PftOVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
Moorse demonstratie in Tetoean
tegen Franse politiek
Sluizen en Keersluisbrug
tegen 1 Juli gereed
BILT
Kantlijn
„NAUTILUS" WERD GISTEREN
TE WATER GELATEN
FRANS OFFENSIEF TEGEN HET
„BAMBOE-GORDIJN"
Vandaag
197e Jaargang - No. 17
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F van de Velde en F B
den Boer, Adjunct: W de Pagter
Hoofdred G Ballintljn; PL-verv.:
W. Leertouwer en H A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week. f5.85 per kw.fr p. p. ffl.lO
per kw Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 22 Jan. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm Minimum p advertentie 3.—
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie* tmex e regels)
van 1—5 regels f L— Iedere regel
meer 20 cent .Briever ot adres
Bureau e. d Blad" 25 cent meer.
Giro No 359300 P.Z.C Middelburg
Bur. Vlissingen. Walstr 5&-60. telel 2355 4 lijnen fb.g.g 2861 of 2160): Middelburg. Markt 51. telef 3841; Goea. Lange Vorstatr 63 telef 2475 (b.g.g -28); Oostburg. Flnlandstr 2. telef 16; rerneuzen. Brouwerflstr 2: Zlerlkzee. N Bogcrdsti C 100 telel
De burgemeester van Hardenberg
heeft aan de Hengelose markt
koopman J. L. de toegang tot
de Hardenbergse markt ontzegd. L.
had zich in de trein in weerzinwek
kende anti-Joodse termen uitgelaten
en hij trof het niet, dat in dezelfde
coupé een Almelose journalist zat,
die deze uitlatingen verontwaardigd
publiceerde, met naam en toenaam
van de Joden-hater. Naar het schijnt,
zullen de burgemeesters uit de om
geving het voorbeeld van hun Har
denbergse collega volgen.
Ieder weldenkend mens zal dat toe
juichen. Wie het trieste lot der Jo
den tijdens de oorlog nu al vergeten
is, verdient een gevoelige straf.
Alleen omdat het voorstel van de
communisten afkomstig was,
weigerde de Eerste Kamer de
zer dagen de regering te interpelle
ren over de verontrustende prijsstij
gingen.
Maar waarom bond dan geen ver
tegenwoordiger van een andere partij
de kat de bel aan?
Dat de communisten met-een voor
stel komen, mag toch geen reden zijn
om zo langzamerhand allernoodzake
lijkste vragen maar niet te stellen!
Men stelle zich voor, dat iemand
zou weigeren brood te eten, omdat
hij ruzie had met een bakker. Er zijn
toch méér bakkers in de wereld
Proeven, die in Amerika en Enge
land zijn genomen, hebben tot een
merkwaardige luchtvaartontdek
king geleid. Onomstotelijk kon name
lijk worden vastgesteld, dat perso
nen, die in een vliegtuig zitten met
hun rug naar de vliegrichting, die
dus „achteruit vliegen" een veel gro
tere kans hebben om het er bij onge
vallen levend af te brengen, dan pas
sagiers die „vooruit" vliegen.
In Engeland heeft men daarom in
een aantal vliegtuigen de zetels om
gekeerd.
Woensdag stortte bij het Engelse
vliegveld Lineham een passagiers
vliegtuig neer met dertien inzitten
den. Alle passagiers vlogen achteruit
Welnu: slechts één inzittende, de na
vigator kwam om het leven. De an
deren werden uit het vliegtuig ge
slingerd en slechts licht gewond.
Iets voor de K.L.M.?
De Rallye de Monte Carlo is wel
het populairste automobielsport
evenement Zou niet iedereen,
die Rallye-rijders behulpzaam kón
zijn. zich tot het uiterste inspannen?
Men zou verwachten van wel.
Twee Franse teams evenwel be
waren aan hun Nederlandse traject in
de Monte Carlo-rallye 1954 zéér on
aangename herinneringen.
Zij moesten benzine tanken. Betaal
den met een biljet van f 100 en
kregen verlopen briefjes van f 25
terug!
Onsportieve pompstationhouders,
die de Nederlandse naam geen goede
dienst bewezen. Want dit incident
doet de ronde door de ganse sport
pers van Europa. Helaas.
