Vrouivenpagina Onze. Emancipatie der vrouw kostte tientallen jaren van strijd VAN VROUW 701 VROUW EEN GRAPPIG MODESNUFJE VOOR SLANKE VROUWEN KOOKSCHOOL VOORMANNEN.. VRIJDAG 19 FEBRUARI 1954 PROVINOIALE ZEEÜWSB COURANT BIJ DE GEBOORTEHERDENKING VAN ALETTA JACOBS Jonge vrouwen van heden accepteren haar vrijheid als vanzelf sprekend.... (Van een medewerkster). Nu het der.e maand honderd Jaar geleden Is, dat de belangrijkste strijd ster voor gelijke rechten voor vrouw en man, dr. Aletta Jacobs, werd geboren, en het. zestig jaar geleden is, dat de Vereniging voor Vrouwen kiesrecht werd opgericht, is het de moeite waard de geschiedenis van de emancipatie van de vrouw in ons land eens na te gaan. Wy richten ons hierby wel in de eerste plaats tot de jonge vrouwen van heden, die op zeer opvallende wjjze afzijdig blyven, waar zy de stuwkracht en steun pilaren moesten zijn voor de verschillende vrouwenorganisaties. Dit gebrek aan belangstelling by de jongeren wordt veroorzaakt door de vanzelfsprekendheid, waarmee de geiykwaardigheid van de vrouw thans in onze maatschappy erkend wordt. De jonge vrouwen van nu zyn nooit anders dan vryheid gewend ge weest. Zy zyn nooit 's avonds door de kruier gechaperonneerd, omdat het niet betamelijk was dat jonge meisjes 's avonds alleen over straat gin gen; ook hebben zy het niet meegemaakt, dat zy, als ongetrouwde vrouw, niet alleen met een heer in een restaurant konden gaan zitten, omdat dat niet te pas kwam. Zy aanvaarden de huidige opvattingen als zo vanzelf sprekend, dat alleen by sommige groepen jongeren, die door bepaalde tenachterstellingen persoonlijk getroffen worden (b.v. gehuwde ambtena ressen), de wil tot aansluiting by een vereniging bestaat. Het is niet precies te zeggen, wan neer de vrouwen in Nederland tot het besef begonnen te komen, dat haar aandeel m het gezins- en maat schappelijk leven zich niet moest be palen tot het respectieveiyk letter lijk en figuuriyk) aandragen der pan toffels van de heren der schepping. Wel staat vast, dat ten tijde van de revolutie in Frankrijk, die in de ove rige delen van Europa ook ontrust en een streven naar veranderingen wekte, en in de jaren daarna in ons land reeds een enkele maal door vooruitstrevende geesten duidelyke taal gesproken werd over de voor aanstaande plaats, die de vrouwen in een goed geregeerd land zouden moe ten innemen. Byzonder aardig is in dit verband het toekomstbeeld, dat de Delftse Patriot, Gerrit Paape in 1798 schiep van de Bataafse Republiek, zoals die in 1998 zou zyn. Hierin voorspelde en propageerde hjj tal van hervor mingen, waarvan de gelijkstelling van man en vrouw er een was. Hij schrijft in zyn revolutionnalre Droom o.m.: „Inzonderheid, Bataafse be stuurders, behoort gy uwen aandagt te vestigen op de beminnelijkste helft- van het menschelyk geslagt: op die wezens, welken ons, in dit lee- ven, kunnen zaligen, wj) bedoe len de Vrouwen Natuur en Wijsbe geerte plaatsen hen In den rang der vrye menschen, en tot nog toe had den zjj ternauwernood een half Va derland! en inderdaad maaken wij er onze slaavinnen van! Wij slui ten ze buiten alle Regeering, schoon het hen aan geen verstand, aan geen doorzigt en beleid ontbreekt! Wij onthouden hpn alle geleegenheeden, aP'-n toegang tot de hooge Schooien en de ge'eerheid, schoon zij er even als wy alle geschiktheid toe heb ben". Dezelfde schrijver vindt het ook onrechtvaardig, de vrouwen buiten de beschaving te houden en „derzel- ver aangebooren verstand en ontwik kelend vernuft in den keukenrook te versmooren". Pamfletten. Ook waren er in die dagen reeds vrouwen, die in het openbaar voor het feminisme