t
Vrouw enp agina
Onze
Spakenburgse industrie levert
knopen aan Parijse modecentra
VAN VROUW TOT VROUW
VOOR DE JONGSTE DOCHTERS!
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
VISSERS WERDEN KNOPENM AKERS
Exclusieve modellen in vele kleuren
(Van onze speciale verslaggever)
Onopvallend in de wijde uitgestrektheid van het Spakenburgse polderland,
verscholen achter een rij lage huisjes, ligt de N.V. Hollandsche Knoopen-
fabrïelt. 's Avonds als de stoomfluit gaat, klotsen de klompen op de smalle
djjk. Meer dan driehonderd Spakenburgers en Bunseholers hebben hier een
niemv bestaan gevonden, toen het land de vissersbevolking de zee ontnam.
Nederland, als vissers-natie, heeft in de loop der eeuwen in het buitenland
een goede naam gekregen en ook de Spakenburgers hebben daartoe voor
een niet onbelangrijk deel bijgedragen. Dat Spakenburgs rol in de Neder
landse visserij thans vrjjwel is uitgespeeld, kan men betreuren. Verheugend
Is het echter, dat dit pittoreske dorpje met zijn nijvere bevolking toch is
blijven werken aan de versteviging van Nederlands reputatie buiten de gren
zen, zij het dan op een geheel andere wijze dan de oude generatie liet heeft
modellen te
De Hollandsche Knoopenfabriek heeft
in de kwart eeuw van haar bestaan
in het buitenland een naam gekre
gen, welke vele industriën haar
kunnen benijden. Hoe men in Spaken
burg deze internationale faam heeft
weten te verwerven, wordt enigszins
duidelijk, als men een kijkje gaat ne
men in dit bedrijf, dat interessanter
is dan men zou vermoeden.
Meer dan vijftig procent van alle
knopen, die daar aan de Zuldwenk
jaarlijks worden gemaakt, zijn be
stemd voor de export. En nu zult U
zelf al wel begrijpen, dat dit geen ge
wone huis-, tuin- en keukenknopen
zijn!
We zelden al, dat de Hollandsche
Knoopenfabriek iets te vertellen had
op de internationale markt. Om het
nog duidelijker te maken: elk seizoen
kgken de Parijse modehuizen met
grote belangstelling uit, naar wat
Spakenburg op de markt gaat bren
gen. En dat wil wat zeggen
Wie in de modelkamer die dui-
rend-en-één modellen ziet, welke in
de loop der jaren zijn gemaakt, zal
zich de ogen uitwrijven. In elk sei
zoen is het nodig, dat er weer iets
nieuws op de markt wordt gebracht.
Er zijn vele ontwerpers, en deze moe
ten wel over een zeer vindingrijke
geest beschikken om aan die steeds
weer terugkerende vraag naar nieu-
Geen dode stof
Wie een middag met deze lm open-
ontwerpsters praat over de vele fa
cetten van hun beroep, komt tot de
ontdekking, dat een knoop toch wel
iets meer is dan alleen maar een
nuttig middel om rok en hemd in het
gareel te houden. „Het is geen dode
stof, maar een levend iets", zegt men
in Spakenburg. „Elk land en volk
heeft zijn eigen karakter-eigenschap
pen en hiermede moet men rekening
houden bij het ontwerpen van een
knoop. Frankrijk, Italië, Spanje,
kortom de Zuidelijke landen geven
méér mogelijkheden tot variaties en
kleurschakeringen dan bijvoorbeeld
Engeland en de Scandinavische lan
den, die over het algemeen een rus
tig product appreciëren". Dank zij de
vele internationale contacten van de
Hollandsche Knoopenfabriek is 't mo
gelijk, dat men in Spakenburg zo
ffoed aan de smaak van het buiten-
andse publiek kan voldoen. In feite
werkt het gehele bedrijf mee aan het
ontwerpen van nieuwe modellen. Wie
een goed idee heeft, kan dit voorleg
gen aan de directie, en bij uitvoer
baarheid wordt het gaarne geaccep
teerd.
Zo'n ruim jurkje aan een glad schouderpasje staat alle kleine raeiskes
alleraardigst. En wat een mogelijkheden biedt zo'n simpel patroontje nog!
We kunnen het in één of In tweeërlei stof maken, ruiten of streepjes in ver
schillende richtingen gebruiken, het gameren met knoopjes leuke borduur
motiefjes, en wat al niet. Maakt u het geheel uit dezelfde stof, dan heeft u er
ca 1.40 meter van 80 a 90 cm breed voor nodig, maar een te klein geworden
Jurkje van grote zus of een paar overgeschoten lappen, die goed bij elkaar
passen, kunnen even goede diensten bewijzen.
