PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Internationaal orgaan voor de
atoom-energie onder V.N.
Over vijf jaar kan omschakeling
in vlasindustrie beginnen
BILT
Kantlijn
OPHEFFING VAN ONDERSCHEID
TUSSEN NEGER EN BLANKE
OP 4 JANUARI CONFERENTIE
VAN GROTE VIER TE BERLIJN
196e Jaargang-No. 290
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn. PL-verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f 5.45 p. kw., fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 9 Dec. 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per
mm. Minimum p. advertentie f 3.-.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties tmax. 8 regels)
van 1—5 regels f 1-- Iedere regel
meer 20 cent ..Brieven of adres
Bureau van dit Blad' 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. i
telef. 2355 4 lijnen (b.g.
g. 2861 of 2160): Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goe«. Lang. VoraMr.al 63. telef. 2475 tb.g-g. 22281; Ooslburg. Flnlandrtraal 2. lelef. 16; Temeuren. Brouwerilstr. 3: Zlerlkae. K. Bogerd.lr. C 160. Iele! 26.
PRESIDENT EISENHOWER STELT VOOR
Samenwerking ook met Sowjet-Unie
voor het vredesgebruik
In zijn rede voor de algemene vergadering van de Verenigde Naties lieeft
president Eisenhower gisteren voorgesteld een internationaal orgaan voor
atoomenergie onder auspiciën van de V.N. in het leven te roepen.
Reeds nu kunnen bepaalde stappen worden ondernomen om de dag nader
bij te brengen, waarop vrees voor het atoom uit de gedachten van volken en
regeringen in Oost en West zal beginnen te verdwijnen. Hiervoor in aan
merking komende regeringen zouden reeds Ininnen bijdragen voor
zover elementaire voorzichtigheid dit toelaat uit haar voorraden nor
maal uranium en splijtbaar materiaal aan een internationaal orgaan voor
atoomenergie. De Verenigde Staten zijn bereid deze verkennende stappen
in goed vertrouwen te nemen.
Elke partner van de V.S., die
evenzo in goed vertrouwen handelt,
zal in de V.S. een niet-onredelijke en
niet-schriele metgezel vinden. Het
orgaan voor atoom-energie zou ver
antwoordelijk gemaakt kunnen wor
den voor bescherming en opslag van
de bijdragen splijtbare en andere
materialen". Eisenhower meende, dat
het „vernuft van onze geleerden
speciale veilige voorwaarden zal ver
schaffen, waaronder een dergelijke
voorraad splijtbare materialen in we
zen immuun gemaakt zou kunnen
worden voor overrompeling".
Er is enkele jaren geleden nog al
wat gerucht geweest rondom het
Economisch Technologisch In
stituut voor Zeeland, gerucht, dat 't
prestige van de instelling geen goed
deed en bij sommigen zelfs even de
vraag deed oprijzen, of het wel zin
had om het Instituut te laten voort
bestaan.
Er is daarna gelukkig een welda
dige stilte ingetreden. En er is nut-
-k verricht.
s in 1952 verscheen het Ont
wikkelingsplan voor Zeeland en het
was een stuk werk, dat als bron voor
een onuitputtelijk aantal onmisbare
gegevens over Zeeland groot respect
afdwong, al kon men van mening
verschillen over de vraag, of het als
plan voor een toekomstige economi
sche politiek der provincie geslaagd
mocht heten.
Thans is het jaarverslag over 1952
verschenen en het maakt melding
van zeer concrete werkzaamheden,
waarvan niemand de grote waarde
zal kunnen ontkennen.
Na de critiek, die er destijds op dit
moeilijk op gang gekomen instituut
werd uitgeoefend, is het niet anders
dan rechtvaardig, thans ook de po
sitieve resultaten, die worden ge
boekt, in het volle licht te plaatsen.
Misschien zal hier en daar de op
merking weerklinkt, dat ook
het Instituut de zo vurig be
geerde industrialisatie van Zeeland
niet tot stand kan brengen.
