PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Met ernstige problemen gaat
Zeeland een nieuw jaar in
Zware verliezen voor Fransen
ten Noord-Westen van Hanoi?
BILT
Na glorieuze dijkdichiing in ramp
gebieden grote zorgen
Kantlijn
PRINS BERNHARD WORDT ER
VANDAAG VERWACHT
196e Jaargang-No. 307
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: van de Velde en F. B
den Boer. Adjunct: W. de Pagter
Hoofdred. G. Ballintijn. PL-verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f .>.45 p. kw., fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 31 Dec. *53
advertentieprijs; tu ct. per
mm. Minimum o tflvcrte'iUe t 3.-.
tng medi-delingcn driemaal arlef.
Kleine advertenties «max fc regels)
van 1—5 regels f t.— tedere regel
mcei 20 cent. .Brieven ot sdres
Bureau van dit Blad 20 oem «neer.
Giro nr. 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bur. Vüssingen. Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg. Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstraat 2, telef. 16; Terneuzen, Brouwerijstf. 2; Zlerikzee. N. Bogcrdótr. C n.o. ultf -6.
Jhr. mr. A. F. C. de Casembroot:
Toen wy In de nacht van een op twee Februari tegen over elkander zaten, heb ik gezegd: Zeeland zal niet on
der gaan, al ziet het er somber uitNu we hier aan het eind van het jaar weer tegenover elkaar staan, kan
ik alleen maar zeggen, dat het dijkherstel volkomen aan de verwachtingen beantwoord heeft. Alleen aan Schou
wen heb ik trouwens even getwijfeld, maar dat was maar gedurende een enkel ogenblik. Ook het herstel is
in volle gang en de wederopbouw begint. Maar dat bete kent tevens, dat alles nu wel moeilijker wordt. Tot dus
ver konden we oorlog voeren en we hebben dat gedaa n, maar nu begint voor de rampgebieden de misère
Met deze woorden begon de Commissaris der Koninginjhr. mr. A. F. C. de Casembroot, het interview, dat wij
aan het einde des jaars met hem hadden. Het werd in tegenstelling tot het eerste niet in de werkkamer van de
Commissaris in de Provinciale Griffie gehouden, maar in zjjn woonkamer in de Middelburgse Abdy. De gehele
kamer was nog in Kersttooi: de Kerstboom straalde een vriendelijk licht af, hier binnen leefde de ramp al
leen in aller gedachten.
Vóór de zomer hervatting Kruin'ngen-
Perkpalder. - De bootdiensten overbelast -
Breskens en Zierikzee
Kortgene, Kruiningen, Stavenisse, zij zullen het moeilijk hebben in het
komende jaar, maar de meeste zorgen maak ik me over Schouwen-Duive-
land, zo vervolgde jhr. de Casembroot. Voor de ramp was het al moeilijk
om er woningen gebouwd te krijgen, het zal nu nog moeilijker worden.
Want wel is de taxatie met bewonderenswaardige snelheid uitgevoerd en
tot aller tevredenheid, maar of herbouw met de geldende ryksnormen mo
gelijk zal zijn, ik weet het niet. Ik ben bang, dat de visie op wat er voor
herstel en wederopbouw nodig zal zijn, niet goed is geweest. Dat schuif ik
niemand in de schoenen, maar ik maak me zorg. Zelfs als men grote com
plexen tegelijk aan zou besteden, zullen er wellicht moeilijkheden komen,
want we kunnen Schouwen en Duiveland toch niet volbouwen met huizen,
die allemaal precies eender zyn
Een probleem is ook de concentra
tie: het vormen van grotere kernen.
Die grotere kernen kunnen een mid
del zrjn om de jeugd meer aan Zee
land te binden en het wegtrekken te
voorkomen. Er zullen dan voetbal
velden, verenigingshuizen mogelijk
zijn, de kinderen zullen nabij de eigen
woning naar school kunnen gaan.
Grotere gemeenschappen kunnen
aanspraak maken op betere verbin
dingen. Het zijn allemaal voordelen
En toch zie ik van die concentratie
in öe practijk nog niet al te veel ko
men, omdat men bijvoorbeefc de boe
ren en hun landarbeiders toch niet
dwingen kan yer van hun werk te
gaan wonen
Het agrarisch herstel vormt even
eens een niet te onderschatten pro
bleem.