TJ vouwt aan de rugpasjes het be
leg] e naar binnen en brengt de
knoopsluiting aan. Op de voorbaan
worden de zakjes gezet, waarna U
de bovenkanten inrimpelt en de pas
jes opstikt. Zij- en schoudemaden
sluiten. De twee kraagdeeltjt
U ondi
dubbele stof naait "onder een
schuin biesje in de halsopening. De
onderkant van de mouw wordt van
«en splitje voorzien en ingerimpeld
tussen een 2 cm. breed boordje op
polswijdte gestikt. Over de kop in
gehouden zet U de mouwen naad op
naad vallend in het armsgat.
Wilt U zo'n grappig vestje, zoals
bij het donkere jurkje, dan knipt U
het voorpasje langs de stippellijn
door. Desgewenst kunt U de sluiting
ook van voren nemen; in dat geval
maakt U het kraagje aan één stuk.
ELLA EZEMER
Practisch alle knopen worden in
Spakenburg met de machine ge
maakt. Er is echter een klein per
centage, dat de vaardige hand
van de vakman behoeft. Wy zagen
hoe een Spakenburger met vaste
hand op een oppervlak van enke
le milimeters, kleine ysbloempjes
graveerde. Dit té nog zuiver am
bacht, dat door geen machine kan
worden vervangen.
Als grondstof voor de knopen wordt
galalith gebruikt, een product dat
wordt gemaakt van caseïne, een eit-
witstof, welke men weer verkrijgt uit
de ondermelk. Daarnaast heeft men
het doorzichtig plexiglas, dat iedereen
wel eens gezien heeft in de vorm van
vliegtuigglas. Al dit materiaal,
waaruit'de knopen worden geboren,
ligt in de vorm van staven, kogels
en rondellen in de magazijnen opge
slagen.
Kleuren
Een uitgebreid machinepark met
de meest moderne draai-, schaaf-,
boor-, pers- en snijmachines dient er
voor, om van al dat ruwe materiaal
knopen in de meest wonderlijke
vormen en kleuren te maken. Ja,
kleuren vooral; de Spakenburgse
knopenmakers zijn, wat het verven
en net combineren van kleurstoffen
betreft, ware kunstenaars. In een
kleine ruimte, als die van een apo
theek, stond iemand in een blauwe
werkkiel. Als een wonderdokter tus
sen dampende ketels, flesjes en pan
nen brouwde hjj de verfbaden, waarin
de knopen hun gedaante-wisseling
ondergaan.
Zo is dit bedrijf vol afwisseling en
Voor de bezitsters van een
handbreitoestel.
Onze grootmoeders die tegen het
naderen van de herfst haar breinaal
den tevoorschijn haalden om het hele
gezin van warme kleding te voorzien,
hebben vermoedelijk nooit gedroomd
van een handbreitoestel, waarop in de
kortst mogelijke tijd de fraaiste wol
len kleding vervaardigd kan worden.
Tegenwoordig zijn zulke toestellen
echter geen nieuwtje meer, en mis
schien zullen onze kleindochters later
haar jumpertjes en vestjes alléén nog
maar vervaardigen door middel van
zo'n apparaat...
De Utrechtse breimachinehande!
„Trico-Fix" heeft een door J. Helmut
samengesteld patronenboelcje uitge
geven, ten dienste van de bezitsters
van een handbreitoestel. Het bevat bij
na vijftig patronen, waaronder men
het eenvoudige 1 recht 1 averecht kan
vinden, maar ook de meer ingewik
kelde patroontjes, zoals kabel-, ajour-
en vlindersteken. Duidelijke foto's ma
ken het één en ander nog begrijpe
lijker.
activiteit. Vroeger heeft men wel
eens personeel op wachttijd moeten
zetten, gedurende de slappe maan
den, maar daar is tegenwoordig geen
sprake van. De laatste twee jaren is
er bijna onafgebroken overgewerkt
om de vele orders op tijd af te krij
gen. En ook voor de toekomst kan
de directie een gunstig geluid laten
horen Gehoopt wordt, dat het bui
tenland belangstelling zal blijven be
houden voor ae exclusieve nouveau-
té's. Zolang Fath en Dior inspiratie
blijven vinden voor nieuwere lijnen
en kleuren in de mode, zullen de
Spakenburgse Geertjes en Antjes
daar op de Zuidwenk moeilijk gemist
kunnen worden, want zolang ook zal
de Hollandsche Knoopenfabriek
steeds een passend antwoord klaar
hebben op de laatste grilligheden der
modehuizen!
