Adenauer blijft vasthouden aan de verdediging sgemeenschap Er werd een baai naar een oud-VKssinger genoemd ONDERWIJZERS VOELEN ZICH ONRECHTVAARDIG BEHANDELD Een BOEK van DINSDAG 29 DECEMBER 1953 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 BONN EN BERLUNSE CONFERENTIE Maar socialisten wensen voor alles herstel der eenheid De nadering van de Berlijnse conferentie veroorzaakt heftige en ner veuze bewegingen in het anders zo tegen het einde van het jaar rustige Bonn, zo meldt de A.N.P.-correspondent. Adenauer zou vasthouden aan de vorm van Westelijke integratie, aan de Europese verdedigingsgemeenschap. Voor de officiële persoonlijkhe den rond Adenauer komt de Berlynse conferentie hoogst ongelegen. De Bondsregering zal al haar invloed aanwenden om de Westelyken er van af te houden een regeling te aanvaarden, waarby de E.V.G. zou moeten vallen. De tweede richting in Duitsland stelt de nationale hereniging vóór alles en gelooft, dat men daarvoor iets zal moeten offeren. De Duitse socia listen hopen van de Berlynse conferentie juist datgene, wat Adenauer c.s. vrezen: een vorm van Duitse eenheid, die de E.V.G.-politiek zou doen eindigen. De eerste scherpe strijd is reeds ontbrand over de voorlopig nog theo retische vraag van de competenties van een Duitse nationale vergade ring, die uit de verlangde vrije ver kiezingen zou moeten voortkomen. Volgens Adenauer zou deze zich moe ten beperken tot het opstellen van een grondwet voor geheel Duitsland. Zou zij al een regering vormen, dan zou deze alleen bevoegd zijn het vre desverdrag voor te bereiden. Voor onbepaalde tijd zouden de beide helf ten van Duitsland dan volgens Ade nauer nog door twee afzonderlijke regeringen moeten worden geadmini streerd. De socialisten is de schrik om het hart geslagen door deze plotselinge koerswijziging van de kanselier, die zich aan de besluiten van de Bonds dag niet gebonden voelt omdat hij persoonlijk de richtlijnen der politiek bepaalt. De socialisten kregen steun van de liberalen en uit de regering zelf. Evenzeer omstreden is de kern van de adviezen, die Adenauer gaf aan de Westelijken. In de Duitse pers dui- Op 31 December, te middernacht stil len de klokke klanken van de kathe draal van Straatsburg in veler huis kamers weerklinken. Radio-omroe pen, uit enige landen, aangesloten bij de Raad van Europa, zullen het jaar late i inluiden door de klokken van Straatsburg, vergezeld door de wen sen van leden van de Raad. De kalender van de beroemde astro nomische klok in de kathedraal van Straatsburg, die reeds het nieuwe jaar aanwijst. ken steeds meer de stemmen op, die onder de geheimen van Bermuda ook het besluit zien, niet onder alle om standigheden vast te houden aan de militaire integratie van West-Duits- land. Onzekerheid Overigens voelt men zich in Bonn hoogst onzeker, zowel ten aanzien van de Russische als van de Weste lijke bedoelingen ter conferentie. Re cente uitingen van de Oost-Duitse vice-premier Ulbricht geven weinig reden tot hoop voor de Duitse een heid. Aanderzijds overweegt men echter, dat Moskou zeker geen mis lukking van de conferentie zou kun nen wensen, omdat het daarmee de E.V.G. weer te paard zou kunnen helpen. Wat de Westelijke eensgezindheid ter conferentie betreft is volgens een der Duitse bladen „het aantal twij- felpunten niet te tellen". Het Leger niet maar de Marine wel Generaal Hasselman tegen Kerstkaarten Kerstkaarten is een on-Nederlands gebruik volgens luitenant-generaal B. R. P. F. Hasselman en daarom werd in een circulaire aan het leger het rondzenden van deze kaarten verbo den. Maar de Koninklijke Marine zond wel volop van deze Kerstkaar ten