lie verdwenen beeldjes Eeuwenoud bouwwerk wordt nu voor ondergang behoed Alle menselijke energie nodig GROOT VOORRECHT DAT WIJ KERSTFEEST MOGEN VIEREN HOE KAN MEN KOMEN TOT EEN HOGERE PRODUCTIE? 4 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 24 DECEMBER 1953 TORENRESTAURATIE TE KLOETINGE Veel zal worden hersteld in oorspronkelijke glorie (Van een bflzondere medewerker). „En dat Is de toron van Kloetinge" zei Koningin Wilhelmina, toen zij te Apeldoorn enige jaren geleden een expositie van werken van Zeeuw se schilders bezocht en daar tussen de verschillende etsen en schilderden het beeld van deze toren ontwaarde. Ja, het beeld van de Kloetingse to ren geniet een zekere bekendheid. Ieder die het traject van Bergen op Zoom naar Vlissingen over de rijksweg aflegt, wordt steeds weer getrof fen door de aanblik van deze toren, die aanvankelijk in de as van de weg ligt en daarna terzijde uit het midden van dit typisch Zeeuwse dorp om hoog rdst. Ook deze toren wordt thans ge restaureerd, zoals zovele andere in Zeeland. Het is bijzonder verheu gend, dat er momenteel allerwegen en in het bijzonder by de overheid, zoveel interesse is voor onze oude monumenten. Men kan zich afvra gen wat beter is: huizen en scholen bouwen of cultuurmonumenten voor ondergang te behoeden. Het is steeds fout eén van deze beide ondernemin gen te verwerpen, want ze zyn bei den nuttig. De Kloetingse toren dateert uit het begin van de 15e eeuw, dlthans toen is men met de bouw aangevan- fen. Hij behoort onmiskenbaar tot e groep der specifiek Zeeuwse to rens uit de late gothiek. De toren bouw in deze streelc geschiedde onder de sterke invloed uit Zuid Brabant, omdat het Zeeuwse type der dorps torens zo veel gemeen heeft met dat van Vlaanderen en omdat de lever anciers van natuursteen, welke ook in de Kloetingse toren zo rijk ver werkt is, in vele gevallen de Mechel- se Keldermans waren. Wanneer men deze toren vergelijkt met die van Kapelle en 's-Heer Arendskerke, wel ke tot dezelfde groep behoren en uit dezelfde tijd dateren, dan zijn daar grote verschillen. Zo zwaar en streng de stijl van de torens van Ka- Ïielle en 's-Heer Arendskerke is, zo uchtig en hoog opstrevend is die van Kloetinge. Opvallend aan deze toren zijn de overhoekse steunberen tegen de eer ste drie geledmgen, waarna ze zich splitsen in haakse beren tegen de hoeken van de vierde geleding. An dere bijzonderheden zyn de merkte kens in de gevels. Typerend daarvan zijn de twee kruisen en de ruitvorm welke van geglazuurde steen in de Oostelijke gevel zijn ingemetseld en die in de ochtendzon zo sprekend naar voren treden. In de Westgevel vindt men een In zandsteen gebeiteld wapentje, ter wijl in de Noordgevel een steen met een jaartal werd aangebracht. Helaas werden in de oorlog alle drie de klokken van de toren geroofd, doch gelukkig werd er één terug ge vonden. Gezamenlijk werden deze drie resonerende klokken voor het laatst geluid bij de begrafenis van Koning Willem UI. Het is onbegrij pelijk dat deze oude klokken alle werden weggevoerd. Toch geschiedde dit op 13 April 1943. De kleinste welke voor de half uurslag diende woog 350 kg. en da teerde uit 1761. Haar randschrift was: Alexius et Petrus Petit Me Fu- derunt Ao 1761. De middelste klok wordt voor de kerkdienst geluid en weegt 900 kg. terwijl op de rand staat Soli Deo Gloria Michael Burgerhuys Me Fe cit Anno Domini 1633. Baudewyn de Witte Pensionaris van E.M. Hee- ren Staten van Zeelandt Rentm. tot Cloetingen. Hans Wolfaert de Brede- rode Hr van Cloetingen. Pieter Jo- chimsen. Adriaen Jacobsen Gelock ende Jóhan Croone, Kerckmeesters de Heer Schout Niclaes Jansen Ser- rellesdorp. De grootste klok diende voor de uurslag en werd door vier man voor begrafenissen geluid. Ze woog niet minder dan 