Voorlichtingsbijeenkomst over de
zoutschade aan gebouwen
Zeeuwse Almanak
GOESSE BRANDWEER KRI JGT
EEN NIEUWE KAZERNE
Voorkom BESMETTING
MODERNE METHODEN BIJ HET
TECHNISCH ONDERWIJS
Agenda
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 4 MAART 1954
ADVIESGROEP RAMPSCHADE GEBOUWEN
Walcherse ervaringen besproken
in vergadering te Zierikzee
De Adviesgroep Rampschadc Gebouwen, gevormd door de Stichting Ra-
tiobouw en door het Bouwmaterialen Instituut van de Technische Hoge
school te Delft, heeft Woensdagavond voor een geheel met belangstellenden
gevulde zaal van het „Huis van Nassau" te Zierikzee een eerste voorlich
tingsbijeenkomst gehouden. Tijdens deze bijeenkomst werd gesproken over
de schadelijke werking, welke ontstaat door inwerking van zeewater in de
woningen en over de bestrijdingsmethoden.
Onder de aanwezigen bevonden zich diverse burgemeesters en talrijke
aannemers. De Adviesgroep was vertegenwoordigd door prof dr CA
Lobry de Bruyn, ir J. M. Phauth en de architect, de heer P. R. Rinses.
"Verder waren o.a. tegenwoordig de directeur van de Centrale Dienst Noord-
Zeeland, de heer A. J. Argclo, en de heren J. Moll, directeur van gemeente
werken te Vlissingen, de heer G- Eesink, adjunct-directeur, de wethouder
van openbare werken, de heer M. A, van Popering, en de heer J. Post.
wethouder van sociale zaken der gemeente Vlissingen.
De vergadering werd gepresideerd door burgemeester A. A van Eeten
van Nieuwerkerk, voorzitter van de Herstelcommissie Schouwen-Duive-
land van de Vereniging van Burgemeesters en Secretarissen op het eiland
De eerste spreker, prof- Lobry de I droog weer en het oplossen bij voch-
Bruyn, schetste als doel van de onder- tig weer, doen spanningen ontstaan
zoekingen der adviescommissie het waarvan ziekteverschijnselen in de
publiek behulpzaam te zijn en het muren het gevolg zijn. Met enkele
zoeken naar wegen, die leiden tot lichtbeelden toonde spreker aan, hoe
een oplossing. Juist omdat de mensen funest de inwerking van het zout is
zo spoedig mogelijk de woningen na op verschillende steensoorten, die
hét droogvallen weer betrekken is de echter in gevoeligheid sterk uiteenlo-
kwestie van snel bewoonbaar maken
belangrijk. De destijds in Walcheren
genomen proeven waren nog niet vol
tooid, toen de ramp kwam en de
kwestie op veel uitgebreider schaal
aan de orde kwam.
Spreker gewaagde van proeven met
een achttal woningen te Kortgene, die
gunstig zijn uitgevallen, al blijft het
gevaarlijk voorspellingen voor de toe
komst te doen.
IR PHAUTH.
Ir Phauth noemde als oorzaak van
de optredende zoutschade de wissel
werking, d-ie ontstaat bij beurtelings
vochtige en droge perioden. Het keu
kenzout is vochtaantrekkend en neemt
dus bij nat weer water op. Bij droog
weer verliest men wel het water,
maar niet het zout. Bü pleisterlagen
treedt het z.g. bladderen op, terwijl
ook het voeg-cement wordt aangetast.
Het uitkristalisercn van het zout bij
pen. Hoe lager in het algemeen het
kalkgehalte is, hoe beter de muur
zoutresistent is.
BEHANDELING.
De heer Rinses ging hierna uitvoe
rig in op de behandelingsmethoden,
waarvoor hij noemde het afspijkeren
met board en behandelen met bitu
men. Uitvoerig zette spreker uiteen
hoe men bij de verschillende behan
delingsmethoden te werk moet gaan
Belangrijk bij het aanbrengen van
board is vooral de ventilatie Wan
neer geen behoorlijke ventilatie wordi
aangebracht, gaat een groot deel van
het nuttig effect verloren en wordt de
zoutschade overgebracht op het nieuw
toegepaste materiaal. De bitumen-
methode is zeer bewerkelijk. Soms
moeten vier lagen worden aange
bracht, terwijl groot vakmanschap
vereist is. Belangrijk is een goede dro
ging van de bitumen- In dit verband
ried spreker toepassing in de maan
den November tot en met Februari
af.
