaar was
het afbrokkelen van de gehele anti
communistische defensie in het Azi
atische gebied. Aan de andere kant
kon men in de huidige toestand niet
hopen op een volledig bevredigende
regeling met de communisten. Het
beste wat men kon bereiken was een
modus, volgens welke men het in de
practijk met elkaar zou kunnen stel
len." „Of dit te bereiken is weet ik
niet" zo voegde hij er aan toe.
GEEN BUITENLANDSE INTERVENTIE
Staken van het vuren
gevraagd
De premiers van India. Pakistan,
Ceylon. Birma en Indonesië zyn Don
derdag te Colombo overeengekomen,
dat er geen interventie door buiten
landse machten in Indo-China behoort
te zyn aldus werd uit betrouwbare
bron vernomen.
De betreffende mogendheden zou
den directe besprekingen moeten hou
den in het kader van de Geneefse
conferentie.
Ook waren de premiers van mening,
dat het vuren onmiddellijk gestaakt
moest worden onder toezicht van de
Verenigde Naties, die tevens op de
daarop volgende regeling zou moeten
toezien.
Het debat op Nehroes plan voor vre
de in Indo China eindigde met de door
alle ministers aanvaarde conclusie, dat
een oplossing in Indo China vooraf
moest worden gegaan door een „sfeer
van vrede" en een onafhankelijkheids
verklaring. zodra de omstandigheden
dit toelaten.
De ministers onderschreven Nehroes
voorstel tot staking van de proeven
met waterstofbommen.
Er werd geen officieel communi
qué uitgegeven.
Rondetafel conferentie
met de West.
Begint 20 Mei.
Thans heeft ook de Surinaamse de
legatie de uitnodiging aanvaard om
de Rondetafelconferentie tussen Ne
derland, Suriname en de Nederlandse
Antillen in Mei te beginnen.
Daar de leden van de Surinaamse
delegatie in verband met de vervoers
mogelijkheden pas op 19 Mei in Ne
derland aankomen, is de begindatum
van de R.T.C. vastgesteld op 20 Mei.
Ter gelegenheid van de verjaardag
van H.M. Koningin Juliana werden
vier inwoners van Zeeland benoemd
tot Officier in de Orde van Oranje
Nassau en acht tot Ridder in de Orde
van Oranje Nassau.
Tot Officier werden benoemd:
DS. A. W. M. ODÉ.
Ds. A W. M. Odé, predikant der
Hervormde Gemeente te Goes er
praeses van de Prov. Kerkvergade
ring van Zeeland.
•f>s. Odé werd in 1925 te Hoogvliet
in het ambt bevestigd. In 1938 deed
hij zijn intrede in Goes, waar hij me
de door zijn werk als voorzitter van
"de Prov. Kerkvergadering een be
langrijke plaats inneemt.
C. Kuiper, oud-inspecteur L.O. in de
inspectie Goes. De heer Kuiper begon
zijn loopbaan in Amsterdam als on
derwijzer en was voorts 21 jaar hoofd
van onderwijs en leraar aan de
kweekschool van de Heldringgestich
ten te Zetten. In 1936 werd hij in
specteur te Goes.
J. A. PIETERSE.
J. A. Pieterse te Goes, secretaris
Schade-Enquête-commissie in Middel
burg.
De heer Pieterse kwam in 1922 in
belastingdienst en zag zich in 1947 be
noemd tot hoofdinspecteur van 's Rijks
belastingen, nadat hij van 1933 tot
1940 als inspecteur der registratie en
domeinen in Goes had gewerkt en
na 1940 in gelijke functie te Middel
burg. Tijdens de bezetting werd hij
twee en een halve maand gegijzeld in
St. Michielsgestel. Sinds 1940 is de
heer Pieters tevens secretaris-pen
ningmeester van de Schade-enquête
commissie. Voorts is hij candidaat-
noteris en lid van de Kamer van Toe
zicht van notarissen en candidaat-
notarissen.
A. D. LITTOOY.
A D. Littooy, oud-voorzitter van
het burgerlijk armbestuur te Mid
delburg.
De heer Littooy was jarenlang
voorzitter van het burgerlijk armbe
stuur te Middelburg. Hij bekleedde
in deze stad, waar hij drukker en
uitgever was, een belangrijke positie.
MAJOOR J. POTTEBOOM.
Tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau, met de zwaarden, werd be
noemd majoor J. Potteboom, comman
dant der C.O.A.K. te Middelburg.
Sinds de terugkeer naai Middelburg
van de Centrale Opleiding Admi
nistratief kader was majoor Potte
boom commandant van deze dienst,
in welke functie hij zich te Middelburg
een vooraanstaande plaats in het open
bare leven verwierf.
Tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau werden benoemd:
Ir. H. de Lussanet de la Sablonière
te Middelburg, architect le klasse
Rijksgebouwendienst
Ir. De Lussanet kreeg destijds de
leiding van de restauratiewerkzaam
heden aan de Abdij-gebouwen in Mid
delburg en onder zijn directie kwam
een belangrijke vooruitgang tot stand,
zodat de Abdij weer een sieraad voor
de Zeeuwse hoofdstad werd.
F. B. G. de Meyer te Terneuzen,
oud-directeur der N.V. Aug. de Meijer
Zonen's Scheepvaart, Expeditie en
Agentuur Mij. Als directeur van deze
voor Terneuzen belangrijke maat
schappij, bekleedde de heer De Meyer
lange tijd een voorname positie in de
ze stad. Tevens vervulde hij vele func
ties in het openbare leven.
C. VAN BAAK.
C. van Baak te Goes, plv. inspecteur
Veeartsenij kundige Dienst, oud-direc
teur openbaar slachthuis. De heer
Van Baak kwam op 1 September 1911
als dierenarts te Goes. Van 1918 tot
1948 was hij tevens leraar aan de
Rijkslandbouwwinterschool. Jaren
lang was hij voorzitter van de afd.
Zeeland van de Ned. Mij. voor Die-
rengeneeskunde.
J. STRAUB.
J. Straub, wethouder te Kloetinge.
De heer Straub maakt reeds sinds
2 September 1919 deel uit van de
Kloetingse gemeenteraad, als lid van
de C.H.U. Sedert 31 Maart 1938 is hij
wethouder en bekleedt hij enkele
functies in het openbare leven.
C. M. ZEIJLER.
C. M. Zeijler, wethouder te Ooster-
land.
De heer Zeijler is ruim veertig jaar
raadslid geweest in Oosterland, waar
van ruim dertig jaar wethouder. In
Oosterland vervulde hij vele jaren
ook andere belangrijke functies.
J. VAN SPLUNDER.
J. van Splunder. wethouder te Zon-
nemaire.
De heer Van Splunder is raadslid
van Zonnemaire sinds 1919 en sedert
1940 wethouder van deze gemeente.
Tot op heden vervult hij ook tal van
functies in het openbare leven en is
olm. lid van de reconstructie-com
missie „Schouwen-Duiveland".
L. STOORVOGEL.
L. Stoorvogel, officier der Rijks
politie le klasse te Hulst, wonende te
St Jansteen.
De heer Stoorvogel vervulde een
grote rol in het verzetswerk geduren
de Duitse bezetting. Na de bezetting
was hij o.m. hoofd van de P.R.A.
P.T.T. doet Zondagsdienst
Men verzoekt ons mede te delen, dat
heden 30 April de dienst van de
Posterijen, Telegrafie en Telefonie
dienst doen als op Zondag. Er worden
dus geen postbestellingen en buslich
tingen uitgevoerd.
Engeland wil ook de
waterstofbom.
Donderdag- heeft het Britse Lager
huis met 219 tegen 63 stemmen een
voorstel verworpen van een socialist
volgens hetwelk Engeland de water
stofbom niet zal vervaardigen zonder
eerst de goedkeuring van net parle
ment verkregen te hebben,
onthielden zich van stemming.
Vele afgevaardigden van Labour
onthielden zich van stemming.
Vrouw en hond: Al maakte Pablo
Picasso er geen „kritiswoordT*-puzzle
van, een „kruispuzzle" werd het door
hem geschilderde onderwerp .fem
me et Chien", zeker. De Engelsen
hebben op het ogenblik de gelegen
heid om zich over dit en een vijf-en-
twintigtal andere schilderijen van de
beroemde Spaanse schilder het hoofd
te breken. Ze zijn te zien in Londen.
Het Wereldgebeuren
Onder palmen
Colombo, de hoofdstad van Cey
lon, is een aardige, vriendelijke
stad met mooie tempels en in
de nabijheid vriendelijke stranden.
