PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Kansen op wereldvrede vergroot
door proeven met waterstofbom
Millioenen projecten voor Zeeland
werpen hun schaduw vooruit
Kantlijn
KROONPRINSES MARTHA VAN
NOORWEGEN OVERLEDEN
SOWJET-UNIE ACCOORD MET
REGELING VOOR „GENEVE"
Vandaag
197e Jaargang - No. 80
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn: Pl—verv.:
W Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f5,85 p. kw.; fr. p. p. f6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 6 April 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f3,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties imax. 8 regels)
van 1—5 regels f 1,— Iedere regel
meer 20 cent. .„Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
BUr. Vliasingen, Walstr. 58-00. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2
Oostburg, Finlandstr. 2, telef 16; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zierikzee, N. Bogerdstr. C 160, telef. 26
PREMIER CHURCHILL IN LAGERHUIS:
Tumult over in 1943 met V.S.
gemaakte atoom-afspraak
Sir Winston Churchill heeft Maandag tijdens het debat in het Britse
Lagerhuis over de waterstofbom verklaard te geloven, dat de Amerikaan
se waterstofbomproeven in de Stille Oceaan de kansen voor de wereldvre
de hebben vergroot.
Hü zou de Ver. Staten niet verzoeken de serie proef ontploffingen, die in
April zal worden voortgezet, te beëindigen. Volgens hem bestaat er geen
grond voor de mening, dat de ontploffingen onberekenbaar zijn in die zin,
dat de leiders van de proefnemingen geen perken zouden kunnen stellen
aan de ontploffingskracht van de bom.
Voorts verklaarde de premier, dat de waterstofbom nu in de Ver. Staten
op grote schaal wordt vervaardigd en dat geloofd wordt, dat, zij het in
mindere mate en mogelijk in minder krachtige uitvoering, ook in de Sow-
jet-TJnie productie van waterstofbommen op grote schaal bestaat.
De premier verklaarde, dat op 12
Augustus 1953 in de Sowjet-Unie de
eerste waterstofbom tot ontploffing
werd gebracht Zij volgen bij de ont
wikkeling van de waterstofbom de
Ver. Staten dichter op de voet, dan
het geval was by de atoombom.
Sir Winston zei, dat er geen over
eenkomst tussen Groot-Brittannië en
de Ver. Staten bestaat, volgens welke
Groot-Brittannië aanspraken kan doen
gelden op welke vorm van gemeen
schappelijk gezag dan ook. De Ameri
kanen handelen geheel binnen de per
ken van hun rechten, zoals overeen
gekomen tussen de Ver. Staten en de
vroegere Britse Labourregering.
Onthulling.
Hy onthulde, dat hy met president
Roosevelt in 1943 was overeengeko
men, dat Groot-Brittannië eh de Ver.
Staten niet de atoombom zouden ge
bruiken zonder elkanders goedkeuring.
Hy verwekte grote opschudding met
de verklaring, dat de Labourregering
later aanspraken, die Groot-Brittan
nië volgens deze overeenkomst had
kunnen laten gelden op militaire in
lichtingen van Amerika over atoom-
De „ramp", die Nederland in Deur-
ne heeft getroffen, heeft de no
dige pennen in beweging ge
bracht Eindelijk durft men nu spre
ken van het bankroet van de Neder
landse voetballerij. Eindelijk beginnen
ook anderen van mooi-weer-voetbal-
lers te spreken. En eindelijk begint
men ook elders aan te dringen op
selectie van voetballers. Men laat een
geniale onderwijzer toch ook niet
eeuwig voor de eerste klas 1.0. staan?
Maar wel laat men jongelui met een
grote voetbalaanleg rustig in vierde
klas clubjes opereren, vanwege de
clubliefde. Overschrijving aanvragen
betekent: maandenland niet voetbal
len.
