PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerikaans-Russisch overleg over
atoomenergie vordert weinig
Koningin Wilheïmina arriveerde
9 jaar geleden aan grens te Eede
BILT
Kantlijn
GROTE SMOKKELAFFAIRE IN
GOUDEN MUNTEN ONTDEKT
Vandaag
BOZE ZWEED WIERP INKT NAAR
AMBTENAREN
197e Jaargang - No. 58
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B,
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofd red: G Ballintijn; Pl—verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f5.85 p. kw.; fr. p. p. f6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 11 Mrt. '54
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p advertentie f 3,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie» max. 8 regeU)
van 15 regel» f 1.Iedere regel
meer 20 cent ..Brieven of adre»
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C Middelburg
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—80. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g 2861 of 2160); Middelburg. Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstr. 2. telef 16; Terneuren. Brouwerljstr. 2; Zierlkzee. N. Bogcrtls'.r C 160. lelef. 26
EISENHOWER'S ATOOMBANK
Men is nog niet verder dan
procedurekwesties
Vertegenwoordigers der Sowjet-Unle en van de Verenigde Staten hebben
Woensdag te Washington inleidende besprekingen gehouden over Eisenho
wers voorstel, om een internationale atoombank in te stellen.
De besprekingen werden gevoerd op het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken door onder-minister Bedell Smith en de Sowjet-Russische
ambassadeur te Washington Zaroebin.
Dit was de derde, aan dit onderwerp gewijde Amerikaans-Russische bij
eenkomst. De eerste bespreking werd te Washington tussen Foster Dulles
en Zaroebin en de tweede te Berlyn tiissen Molotow en Foster Dulles ge
houden.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken te
Washington ging het onderhoud tus
sen de Russische ambassadeur Zaroe
bin en de plaatsvervangende minister
van buitenlandse zaken Bedell Smith
over de te volgen procedure by de
behandeling van Eisenhower's plan
voor een vreedzaam gebruik van
atoom energie. De inhoud van het
plan zelf is niet ter sprake gekomen.
De woordvoerder vertelde, dat de
Russische ambassadeur de audiëntie
had aangevraagd. Hij wist niet waar
om deze de terugkeer van minister
Foster Dulles niet had afgewacht.
Electrische centredes
Intussen ls te Washington medege
deeld, dat de Amerikaanse regering
een vijf-jarenplan heeft opgesteld
voor het bestuderen van de econo
mische exploitatie der kern-energie
met het oog op de industrie.
""Een lid van de commissie voor
atoomenergie, dr. Henry Smyth,
P>lynorm is een van Nederlands
fameuze na-oorlogse economische
stunts. Polynorm wilde prefabri
cated woningen gaan bouwen en Eco
nomische Zaken zag er wel wat in.
Dus werd er geldelijke steun gege
ven. Het werd niets. De „prefabs"
bleken onverkoopbaar. Kosten voor de
Nederlandse schatkist (tot nu toe)
f 20 millioen. Twintig millioen gul
den!
De Kamer heeft de regering daar
van terecht een verwijt gemaakt. Im
mers: welke particuliere onderneming
zou met zulke verliezen niet reeds
lang haar deuren hebben gesloten?
Vadertje Staat evenwei is mild en
blijft goed geld naar kwaad geld
gooien Polynorm wordt wederom ge
holpen en zal nu bromfietsen gaan
maken!
Minister v. d. Kieft hoopt op die
manier wat terug te halen van de
strop.
Enkele dingen evenwel zijn verba
zingwekkend en lokken vragen uit.
Waarom is de Staat jegens Poly
norm zo vrijgevig, terwijl hij tegen
over anderen dikwijls schriel is?
Waarom is niet eerder krachtig in
gegrepen?
En ten slotte: Is het billijk, dat
Polynorm nu met belastinggelden be
staande en belasting betalende brom-
fietsbedrijven gaat beconcurreren?
Het antwoord op de laatste vraag
kan niet anders luiden dan ontken
nend. In ieder geval weet de eerste
Nederlandse bromfiétsfabriek, die met
tekorten zou komen te zitten, waar
zij subsidie moet vragen!
