Lonah, een bungalow op niveau J Urker vissers hebben het druk met het vangen van „ijle haring" KLANKBORD DODE ITALIAANSE KEEPER BLEEF ZIJN VROUW SCHRIJVEN WOENSDAG 2 DECEMBER 1953. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT HET VIJFDE WERELDDEEL OP HET EERSTE GEZICHT (XVII) Piet Maree en zijn vrouw bouwden een klein paradijs aan de zeekant MAAR HET HUIS staat er nog. Het is alleen van buiten wit geschilderd en van binnen geworden tot een verzamelplaats van oude en nieuwe merk waardige schoonheden. Op de eerste verdieping krygen jonge beeldende kunstenaars gelegenheid hun werken tentoon te stellen. Daar vindt men eveneens de kunstny verheidsproducten van de vrouw des huizes, de boek- ontwerpen van de zonderlinge Hollander, zijn foto's en reclameplaten voor Cadbury's voortreffelijke chocolade. Beneden is de Abel Tasman-kamer, versierd met v errassende oud-Hollandse curiosa, een schoorsteen en open vuur met rose YVestfriese tegels, gebrandschilderde ramen uit de elfde eeuw en een prachtige houten Madonna uit de tiende. De ontvangstruimten zyn in een tearoom omgetoverd. Men heeft er een wondermooi uitzicht op zee en de thee, de koekjes en de lunch zijn er van verfijnde smaak. Dat is „Lonah", het huis van de Nederlandse kunstenaar Piet Maree, die ettelijke jaren samen met zijn vrouw Hans Gregorius tegen voor oordelen heeft moeten vechten, die met eigen handen iedere steen van Lonah heeft rechtgezet en die pas is klaar gekomen met de bouw van een droom van een bungalow halverwege „zijn" heuvel naar beneden toe, waar men het ruisen van de zee nog dui delijker kan horen en waaraan de door H. M. KOEMANS drukte van af- en aan rijdende gas ten voorbijgaat. Het is hem nog niet stil genoeg. Het plan is gereed voor de bouw van een werkhut tussen de rotsen aan de zee, waar je alleen met jezelf, met het water, de wind en de meeuwen te maken hebt en waar je een leven kunt leiden als in de Hof van Eden. Dat zegt hij en ik geloof hem. Want de generaal mag het plekje hebben uitgekozen, Piet Maree en Hans Gre gorius hebben er een paradijs van ge maakt door niets anders dan him goede smaak en hard zwoegen. En hun kunstenaarsoog. „Je moet hier zes maanden blijven", zegt hij, „dan zal ik je de stof le veren voor het boek van je leven". En dan kijk ik over het verre water van Straat Bass, die grijs is van de regen; over Australië en Azië en een goed stuk van Europa heen naar dat kleine Holland, dat aan deze zee dichterbij is dan ik ooit zou vermoe den. Onwillekeurig trek ik de kraag van mijn regenjas wat hoger op. Het water druipt van me af en mijn broek plakt om myn benen. „Zes maanden en het boek van je leven", houdt hy vol. Dan weet ik ineens, dat ik het boek van myn leven nooit in Austra lië zou kunnen schrijven, omdat ik hetzelfde gevecht zou moeten leveren waarvan Piet Maree zo mager is ge worden, omdat alle culturele bagage niet voldoende is om je in dit nog zo jonge land de rust te geven, die de schrijver behoeft. „Jij schrijft en ik illustreer', dringt hij aan, zodra ik in opdrogen de toestand bij het open vuur op de grond zit, terwijl ik Hilleke van acht jaar een Engels sprookje voorlees, waarnaar de kleinere Tineke en Iets- ke met open mond en grote blauwe ogen mede luisteren. Ineens is er het lammetje van twee dagen, dat „bij de kachel moet drogen", en de gans, die mij poogt aan te vallen, omdat hij zijn kinderen beschermt. De tekeningen, plakboeken, foto's en gastenboeken zijn er ook en ik hoor het wonderlijke verhaal van ee man, die een prachtig huis in Haas trecht opgaf terwille van een wed denschap.'In vijf jaar zou hy in Au stralië „geslaagd" moeten zijn. Deze man