Na de pauze werd uitvoerig met
de verschillende sprekers over het
onderwerp van gedachten gewis
seld. Belangrijk hierbij waren de
Walcherse ervaringen die door de
heer Van Popering naar voren
werden gebracht. HU waarschuw
de de bewoners van Schouwen-
Duivcland wel rekening te hou
den met de stellig optredende na-
schade, waarbij in het algemeen
bü de uitkeringen geen rekening
is gehouden.
Prof. Lobry de Bruyn merkte in dit
verband op. dat men juist door de
onderzoekingen van de adviesgroep in
regeringskringen meer rekening zal
houden met de na-schade.
Verder kwam ter sprake de inwer
king van het zout op andere mate
rialen, b.v. hout. Het advies werd ge
geven vooral stopcontacten en scha
kelaars aan te brengen op het board,
resp. op de nieuwe bitumenlaag. Op
Walcheren heeft men ook slechte er
varingen opgedaan met de gasleidin
gen.
In de buizen treden perforaties op,
die grote gevaren kunnen opleveren-
Prof Lobry de Bruyn deelde nog
mede, dat het in de bedoeling ligt in
een apart zoutstenen op te bouwen
huisje allerlei verschillende proeven
te nemen. Juist in een noodzakelijke
versnelling evenwel ligt het risico, dat
de hieruit te trekken conclusies in
de practijk niet blijken uit te komen
Een zeker risico-element dient hier
bij echter te worden genomen
Burgemeester Van Eeten dankte
tenslotte de sprekers voor de zeer
waardevolle adviezen, die zeker ten
goede zullen komen aan de betere be
woonbaarheid van de huizen in het
Schouwen-Duivelandse rampgebied.
Met het heiwerk werd gistermiddag begonnen
Binnenkort zal een aanvang worden gemaakt met de bouw van de nieuwe
brandweerkazerne te Goes. Op het terrein aan de Brouwersgang is Woens
dagnamiddag de eerste van de vijf-en-vijftig houten palen met beton-
opzetten in de grond geheid, waarop straks de betonfundering voor het
gebouw zal komen te rusten. Hierna zullen de betonspanten en de dak
constructie voor de garageruimte worden geplaatst, waarna de bouw een
aanvang kan nemen. Waarschijniyk zal dit laatste werk in April worden
aanbesteed.
Wanneer het bouwwerk gereed zal
zijn, krijgt de brandweer de beschik
king over een modern en uitstekend
geoutilleerd gebouw, zoals de foto
van de maquette reeds laat zien. Met--
tertyd zal de Brouwersgang worden
verbreed, waardoor een geheel ander
Een jong poesje had warmte en ge-
zelligh'eid gezocht en gevonden in de
raadszaal van Axel toen daar de vroe
de vaderen der gemeente in openbare
zitting bijeen zouden komenBij het
binnentreden van de raadsleden klom
het katje op de maquette van de stad
Axel zoals zij er rond 1600 uitzag
wélke in de raadszaal is opgesteld.
Een ijverig raadslid zefte de achter
volging in, maar de poes wist zich uit
te voeten te maken en verdween
weer.... onder de tafels. Het raadslid
gaf de moed niet op. Een greep wider
het tafelkleed doorweer mis.
Hilariteit bij de overige leden. Een
secretarie-ambtenaar wist ten slotte
de danig tegensp'artelende poes te
grijpen.
TEN ANKER...
Het is al lang geleden gebeurd.
In de dagen, zo verzekerde de vertel
ler ons dat er nog waarlijk ijsvreug-
de kon heersen. Spontaan, vrolijk en
soms overmoedig.
Want een tikkeltje overmoedig
was de Zeeuwse boerin wél geweest,
toen zij zich opgaf als deelneemster
aan een Bevélands ijsfeest, In kle
derdracht!
