Ivrea, de dode vesting, werd de
rijkste stad van het land
KAPPIE EN DE GOUDEN HOORNS
LEZERS SCHRIJVEN
Puzzle-rnbriek
werkelijk
lage
prijzen
handhaving
van
kwaliteit
IN NOVEMBER WERD VEEL
HARING GEVANGEN
WALCHEREN
ONS KMHSWnnnMA AO
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1954
PROVINCIALE ZEEÜW8B COURANT
11
VERKENNINGEN IN ITALIë
Het schrijvende clavecimbel, grondslag
der welvaart voor duizenden
(Van een speciale verslaggever).
IVREA. Ooit gehoord van Joseph Ravizza HU was advocaat te Novar-
ra met een IelUk handschrift. Dat komt meer voor onder advocaten, om
van Journalisten maar te zwUgen. Waar wat weinig voorkomt: Ravizza
ergerde zich dagelijks aan zUn handschrift. En aangezien z(|n beroepsbezig
heden hem nogal was vrye tyd overlieten, begon hy te peinzen over zUn
gebrek. Z\j werd hy uitvinder van wat hy noemde: het schryvende clave
cimbel. Dat was de ietwat lompe voorloper van uw portable. Aangezien hy
allesbehalve zakeiyk was, liet hy het aan anderen over het werktuig te
vervolmaken. Op tal van plaatsen buiten zyn vaderland ontstonden schryt-
machinefabrteken; mét de naam van de uitvinder werd de romantische
naam van het Instrument, cembalo scrivano, totaal vergeten. Het zou tot
1911 moeten duren eer de eerste hruikbare Italiaanse schryfmnchinp op de
markt verscheen- Thans zyn er millioenen in gebruik, over de gehele we
reld.
Is hy niet vergeten, want ergens mid
den tussen de stampende, gierende
en razende machines staat het bron
zen beeld van de stichter van het be-
dryf: een oude man met een baard,
slordig in het pak gestoken, maar
met een vaderiyk gebaar het werk.
dat om hem heen geschiedt, goed
keurend. Er staan verse bloemen
In 1908 keerde de Jonge Ingenieur
Camillo Olivetti terug naar zyn ge
boortestadje Ivrea, gelegen aan de
voet van de Alpen, in de Franse elle
boog, zoal- men daar zegt. Het was
een kleine vestingstad, die zich inder
tijd dapper tegen Napoleons leger-
scharen, die over de Alpenpassen
naar het land van Piemonte waren
komen afzakken, had verzet en se
dertdien was ingeslapen. Er woon
den amper 10.000 mensen, die leefden
van het land, de bergen en de markt
Camillo Olivetti nu, die aan een
technische school gestudeerd en
daarna hier en daar wat rondge- j
neusd had. keerde terug naar Ivrea
om er een eigen bedryf op te richten
Hij had een vastomlijnd plan en was
voornemens het uit te voeren met
medewerking van een aantal plaats
genoten.
Groei
Olivetti had het in zyn hoofd ge
zet een schryfmachinefabriek te
stichten. En hij deed het. Hard
schoot hy er niet mee op In het be
gin, want het duurde drie jaar voor
hij het eerste exemplaar ten verkoop
kon aanbieden Dat was dus in 1911
Hij had toen veertig arbeiders in
dienst. Het winnen van een prijs-
vraag, uitgeschreven door het mini
sterie van marine, effende voor hem
de weg naar de binnenlandse markt
Van toen af liep de zaak naar wens
In 1915 had Olivetti 125 mensen in
dienst, in 1928 reeds 600 en in 1937
ongeveer 2000. De oorlog deerde
hem niet, want de voormalige ves
ting Ivrea had haar strategische be
tekenis verloren en werd geen enke
le maal ^«--bombardeerd Zo liep dus
het aantal arbeiders en kantoorbe
dienden op tot 4500 ui 1946. En nu
zijn het er al 6000.