Misschien dat men nu ook nog eens
in gaat zien, dat men er met het „zui
vere" amateurisme, dat we maar moe
dig blijven handhaven, niet komt.
Voor het peil van ons voetbalspel is
het te wensen, dat de Ned. Beroeps
Voetbalbond een succes wordt.
Want zo'n nederlaag als in Deurne
is natuurlijk géén ramp. Maar leuk is
zij ook niet.
Eén goed ding schijnt al dat ge
harrewar over de sanering van de
melkbezorging ten minste mee te
zullen brengen. Nog altijd dronken de
Nederlanders behoorlijke afgeroomde
melk. In het officieel orgaan van de
Kon. Ned. Zuivelbond troffen we ten
minste een pleidooi aan voor melk
met een vetgehalte van 3,7 procent,
inplaats van 2,5 procent, of ten minste
3 procent
We zullen dan natuurlijk minder
boter produceren. Maar dat is niet erg.
Want in de eerste plaats eten Neder
landers geen boter meer en in de twee
de plaats wordt het buitenland, dat
onze boter dus moet kopen, hoe lan
ger hoe bozer. Omdat wij de boter,
die in Nederland te duur is om te
eten, in het buitenland verkopen te
gen een zo lage prijs, dat geen bui
tenlandse boer er tegen concurreren
kan.
Weg met de taptemelk dus. Mis
schien zullen we dan ook weer eens
roomboter kunnen eten.
Mag een jurist wel- en doelbewust
liegen als hij in functie verkla
ringen af moet leggen?
Dezelfde officier van justitie te Am
sterdam, die al meer reden tot aan
stoot gaf, heeft zich nu wederom iets
op de hals gehaald.
Toen n.L aan de officier van justi
tie onlangs gevraagd werd door enkele
journalisten, of de pleegmoeder van
het joodse meisje Anneke Beekman
gearresteerd was, ontkende deze zulks.
Zelfs toen de echtgenoot van de
pleegmoeder de arrestatie bevestigde,
verklaarde de officier met stelligheid
van niets te weten.
Een paar dagen later verklaarde hy
zonder blikken of blozen, dat de arres
tatie op zijn bevel was geschied
De minister van justitie heeft deze
officier op het matje geroepen en be
rispt. En terecht.
Want niemand kan een officier van
justitie verplichten om mededelingen
te doen aan de pers. Hij heeft het goede
recht die te weigeren, als hij dat om
welke reden dan ook nodig acht.
Maar welbewust onwaarheid spreken
komt niet tr pas. zeker niet voor een
handhaver van recht en wet.
energie, had opgegeven in ruil voor
inlichtingen over atoomenergie voor
burgerlijk gebruik.
Attlee, die indertijd Labour-premier
was, sprong onmiddellijk op en inter
rumpeerde, bevend van woede: ..U
zegt, dat wij controle over militaire
aspecten opgaven in ruil voor voorde
len op industrieel gebied. Wij hebben
nooit enig voordeel op industrieel ge
bied gehad. Er is geen ruil van die
aard geweest. Wij hebben geen enkele
overeenkomst met de Ver. Staten op
gegeven", aldus Attlee. „De Ameri
kaanse Senaat heeft echter de wet van
McMahon (welke uitwisseling van
atoomgeheimen verbiedt) aangenomen,
waardoor de Ver. Staten de overeen
komst niet konden nakomen".
Toen Churchill na enige minu
ten zich weer verstaanbaar kon
maken, zei hy, dat hy twee jaar
Brand in partij autobanden.
Maandagavond brak te Rotterdam
brand uit in een grote partij tweede
hands autobanden. De Rotterdamse
brandweer rukte met groot materieel
uit. De brand, die een verstikkende
rook verspreidde, zou ontstaan zijn
doordat enige jongens een vuurtje ge
stookt zouden hebben in. de omgeving
van de banden.
geleden senator McMahon zijn
geheime overeenkomst met Roo
sevelt had getoond, waarop de se
nator verklaard had: „Als wij
deze overeenkomst hadden gezien,
zou er geen wet van McMahon
zijn geweest".
