Geestelijke achtergrond is van
dan techniek
meer
belang
C
New-York's nieuwe burgemeester
ontmoet weinig vertrouwen
KLANKBORD
BELGISCHE TELEVISIE START
MET GOEDE PROGRAMMA'S
WAT IS DE „GELUIDSBARRIÈRE"?
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
1
HET VIJFDE WERELDDEEL OP HET EERSTE GEZICHT (X)
Meeste emigranten gaan gebukt
onder „cultureel heimwee"
MELBOURNE (Victoria), 11 October. Twee staten, West- en Zuid-
Australië, hebben w(j thans bezocht. Te wachten staan ons nog Victoria,
Tasmanië, New South Wales en Queensland. Ik heb de zekerheid, dat de
Nederlandse emigranten, die wy tot nu toe spraken en die in vele gevallen
hun hart hebben opengelegd zonder enig voorbehoud, mg met vrijwel alle
belangrijke vraagstukken inzake de emigratie hebben doen kennismaken.
Ik weet nu inderdaad wel waar het om gaat. Hetgeen niet inhoudt, dat ik
bereid of in staat zou zijn op dit moment uit deze gesprekken bepaalde
conclusies te trekken. Want zijn de problemen overal vrijwel gelijk, de om
standigheden waaronder zij zich voordoen verschillen in hoge mate. Ik heb
gepoogd de kwesties min of meer spelenderwijs in mijn stukken onder te
brengen. Het zal mijn lezers niet zijn ontgaan, dat er één zaak blijft, die
mij niet alleen bijzonder interesseert, maar die naar myn mening de kern
van de kwestie zelf is. Ik heb er meer dan eèns op geduid: in hoeverre na
melijk is het voor de Europese mens mogelijk zicb goed te voelen in een
materialistisch ingesteld land. Om het anders uit te drukken: de ponden
zijn in het algemeen wel goed; ze worden niet gemakkelijk verdiend, maar
ze kunnen verdiend worden door iedereen, die zijn handen uit zijn mouwen
wil steken. Door de journalist, die zyn liefde vaarwel zei en timmerman
werd; de jonge jurist uit Leiden, die op een tractor door het land rijdt; de
timmerman, die metselaar werd; de expediteur, die een boerderij beheert.
Ze verdienen méér dan ze in Nederland waarschijnlijk ooit bij elkaar zou
den kunnen krijgen, zelfs wanneer men in aanmerking neemt, dat de le
vensstandaard hier van de onze totaal verschilt. Accoord.
Doch er is iets, dat met geld niet is goed te maken. Ook degene, die
Europa, dus in Nederland, geld noch gelegenheid had deel te nemen aan
culturele manifestaties, leefde in de sfeer, die door het culturele aspect
van ons werelddeel wordt geschapen. Hij, die aan God noch gebod gelooft,
leeft niettemin in een maatschappij, die in het Christendom haar grondslag
en haar ultima ratio vindt. Het zou ridicuul zijn dit te ontkennen.
Het wonderlijke is, dat mensen,
die zich hiervan in Nederland nim
mer bewust werden, in Australië
merken, dat zij iets, dat zij niet nader
kunnen bepalen en zeker niet onder
woorden kunnen brengen, missen. Ilc
geloof deze stemming het best met
„cultureel l.-:imwee" te kunnen beti
telen. Welnu, de Nederlander in
Australië lijdt bepaald aan dit cul
turele heimwee.
Ik meende het te hebben opgemerkt
in vrijwel alle gesprekken met vrou
wen en mannen van allerlei levens-
door H. M. KOEMANS.
overtuiging.. De mens heeft in deze
wereld nu eenmaal een kapstok nodig
waaraan hij zyn gedachten kan op
hangen. Hij behoeft ergens een steun,
welke hij meestal in zichzelf niet kan
vinden. Zelfs de man, die ervan over
tuigd is zichzelf genoeg te zijn, koes
tert deze mening gemakkelijker in
het land, waarin hij zijn maatschap
pelijke en geestelijke opvoeding heeft
fenoten. Zonder het misschien te er-
ennen namelijk, leeft hij in het ver
trouwde kringetje, waarin hij hoe
onafhankelijk of hoe onsociaal hij
mag zijn is ingesponnen. Dit geldt
voor de felste ontkenner van alle
waarden, die de mens zich heeft we
ten te verwerven, als voor de behoud
zuchtige naloper van gevestigde opi
nies.
