NOGMAALSREFORMATIE EN
HET REQUIEM
NERVA NOVA
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LEZERS SCHRIJVEN.
De kerkeraad der Geref. Ge meente te Middelburg con
tra dr. v. d. Linde
Repliek en dupliek
Het door ons Ingezonden stuk over
de uitvoering op 1 Februari van het
Requiem heeft niet nagelaten de no
dige reacties te wekken, getuige de
verschillende ingezonden stukken als
mede brieven en mondelinge betui
gingen van vele protestanten, w.o.
verschillende Hervormde en Gerefor
meerde predikanten, die eerlijk be
kenden dankbaar te zqn dat aan de
inhoud van dit Requiem openbaarheid
is gegeven. Helaas was niet door ve
len, van wie men anders verwach
ten mocht, de wacht betrokken b" de
Reformatorische beginselen onzer va
deren en was deze dodenmis zonder
meer aanvaard als een stuk, dat
zeer paste bq de herdenking van de
vreselijke watersnoodramp! Het ge
plaatste stuk heeft echter alarme
rend mogen werken en velen gevoe
len het. krachtens het protestantse
btwustzijn, dat gelukkig nog aanwe
zig is, dat hieraan niet met een vrije
consciëntie kan worden medegewerkt
Het is niet de bedoeling van de
kerkeraad hier in te gaan op die ar
tikelen en ingezonden stukken van
hen, die een christendom willen zon
der geloofsverdeeldheid en die alleen
de verdraagzaamheid als het voor
naamste doel beogen, van hen, die de
werkelijkheid niet willen zien en de
genen die voor handhaving van de re.
ïormatorische beginselen pleiten uit
krijten voor mensen die haat kweken
en met hun tijd niet mede kunnen,
anti-papisten, enz.
Voor één ingezonden stuk wenst de
kerkeraad echter een uitzondering te
maken, n.l. dat van de Middelburgse
Herv. predikant dr. H. van der Linde.
Enige verwarring is hierin wel te
constateren als hij b.v. schrijft over
de Oud-Geref. Gemeente te Middel
burg in plaats van Geref. Gemeente,
doch hieraan kunnen wq voorbtj gaan.
Over het Requiem schrijvend meent
dr. van der lande dat het hier enkel
om een concert gaat. We kunnen de
schone muziek beluisteren en afstand
bewaren t.a.v. bepaalde delen van de
tekst, wordt gezegd. Doch deze op
vatting is ten enenmale onjuist én in
strqd met de bedoeling, dat het n.l.
een herdenking is van de doden die
omkwamen bq de ramp op 1 Febru
ari.
Hoe kan men zich dan daar, zon
der te protesteren, onder voegen als
Gods Woord geweld wordt aangedaan
en men zingend gaat bidden om ver
lossing der zielen der afgestorvenen?
Blqkt nieruit nog van enig begrip van
hetgeen onze vaderen noemden: een
verloochening van de enige genoeg
zame offerande van Christus aan het
Kruis volbracht en dat een mis, waar
in voor de doden gebeden wordt een
vervloekte afgoderij is?
Voorts verweert dr. van der Linde
zich tegen het geciteerde uit een der
dagbladen omtrent zijn gevoelens van
sympathie betreffende sommige leer
stukken en vormen der Roomse kerk.
Het is wel opmerkelijk dat tegen het
geen woordelijk geciteerd werd uit
het krantenverslag van de Liturgi
sche conferentie, toen geen protest
van de van der Linde is vernomen
En nu te zeggen dat men nooit op
verslagen in de courant mag afgaan
is wel wat al te naief.
Een artikel voorkomend in het blad
„De Hervormde Kerk" naar aanlei
ding van hetgeen gesproken is door
dr van der Linde op dezelfde Litur
gische conferentie, geschreven door
F. H. L., spreekt duidelijke taal en
gewaagt van de grote gevaren die
dreigen als men bezig is de belijdenis
van de kerk der vaderen betreffende
ambt en sacrament, terwille van een
éénheid van alle kerken, omhalst te
brengen. „Wij behoeven ons voor het
„gereformeerde" belijden, dat beze
geld is door het bloed der martela
ren, niet te schamen", schrijft ge
noemde F. H. L.