Hierop ontstond opnieuw tumult in
het Huis. Van Labourzyde werd „al
treden" geroepen.
Nadat de rust was weergekeerd,
vervolgde Sir Winston: „Ik hoop, dat
wy volledig vertrouwen hebben in de
menselijkheid en het gevoel voor eer
lijk spel van de Ver. Staten en hun
wens om nauwe en vriendschappelij
ke betrekkingen met ons te onderhou
den, die de basis van ons bondge
nootschap en van de veiligheid van
de vrije wereld zijn".
Fransen sloegen
aanval af
Nadat de gehele nacht van Zondag
op Maandag hevig was gevochten om
de Noordwestelijke stelling van Dien
Bien Phoe, die een der twee kleine
vliegvelden van de vesting beheerst,
zijn de rebellen, na een door vecht-
wagens gesteunde tegenaanval der
Franse Uniestrydkrachten, teruggesla
gen.
In berichten uit Dien Bien Phoe
wordt gemeld, dat Franse officieren
getroffen waren door de jeugd van de
gesneuvelde rebellen.
In militaire kringen te Hanoi is
men van mening, dat de aanvallers van
de afgelopen nacht behoorden tot de
laatste reserves, waarover de Viet-
minh in Noord-Indo-China beschikt.
Maandag is de gehele dag hevig ge
vochten.
De Vietminh-verliezen worden voor
de afgelopen nacht begroot op ruim
duizend en voor de gehele „slag om
Dien Bien Phoe" op dertien duizend
man.
Volgens te Parijs ontvangen be
richten uit Indo-China rukt een op
standige strijdmacht van 20.000 man
op in de richting van Dien Bien Phoe.
NA ERNSTIGE ZIEKTE
Zeer geziene figuur
ging heen
Kroonprinses Martha van Noorwe
gen is in de vroege ochtend van Maan
dag overleden. Zij bereikte de leeftyd
van 53 jaar. Reeds geruime tijd was
de kroonprinses ernstig ziek: op 12
Maart j.l. moest zy worden opgeno
men in het Ryksziekenhuis te Oslo.
By haar sterven was de gehele Noorse
koninklijke familie tegenwoordig.
Kroonprinses Martha Sofia Lovisa
Dagmar Thyra werd op 28 Maart 1901
te Stockholm geboren als de op een
na oudste dochter van prinses Inge
borg en prins Carl van Zweden. Door
haar huwelijk met de thans 51-jarige
kroonprins Olav van Noorwegen, dat
op 21 Maart 1929 werd voltrokken,
werd zij kroonprinses van Noorwegen.
Door haar eenvoud, haar beminne
lijk karakter en haar krachtige per
soonlijkheid werd kroonprinses Mar
tha spoedig een zeer populaire figuur
in Noorwegen, die de sympathie en
de welwillendheid van het gehele
Noorse volk wist te verwerven.
Toen de Duitse legers op 9 April
1940 Noorwegen binnenvielen, ging
kroonprinses Martha met haar kinde
ren, prinses Ragnhild, prinses Astrid
en prins Harald, naar haar familie in
Zweden, vanwaar zij enige maanden
later naar Amerika vertrokken. Hier
bleef zy tot het einde van de oorlog.
Gedurende deze tijd heeft zy zich met
veel energie gewijd aan de Noorse
zaak. Toen zij na de bevrijding naar
haar land terugkeerde, bereidde het
Noorse volk haar een geestdriftige
ontvangst.
Het Belgische hof zal tot 17 April in
de rouw gaan voor kroonprinses Mar
tha van Noorwegen. De overledene
was de zuster van wijlen Koningin
Astrid, de moeder van Koning Boude-
wijn. In het paleis te Brussel is een
rouwboek ter tekening geopend, even
als op de Noorse legatie te Brussel.