Zwart en wit
Ik ben mg ervan bewust, dat de
bezoeker van een nieuw land, dat in
een te korte tijd raoef worden „ge
daan" het risico loopt alle aspecten
van het leven in dat land te veel in
vlakken van zwart en wit te zien.
Men zou zelfs kunnen zeggen, dat
men zijn broeders hoeder niet is en
dat de mens die zich gelukkig noemt,
maar het naar de maatstaven van
een ander bepaald niet is, zich dan
maar gelukkig moet blijven voelen!
Inderdaad is „geluk" een zaak van
eigen verwachting, eigen verlangen,
eigen streven eneigen heimwee.
Mijn geluk is het uwe niet: het uwe
niet het mijne.
Het zou gemakkelijk zijn zich van
dit probleem af te maken met de op
merking, dat wij de Nederlander, die
in Australië zegt zich volkomen
„happy" te voelen maar die het
naar redelijke vormen niet kan zijn
dan maar moeten laten aantobben.
Er is evenwel ook nog zoiets als cul
turele verantwoordelijkheid. Als voor
beeld zou ik de Australische dagbla
den willen noemen; zij geven nimmer
een mening, noteren het nieuws, pu
bliceren neutraal de achtergronden,
maar doen geen poging de lezer in
een of andere richting te leiden. Naar
mijn gevoel schieten zij ontzaglijk te
kort. Zij doen het minst 'belangrijke
deel van hun taak met een ijver, een
betere zaak waardig.
Ik moet zeggen, dat ik mij wel de-
NA JAREN VAN ONZEKERHEID
Zes uitzendingen per week
(Van onze Brusselse correspondent)
Eindelijk! De televisie in België aanschouwde het levenslicht! Er
heerst nu 's avonds op de Brnsselse boulevards een ongewone drukte. De
mensen drommen samen voor grote vitrine's om er te genieten van de eerste
programma's, die vertoond worden m een aanlokkelijk décor van fraaie,
maar niet bepaald goedkope toestellen.
Het is in België met de televisie niet van een leien dakje gegaan. De twist
appel van de Vlaams-Waalse verhoudingen werd ook hier weer in de weeg
schaal geworpen.
Toen Frankrijk en Nederland over
gingen tot televisie-uitzendingen za
ten de Belgische plannenmakers met
de handen in het haar. Frankrijk ge
bruikte de beelddefinitie van 819 lij
nen en de Noorderburen deden het met
625 lijnen. Daar België zich verplicht
zag een gedeelte van zijn uitzendingen
te relayeren, begrijpt men, dat de
Vlamingen de voorkeur gaven aan de
Nederlandse definitie, terwijl de Wa
len de 819 lijnen prefereerden. Hier
bij kwam dan nog de concurentie tus
sen de Nederlandse en Franse con
structeurs, die elkaar de Belgische
markt betwistten. De Fransen boek
ten stellig een winstpunt, toen zij hun
zender te Rijssel aanzienlijk versterk
ten en bovendien nog programma's in
de Nederlandse taal begonnen uit te
zenden. Zo kwam het, dat de schaarse
eigenaars van een televisie-apppa-
raat vooral te vinden waren in de zo
provincialistisch getinte, door Guido
Gezelle verheerlijkte streek van West-
Vlaanderen.
Intussen werd men te Brussel steeds
ongeduldiger. De Belgische afgevaar
digden op internationale conferenties
prooeerden vruchteloos de Europese
eenheid door te voeren op het gebied
der beelddefinitie. Uiteindelijk hakte
de Belgische minister van Verkeer,
die ook radio en televisie onder zijn
bevoegdheid heeft, de Gordiaanse
knoop door. De oplossing zou een ty
pische Belgische oplossing zijn. Het
Nationaal Instituut voor Radio Om
roep (N.I.R.kreeg de opdracht twee
televisiediensten op te richten: een
Vlaamse, die het systeem van 625 lij
nen en een Franse, die het stelsel van
819 lijnen zou toepasen. Het gevolg
hiervan was, dat voor België speciale
toestellen moesten worden gebouwd,
die zouden toelaten van het ene op het
andere systeem over te schakelen.