Het zal vooral spelen in Waar
de, Oudelande en Baarland, waar
kleine boeren van een vrij veelzijdi
ge opbrengst van hun kleine landerij
_jed konden leven, maar waai- nu al
leen zomer-gerst verbouwd kan wor
gt»
lee
Negentien honderd drie en vijftig
is een jaar, waarvan de Neder
landers en met name de Zeeu
wen niet met weemoed afscheid zul
len nemen.
Natuurlijk is er de voldoening
om wat bereikt is: de overwinning in
de strijd tegen het water. Maar wie
Zeeland vergelijkt met Zeeland 1952,
die zal het nauwelijks terugkennen.
En degenen, die door de ramp direct
getroffen werden, zij zullen alleen
maar heimwee hebben naar de verle
den tijd, de tijd vóór de rampmijlpaal.
Op deze pagina is de Commissaris
der Koningin aan het woord,
jhr. mr. A. F. C. de Casembroot.
Wij interviewden hem in de nacht van
een op twee Februari. Dat was ons
eerste onderhoud met de hoogste ge
zagsdrager in onze provincie In 1953.
Het laatste viel vlak voor Oudejaar.
Dit interview werd een bezinnen
op de situatie van dit ogenblik. En
er was geen andere conclusie moge
lijk, dat alle goede dagen, die de
rampdagen gevolgd zijn, ten spijt,
Zeeland zich voor vele nieuwe proble
men gesteld ziet. Veel zullen zij ver
gen van de overheid en wellicht ook
veel van de Zeeuwen.
Er is dus ook geen reden om jui
chend, of zelfs maar optimistisch het
nieuwe jaar 1954 in te gaan.
Het zal een jaar van harde arbeid
moeten worden.
Zulk een jaar vangt men alleen
maar met vertrouwen aan, wan
neer er sterke banden bestaan
tussen de werkers en de plaats waar
zij hiin werk verrichten.
Zeeland mag zich gelukkig pryzen,
dat die band er is.
Een Zeeuw houdt van zijn land.
Maar ook degenen, die van elders
kwamen en komen, zij verliezen aan
dit land hun hart en als zij het weer
verlaten moeten denken zij er met 'n
stil heimwee aan terug. Ja, het is, of
nu Zeeland opnieuw zo deerlijk werd
gehavend en gewond, de liefde voor
dit gewest sterker is geworden. En
daarmede de band, die ons allen
hier bindt
Geen juichkreet bij de aanvang van
het nieuwe jaar. Geen optimisme
zelfs.
Wel de bede, dat de Almachtige
dit gewest in 1954 de zware slagen
van 1953 zal besparen. Opdat al die
genen. die met hun liefde en hun ar
beid Zeeland tot nieuwe voorspoed
en tot nieuwe luister trachten te
brengen, hun werk met goede uitslag
bekroond mogen zien.
den. Bovendien is er het verlies aan
cultuurgrond, dat Zeeland onmisken
baar geleden heeft. Wel biedt de N
O.-Polder een uitwijkmogelijkheid,
maar het verlies blijft.
Problemen bij de vleet
De hangende problemen in Zeeland
zijn vele. Zo is er de versterking van
de dijkvakken, die niet of licht be
schadigd werden. Bij velen heerst een
gevoel van onveiligheid, omdat nu
immers vaststaat, dat die dijkvakken
niet tegen de hoogste vloeden in ab
normale omstandigheden bestand
zijn. Maar wie zal het versterken
van die dijken betalen? De polderbe
sturen kunnen het in ieder geval
nietEn wachten op het Delta
plan brengt risico mee
In hetzelfde vlak, aldus de Commis
saris, ligt de combinatie van polders
en waterschappen. De combinatie is
van belang, maar kan alleen doorge
voerd worden, als de voordelen, die
de calamiteusheid van vele polders
biedt, niet verloren gaan. De lasten
kunnen te zwaar worden als samen
voeging die op zou heffen.
De bootdiensten
Het gesprek kwam op de Provin
ciale Stoombootdiensten.