rond. Voorstellingen van onze oor logsschepen en het officieel marine embleem sierden deze kaarten, die naar familie, vrienden en kennissen werden gestuurd. De kaarten waren voorzien van Kerst- en Nieuwjaars wensen met een Engelse en Neder landse tekst. De circulaire van generaal Hassel man was geïnspireerd door de minis ter van Oorlog. Maar de minister van Oorlog is tevens minister van Mari ne. Men vi'aagt zich nu af of de mi nister van Marine door de minister van Oorlog op de vingers getikt moet worden. Woningbouw te Vlissingen Ernstige critiek op de regering De voorzitter van de Nederlandse Onderwijzers Vereniging, de heer Jac. Lootsma, heeft in zijn openingsrede op de achtste algemene vergadering, die tot en met Woensdag in Amster dam wordt gehouden, ernstige critiek uitgeoefend op het onderwijsbeleid der regering. De onderwijzerssalarissen zijn ont- knikt, maar de onderwijzers blijven zitten met het gevoel onrechtvaar- behandeld te zijn. _)e heer Lootsma noemde het „een nationale schande", dat onderwijzers na him pensionnering schrikbarend worden onderbetaald. „Wij doen nog maals een klemmend beroep op de re gering om aan deze oud-onderwijzers een extra toeslag op de onvoldoende pensioenen te geven, waardoor deze mensen althans in hun laatste levens jaren nog een enigszins dragelijk be staan krijgen". Jaren lang hebben de organisaties er op gewezen zo ging spreker verder dat in 1952 en de volgende jaren er grote behoefte aan school ruimte en onderwijzers zou ontstaan. De regering deed vrijwel niets. Nu is er een aanzienlijk tekort aan school ruimte en een enorm tekort aan on derwijzers. Er zou in vroeger jaren ook eens aandacht worden besteed aan de reeds lang verwaarloosde groep van 12- tot 15-jarigen. Toen men hiervoor een leerplan begon op te stellen werd de lager onderwijswet gewijzigd, waardoor de groeikansen voor de ex perimenten vrijwel tot nul werden ge reduceerd. Dit experiment dreigt nu te verzanden doordat de centrale lei ding van het departement van O. K. en W. ontbreekt. De heer Lootsma noemde het be schamend, dat Nederland nog geen wettelijk geregeld kleuteronderwijs kent. Men is gekomen tot een wets voorstel, dat ten enenmale onvoldoen de moet worden genoemd, het moet weer op een koopje en dit onder wijs kan op zijn allervroegst in 1955 op verzorging van overheidswege re kenen. Tot slot noemde spreker de „exor bitante" aftrek die op het grondsala- ris wordt toegepast voor het niet be zitten van de (niet noodzakelijke) hoofdakte. De vereniging heeft thans meer- dan 16.000 leden. Loonbelasting en huur verhoging. K.B.'s afgekondigd. In het staatsblad zijn de navolgende K B en wetten verschenen: de wijzi ging van de huurwet (huurverhoging) het besluit bijzondere huurprijzen, het besluit huurprijzen meervoudige be woning, de herziening van het huur- adviescommissie-besluït. Voorts verschenen de wet met bij behorende tabel, houdende de verla ging van inkomstenbelasting en loonbelasting, de wet, houdende fisca le voorzieningen in het belang van de werkgelegenheid op langere termijn, de wet tot verlaging van de suikerac cijns en de wet tot vrijstelling van omzetbelasting op huisbrand en schoeisel. Het staatsblad bevat voorts wet en besluiten betreffende de coördinatie van bepalingen in zake loonbelasting en vereveningsheffing met die van heffingen voor sociale verzekeringen en de daaruit voortvloeiende wijzigin gen in de daarmede verband houden de wetten in 't sociale vlak (coördina- tiewet sociale verzekering), alsmede 'n besluit tot vaststelling van het maxi mum premieloon per dag. Scherp Westelijk protest bij de Russen Vuur geopend op vrachtauto: één dode