Nadat de technici er in geslaagd
waren dit probleem op te losen en na
dat een beperkt team gedurende 12
maanden koortsachtig had gewerkt
om op de vastgestelde datum van wal
te kunnen steken, heeft België dan
toch eindelijk zijn eigen televisie ge
kregen.
Het publiek werd goed beloond
voor zijn geduld, want het krijgt een
programma, dat er mag zijn. Zes
avonden per week een uitzending van
twee uur (19.3021.30 uur)Voor de
Vlamingen betekent dit, dat zij het in
tegrale Nederlandse programma te
zien zullen krijgen (Dinsdag en Vrij
dag). Bovendien krijgen zij 's Maan
dags en Donderdags een filmvertoning
terwijl 's Woensdags en Zaterdags een
origineel programma wordt geboden
uit de Brusselse studio: toneel, televi
sie-journaal, var ié té's enz.
Voorlopig gewaagt men nog van
„experimentele" uitzendingen. Het
aantal zenduren zal echter geleidelijk
worden opgevoerd. Midden 1954 zullen
nieuwe zenders te Antwerpen en te
Luik in gebruik worden genomen. La
ter zal ook de zendkracht worden ver
hoogd, zodat het gehele land de uit
zendingen zal kunnen volgen.
In 1953 betaalde de schatkist 135
millioen frs. voor de installatie plus
60 millioen voor de programma's van
November en December. Naar verluidt
zou voor 1954 een bedrag van 200 mil
lioen worden uitgetrokken. Boze ton
gen beweren, dat dit verkwisting is en
dat de televisie veel minder zou heb
ben gekost als men er geen staats
monopolie van Imd- gemaakt en indien
men een beroep had gedaan op de con-
curentie-geest in de privé-sector.
Wat er ook van weze, de televisie-uit
zendingen kosten in het experimentele
stadium zeer veel en het zal nog wel
enkele jaren duren eer de kijkvergun-
ning van het publiek (300 frs) per
jaar) een waardevolle bron van in
komsten wordt. Met begerige ogen
verdringen de Belgen zich thans voor
de vitrines waar de toestellen prijken
nis kostbare bibelots, waarvan de prys
schommelt tussen 13.500 en 30.000 frs.
De kooplust is echter gewekt en alles
laat voorzien, dat de televisie geleide
lijk haar weg zal banen in de Belgische
huiskamers.
gelijk mede verantwoordelijk voel
voor de spanningen, die bij de emi
granten in Australië worden opgeroe
pen. Het is toch geen kleinigheid,
dat dominee Van Wilgenburg en pa
ter Pieters in Perth, pater Beerepoot
uit Adelaide mij mededeelden, dat na
melijk 60 procent van de emigran
ten zenuwziek zijn of in ieder geval
ettelijke jaren volkomen uit het even
wicht zijn geslagen.
En dan ontmoet je een vreemd
ding: het blijkt namelijk, dat onze
opvoeding onvoldoende waarborgen
biedt voor het leiden van een krach
tig leven als een volledig mens. Het
werd mij zo gezegd: „Leven wij in
Nederland niet teveel onder moeders
vleugels? Indien de emigranten hier
losgeslagen raken, dan is hun gees
telijke „background" niets of nauwe
lijks iets waard geweest".
Veel ruimer
Op dit niveau doorredenerend, zou
men komen tot de overtuiging, dat
bijvoorbeeld kerkbezoek onder dwang
een misdaad is. Maar hoe vol zouden
de kerken in ons land zijn, indien
ieder nu eens volkomen zijn eigen zin
deed? De geestelijke leiders in Au
stralië zien deze dingen veel en veel
ruimer. Zrj laten de mensen maar
„aan-oetelen" de uitdrukking is
niet van mij en steunen hen al
leen, wanneer zónder dat verschrik
kelijke brokken worden gemaakt.
Er is voor deze dingen inderdaad
geen objectieve maatstaf. Maar in
mij leeft de vaste overtuiging, dat
diegene hier de beste kansen heeft,
die uit zijn land niet alleen een brok
technische kennis en ervaring heeft
meegenomen, maar die bovendien
enorme zielskracht en geestkracht in
zijn bagage heeft. De anderen gaan
misschien niet naar de normen van
de materie, maar zeker naar die van
de geest verloren.