De resultaten, die wat de industri
alisatie aangaat bereikt worden, zijn
inderdaad niet indrukwekkend, al
thans zjj brengen geen omwenteling
teweeg in het karakter der provincie.
Het zou echter onbillgk zijn, dit van
het Instituut te verlangen.
De economische ontwikkeling van
dorpen, steden en provincies laat
zich niet dwingen en zelfs het aller
beste orgaan, dat men maar in het
leven zou kunnen roepen, kan daarin
geen verandering brengen. Het Eco
nomisch Technologisch Instituut voor
Zeeland werkt met een bescheiden
Dit betekent, dat men
zrjn eisen moet richten.
Beziet men de resultaten, zoals die
zijn vastgelegd in het sohere jaar
verslag over het voorbije jaar, dan
kan geconstateerd worden, dat het
Instituut zich op alleszins bevredi
gende wijze ontwikkelt tot een voor
Zeeland uiterst waardevolle instel
ling.
De industrialisatie zelf zal eerst tot
stand komen, als de tijd daar rijp
voor is, wellicht eerst als de overbe
volking van de andere provincies
noodzaakt tot vestiging in dunner be
volkte gebieden, waarvan Zeeland er
een is. Het E.T.I. kan daarop geen
invloed uitoefenen.
Terwijl de industrialisatieproble
men van Zeeland aldus een punt
van blijvende zorg zijn, zijn ook
de recreatieproblemen weer actueel.
De stormklok wordt weer geluid
rondom Dishoek.
Lijnrecht tegenover elkaar staan
degenen, die Dishoek een toekomst
als broodnodig badcentrum toewen
sen en degenen, die de recreatie in
belangrijke mate willen opofferen
aan de waterwinning, die nodig kan
zijn, als om een of andere reden de
wateraanvoer van elders stagneert.
Men moet wel een Salomonsoordeel
kunnen vellen, wil men hier tot een
bevredigende oplossing komen. Maar
de recreatiemogelijkheden zijn inder
daad een belang, waarmede men wel
wat vlug geneigd is te weinig reke
ning te hóuden.
Bovendien zijn in Dishoek de be
langen van een aantal hotel- en pen
sionhouders in het geding. Of zij vol
doende gewaarborgd zijn trekken de
belanghebbenden in twijfel.
Zodat bet provinciaal bestuur weer
eens met een actuele puzzle zit, die
niet gemakkelijk op te lossen valt.
Wij zijn benieuwd, wat er uiteinde
lijk uit de bus komt. Iedereen tevre
den stellen zal in ieder geval niet.
gaan.
V redesgebruik
Een belangrijker taak van het
orgaan zou zijn het zoeken naar
middelen om het splijtbare ma
teriaal tee te wijzen voor het
vredesgebruik. De V.S. zouden
meer dan bereid zijn om met an
deren versnelling van de ontwik
keling van plannen voor vreed
zaam gebruik van atoom-energie
ter hand te nemen; zjj zouden
daarop trots zijn. Van deze an
deren moet de Sowjet-Unie er
uiteraard één zijn.
Eisenhower is bereid aan het Ame
rikaanse Congres „met alle hoop op
goedkeuring" elk plan voor te leg
gen, dat een onderzoek in de gehele
wereld zou aanmoedigen naar het
doelmatigste gebruik in vredestijd
van splijtbaar materiaal. Het plan
zou een nieuwe weg moeten openen
voor vreedzame besprekingen.
Eisenhower zeide, dat de V.S. de
Verenigde Naties blijven steunen in
de overtuiging, dat de organisatie
het geloof zou verschaffen, dat de
wereld duurzame vrede en geluk en
welzijn voor alle mensen zal kunnen
geven.
Het grote gevaar
De president, illustreerde de Ver
nietigingskracht van de moderne
atoombewapening.. Sedert Juli 1945
jn door de V.S. 43 atomische ont
ploffingen veroorzaakt. Atoombom
men zijn op dit ogenblik 25 maal zo
krachtig als de eerste atoomwapens
en de kracht van waterstofbommen
moet worden vergeleken met millioe-
nen tonnen trotyl.