Er zal nu in Nederland een wet ko
men, waarbij het gebruiken van
honden als trekdier verboden
wordt.
De wet loopt gelukkis nractisch
achter de feiten aan.
Want een trekhond in Nederland
is gelukkig een zéér grote uitzonde
ring geworden.
de Khalief over de
eisen, zonder dat hij afhankelijk is
van de nieuwe sultan, die door hen
niet wordt erkend. Er zou een tijde
lijke scheiding tussen de zónes moe
ten komen.
In Madrid zeide men, dat de gevol
gen meer van politieke aard zullen
zijn en dat er in feite geen verande
ring komt.
Het Madrileense blad „A.B.C
noemde de bijeenkomst in Tetoean
een „spontane demonstratie ten gun
ste van Spanje", dat jaarlijks 860
millioen peseta's in zijn zóne uitgeeft,
terwijl Frankrijk belangrijke voorde
len van Frans Marokko trok.
Londen zal zich verzetten tegen een
eventuele Spaanse poging om de Kha
lief van Tetoean volledige souverei
niteit te geven in Spaans Marokko
Men toonde zich bezorgd over de
eisen van de Moren, die spanning en
onrust veroorzaken. Komt er gevaar
voor het internationale gebied van
Tanger dan zal Groot-Brittannië, een
van de besturende mogendheden, ze
ker ingrijpen.
In Granada nebben enige honder
den studenten betogingen gehouden
tegen de aanwezigheid van de Brit
ten in Gibraltar en het voor gen om rt
bezoek*van Koningin Elizabeth.
SPANNING EN ONRUST IN MAROKKO
Volledige souvereiniteit voor
Spaanse zóne geëist
Op een gisteren gehouden betoging in het stadion van Tetoean in de
Spaanse zóne van Marokko werd een proclamatie van het „volk van
de Spaanse zóne" voorgelezen, waarin wordt geëist, dat Khalief Moelai el
Hassan volledige souvereiniteit in zijn zóne krijgt. De Khalief is vertegen
woordiger van de sultan van Frans Marokko, Moelai Mohammed ben Arafa.
Geprotesteerd werd tegen de verbanning van sultan Sidi Mohammed ben
Joessef. De nieuwe sultan wordt niet erkend; men schaart zich zonder re
serve achter het beleid van generaal Franco iD de Spaanse zóne.
President Coty en de Franse regering hebben de sultan van Marokko
doen weten, dat hjj kan rekenen op hun volledige steun „bij de verdedi
ging van zijn rechten en de handhaving van de vrede op het grondgebied
van de Mohammedaanse staat". Deze boodschap was de eerste Franse
reactie op de massale demonstratie te Tetoean.
De Franse regering heeft reeds alle
maatregelen genomen, die zij nood
zakelijk acht om haar verplichtingen
na te komen. Vertegenwoordigers van
meer dan 20.000 Moren hebben de
Spaanse hoge commissaris, generaal
Garcia Valino, een schriftelijk pro
test overhandigd tegen de Franse po
litiek in Marokko.
Generaal Valino verklaarde, dat er
430 handtekeningen onder de procla
matie staan doch dat dit, als men
zulks wilde, 430.000, d.w.z. de hand
tekeningen van alle inwoners van de
zóne, hadden kunnen zijn Dit was
het bewijs van de tevredenheid van
de bevolking in tegenstelling, aldus
de generaal, tot de toestand in de
Franse zóne, waar de wereld getuige
was van een „ketting van begane fou
ten". Hij zou aan generaal Franco dit
bewijs van goedkeuring doen toeko
men.
In Tanger heeft de speciale politie
macht strategische punten bezet,
vooral ln de nabijheid van Franse ge
bouwen Incidenten zijn tot dusver
niet gemeld.
Voorts wordt gemeld, dat de Moorse
leiders volledige souvereiniteit voor
Moelai Mohammed hen Arafa, de
huidige sultan van Frans-Marokko,
die door de leidende figuren van
Spaans-Marokko niet als sultan
wordt erkend.