Officieren van de land- en lucht
macht hebben verleden week een
nacht(auto)rit op de Veluwe ge
houden Er deden 240 jeeps aan mee.
Twintig a vijf en twintig landwegen
werden volledig omgewoeld, om van
verdere schade maar niet te spreken
Kosten bij eerste raming ten minste
f 10.000,—.
Het is althans geen f 20 millioen, als
bij Polynorm, zal men zeggen.
Maar als de regering nu de be
staande autoclubs in den lande het
leven onmogelijk maakt en ten dode
doemt, door ieder clubritje, waaraan
15 of 20 auto's meedoen, te verbieden,
tenzij er drie maanden te voren toe
stemming voor is aangevraagd, (en
dat doet de regering omdat de wegen
er zo van lijdne!), waarom verzoekt
zij dan tenminste het departement van
Oorlog niet om met zijn ritjes te
wachter tot de wegen na de opdooi
weer berijdbaar zijn?
De „moord op de autoclubs" doet
nogal belachelijk aan. Maar zij wordt
pijnlijk, als men er de kostbare auto
sport van land- en luchtmacht naast
stelt.
Prof. dr. L. A. Diepenhorst heeft in
de Eerste Kamer nog al critisch
gesproken over de Friese bewe
ging. En zozeer hebben 25 Friese
leden van de A.R. partij zich dit aan
getrokken. dat zij spoorslags een pro
test hebben ingediend bij het modera-
men van die party". Te lichtvaardig en
te ondeskundig zou des professors cri-
tiek zijn geweest.
Prof. Diepenhorst pleitte voor de
eenheidsstaat en tegen het al te ge
makkelijk toegeven aan Friese ver
langens Hij zal daarmede de tolk zijn
van honderdduizenden Nederlanders.
In Friesland echter stelt men de za
ken zo scherp, dat men dat niet néémt.
Een senator, die er een eigen mening
op na houdt en die uitspreekt, loopt,
althans bij de Friese kwestie, kans
in grote moeilijkheden te geraken.
deelde op een bijeenkomst van het
Amerikaanse instituut van chemi
sche ingenieurs mee, dat de commis
sie van plan is, naast de atoom-reac
tors waarvan de bouw in October jl.
reeds werd aangekondigd, nog vier
andere reactors te laten bouwen.
Ieder van deze installaties zal een
stad van 5000 tot 6000 Inwoners van
electriciteit kunnen voorzien. Smyth
kon zich nog niet uitlaten over de
prijs van de atoomenergie.
Soedanees parlements
gebouw in prikkeldraad
Eerste zitting gehouden
Sir Robert Howe, gouverneur-ge
neraal van Soedan, heeft Woensdag
het nieuwe Soedanese parlement ge
opend
Oorspronkelijk zou het parlement
één Maart geopend worden. De ope
ning werd echter uitgesteld na de
ernstige onlusten in Khartoem.
Sir Robert zeide in zijn openings
rede onder meer, dat onenigheid
plaats diende te maken voor samen
werking en dat staatsmanschap op
de plaats diende te komen van par
tijpolitiek.
Volgens de Brits-Egyptische over
eenkomst moeten alle Britse en
Egyptische troepen het land tegen
19Ö6 verlaten. Het parlementsge
bouw was tijdens de openingszitting
met prikkeldraadversperringen om
geven.
Geld verdween via Nederland
naar Indonesië
Honderden gouden tiendollar munten, afkomstig uit België zyn via Ne
derland naar Indonesië gesmokkeld, waar voor gouden muntspecie grote
belangstelling bestaat.
De recherchedienst der Amsterdamse douane heeft met de arrestatie
van de 37-jarige J. G. V., die als een der topfiguren uit deze smokkelhandel
wordt beschouwd, een schakel uit de lange ketting in handen gekregen.
Bjjkans een jaar is de recherche met haar onderzoek bezig.
Uiterst voorzichtig werd het net
rond V. gespannen en dezer dagen
dichtgetrokken. Toen de man per
auto uit het Zuiden van ons land
naar Amsterdam terugkeerde, werd
hij, even voordat hy zyn woning wil
de binnengaan, gearresteerd.