1540 kg. Haar rand vermudde het volgen de opschrift: Soli Deo Gloria Mi chael Burgerhuys Me fecit Anno Domini et Servatoris Nostri Jesu Christi 1620. Deze klok luidde haar zwanenzang op Zondag 11 April 1943. Op 25 Juli 1945 werd de middel ste Klok te Groningen terug gevon den en werd op 16 December 1945 voor het eerst weer geluid. De klokken staan nauw in con tact met de wijzers die de uren aanwijzen. Nu heeft elk wrjzerbord twee wijzers, doch het is nog niet zo heel lang geleden, dat op elk wijzer- bord slechts één wijzer was aange bracht. Drie van deze oude puur ko peren wijzers sieren thans de gang van het gemeentehuis. Op het wij- zerbord aan de Noordzijde van de toren staat „Praetereunt Imputan tur". Ze gaan voorbij, ze worden U toegerekend In 1949 werd contact met de Rijks dienst voor Monumentenzorg opge nomen in verband met de oorlogs schade aan de toren. Na het ingestelde onderzoek bleek, dat een algehele restauratie alleen redding kon brengen. Het muur werk is buitengewoon slecht. Ver. schillende van de steunberen hangen alleen nog aan een paar ijzeren an kers. Sommige delen van de toren zyn sterk ingewaterd en uitgevro- ren. Het moet een wonder genoemd worden, dat. geen stukken uit het muurwerk gevallen zijn. Ook is ge bleken, dat een vroegere restauratie zeldzaam ondeskundig werd uitge voerd. Aan de architect H. van der Kloot Mejjburg werd opdi-acht gegeven een restauratieplan te maken. Het werk werd begroot op 269.500 en zo werd in 1953 een officieel verzoek tot Rijk en Provincie gericht om een bijdrage te mogen ontvangen in de voorgestelde restauratie. Het Rijk zegde 60 toe of 161.700 en de Provincie 10 van de eerste 30.000 en 5 van het meerdere of 14.975. Na de aanbesteding besloot de ge meenteraad het werk aan Fa. D. Huurman te Delft toe te wijzen. Het steigerwerk is aannemingswerk, terwijl de restauratie zélve in regie wordt uitgevoerd. Het werk is reeds aangevangen. De toren is in een stalen steiger- werk gevangen en men is bezig de zandstenen balustraden weg te ne men. terwijl het uurwerk is stil ge zet. Dit ongemak zal men ongetwij feld gaarne nemen voor de uitvoe- rine van dit Drachtige werk. En wat gaat er nu gebeuren? En kele onderdelen zullen we noemen. De doodslag te Weesperkarspel In de zaak tegen de 37-jarige me vrouw E. J. van H.-S., die er van be schuldigd wordt op 3 Juli j.l. in haar keuken haar buurman van het leven te hebben beroofd, heeft de Amster damse rechtbank het onderzoek on volledig geacht en bepaald, dat zij op 6 Januari a.s. zelf de situatie plaatse zal gaan opnemen. De officier van Justitie eiste drie jaar tegen de vrouw, omdat hij niet wilde aannemen, dat zij uit zelfverde diging zou hebban gehandeld. De scheefstaande spits zal worden recht gezet. Tussen de verschillende geledingen worden betonvloeren ge bracht. die het geheel beter in ver band zullen houden. De hinderlijke ijzeren ankers zullen uit de trappen- toren verdwijnen. Het slechte muur werk wordt geheel weggenomen en opnieuw ingemetseld. De toegang tot de omlopen zal worden verbeterd. Voorts komt er een prachtige toren hal met een stijlvol gewelf, waarin door een monumentaal glas-in-lood- raam het licht zal binnen vallen. De vloer zal geplaveid worden met Go- bertange vloertegels. De zo zeer ver waarloosde oude gothische deuren, waarin het kenmerkende medaillon motief nog aanwezig is, zullen in hun oorspronkelijke glorie hersteld worden. En tenslotte worden de wij zerplaten verlicht. Ter bekroning van dit grote werk zal moeite gedaan worden om de overgebleven Iclok met twee nieuwe te completeren, zodat het oude driegelui in ere zal worden hersteld. Zo zal dan deze bepaald elegant opgetrokken toren met zijn hoog op- strevende nissen en open balustra den, welke zo bij het Zeeuwse