Voor mijn gevoel is dit het ern
stigste probleem, waarmee de emi
grant te maken krijgt. Tevens geloof
ik, dat bij de voorbereiding van het
vertrek uit ons land aan deze kant
van het vraagstuk te weinig aan-
dacht wordt besteed.
Men vergete niet, dat Australië op
dit gebied zo goed als niets te bieden
heeft. Zelfs niet te bieden kan heb-
ben, omdat dit ontzaglijke, soms be
koorlijke, soms afschrikwekkende
land zelf zijn evenwicht in de wereld
nog geenszins heeft gevonden.
Het zou werkelijk misdadig zijn de
emigrerende landgenoot nu maar in
deze sfeer te plaatsen, zonder hem
waar mogelijk van een pantser tegen
zichzelf en de buitenwereld te hebben
voorzien. Trouwens, men wordt niet
zenuwziek van niets!
In de tegenwoordige straaljagers zn
de piloot nog rechtop. Pas als straks
de vliegers in liggende houding hun
straaljagers zullen besturen, zal d<
stroomlijn van de vliegtuigen geheel
volmaakt kunnen zijn. Want de cock-
pitkap, hoe mooi gestroomlijnd op
zichzelf ook, biedt toch altijd nog ex
tra luchtweerstand. Hier ziet men d<
spitse Lockheed F-90 van de Ameri
kaanse luchtmacht, die, uitgerust
met z.g. tiptanks, de geluidsbarrière
doorbrak.
Supersonische vluchten en
hun problemen
(Van een luchtvaartmedewerker)
De eerste vlieger, die er in slaagde sneller dan het geluid te vliegen,
was de Amerikaan, Charles Yeager. Hij deed dit op 14 October 1947 in
een Bell X-l raketvHegtuig. Tegenwoordig doen honderden vliegers
het en zij vinden het eigenlijk niets bijzonders meer. Een man als Neville
Duke bijvoorbeeld, de bekende invlieger van de Hawker-vliegtuigfabriek,
deed het met de Hunter al meer dan 70 maal en in Amerika doorbrak
zelfs een vrouw, de bejaarde pilote Jacqueline Cochran de geluidsbarrière,
terwijl in Frankrijk Jacqueline Auriol, de schoondochter van de huidige
president der republiek, hetzelfde deed. Straks, als de Nederlandse lucht
macht de supersonische Hunters krijgt, zullen ook onze luchtmachtvliegers
telkens de geluidsbarrière doorbreken en ook zij zullen het weldra de ge
woonste zaak van de wereld gaan vinden-
Hoewei de geluidsbarrière eerst in
1947 voor het eerst werd doorbroken,
werd de naam „sound barrier" al in
1936 gebruikt en wel door een jour
nalist. Sindsdien is de naam „sound
banier" uiterst populair geworden
en zoals bekend verscheen vorig jaar
in Engeland een uiterst fraaie film,
die zo heette.
Is het nu echter juist, om te spre
ken van een „barrière"? De honder
den supersonische vluchten hebben
immers" ai bewezen, dat de geluids
barrière met succes overwonnen is?
Het is inderdaad een feit, dat brj
het naderen van de geluidssnelheid
allerlei vreemde verschijnselen optre
den en wel als gevolg van het feit,
„VUILSTE STAD VAN DE WERELD"
Verkiezingscampagne als steeds
„zwaar" van de schandalen
(Van onze correspondent in New-York);
Het trieste van de burgemeestersverkiezing, die zojuist in onze stad heeft
plaatsgevonden, is (lat de meest-belangliehbenden het New Yorkse pu
bliek --- er weinig beter op zullen worden. Onze stad is in menig opzicht te
vergelijken met een Augias-staL De wantoestanden, die uiteraard in een
metropolis van zo betrekkelijk kleine omvang als Manhattan (57 km2)
sterk geaccentueerd aan de dag treden, vereisen een Hercules. Dat zijn, ei-
lacie, de allerlaatste kwaliteiten, die men onze nieuwe burgemeester, Robert
Wagner Jr., kan toeschrijven. Vandaar, dat wij het wagen te voorspellen,
dat New York in de komende vier jaar verder zal vervallen tot noodlijden
de stad en dat de New Yorkers, die ertoe in staat zijn de stenen stad te
ontvluchten, dit proces in versnelde mate in de hand zullen werken.
hij was zo eerlijk als goud. Hij pous
seerde zijn vrienden alleen indien de
ze op hun speciaal terrein by uitstek
deskundig waren. Gunsten werden
noch gegeven, noch gevraagd. Zo
lang hij de scepter voerde was de stad
allerminst ingeslapen; er waren mis
standen, gangster, dieven, moorde
naars, oplichters en zwendelaars, die
meenden dat zij voorbestemd waren
om niet tegen de lamp te lopen.