Het stoffelijk overschot van kroon
prinses Martha van Noorwegen is
Maandagmiddag van het rykszieken
huis te Oslo overgebracht naar Skau-
gum, het kasteel van het kroonprin
selijke paar. Langs de route, die de
rouwstoet volgde, stonden duizenden
inwoners van Oslo opgesteld om hun
geliefde kroonprinses een laatste groet
te brengen.
Een Rode Kruishelicopter, geladen
met zwaar gewonde soldaten, brengt
slachtoffers uit de frontlinie in de
omgeving van Dien Bien Phoe naar
een militair hospitaal in Hanoi.
Drama te Apeldoorn.
Man trachtte gewezen echtgenote
te doden.
Aan de Ordermolenweg te Apel
doorn heeft zich Maandagmorgen
een drama afgespeeld. De 45-jarige
los werkman D. B. heeft getracht
zyn gewezen echtgenote G. M. T. B.-
T. door hamerslagen op het hoofd
en vervolgens door worging van het
leven te beroven. Daarna heeft liij
een einde aan zyn eigen leven ge
maakt.
Er heerste reeds lange tyd tussen
de man en zijn 34-jarige gewezen
echtgenote onenigheid. Het echtpaar,
dat acht kinderen had, was al enige
tijd wettelijk gescheiden. Nu en dan
kwam de man echter de vrouw in
haar woning bezoeken. Dit geschiedde
ook Maandagmorgen. Hi) trachtte
haar bij dit bezoek te bewegen de
vroegere onenigheden te vergeten
en weer met hem te gaan samenwo
nen, aldus deelde de politie mede.
Toen zij dit voorstel van de hand
wees, haalde B. plotseling een hamer
te voorschyn, waarmede hij de vrouw
op het hoofd sloeg. Toen de steel van
de hamer brak, ontstond een worste
ling, waarbij B. heeft getracht de
vrouw te wurgen. De laatste viel
hierby tegen de kachel en liep een
aantal brandwonden op. Op haar
hulpgeroep kwam een buurvrouw
toesnellen. De man heeft zich door
ophanging van het leven beroofd.
De toestand van de vrouw is re
delijk en baart geen zorgen.
„Saargesprek" voorlopig
van de baan.
Een officiële woordvoerder beeft te
Bonn verklaard zulks in overeen
stemming met de Franse verklarin
gen van de laatste dagen dat voor
lopig geen onderhoud tussen Adenauer
en Bidault over de Saarkwestie ge
houden zal worden.
Beide partijen stellen zich op het
standpunt, dat zich eerst op ander ni
veau concrete mogelijkheden voor een
oplossing dienen af te tekenen. Men
denkt hierbij aan de besprekingen
van de deskundigen, welke thans ge
houden worden.
VOORSTELLEN GEACCEPTEERD
Conferentie begint
26 April a.s.
De Sowjet-Unie is Maandag accoord
gegaan met de voornaamste der tech
nische regelingen, die door de drie
Westelijke mogendheden voor de ko
mende conferentie te Genève zijn
voorgesteld.
De conferentie over het Verre Oos
ten te Genève begint 26 ApriL
De instemming der Sowjet-Unie
werd bekend gemaakt in een aide-me
moire, die door onderminister van bui
tenlandse zaken, Wassily Koeznetsof
aan de Amerikaanse ambassadeur,
Charles Bohlen, is overhandigd. Boh-
len, die bij de besprekingen met de
Russen ook namens Frankrijk en En
geland optrad, ontving afschriften
voor deze landen.