en een gewonde De drie Westelijke commandanten van Berlijn hebben een scherp pro test aan de Russische autoriteiten ge zonden naai' aanleiding van het feit, dat twee Russische militairen het vuur hebben geopend op een vracht auto. Daarmede keerde een West-Ber- lijns echtpaar met hun zoon van een bezoek aan West-Duitsland terug. De zoon werd gedood, terwijl zijn moe der werd gewond. Volgens een Amerikaanse woord voerder deed het incident zich voor op Oost-Duits gebied, 70 meter van de grens van West-Berlijn. Wateler-vredesprijs voor Ned. Raad Europese beweging. Het bestuur der Carnegie-stichting te Den Haag, belast met de toeken ning van de Wateler-vredesprijs (thans 30.000) heeft voor het jaar 1953 deze prijs toegekend aan de Ne derlandse Raad der Europese Bewe ging voor diens werkzaamheid, strek kende om de samenwerking der Eu ropese staten te bevorderen en aldus de vrede te dienen. De Wateler-vredesprijs is, zoals men weet, ingesteld door de heer J. G. D. Wateier, in leven directeur der Oranje-Nassau Hypotheekbank te Den Haag, die by zijn overlijden in 1927 zijn vermogen heeft vermaakt aan de Carnegie-stichting. N.V. Eysink in staat van faillissement Gebrek aan bedrijfskapitaal. By vonnis van de rechtbank te Utrecht is de N.V. Eysinkfabrieken te Amersfoort in staat van faillisse ment verklaard. Tot rechter-commis- saris is benoemd mr. H. J. van Leeu wen, lid van de Utrechtse rechtbank en tot curator mr. L. Stadig, advo caat en procureur te Amersfoort. De Eysinkfabrieken, die in Amers foort rijwielen en motoren vervaar digden, hadden reeds vele jaren ge brek aan voldoende bedrijfskapitaal. In October 1952 werd aan de N.V. surséance van betaling verleend, het geen mogelijk bleek, door dat de N.V. met een fabriek te Voorburg (Star- lift) een exploitatie-overeenkomst had aangegaan, met de garantie, dat het aan crediteuren verschuldigde be drag beschikbaar zou komen. Dit be drijf nam daarbij verscheidene ver plichtingen op zich en betrok de ge bouwen in Amersfoort. De directie van het Voorburgse bedrijf wenste voorts als zekerheid een aandelen pakket van Eysink. De aandeelhou ders van Eysink weigerden dit, welke afwijzing volgens het Voorburgse be drijf rechtstreeks de oorzaak is ge worden van het faillissement. De firma (Starlift) had o.m. toegezegd de productie van Eysink-motoren en rijwielen te zullen voortzetten en nieuwe vindingen (o.m. een Eysink- bromfiets) te ontwikkelen. Vólgens de curator is ggbleken, dat de ver plichtingen niet zijn nagekomen. Een deel van het personeel van de Eysinkfabrieken is in October 1952 al overgegaan in dienst van het Voorburgse bedrijf. Maandag, omstreeks het middaguur, was het hoogste punt bereikt bi) de bouw van een complex woningen, wel ke in opdracht van de R.K. Woning bouwvereniging ,£t. Willibrord" aan de Schuitvaartgracht te Vlissingen wordt gezet. De voorzitter van de woningbouwverenigingde heer F. Schets, hield een korte toespraak tot de bouwvakarbeiders, waarna hij (in zet linksde nationale driekleur hees, (Foto P.Z.C.J Actie van textieldetaillisten contra kruideniers Maandag is het ultimatum verstre ken dat de gezamenlijke textielde- tailhandelsbonden hebben gesteld aan de vrijwillige filiaalbedrijven in de kruidenierssector, die lakens en slopen cadeau geven. In dit ultima tum werd gesteld, dat deze vrijwilli ge filiaalbedrijven het cadeau geven van textielartikelen voor 28 Decem ber moeten taken. Indien aan dit ultimatieve verzoek geen gevolg zou worden gegeven desbetreffende besprekingen waren reeds op niets uitgelopen zou de textieldetail- handel een grootse tegenactie onder nemen. De betreffende vrijwillige fi