Minister Staf naar
Washington
Naar in Den Haag vernomen wordt,
aldus „De Maasbode", gaat de minis
ter van Oorlog, ir. C. Staf, in de twee
de helft van Februari naar Washing
ton. Hij zou daar besprekingen gaan
voeren over de Amerikaanse militaire
hulp aan ons land. Aangenomen mag
worden lat hij zich in het regerings
centrum van de V. S. persoonlijk ze
kerheid wil verschaffen over de aard
en grootte van die hulp in de komen
de jaren.
27 alastrim-patiënten
In het afgelopen etmaal zijn bjj één
der zich in het ziekenhuis aan de Zuid-
wal te Den Haag in observatie bevin
dende personen witte pokken gecon
stateerd. Het aantal gevallen is daar
door thans zeven en twintig. Er be
vinden zich nu nog negen personen in
observatie; vier observatiegevallen
konden worden ontslagen.
EERSTE ATOOMDUIKBOOT
Kosten: 165 millioen gulden
Gisteren heeft mevrouw Eisenhower 's werelds eerste door atoomkracht
aangedreven onderzeeboot, de Amerikaanse „Nautilus" van de marine
werven te Groton in de staat Connecticut, te water gelaten Het schip
dat ongeveer honderd meter lang is, een waterverplaatsing van drieduizend
ton en een onbeperkte actieradius heeft, werd in negen maanden tijds ge
houwd en heeft, als het geheel gereed is, ongeveer 165 millioen gulden
gekost. Verwacht wordt dat het schip in het voorjaar de eerste proef
vaarten zal maken.
De snelheid onder water wordt als „meer dan twintig mijl" opgegeven
maar volgens niet-officiële gegevens zou het dertig tot vijf-en-dertig mijl
per uur kunnen varen.
De „Nautilus" kan verscheidene
malen een reis om de wereld maken,
zonder dat de brandstof aangevuld
moet worden. De bemanning zal uit
80 tot 100 koppen bestaan.
Inmiddels staat reeds een tweede
atoom-onderzeeër, de „Zeewolf" op
stapel, terwijl de plannen voor een
derde soortgelijk schip door het Con
gres zijn goedgekeurd. Deze onder
zeeërs beschikken over torpedo-lan-
ceerinrichtingen waarmee draadloos
bestuurde torpedo's afgevuurd kun
nen worden.
Toen de „Nautilus" in zijn element
gleed, waren zestig man van zijn be
manning, onder wie de gezagvoerder,
kapitein ter zee Eugène Wilkinson,
aan boord.
Een groot deei van de atoom-instal
latie is reeds in de ..Nautilus" aan
gebracht De rest zal in de komende
vijf of zes maanden worden gemon
teerd.
Raad voor de Spoorwegen
Kamerlid vraagt naar de oorzaak
van ongelukken
Het Eerste Kamerlid de heer de
Vos van Steen wijk, heeft aan de mi
nister van Verkeer en Waterstaat
schriftelijk de volgende vragen ge
steld: Heeft de minister er van ken
nis genomen, dat gedurende het laat
ste weekeinde drie spoorwegongeluk
ken znn voorgevallen, bij één waar
van één dode en één ernstig gewon
de waren te betreuren.
Is de minister niet van oordeel, dat,
Selet ook op de spoorwegongelukken,
ie in de laatste tijd zgn voorgeko
men, een onderzoek naar de oorzaken
daarvan door een onpartijdig college
gewenst is?
Is de minister niet van oordeel, dat
een dergelijk onderzoek ter gerust
stelling van het personeel en net pu
bliek zou kunnen strekken en ook in
het belang zou kunnen zijn van de
Nederlandse Spoorwegen
Is de minister bereid te bevorderen,
dat nu spoedig wordt overgegaan tot
de instelling van een Raad voor de
Spoorwegen, die een soortgelijk on
derzoek zou kunnen instellen als
waarmede thans de Raad voor de
Scheepvaart en de Raad voor de
Luchtvaart zijn heiast voor scheep
vaart ram pen én ongevallen met vlieg
tuigen
AA Af DE KUST VAN ANN AM
Landing op ongeveer 400 km
ten N.O. van Saigon
Strijdkrachten der Franse Unie ter sterkte van tweeduizend man zijn
Woensdag aan de kust van Annam geland, aldus deelt het Franse opper
bevel mede.