pleitten. Etta Palm bijvoorbeeld, die in Pary'B heel goed werk gedaan heeft, en een andere Nederlandse, Belle van Zuylen, die iu Zwitserland leefde en werkte. Be langrijker voor ons is echter Maria Aletta Hul3hoff, die reeds In 1804 zelf pamfletten schreef en de ver antwoording voor andere publicaties op zich nam. Zij is na vele weder waardigheden tot een jaar verbeter huis veroordeeld, en beraamde, toen 7.ij deze straf had uitgezeten, een aanslag op Napoleon! Haar vrien den hebben haar nog bytyds van het schavot kunnen redden door haar naar Engeland te laten vluchten. Deze eerste pogingen om verande ring te brengen in een eeuwenlang gevolgde gedachtengang, waren ech ter nog te individueel en te veel een uitvloeisel van de Franse revolutie, om werkelijk van invloed te kunnen zijn op het leven van de Nederlandse vrouw. Het waren naast en voor ve le andere de beide schrijfsters Elisa beth Woiff en Agatha Deken, die door haar boeken en geschriften, welke een voor die tyd zeer moderne geest ademden, de nieuwe begrippen meer en meer verbreid hebben. Het kiesrecht. Helaas kunnen wij in het bestek van dit artikel niet verder ingaan op de interessante ontwikkeling van het maatschappelyk leven in ons land in de negentiende eeuw, en wij moeten dus overgaan op een andere fase in de emancipatie van de vrouw; de strijd om het kiesrecht. Deze is in Nederland minder sen sationeel geweest dan byvoorbeeld in Engeland, waar een enkele „suf fragette" zelfs zelfmoord pleegde om de aandacht op de zaak der vrouwen te vestigen. In ons land zijn ook de herinneringen aan deze strijd ver bonden met de naam Aletta Jacobs, wier geboorte men thans herdenkt. Niet alleen was zy de eerste, met de vinger nagewezen, vrouwelijke stu dent; zy was ook, na het behalen van haar graad in de medicynen, de eerste vrouw die (in 1879) politieke vergaderingen bezocht en daar her- haaldelyk de vraag stelde, of men onder het toen gepropageerde alge meen kiesrecht ook het kiesrecht voor de vrouw rekende. Deze vraag werd meestal met al gemeen gelach begroet. Zy liet zich echter door dit begin niet afschrik ken, maar moest by de grondwets herziening van 1885 waarby (in te genstelling tot wat er in de oude grondwet vermeld was^ uitdrukkeiyk alleen aan mannelbke ingezetenen het kiesrecht werd verleend, toege ven voorlopig verslagen te zyn. In 1893 deden o.a. Wilhelmine Drucker en Theodora Haver een beroep om te komen tot een vereniging tot ver- kryging van het vrouwenkiesrecht en in 1894 werd de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht opgericht, waar van in 1907 de Nederlandsche Bond voor Vrouwenkiesrecht zich afscheid de. Bovendien werd in 1909 de Man nenbond voor Vrouwenkiesrecht op gericht. Aletta Jacobs werd enkele jaren na de oprichting presidente van het Hoofdbestuur der Vereeni- Eén van de kenmerken van dit mo deseizoen is wel het aangesloten ho ge taillestuk, dat tot even onder de buste reikt en deze daardoor wat meer accent geeft. En hierop is dit aardige modesnufje gebaseerd, dat n zonder veel kosten en moeite na kunt maken. Het is een strak keurs je, dat inplaats van de ceintuur ge dragen wordt. Het staat het leukste by een eenvoudig japonnetje met aangeknipte mouwen of by een dito bloesje, zoals de meeste dames wel bezitten. U kunt het van dezelfde stof maken als de japon of de rok, en in dat ge val behoeft u er niet eens zo heel slank voor te zyn. Maar neemt u een contrasterende kleur, dan wordt de aandacht speciaal op de taille gevestigd. U begrypt, dat dat niet voor iedereen geschikt is, en zeker j voor kleine dikkerdjes uit den boze! I Het keursje wordt geheel gevoerd