Maar dit soort lieden vindt men ten-
Laat men vooropstellen, dat het be
stieren van een zo heterogene bevol
king als New York te enenmale biedt,
geen eenvoudige té.ak is.
Het vereist een genie als Fierello
(„Bloemetje") La Guardia was. La
Guardia, flamboyante figuur wiens
imposant gesticuleren reeds zijn Ita
liaanse afkomst verried, verstond niet
alleen de gave zichzelf bij het publiek
populair te maken; hij was een gebo
ren „manager" of administrateur en
SULTAN. De verdreven Sul
tan van Marokko heeft op
Corsica een nieuw verblijf be
trokken. De Franse regering
betaalt er voor. In zijn oude
huis deugden de wastafels niet,
lekte het dak en was het te
stoffig. Nu heeft men in het
grootste hotel van het eiland
50 kamers vrij gemaakt voor
de Sultan, twee echtgenoten,
veertien haremvrouwen, twee
zoons, twee dochters en drie
bedienden
STATISTIEK. De heer John
Profiuno, die in het Engelse
ministerie voor burgerlucht
vaart een stoel en een schrijf
bureau heeft, rekende het vol
gende uit: „Wanneer iemand
geboren zou zijn in een vlieg
tuig van onzer vaste lijndien
stenen wanneer hij dan
steeds weer direct zou door
vliegen als hij ergens landde....
dan zou hij tot zijn 78ste jaar
moeten vliegen om de kans te
hebben eenmaal een vliegtuig
ongeluk mee te maken
Oude herrie. Men kent de oude
herrie over de vraag of het ei
er eerst was of de kip... Er is
nu 'in Amerika een ander soor-
tige herrie gaande, die toch
iets op die kip-ei kwestie lijkt.
Negen geleerden hebben in het
blad van de Amerikaanse An-
thropogische vereniging hefti
ge onenigheid over het bier en
broodvraagstukZij begonnen
met de vraag te stellen hoe de
jagende en vissende nomaden
eeuwen geleden er toe kwamen
de landbouw te gaan beoefenen.
Sommigen zeiden: ze hadden
behoefte aan brood en daarom
verbouwden ze graan.....
Anderen echter beweerden: de
jagers hadden na de jachtpartij
behoefte aan bier en.... toen
moesten de nyvere vrouwen
wel zulke zaken als gerst gaan
aanplanten want er was telkens
een tekort aan de wilde gerst...!
Nu is dan de ruzie gaande tus
sen het bier-en-brood-volk!
Voorzichtigheid. In Omaha
(Verenigde Staten) maakt
Johnny's café reclame met een
„speciale" bediening: „Wij ser
veren uw borrel in een koffie
kopje... Dit voor het geval uw
baas of uw* cliënt aan «en tafel
tje naast het uwe zou zitten."
Spaarduitje. Rita Vecci in
Venetië had 23 jaar gespaard
om lj.000 lire (een dikke tach
tig gulden) bij elkaar te bren
gen. Ze spaarde omdat ze moest
want ze zat in de gevangenis.
De dame had n.l. op 21-jarige
leeftijd haar verloofde in een
jaloerse bui vergiftigd.
Nu kivam ze dan enkele da
gen geleden vrij met haar
uitguanskas Ze schoot een
café binnendronk een glas
wjfn met een onbekendenam er
nog 'éénraakte in een roes.
Toen het feest voorbij teas,
moest ze aan de polit ie verteilen
dat de onbekende het restant
van haar spaargeld had wegge
nomen!!
slotte in elke stad. De hoofdzaak was,
dat La Guardia de gemeente, politie,
brandweer, gezondheids- en ophaal
diensten, volledig in de hand had. In
de hogere regionen werden geen on
eerbare practijen getolereerd. Dat
was 't resultaat van de 11 jaar (1934
1945) van zijn bewind.