De Amerikaanse voorraad atoom
wapens vertegenwoordigt een ont
plof fingswaarde, welke vele malen
groter is dan alle bommen en alle
granaten tezamen, welke over de ge
hele wereld in de jaren van de twee
de wereldoorlog door vliegtuigen zijn
uitgeworpen of door kanonnen afge
vuurd.
Geen monopolie
Indien de V.S. ooit het monopolie
van atoomkracht bezaten, dan heeft
zulk een monopolie een paar jaar op
gehouden te bestaan.
De kennis, die, nu vier naties be-
zitten, zal mettertijd door de anderen
gedeeld worden. Een grote superiori
teit in het aantal wapens en daardoor
in de mogelijkheid tot wraakoefening
vormt op zichzelf geen afweer tegen
de vreeswekkende schade en het ver
lies aan mensenlevens, die door een
verrassende aanval zou worden ver
oorzaakt.
De tegenmaatregelen van de V.S.
indien het werd aangevallen zul
len snel en doortastend zijn, doch <fit
was niet het doel en de hoop van de
V.S. Er zouden vele maanden ver
lopen voor een nieuw klimaat van
wederkerig vreedzaam vertrouwen
is geschapen. Maar voor alles besef
ik, aldus Eisenhower, dat wij deze
stappen nu moeten ondernemen. Hij
hoopte, dat het resultaat van de vier-
mogendhedenconferentie zou zijn een
vrij verkeer tussen de volkeren van
het Oosten en van het Westen.
E.D.G. volgende maand in
Eerste Kamer
De Eerste Kamer zal op 19 Januari
het wetsontwerp tot goedkeuring van
het verdrag betreffende de Europese
Defensie Gemeenschap behandelen.
Wordt het ontwerp aangenomen,dan
zal Nederland waarschijnlijk het eer
ste 'land zijn dat de E.D.G heeft goed
gekeurd. Zoals bekend heeft de Twee
de Kamer het ontwerp reeds aan
vaard.
VOOR HET HOOGGERECHTSHOF
Op openbare scholen in V.S.
De Amerikaanse regering heeft Dinsdag het hooggerechtshof verzocht
de rassen scheiding op openbare scholen af te schaffen. De onderminister
van justitie, J. Lee Rankin, deelde het hof mede, dat het ministerie van
justitie de inzichten deelt, die vervat waren in een instructie, het vorig
jaar door de toenmalige minister van justitie, James P. McGranery, op
gesteld. Deze instructie beschreef rassenscheiding als onconstitutioneel.
McGranery, de laatste minister
van justitie van de regering Tinman
noemde de leerstelling uit 1896 „af
zonderlek maar gelijk" verkeerd
„van een standpunt van constitutio
nele wetgeving, geschiedenis en be
leid" en drong er bij het hof op aan
de leerstelling te verwerpen.
Reeds vroeger op de dag hadden
advocaten voor Virginia het hof ge
vraagd de kwestie van afscheiding
op school aan de staten ter regeling
over te laten, maar een andere'advo-
Anderhalf jaar voor juridisch
adviseur
De Amsterdamse rechtbank heeft de
37-jarige mr. dr. C. H. P., juridisch
adviseur te Amsterdam, veroordeeld
tot één jaar en zes maanden gevan
genisstraf met aftrek wegens het doen
plegen van valsheid in geschrifte in
een authentieke acte. Tegen hem was
twee jaar gevangenisstraf plus ter
beschikkingstelling van de regering
geëist.
Hem was ten laste gelegd, dat hij
twee jaar geleden valse opgave had
doen geven aan een deurwaarder bij
uitreiking van een exploit in een echt
scheidingsprocedure, c.q. gebruik had
doen maken van een valse acte door
een advocaat.
Droogte brengt drinkwater
voorziening in gevaar
De drinkwatervoorziening loopt, als
gevolg van de droogte der laatste
maanden, in enkele delen van Neder
land spaak.