V. had een zending van honderd
ouden tiendollar stukken by zich,
ie een zwarte waarde hebben van
10.000. De gearresteerde staat b'j de
douane bekend als smokkelaar van
professie.
Zeelui, voornamelijk Javanen, zorg
den voor het vervoer van de gouden
munten naar Indonesië. Munten le
nen zich bijzonder goed om in dub
bele hakken van schoenen en sanda
len onopgemerkt te worden vervoerd
Men vermoedt dan ook dat het geld
op deze wyze Indonesië is binnenge
smokkeld. De recherche neemt aan
dat deze lucratieve sluikhandel reeds
geruime tyd aan de gang was.
Wie de leveranciers en de mede
werkers in België zijn, is nog niet
bekend. Bovendien is het zelfs hele
maal niet uitgesloten, dat de mun
ten niet uit België, maar uit Frank
rijk afkomstig zyn. In dit laatste ge
val zou dus België de tweede scha
kel in de ketting vormen van een
„transitosmokkelary" uit Frankrijk
via België en ons land naar Indone
sië.
Uit het nog geenszins afgesloten
onderzoek is gebleken, dat de finan
ciering in Nederland geschiedde. Met
yjlier keerde op 13 Maart 1945 onze
Landsvrouwe terug tot haar volk";
dat staat te lezen op het eenvoudige
maar bijzonder stijlvolle monument
dat te Eede is opgericht ter herinne
ring aan de ontroerende ogenblikken
op 13 Maart 1945
Zaterdag zal H.M. Koningin Juliana
het monument onthullen en momen
teel worden voor deze plechtigheid de
laatste voorbereidselen getroffen.
(Foto P.Z.C.
Nederlands zilvergeld dat eveneens
zeer in trek is, zouden de aankopen
zyn verricht. De recherchediens', acht
het zeer wel mogelijk dat deze affai
re maar een onderdeel vormt van een
nog veel omvangrijker zaak.
voor
economische depressie m V.S
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Foster Dulles, heeft
op de Panamerikaanse conferentie
verklaard, dat in de V.S. geen gevaar
bestaat voor een economische depres
sie.
*3§8 SU
.Daar iras liet", zegt Ed. de Cttlle-
naere uit Aardenburg en hij uHjst
langs de grenspaal bij Eede naar de
plek, ivaar H.M. Koningin Wilhelmina
negen jaar geleden, na een afwezig
heid van vijf lange jaren, weer voet
op vaderlandse bodem zette.
Foto P.Z.C.)
K.L.M. los van de
Garoeda Indonesia
De Indonesische minister voor ver
bindingen, ir. Roosseno, heeft aar
het dagblad „Sin Po" medegedeeld,
dat de delegaties van de K.L.M, en de
Indonesische regering, die sedert eni
ge tijd onderhandelingen hebben ge
voerd, tot een overeenkomst kwa
men. De Indonesische regering zal
alle aandelen, die de K.L.M. heeft in
de „Garoeda Indonesian Airways",
k pari overnemen.
viert koning Frederik van
Denemarken zyn 55ste verjaar
dag;
vieren koning Leopold Hl
van België en prinses de Re-
thie him 12% jarig huwelijks
feest.
V\*W\iVVVV>^V\IVVVVVVVW
Ambtenaren zien zich
bedreigd
Het bestuur van de Bond van Neder
lands Overheidspersoneel heeft in een
telegram aan de minister van Binnen
landse zaken zijn verontrusting uitge
sproken over de verlaging van de
leeftijdsgrens van kinderen, waarvoor
de ambtenaar in rijksdienst aan
spraak kan maken op kinder*oelage
Het bestuur acht deze wijziging een
ernstige aantasting van de rechtspo
sitie der ambtenaren en verzoekt de
minister met klem, deze wijziging on
gedaan te maken.
Electrificatie lijn
RoosendaalAntwerpen.
De Belgische spoorwegen maken
thans haast met de elect ruicatie van
het traject tussen Essen en Antwer
pen. Het ligt in de bedoeling, dat de
volledige electrificatie zal geschieden
in 1955. Vanwege het verschil in vol
tage (in Nederland 1500 V. en in Bel
gië 3000 V.zal de bouw van een tus
senstation noodzakelijk zijn.