Het kan er goed toeven zijn. De Cey-
lonezen -ijn welwillende menren die
bekend staan om hun gastvrijheid.
Ceylon behoort tot de weinige lan
den ter wereld, waar het Boeddhisme
toonaangevend is en deze godsdienst
is er zonder twgfel een van grote ver
draagzaamheid, welke laatste eigen
schap zich in ruime mate heeft me
degedeeld aan het volk van Ceylon.
In Colombo zijn thans bijeen de
eerste ministers van Pakistan, India,
Burma, Indonesië en Ceylon om in
alle gemoedelijkheid de grote vraag
stukken van Zuid-Oost-Azië te be
spreken.
Er is voor hun conferentie geen
streng protocol opgemaakt en er is
geen groot vertoon van honderden ad
viseurs en bewakers.
Men praat er met elkaar om eik
aars gevoelens beter te leren kennen
en ofschoon er pijnlijke kwesties han-
fende zijn tussen Pakistan en India
an toch in 't algemeen gezegd wor
den, dat deze landen elkaar vriend
schappelijk gezind zrjn.
De volkeren van deze gebieden
tezamen meer dan o50 millioen
zielen hebben dit gemeen, dat
ze trots zijn op hun jonge onafhanke
lijkheid en tegelijk terugvallen op het
oude, zo fascinerende en vaak zo
diepzinnige denken van Azië.
Men moet deze conferentie van Cey
lon ongetwijfeld zien als een tegen
hanger van de conferentie te Genève.
In Genève vergaderen de Westerse
landen en rood-China te midden van
oorlogsgedruis. In Colombo komt men
bijeen onder de palmen en weet men
van elkaar, dat men militair zwak is
en dat alleen een lang tijdperk van
vrede meer welvaart kan brengen
aan de nillioenen sober-levendc Azi
aten.
Deze tegenstelling „Westers oor-
gsgedruis" en „Oosterse vrede"
overneerst op de conferentie van Co
lombo, want zij overheerst het den
ken van Nehroe, die te Colombo stel
lig de grote figuur is. Hij heeft in de
laatste jaren die tegenstelling her
haaldelijk naa. voren gebracht.
Het kan niet ontkend worden, dat
in zijn politiek soms een zeke
re angst doorschemert voor het
machtige rode China. Diezelfde angst
leeft ook bü de andere confcrcnue-
angers te Colombo. Zij hebben door
e eeuwen heen kennis gemaakt met
de enorme expansie-drang van de
Chinese volkerengroep en ze zijn er
huiverig voor. Zij beseffen, dat een
gewapend conflict tussen de commu
nisten en de anti-communisten in
Azië een jarenlange, alles verslinden
de strijd zal worden. Overigens spelen
bij de conferentiegangers te Colombo
ook anti-Westerse gezindheid en pijn
lijke herinneringen aan het oude ko
lonialisme een rol.
Men zou zich zelf het liefst zien
als zittende op een „eiland van vre
de", waar de grote kloof, die thans de
mensheid verdeelt, niet zou bestaan,
omdat op dat eiland het lam en de
wolf in vrede zouden leven.
n nu dat onmogelijk is, probeert
ibo zorg\
T* men in Colombo zorgvuidig af
stand te bewaren van Moskou en
van Washington. Men heeft zich al
uitgesproken tegen het voorgestelde
Zuid-Oost-Aziatische verdrag van
Foster Dulles. De heren zijn beducht
voor een verdeling van Azië in twee
Sote kampen. Zij zouden liever zien,
t er economische samenwerking be
stond en dat er een naar-elkaar-toe-
groeien-van-de-naties wasook de
rode naties.
Dat is dan weer de theorie van de
wolf en het lamwaarbij de Zuid-
Oost-Aziatische landen het lam zijn,
omdat ze..geen krachtige defensie
hebben en Eigenlijk ook geen kans
zien in de komende tien of vijf-en-
twintig jaar een defensie-apparaat op
te bouwen.
Uit zwakte is de conferentie van
Colombo er een van de vrede en toch
ook van de angstomdat men die
eigen zwakte wel in schone leuzen
kan hullen, maar haar niet kan ont
kennen en dat tenslotte is juist zo
ontstellend gevaarlijk in het Azië
vande conferentie van Genève.
Thans is zowel uit Moskou als uit
Canberra bericht gekomen, dat de
Australische en Russische diplomaten
naar hun respectievelijke vaderlanden zijn
vertrokken.