Ze zou meedoen met de prikslee-
wedstrijden
Wél, ze hééft meegedaan, maar
gewonnen heeft ze niet. In haar en
thousiasme prikte ze zo verbeten om
zich heen, dat de prikkers halver
wege de eindstreep dwars door
haar rokken heen in het ijs terecht
kwamen.
Zodat ze gedwongen ten anker
meest gaan
Door de gladheid van de wegen, zijn
de laatste dagen nog al wat auto's ge
slipt en soms ongelukkig terecht ge
komen. Bij de Axelse Sassing kwam
een bestelauto van de PZ.E.M. in het
kanaal terecht, doch de bestuurder, de
heer J de K. uit Sluiskil, slaagde er
nog in tijdig uit de auto te springen
De auto, die vanzelfsprekend wel
enige schade opliep, werd met behulp
van een kraanwagen weer op het
droge gebracht-
De bewoners van de Molendijk te
Wolphaartsdijk kwamen Dinsdagmor
gen tot hun schrik tot de ontdekking,
dat er een auto in de sloot lag. Geluk
kig bleek weldra, dat zich niemand in
de wagen bevond- De auto was eigen
dom van de heer P. v. d W. van Co-
lijnsplaat, die in de voornacht van de
wal in de sloot was geraakt, geluk
kig eveneens zonder zelf in gevaar te
komen. Een kraanwagen bracht ook
hier uitkomst.
BOM.
In de omgeving van de rioolwater
zuiveringsinstallatie te Aardenburg
vond men dezer dagen zowaar nog
een raketbom De politie werd ge
waarschuwd en die alarmeerde op
haar beurt de Hulpverleningsdienst,
welke laatste voor de verwijdering van
het gevaarlijke projectiel zorgdo.
Uit Axel meldde men, dat daar de
laatste tijd nog al eens aardappelen
uit de kuilen worden gestolen. De
Rijkspolitie heeft een speurhond inge
schakeld om te trachten de daders,
van wie tot nu toe ieder spoor ont
breekt, te achterhalen- Het wachten is
nu op de resultaten van dit honde-
WEINIG ANIMO
Aan de school met de Bijbel te St.
Annaland zoekt men een tijdelijk on
derwijzeres. Op de oproep heeft zich
echter slechts één sollicitante aange
meld. Weinig animo blijkbaar.
Maquette van het wachthuisje aan
de Koepoort.
beeld ter plaatse wordt geschapen
De garage welke een grootte van
ruim 15 x 13 meter krijgt zal aan de
zjjde van de Ambachtsschool komen
te staan. Voor de uitrit van de gara
ge zal het pakhuis van de heer Gunst
moeten verdwenen. De ingang van
het hoofdgebouw komt met de toren
aan de Brouwersgang. Over de ge
hele lengte van het gebouw, onge
veer 27 meter, komt er een goot voor
het spoelen van de slangen.
In het hoofdgebouw komt op de
benedenverdieping een centrale mel-
dingspost, een wachtlokaal voor het
personeel, een magazijn en werk
plaats alsmede waslokaal met toilet
ten. Onder de toren wordt de ver
warmingskelder ingericht. Op de bo
venverdieping is een magazijn gepro
jecteerd, dat eventueel bij een vaste
bezetting in tijd van nood. kan wor
den ingericht tot slaapzaal. Naast 'n
bergruimte komt er voorts een leslo
kaal van 8 x 7.60 meter. De toren,
welke een hoogte krijgt van 14.50
meter is bestemd voor het drogen
van de slangen. Dwars door de
toren komt de schoorsteen van
de verwarming te lopen, zodat hier
rond de te drogen slangen kunnen
Advertentie.
EXPOSITIE TE OOSTBURG
Woensdagavond was er in de Technische School te öostburg een bij
eenkomst, die bedoeld was om de gemeentebesturen, vakbontlsbesturen en
onderwijzerspersoneel uit West-Zeeuwsch-Vlaanderen nader kennis te doen
maken met de werkwijze en de resultaten van het onderwijs van deze
school. Nadat notaris J. Mys een openingswoord had gesproken, hield de
directeur der school, de lieer W. P. van den Beukei, een inleiding over de
vernieuwing van het nijverheidsonderwijs.