(VWWVWWWM
Als er één plezierige eigen
schap is, die het lezen van vrou-
wenbrïeven tot een hartverster
kende bezigheid maakt, dan is
het wel dat vaak hartstocht
lijk gevoel voor rechtvaardig
heid. Het knettert soms de enve
loppen uit, en mag het da/n wat
al te haastig zijn in het trek
ken van conclusies het gooit
vaak opwindende voetzoekers
in zeer bedaarde kippenhokken.
Een man laat zich tot zoiets
niet gauw verleiden. Dat zal
nog niet zozeer een kwestie van
aanleg zijn, als wel van erva
ring. Mannen boksen en ploete
ren al zo lang in het „feindliche
Leben" rond, een paar slordige
eeuwen meer dan wij, en zij we
ten zoetjes aan wel dat de
waarheid daar meestal géén
herberg kan vinden en het recht
maar al te vaak struikelt op de
straten.
Maar kom een vrouw daar
niet mee aan boord! Nooit heb
ik dat zo mooi ervaren als in
een urenlang debat met een zeer
godsdientig zakenman over een
geval van cocurrentïe-moord,
door een groot bedrijf gepleegd
op een amechtig kleintje.
Het werd ten overstaan van
zijn gade, die zwijgend voort-
breide, een alleszins interessant
en zeer academische discussie
over Danoin's beroemde na
tuurwet van: het overleven van
de sterkste.
Echter kronkelde mijn oppo
nent zich, tot mijn uitbundig
plezier, langzaam aan hulpeloos
in de knoop bij pogingen zijn
Zondagse overtuiging te laten
kloppen met zijn doordeweekse
praktijk.
En juist dacht ik deze knoop
reddeloos te zien dichttrekken
door 's mans eigen hand, terwijl
hij Darwin en de Bergrede on
der één zakelijk hoedje probeer
de te. vangen toen zijn vrouw
met vlammende ogen opkeek en
diezelfde knoop fiks doorhakte:
Zó, en houdt er nu m aar mee op
Kees. Het was onrecht, en daar
mee uit.
Zo moet het ook ongeveer
een briefschrijfster te moede
zijn geweest, toen zij naar de
pen greep om mij een kersverse
ervaring mee te delen.
Zij had, by toeval, een aardige
tentoonstelling bezichtigd: sier-
kalebassen van allerhande gé
wicht en fatsoen, door school
kinderen uit het zaad gekweekt.
Een loffelijk idee, en een stuk
je practisch aanschouioelijk on
derwijs,. waarbij men alleen
maar kan applaudisseren.
Maar wat haar minder aan
stond was de ontdekking, dat
van de jeugdige kwekers het
meiske met de zwaarste pom
poen de eerste prijs had gekre
gen.
Dat, meende mijn briefschrijf
ster, ivas toch rechtuit onbillijk.
Liefst zonder
weegschaal
,T)e gfoei en ontwikkeling han
gen immers heel veel af van:
de grondgesteldlieid, de bemes
ting, de tijd die men er aan be
steedt. Wedstrijden vind ik
prachtig als het gaat om de
prestatie van het kind zélf'.
Dat is, op zich zelf bekeken,
natuurlijk volkomen juist. Als
■men dan beslist wedstrijden wil
houden en voor de ontwik
keling van de kinderlijke weer
baarheid kan dat zijn groot nut
hebben laat men dat dan
doen op een gebied waar het
kind het resultaat zélf in han
den heeft. Al moet men, na enig
nadenken, alweer toegeven, dat
dit gebied kleiner is dan men
denkt.
Want de billijkheid schrijft al
lereerst voor, dat de candidaten
naar, één of andere prijs onge
veer dezelfde beginkansen krij
gen. En hoe ter wereld zal men
dat naar eer en geweten taxe
ren?
Een zwemwedstrijd tussen
een stuk of tien kleine kam
pioenen, die ongeveer even oud,
even lang getraind, even sterk
zijn zoiets heeft zin en be
tekenis, ook voor de verliezers.
Hetzelfde geldt van turnen,
hardlopen, hoog- en versprin
gen, en wat er nog meer op het
gebied van lichamelijke presta
ties kan worden weggegeven.
