Onze
Vrouivenpagina
Het beroep van vroedvrouw is
zo oud als de wereld
VAN VROUW T01 VROUW
::'S^FFFFR
GOED BESCHERMD TEGEN DE
MAARTSE BUIEN
MODESHOW
10
PROVINCIALS Z E RUW 8 E COURANT
ZATERDAG 13 MAART 1954
c
VAK, DAT HOGE EISEN STELT.
Nederland telt drie opleidingsscholen
op dit gebied
(Van een medewerkster)
De belangrijkste levensverrichting, de geboorte, welke by de dieren
vrywel steeds in afzondering plaats vindt, is by de mens vanaf de oudste
tijden een gebeurtenis geweest, waarbij vrouwen hulp verleenden. Was
deze hulp oorspronkelijk een incidentele, gegeven door buurvrouwen of fa
milieleden, reeds zeer vroeg werd zy het monopolie van wijze (vroede)
vrouwen, die voor hun assistentie werden beloond. Bij het doorkijken van
oude prenten, op de kraam betrekking hebbende, valt dan ook direct op,
dat daarop meestal alleen maar vrouwen afgebeeld zijn. Hoogstens is er
één man aanwezig in de persoon van de nieuwbakken vader, maar verder
zyn het de vroedvrouw, de baker, vrouwelijke familieleden en niet te ver
geten de moeder, die het beeld vullen.
Vroedvrouw en baker zijn begrippen, welke wy niet moeten verwarren,
want, In tegenstelling tot de veel voorkomende mening, hielp de baker
alleen bij de verzorging tijdens en na de bevalling, dus wat thans onze
kraamverpleegsters doen, terwijl voor de verlossing zelf de vroedvrouw
gehaald werd. Zo was tenminste het voorschrift, hoewel de bakers bij wijze
van bijverdienste of bij gebrek aan een vroedvrouw op een klein dorp de
verlossing dikwijls zelf ook maar deden
BIJ het voortschrijden der maat
schappelijke ontwikkeling slopen ech
ter van lieverlede de meest funeste
misbruiken in dit beroep bin.ien. De
vroedvrouwen kregen soms bijzonder
vreemde begrippen over plichtsgevoel
en humaniteit. Zo lieten sommigen,
als dat zo uitkwam, een moeilijk ge
val onder een of ander voorwendsel
in de steek, omdat het haar reputatie
schaden zou wanneer de kraamvrouw
bijvoorbeeld overleed, en in oude boe
ken over dit onderwerp vinden wij
zelfs meermalen gevallen vermeld
van vroedvrouwen die in kennelijke
staat aan het kraambed versche
nen of door het roeren van haar boos
aardige tong de kraamvrouw in staat
van grote nervositeit brachten. Om
dergelijke toestanden tegen ;e gaan
vaardigden reeds in de 17e eeuw vele
steden der republiek reglementen uit.
Met name in Dordrecht was reeds
voor 1650 iemand belast met het exa
men afnemen der „aankomende chi
rurgijns, pestmeesters en vroedvrou
wen". En niet alleen moesten deze
laatsten voldoende kerihis van haar
beroep hebben, ook moreel moesten
zy op een behoorlyk peil staan. Zo
werd voorgeschreven, dat de analpha-
beten plaats zouden maken voor
vrouwen, die niet alleen lezen, maar
ook schrijven konden en het werd
verboden zich „gedurende of na de
verlossing te bedfmken, weg -te lopen
van een vrouw, wanneer men er geen
raad mee wist en meende door haar
de reeds verkregen reputatie te kun
nen verspelen, rijk boven arm te
trekken of om consulten te weige
ren".
De opleiding der vroedvrouwen be
stond dus uit het volgen van door
doctoren egeven lessen (hoeveel ver
meldt de historie niet), en een leer
lingschap van zes jaar by een geves
tigde vroedvrouw, waar zij door het
bijwonen van en meehelpen aan be
vallingen de nodige praktijk opdeden.
De vroedvrouwen mochten niet
meer dan één leerling tegelijkertijd
aannemen, tenzij deze haar eigen of
aangetrouwde dochters waren.