heeft fantastisch hard gewerkt en iets opgebouwd, dat in Australië bepaald uniek, in Nederland zeker ook tot de bezienswaardigheden zou len gerekend. Het huis is wit als in Spanje. Bossche Hof spreekt jachtopziener vrij Het' gerechtshof te Den Bosch heeft de jachtopziener B. uit Herwrj- nen van het ten laste gelegde vrij gesproken conform de eis. De jacht opziener werd beschuldigd van dood slag subs, dood door scnuld in ver band met het stropersdrama, dat zich op 27 Dec. 1951 te Herwijnen heeft afgespeeld. In een schermutse ling met de politieman werd de 22- jarige landbouwer L. van Z. door een onverwacht schot uit het jachtge weer van de opziener dodelijk ge troffen. Ned. Res.-Officieren Op een vergadering te Utrecht van de Algemene Vereniging van Neder landse reserve-officieren is het nieu we hoofdbesuur als volgt samenge steld: voorzitter: reserve-kapitein M. J. D. mr. A. Th. E. Kastein, secreta ris: reserve-majoor infanterie W. Erdmann, penningmeester: reserve majoor infanterie mr. J. L. Stieltjes, vice-voorzitter: reserve-majoor cava lerie P. C. L. Eschauzer, 2e secreta ris: reserve-kapitein algemene dienst J. Samkalden. Als voorzitters van de commissies voor zee-, land en luchtmacht, als mede die van de militaire vrouwen- afdeling wei-den benoemd: kapitein luitenant ter zee R. J. L. Brouwer, reserve-luitenant-kolonel der Antil- lerie mr. J. Haitsma Muiier, reserve- generaal-majoor vlieger J. A. Bach en reserve-majoor Milva A. van Roosmalen. ..Ik wil er af", zegt deze man. „Het vreet me op en ik heb geen tyd voor mijn eigen werk". Dan praat je maar in het wilde weg over de kunst in Holland, over de laatste boeken, 'n goed concert en over je land en je voelt, dat dit gesprek vele malen ver- helderender is dan tientallen andere die je in de afgelopen weken min of meer officieel hebt moeten voeren om iets over je studieonderwerp te weten te komen. Daar is op het land van „Lonah" tussen Penguin en Ulverstone aan 'n ruige zee en druipend van de regen een soort trance over mij gekomen. Ilc heb met mezelf moeten worstelen. zijn middel in de haring. (Foto P.Z.C.J. Waarom ook niet? Je worstelt im mers al tyd. Is het niet met je ver stand dan met je hart. „Het spook is er óók nog", hoor ik naast me, „en de kranten maken hier zoveel reclame voor je. dat het onno dig is om te adverteren. Ik ben nieuws, weet je. Ze vinden me een beetje gek". 'Hans Gregorius doet Hilleke een kunstje met kurken voor, de oudste dochter Gerda schenkt me de .eerste goede kop koffie in Austra lië en mijn vrouwelijke collega tegen over me poogt volkomen vex-piekte haren enig aanzien te geven met een enorme kater spinnend op haar schoot. Ik heb zelden zo'n onwezenlijke ontmoeting meegemaakt: een vluch tige begroeting, die eindigde in een goede vriendschap, al blijf ik dan geen zes maanden om „de roman van mijn leven" te schrijven. Daar in de bungalow op Lonah was ineens het niveau, dat je in Australië werkelijk mist. Er zijn mensen, die daar geen gevoel voor hebben. Zij hebben het het gemakkelijkst. Er zijn lieden, die er hun schouders bij ophalen, maar wie ergens iets van de dichter in zich heeft, iets van de zanger, iets van de zwei-ver en de zoeker naar dat ene plekje op aarde, waar je meent in derdaad gelukkig te kunnen zyn, die zal van Lonah gaan houden ën van zijn bewoners en van Hilleke, Tineke en Ietske, die voor de kindertjes van de nieuwe oom een cadeau uit eigen verzameling alsmede een doos vol schelpen hebben meegegeven. De ramp van een tocht als die ik maak is, dat je steeds vertrekt en altijd een beetje doodgaat. AVWWVWVVVVVVVVVWW LAUNCESTON (Tasmanlë), November Het oudste huis van de