Dit is een der grootste gecombineerde offensieven in de afgelopen twee
jaar De landing vond plaats ongeveer vierhonderd km ten Noord-Oosten
van Saigon, in het gebied van Toey Hoa-Nhatrang.
De operatie werd uitgevoerd in te
genwoordigheid van de commandant
van de Franse vlootstrijdkrachten in
het Verre Oosten, admiraal Auboy
neau. De actie heeft ten doel, een
De heer P. van Bever en de stads
archivaris van Zierikzee gefotogra
feerd met schedels afkomstig van
het kerkhof van het reeds eeuwen
verdwenen Claeskinderkerke.
permanent bruggenhoofd te vestigen
voor een campagne om het commu
nistische „bamboe-gordijn" in Noord-
Indo-China terug te schuiven, waar
door drie millioen mensen, die sinds
1945 onder Vietminh bezetting leven
weer onder Frans gezag zouden ko
men.
Om het rijke kustgebied, dat zich
uitstrekt van Nhatrang tot Faifo. te
bevrijden, rukken ook tweeduizend
militairen van de Franse Unie ten
Noorden van eerstgenoemde plaats
op. teneinde in een wijde omsinge
lingsbeweging vier Vietminh-regi
menten in te sluiten.
Volgens een Franse woordvoerder
zal de zuiveringsoperatie waarschijn
lijk verscheidene maanden in beslag
nemen.
Zoals bekend hebben de troepen
van generaal Navarre ook in Midden-
Laos weer het initiatief in handen
Woensdag heroverden zij de stad
Tbakhek. waardoor de verbinding
tussen Noord- en Zuid-Laos is her
steld.
Men verwacht echter, dat de com
munisten binnenkort 'n grootscheep
se aanval zullen openen op het Fran
se bolwerk Dien Bien Phoe. nabij de
grens tussen Laos en Tonkin Deze
basis ligt aan de invalsweg naar de
twee voornaamste steden van Laos.
Vientiane en Loeang Prabang.
Ten beho ■•an de afdeling oceano
grafie et maritieme meteorologie
van het Koninklijk Nederlands Me
teorologisch Instituut worden door
een aantal Nederlandse en ook
door buitenlandse selected ships"
op see geregeld waarnemingen ge
daan. Zij wórden aan deze afdeling
doorgegevenwaar de gegevens vol
gens liet Hollerith-sgsteem on pons
kaarten worden vastgelegd. Het
K.N.M.I. bezit thans zo tussen de
ar' 'tien en twintig millioen kaarten.
De gegevens op deze kaarten wor
den verwerkt in een z.g. tabelleer-
machine. Op de foto is een van de
ambtenaren van het K.N M.I. bezig
deze ingewikkelde machine, waar
mee zo nuttig werk wordt verricht
voor de weersvoorspellingen voor
onze scheepvaart, te bedienen.
.is het 25 jaar geleden, dat
de beroemde Nederlandse wa-
terbouwkundlge dr ir C. Lely
J te 's-Gravenhage overleed.
Bij K B. is dr. P. H. Schröder erkend
en toegelaten, op de voet van Nederlan
der, als honorali consul-generaal van
Ootenrijk te Rotterdam voor de provin
cies Zeeland en Zuid-Holland, met uit
zondering van de stad Den Haag.
BELANGRIJKE VERBETERINGEN BIJ VLISSINGEN
Aan plan voor Stationsplein
wordt nog gedokterd
Wanneer er-geen verdere tegenslagen komen, bereiken tegen 1 Juli in
Vlissingen twee belangrijke werken hun voltooiing, waarmede het verkeer
zowel te land als te water, in velerlei opzichten gediend zal zijn: de nieuwe
sluizen en de nieuwe keersluisbrug. Daarmede zijn dan weer enkele oorlogs
wonden geheeld en men mag zelfs vaststellen, dat straks de nieuwe situatie
op beide punten belangrijk beter nog zal zijn dan voordien ooit het geval
is geweest.