Momenteel wordt in Nederland aan
een honderdtal nijverheidsscholen les
gegevens volgens de nieuwe richtlij
nen, gegeven door de commissie-Fa-
ber. Ook aan de Technische School
te Oostburg geeft men deze lessen.
Het doel van dit onderwijs is, om
door toepassing van de
inzichten van de
ben.
Na de inleiding werden de vele
werkstukken bekeken, die waren op
gesteld in de tekenzaal. welke vol
gens een ontwerp van de heer D.
Louwerse was herschapen in een mo
derne tentoonstellingsruimte.
de moder
ne psychologie, de ont
wikkeling van het in
zicht en het zelfstandig
denken, de gevoels- en
wilsvorming op de voor-
frond te stellen, waar
oor alle kanten van cle
persoonlijkheid in het
vormingsproces worden
betrokken.
Voor het stimuleren
van de belangstelling en
de activiteit van de leer
ling wordt cle leerstof
van de verschillende leer
vakken, welke vakken
ook in aantal zijn uitge
breid, In organisatorisch
verband met het arbeids
gebied gebracht, zodat
het een doelgericht en
zinvol karakter krijgt.
Het onderwijs wordt
hierdoor gegrondvest
door behoefte aan doen,
aan werken, aan zoeken
en aan proberen. Hier
toe is het 'eerplan inge
deeld in afgesloten trd-
erken van 14 dagen. In
eze periode wordt door
de leerlingen een werk
stuk gemaakt, waarom
heen alle lessen gegroe
peerd zijn. Is het werk
stuk b.v. een ladder, dan
hebben alle lessen be
trekking op dit artikel.
De aardrijkskundeles
gaat over de streek,
waar de houtsoort ge
vonden wordt, de ge-
schiedenisles over de aan de heer A. Hoolhorst, rector van het Konin-
verschillende perioden, yin Wïlhelmina Lyceum.
waann die ladders ge
bruikt worden, de teken
lessen behandelen de werktekeningen
enz.
Door een serie lichtbeelden werd
een en ander verduidelijkt, terwij] te
vens een les in staalbewerkïng ge
volgd werd.
Op deze Technische School is het
eerste jaar van dit experimenteel on
derwijs nu voorbij en de resultate.i
zijn boven verwachting goed. De
oudere leerlingen drukken meerdere
malen hun spijt er over uit, dat zij
nog niet op deze wijze les gehad heb-
De directeur van de Technische School, de heer
v. d. Beukeigeeft een toelichting op de expositie
worden opgehangen. De koepel van
de toren wordt voorzien van ramen,
zodat deze zonodig ook als uitkijk
post kan worden benut. Verder krijgt
de toren drie bordesson, voor het hou
den van springoefeningen.
WACHTLOKAAL KOEPOORT.
Tegel yk met het heiwerk voor de
brandweerkazerne is ook het heien
van de twintig palen voor de wacht-
gelegenheid ten gerieve van buspas
sagiers aan de Koepoort aanbesteed.
Binnen enkele weken zal ook de aan
besteding van de bouw geschieden.
Dit gebouw zal een breedte van 18
meter krijgen, In het Hnkergedeelte
zal een kantoor van de A.M.Z. en
voor V.V.V. worden ingelicht en aan
de rechterzijde, 'n door 'n afzonderlij
ke ingang te bereiken urinoirs, voorts
toiletten en een ruimte voor de ver
koop van kleine eetwaren. Aan de
voorzijde komt een open wachtruimte
van ca. 50 m2 voor de buspassagiers,
terwijl over de gehele breedte van het
gebouw nog een luifel wordt aange
bracht. Ongetwijfeld zal met dit ge
bouw het gebrek aan een goede be
schutte wachtgelegenheid zijn opge
heven.
.f 1
„Het Nederlandse
Trekpaard".
De heer J.,A. Stols van
St. Philipsland candidaat voor
voorzitterschap
De Koninkiyke Vereniging „Het
Nederlandse Trekpaard" houdt op
Vrijdag 26 Maart a.s. in hotel Cen
tral te 's-Gravenhage haar algemene
vergadering. De agenda vermeldt o.
m. de benoeming van een algemene
voorzitter Door het hoofdbestuur
wordt candidaat gesteld de heer J.