i volgens hetzelfde patroon. De grote i figuurnaad in het voorpand vraagt in de taille 3 cm stofverbruik, de kleine evenals die in het rugpand 2 cm. Hier is het grootste modelletje getekend met een Tcnoopsluiting mid denvoor, zoals ook het patroon aan- j geeft. By het andere is de midden- voorlyn (dus zonder overslag) tegen de stofvouw geknipt en het sluit met haakjes en oogjes in de linkerzy- naad. U kunt ook middenvoor een ritsje nemen of aan weerskanten ve tergaatjes maken en er een koord of lint doorrijgen. Een smal borduur- randir langs de bovenrand kan ook aardig staan. De afwerking hangt vooral af van het gebruikte materi aal en waarby het gedragen wordt Voor avond- en cocktailjapon netjes ziet u zo'n taillestuk wel van dwars geplooide zijde. De voering wordt dan volgens ons patroon dub bel geknipt en in elkaar gezet, zon der voorsluiting en met een geheel rechte onderkant, dus zonder puntje Voor de te plooien zyde heeft u 1% a 2 maal de hoogte nodig, die u dan luchtig op de voering drapeert en vasthecht. Probeert het eens! Kostbaar bont sleepte over de vloer Op een der Parijse voorjaars shows kwamen de bontliefheb sters aan haar trekken, toen er enkele capes van zuiver nerz getoond werden- Er was onder meer een zeer fraai wit exem plaar, dat ruim f 30.000 bleek te kosten. De mannequin, die het voor recht had, dit kostbare kleding stuk te mogen tonen, droeg deze cape niet op de normale wijze, maar hield haar arm half in het bont gewikkeld, terwijl ze de rest van de cape vlotter achter zich aan over de grond liet zwie ren. Wij weten niet, welke rijke echtgenoot dit fraaie stuk bont werk voor zijn gade gekocht heeft, maar ongetwijfeld zal hy het niet goed vinden, dat zijn vrouw een cadeau ter waarde van een dertigduizend gulden achteloos achter zich aan over de grond sleurt ging hetgeen zy bleef tot het doel in 1919 bereikt was. Voor het zover was, hadden de strijdende vrouwen echter nog een bittere pil te slikken ge kregen by de grondwetsherzie ning van 1917, toen het vrou wenkiesrecht wel danig in de Kamer besproken, doch tenslot te toch nipt in de grondwet op genomen werd. Het zou te ver voeren om alle as pecten van de vrouwenbeweging in Nederland hier te bespreken, maar een uitzondering moeten wij maken voor het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging, gevestigd in Amsterdam, Keizersgracht 264. Dit I.A.V werd in 1935 opgericht door een aantal dames, die het grote be lang ervan inzagen voor de vrouwen beweging in het algemeen. Het doel van het archief is: Documentatie en wetenschappelijke studie betreffen de de vrouw in de maatschappy en gezin, heden en verleden, Nederland en buitenland. Ondanks het feit, dat het archief in 1945 volkomen leeggeroofd bleek te zyn, is men er toch weer in ge slaagd, een aanzieniyke bibliotheek op te bouwen. Allerlei soorten boe ken, tydschriften, brochures en brie ven over vrouwen, vrouwenbeweging en vrouweiyke bezigheden in de ruimste zin kan men er vinden, le zen en lenen, terwyi ook van tijd tot tyd grote en kleine werken gepubli ceerd worden. Zo is in 1948 een prachtig standaardwerk over „het aandeel V' n de vrouw in de veran derde wereld" onder auspiciën van het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging uitgegeven door E. J. Bril! in Leiden, getiteld: „Van Moeder op Dochter". Dit boek, dat iedere vrouw in haar boekenkast zou moeten hebben, behandelt de ont plooiing van de vrouw van de negen tiende eeuw tot 1948 en geeft daar over, behalve een boeiende beschry- ving, een schat van feitenmateriaal De gegevens voor dit artikel zyn gro tendeels daaraan ontleend. Een prinses