Het aantal mannen en vrouwen,
dat de kost verdient in dienst vaii
Olivetti, bedraagt echter reeds 12.000
want inmiddels zijn er dochteron
dernemingen onstaan te Massa, Tu-
ryn en Pozzuoli en in het buitenland
te Barcelona, Glasgow, Buenos Aires
en Johannesburg Olivetti heeft
voorts 13 handelshuizen in Italië en
dertien in het buitenland.
Standbeeld tussen de
machines
Maar kom, wy zyn hier niet om
propaganda te maken voor de voort
brengselen van het Italiaanse ver
nuft, maar ®m U te vertellen, wat
die ene man voor dat ene stadje
heeft betekend. Ja. inderdaad heeft
betekend, want hy leeft niet meer
Zyn zoon is thans directeur en zyn
kleinzoon ts in opleiding voor het
overnemen van de verantwoordeiyk-
heid als de tyd daarvoor ryp Is. Toch
aan do voet van het standbeeld,
verzekerde men ons, zonder dat
iemand opdracht heeft daarvoor te
zorgen. De oude Olivetti werd tgdens
zyn leven door zyn stadgenoten op
de handen gedragen, nu wordt hy
vereerd als een heilige bijna, een in
dustriële heilige.
Loon
Geen wonder, overigens; in de eer
ste plaats zqn de Piemontezen al
even emotioneel van aard als alle
Italianen, maar bovendien hebben zy
alie reden tot dankbaarheid jegens de
man, die 45 jaar geleden terugkeer
de naar het dode vestingstadje: hy
heeft Ivrea gemaakt tot de rijkste
gemeente van het gehele land. Het
arbeidsloon bedraagt er gemiddeld
niet minder dan 640.000 lire per
jaar, d.i. 3840 gld., netto wel te ver
staan! Hetgeen wil zeggen, dat elke
man des Zaterdags zo'n 74 gulden op
tafel kan leggen met de wetenschap,
dat de firma wekeiyks bovendien een
50 gld. opzy legt voor allerlei sociale
voorzieningen.
Arbeidersflats aan d voet van de
Alpen f' Ivrea, de rijkste gemeente
van Italië.
Advertentie
DE VISSERIJ OP DE ZEEUWSE STROMEN
In November werd In Zeeland door
89 vaartuigen de oestervisserij onre
gelmatig uitgevoerd. Er werd weer
veel gevist op consumptie-oesters.
waarvan de totale verzending
2.470.087 stuks bedroeg of 288.055
minder dan in November 1952.
In de pannencultuur hadden de
werkzaamheden een gunstig verloop.
De groei van de kleinere oestersoor
ten was goed De kwekers zaaiden ln
November nog enige partyen zaal
oesters uit.
Mosselcultcur. Tachtig vaartuigen
oefenden mosselcultuur regelmatig
uit. Consumptiemosselen konden
practlsch niet meer geleverd worden
De sterfte op de diepst gelegen ge
deelten der percelen was nog iets
afgenomen.
In het district Grevelingen vtsten
enige kwekers op zeesterren. Tevens
werden in dit district 500 ton half-
vasmosselen verzaaid en 1000 ton
I overgebracht naar de Ooster Schelde
Westelijk deel.
In de Wester Schelde werden 215
ton consumntiemosselen gevist (op
brengst 1935,— welke niet aan het
Aan- en Verkoopkantoor verhandeld
werden.
Garnalenvisserij. De aanvoer van
1 garnalen verminderde sterk omdat
verscheidene vissers op de kuilvisse-
rq overgingen. Niettemin was het re
sultaat van de garnalenvisserij nog
zeer goed. Evenals in de vorige
Middelburg
De droogmaking van
Schouwen-Duiveland
Voor de personeelsvereniging van
de P.Z.C sprak Donderdagavond in
het Nederlands Koffiehuis te Middel
burg, de heer W. Metzelaar, tech
nisch hoofdambtenaar van de Rijks
waterstaat over de droogmaking van
Schouwen-Duiveland. De heer Met
zelaar hield een boeiend betoog over
dit gigantische werk, dat hy in allfe
stadia van nabg meemaakte Voor
af gaf hij enkele beschouwingen over
de waterstaatkundige geschiedenis
van Nederland, waarby hp er op wees
dat uit grote projecten vaak ruimere
mogeiykheden voor de waterbouw
kunde werden geboren. Spreker
noemde in dit verband de Zuiderzee-
inpoldering. de dichtingen van Wal
cheren, de Brielse Maas. Schouwen-
Duiveland. by welke reeks in de toe-
komst wellicht het Deltaplan ge
voegd kan worden. Op bevatteiyke
wijze zette de heer Metzelaar uiteen,
welke voorbereidingen nodig zyn
vóórdat tot sluiting van een gat kan
Subsidie Zeeuws Drankweer
Comité
Al ben ik geen voorzitter meer van
het Zeeuws Drankweer Comité, toch
heb ik geholpen de plannen voor een
verhoogde subsidie te verwezenlijken.