land schap hoort en In het byzonder by Kloetinge, voor het nageslacht be houden blijven. Wanneer we dan we- ten dat deze toren op een vry gaaf dorpsplein by een bedehuis staat in HET dorp van Zuid-Beveland, zoals ir. In 't Hooft dit noemt, dan mag Kloetinge hierop trots zijn. HET VIJFDE WERELDDEEL OP HET EERSTE GEZICHT (XXII) Met hard aanpakken ongehoorde kansen te verwezenlijken SYDNEY. (New South Wales), Dec. Ongestoord genieten van de schoonheid van het Australische landschap is voor mij niet weggelegd. Ik mag wel zeggen, dat ik van ieder vrij uur van 60 minuten het dubbele pro beer te maken. Overigens ook weer niet alleen voor eigen genoegen, want ik kan de Nederlandse emigrant onmogelijk losmaken uit de omgeving, waarin hjj woont en leeft, bemint cn haat, slaagt of mislukt. Indien ik tot nietsdoen in staat was, dan zou ik pas werkelijk enige teu gen kunnen nemen van deze stad en haar wyde omgeving; dan had ik de auto, waarmee ik me uit Sydney naar hef Zuiden spoedde herhaaldelijk la ten stoppen om rustig de omgeving in te drinken, waar de natuur een kunstmatig en kunstig decor lijkt, zó prefect is iedere heuvel in het beeld geplaatst, zo volmaakt is de witte branding, ver beneden de Princes High way, die langs de kust van de Stille Zuidzee loopt. Ik zou overigens niet met een toevallige stop tevreden zijn geweest, evenmin met een veel te kor te blik van Sublime Point naar de in de diepte gelegen plaatsjes Austin- ner en Thlrroul, die ik benaderde als was ik Gulliver zelf. Ik kan dit deel van New South Wales werkelijk geen groter eer deen dan het te vergelij ken met de Rivièra van Hyères naar Menton, waar belde Corn'ches een zelfde onweerstaanbare aantrekkingskracht bezitten. Want verliefd ben ik op Frankrijk; Australië beeft me tot nu toe zeker nog niet tot blgamisti- sche neigingen verleidt. Ik zou er wel heel dicht bij geweest zjjn daar van ben ik me bewust indien de stadjes maar in de verte de charme van een Lavandau of Cagnes sur Mer, van Bergen aan Zee of Sneek zouden be zitten. Maar de huizen staan er niet als zijn zij geschilderd tegen de rotsen, maar in vlakke rjjen en blokken; de stinkende rook van staalfabrieken en het stofgruis van steenkoolmijnen hangt in de lucht, je ruikt er de citroenen niet en niet de druiven en er lopen hier geen quasi-schilders rond met pen seel en palet, achtervolgd door sentimentele Engelse juffrouwen. Men heeft er geen oog voor de na tuur, behalve op het vrije en lange weekend van Vrijdagavond af. Zater dag en Zondag stuiven de Australiërs met auto, tent en kampeergerei naar buiten; zij spelen golf op één der on telbare openbare terreinen in en rond de steden; organiseren een partijtje cricket of brengen de tijd door op de tennisbaan. Je kunt het wel zo stel len, dunkt me, dat de Australiër vijf dagen voor „het pond" over heeft; de zesde en zevende dag zyn er voor de zon. Het overschot van de veertig- FEUILLETON DOOR PATRICIA WENIW0RTH De moordenaar van Lessiter was m.i. iemand, met wie deze op goede, zelfs vertrouwelijke voet stond, anders zou hy zeker niet rustig voor zijn schrijf tafel hebben gezeten, terwyl de ander hem van achteren naderde. Van een worsteling, zelfs van een twist was m.i. geen sprakede dader kon kalmp jes de pook grijpen en menepr Lessi ter neer slaar En ik herhaal, dat Cy ril tot zoiets niet in staat was. Ik heb hem van heel jongs af aan gekend en weet, dat hy geen wesp zou kunnen doden, dus zeker niet een mens. Als u me vertelde, dat hij wat kleingeld of postzegels had gestolen, zou ik u ge loven, maar moorden of de kamer van een vermoorde binnen sluipen... neen, wie hem dddrvan beschuldigd praat onzin." Onderwijl waren beiden aan de rand van het dorpsplein gekomen. Juf frouw Silve* had nog maar de weg over te