Opmerkelijk is het, dat een re
glement van 1786 wat humaner is
t.o.v. e ongehuwde kraamvrou
wen dan vroegere. Mochten vol
gens de oude bepalingen de vroed
vrouwen deze arme vrouwen niet
Ook zulke miniatuur-dames blijven t
bij de nieuwe mode niet ten achter.
Zyn ze niet keurig in haar nieuwe
manteltjes met moderne schouder
lijn De schouderpas kan zowel aan
de voorbaan als afzonderlijk geknipt 1
worden. De kap bevestigt u met
knoopjes onder de kraag. heeft er
voor nodig circa 1,50 meter van 1,40
meter breedte.
Het Is een lief eenvoudig model
letje en bovendien zeer geschikt om
uit een grotere mantel gemaakt te
worden.
Bij het sluiten van de deelnaden
worden tevens de voeringzakken ge
stikt. Deze kunnen ook apart inge
zet worden. Dan de schouderpasjes
opstikken en schouder- en zijnaden
sluiten, waarbij de rugschouders even
ingehouden worden. IJ paspoileert de
knoopsgaten en vouwt het beleg, dat
u ook afzonderlijk kunt knippen,
naar binnen. De mouwnaden sluiten
Op de plaats van de stippellijn kan
zo nodig ook een naad komen. U zet
de mouwen even ingehouden in de
armsgaten en stikt de schouderpas
op. De halsrand zet u tussen de dub
bele stof van de krr.ag, die van een
linnen inlegsel voorzien wordt, dat
evenals de onJerkraag schuin ge
knipt is. Ook de onderkant van de
mouw verstevigt u met een reepje
linnen. De voering reikt tot aan net
beleg.
U stikt de figuurnaadjes en de ach-
temaad van de kap dicht en voert
hem geheel. De voorrand kunt u des
gewenst op 2 cm breedte nog eens
doorstikken, zodat een schuif ont
staat met aan de voeringkant dicht
bij de hals aan weerskanten een nes
telgaatje. Hierdoor wordt een band
of koord gehaald, dat de kap goed
om het gezichtje kan laten sluiten,
Inplaats niervan kunt u vanzelfspre
kend ook een sluitpatje aan de kap
naaien. In de onderrand maakt u
vier knoopsgaatjes, waarmee de kap
op knoopjes onder de kraag beves
tigd wordt.
ELLA BEZEMER
helpen tenzij deze de naam van de
vader opgaven met welke weten
schap gewapend de vroedvrouwen
dan aangifte moesten doen bij de
overheid, na 1786 mogen zy moe
der en kind niet meer in gevaar
brengen door hulp te weigeren.
Al deze regelingen zyn natuurlyk
niet zonder strijd tot stand gekomen.
Het voortschrijden der medische we
tenschap in de zeventiende, achttien
de en negentiende eeuw en het voor
de mannen gemonopoliseerde dokters
ambt, brachten noodzakelijkerwijs
mee, dat de man zich op het geheilig
de terrein der vroedvrouw ging bege
ven. Overal in Europa bestreden
voor- en tegenstanders van de „man
nelijke vroedvrouw" elkaar in pam
fletten. Hierbij kwamen ook verschei
dene leken in net geweer, die het doen
van een normale verlossing door een
arts en vooral de periodieke vooron
derzoeken als een inbreuk op de goe
de zeden jeschouwden en heftig daar
tegen tekeer gingen. Heel wat van
deze geschriften zijn bewaard geble
ven en zij munten over het algemeen
nu niet bepaald uit door fijnheid van
gedachte en bloemrijke taal.
Belangrijk terrein.
Wonderlijk genoeg is de „mode"
l2icli door artsen te laten bijstaan niet
in adellijke of hofkringen begonnen,
doch in de middenstand der burgerij,
terwij] de arme burgers zich de hulp
van een arts niet konden veroorloven
en op de vroedvrouwen aangewezen
bleven. Deze ontwikkeling neeft er
toe bijgedragen dat, helaas ook thans
nog, ten onrechte het beroep en de
kundigheden van de vroedvrouw in
brede kring niet bijzonder hoog aan
geschreven staan.