Dit scheen billijk en 2 leden van Ge
deputeerde Staten zegden hun volle
medewerking toe. Er Is biykbaar ook
een misverstand; ook by het publiek
Het Z.D.C. k&n namelpk geen gelden
zelf verkrijgen, doch bestaat uit orga
nisaties die lat reeds doen Het co
mité is alleen een centrum, dat de
gelden der subsidie over de organi
saties verdeelt en de plannen coördi
neert. Dit tn tegenstelling tot vroeger,
toen de gelden direct aan de organi
saties werden uitgekeerd. In al die
jaren is de provinciale bHdrage dus
in werkelgkheld een subsidie aan de
aangeslotenen nooit verhoogd De
leden van G.S., die bezocht zyn, von
den het verzoek biliyk.
Bloemenhulde
Met enige verwondering heb ik uw
stukje gelezen over 1e bloemenhulde
op Valentyndag voor verdienstelijke
Nederlaiders in uw blad van heden-
De geste van de Nederlandse Bloe-
misterg is heel aardig, maar dat er
nu zegge en schrijve één Zeeuw zich
zo verdiensteiyk heeft gemaakt is
volgens mg onzin. De chauffeur ver
dient Inderdaad een voord van waar
dering, maar tk zou tientallen Zeeu
wen kunnen noemen, die in de amp-
dagen meer hebben gepresteerd als
deze.
M'n eigen broer heeft drie weken
geheel vrywillig met nog enkele ma
rinemensen, waaronder enkele Vlis-
singers, in Stavenisse ïyken gezocht
en geborgen jn mensen van boerde-
rfen gehaald, waarby zy zelfs nog
door enige van deze mensen wei den
beschoten, omdat dezen niet van hun
boerdergen afwilden.
Verder heeft myn broer op 10 Sep
tember met een sloep onder zgn com
mando 6 mariniers gered in storm
weer bg Den Helder. De reddingsboot
uit Den Helder kon deze mensen niet
vinden. Zo zou ik ook verschillende
staaltjes kunnen opnoemen van ande
ren.
In uw berichtje sprak U over „aan
gemelde" personen. Ik geloof dat
practisch niemand bekend was met
de gelegenheid van aanmelding, om
dat anders een groot percentage
Zeeuwen als „verdiensteiyke" men
sen gewaardeerd zouden worden
Vlissingen. EEN LEZER
Naschrift der redactie: Uiteraard
kwamen voor de bloemen alleen ln
aanmerking personen, die in 1953 „in
het nieuws stonden". Overigens is
men by het kiezen van de genuldig-
den nog al willekeurig te werk ge
gaan. Ook wy verwonderen ons o"er
de keuze.
worden overgegaan. Hierby besteed
de hg vooral aandacht aan het zin
ken. Daarna pehandelde spreker de
voornaamste dgkdichtingen op het
eiland, waarbij uiteraard grote aan
dacht werd besteed aan Schelphoek
en Ouwerkerk. De interessante en le
vendige causerie werd verlucht met
een aantal uitstekende lichtbeelden.
De voorzitter van de personeelsver
eniging, de heer L. J Breel, sprak
'n welkomstwoord en dankte aan het
slot van de avond de heer Metzelaar
in enkele welgekozen woorden.
Vrouwenpolder
Aanbesteding.
Het architectenbureau Steen en
Tuinhof te Vlissingen besteedde aan
de bouw van een woning met schuuj
te Vrouwenpolder voor rekening van
de heer De Nood.