liaalbedrijven hebben aan dit verzoek geen gevolg gegeven, zodat vandaag de textielaetailhandel zal beginnen met een grote tegenactie, welke hier in bestaat, dat de textieldetailhande- laren bij hun artikelen waardebon nen zullen verstrekken, waarop bij kruideniers, die niet met het geven van textielcadeaux meedoen, gratis kruidenierswaren verstrekt zullen worden. RETOURTJE ALASKA—VLISSINGEN Na 43 jaar kwam Aarnout Castel zijn moeder van 94 jaar opzoeken Aarnout Castel maakte een reis van Alaska naar Vlissingen om zijn gif- jarige moeder nog eens te zien, (Foto P.Z.C.J Na 43 jaar kwam Aarnout Castel in Vlissingen terug. Eerst een vlieg tocht van Alaska naar New-York en van daar met een schip van de Holland Amerikalijn naar Nederland. Hy wilde zijn 94 jaar oude moeder zien, dus verliet hy het barre Noorden en daar zit hij dan tegenover zijn moeder, mevrouw S. W. Castel-Walraven. Zy heeft een fris, door de ouder dom gerimpeld gezichtje, de zachte winterzon tovert Iichtsprankels op de gouden oorijzers, welke bij het Walcherse kapje horen. Moeder Castel is de Zeeuwse klederdracht trouw gebleven. Zorgzaam legt zy af en toe een van haar oude beaderde handen op die van haar zoon Aarnont. De jaren hebben ook hem niet ongemoeid gelaten. In zyn leven heeft hij het niet gemakkelijk gehad, omdat hij vele jaren in het ruwe poolklimaat verbleef. Thans woont hij in Nome op Alas ka. Gedurende de zomermaanden vaart hij op een sterke motorboot van 25 ton óm post en vracht te vervoe ren. Zijn gezicht toont de tekenen van een jarenlang verblijf in de pool streken. Zijn grijsblauwe ogen hebben het licht van de uitgestrekte ijsvel den in zich. Zijn knoopsgat is versierd met het gouden insigne van de Alas ka Pioniers, een ereteken dat slechts zij mogen dragen, die meer dan 30 jaar in Alaska vertoeven. Expeditie Na zyn opleiding aan de zeevaart school verliet hij op zeer jeugdige leeftijd het ouderlijk huis aan de Paardenstraat te Vlissingen en mon sterde aan boord van een ouderwets zeilschip waarmede hij de wereldzee- en bevoer. Omstreeks 1900 kwam hij terecht bij Amerikaanse walvisvaar ders. Tijdens de jacht op de traanle- verende kolossen uit de poolzee, ont moette hij in 1906 de bekende Noord poolreiziger Vilhjalmur Stefansson en die ontmoeting was oorzaak, dat Cas tel van 1913 tot 1918 op uitnodiging van de Canadese regering deelnam aan een Noordpool-expeditie onder leiding van Stefansson, die de kwali teiten van Castel als gezagvoerder van de North Star en later van de Chalenge wist te benutten. Bij het in kaart brengen van Bank's eiland werd een onbekende grote baai naar hem genoemd en zo leeft in de naam „Castel Baai" de herinnering voort aan deze wakkere ond-Vlïssinger, die ook thans nog zyn mannetje staat. Na de expeditie vertrok Castel naar Siberië en oefende daar tot 1924 het beroep uit van pelsjager en pelshandelaar, een hard bestaan, vooral in de winter als het kwik zakt tot 40, ja zelfs tot 50 graden onder het nulpunt en sneeuwstormen over de ijsvlakten jagen. In 1924 ging de geharde poolbewoner weer naar Alas ka, werd in datzelfde jaar Ameri kaans onderdaan, ging in Noord- Alaska opnieuw achter de poolvossen aan en leefde tussen de Eskimo's. Dat bleef zo tot 1936. Naar Nome Intussen was hij van Noord-Alaska vertrokken naar West-Alaska om zich te vestigen in het stadje Nome aan de Norton Baai, welke uitkomt op de Beringzee. In 1936 ging hij weer varen. Met een sterke motorboot brengt hy nu zolang het weer dit toelaat, post en vracht naar verschillende nederzet tingen aan de kust. De boot meet 25 ton. De pelshandel en het trappers leven behoren voor hem tot het ver leden, maar