steken om het huis van haar gastvrouw te bereiken. Aan 't einde vna het pad bleef ze staan en zei, ter wijl Allen Grover nu eindelijk haar arm losliet, op vriendelyke toon: „Wat u me verteld hebt, was uiterst belangwekkend, meneer Grover; er zit veel in, dat nadere overweging ver dient en ik zal er ten volle rekening mee houden. Goedenavond en tot ziens." HOOFDSTUK XXXIV Een flinke poos later begaf Randal March zich op weg naar huis. Hg was blij, dat zijn dagtaak was afgelopen, maar vooral, dat hy ni°- meer met de hoofdinspecteur Drake te maken had. Diens reacties op de door juffrouw Silver ontdekte voetafdrukken waren buitengewoon irriterend geweest. Hy was in zijn wiek geschoten, werd drif tig en argwanend. Eerst veronderstel de hy, dat de afdrukken reeds vroeger aanwezig waren en toen March opmerkte, dat het Woensdag 's middags hevig had geregend, i Drake's argwaan nog toe. Natuui nam o'atüuriyk is er voor een politieman niets verve- lenders dan een ogenschijnlijk op goe de grondslagen rustende theorie aan 't wankelen te zien gebracht. Met Rietta Cray en Carr Robertson als verdachten, kon Drake naar eigen op vatting volkomen over zichzelf te vreden zijn. Het was zyn eerste ern stige moordzaak en heimelijk zag hg al promotie op komst. Ook de maat schappelijke positie van de twee ver dachten had tot zyn zelfvoldoening by'gedragen. Toen meneer Holderness het denkbeeld opperde, dat Cyril Mayhew de schuldige kon zyn, had de hoofdinspecteur dit allesbehalve prettig gevonden, maar tenslotte kans gezien tot het spelen van een mooie, zeer in zyn voordeel spelen de rol van alleen oprecht en op waar heid belust politieambtenaar. En nu opeens vond daar een totaal onbekend vrouwmens, die zowaar ge heel zyn aandacht ontgane voetaf drukken! Zoict3 was al genoeg om iemand buiten zichzelf te brengen, al leen reeds om het feit, dat hy, Drake, naar de hoofdcommissaris ook wel be greep, die afdrukken eigeniyk zelf had moeten vinden. Indien nu maar gebleken was. dat ze van juffrouw Cray afkomstig waren, zou 't nog niet zo erg geweest zijn, maar daarvan was geen sprake en 't diende tot niets in die richting een proef te nemen: de hoofdcommissaris behoefde hem dit heus niet aan zyn verstand te brengen! Gelukkig het karwei was achter de rug. De voetafdrukken waren by blik semlicht gefotografeerd en duurzaam gemaakt door er cement in te gieten, tot overmaat van zorg nog afgedekt met geteerd doek om ze tegen het weer te beschermen. Randal March -on voorlooig huiswaarts gaan. Aan de andere kant van Melling ge komen, reed hij langzaam door een donkert., smalle laan. Aan weerszij den stonden nogal verwilderde, slecht onderhouden heggen, hier en daar door donkere hulstbosjes onderbro ken. Niemand anders scheen hier in de buurt, geen automobilist, fietser of voetganger en March had daar vol komen vrede mee, want zowel gees telijk ah lichamelijk voelde hy zich dodelijk vermoeid De laatste twee da gen waren zyn hersens dan ook op een zware proef gesteld en 't had hem moeite gekost, zijn ambt zonder aan- ziens des persoons, alleen om der ge rechtigheid wille, uit te oefenen. De hoofdcommissaris wist zélf niet met absolute zekerheid, of hem zulks wel volkomen en tot eigen tevredenheid was gelukt. Terwijl hg zo voortreed in het schijnsel der beide koplampen, die het pad voor hem verlichtten, wenste hij van ganser harte, dat hn ook zijn weg als politiechef zo duidelijk voor zich zou zien afgebakend. Enige honderden meters voorbü Melling boog de laan zich onverwacht naar links, re"ht voor hem uit ver rees eensklaps in het felle lampen licht de gestalte van een vrouw op het vóetpad, dat uit de richting van Rowberry kwam en als 't ware t ver lengde van de laan vormde. Een ogen blik bleef ze verblind stilstaan en March