N.V.B.V. LUIDT
ALARMKLOK
De „Nederlandse Vereniging Be
scherming Voetgangers" N.v.B.V.,
die zoals bekend is, vorig jaar werd
opgericht, telt thans in 22 gemeen
ten van Nederland enkele honderden
leden. Dit deelde de heer H. C. Admi
raal, voorzitter van het voorlopige
hoofdbestuur van de N.V.B.V., tijdens
een dezer dagen gehouden .ioofdbe-
stuursvergadering van deze vereni
ging mede De heer Admiraal noemde
het aantal dodelijke verkeersongeluk
ken in 1952 en 1953 verontrustend.
Op vele plaatsen in onze steden en op
onze wegen krijgt de voetganger vol
gens spr. geen kans om veilig over tc
steken. Het voorlopige hoofdbestuur
besloot het Nederlandse volk te alarm
eren. Er zal worden overgegaan tot
het werven van nieuwe leden teneinde
de invloed van de vereniging te kun
nen vergroterf. Voorts wil de vereni
ging door het leggen van contacten
met predikanten, leraren, onderwij
zers, jeugdleiders, politieambtenaren,
enz. enz. aan de doelstellingen van de
vereniging meer bekendheid geven.
Consternatie in Rhe dense raadhuis
Twee ambtenaren van het Rheden-
se raadhuis hebben de schrik van
hun leven gehad. "Woensdagmorgen
kwam namelijk een dame., die met
een Zweedse employé van de Edy-fa
brieken wilde trouwen, de huwelijks-
stukken (haar aanstaande ega be
treffend) overleggen. Deze bleken
echter niet aan alle eisen te voldoen,
VOORJAAR 1945—VOORJAAR 1954
Herinnering leeft voort in harten der
bewoners en in het monument
Het is toen, de dertiende Maart 1945, als een lopend vuurtje door het
zwaar geteisterde Aardenburg en Eede gegaan: „De Koningin komt naar
Eede"
Nu, na negen jaar, nu de eerste voorjaarszon koesterend en vol van
belofte over deze eens zo geslagen gemeenten glUdt, is het wel bijzon
der moeilijk om zich te verplaatsen in de omstandigheden, zoals die
negen jaar geleden waren. Toen ellende en verwoesting, nu twee wel
varend aandoende gemeenten, waar slechts de nieuwgebouwde huizen
nog herinneren aan de eens geslagen wonden
Dertien Maart 1945 is geschiedenis
geworden en nog even zal het histo
risch gebeuren herleven. Wanneer
Koningin Juliana Zaterdag het mo
nument zal onthullen, dat tj Eede
ter herinnering aan 13 Maart 1945
is opgericht.
Daarna zal slechts het monument
voortbestaan en, ja, wellicht ook zul
len verschillende Aardenbnrgers en
Eedenaren nog eens het verhaal doen
aaTi kennissen en vreemdelingen.
Zoals de nu 31-jarige Ed. Cuele-
naere het ons deed....
Want het is hem allemaal bijzon
der goed bijgebleven Hoe in de och
tenduren van de dertiende Maart
1945 met krytletters op het mcl-
dingsbord, dat in die verwarde da
gen radio en krant verving, geschre
ven werd: „De Koningin komt naar
Eede!" Een Aardenburger, die een
door een accu gevoed radiotoestel be
zat (electriciteit was er niet) had
het bericht opgevangen. Naderhand
kon de burgemeester het bericht be
vestigen en toen i9 De Cuelenaere er
samen met dokter Der Weduwe per
auto op uit getrokken. Om de vor
stin na zoveel bange jaren te kun
nen begroeten!
Spandoeken
In Maldeghem. waar geëvacueerde
Nederlanders vertoefden, had men
spandoeken over de weg gehangen,
met opschriften „Leve de Koningin"
„Wy verkeerden in de veronder
stelling, dat de Koningin per vlieg
tuig vanuit Brussel naar Maldeghem
zou komen", zo vertelt thans de heer
De Cuelenaere. „Maar daarin ver
gisten we ons".