A. Stols te St. Philipsland.
Vrachtauto gegrepen door
goederentrein
Toen Dinsdag de vrachtauto van
de heer W, H. uit Goes de onbewaak
te overweg in het Twintig Gemeten
Wegeling passeerde, werd hij aan de
achterzijde gegrepen door een goe
derentrein, die uit de richting van
Goes kwam. De treinbestuurder
waarschuwde cle politie, die een on
derzoek instelde.
De chauffeur kwam met de schrik
vry maar de vrachtwagen moest
deerlijk gehavend worden wegge
sleept. De trein ondervond enige ver
traging.
Verkeersstremming bij
Stroobrugge
Door herstelwerkzaamheden aan
de brug over het Leopoldkanaal by
Stroobrugge is het verkeer tussen
Aardenburg en Maldeghem gestremd.
Al het verkeer is omgelegd via Sluis
en Westkapelle. Buspassagiers kun
nen bij Stroobrugge overstappen.
Causerie voor N.A.T.U,
In de bovenzaal van het Neder
lands Koffiehuis te Middelburg hield
de heer A. Hauer, aesthetisch advi
seur van de Nederlandse Amateur
Toneel Unie te Amsterdam, Woens
dagavond een causerie voor de leden
van de bij de afdeling Zeeuwse Eilan
den van deze Unie aangesloten ver
enigingen. Op boeiende wijze heeft
spreker verteld over zijn loopbaan als
acteur, hoe hij er toe gekomen is zich
aan de scholing van net amateur-to
neel te geven, over de moeilijkheden
hieraan verbonden en hoever deze
scholing thans is gevorderd.
Voor de in vrij grote getale opge
komen amateur-toneelspelers was 't
niet slechts een leerzame maar door
de manier waarop de heer Hauer de
stof behandelde, tevens een prettige
avond.
KUNST
Haydn's „Schöpfung"
JAOOBSKERK VLISSINGEN.
Met de uitvoering van Haydn's
„Schöpfung" heeft de Vlissingse Ora-
toriumvcreniging Woensdagavond ve
le bewonderaars van dit werk een
grote dienst bewezen. De bekoorlijke
maar daarnaast dikwijls ernstige mu
ziek, waarmee Haydn de Schepping
heeft bezongen, boeide een grote
schare van luisteraars in de Jacobs-
kerk van het begin tot het einde. Dat
was mede te danken aan de wijze,
waarop dit oratorium onder Jan Kui
ler tot klinken werd gebracht: de
Vlissingse Oratoriumvereniging liet
zich Woensdag van een goede zijde
horen Maar niet alleen het koor, ook
de solisten dienen met lof te worden
vermeld, waarbij vooral genoemd
moet worden de sopraan Anette de
la Bye. die Corrie Bijster verving.
Men zou voor haar optreden woorden
mogen gebruiken die voorkomen in
een van de aria's uit het werk. woor
den. die spreken van een „reizender
Gesang" En inderdaad, deze sopraan
bleek een zangeres van formaat, een
prachtig geluid, geschoold en een
timbre, dat voor deze muziek ge
schapen scheen De wijze, waarop zy
bijvoorbeeld ,.Nun beut die Flur",
vertolkte, de bekende sopraan-aria
uit het eerste deel, maakte haar op
treden volledig verantwoord Maar
na die aria vestigde z9 nog enige ma~
len de aandachf op zich, zodat men
de kleine weifeling in een recitatief-
inzet aan het slot haar graag ver
gaf Anette de la Bye, een naam, die
tot dusver nog niet voorkwam onder
de groten van de Nederlandse voca-
listènwereld. Het zal echter goed zijn
'om haar in gedachten te houden, in
de toekomst zal zy ongetwijfeld van
zich doen spreken.
Peter de Vos zong de basparty. Het
viel op gisteravond, dat het geluid
van deze zanger sinds zyn laatste op
treden in Zeeland, aan noblesse had
gewonnen. Een uitmuntende bas,
wiens werk volkomen vry is van rou-
tine-trekies Han le Fèvre is een te
nor van respectabele kwaliteiten en
capaciteiten. Het leek evenwel als
of hij Vrijdagavond iets minder ge
disponeerd was dan gewoonlilk. door
dat o.a. in sommige passages zijn
stem wat vlak klonk. Niettemin kun
ook zijn optreden met ere worden ge
noemd.