En hoe te denken dat dr. van der
Linde schrijft in het „Tijdschrift van
de Nederlandse Hervormde kerk voor
Liturgie Kerk en Eredienst" jaargang
7 van 3 September 1952 over „Catho-
liciteit en Oecumene" waarin staat
„De Kerk van Christus zou voor het
eerst in de geschiedenis weer in gro
tere samenhang verrijzen, gebouwd
op een hersteld wereld-episcopaat,
waarbij aan de Stoel van Petrus een
primaat van leiderschap en verant
woordelijkheid zou kunnen worden
toegekend". Voorts wordt door dr.
van der Linde nog te berde gebracht
een door een ex-kloosterling Duyn-
BRENGT UW ZENUWEN TOT RUST
stee geschreven boekje. Dit zou al
leen gelezen worden door Oud-Geref.
Dr. van der Linde weet echter wel be
ter. Het is verkrijgbaar schier in elke
boekhandel. Is ook niet in het Neder
lands Hervormde orgaan „Het Gere
formeerde weekblad" het lezen van
het boekje van Duynstee „niet alleen
hartelijk" doch zeer dringend aanbe
volen? Dit is toch wel wat anders
dan te schrijven dat in geen enkele se
rieuze kring in de Hervormde kerk
men er aandacht of geloof aan
schenkt. Of is het Gereformeerde deel
der Hervormde kerk geen „serieuze
kring" meer Heeft het niet de schijn
dat dr. van der Linde de persoon
van Duymstee in een merkwaardig
daglicht zoekt te stellen om de bete
kenisvolle zaken in het bedoelde boek
werk genoemd, welke met de sym
pathieën van dr. van der Linde niet
overeenkomen, ja zijn afwijkende ge
voelens bestrijden, te verdoezelen?
Wij weten in tegenstelling met dr.
van der Linde dat niet alleen de door
hem genoemde „Oud-Gereformeer
den" doch ook vele Hervormden
Gereformeerden en Christelijk Gere
formeerden het opkomen voor de
Reformatorische beginselen niet al
leen zeer nuttig en vruchtbaar maar
ook hoogst noodzakelijk achten en
daarbh een éénheid van harte bege
ren echter alleen op de grondslagen
van Gods onfeilbaar Woord en de
Reformatorische beltjdenis-geschrif-
ten.
Handel in valse 100
doBar biljetten
Dank zij de oplettendheid van een
bankbediende is de Amsterdamse re
cherche er in 1953 in geslaagd een flo
rerende handel in valse biljetten van
100 dollar op te rollen.
Een juffrouw bood 5 biljetten van
100 dollar ter inwisseling tegen Ne-
derlands geld aan. De bankemployé
zag, dat de biljetten vals waren en
waarschuwde de recherche, terwijl
de juffrouw nog wachtte Zij werd
prompt gearresteerd.
Voor de Amsterdamse rechtbank
stond terecht de 34-jarige vroegere
slager G. H. van W. uit Amsterdam,
die voorlopig zijn vrijheid niet meer
terug zal krijgen. Hij ondergaat ,een
straf van 4 jaar wegens een door hem
gepleegde overval te Zuidlaarderveen
in Drente. Bovendien is inmiddels als
gevolg van die veroordeling een
lopende voorwaardelijke straf
bijna 2 jaar tegen hem omgezet in een
onvoorwaardelijke en gisteren hoorde
hij door de officier van justitie nog
eens 2 jaar tegen zich eisen wegens
het uitgeven van valse dollarbiljetten.
Intussen zijn reeds twee andere
Amsterdammers door wier handen
dezelfde biljetten waren gegaan, resp.
tot 2 jaar en 4 jaar veroordeeld.
het 1
dat het ons alleen te doen is om op
te wekken de leer der Rerofmatie te
handhaven en dat ons geen bijbedoe
lingen of haat tegen enig persoon
noopten tot schrijven.
Middelburg, 26 Januari 1954.
De Kerkeraad der Ge
ref. Gemeente te Mid
delburg,
Ds. L. Rjjksen,
Praeses,
A. J. Schot
Scriba.
ANTWOORD VAN Ds. VAN
DER LINDE
Naar aanleiding van het boven
staande merkt dr! v. d. Linde op:
Allereerst dank ik' allen hartelijk,
die mij hun instemming hebben be
tuigd tijdens de gevoerde discussie.