Het wordt al moeilijker wan
neer er geestelijke inspanning
bij te pas komt. Wedstrijden in
het maken van opstellen of te
keningen, tegenwoordig danig
in de mode, zelfs als reclame
stunt, hebben toch in feite dit
tegen, dat heel vaak de male
van aanleg of talent beslist
niet de inspanning, de zorg of
de zorgvuldigheid die aan een
opstel of tekening zijn besteed.
En zijn die laatste soms niet,
maatschappelijk gezien, van
veel groter waarde dan het min
of meer aangewaaide talent?
Maar als wij ons daarin gaan
verdiepen, waden wij alras door
allerhande brandnetelvelden,
vol voetangels en klemmen.
Want dan komen wij uiteinde
lijk bij het délicate onderwerp
rapportcijfersterecht, bron
'van eindeloze narigheid, ver
bittering en moedeloosheid.
Want wie het hoogste cijfer
verdiend: het vlijtigste, karak
tervaste kind met kleine aan
leg, dat van élk stuk werk een
gewetenskwestie maakt, zij het
'vaak met heel middelmatig re
sultaat of de nonchalante be
gaafde ,die er elegant met de
■pet naar gooit en dan vaak het
vogeltje van het goede ant
woord of het voldoende proef
werk nog vangt ook!
Wat moet men als het meest
waardevolle, uiteindelijk belo
nen: de inspanning of het re
sultaat? Als u het mij vraagt,
ben ik overwegend geneigd tot
het eerste, vooral vanwege de
bitter teleurgestelde snoetjes
van de zwoegende één-talenters.
Maar ik vrees, dat de praktijk
van school en leven daar weinig
mee gebaat is.
Goed maar laten wij dan in
het ruime veld. daarbuiten de
ploeteraars óók eens belonen.
En daarom alle pompoenen een
prijsje geven, zónder v:eeg-
schaal. SASKIA.
Ter afwisseling....
Het is inderdaad een af wisseling op
het thema van deze winter, de japon
die u hiernaast ziet afgebeeld. We
hebben zóveel nauw-aansluitende
jurkjes gezien, dut het welhaast een
verademing mag lieten, wanneer het
oog weer eens een ja ponnetje ontdekt
als het nevenstaande. Het is gemaakt
van fles-groene jersey, en dit mooie
warme materiaal leent zich prachtig
ot verwerking in een dergelijk wijd
model. Het valt i?t sierlijke plooien
om het lichaam van de draagster heen,
en een slank figuurtje zal uitstekend
tot zijn recht komen in deze weelde
van geplooide stof. Zij, die dit japon
netje willen namaken, dienen echter
wel te bedenken, dat een meesterhand
nodig was om de verschillende drape
rieën zo feilloos aan te brengen, air
op deze afbeelding te zien is! De jurk
werd namelijk ontworpen en vervaar
digd door de beroemde Parijse ont
werper Grès.
Hanteer de etensstamper
met verstand!
De etensstamper is een attribuut,
lat vele huisvrouwen 's winters graag
hanteren. Stamppot neemt in het Ne-
ierlandse wintermenu een belangrijke
/laats in dikwijls zelfs een te grote
plaats! Degenen, die meermalen per
week de stamper zwaaien, weten ver
moedelijk niet, dat zij met deze stam
per een deel van de voedingswaarde
van de aardappelen en groenten ver
nietigen. Dit geldt voornamelijk voor
het vitamine C. Deze stof komt in be
langrijke hoeveelheden voor in de por
tie aardappelen en groenten, die u
koopt. In hoeverre hij behouden is Sn
het gerecht, dat u op tafel zet, hangt
af van de bewerking, die u het hebt
laten ondergaan.
U kunt er zeker van zijn dat het vi-
tamineverlies groot is, wanneer u de
groente klein snijdt en dan een poos
iri water laat staan. Dit is ook het ge
val, wanneer u ze met ruim water op
zet en na een tijdje afgiet en opnieuw
aan de kook brengt. Of wanneer u ze
lang kookt, laten we zeggen een paar
uur, of ze 's ochtends reeds gaar
maakt en gauw even opwarmt voor
de maaltijd.
Met het stampen van het eten en
trouwens ook met flink roeren, bren
gen we lucht in het voedsel. Daar kan
het vitamine C niet tegen. Dit wil niet
zeggen, dat we voorgoed afstand moe
ten doen van de boerenkoolstamppot
of de echte Hollandse hutspot, Deze
gerechten bieden zekere voordelen.
Het is echter ongewenst om meer
malen per week stamppot te eten om
alle groentesoorten fijn te prakken
met de aardappelen of het nu met an
dijvie is of bieten of koolraap of witlof.