Toch ligt de zaak in onze maat
schappij heel anders. De sociale voor
zieningen maken het voor iedere
zwangere vrouw mogelijk door mid
del van de ziekenfondsen de nodige
hulp en aanwijzingen te krijgen, zo
nodig behandeling door een specialist
of opname in een ziekenhuis.
Zouden de artsen echter met hun
vaak overdrukke praktijken iedere
a.s. moeder regelmatig met bijzonde
re aandacht moeten onderzoeken, dan
zouden velen hun werk niet meer aan
kunnen. Hier is dan ook een belang
rijk terrein voor de vroedvrouw, die,
daar by haar opleiding volledig op
voorbereid, een groot gedeelte van
deze werkzaamheden kan overnemen.
Constateert zij afwijkingen, dan volgt
onmiddellijk een verwijzing naar de
arts.
Voor dit prachtige beroep, dat
aan zyn beoefenaarsters dezelfde
hoge eisen stelt als aan een medi
cus, d.w.z. verantwoordelijkheids
besef, nauwgezetheid en het kun
nen wegcijferen van eigen persoon
ten behoeve van de patiënt, be
staan in ons land op het ogenblik
drie speciale scholen. Deze drie
Kweekscholen voor Vroedvrouwen
(te Rotterdam, Amsterdam en
Heerlen), zyn Rijks- of semi-Ryks-
instellingen, doch de hieronder ge
noemde bepalingen gelden voor al
le drie.
■De adspirant-vroedvrouw is er ge
durende de drie jaar, welke de oplei
ding duurt, intern en moet als tege
moetkoming in de kosten van onder
houd en opleiding een bedrag van
200.per jaar betalen. Voor zij
echter op de school van haar keuze
kan worden toegelaten, moet zij zich
onderwerpen aan een toelatings-exa-
men (mondeling en schriftelijk). Dit
is een vergelijkend examen, gezien
het feit, dat een groot aantal candi-
daten zich jaarlijks aanmeldt.
Voor dit toelatingsexamen worden
geen diploma's vereist, zodat het ook
voor haar, die alleen L.O. hebben ge
volgd, mogelijk is na gebleken ge
schiktheid de opleiding te volgen, al
zal men zich in vrijwel alle gevallen
op de eisen van het toelatingsexamen
moeten voorbereiden.
Voor ziekenverpleegsters, in het
bezit van diploma A, is het mogelijk
het diploma voor vroedvrouw in' 2
jaar te verwerven. Zy moeten echter
ook het vergelijkende examen doen en
hetzelfde schoolgeld betalen als de
niet-verpleegsters.
De deelname aan het toelatings-
Frisse romans voor oudere meisjes
Twee geheel nieuwe uitgaven zijn
onlangs verschenen van een tweetal
klassieke romans voor oudere meis
je-. Het zijn „Vadertje Langbeen" en
„Het John Grierhuis" van de Ame
rikaanse schrijfster Jean Webster.
Boeken, welke nog niets van hun
oorspronkelijkheid en frisse charme
ingeboet hebben, en ook voor oudere
lezeressen nog een aparte bekoring
zullen hebben.
Het verhaal van „Vadertje Lang
been" is wel het meest bekend, mede
door de verfilming. Het is de ge
schiedenis van de wees Judy Abbott,
die mag studeren op kosten van
iemand, die onbekend wil blijven.
Judy's brieven aan haar onbeken
de weldoener confronteren de leze-'
res met haar vrolijke studietijd,
maar ook met haar problemen en
haar amoureuze perikelen, die zo'n
verrassende ontknoping vinden in
haar huwelijk met „Vadertje Lang
been".
Eveneens in briefvorm geschreven
is „Het John Grierhuis", de historie
Van hetzelfde weeshuis waarin Judy
werd groot gebracht. In dit boek le
zen we de belevenissen van Judy's
vriendin Sallie, op wie de zware taak
komt te rusten, leiding te geven aan
dit weeshuis vol rumoerige jonge
tjes en meisjes. Ook dit boek bezit
een overdaad aan frisse humor, en
is een verkwikking om te lezen.
Beide boeken zijn voor deze her
uitgave van de firma Van Breda te
Hulshorst (Nunspeet) geheel op
nieuw vertaald en verlucht met oor
spronkelijke tekeningen van de
schrijfster.