met belangstelling volgt hij nog steeds de aanvoer van pels en net als elke andere trapper weet hij precies dat een werkelijk goed pelsseizoen ééns in de zeven jaar voorkomt. Dan zijn er vangsten die wisselen van 150 tot 500 vossen per seizoen. In de omgeving van Nome komen niet veel poolvossen meer voor, die zyn er weggevangen. Het stadje ligt afgesloten op een land tong. De afstanden zijn er enorm groot, maar in tegenstelling met vroeger ziet Castel nu elke dag men sen om zich heen, want in de omge ving van Nome wordt goud en tin gedólven. Vroeger, tijdens het verblijf m afgelegen streken, gebeurde het, dat hij maanden achtereen moederziel alleen in de eenzaamheid van het on herbergzame binnenland leefde. „Het enige verbindingsmiddel met Nome is', aldus Castel, „het vlieg tuig, want de afstanden zijn enorm. Er zijn in dat gedeelte van Alaska weinig nederzettingen en nog minder wegen". „Volgende week komt myn broer ook naar Nederland", zo gaat hij ver der, „hij woont in Londen en als Bill geweest is, dan ga ik weer terug naar Nome". Op 22 December arriveerde Aarnout Castel in Vlissingen, over enkele weken vertrekt hij weer naar Alaska. Of hy nog eens terug komt „Daar is weinig van te zeggen", gaat hij voort, maar ik ben erg dankbaar dat ik moeder nog eens heb mogen zien. Hoewel Vlissingen in die veer tig jaren erg is veranderd, heb ik toch veel teruggevonden dat nog net is als vroeger Over de besteding van zijn tijd be hoeft de heer Castel zich geen zorgen te maken. Hij logeert bij familie en 's avonds komen vrienden en kennis sen hem opzoeken. Dan moet hij ver tellen. Het kost hem wat moeite steeds weer de juiste Nederlandse woo- den te vinden na 40 jaar slechts Engels te hebben gesproken, maar het gaat al aardig, want, zo zegt Castel, de eigen taal, welke men als kind leerde, vergeet men niet gemakkelijk. Het Wereldgebeuren Langspeelplaten De Fransen weten sinds vorige week bij wie ze terecht kunnen wanneer een nieuwe dam in ge bruik gesteld moet worden, een ten toonstelling geopend of een banket gepresideerd.. De heer René Coty is gekozen tot president van de Franse republiek en hij zal al de genoemde taken met nog een heieboe) andere verplichtingen overnemen van de heer Vincent Auriol, die er wel n beetje genoeg van had. Eén ding zal hy waarschijnlijk niet overnemen van Auriol: de organisatie van de jaarlijkse jachtpartijen op pa trijzen en fazanten, die ronddrentelen en fladderen over het landgoed Ram- bouillet René Coty is helemaal geen jager... hij luistert liever naar klassieke mu ziek en heeft eer mooie verzameling langspeelplaten waarmee hij uren lang bezig kan zijn. Hij houdt ook van boeken. Eigenlijk kende men hem nauwe lijks in Frankrijk toen hij vorige week tot president werd geko zen. Velen vroegen zich af: „Wie is Coty'"? Welnu, hij is een Normandier even als de Franse premier Laniel en zijn vrouw is een dochter van een Nor- mandische reder In Le Havre, waar zijn vader een onderwijs-instituut had, werd René in 1882 geboren Twintig jaar later men deed er In de goede oude tijd niet zo lang over vestig de hij zich reeds als advocaat in zijn geboortestad. Nadien heeft hij zich nlaatselijk on derscheiden in de politiek en in de advocatuur, totdat hij er eindelijk in 1923 in slaagde een Kamerzetel te be machtigen. Men liep nogal hoog weg met hem in Le Havre en het moet voor zijn vele vrienden een teleurstelling ge weest zijn, dat het met zijn verdere politieke carrière niet wilde vlotten. Pas na de jongste oorlog rees zijn politieke ster. Tweemaal werd hij voor korte tijd minister van we- deroobouw en tenslotte maakte men hem vice-president van de