Kookt u toch stamppot, doe het dan
op de juiste wijze, d.w.z. bereken de
portie groente naar de aardappel por
tie. Neem per kg aardappelen Ys S. 1
kg groente. Zet ze tegelijk op hei
de zijn in circa 30 minuten gaar. Uit
zonderingen zijn boerenkool en rode
kool, die wel een kwartier voorge
kookt dienen te worden. Zorg, dat u
weinig kooknat overhoudt en verwerk
dit door de stamppot. Stamp kort,
maak het gerecht smeuïg met melk of
bouillon van vlees of worst, voeg des
gewenst boter of margarine toe. En
dien het gerecht spoedig op. Gebruik
ook eens Kaas of peulvruchten om de
stamppot voedzamer te maken!
Politiek en nollenels.
o. s. n.
2 JAAP
yjr.**
Wanneer we op ziekenbezoek gaan.—
Bent u» lezeres, wel eens voor kor
tere of langere tjjd aan het ziekbed
gekluisterd geweest? Dan hebt u wel
licht ondervonden, dat de ergste be-
zoeking tijdens zo'n periode van ziek-
zjjn zich vaak voordoet ln de persoon
van vriendinnen, die boordevol goed
gemeende raadgevingen en commen
taren van tijd tot tijd neerstrijken
naast het ziekbed
Indien u dit zelf al eens hebt er
varen, dan zult u geen moeite hebben
met het vinden van de juiste houding
wanneer u op ziekenbezoek gaat
Maar wanneer u niet uit eigen erva
ring weet, wat ziek-zijn betekent,
overweeg dan onderstaande sugges
ties eens eventjes, alvorens u op pad
gaat naar de patiënte, die u met een
bezoek wilt vereren.
Denk in de eerste plaats hieraan:
Een zieke heeft allerminst behoefte
aan adviezen omtrent een snelle ge
nezing! Deskundige adviezen zal de
dokter haar wel verschaffen. Ook met
de geijkte verhalen omtrent kennissen
of familieleden, die „hetzelfde" of „bij
na" hetzelfde hebben gehad bewijst u
haar heus geen dienst.
Betreed de ziekenkamer niet op de
tenen en met een gezicht alsof het
laatste uurtje is geslagen voor haar,
die daar in bed ligt, en begin ook niet
te vertellen, dat de sfeer in een zieken
huis u zo pleegt te deprimeren, of dat
de medicamentenlucht u ,,zó<5ó akelig
maakt... Begrijpelijkerwijs vervallen
we iefst ook niet in het andere uiter
ste; het is evenmin aan te bevelen
om met veel lawaai en joviale uitroe
pen de kamer binnen te storten, in de
mening dat de patiënte veel behoefte
heeft aan véél opgewektheid! De juis
te houding ligt ook hier weer in het
betreden van de gulden middenweg.
Wanneer u voor de zieke een ge
schenkje wijt meenemen, kies dat dan
Mejuffrouw Frances Willis is ambas
sadeur van de Verenigde Staten in
Zwitserland. Onnodig te vertellen, dat
deze baan een zeer druk leven Inhoudt
Ondanks deze drukke diplomatieke
bezigheden vindt miss Willis echter
toch van tijd tot tijd nog de gelegen
heid om zich bezig te houden met ty
pisch vrouwelijke besognes: het be
hartigen van de omvangrijke proble
men, welke de huishouding van de
ambassade met zich meebrengt. Hier
zien we haar in de keuken van haar
huis te Bern, waar ze met haar Zwit
serse kok in een geanimeerde discussie
omtrent een Zwitsers nationaal ge
recht is gewikkeld.
met overleg uit. Geef geen dure, nutte
loze dingen, zoals bijvoorbeeld een
flaconnetje zwoele parfum. Neem lie
ver wat aardiee ontspanningslectuur
mee, of wat fruit. Stelt u eerst er van
op de hoogte of de patiënte soms aan
'n bepaald dieet gebonden is, want an
ders vormt het uitgestalde lekkers,
waarvan zij .niets eten mag, toch maar
een Tantaluskwelling voor haar.
En wanneer u straks, vergezeld van
deze raadgevingen, aan het bed van-
de zieke zit, praat dan vooral niet
over uzelf! Babbel wat over onder
werpen, waarvan u zeker weet, dat ze
de patiënte interesseren; rek het be
zoek niet langer, zodra zij tekenen
van vermoeidheid gaat vertonen, en
wees vooral tactvol, wanneer het ge
sprek op haar kwaal komt. Dan loopt
u niet het risico, dat de zieke u liever
ziet gaan dan komen!