Met voldoening constateerde jhr.
de Casembroot, dat de samenwer
king tussen ryk en provincie thans
sen Vlissingen-Breskens moeten va
ren. De eigenaars van grote auto's
hebben er bezwaar tegen, dat hun
wagens in de smalle zrjgangen moe
ten staan. Zetten wij ze evenwel in
het midden, dan blijven er vrachtau
to's en bussen staan, omdat de capa
citeit van de boten daardoor ver
kleind wordt. Los die puzzle maar
eens op. Moeten we terwille van de
grote personenauto's de vrachtwa
gens en de bussen laten staan, of ter
wille van de bussen en vrachtwagens
de personenauto's?
Bemoedigend was, wat jhr. de Ca
sembroot kon mededelen over de ver
binding Kruiningen-Perkpolder. Voor
de komende zomer zal deze dienst in
(Vervolg op pag 3.)
Extra-treinen bij
jaarwisseling
Vandaag en Zondag 3 en Maandag
4 Januari 1954 zullen de Nederlandse
Spoorwegen op de hoofdlijnen
aan toe, dat de problemen talrjjk
blijven. De bootdiensten zyn na
melijk overbelast. Neem Vlissiu-
gen-Breskens. Als een schip een
ïdië-reis achter de rug heeft,
gaat het in dok om compleet na
gekeken te worden. Onze boten
tussen Missingen en Breskens
hebben vaak meer dan vier Indië- j het Noorden. Oosten en Zuiden en in
reizen achter de ru<
nen ze eigenlyk no«
en dan kun-
niet in het
duw. We heb-
dok. We plegen roofl
ben straks voor Vlissingen-Bres
kens nieuwe boten nodig, er moet
een boot bjj voor Kruiningen-Perk
polder, want de leeftijd van de
Moerdjjkpontcn wordt te hoog.
Gelukkig zouden we met meer bo
ten in Vlissingen-Breskens toch
niets kunnen tioen, omdat de fui
ken er niet zijn, maar dat neemt
niet weg, dat het probleem er ligt.
Of er nieuwe boten zullen komen, ik
kan het helaas niet zeggen.
Een ander probleem is, hoe we tus-
het Westen een groot aantal extra
treinen laten rijden.
Schepen voor Indonesië
Door de Indonesische regering zijn
bij Nederlandse werven orders ge-
fdaatst ter waarde van zeventig mil-
ioen gulden. Het contract, dat te
Djakarta werd getekend, omvat de
bouw van een vrachtschip van 10.000
ton met accommodatie voor pelgrims
twee passagiersschepen, zes vracht
schepen en tien schepen voor de kust-
GR1NDELWALD: GOEDE KEUZE
Oudejaarsfeest in hotel A dier
Zowel de Koningin als de prinsessen hebben gisteren in Grimlehvuld weer
enige tochten gemaakt. Het weer was er, vooral des middags, uitermate
geschikt voor. Des morgens sneeuwde het nog licht voorlopig de laatste
sneeuw, zo hoopt men na twee dagen sneeuwvlokken maar tegen het
middaguur klaarde het weer op en zelfs kon men zo nu en dan enige berg
toppen zien tegen het blauw, dat dan door de nevel daarboven vr\j kwam.
De keus van Grindelwald is overi
gens wel zeer gunstig gebleken, want
in andere delen van Zwitserland is
tot nu toe veel minder sneeuw ge
vallen en elke dag Weer brengen de
treinen dan ook „wagonladingen"
ski-enthousiasten naar het dorp.
In hotel Adler is men druk bezig
met de voorbereidingen voor de Ou-
dejaarsviering. Na een uitgebreid
uitstekend U, maar hy voeede er <jger zal' er ïev3t een geeostiimeerd
kinderfeest zijn, waaraan misschien
de prinsessen zullen deelnemen. Een
jury zal daarbij do prijzen uitdelen
voor de origineelste costuums. Daar
na zal er voor de ouderen een ge-
costumeerd bal zijn en de gasten, aie
geen costuum hebben zullen desge
wenst door de directie van het hotel
van mutsen en andere oudejaarsat-
tributen worden voorzien.