Sindsdien is het met New York
bergafwaarts gegaan. Menig vooraan
staand Amerikaan heeft zijn afschuw
uitgesproken over de misstanden, die
zich sinds 1945 in onze metropolis
hebhen geworteld.
„New York is de vuilste stad
van de wereld", heeft een opinie
onderzoek uitgewezen. Dat is nog
niet eens de ernstigste beschuldiging.
Voor de jeugd van "New York bestaan
weinig uitwegen. Naast het vele par
ticuliere werk, dat er op dit gebied
geschiedt (doch dat altijd aan beper
kingen gebonden is) put de gemeen
te zich uit in.nietsdoen.
Geen wonder, dat de politie mach
teloos staat tegen een toenemende
misdadigheid onder de jeugd, een
steeds erger wordende verkoop van
verdovende middelen, en telkens op
nieuw verbijsterde woning-toestanden,
die slechts uiterst traag worden aan
gevat. Met de ophaaldienst is het
droevig gesteld. In de gemeentezie
kenhuizen zijn de staven overwerkt
en is de verpleging vaak het omge
keerde van wat het zou moeten zijn.
De ondergrondse spoorweg, onmis
baar bestanddeel van een metropolis
van zo'n inwonertal, is failliet on
danks het feit dat de bevolking thans
per rit het drievoudige betaalt van 't
tarief van vyf jaar geleden.
De verhouding tussen de gemeente
en de vakbonden die de buschauf
feurs vertegenwoordigen, is nauwe
lijks een verhouding te noemen. „Ci
ty Hall" staat dagelijks bloot aan
chantage van allerlei aard. De boeken
zijn als gevolg van boekhoudkundi
ge kunstgrepen in vergaande staat
van ontreddeling.
Dit alles laat zich gemakkelijk, of
snel, herstellen. Men zou zich derhal
ve kunnen indenken, dat de bevolking
de gelegenheid van een burgemeester
verkiezing zou hebben aangegrepen
om in groten getale ter stembus te
gaan en een man te kiezen die
welke partij hij ook mocht aanhangen
het vertrouwen genoot deze reuzen
taak met redelijke kans op succes op
ach te kunnen nemen.
Geen vertrouwen
Minder kiezers dan ooit zowel in
aantal als ook relatief in verhouding
tot de uitbreiding van het inwonertal
trokken echter naar de kieslokalen.
Er was geen candidaat, die groot ver
trouwen genoot Er was geen La Gu
ardia onder het drietal waartussen
men kon kiezen. Kolonel Riegelman
was de Republikeinse candidaat en de
Republikeinen hebben het in het eer
ste jaar van Eisenhower's bewind
maar pover laten liggen. Er was
voorts een „liberaal", Rudolf Halley,
wiens persoonlijke prestatie als de
rechterhand van Senator Estes Ke-
fauver tijdens het onderzoek tegen de
dat de luchtdeeltjes niet meer voor
de aanstormende vleugel uitwijken,
zoals normaal het geval is, maar zich
voor de vleugel ophopen, Het vlieg
tuig kan dan gaan trillen en zelfs
gedeeltelijk onbestuurbaar worden.
Er vormen zich zogenaamde schok
golven, die nadelige invloeden kun
nen hebben op het vliegtuig. Ver
scheidene malen reeds zijn enkele
vliegtuigen vernield en ook vliegers
omgekomen brj hun pogen de geluids
barrière te doorbreken. De geluids
barrière bestaat dus wèl, ook als is
zij niet onoverwinnelijk.
VERSCHILLEND.
De geluidssnelheid varieert met de
temperatuur en is daarom niet op alle
hoogten gelijk. Op zeehoogte be
draagt zij rond 1200 km per uur; op
grote hoogte ligt zij even boven de
1000 km per uur.
De moderne straalvliegtuigen zijn
voorzien van een zogenaamde Macfi-
meter, die aangeeft hoe de verhou
ding is van de snelheid van het vlieg
tuig tot de geluidssnelheid. Als de
Machmeter precies 1 aangeeft, dan
betekent dit dat de snelheid gelijk
is aan de geluidssnelheid. Mach 2
is tweemaal de geluidssnelheid, Mach
0,5 is de helft van de geluidssnelheid
etc.