Onder de bekwame hand van Jan
Kuiler kwam het koor tot goede re
sultaten. Er werd geïnspireerd en
met enthousiasme gezongen. Wan
neer men in aanmerking neemt, dat
de mannenstemmen hier niet sterk
bezet zijn, dan dient men bewonde
ring te hebben voor de evenwichtige
koórklank. Natuurlijk, er zijn wen
sen: een mooie, volle basklank, een
lichte, bewegelijke tenor, maar
helaas er zijn ook grenzen.
Het orkest de Vlissingse Orkest
vereniging met versterking zorgde
voor de begeleiding. Jammer, dat dit
ensemble niet hetzelfde niveau haal
de als het koor: met name de stry-
kers waren wat droog van toon. aar
zelend soms en onzuiver geïnt.oneerd.
Als geheel, echter was dit concert ze
ker geslaagd, een uitvoering waar
voor velen Jan Kuiler en de zynen
dankbaar zullen zijn.
de K.
Chr. Kleuterschool te
Grijpskerke bestond 10 jaar
Te Grijpskerke werd in het Ver
enigingsgebouw het tienjarig bestaan
van de Chr Kleuterschool gevierd.
De avond werd geopend door burge
meester H. U Bouwman, die in het
büzondev mej. Wisse, lerares aan de
opleidingscursus, verwelkomde.
De secretaris, de heer A. J. Boo
gaard. gaf een overzicht van de lot
gevallen van de school in de afgelo
pen tien jaren.
Nadat in de pauze thee en gebak
waven geserveerd, hield mej. Wisse
een causerie over het. werk en het ma
teriaal van de kleuters. De heer W.
van Horssen draaide tot slot enige
films over Suriname.
Zaak-Sdhets wordt aan
K.V.P.-kringbestuur
voorgelegd.
In een vergadering van de afdeling
Vlissingen van de K.V.P is ook de
zaak-Schets aan de orde gekomen De
heer F Schets zeit gaf een uiteenzet
ting van zijn standpunt, waaruit bleek,
dat hij zeer ongaarne had berust in de
gedachte van een vrije lijst. Hij had
echtei geen andere uitweg gezien om
de arbeiders kans te geven op een
rechtvaardige vertegenwoordiging in
de Provinciale Staten Spr liet zich in
bittere bewoordingen uil over de te
gen hem gerichte „intriges" en ver
weet bet afdelingsbestuur dat het niet
is ingegaan op dp suggestie om nog
vóór de beslissing over de vrije lijst
zou vallen, een bijzondere ledenverga
dering te beleggen De waarnemend
voorzitter, de heer W. L M. Groffen,
zette uiteen, dat dit om technische re
denen op zo kort.e termijn niet mo
gelijk was Spr wees er overigens op.
dat hetgeen in het kringbcst.uur be-
sproker is. geheim moet blijven.
Een voorstel om uit een dubbel be
stuur een verzoeningscommissie te be
noemen werd door de wnd voorzitter
afgewezen, omdat de zaak inmiddels
een provinciaal karakter heeft gekre
gen Men verenigde zich met het voor
stel van de voorzitter om de zaak aan
het kringbestuur voor te leggen.
Maquette van de nieuwe brandweer
kazerne le Goes.
MIDDELBURG,
Vandaas Electro: „Dr. Knock", (14 jr.),
7 en 9.15 uur; Kunstzaa) Van Ben-
them en Jutting. Expositie Raymond
J. P. Kimpe. 9—18 uur.
VLISSINGEN
Vandaag Alhambra: „The Philadelphia
Story", (18 ir.), 7 en 9 uur; Luxor:
„De zilveren zweep", (14 jr.), 8 uur;
MetaaVbedrijfsbond: jaarvergadering
P.v.d.A,, 8 uur.
GOES.
Vandaag Grand: „Het geheim van drie
vrouwen", (18 Jr.), 8 uur.