De wijdere visie wint overal veld. Op
het weinig fraaie stuk der Oud-Ge
reformeerden, (de volksmond noemt
hen terecht kernachtig zó) zeer kort
het volgende:
1. Ieder Christen is vrij {n de be
oordeling van het Requiem. Volstrekt
onjuist is, dat in deze opvoering „ge
beden zou worden voor onze gestor
venen". Het is geen kerkdienst, maar
een manifestatie der volksgemeen
schap in de uitvoering van een mu
ziekstuk, nog wel van een Protes
tants componist. Iedere hoorder kan
dezelfde reserves maken t.a.v. de
tekst als de componist zelf zal hebben
gedaan. Mogen we alleen dét spelen
en zingen waarvan we het in alles
met de tekst eens zijn, dan blijft er
niet veel over.
2. De kerkeraad treft het niet met
zijn argumenten. Het artikel van F.
H. L. werd geschreven in de veron
derstelling, dat ik de auteur zou zijn
van enkele anonieme artikelen in de
N.R.C. De redactie is van deze ver
gissing op de hoogte gebracht en
neeft toegezegd op de zaak terug te
komen. Ik acht mijn gevoelen in het
genoemde artikel m het geheel niet
geraakt. Opnieuw een bewijs, dat men
nooit een krantenverslag tot basis
van een aanval moet maken.
3. Het citaat uit Kerk en Ere
dienst is geheel uit zqn verband ge
rukt. Insiders weten, dat Rome en
de Reformatie alleen via de Ooster
se kerk elkaar kunnen gaan verstaan.
Indien ooit gcloofsovereenstemming
op grond der Schrift ontstaat is ook
alles bewaard waar 't de Reformatie
om ging. Pas dén komt de vraag naar
het voorzitten van een federaal ge
ordende wereldkerk naar voren, zo
als nu al 6 presidenten de Wereld
raad van Kerken voorzitten, waaron
der de Aartsbisschop van Canterbury
en de Patriarch van Constantinopel
(in vertegenwoordiging). Waarom
zou de patriarch der Latjjnse Chris
tenheid dan uitgesloten zijn? Het
gaat hier niet om dingen der nabqe
toekomst, maar om zeer, zeer verre
dingen, in de vlucht der eeuwen. Wie
niet verder kijkt dan het Nederland
se Oud-Gereformeerde kringetje ziet
de vragen niet. Wie verder kykt,
komt ze tegen.
4. Aanvankelijk lieten enkele Her
vormden zich zand in de ogen strooi
en door Duynstee's boekje. Spoedig
kreeg men het geval door. Het Herv.
Persbulletin van 31.12.53 maakt of
ficieel namens de Synode bekend, dat
de beweringen van D. over zg. pries-
ter-wjjdingen in strijd met de waar
heid zijn. Die taal is duidelqk. De
Oud-Gereformeerden moeten eens bq
de Evang. Mij., de vroegere werk
gever van D., informeren naar diens
leven en theologische capaciteiten.
Geen uitgever van star iing wilde het
boekje publiceren.
5. De Oud-Gereformeerden doen
wel alsof ze één zijn in het geloof
met de andere protestanten. Waaruit
blqkt dit dan Waar is het éne kerk
verband, de kanselruil en inter-cora-
munie?
Deze Oud-Geref. groep brokkelt
zelf dagelijks verder uiteen. Duide
lijk bewijs, dat bet zo niet gaat. Elke
plaatselijke gemeente schijnt een on
feilbare paus te zijn. Laat ons de een.
heid zoeken en de waarheid, die de
Schrift geeft. Maar die zegt meer
dan de Oud-Geref. er in horen. La
ten ze daarom eens ln de leer gaan
bijv. bij Anglicanen of Oosters-Or-
thodoxen; dan komen ze ook zelf tot
grotere eenheid en volheid.
6. Wy hebben niets tegen de Oud-
Geref. gemeenteleden. Enkelen ver
klaarden zelfs, dat de aanval van hun
kerkeraad ongegrond en lichtvaardig
was. Daarom roepen we hun kerke
raad op tot deelname aan eenheid en
samenwerking in wereldverband. Men
wordt dan vrij van haat en vrees.
Hiermee is deze discussie mijnerzijds
gesloten.
H. VAN DER LINDE
Discussie thans gesloten. Red.