Marine-blauw ook
in V.S. favoriet
Amerika heeft niet, zoals Frank
rijk, een onwankelbare reputatie op
het gebied der haute couture, maar
dit uitgestrekte land oefent toch via
zijn enorme koopkracht en zijn res
pectabele industrie een zeer grote
invloed uit op de mode-centra van
Europa. Zonder Amerikaanse klan
ten zouden de Europese modehuizen
niet kunnen bestaan; vandaar dat
zy zich zeer goed rekenschap geven
van wat wel en wat niet door Ame
rikanen zal worden geaccepteerd.
Bovendien hebben vele vooraanstaan
de Europese couturiers filialen in
Amerika, tengevolge waarvan zij re
gelmatig in de Verenigde Staten ko
men, waardoor hun ideeën vanzelf
sprekend worden beïnvloed.
In de Amerikaanse collecties vin
den wij dan ook vaak geruime tijd
vóór de Parijse shows een aantal in
dicaties van wat Parijs zal gaan
brengen, zij het dan in minder- ex
treme vorm. Dat was bijvoorbeeld
ditmaal het geval met de nieuwe
modekleur. Reeds voordat Parijs de
tint „marine-blauw" tot modekleur
voor de komende lente en zomer uit
riep, geschiedde dit al in de Verenig
de Staten, getuige bijstaande foto,
genomen tijdens een Amerikaanse
voorjaarsshow. De sterk gemarkeer
de taille, de imprimé-shantung, de
lage reverloze kraag van deze ma
rine-blauwe japon: alles duidt op
een vooruitlopen op de Parijse voor
jaarsideeën.
Advertentie.
/PlidïeMuzg.
op 30 en 31
Maart a,s.
Zie volgende advertenties
examen en daardoor ook aan de oplei
ding is aan bepaalde leeftijdsgrenzen
gebonden.
De candidaten mogen niet jonger
dan 19 jaar zijn en de leeftijd van
26 jaar nog niet bereikt hebben. Aan
iemand boven de 26, doch onder de 34
jaar kan de Minister van Sociale Za
ken speciale toestemming tot deelne
ming aan het examen geven. Ook is
dit het geval met de leeftijd van 19
jaar, welke echter in ieder geval be
reikt moet zijn op 1 September van
het jaar, waarin het examen wordt
afgenomen.
Al deze leerlingen krijgen op de
vroedvrouwenscholen naast de regel
matige theoretische iessen ook prae-
tische ervaring, daar zij assisteren
by de bevallingen in de aan de scho
len verbonden klinieken. Wanneer zij
eenmaal afgestudeerd zijn werken zjj
geheel zelistandig. Wel brengen zy
van iedere verlossing verslag uit aan
de Hoofdinspecteur van de volksge
zondheid.
Dat velen in de vroedvrouw, of lie
ver gezegd, in de verloskundige nog
steeds een soort „baker met nylon
kousen" zien, steekt de beoefenaar
sters van dit oude en bij uitstek vrou
welijke beroep vaak. Zij voelen zich
terecht tekort gedaan in haar kwali
teit van goed opgeleide, capabele
mensen, die in de huidige maatschap
pij node gemist zouden kunnen wor
den.
Daar zit ik nu met mijn lucht
hartig geopperde veronderstel
ling, dat er misschien wel be
langstelling te wekken zou zijn
voor briefwisseling met vrou
wen, die op enigerlei wijze met
een gevoel van eenzaamheid te
kampen hebben. Nauioélijks is
de drukinkt droog, of daar
dwarrelen de brieven al van alle
kanten binnen. Er blijken ge
noeg liefhebsters om een com
plete correspondentie-bond op
te zetten...
Ja, wat moet ik daar nu mee?
Mijn eigen bezit aan adressen,
gevarieerd genoeg, in zoveel
voud vermenigvuldigen en aan
al die hunkerende dames toe
zenden ter keuze? Een heel
werk voer teie uitsluitend de
pen hanteert maar dat is nog
het ergste niet. Het toevallige
en onbestemde is het vooral, dat
mij onbevredigd laat.