Daar namelijk, waar nog geen cen
trale drinkwatervoorziening is, staan
de regentonnen droog en de doorgaans
vrij ondiepe putten leveren ook geen
of vrijwel geen drinkbaar water meer.
Overal, waar men nog geheel afhan
kelijk van regenwater is, wordt de
toestand gaandeweg précair.
In Limburg, speciaal in De Peel,
hoort men vele klachten, evenals in
de Brabantse streek rond Moergestel,
in het Gelderse rivierengebied en
voorts in het Oostelijke gebied van
Gelderland en in de hoge delen v/an
Drente en Oostelijk Friesland.
caat zeide, dat de staten aan deze
kwestie gedurende 100 jaren niets
hadden gedaan.
Dinsdag was de tweede dag waarop
het hof argumenten aanhoorde over
de kwestie of het wettig is blanke en
negerstudenten afzonderlijk onder
wijs te geven op openbare scholen.
Dinsdag was er op Marken een zo
mers tafereeltje te zien. Daar werd
n.l. het hooi ingeladen, dat de Mar
ker veehouders hebben bestemd voor
hun collega's in de door de waters
nood getroffen gebieden.
Voorbereiding van de Ronde
Tafel Conferentie
Met West-Indische Rijksdelen
De Surinaamse en Antilliaanse re
geringsraad hebben zich accoord ver
klaard met het voorstel der Neder
landse regering inzake de Ronde Ta
fel Conferentie. Het betreft hier een
bijeenkomst van de z.g. „kleine com
missie", die de voortzetting van deze
conferentie met de West-Indische
Rijksdelen te Willemstad zal voor
bereiden.
Deze commissie zal op 11 Januari
in Willemstad bijeenkomen. De Ne
derlandse delegatie, bestaande uit de
ministers van Overzeese Rijksdelen
en Justitie, prof. Kernkamp en mr.
Donker en prof. Van der Grinten zal
op 8 Januari naar Willemstad ver
trekken.
Nieuw record voor
wereldvlucht
De 23-jarige Amerikaanse Pamela
Martin uit Chicago is er in geslaagd
het record voor het maken van een
vlucht om de wereld met passagiers
vliegtuigen met ruim zeven uur te
verbeteren en te brengen op 91 uur
8 minuten. Deze tijd is echter nog niet
officieel vastgesteld.
Het oude record bedroeg 99 uur en
25 minuten.
Europese paspoorten van
K.S.G. ingetrokken
De Europese paspoorten, die door
het Hoge Gezagsorgaan van de Euro
pese Kolen- en Staalgemeenschap aan
hoge K.S.G.-functionarissen waren
uitgereikt, zuilen worden ingetrokken
en voorlopig zullen geen nieuwe pas
sen worden uitgereikt.
Saarland wil het Europese paspoort
niet erkennen, als het niet uitdrukke
lijk als zevende K.S.G.-land op de
passen wordt genoemd.
Volgens het Hoge Gezagsorgaan kan
de K.S.G. echter niet vooruitlopen op
een oplossing van de Saar-kwestie en
dit verzoek inwilligen.
WESTELIJK ANTWOORD
Hereniging van Duitsland en
Oostenrijks staatsverdrag
De Westelijke Grote Drie hebben gisteren door hun ambassadeurs in
Moskou het antwoord op de Sowjet-nota overhandigd. Voorgesteld wordt
op 4 Januari een viermogendhedenconferentie te beginnen in het gebouw
van de Geallieerde contrêleraad te Berlijn.
Men vertrouwt, dat de besprekingen zullen leiden tot hereniging van
Duitsland in vrijheid en het sluiten van een Oostenrijks staatsverdrag.
Voorts wordt de verwachting geuit, dat bijgedragen zal worden aan het
vinden van een oplossing van andere belangrijke internationale vraag
stukken.
Elk der deelnemers zal de mogelijk
heid van een door de Sowjet-Unie ge
wenste conferentie van vijf mogend
heden (met inbegrip van communis
tisch China) naar voren kunnen bren
gen.