zag haar onbedekte hoofd, haar wijdgeopende ogen, haar onna- tuurlyk bleke gezicht, dat wel 't ge laat van een drenkelinge leek. Hij stuurde zyn auto door de bocht, remde stapte uit en hep een eindje terug. De vrouw was inmiddels weer verder gegaan en 't schonk March een on gekend gevoel van opluchting, toen hij een steentje van haar voet hoorde gig den. Ofschoon hij 't zichzelf nooit zou hebben bekend, bang te zijn geweest, was dat lichte, maar onmisbare geluid hem toch van harte welkom! Meteen herkende hij de late voetgangster, die hem als een schaduw naderde... „Rietta!, wat doe jy hier?" Haar antwoord gaf slechts weinig opheldering. „Ik ben naar Rowberry gewandeld, thuisblijven was me on- mogelyk." „Ja, maar je moest niet in 't don ker daarheen gaan; 't is daar niet vei lig." (Wordt vervolgd). uren-werkweek wordt eensdeels door overwerk (dat uitmuntend wordt be taald) en andersdeels in de „pub" doorgebracht waar liet geld even ge- makkelyk wordt uitgegeven. Dit is misschien een algemeen-gel dende regel te noemen, hetgeen even wel nog niet wil zeggen, dat iedere Australiër op deze wyze zyn leven in richt, Er zijn tallozen, evenas bij ons. die maar één verlangen koesteren: hun kinderen meer te geven dan zijzelf hebben gehad. Daarvoor getroosten zij zich grote offers. Van de andere kant ontzien zij zich niet driekwart van de vaste benodigdheden in hun huis op afbetaling aan te schaffen: het htiis zelf, de auto. de radiotoestellen men houdt er één in zijn huiskamer, één in de keuken voor de vrouw en een draagbare voor het strand stof zuigers, wasmachines, ijskasten, het faat allemaal op gemakkelijke condi- ies. zoals dat dan officieel heet. Komt er een kink in de kabel, dan loopt het spaak. Maar hoewel de Australische economie niet op al te vaste basis is gebouwd, de verdiensten blyven goed- Niettegenstaande cl&t zyn er thans weer onderhandelingen gaande tussen de- vakbonden en de regering van de Commonwealth om de minimumlonen te verhogen. Vast staat, dat de be zorgdheid, welke men fn Europa vaak treft in de gezinnen, de zorgen ook om het hoofd boven water te houden, in Australië onbekend zijn. Je moet als Nederlander inderdaad aan deze gesteldheid wennen. Daar van getuigde ook de heer Kryger uit Zeist, die in Wollongong een radio- herstelbedryf heeft opgezet. Hij is drie-en-twintig jaar. Zijn jonge vrouw van negentien was meöepassagie- re in het vliegtuig, dat ons van Schip hol naar Australië bracht. Deze man werkt tot ontzetting van zyn vrouw minstens zestien uur per dag. Hg wil er in zo kort mogelijke tijd „bo ven op" komen. Zyn taak is nu nog teveel van economische fluctuaties af hankelijk. Ik heb over die jonge moed verbaasd gestaan. Je bent geneigd het overmoed te noemen. Dit land 'aat dergeiyke initiatieven toe. Men heeft het mij wel van honderden kanten gezegd: in dien je wilt werken, als je niet bang ber.t om ontzettend hard te werken, dan heeft Australië ongehoorde kan sen te bieden, „Maar de gebraden dui ven komen bepaald niet in je mond vliegen," zei een Tsjech. „En gelooft U maar, dat mijn koffie-espresao- zaakje niet met in de zon zitten zo „BLIJDSCHAP IS SCHAARS" Toespraak van Prins Bernhard op een Kerstbijeenkomst De Koninklijke familie heeft gistermiddag met het hofpersoneel in de Koninklijke stallen te Den Haag het Kerstfeest gevierd. Prins Bernhard hield daarbij een toespraak. leder jaar opnieuw", zo zeide Prins Bernhard, „is het voor otts een groot voorrecht, dat we wi de donkerste tijd van liet jaar het Kerstfeest mogen vieren. Bij het naderen van de stille en heilige nacht is het alsof vele harten worden beroerd door de hand van God, waardoor een golf van vriendelijk heid en welwillendheid hun leven binnenstroomt. Het is dan alsof zich meer dan anders