In het Sow jet-antwoord wordt in
gestemd met het Westelijk voorstel
dat Engels, Russisch, Frans en Chi
nees de officiële talen zullen zijn op de
conferentie en dat er een systeem van
gelijktijdige vertaling zal worden ge
bruikt. Tevens gaat de Sowjet-Unie er
mee accoord, dat er een secretariaat
van de V.N. zal zijn, waarbij Enge
land, Frankrijk en de Sowjet-Unie en
de V.S. elk een verbindingsofficier bij
deze staf zullen zenden. Ook keurt de
Sowjet-Unie goed, dat de kosten van
de conferentie door de deelnemende
landen gedragen zullen worden.
In de Sow jet-verklaring van thans
wordt gesproken over de aanstaande
„Vijfmogendhedenconferentie", met
inbegrip van continentaal China en
met deelneming van verdere belang
hebbende landen.
is het 150 jaar geleden, dat
Joure (Friesland) zijn eerste
openbare vervoermiddel langs
de weg kreeg, namelijk een
postwagen, rijdende van De
Lemmer naar Joure;
is het 150 jaar geleden, dat
de Franse generaal J. Ch.
Pichegru die Nederland ver
overde en deswege te Parijs
was gehuldigd in de gevan
genis een geweldadige dood
stierf. Men had ontdekt, dat hij
zich had laten omkopen door
Franse royalisten.
ECONOMISCHE KRONIEK VAN ZEELAND
Van eilandengebied tot een
vastelandsprovincie
In de Maart-maand is de aandacht voor de rustige gang van 't economische
leven in Zeeland wel even grondig verstoord geweest doordat van overheids-
zyde plannen met grote toekomstperspectieven ter tafel werden gelegd.
Daar was dan allereerst het Reconstructieplan Schouwen, dat veelvuldig be
sproken werd en dat gedeeltelijk reeds in uitvoering is. De discussies leden
uiteindelijk aan hetzelfde euvel, waaraan ook een belangrijk deel van het
eiland Schouwen en Duiveland thans lijdt namelijk aan verzanding. Maar
een ding bleek duidelijk: men had oog voor de grote lijnen van het plan en
men besefte, dat er voortgewerkt moest worden.
Was het enthousiasme voor het re
constructieplan hier en daar getem
perd, voor het Drie-eilandenplan (de
vereniging van Noord-Beveland met
Walcheren en Zuid-Beveland) bleek
een vrijwel unanieme waardering te
bestaan. De uitvoering zal 30 tot 35
millioen gulden kosten; die uit 's Rijks
kas zullen komen.
Waterwegen
Het derde grote project waarvoor
in de maand Maart de aandacht werd
fevraagd was het waterwegen-project
elgië-Nederland. Het gemeenschap
pelijk verslag van de beide onderhan
delaars over de waterwegenkwestie is
Kroonprinses Martha van Noorwegen bij de betrokken regeringen inge
diend. Het voorgestelde Antwerpen-
Moerdrjk-kanaal zal Westelijk van
Bergen op Zoom komen te lopen. Het
is niet de bedoeling, dat nu het ka
naal door Zuid-Beveland uitgescha
keld zou worden. Ook dat kanaal be
houdt een functie, zij het een meer be
scheiden functie dan het thans heeft.
Voor de plaatsen Hansweert en We-
meldinge is dat uiteraard geen pret
tig geluid.
Terneuzen
Het Kanaal Gent-Terneuzen zal ver
beterd worden en het krijgt vier nieu
we brugovergangen op Zeeuwsch-
Vlaams gebied. Voor Terneuzen zou
daarbij nieuw perspectief geopend
worden, omdat de haven weer in de
speciale vervoerstarieven van de Bel
gische spoorwegen zou delen, die deze
spoorwegen aanleggen voor Belgi
sche havens. Tenslotte was er nog een
vierde grote project in de maand
Maart behandeld in een interim-rap
port en wel een interim-rapport van
de Delta-commissie over het afslui
ten van de zeegaten.
De provincie Zeeland zal van een
eilanden-gebied tot een stuk van het
vasteland worden. Verkeersverbete-
ring zal daarvan een gevolg zyn, en
dus verdere ontsluiting van Zeeland,
met velerlei mogelijkheden op gebied
van industrialisatie en toerisme.