Kort vóór middernacht zal het
„oudejaar" binnenwandelen, een stok
oude grijsaard die zeer in het kort de
voornaamste gebeurtenissen van 1953
de revue zal laten passeren. Een piep
jong 1954 zal hem dan de deur uit
duwen en dan zal het feest eerst recht
beginnen.
De Koninklijke familie en gevolg
zal, zo hoopt men, aan de feestelijk
heden in Adler deelnemen, maar de
Jhr. mr. A. F. C. de Casembroot.
Verjaardag Prinses Beatrix
wordt Zondags gevierd
In verband met herdenking
watersnoodramp
Ingevolge een beslissing van de mi
nisterraad zal, gelet op de landelij
ke herdenking op 1 Februari a.s. van
de watersnoodramp, de verjaardag
van Prinses Beatrix op Zondag 31
.Januari a.s. gevierd worden, inplaats
van op Maandag 1 Februari 1954, zo
dat de Rijksgebouwen op 31 Januari
znllen vlaggen.
Nader vernemen wij, dat het niet
in het voornemen van de regering
ligt een landelijke centrale herden
king van de Fébruariramp te orga
niseren. Het is echter waarschijnlijk
dat de ramp in diverse plaatsen zal
worden herdacht en dat pers en radio
hieraan en aan de ramD zelve op
nieuw aandacht zullen besteden.
Daarom leek het niet wenselijk do
overgang van het oude naar het nieu
we jaar zullen de Koningin, de Prins
en de prinsessen op hi-n kamer bele
ven. De Prins wordt hier namelijk
vandaag met zijn chauffeur tegen het
lunchuur verwacht.
Dominici's zoon trekt
m
Gaston blijft ontkennen
zijn beschuldiging, dat zyn vader.
Gaston de drievoudige moord op de
Drnmmonds heeft gepleegd, officieel
ingetrokken.
Een andere zoon van de 77-jarige
„patriarch van Lurs" echter hield vol.
dat zijn vader hem had verteld de
moorden te hebben gepleegd.
Voorts kwam Gustave Woensdag te
rug van zijn verklaring, dat hij in de
nacht van de moorden, in Augustus
1952. de boerderij had verlaten.
Gaston Dominici, die eveneens zijn
bekentenis heeft ingetrokken, ver
klaarde Woensdag opnieuw onschuldig
te zijn.
De zevende Idas van de O. L. schoot
te Schaften heeft de eerste prijs
een schoolreis van Ut dagen door Ne
derland gewonnen in de schalen-
wedstrijd die dit jaar, evenals vele
vroegere jaren was verhonden aan de
kindcrpostzegélactie.
De kinderen lezen voor de microfoon
de namen van de scholen die in aan
merking kwamen voor een -prijs voor.
Kolen goedkoper
Met ingang van 1 Januari zullen de
huisbrandkolen goedkoper worden ten
gevolge van de afschaffing van om
zetbelasting op deze kolen. Deze ~rys-
verlaging is een deel van het com
pensatieplan voor de komende huur
verhoging.
De verlagineen bedragen o.a. voor
anthracietnootjes 3. eerste groep
0.45 per hl., voor anthracietnoot
jes 3. tweede groep 0 40 per hl.,
voor eierbriketten 0.25 per hl en
voor brechcokes E 0.20 per hl.
,,Diemerdijk" aan de grond
Het Nederlandse s.s. ..Diemerdijk"
van de Holland-Amerikalijn liep
Woensdag ter hoogte van Rilland-Bat'n
in de Westerschelde aan de grond Het
schip wist op eigen kracht vlot te ko
men. doch kort na de voortzetting van
de reis naar Antwerpen .iep het we
derom aan de grond. Het schip ver
zocht sleepboothulp.
Tussen Hansweert en Rilland Bath
moesten verscheidene schepen tenge
volge van de dichte mist voor ankei
gaan.
Kans op vorst in het
nieuwe iaar
(Van onze weerkundige
medewerker).