onder ons, harde mensen, de geest en de liefde van Jezus van Nazareth laat gelden. boren is, en het is wereld omvattend: die al den volke wezen zal. En de le vende kern van deze boodschap is de grote blijdschap. En die blijdschap lebben wij hier op aarde zo erg nodig, want blydsehap is schaars. Blijdschap is iets, dat onaf hankelijk is van de omstandigheden waarin men verkeert. Met de komst van Jezus heeft het goede uur van de grote blijdschap voor deze wereld geslagen en die grote blijdschap, voor iedereen, wie en waar dan ook. door het Kerstkind, is waar het om gaat in de Kerstbood schap. Over twee dingen zou ik hier graag nog iets willen zeggen: ten eerste over het feit, dat ons in het Kerstfeest een brug tot God gegeven werd. En hier klinkt de grote 1 'ijdschap van de kerstboodschap in haar diepste toon. Wy mensen hebben veelal de even hardnekkige als noodlottige neiging om in allerlei drukke bezigheden op de een of andere wyze God te ont vluchten en eigenlijk te vergeten. Met Kerstmis wordt deze sleur doorbro ken. Hij komt tot ons. die altijd weer onwillig, te trots of te bang zyn om tot hem te komen. Ik geloof niet, dat er één welden kend en welwillend mens bestaat, wien net verhaal van Jezus' geboorte en de verschyning van de engel aan de herders in de Kerstnacht onberoerd laat. Zelf- na al die eeuwen straalt iets van het hemelse licht van dié eer ste Kerstnacht tot ons door. Nooit v. erd het korter of beter ge zegd: zie, ik verkondig u grote blijd schap, die al den volke wezen zal: u is heden de Heiland geboren, nameiyk Christus, de Heer, in de stad van Da vid. Deze boodschap komt recht op teder mens persoonlyk af: dat u heden welvarend is geworden," antwoordde de Hongaar. „Dacht U, dat m\jn eet tentje zoveel bami verkocht, als ik er niet dag en nacht bij was geweest," prevelt de Chinees. Op hen allen heeft de Nederlander iets voor. Hy kan on gelofelijk hard werken, hy heeft meer nodig om te leven. ik kan, lezers, in dit Australië niet genieten, Het probleem dat wy ons gesteld hebben achtervolgt me. Ik zie het steeds. Ook toen ik dat jonge vrouwtje in Corrimal op de weg s staan wuiven. Voor de tweede keer. Eerst in Perth, toen het vliegtuig van de K.L.M, vertrok en de groep journalisten achterbleef. Nu opnieuw in New South Wales, aan de verblin dend mooie kust van de Stille Zuid- toen een paar van onze groep haar opnieuw hadden ontmoet en dus op nieuw afscheid moesten nemen. Ik betrap mij er op, dat ik mede lijden met. haar heb. Nederland en Zeist zyn ver weg. Zij is nog heel jong en zal met haar man (van 23) mee moeten vechten. De onbezorgdheid van de jeugd, die haar eigeniyk in hoge mate toekomt, zal haar deel niet zyn. Zy had nog niet eens tijd gehad om aan het strand te liggen. Ilaar man werkt: zestien uur per dag. Wan neer de tjjd gekomen is, waarop hij zich misschien wat meer luxe kan ver oorloven is de jeugd voorbij. Zo is Australië wel: het vreet ener gie. Je zou dat niet zeggen, wanneer je dan opnieuw je ogen keert naar ,de zee, die onvergankelijk is. En dan wil je ook wel eens op de gedachte komen, dat al dit werken toch eigenlijk een straf is. En dat de mens dagelijks doende is van deze straf een deugd te maken. BOUW NIJVERHEIDSDAG 19S3 Deskundigen aan het woord Op de „Bouwnyverheidsdag 1953" te Hilversum heeft minister De Bruijn o.a. opgemerkt, dat ons land groot belang heeft by de verhoging van de bouwprodnetiviteit. Daardoor wordt het mogelijk meer woningen te bouwen met hetzelfde aantal mensen en met hetzelfde kapitaal. Bovendien werkt dit ook door voor andere be drijfstakken. Hg bégroette in het bijzonder de oprichting van een centrum voor de opvoering van de productie. Een zes tal deskundigen, die deel uitmaakten van een team, aat naar de V.S. ging voor een