Ja, daarin vergisten zich de
Eedenaren en Aardenburgers,
die zich naby de grenspost had
den opgesteld, waar een gespan
nen sfeer heerste. Politiemannen
reden af en aan, de grenslijn
werd nauwkeurig afgebakend
(met behulp van 'n meelstreep!)
en aan de kant van de weg was
de Nederlandse driekleur ge
plant. De vorstin zon zo waar
dig mogelijk ontvangen worden!
Het is geen grootse plechtigheid
geworderi. Maar wel diep ontroe
rend.
Het werd doodstil
„De Koningin kwam niet per vlieg
tuig, maar per auto uit Brussel. Te
gen half één zag het kleine groepje
Nederlanders, dat haar na byna vijf
volle jaren weer op vaderlandse bo
dem mocht begroeten, een jeep na
deren, bemand met militairen, de
stengun in de aanslag. Want nog
was er oorlog
(Vervolg op pag. 2)
Vietminh-rebellen
willen onderhandelen
De Franse Nationale Vergadering
keurde in de nacht van Dinsdag op
Woensdag met 349 tegen 264 stem
men de Franse regeringspolitiek inza
ke Indo China goed.
Daarbij keerde men zich tegen het
openen van onderhandelingen met de
Vietminh-leider Ho Tsji Minh vóór
de aanvang van de conferentie te G&-
nève.
Deze conferentie begint 26 April a.s.
Intussen meldden een Amerikaans
blad en een Chinees persbureau, dat
de rebellenleidei Ho Tjin Min zich
via een van zijn ministers nog weer
eens voor onderhandelingen heeft uit
gesproken.
reden waarom de echtgenoie-in-spe
de ambtenaren de rug toekeerde en
naar haar a.s. man toog.
Even later kwam die in eigen per
soon zijn woede koelen, waarbij het
de ambtenaren overigens bleek, dat
hy sommige kernachtige werkwoor
den m de Nederlandse taal behoorlijk
wist te vervoegen. Zo zelfs, dat het
onbehoorlijk werd. Hierbn bleef het
echter niet. Want, nadat de Zweed de
stukken aan flarden had gescheurd,
zag hij kans om een grote en gevulde
inktpot te grijpen. Met een forse
zwaai kogelde hij die door de afdeling
van de burgerlijke stand.
De inkt spatte tegen het hoofd van
een der ambtenaren, besmeurde de
pantalon van de afdelingschef en ver
nielde het pas nieuwe behang.
Toen vond de Zweed het Mykbaar
welletjes en verdween op zijn sport-
fiets.
De beide ambtenaren, beinkt en be
teuterd, waarschuwden een juist pas
serende agent. Met een ander zette
deze de achtervolging in en het ge
lukte hen de boze Zweed in Dieren te
pakken te krijgen, nog vóór de ook
gealarmeerde Velpse politie, die er
met een overvalwagen op uit was ge
trokken. Tijd om tot kalmte te komen
heeft de Zweed ïu genoeg en hij zal
zich aanstonds op zyn minst wegens
huisvredebreuk te verantwoorden neb
ben. En dat waarschijnlijk nog voor
dat hij getrouwd is.
Westelijken moeten
verdediging versterker
Rede van mr. Stikker
heeft Woensdag te Bristol verklaard,
dat uit de Berlijnse Conferentie is
gebleken, dat de betrekkingen tussen
Oost en West niet noemenswaard zijn
veranderd na de dood van Stalin.
Daarom moeten wij voortgaan met
ons te versterken, aldus mr. Stikker.
Mr. Stikker zei. dat de Atlantische
wereld zich op de lange duur alleen
iw_i_ —jj bereid zijn on-
ieres af te dan-
DE
VERWACHT
AANHOUDEND ZACHT
Bijna overal droog weer met nu en
dan overdrijvende wolkenvelden. In
de ochtend plaatselijk mist. Zwakke
later matige wind uit Zuidelijke rich
tingen. Ongeveer dezelfde tempera
turen als gisteren.
(Vandaag Eerste Kwartier).
12 .Maart
Zon:
Maan:
ZO\ EN MAAN.
Op 7.03
Op 10.52
Onder 18.38
Onder 3.35