Er is hier in Zeeland tussen
ierste Kerstdag en Oudejaar
meer regen gevallen dan in de
laaraan voorafgaande zes we
ken. In de afgelopen nacht trok
een kleine storing van Enge-
.and naar België en veroorzaak
te plaatselijk nog enige lichte
regen. In het Oosten van het
.and kwam bij helder weer 4
tot 6 graden vorst voor. De ver
dere ontwikkeling is weliswaar
nog wat oczeker. maar de kans.
dat de vorst, die momenteel nog
m een beperkt deel van ons land
voorkomt, zich ook zal uitbrei
den over Z.W. Nederland, lijkt
niet onwaarschijnlijk.
Aan de andere kant blijft vrij
zachte oceaanlucht over de
Noordzee en het Kanaal aanwe
zig. In de Ardennen is opnieuw
sneeuw gevallen en ook in het
Alpengebied ligt op vele plaat
sen meer dan een meter sneeuw
met des nachts matige tot stren
ge vorst.
De winter krijgt in een groot
ieel van Europa een kouder ka-
-akter met op vele plaatsen in
vlidden-Europ' sneeuwval.
RODE ACTIVITEIT HERLEEFD
Felle acties van luchtmacht
Volgens een officieel communiqué van het opperbevel van de Vietminh
hebben de Franse strijdkrachten 24 compagnieën verloren in de provincie
Laitsjau, ten Noord-Westen van Hanoi. Het communiqué voegt er aan toe,
dat de gehele provincie Laltsjau is bevrijd, met uitzondering van de laatste
Franse „zak" te Dien Bien Phoe.
Verkenningseenheden van de Fran
se unietroepen uit Seno, zijn naar de
Fransen melden, ten N.-O. van Sa-
vannakhet, tot op een twintigtal km
ten Zuid-Oosten van Thakhék door
gedrongen zonder op vijandelijke te-
o-pn-tond te stuiten.
In de sector Noord-Laos Is door
het Franse opperbevel een herleving
van de militaire activiteit vastge
steld: in het gebied van Moeng Lap.
150 km ten Oosten van Loeang-Pra-
bang, 55 km ten Oosten van Pak-
seng en bij Xiengkoeang. 140 km ten
Oosten v'an-Lo'eang Prabang. De
officiële viering van de verjaardag Franse strijdkrachten stootten op
van Prinses Beatrix te In ten samen- 'talrijke afdelingen van de Vietminh
vallen met deze herdenkingen, en brachten deze gevoelige verliezen
toe aan manschappen én materieel
De Franse luchtmacht bestookte
de vijand voortdurend in de sector
Dien Bien Pho'e en in de Noord-Oos
telijke sector van Laos: bovendien
werden vijandelijke bases in Noord-
Annam en een spoorweg ten Zuiden
van Hatinh 200 km ten Zuiden
van Hanoi gebombardeerd.
Woensdag hebben eenheden van de
Vietminh rondom en in de delta van
de Rod® Rivier grote activiteit ont
plooid. Ook andere Franse stellingen
in het Noorden van Indo-China wer
den aangevallen. Militaire waarne
mers achten deze activiteit veelbete
kenend.
Autobus met arbeiders
omgeslagen
Twintig gewonden
Een autobus, die arbeiders uit de
omgeving van Breda naai hun werk
vervoerde, is gisteren door nog niet
opgehelderde oorzaak omgeslagen. De
bus kwam daardoor tegen een boom
terecht en wel met een zodanige
kracht dat van de ongeveer 25 inzit
tenden er 20 werden gewond, van wie
drie ernstig In totaal moesten negen
i mensen worden opgenomen in het
ziekenhuis, de overigen werden licht
gewond
j Het ongeluk gebeurde op de Rijs
bergseweg. Het is waarschijnlijk ver
oorzaakt door dat de chauffeur van de
bus niet meer kon uitwijken voor een
paard en wagen Het vervoer naar het
j ziekenhuis geschiedde met zes zieken-
auto's. Er waren vier dokters ter plaat-
Ziekenbtiistarieven mogen
worden verhoogd
In de staatscourant van gisteren is ge
publiceerd de prnzenbeschikkint; zie
kenhuizen 1954. Met het oog op de
kostenstijging per 1 Januari mogen
de ziekenhuizen, bij welke de kosten
van medisch-specialistische behande
ling in de tarieven zrjn begrepen, de
verpleegnrijzen verhogen met O-dU
per' verpleegdag. Ziekenhuizen, brj
welke genoemde kosten niet in de ta
rieven zijn begrepen, mogen de ver-
pleegprijzcn verhogen met f 0.25 per
verpleegdag. De zgn. klasse-tane
ven mogen alle worden verhoogd
met 0.30 per verpleegdag.