De inschrgvingen waren: J. Jobse.
Veere, f 21.100.—fa. A. J. Stoppels
Zn., Middelburg, f 21.400. gebr
Boogaard, Grijpskerke, f 21.650.—fa
De Rijke en Van Belzen, Middelburg,
f 22.300.A. Blankenburgh. Nieuw-
dorp, f 22-350.Van Schalk Gilde.
Middelburg, f 22.365.fa. K. Fran-
cke Zn., Oostkapelle, f 22 700.
J. Lagasse, Koudekerke, f 22.600.— en
L. Goedbloed, Veere, f 22.640.
Vereniging voor Christelijk
Onderwijs bijeen
De Vereniging voor Christeiyk
Onderwy? te Vrouwenpolder kwam
onder leiding van d" neer A. van
Sparrentak ln jaarvergadering bij
een. Uit de verslagen var secretaris
en penningmeester bleek, dat er 115
leden en 105 leerlingen zijn, terwyi
er een batig saldo was. De heren
A. van Sparrentak en J. Geuze wer
den ln het bestuur herkozen. Een
voorstel tot herziening van de regle
menten werd aangenomen.
Arnemuiden
Bevordering bi| Rode Kruis
Met Ingang van 8 Februari 1954 is
srd tot
bevorderd tot sergesnt-majoor, de
heer C. van Hemert, groepscomman
dant van de Rode Kruis colonne af
deling Arnemuiden.
Vlissingen
Doorgaansverbod
Oost-Souburgse weg
Nummer 3 van het „Provinciaal
Blad van Zeeland" bevat een besluit
van 15 December 1953 van Ged. Sta
ten, houdende de vaststelling van een
doorgaanverbod op het weggedeelte
van de spoorwegovergang in de Oost-
Souburgse weg te Vlissingen. Dit
verbod is van kracht voor het ver
keer uit de richting Oost-Souburg,
wanneer verkeer uit tegengestelde
richting dit weggedeelte is genaderd
of zich daarop bevindt.
Ontspanningsavond voor
personeel van „Bethesda"
Donderdagavond werd op een ont
spanningsavond voor het personeel
van het Chr. ziekenhuis „Betnesda" te
Vlissingen in de kerkzaal door dr. G.
J. M. de Greef een serie proiectiepla-
ten vertoond, welke door zyn grote
verscheidenheid de algemene bewon
dering der aanwezigen afdwong. In
het eerste uur vertoonde dr. De Greef
opnamen van Walcheren in zijn
schoonheid van vóór de oorlog. Inte
ressante vogelkiekjes en broedplaat
sen, terwyi na de pauze prachtige
kfleurenoonamen uit Denemarken.
Zweden en Zwitserland op het witte
doek werden gebracht. Een dankbaar
aoolaus beloonde dr. De Greef en on
derstreepte de woorden van dank.
welke de voorzitter, de heer J Moll,
hem bracht voor het gebodene.
De voorzitter deelde nog mede, dat
op de volgende ontspanningsavond.
Donderdag a.s.. een film van het werk
van dr. Schweitzer in Lamborene en
de bedryfsf;|m van „BetheBda" zullen
worden vertoond.
maand bestond ook nu de aanvoer
weer voor meer dan de helft uit puf-
garnalen De prgzen voor de grotere
soorten waren iéts beter dan in Oc
tober en hoewel de totale aanvoer
(pufgnrnalen inbegrepen) met 216968
kg verminderde (ruim 35 procent),
daalde de opbrengst met f 42.340.—
of ruim 22 procent.
Van de bij vis werd alleen schar en
wyting méér gevangen. De vangst
van de overige soorten liep sterk te
rug, zodat de gezamenlijke opbrengst
maar weinig gewicht in de schaal
legde voor de garnalenvissers.
Een klein aantal mosselvissers vis
te op de diepere gedeelten der mos
selpercelen naar zeesterren. Dit be
ïnvloedde het aanvoercyfer der wul
ken zodanig, dat de vangst van No
vember 518o2 kg bedroeg tegen 1902
kg in de vorige maand.