Noord-Westkust van Tasmanië staat ergens tussen Penguin en Ulverstone. Het is gebouwd door een generaal in ruste, die van de zee hield, want het blauwe water van Straat Bass spoelt bijna om de fundamenten en de meeuwen hebben een van de drie kleine eilandjes vlak voor de kust die de „drie zusters" worden genoemd als broedplaats in beslag genomen. Grillige rots blokken steken uit het water omhoog en een stil strandje is maar dertig meter breed en nog minder diep. Vlak daar achter een rand van stenen in de wonderlijkste kleuren en fossiele bomen, ruw, onverbid delijk, hard en ontoegankelijk. Het materiaal voor het huis moest van verre over zee wor den aangevoerd, want van de „Bass Highway" was in die da gen nog geen sprake en de „Hobart-expresse" een die seltreintje, dat de concurrentie met Bello tussen Alkmaar en Bergen met succes zou kunnen doorstaan zuchte toen nog niet heuvel op heuvel af. Er was niets anders dan de woeste kustlijn van Noord west Tasmanië, de zee, de vo gels en de slangen. De gene raal. zo zegt het verhaal, stierf op zekere dag in het bad. Hij liet een zuster en een huis- spook na. De zuster vertrok naar „het vasteland". Het spook bleef. Het moet er nog zijn. Want toen de inwoners van Penguin en Ulverstone hoor den, dat een Nederlander de ruïne had gekocht, schudden zij het hoofd. Deze man moest levensmoede, in ieder geval een zonderling zijn. Wie koopt nu een huis, dat tientallen jaren leeg heeft gestaan en dat bo vendien door een spook wordt bezeten W Het overwegvraagstuk te Tilburg. De raad van Tilburg ging accoord met een plan. dat een gedeeltelijke op lossing van het overwegvraagstuk be oogt. Met de uitvoering is een bedrag van acht millioen gulden gemoeid. Het plan houdt in omlegging van de spoor lijn TilburgBaarle-Nassau. verplaat sing van het goederen-emplacement en het verhogen van een gedeelte van de spoorbaan alsmede de bouw van een verkeerstunnel. Grote smokkel aan de grens met België. De laatste twee weken zijn door de Belgische douane aan de Nederland se grens 150 koeien in beslag geno men. De douane-beambten te Oud-Turn hout sommeerden een automobilist te stoppen. Hij deed dit, doch bij het uitstappen, bedreigde hij de beamb ten met een vuurwapen en vluchte toen weg in een groep jongelieden, die een uitstapje maakten in de streek en wist te ontkomen. In de auto werd 400 kilo boter aangetrof fen. TOT AAN HET MIDDEL IN DE VIS. Vloot van 25 moderne schepen komt om de twee dagen naar Breskens „De haringvangst is goed", zegt schipper Kees Koffernian van de UK 184, die twintig ton verse haring naar Breskens heeft gebracht. Zijn schip i9 nu leeg en het wordt tyd om te vertrekken. Een Urker visser gunt zich niet veel rust. Zodra de vis aan wal is gebracht, het voedsel voor de komende dagen in de fouragekast is geborgen en het dek afgespoten, wordt het tijd om op nieuw het ruime sop te kiezen. Voor de Urker vissers is het hoogtij. Het seizoen loopt van half October tot Maart. Om de twee dagen komen de Urkers naar Breskens om de gevan gen vis te lossen- Een vloot van 25 mo-derne kotters is onafgebroken in tonw. De visgronden bevinden zich voor de kust van Noord-Frankrijk, onge veer tien uur varen van Breskens. Daar zwemt de „ijle haring", zo ge noemd omdat de vissen niet, zoals in het voorjaar, in grote scholen dicht opeen zwemmen, maar meer verspreid Hendrik Kapitein kijkt naar het los- sen van de vis. (Foto P.Z.C.J. Er worden bij het vissen dan ook geen vleten gebruikt, lange banen, die als gordijnen in het water hangen, maar kuilnetten met grove mazen. Schipper Kofferman, fors in zijn ruime Urker kleding, de karpoets schuin op het hoofd, een baard