Vooral ten aanzien van de sluizen,
begint de situatie ziéh reeds duidelijk
af te tekenen. Ze liggen er als mach
tige betonnen kuipen, nu nog te mid
den van een enorme chaos van grond
en water, stukken dam wand en los
liggende materialen. Maar het zijn al
echte sluizen, waardoor kleine werk-
scheepjes zelfs reeds meermalen ge
schut werden. Alleen bij hoog water
overigens, want aan de zeekant moet
de binnen-damwand blijven staan tot
hier alle grond weggebaggerd zal zijn.
Die zou anders al te gemakkelijk de
sluiskom kunnen binnenspoelen. Maar
de verbinding met kanaal en zee is er
en de nieuwe sluisdeuren vervullen
dus reeds haar waterkerende functie
Intussen is een baggermolen de
zelfde, die vorige week in de storm
op ck Westerschelde in moeilijkheden
geraakte in actie om alle resten
van de tijdelijke afdamming op fce rui
me... De hierbij vrijkomende grond
wordt benut om elders op het terrein
de gaten te vullen.
Op de sluizen zelf is men druk be
zig met allerlei afbouw-karweitjes,
waarbij de bedieningsinstallaties na
tuurlijk *n belangrijke plaats innemen.
Wanneer men op 't ogenblik de sluis
deuren wil openen, moet dat nog met
handlieren gebeuren.
Bij de afwerking worden verschillen
de voorzieningen getroffen, welke het
mogelijk moeten maken, om, mocht
men daar ooit behoefte toe gevoelen,
de waterkerende hoogte van de sluis-
Vervolg op oag 2)
De nieuwe grote sluis bij Vlissingen
kan reeds voor het schutten van klei
ne werkscheepjes gebruikt worden.
Omstreeks 1 Jtili hoopt men het ge-
héle complex gereed te hebben.
(Foto PJL.C.)
Arrestaties in
Soerabaja
Ook hoofdredacteur van
„De Vrije Pers"
Donderdagmiddu" is de heer E.
Evenhuis, hoofdredacteur van „De
Vrije Pers" in Soerabaja gearres
teerd. Een reden voor de arrestatie
werd niet opgegeven. De heer Even
huis, die correspondent voor Oost-
Java is van het „Algemeen Handels
blad". had Dinsdag een telegram
naar Amsterdam gezonden over de
kwestie van het Simpanghotel.
Woensdag werd hfl over de inhoud
van dat telegram door de politie
verhoord.
Woensdagavond is de directeur
van het Simpanghotel A H. M Jo-
han, door de Indonesische politie
gearresteerd en naar het hoofdbu
reau van politie overgebracht.
In oen door de gouverneur van
Oost-Java ondertekende verklaring
wordt o.m. gezegd: de stap. die op
13 Januari door de leiding van het
Simpanghotel werd genomen het
niet' beschikbaar stellen van een ka
mer voor de minister van Economi
sche Zaken d wordt beschouwd als
een handelwijze, die men niet zonder
meer voorbij kan laten gaan.
Spoorwegongeluk bij
Karatsji
Zestig doden en talrijke
gewonden
De Pakistaanse exprestrein „Pakis
tan Mail" is Donderdag na een rit
van bijna 24 nnr nabij Karatsji op een
ontspoorde olietankwagen ingereden,
waardoor, volgens officiële gegevens,
ongeveer zestig personen om het le
ven zijn gekomen en 49 gewond,
waarvan elf zwaar.
Door de botsing ontplofte de tank
wagen, waardoor brand uitbrak.
Een poging om de inzittenden van
de voorste wagons door de ramen
naar buiten te trekken, moest wor
den opgegeven door de grote hitte.
Het was onmogelijk de brandende wa
gons dichter dim tot op vijftig meter
te benaderen.
Brandweerlieden bestreden het
vuur uren lang om de achterste wa-
§ons voor de brand te behoeden. Twee
iesellocomotieven en zes wagons
brandden uit.
DE
VERWACHT:
OVERDRIJVENDE
WOLKENVELDEN.
Overdrijvende wolkenvelden en
overwegend droog weer. Zwakke tot
matige wind tussen Noord en Oost.
Middagtemperaturen enkele graden
boven net vriespunt.
(Laatste kwartier 27 Januari).
ZON EN MAAN
23 Januari
Zon: Op 8.34 Onder 17.10
Maan: Op 22.34 Onder 9.49