Ook de vangsten van alikruiken
begonnen wat toe te nemen Met het
schutnet werd nog 761 kg bot van
goede kwaliteit gevangen, welke ook
werd verhandeld In enige weren
werd nog op zeebliek gevist maar de
uitkomsten waren
tekenis.
van weinig be-
HARINGVANGST
In de verelagmaand werd ook weer
begonnen met de haringvissery. In
Breskens werd een grote hoeveelheid
haring aangevoerd, n.l 1.595 598 kg,
maar slechts 2/3 deel werd door de
handel opeenomen. De rest werd
naar de vismeelfabrtek vervoerd en
bracht 1 0,09 per kp minder op.
Met de kullvtssery op schardyn
werden soms mooie vangsten ge
maakt. De gemiddelde prys was ech
ter aanmerkelHk lager dan aan het
begin van 1953 Menige party werd
doorgedraaid en aan de vismeelfa-
brlek geleverd. De totale aanvoer op
de Zeeuwse stromen was:
2.920 324 kg, 1.035 688.— (zelfde
maand vorig 1aar 2 251.895 kg,
923.620,waarvan haring
890.069 kg, 203 991. (zelfde
maand v.j. 156 29Gkg. 34.256.—
haringpuf 705.529 kg. 96 406.—;
(zelfde maand v.j. 260.992 kg,
20.879); sprot 89.175 kg, 19.043;
(zelfde maan v.j. 39.585 kg, J 6 979);
garnaal voor consumptie 137.542 kg,
105.589.—; (136.248 kg. 110.447;
garnaalnest 229 825 kg 14 806
(114.415 kg. 5.623-: oester 2 470 037
stuks 177.590 kg. 521 005.—;
(2.753 052 stuks 202.153 kg.
f 601.366.—) mossel voor consump
tie 452.300 kg. 49 415.— (1.159.200
kg. 114.280,-);
Belgische vissers vingen 54.430 kg
ter waarde van 34.097
Ons kruiswoordraadsel van vorige week leverde de vele pnzzelaars weinig
moeliykheden op. De „hersenbreker" voor dit .veek-elnde is niet moeilijk.
De oplossingen moeten geadresseerd zijn: REDACTIE P.Z.C., VLISSIN
GEN, met in de linkerbovenhoek van briefkaart of enveloppe het woord
PUZZI.E-RTTBRIEK. De oplossingen kunnen door aboané's worden Inge
zonden en moeten uiterlg'k Woensdag 17 Februari a.o. in het bezit van de
redactie z.yn. Vermeldt IJ er hy of 17 dame ol heer bent
Ook zouden we onze puzzelaars willen verzoeken niet de Ingevulde puzzle
alt de krant op te sturen, maar de oplosing op een vel papier te schrgven.
Officiële publicaties.
UITBREIDINGSPLAN
OOST- EN IVEST-SOITBI7RG.
De Burgemeester van Oost- en West-
Souburg maakt Dekend dat het ontwerp-
uitbreidingsplan in hoofdzaak der gemeen
te Oost- en West-Souburg voor een ieder
ter inzage ligt ter gemeente-secretarie
gedurende het thdvak van 15 Februari
1954 tot 15 Maart 1954. op iedere werkdag
van des voormiddags 9.00 tot 12.30 uut en
des namiddags van 1 tot 5 uur. uitgezon
derd des Zaterdags alleen van 9.00 tot
12.00 uur
Gedurende dit tijdvak kunnen belang
hebbenden bezwaren indienen bö de Ge
meenteraad.
Ooet- en West-Souburg. 5 Februari i954
Horizontaal: 1 vruchtensap; 5 kuip;
9 enige tgd; 11 toon; 13 eerstvolgen
de (afk.); 15 vechtersbaas; 18 groen
te; 20 zyarm; 21 omroepver.; 22 vo-
rel; 25 arbeidscontract (afk.);
•engel; 28 aanmoediging: 30 geheel
de uwe; 31 struikgewas; 33 plaats ln
Brabant: 34 ondergrondse spoorweg;
35 rondhout, 38 itilzenei; 39 lof. 41
bouwland: 43 tocht: 44 naar verhou
ding; 47 noot; 48 wig; 4y schaakstuk.