studiereis, hield korte inlei dingen, waarby tevens gelegenheid werd gegeven vragen te stellen. De architect ir. F. J. Gouwetor be sprak de taak van de stedebouwkun- djge en de architect. Hij behoort zyn wijkverkavelingsplannen op doelma tige en bondige wijze op te zetten en de voorbereidingsarbeid dient ver minderd te worden. Men kan ook constructies toepas sen, die een snelle bouwwyze bevor deren. Ir. J. P. Helderik besteedde aandacht aan de werkzaamheden, die voorafgaan aan een aanbesteding. In Amerika betekent teamwork snel werken en snel beslissen, terwijl in Nederland met deze samenwerking een periode van langdurig en veelvul dig overleg wordt aangeduid. Ir. F. J. Hulshoff Pol was van me ning, dat de huidige situatie in het bouwbedryf weinig bevorderiyk is voor zuinig en efficiënt werken. Niet alleen by ae arbeider maar ook by de uitvoerder ontmoet men vaak een diep geworteld wantrouwen, dat een bewijs is voor scheef gegroeide ver houdingen. De heer B. Cloo, hoofdbe stuurder van de Algemene Neder landse Bouwbedryfsbond, hield een beschouwing over de menselijke fac tor in het bouwbedrijf. Een machine heeft nooit behoefte aan een klopje op de schouder maar voor de mens kan dit van bijzondere waarde zyn. Met de persoonlyke verzorging van Ware broederschap En het tweede, waarover ik iets zou willen zeggen, is juist die wonderbaar lijke macht van het Kerstkind om mensen tot elkaar te brengen en by elkaar te houden. Een eenzaam mens is een ongelukkig mens en hetzelfde gekit voor een vyandig mens. De we reld zal alleen toekomst hebben, wan neer de mensen zich in ware broeder schap vinden. Wy mensen doen helaas zo dikwyls juist alles om van elkaar te vervreemden en elkander te verliezen. Soms lijkt het er op alsof wij geen ge legenheid willen laten voorbijgaan om die scheidende en splitsende macht te laten gelden. Maar waar het Kerst kind aanvaard wordt, daar vinden wij de weg om elkaar te naderen, de brug om tot elkaar te komen en de liefde om bij elkaar te blyven. De geest en de liefde van het Kerstkind wekken ons op en maken het ons gemakkelij ker ons te voegen naar het grote ge bod, dat ons in de Bijbel zovele malen wordt voorgehouden: „Heb uw naaste lief gelyk uzelve". Zonder naasten liefde bestaat geen Christendom. Op alle dagen Maar ons streven naar het bezit van deze naastenliefde mag niet be perkt blyven tot de Kersttijd alleen. Het Kerstfeest mag niet een uitzon dering vormen. Meer dan iemand of iets anders heeft Jezus de mens ge plaatst voor een keuze en de conse quentie van die keuze. Zijn invloed mag niet beperkt blijven tot wat godsvrucht en vriendelijkheid gedu rende de Kerstweek. Hij is de heer van alledag en van iedere dag. Daarom zullen godsvrucht en naastenliefde met ons het nieuwe jaar moeten bin nengaan en alle dagen van ons leven moeten beheersen. de mens is het op de bouwplaats in het algemeen droevig gesteld, aldus :leze spreker. Een behoorlijke wasge legenheid en een cantine komen maar sporadisch voor. Prof. ir. A. de Heer, hoogleraar in de Bouwconstructies aan de Techni sche Hogeschool te Delft, vergeleek de bouwresearch in Amerika met wat in Nederland op dit gebied geschiedt. Daarbij valt sterk de aandacht op het grote belang dat in Amerika óók in de bouwsector aan research wordt toegekend en vooral op het grote aandeel, dat het bedrijfsleven hierin neemt. In Nederland is de bouwre search nog in de beginfase. De heer H. van Eesteren heeft als een van de sleutels van de hoge pro ductiviteit van de bouwnijverheid in de V.S. gevonden de grote mate van samenwerking, van teamwork, geba seerd op wederzijds begrip tussen alle groepen, welke betrokken zyn by de totstandkoming van een bouwwerk.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1953 | | pagina 4