Want waarom zouden wij van
deze hartelijke opwellingen niet
meer profijt trekken Er blijkt
toch uit, dat er voortdurend ge
noeg vrouwen zijn, die zich
geestdriftig op het schrijven
van brieven willen storten
terwijl er stellig ook veel meer
zijn dan mijn lijstje vermeldt,
die naar zo'n hartelijk stukje
meeleven zitten te snakken.
Zou het nu niet goed zijn deze
aangelegenheid in iets blij
vends, iets levends en iets har
telijks om te zetten
Wij konden er, peinsde ik zo,
een soort bureau van maken,
ergens een plek afbakenen waar
al die draden van vraag en aan
bod elkaar ontmoetten...
Zegt u nu niet, na uw welge
meend applaus, dat Saskia dit
maar eens moet opknappen.
Want voorzelde Saskia heeft al
zo vele en velerlei zaken aan
haar geplaagde hoofd, en han
teert de pen zo veelvuldig, dat
het arme bureau er deerlijk aan
te kort zou komen.
Nee, Saskia op haar beurt
stelt haar lezeressen de vraag
Zou dit nu net niet een geknipte
bezigheid zijn voor een levens
wijze. oudere dame uit uw kring
die tijd en belangstelling in
overvloed heeft om zich aan dat
knopen van draden te wijden f
Als zo één zich met het beheer
van een dergelijk huiselijk con
tactbureau zou willen belasten,
konden alle eenzamen en alle
uitdeelsters van gezelligheid
haar schrijftafel bedelven onder
aanvragen, en zou zij zelf al
lereerst daaruit een groot per
soonlijk profijt trékkgn.
Niet in geld natuurlijk; hoog
stens zou zij de minimumeis van
een ingesloten postzegel mogen
stéllen. Maar bij het lezen van
al die brieven zou haar een ge
heel nieuwe en aangrijpende
wereld opengaan.
Want het is in véle gevallen zo,
dat xoy nauwelijks een vermoe
den hebben van wat er aan
hunkering, onvrede en verlaten
heid woedt in het hart van de
wouw die misschien tien huizen
van ons af woont!
De meeste vrouwen hebben een
wél zo idealistische kyk op het
leven, dat het mij telkens weer
verbaast. Waarschijnlijk omdat
zij, volkomen te goeder trouw,
haar indruk van de medemens
laten beïnvloeden door de na
ïeve rooskleurigheid der ver
volgverhalen in de meeste vrou
wenbladen. Zij zien louter ge
lukkige, zij het wat overbelaste
moeders van gezinnen; ferme
en onzelfzuchtig werkende
vrouwen, dochters die zich aan
het verzorgen van eenzaam
achtergebleven moeders wijden
en meer specima van dit edel
aardig soort.
Maar van de verbittering, de
wanhoop, de triestheid en de
uitzichtloosheid van véle vrou
wenlevens hebben zij niet het
flauwste begrip. Omdat het nu
eenmaal niét gebruikelijk is uit
te barsten op theevisites of rui
ten in te gooien bij verjaarsbe-
soeken. Onze samenleving is zo
keurig gereglementeerd, zo se
cuur toegedekt onder een natte
deken van afspraken en plicht
plegingen, dat men zou gaan
twijfelen of er nog wel zoiets
als gevoelens, verlangens, in
stincten of driften bestaan.
Totdat een of ander krantenbe
richt ons doet opschrikken: een
vrouw heeft gepoogd haar man
te vergiftigen of haar kind te
doden; een andere heeft haar
zuigeling onverzorgdin een
koud huis achtergelaten, een
vierde is nauwelijks van een
zelfmoord afgehotiden. De rade
loze brieven over huwelijlesleed,
die mij soms bereiken, zouden
door véle vrouwen niet eens ge
lezen willen worden, zodra zij
tot een roman werden verwerkt.
Maar al deze vrouwen zouden,
op een of andere manier te be
reiken en tnisschien wel te
weerhouden zijn geweest, als ie
mand in haar radeloze een
zaamheid had weten door te
dringen.