51 vis: 52 rond stukje hout.
7. De president van de Lut-
lewierder Bank kwam aan
boord van de Kraak, waar
hij Kappie vriendelijk be
groette. .Jk heb een be
langrijke opdracht voor U.
kapitein." zei htj. „er moet
een lading goudstaven naar
ons bijkantoor ln Nordvlk
worden gebracht en wy
hebben daarvoor Uw schip
uitgekozen, omdat U reeds
vaker blijk hebt gegeven
moeilijke en gevaarlijke op
drachten op bewonderens
waardige wijze tot een goed
einde te kunnen brengen"
„Ahum". zei Kappie. een
beetje verlegen door deze
lof. „en wanneer moet ik
dan vertrekken?" „Zo spoe
dig mogelijk" was het ant
woord, „en daar U. naar ik
toevallig hoorde. Uw
stuurman juist ziekteverlof
hebt gegeven, zult U voor
deze reis zo spoedig moge
lijk een andere stuurman
moeten aannemen" „Dat
zal moeten' beaamde Kap
pie. „ik zal er iadelij k op uitgaan om voor tflde-
lijk een nieuwe <tuur te vinden Mooi", zei dft
bankpresident, jdan neem Ik nu afscheid van U.
Ik verwacht U vandaag op de bank, om de nodige
regelingen voor de goudzending te treffen"
Nauwelijks was de president van boord gegaan,
of een stevige Kerel kwam de loopplank op .Ka
pitein", vroeg bfj, Jcunt U misschien een goede
stuurman gebruiken?' riet was dezelfde man. die hei
gesprek tussen de Maat en de president had afge
lulsterd....
Verticaal: 2 voorzetsel: 3 kleding
stuk; 4 haarwrong; 6 uitroep, 7
plaats op Nieuw-Gulnea; 8 overlopen;
10 val; 12 meisjesnaam; 14 haring
netten; 16 paardekracht: 17 onaf
wendbaar; 19 meislesnaam; 23 Ja
vaans dorp; 24 afnemei 27 luite
nants (afk.)28 humeur; 29 peetoom;
32 eens; 36 rffstbrandewyn; 37 ge
leerd: 40 wild varken: 41 voegwoord;
42 hoofdbeweging; 45 ik (lat.); 46 in
voerrecht; 60 windrichting.
Prijswinnaars en oplossing
De pryswinna^.rs zjjn: mevrouw N.
Verschuure. Oost-Torenstraat 9,
YERSEKE; mevrouw M J. Kramer-
Meulenberg. Kerkstraat 80. WISSE-
KERKE, mevr. D. Nieuwenhulzen,
Markt 23. MIDDELBi RG. mei. M.
Risseeuw. M 6ZUIDZANDE. A.
Riemens. Oude Stad 22 b. OOST
BURG; C. A. van Wyngaarden, Bad
huisstraat 45, VLISSINGEN.
De oplossing luidde:
Horizontaal: 2. wil. 5 box, 8 om, 10
noden. 12 zg. t3 gas. 15 bui. 16 bef,
17 gom. 18 kom, 19 sip. 20 g.l.o. 22.
Bep, 24 te. 25 pioen, 27 la, 28 bos,
29 Fik. 31 kurk 32 hoos. 33 Teel 35
hit. 36 eg, 38 regel. 40 mg. 41 rif 43
kar, 44 zee 45 nek. 46 mijt. 47 odi
48 bof. 50 leb. 52 os. 53 bai
R.JL. 56 fyn. 57 la.
Verticaal: 1 zog. 3 In. 4 lob. 5 beL
6 on 7 kyf. 9 magie 11 duplo. 12 ze
mel. 14 sop 16 bob. 19 stekker. 20
gis. 21 oef. 29 passage 25 poker 26
nihil 28 brt 30 kot 34 dek. 35 ner,
37 sinds 39 gnlon, 40 meter. 42 fee,
44 ztil. 47 ooi, 48 ban. 49 fel, 51 bis,
53 by, 54 na.