van twee dagen en een door zon en wind gebruind gezicht waarin zijn licht blauwe ogen opvallen, is niet onte vreden „Verleden week was het wat min der", zegt hij bedachtzaam, „maar nu is het weer best Eigenlijk wordt er teveel gevangen, zodat een deel van de vangst naar de puffabriek gaat om tot vismeel verwerkt te worden. Maar de haring doet het „lekker" en daar gaat het om".. Daarmee is bet gesprek geëindigd, want na een korte groet gaat hy aan boord van de UK 184. Niet lang daar na klinkt het „lekko". de meertouwen worden losgegooid en het schip be gint de reis naar de visgronden. Wat verderop ligt de UK 174. Op deze boot vaart schipper Kapitein met zijn vier zoons. Ook hij bracht 20 ton haring binnen. Losgestort liggen de vissen in het ruim. Twee zoons staan tot aan hun middel in de zilverge- schubde zeebewoners. Zij vullen de mand, welke door het ronde luikgat wordt neergelaten. De schipper be dient de lier, waarmee de met ha ring gevulde mand op de wal wordt gehesen. De vis gaat in een vrachtwagen voor transport naar de vismijn, het tussen station, waar bepaald wordt of zij naar het buitenland, de conservehfabrieken of de rokerijen zal gaan- Op het schip hangt de doordringende geur van ver- Wordt het zeebanket met manden uit het ruim gehesen. (Foto P.Z.C.). se zeevis. Hendrik Kapitein (17 jaar") en zijn broer Rijken (24 jaar) staan naar het lossen te kijken Beiden zijn in Urker klederdracht. Af en toe lacht Hendrik om een opmerking van zijn broer. Dan zijn er fijne rimpel tjes bij zijn ooghoeken. Atoomnetten. Vroeger visten de Urkers op de Zui derzee De afsluiting maakte een ein de aan deze wijze van broodwinning Het duurde tot 1946 eer zij. tijdens het visseizoen, Breskens als vaste ha ven kozen. Dit vissersplaatsje lag hei gunstigst voor hun werk. De Urkers lieten moderne schepen bouwen, maar POLITIE STAAT VOOR RAADSEL Een dubbelganger in het spel Op de morgen van de 29ste April vond een lynwiu liter op dc spoorweg tussen Sori en Pieve Ligure by Genua het verminkte ïyk van een man, die door con nachttrein was overreden. De politic kon geen sporen vin den, die op misdaad wezen. Toen de in Lombardye wonende vrouw Luisa Rava/zlni de volgende morgen In de krant over het ongeluk las. dacht ze dat haar hart van schrik zou biijvcn stilstaan. De persoonsbeschrijving klopte nl. precies met die van baar man, wiens lot haar al een week lang met zorg ver vulde. Sedert lange tyd zonder iverk. ivas hy voor kort ook de bijverdienste als keeper van een voetbalclub kwfjt geraakt. Enkele dagen geleden was hij vertwijfeld op zoek naar werk gegaan en niet meer teruggekeerd. In tranen meldde vrouw Kavazzlnl zich bij de politie. Zy werd met familieleden naar de plaats van bet ongeluk gebracht. Ondanks de gru welijke verminkingen herkenden zij Mario Ravazzini dadelijk. De over heid reikte de overlydensacte uit en daarmee zou de zaak afgedaan zijn. Het lijk kon begraven worden. Vrouw Ravazzini en haar kleine zoontje Giancarlo waren ontroost baar. De voetballers van Tanfulla di Lodi droegen de kist van hun ex- keeper naar het graf. In de daarop volgende nacht had de weduwe een wonderlijke droom. Eerst droomde zij, dat ze zich op een schip bevond, toen vond ze zich in een scheepsruim waar vele jongemannen waren, die hel-gele uniformen droegen. Tot haar grote verbazing herken de zij onder hen Mario. Hij zat aan een tafel en schreef. Zij kon leder woord lezen dat hij op zijn kanrt schreef: „Gisteren uit Marseille ver trokken" stond er, „Kussen voor Gi ancarlo. Ik schrijf spoedig weer, Mario". Toen verbleekte het droom beeld. Toen vrouw Ravazzini wakker werd, kon zij zich ieder detail van