Daarom: wie zich met het uit
wisselen van adressen, zy het
voorlopig alleen ter xoïlle van
xoat gezellig briefverkeer, zou
willen belasten kan er zéker
van zijn, dat haar eigen leven en
inzicht door al die brieven
wordt verrijkt en verdiept.
En voor 'de correspondenten
zélf was de taak ook met het
zoeken van een penvriendin niet
afgelopen. Want zij zouden,
aangestoken door de animo van
de tegenpartij stellig komen
aandragen met kennissen en
vriendinnen die even schrijRus
tig waren. Of dacht u niet dat
een emigrantenvrouw de nei
ging kon weerstaan terug te
schrijven: dat er in haar omge
ving stellig i of 5 liefhebsters
naar enig schriftelijk meeleven
zitten te snakken?
En dacht n niet dat het Neder
lands vervleeastertje in een En
gels ziekenhuis, het Nederlands
meisie-vnor-de-hnishonding in
Parijs niet by de tweede brief
meteen naam en adres van een
lotgenote insloot?
Tk vraan dus nog eens in alle
ernstZon hier niet een taak
voor een lezeres met. veel vrije
tijd sclmilen: Contactvrnnw
SASKIA
Italië inspireert onze
schoenenindustrie!
Het Modecentrum voor de Schoen
en Lederbranche heeft dezer dagen
de modellen getoond, welke dit jaar
„en vog-ue" zullen zijn. Op deze
show was het modieuze verreweg
In de meerderheid, en d© getoonde
modellen gaven blijk ervan, dat de
Nederlandse schoenfabrikanten de
dnrf bezitten, om zich op buiten
landse modellen te oriënteren!
Er was allereerst de definitieve
entree van de „ballerina" het
schoentje zonder voering en zonder
hak, van Italiaanse oorsprong. In
dustrie en handel hebben net latente
verzet tegen de hakloze schoen op
gegeven, en brengen thans vele mo
dellen in dit gewichtloze schoentje.
Er worden diverse materialen voor
gebruikt, maar de zool is zonder
uitzondering van leer. Er zijn lede
ren zolen, die zo soepel zijn, dat men
ze als 'een rolmops kan oprollen,
terwijl de sterkte toch allerminst
hieronder lijdt.
Nieuw is ook het Italiaanse moc-
cassin-model, met hoog-doorlopende
voorplaat en hoge achterzijde. De
schoenfabrikanten verwerken tegen
woordig veel nylon in net- en vlecht
werk, soms in fraaie dessins. Even
eens van Italiaanse oorsprong zyn
de sandaletten; charmante schoen
tjes, die vaak uit niet meer dan een
zooltje en een paar reepjes leer be
staan. Italiaanse ideeën geven dus
dit jaar wel de toon aan!
De middel-hoge hak is nog steeds
aanwezig, ondanks het feit dat deze
hak een weinig-elegant effect maakt.
Middel-hoge hakken missen nu een
maal de elegance, die zowel het hak
loze „flatje11 als de hooggehakte
pump wel hebben.
Rest ons nog u te vertellen, dat
de modekleuren zijn: beige, licht
bruin, cerise, grijs en blauw.
ROOS
RÏDZAUX
AFGEPASTE GLASGORDIJNEN
„De vrouw en haar huis"
Het Maart-nummer van het maand
blad „De Vrouw en haar Huis" (uit
gave Van Holkema en Warendorf
N.V., Amsterdam), dat wij zojuist
ontvingen, bevat ditmaal een bijdra
ge die ongetwijfeld de belangstelling
van de Zeeuwse lezeressen zal heb
ben. Ina van der Beugel legt in deze
bijdrage de indrukken neer. welke zy
opdeed tijdens een interview met
mevrouw Van den Broecke-de Man,
lid der Provinciale Staten vj&i Zee
land.
Niet minder lezenswaardig zijn de
„Huisvrouwperikelen in Nieuw-
Guinea", met foto's geïllustreerd.
Liefhebsters van handwerken kunnen
ditmaal iets leren over Perzisch
ajouro kantklossen en geborduurde
wandkleden; de Parijse voorjaars
mode wordt onder de ioupe genomen,
en mevrouw R. Lotgering-Hlllebrand
geeft suggesties voor een „wande
lende maaltijd".