als kinderverzorgster Deze warm ingepakte baby geniet koninklijke zorg! De jonge vrouw, die haar in de armen houdt, is de Zweedse prinses Margaretha, oudste zuster van kroonprins Carl Gustaf. Gekleed in een blauw katoenen jurk met witte schort, neemt zij deel aan een cursus kinderverzorging, waar de fotograaf dit plaatje maakte, nadat de prinses juist de kleine Kristina in het bad had gedaan. De koninklijke verzorgster vervult haar taak met overgave, ge tuige de vertederde blik waarmee zij het kleintje in de armen bekijkt! Amerikaans experiment in de keukenwereld. een meter omhoog als er eens een pan op de grond kletterde, en werd er on der het werk heftig gediscussieerd overzakenproblemen. Soms was er een kleine onderbre king, zoals in het geval van de enthou siaste arts, die zich op een avond voor de taak gesteld zag zandkoekjes te bakken en net op het moment dat deze de oven in zouden gaan weggeroepen werd voor een spoedgeval in het zie kenhuis Hij ging, natuurlijk, maar belde toch een uur later op om te zeggen, dat zyn koekjes uit de oven konden! Het is toch eigeniyk merkwaardig, dat er practisch geen vrouwelijke koks in hotels en restaurants te vin den zijn, terwijl ln het gezin juist de vrouw iedere dag maar weer voor de maaltijden zorgt. Wy kunnen de zaak ook omdraaien en vragen- waarom in teresseren de mannen zich over het algemeen zo weinig voor koken (be halve dan voor de resultaten), terwijl de practijk toch bewyst, dat hun sexe uitmuntende koks oplevert? Nu zijn daar waarschijniyb vele antwoorden op te geven Wy willen u echter alleen eens iets vertellen van een huishoudschool in het stadje Ma rion in de Verenigde Staten, waar eens per week een cursus gehouden wordt om mannen koken te Ieren. De directeur van deze school liep al lang met het plan voor een derge lijke cursus rond, toen hij op een keer in een gezelschap was, waar het ge sprek op jagen en vissen tydens week ends «wam, De aanwezige heren wa ren het er ovei eens, dat de maaltij den (waar zij zelf voor zorgden ge durende deze week-ends) nog wei wat te wensen overlieten, en dat zjj veel meer plezier zouden hebben als ook dat onderdeel goed verzorgd zou zijn Zoals te begrijpen valt tiad onze di recteur dan ook niet veel meer nodig om van wal te steken met zijn plan van zelfverdediging tegen verbrande toast, bittere koffie en verdronken groente: tegen de eenzame maaltijden in een restaurant als de vrouw des huizes er eens niet was, en ook tegen slecht kokende vrouwen. Het succes was overweldigend, vooral omdat hier de gelegenheid geboden werd zonder critische blikken van bedreven huisvrou wen de eerste stappen op het glibberige pad der kookkunsrt te zetten, binnen een groep man nen die er allemaal niets van af wisten! Onder leiding van een kooklerares begonnen toen de lessen In het begin heerste er een gespannen dodelijke stilte, wanneer er een cake uit de oven kwam, of op andere wyze een myl- paal in het onderwijs bereikt was. maar toen de heren der schepping zich wat vertrouwder begonnen te voelen met al die rare instrumenten als schuimspanen, mayonnaiseklop- pers, afwaskwasten en aardappelmes jes, sprongen zij niet meer nerveus Grote hoeden bij Bcdmatn De collectie van Pierre Balmain, een der „Grote Vijf in de Parijse haute couture, is min of meer tegengevallen. Ei* waren geen verrassingen, iets wer kelijk nieuws ontbrak. Evenals vorig jaar toonde Balmain veel tweeds, pi qué, en bijzonder veel kant. Overheer send was de kleur blauw, welke ko mend jaar een belangrijke plaats zal innemen. Vooral marine, al dan niet in combinatie met wit, staat op de voorgrond. Opvallend waren