haar droom herinneren. Post Met de ochtendbestelling had de postbode een kaart gebracht. Met wijd opengesperde ogen las vrouw Ravazzini: „Gisteren uit Mar seille vertrokken. Kussen voor Gian carlo. Ik schrijf spoedig weer. Ma rio". Met een gil viel ze flauw. Het was het handschrift van de gestorvene... Iedereen bevestigde de echtheid van het schrift. De kaart was een ansicht uit Marseille, maar was ech ter volgens het poststempel in Oran. Algerië. verzonden. „Mario heeft het aan boord van een schip geschre- Nieuw gebouw voor R.V.D De minister-president, dr. W. Drees. heeft Zaterdag in het bijzijn van een aantal genodigden het nieuwe kantoor van de Rijksvoorlichtingsdienst in Den Haag, thans gevestigd in het gebouw „Mercurius" aan het Noordeinde t.o. het voormalig koninklijk paleis, offi cieel geopend. Thans vindt men er behalve de Rijksvoorlichtingsdienst, de legervoorlichtingsdienst. de Haag se studio's van de Nederlandse Radio Unie en het bureau Den Haag van Radio Nederland Wereldomroep, met de daarbij behorende technische in stallaties. In dit gebouw is ook de permanente „piketdienst", dat is een centraal waarschuwingspunt in geval van bij zondere gebeurtenissen, zoals b.v de watersnoodramp in Februari j.L Wel heeft, aldus dr. Drees, de R.V.D. toen goed werk verricht, doch tevens is toen gebleken, dat het stelsel van waarschuwing nog voor verbetering vatbaar is. Deze „piketdienst" is tele fonisch elk uur van de dag en de nacht onder een bepaald nummer te berei ken, dat aan enkele duizenden instan ties bekend is. ven", zei vrouw Ravazzini, „en pas na de ontscheping afgegeven". Franse taal In de volgende weken' kwamen nog drie kaarten uit andere delen van Algiers. Dit keer in de Franse taal. Steeds slechts een korte gelijklui dende groet en Mario's handteke ning. Zonder adres van de afzender... De politie bleef bij haar mening dat de bij Genua om het leven geko- mene niemand anders dan Mario Ra vazzini was. De ontroostbare wedu we was het hier niet mee eens. Zij geloofde eerder in haar droom dan in de werkelijkheid. Wat ze nu deed, verzweeg zij al haar bekenden. Op goed geluk schreef ze een brief aan de „legion- nair in 't vreemdelingenlegioen, Ma rio Ravazzini in Algerië" en stelde hem enkele zeer vertrouwelijke vra gen, die niemand anders dan haar echtgenoot zou kunnen beantwoor den. Antwoord En nu komt de grote sensatie Er kwam antwoord op! Eindelijk had vrouw Ravazzini de zekerheid: Mario leeft! Triomfantelijk heeft zij het ieder een verkondigd: Mijn droom is waar heid geworden. Terstond zocht de politie contact met Algerië. Opsporing van de legi- onnair Mario. Ravazzini werd ge- Zou hij werkelijk in leven zijn, dan wordt de Italiaanse politie voor een tweede probleem gesteld: Wie was dan de dubbelganger, die op de 29e April in de kleding van de ex-kee per Mario Ravazzini bij Sori door de nachtsneltrein werd overreden? Goodwill-missie uit Egypte naar ons land Van 3 tot 8 December zal een Egyptische economische goodwill- missie, welke een reis van 80 dagen door West-Europa maakt, een be zoek aan Nederland brengen. Deze missie, die onder leiding staat van de heer Kama! Abdel Nabi, direc teur van de economische afdeling van het Egytische ministerie van Buitenlandse Zaken, omvat een aan tal ambtenaren en zakenlieden. Het doe! van de reis is te trachten de mogelijkheden voor een grotere af zet van Egyptische producten in het buitenland te onderzoeken, zomede aan potientiële investeerders en hen die op enigerlei wijze interesse heb ben in of bij de uitvoering van tech nische werken, een indruk te geven van de mogelijkheden, welke op het ogenblik in Egypte te dien aanzien