We spreken van „subsonische"
vliegtuigen, wanneer deze snelheden
hebben, welke onder die van het ge
luid ligggen. Vliegtuigen die met ge
luidssnelheid vliegen noemen we „so-
nische" vliegtuigen en toestellen die
sneller dan het geluid vliegen „su
personisch".
Tot heden is de supersonische
snelheid vrijwel uitsluitend in duik
vlucht behaald, maar spoedig zal het
ook in normale horizontale vlucht
gemakkelijk zijn supersonisch te vlie
gen. De Amerikaanse Republic XF-
91 moet het al gedaan hebben en ook
de nieuwe F-100 Super-Sabre zou
horizontaal supersonisch kunnen
vliegen.
Het snelste vliegtuig ter wereld
moet op 't ogenblik de Douglas X-3
zijn, die nog in een waas van geheim
zinnigheid is gehuld. Deze machine
moet kunnen vliegen met een snel
heid van driemaal die van het ge
luid. De Douglas Skyrocket, eveneens
met raketmotoren uitgerust, vloog
reeds sneller dan 2000 km per uur.
Het toestel werd door een B-29 eerst
op grote hoogte gebracht en daar ge
lanceerd, waarna het op eigen raket
motoren verder steeg. Die motoren
verbruikten een ton brandstof per mi
nuut en zouden dan ook slecnt3 een
minuut of vijf gebruikt kunnen
worden. Dan reeds was de brandstof
op!
KNALLEN.
Wanneer men een steen in het wa
ter gooit, ziet men hoe in het water
cirkels ontstaan, die steeds groter
worden. Zo ongeveer gaat het ook
met de geluidsgolven, die ontstaan
wanneer een vliegtuig sneller dan 't
geluid vliegt. Als het vliegtuig de ge
luidssnelheid ingaat, wordt een su
personische knal geproduceerd en een
tweede horen we, als het toestel er
weer uitkomt. Vreemd genoeg horen
we op de grond eerst de tweede knal
en pas daarna de eerste. Ook zouden
deze knallen merkwaardigerwijze
binnen beter te horen zijn dan bui
ten.
Toen Neville Duke op Soesterberg
de eerste maal verkeerd richtte, wa
ren de knallen wèl in Bilthoven, maar
niet op Soesterberg te horen. Bij zijn
tweede poging echter kon men op
Soesterberg duidelijk de twee knal
len vlot achter elkaar horen.
Deze knallen, over het ontstaan
waarvan men het nog steeds niet he
lemaal eens is, kunnen glas doen rin
kelen en zelfs ruiten doen springen.
onderwereld wat verbleekt was en die
zich voorts slechts had ontpopt als
een voze demagoog. Bleef over Ro
bert Wagner Jr., zwakke zoon van
een sterk vader, aan wie de overwin
ning nauwelijks kon ontgaan.
Als steeds was de verkiezingscam
pagne „zwaar" van de schandalen.
Moeilijke situatie
Of Robert Wagner Jr. „zijn" stad in
dc hand zal kunnen nemen is aan
grote twijfel onderhevig. Hij is een
voorman van de democratische partij
en als zodanig zal hij loyaal moeten
zijn jegens de mindere goden, die er
prat op kunnen gaan het vereiste
stemmental voor zijn verkiezing te
hebben opgebracht. Met andere woor
den: jegens al degenen, die hy by
voorkeur zou moeten ontslaan, is
Wagner dank verschuldigd. Een moei
lijke situatie.
De apathie van het publiek laat
zich gemakkelijk verklaren. Twee
jaar geleden stemde een overweldi
gende volksmenigte op de „onafhan
kelijke" candidaat Impellitteri. Men
hoopte dat een niet-partrjman deze
Augiasstal althans ten dele zou kun
nen reinigen en zuiveren. Maar Im
pellitteri bleek een nietsnut en een
pruL Hij liet de stad nog verder in
het honderd en het deficit in de
millioenen lopen. Geen wonder, dat
de New Yorker, na zyn ervaringen
met „Impy" (geen Amerikaan die van
vijf-lettergrepige namen houdt) op
het gebied van „nieuwe bezems" wat
gedesillusioneerd is geworden.