de hoeden, welke getoond werden. Terwijl in alle Euro pese mode-centra de kleine hoed triomfen viert, bracht Balmain juist die bijzonder grote exemplaren, welke gewoonlijk als „wagenwielen" betiteld worden. Het blauwe boekje zei buiten- op: ,JMary Dresselhuys", en toen moest ik het wél meene men. Want als er iemand is, die mij altijd weer interesseert, dan is het wel de vrouw die hier of daar iets bijzonders presteert. Met een penseel of een pollepel achter de katheder of achter het voetlicht, dat is allemaal om het even. Als het in zijn soort maar echt, doorleefd, bezield is. Want gelooft u maar, dat er even be zield geschilderd als gekookt of toneelgespeeld kan worden. Soms zelfs alle drie tegelijk Maar om by dat blauwe boek je te blijven: Viruly bleek de schrijver, en daarom zag ik het al dadelijk donker in. Want vlie gen mag dan goedkoper zijn dan u denkt, en de service van ons aller K.L.M. boven alle lof verheven: dat er in een vlieg tuig ook toneel wordt gespeeld, leek. mij toch bezwaarlijk met het oog op de ruimte, dan ooit op dreef kunnen gera- En als er geen vliegtuig aan te pas mag komen, hoe zou Viruly dan ooit op dreef kunnen gera ken f Het bloed kroop alweer waar het niet gaan kon. De eer ste zeventien bladzijden, u bent gewaarschuwd, zijn uitvoerig besteed aan een thuisvlucht Ba taviaAmsterdam, zonder één lettertje Mary. Of het moest een nadrukkelijke bespiegelig boven Tiel zijn, waarby u even denkt: Gunst, wat ziet de man dddr nu voor buitensporigs aanf U vat het even later al: het was zo'n zachte wenk van: Es bildet ein Palent sich in der Stille, en wat is er nu stiller dan Tiel Op bladzijde achttien gaat dat dan eindelijk uit de doekjes, en wij blijven tachtig kantjes lang vrjjxoel op de be gane grond, totdat wij over een Amsterdamse daktuin met drie blauwe figuurtjes vliegen. En aangezien driemaal nog al tijd scheepsrecht is, zitten wij tegen het eind warempel al weer, ditmaal mèt Mary, in een lijnvliegtuig BataviaAmster dam Daar tussenin z\jn de blad zijden dan luchtig en leutig op gevuld met stukjes Mary-in- Tie-1 en Mary-op-de-toneel- sohool en Mary-op-de-planken en Mary-thuis. U moet het zelf maar eens lezen: als ik er nog meer van Vertel, is de aardig heid er meteen af. Als u het boekje dichtklapt, weet ik vooruit dat u zult prut telen. Een echt mannenboekje: wat u als vrouw nu eens dol graag zoudt weten, staat er pre cies niet ln. Dat geheim van: Hoe gaat datt Hoe doet zij dat nut Hoe krijgt zy al die hoe kige en kantige stukjes: rollen leren en kinderen opvoeden, een huishouden drijven en op de planken staan, reizen en trek ken en een moeder uit duizend zijn, tot een goed sluitend ge heel t Misschien, als u scherp leest, dat u tóch achter de regels iets van dit kunststuk zult te weten komen en iets zult er varen van de bewonderens waardige vitaliteit en toewij ding en het élan, toaarme" zy al dia opgaven tot één versmelt: zo gaaf en zo volledig mogelijk Mary Dresselhuys zijn. Denk daar niet gering over, zoals zy het zelf terloops ver telt: „Spélen in Venlo, met de trein van halfacht er vandaan, om twaalf uur repetitie in Am sterdam, om vier xiur weer in de bus naar Zwolle, om daar drie uur later weer fris te be ginnen". En wilt u dan zelf de gaatjes maar in met de alledaagse dé tails. Op een holletje naar de schouwburg en op een holletje naar huis. Haastig eten en vlie gensvlug verkleden. Koude voe ten, gebrek aan slaap, „leren en leren e.. leren, lange winterse hotsritten in koude autobussen, schminken en verkleden in on verwarmde, tochtige provincie kleedkamers." En niet te vergeten „de kleer scheuren vati alle menselijke