bestaan. RODE DAS. De Amerikaanse troepen in Beieren hielden manoeuvres. Er deden ook bur ger-spionnen mee, die herken baar waren aan een rode das.... Toen de Amerikanen twee rode das-dragers hadden gegrepen bleken dat helaas onschuldige Beieren te zijn, die toevallig een rode das droegen. De Beieren kregen een schadevergoeding.... enkele uren later wemelde het van mannen met rode dassen in Beieren. Helaas zonder succes, want de rode dassen-order voor de spionnen was haastig veran derd in het militaire khaki. Geneviève. De vergadering van Ie zes Klein-Europa-ministers in Den Haag wordt bijgewoond door mevr. Geneviève Tabouis. die redactrice is van het Fran se blad L'Information. Er is een tijd geweest, dat mevr- Tabouis stukken schreef, waaruit zou moeten blijken, dat ze met alle eerste ministers en staatshoof den van Europa goede maatjes was en is. Sommigen beweren, dat ze de meeste van deze stuk ken in haar bedstede schreef, maar in Den Haag zat ze ijverig te pennen. Men heeft haar ge vraagd waarom ze in Den Haag kwam .Toen zei ze, dat ze over al ging, waar Franse ministers gingen.-.Helaas was de Fran se minister van buitenlandse zaken weggeblevenBlijk baar had hij madame Tabouis daarover niet tijdig ingelicht. En nu is ze ze hoopt vry snel 80 jaar te worden - terug naar Parijsals maar achter de Franse ministers aan. IIUISDIERTJE. Een week lang had een Kaaps, driejarig jon getje iedere morgen een scho teltje melk van zijn moeder gehad voor zijn „Poenie- Pocnie." Toen de vader van het knaapje geen erg duidelijk antwoord kreeg op de vraag, ivie toch wel die „Poenie-Poe- nie" was, liep hij zijn zoontje achterna. Het kereltje ging bij een hoop oude planken op zijn buik liggen en riep. Tot zyn ontsteltenis zag de vader, da» „Poenie-Poenie" een kolossale slang was, die gretig het scho teltje melk leegdronk. Het beest dat een half uur later werd doodgeschoten, was een uiterst giftige geelkapel van anderhalve meter! Kiezers. In Mannheim heeft een rechter zich boos uitgela ten over de Duitse Bondsdag. Hij deed dat toen een wielrij der veroordeeld moest worden, die het verkeer in gevaar ge bracht had. „Onze Vetten", zo zei de rechter, „zijn veel te slap voor die wielrijdersDat komt, omdat de grote meerder heid van de Bondsdagkiezers wielrijder is." Vlag. Van de Big Ben in Londen woei dezer dagen een ongewone vlag. Het was een groene damesjapon waarop met rode letters geschilderd stond dat de Engelse vrouwen het zelfde loon willen ontvangen als mannen, althans bij gelijke arbeid. Men heeft ijlings deze vlag gestrekenvoordat' Engel se parlementsleden haar 'za gen!!!! visten aanvankelijk met netzelfde ty pe net, als waarmee zij voorheen de Zuiderzee bevisten. Belgische vissers brachten door het gebruik van een ander soort netten veel meer vis bin nen. Het heeft een tijdje geduurd eer de Urkers de kans kregen zo'n Bel gisch net te bekijken, maar toen ver nieuwde de gehele vissersvloot met een ..het want". Met dt visvangst ging het bergop- v/aart: en als de mannen in de zwarte ballonbroeken het over de nieuwe net ten hebben spreken zij over „atoom- netten een naam waarvan zij zelf de herkomst niet kunnen verklaren. Alle vissersvaartuigen hebben een zend- en ontvangstinstallatie aan boord, zodat de bemanning indien het noodzakelijk mocht blijken radiogra fisch contact met de wal kan opnemen Tijdens de ramp hebben de Urkers met hun sterke scheepjes een belang rijk aandeel gehad in bet reddings werk maar daai prau» /i; nu*! meer over Ër zijn nu andc- -ak- n aan de orde. Buitengaats wacht de .ijle-ha- ringvisserij"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1953 | | pagina 7