Senaat (de raad van de republiek). Nu 's hij daD na moeizame verkie zingen president van de Franse repu- bliek geworden. „Het Kerstmannetje", zo zei hij „is mijn beste helper daarbij geweest' Toen journalisten hem na z'n ver kiezing vroegen, wat hij het eerst ging doen was zijn antwoord: ,Vröeg naar huis gaan om soep te eten en kaas"- Daarbij typeerde hij zich zelf als een zeer eenvoudig man Hij is ook beminnelijk en wanneer hij felle dingen zegt, doet hij dat uiterst hoffelijk. Men zou deze grote, licht-gebogen man zijn 71 jaar niet aanzien. Met zijn donkere haar en zijn frisse ge laatskleur ziet hij er uit al een goede vijftiger. T n politiek opzicht zijn twee belang- I rijke feiten van hem bekend Hij is 'n krachtig voorstander van grond wetsherziening in die zin. dat de uit voerende macht versterkt moet wor den tegenover de wetgevende macht (het parlement) Van die versterking verwacht hij een grotere stabiliteit der Franse regeringen. Daarnaast is hij voorstander van een federaal Europa, maar hoe hij zich dat federale Europa denkt heeft hiï nooit duidelijk gezegd en toen ministei R'dault in de senaat het Europese Defensieverdrag verde digde. was Coty door „ziekte" niet aanwezig. Men neemt evenwel aan. dat hij een minder fervente tegenstander van dat verdrag is dan de thans aftredende president Vincent AurioL Heeft de president van Frankrijk werkelijke politieke macht? Deze vraag moet in vele opzichten ont kennend, maar daarnaast toch ook weer bevestigend beantwoord worden. De president heeft geen macht, wan neer ex een stabiele regering is. De president heeft werkelijke macht, wanneei de regeringen steeds weer aftreden en hü de enige bindende schakel is tussen de op- en aftredende kabinetten. In verband met dit laatste is het be- grijpeliik. dat men de verkiezing van Coty tot president, in Washington met enig enthousiasme heeft begroet Men hoopt, dat bij de Europese integratie zal bevorderen B'iikbaar hopen ook de Franse federalisten daarop want bij monde van de heer M. L. Maré- ohal. die secretaris-generaal is van de Raad van Eurooa. hebben zij hem ge lukgewenst waarbii naar voren kwam dat zijn verkiezing het vertrouwen verstevigt in de toekomstige Europese samenwerking. 9 Volgens de Washington Post wordt een aanzienlijk aantal B-36 bommenwerpers, die thans verouderd zijn, verbouwd voor het vervoer van sneller dan het ge luid vliegende gevechtsbommenwer pers. De B-36 bommenwerpers zouden hierdoor nog jaren mee kunnen. ANNIE SCHMIDT Is het werkelijk nog nodig Annie Schmidt aan te bevelen? Reeds voor de derde maal bundelde zij een serie „Impressies van een Simpele Ziel, 3", en het peil van haar verhaaltjes blijft steeds even hoog haar humor even verkwikkend. De trouwe lezers weten wel dat die ziel van A. S. geenszins simpel is: een vlijmscherpe opmer kingsgave, een voortreffelyke, gena deloos ontledende kijk op de eigen psyche en op die van allerlei mensen typen; een vlotte, buigzame vertel trant, dat alles staat tot haar be schikking, en ze oversprankelt haar „stukjes" bovendien met haar speel se geest, hoor onvergelijkelijke humor en haar warm gevoeL Wie de voorafgaande delen „Im pressies" kent, behoeft geen aanspo ring meer, maar wie nog nooit wat van Annie Schmidt las, hale die scha de eens in, want hij komt veel koste lijke humor tekort. En soms meer dan dat: deze bundel bevat haar ont roerende „Brief met bestemming Zeeland", geschreven aan een vroege re buurvrouw tijdens de watersnood. Een kostelijk boek, en een geschenk dat overal zeer gewaardeerd zal wor den (Querido, Amsterdam). H. W.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1953 | | pagina 5