De V.S. zijn bereid de besprekingen
in Berlijn af te breken, als duidelijk
zou blijken, dat de Sowjet-Unie niet
van plan is in opbouwende zin samen
te werken. In Parijs heeft reeds ge-
Vrijspraak in speelclub-
affaire in Baarle-Hertog
Ruim een jaar geleden heeft de Bel
gische justitie een inval gedaan in de
speelclub „Arcadia" te Baarle-Hertog.
Zij nam toen de aanwezige speelbe-
nodigdheden en gelden in beslag. De
bestuurders der club werden in staat
van beschuldiging gesteld, omdat zij
een speelclub zouden „uitbaten" De
Turnhoutse rechtbank sprak de be
schuldigden echter vrij, omdat de uit
bating- niet kon worden bewezen. Een
gevolg van de uitspraak zou kunnen
zijn, dat de te Baarle-Hertog geves
tigde speelclubs wederom rechtstreeks
om geld in plaats van om prijzen zul
len gaan spelen. Zij zullen dan echter
moeten voldoen aan de door de recht
bank-autoriteiten te stellen bepalin
gen, o.m. inzake het storten van een
waarborgsom van een half millioen
francs.
PROEFBEDRIJF OMSTREEKS MEI 1955
Dr. H. J. Selling hield causerie voor
Zeeuwsch-Vlaamse vlassers
In verband met de te verwachten ommekeer in de vlasindustrie tenge
volge van een wijziging in het bewerkingsprocédé, heeft dr. H. J. Selling,
verbonden aan het Vezelinstituut T.N.O. te Delft, in Uzendjjbe voor de
afdeling IJzendijke van de RK. Zeeuwsch-Vlaamse Vlassersbond een lezing
gehouden over de nieuwe methode bij de vlasvezelbereiding.
In een na afloop van de lezing gehouden persconferentie deelde dr. Sel
ling o.m. mede, dat het vermoedelijk in Delft te stichten proefbedrijf om
streeks Mei 1955 in werking gesteld zal kunnen worden, „onvoorziene om
standigheden voorbehouden".
Uit het onderzoek is gebleken, dat er reële perspectieven zijn en dat er
inderdaad na ongeveer vijf jaar een begin gemaakt zal kunnen worden met
omschakeling op de nieuwe methode.
In zjjn causerie zette dr. Selling,
die het nieuwe procédé ontwikkelde,
allereerst uiteen waarom een wijzi
ging in de huidige bewerkingsmetho
de noodzakelijk is geworden. Het ver
werken van de vlasvezel tot eindpro
duct, zoals dit thans nog geschiedt, is
te kostbaar en dit heeft tot gevolg,
dat de linnen verbruiksgoederen niet
kunnen concurreren tegen de katoe
nen producten in deze sector. De voor
delen van het linnen maken de z.g.
meerprijs niet goed en het vinden van
een efficiënter bewerkingsmethode
werd dus noodzaak- Deze methode
ontwikkelde dr. Selling en, zoals be
leend, het resultaat is, dat het gehele
rootproces zal komen te vervallen. Dit
betekent o.m., dat de spin-apparatuur
aangepast zal moeten worden aan het
verwerken van de groene, natte ve-
zeL De taak van het te stichten proef
bedrijf zal dan ook mede bestaan uit
het bestuderen van de wijzigingen,
welke noodzakelijk zullen worden,
opdat te zijner tijd nauwkeurig kan
worden aangegeven op welke wijze
het nieuwe procédé productief ge
maakt zal kunnen worden.
De proeven hebben thans reeds
uitgewezen, dat het rendement
van de eerste kwaliteit vezels (de
lange vezels, in tegenstelling tot
de tweede kwaliteits korte vezels)
zeker 15 procent hoger zal zjjn en
de kwaliteit 10 procent beter. Een
factor van groot belang is even
wel de wasbaarheïd van de ver
weven garens. Momenteel wordt
een serie proeven genomen, welke
ten doel heeft de wasbestendig-
heid te bepalen en tot nu toe zijn
de resultaten gunstig.