Het gaat bij al deze grote projecten
om zaken, die zich zowel wat de finan
ciering als de beoordeling betreft ont
trekken aan de plaatselijke zeggen
schap. Ze worden in landelijk verband
behandeld en hoewel het economische
leven van de provincie er ten nauwste
mee verbonden is, kan men in Zeeland
weinig anders doen dan adviseren
zo nodig protesteren en voor de
rest afwachten.
Totzover deze grote projecten, die
even de belangstelling Verminderden
voor de economische féiten en feitjes
van deze maand.
En nu dan enkele van deze feiten.
Belangrijk was. dat deze pro%*ineie
(Vervolg op pag. 2)
Juin wacht op
Franse opvolger
Maarschalk Juin zal opperbevelheb
ber blijven van de strijdkrachten in
de centrale sector van Europa, totdat
er een Franse generaal als zijn opvol
ger zal zijn aangewezen, aldus een
Maandagavond uitgegeven bekendma
king van dc generale staf van
de maarschalk. Het is zelfs bij benade
ring niet te zeggen, wanneer deze ver
vanging kan geschieden, aldus de be
kendmaking.
De naam van de opvolger van maar
schalk Juin als bevelhebber van de
geallieerde strijdkrachten in de cen
trale sector van Europa zal, naar
Maandag te Parijs in welingelichte
kringen werd verwacht, deze week
worden bekend gemaakt De Noord-
atlantische raad zou de kwestie Maan
dag hebben besproken op een bijzon
dere bijeenkomst. Men verwachtte, dat
de bespreking van de kwestie-Juin
Woensdag zal worden voortgezet
Maarschalk Juin heeft Maandag
voor het eerst sinds hij van al zijn
Franse militaire functies ontheven
werd een onderhoud gehad met pre
mier Laniel.
Volgens „Le Monde" heeft Bidault
maarschalk Juin ontvangen in zijn
functie van voorzitter van de Raad
van de Navo.
Koninklijke familie
naar Oostenrijk.
H.M. de Koningin en ZJC.H. Prins
Bernhard zullen met de Prinsessen
Beatrix en Irene en jonkvrouwe Re-
nee Roëll van 14 tot 24 April in het
Oostenrijkse dorp Obergurgl vertoe
ven om tezamen nog enige dagen de
wintersport te beoefenen.
Aangezien Prins Bernhard zoals
bekend geen snelle afdalingen maakt
om het extra risico van een val te
vermijden, zal hij enige malen met de
prinsessen trektochten in het hoogge
bergte ondernemen. Jonkvrouwe C. E.
B. Roëll, hofdame van H. M. de Ko
ningin, zal de koninklijke familie ver
gezellen.
Alarm in Brits Guyana.
Volgens te Londen ontvangen be
richten zou in Brits Guyana een com
plot zijn ontdekt om de dijken langs
de kust, die de suikerrietplantagcs en
rijstvelden beschermen, te vernielen.
De legereenheden en de politie zijn
sinds Zondag in alarmtoestand en
langs de gehele kust zijn wachtposten
bij de waterkeringen geplaatst.
De leider der vooruitstrevende
volkspartij, dr. Jagan, zijn echtge
note en acht andere leden der partij,
moesten gisteren voor een rechtbank
verschijnen, op beschuldiging van het
deelnemen aan een verboden demon
stratie.
DE
VERWACHT:
WISSELEND BEWOLKT.
Wisselend bewolkt met voorname
lijk in het binnenland enkele buien.
Dezelfde temperatuur als gisteren of
iets lager Zwakke tot matige Noord
westelijke wind.
(10 April Eerste Kwartier)
7 April
Zon:
Maan:
ZON EN MAAN.
Op:
Op:
6.03 Onder: 19.22
7.45 Onder: 0.15