emoties, die uit de nerveuze ge spannenheid van het vak voort vloeien Ach, het is zo heeriyk om be roemd te zyn. Vooral, als er iets teruggevraagd moet worden, als in de oorlog de honger be- g'nt te nijpen. Als zy in de aarlemmermeer speelt moet zy er nog altyd aan denken: omdat ik in de oorlog tel kens op myn oude fiets om tar we en melk voor de kinderen de polder in heb gemoeten. Ik stond er toen meestal alleen voor; ik heb in deze buurt met die fiets ijskoud en heel verne derend met jurken en onder goed lopen leuren om met aard appels of boter thuis te komen, de ene onoverkomeiyke week na de andere En dan heeft zy misschien neg een pond of wat minder veroverd dan de anderen want wat moet een struise boe rin met zo'n kleine maat in haar linnenkast beginnen f Voor wat hoort wat al zou het krakend fietsje het ook by de laatste deur begeven. De polder was koud en verla ten; de bus hotst nu eindeloos door een onverschillig slapend land. Het is een goed ogenblik met beschaming daaraan te denken, als xoy ons, poesmooi aangedaan, op ons geriefelijk klapstoeltje installeren om ons een winteravond lang zorgeloos te laten inpalmen door haar geestige charme, haar luchtige zekerheid, haar vitaliteit. Laat de erkentelijkheid daar om iets langer duren dan het herhaald applaus en de bloemen na afloop. Als u gezellig na praat by de opgepookte haard hobbelt zij waarschynlijk koud en moe naar huis naar een korte slaap en een nieuwe repe titie en een volgende voorstel ling. SASKIA. Eigen lof. Het hoogtepunt van iedere les is wanneer de tafel gedekt wordt en de heren zich aan de dis scharen om hun eigen en eikaars producten te keuren. Geheel in tegenstelling met de gang van zaken thuis, en met be grijpelijke onbescheidenheid, verkon digen zij luidkeels nog nooit zo iets heerlijks geproefd te heoben. Nu ja, misschien iets langer in de oven, de volgende keer, maar het smaakt voor treffelijk! En na het eten: nee. geen krant en pantoffels, maar afwassen, myne heren. Iedereen helpt een hand je in de keuken en dit gaat met zo veel grappen gepaard en ook zo vlug, dat men zich afvraagt waarom er thuis alty'd zo veel bezwaren zijn Een van de meest geliefde sterke verhalen van deze cursus is dat over de cake Juist op het moment dat de ze in de oven gezet werd. zag de le rares het pak meel, nog ongeopend, op de tafel staan. Wat er in de cake gedaan was is tot de huidige dag een raadsel gebleven, en dat is misschien maar goed ook, hoewel de smaak bij zonder goed was. Toen tegen het einde van de cursus alle leerlingen voldoende presteerden om een diploma te krijgen, moest dat heuglijke feit gevierd worden Dit ge beurde met een feest-diner, door de leerlingen zelf samengesteld en toe bereid. waarby ook hun vrouwen uit genodigd waren. Het succes was zo ,groot, dat alleen al op die avond vijf van de uitgenodigde dames zich voor een kook-cursus op dezelfde school lieten inschrijven, omdat zij anders huiselijke moeilijkheden vreesden! Welke vrouw zou niet op staande voet verliefd worden op deze sierlijke, ruimvallende house-coat? Het model Icomt regelrecht uit Parijs en wel uit de salons van Mangum, Er is veel ma teriaal voor nodigmaar wanneer de jas van zo'n gezellig rood-geruit boe- renbontje" wordt gemaakt, vallen de kosten nogal meveel warmer en... veel mooier wordt deze house-coat natuurlijk, wanneer als materiaal een soepel-vallende wollen stof gebruikt wordtmaar dan wordt het een flinke post op het kleding-budget! De bre de sjerp, gemaakt van stof in een af stekende kleur, dient behalve als cein tuur ook als garnering.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 12