N.V. in oprichting
Voor het te stichten proefbedrijf,
waarvan de kosten ongeveer een mil
lioen gulden zullep bedragen, is een
N.V. in oprichting. Hierin zullen vlas
sers, telers, spinners, machinebouwers
en handelaren vertegenwoordigd zijn,
terwijl ook de wevers deel zullen kun
nen nemen. De vlassers hebben reeds
getoond een open oog voor de toe
komstmogelijkheden te bezitten en
hebben voor het merendeel onmiddel
lijk medewerking toegezegd.
Naar de voorzitter van de Neder
landse Vlassersfederatie, de heer C.
Arkenbout, nog mededeelde, zouden
de belanghebbenden nu reeds een be
gin moeten maken met afschrijving
op het bestaande machinepark en met
het vormen van reserves. Naar de me
ning van de heer Arkenbout zal een
ruime overgangstijd noodzakelijk zijn
en in dit verband wees hij op de ont
wikkelingen in het verleden (van
koud op warm roten en van zwingel-
molen tot turbine) waarmede ook vele
jaren gemoeid waren.
Op de bijeenkomst toonde dr. Sel
ling materiaal, waarin elke phase van
de nieuwe methode tot uiting kwam
en de aanwezige vlassers toonden zich
over de resultaten tevreden.
ruime tijd een Amerikaans-Brits-
Franse commissie gewerkt aan de
voorbereiding van deze conferentie.
Op de Navo-vergadering in Parijs
zullen de V.S. de Franse regering
antwoorden op het verzoek om ver
zekeringen inzake handhaving van
Amerikaanse troepen fn Europa.
Voorts meent men in deze Ameri
kaanse kringen, dat een overeenkomst
welke Groot-Brittannië op zowel mi
litair als politiek niveau met de ver
dedigingsgemeenschap verbindt, zo
goed als voltooid is en mogelijk reeds
te Parijs is getekend.
Buiten vervolging gesteld
Dr. Somer en mr. Van Houien
gaan vrij uit
De raadkamer van het Haagse ge
rechtshof heeft op hun daartoe strek
kend bezwaarschrift, buiten vervol
ging gesteld dr. J. M. Somer en mr.
Ch. H. J. F. van Houten, oud hoofd
en -plaatsvervangend hoofd van het
bureau inlichtingen van de Neder
landse regering te Londen. Deze be
schikking is inmiddels in kracht van
gewijsde gegaan.
Het betreft hier een strafvervolging,
die werd ingesteld op aandrang van
de parlementaire enquête-commissie,
ter zake van vermeende schending
van de geheimüoudingplicht door het
verlenen van inzage aan de journalist
H. A. Lunshof in 1948 van bepaalde
stukken uit de oorlogsjaren.
Bij de buiten vervolging stelling
overwoog het gerechtshof o.a., dat het
zeer onwaarschijlijk is, dat betrokke
nen na een openbare terechtzitting
aan het tenlastegelegde schuldig zou
den worden bevonden, waar de des
betreffende voorschriften hun vol
doende ruimte lieten om zelfstandig te
beoordelen of zij konden handelen zo
als zij hebben gedaan.
Gaston Dominici wil
een familieraad
Gaston Dominici, die Maandag of
ficieel is teruggekomen van zijn vroe
gere verklaringen, waarin hij erken
de verleden jaar de moord op sir
Jack Drummond, diens echtgenote en
dochtertje te hebben gepleegd, heeft
Dinsdag de rechter van instructie
voorgesteld hem toe te staan een fa
milieraad te beleggen. .Laat mij op
mijn boerderij spreken met mijn
vrouw en mijn kinderen", aldus de
oude boer, „en u zult de naam van
de moordenaar horen".
DE
VERWACHT:
KOUDE OCHTEND.
Koude ochtend met plaatselijk mist.
Overdrijvende wolkenvelden. Op de
meeste plaatsen droog weer. Ongeveer
dezelfde temperaturen als gisteren.
Zwakke tot matige wind tussen Zuid-
Oost en Zuid.
ZON EN MAAN:
10 December.
Zon op 8.37
Maan op 11.3
onder 16.29
onder 20.53