KORTE PREDIKATIE
En Zijne Moede.- bewaarde al
deze dingen in haar hart.
■•LnlMS 2 51,
Iedere maand oi ieder jaar krijgen
we van het K.N.M.1. in de Bilt een
overzicht ho° liet weer geweest ts.
Precies v:ord- n ons voorgerekend de
uren zonneschijn en bewolking
de neerslag <-?r d droogte, de warmte
en de koude. Er wordt bij gezegd hoe
veel dit meer of minder is dan nor
maal.
Zo maakt eigenlijk iedereen aan het
einde Vu een jaar een overzicht. De
zakenman doet het en de journalist en
de predikant. Donker en licht, regen
en zonneschijn wegen ze tegen elkaar
af.
En nu is het jaar 1953 weer voorbij.
Het is zo kort geweest, zucht menig
een. Uren, dagen, maanden, jaren zijn
ons tussen de vangers door geglipt als
het zand by een kind. dat speelt op het
strand. I-Jet is zo kort, een jaar. En
toch kan er zo ontzaglijk veel gebeu
ren. Binnen het tijdperk van die 36
dagen kan zo iets plaatvinden ais ictj
dit jaar hebbe.i beleefd, de overstro
ming en het sluiten van de dykgaten
en alles iva' daarmee samen hangt.
Wat zijn er di' jaar niet vete gezin
nen tot op hun grondvesten geschokt
en hoeveel mensenlevens zijn er niet
volkomen ontzet?
Wij denken terug aan vee! dat goed
was en aan zoveel dal wij niet be
geerden. Voorbij is dit alles.'
Zo kunnen we de Oudejaarsavond
maken tot eer avond van weemoedig
gedenkenVoorbij? Er zijn natuurlijk
nagelaten sporen, maar het geluk laat
gewoonlijk minder sporen na dan het
leed. En welke diepe wonden van leed
zyn er niet geslagen.
Maar is er dan niets dat wij wer
kelijk kunnen bewaren in ons hart?
Wij beware), alleen wat blijvende
waarde voor ons heef.. Daarmee kun
nen we non iets doen »?i de toekomst.
Van Maria, de moeder des Heren
lezen we dat er in haaleven dingen
voor kwamendie zij eerst niet volko
men begreep, maar die zij toch de
moeite waard vond om die te bewaren
in haar hart. Ze zou ze later nog eens
nodig kunnen hebben. Dat zijn de din
gen die haar over Christus Jezus ge
zegd zijn.
Wat er dit jaazo al niet geureest
moge zijn, we ziji op de een of andere
manier met het Evangelie in aanra
king gekomen en daarin zijn ons be
paalde dingen gezegd óver Jezus
Christus. Ook wij zullen die niet ten
volle begrepen Hebber.. Hoe zullen wij
ooit ten volle peilen de hoogte en de
diepte, de lengte en de breedte van de
Liefde Gods. die Hij ons in Zijn Zoon
gegeven heeft. Als wy ze maar bewa
ren in ons hart. Wy zullen ze nog wel
eens nodig hebben! Misschien van
avond nog.
DE
VERWACHT:
WEINIG WIND
Veranderlijke bewolking met hier
en daar tijdelijk mist en in het Wes
ten van het land kans od enige neer
slag. Overwegend zwakke verander
lijke wind. Lichte vorst tot tempera
tuur om het vriespunt.
zon*
EN MAAN.
1 Januari
Zon: Op
8.48
Onder 16.39
MaanOp
5.34
Ondei 13.16
2 Januari
Zon: Op
8.48
Onder 16.40
Maan: Op
6.42
Onder 13.55
3 Januari
Zon: Op
8.48
Onder 16.41
MaanOp
7.43
Onder 14,48
4 Januari
Zon: Op
8.48
Onder 16.42
Maan: Op
8.33
Onder 15.55
