KAPPIE EN HET SCHEPENKERKHOF
De laatste meters genomen met
de moed der wanhoop
De verdwenen beeldjes
LEZERS SCHRIJVEN
C
LAXEERAKKERTJES
Hoedt 13
sta
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 8 OCTOBER 1953
en er was genoeg in
ONDER GROENLANDERS EN ESKIMO'S (XXVI)
Voor ons: het werkelijke Groenland,
bevroren, begraven onder ijs
De berg, die wy hadden te beklimmen om de IJskap te bereiken was
werkelijk geen reus in zijn soort. Hij was, schat ik, een goede 500 meter,
gerekend van de vallei tot de top. Maa r al was hij dan niet hoog, hij was
steil. Ons te steil. En toen wy aan de voet ervan stonden vroegen wij ons
af of het werkelijk de bedoeling was hier naar boven te gaan. En een an
dere vraag aan de Franse explorateurs was, of er geen andere weg omhoog
voerde. Het bleek inderdaad de bedoeling te zijn loodrecht te gaan stygen
en er was evenmin een andere weg.
En zo begonnen wij dan met het nemen van de laatste hindernis, die ons
scheidde van de IJskap en ook dit traject gaf zich maar uitermate moeilijk
gewonnen.
Het tempo waarmee tegen die berg
werd opgelopen was, dank zij het be
grip van de drie Fransen voor onze
weinige alpinistische ervaring, aan de
lage kant, geloof ik, maar mij altijd
nog hoog genoeg. Ik liep vlak achter
Chauchon. Natuurlijk liep ik daar-
Omdat ik van de veronderstelling uit
ging, dat hy, als leider van de expe
ditie, waarschijnlijk het meest be
gaanbare pad wel zou weten en
omdat het me ergens een veilig gevoel
gaf bij hèm in de buurt te zijn.
Een enkele maal keek Chauchon om.
En ziende dat wij vlak achter hem
waren liep hij rustig door. Stap voor
stap, vrijwel loodrecht tegen die hel
ling op. Eenmaal stond ik rechtop en
wat ik zag verbijsterde me: Chauchon
rookte. Hij had z'n oude doorgesmeul-
de pijp tussen z'n tanden geklemd en
rookte. Waar hij de adem vandaan
haalde om te roken gedurende deze
beklimming, zal me wel altijd een
raadsel blijven. De oplossing kan al
leen schuilen in het feit, dat hij een
dóór en dóór ervaren bergbeklimmer
was. die dit werk jarenlang eveneens
in Zwitserland en Zuid-Frankrijk
deed.
Zo trad ik letterlijk in de voetstap
pen van Chauchon. Een paar maal ga
ven wij het op en werd een ogenblik
gepauzeerd. Maar niet te lang. Omdat
wij te veel bezweet waren van het
klimmen en omdat er over de helling
een ijskoude wind blies. Hadden wij
daar langer gerust, waarschijnlijk zou
dit voor enkelen van ons, en zeker
voor ons vieren, een longontsteking
betekend hebben.
Tenslotte kwam het einde. De laat
ste meters werden genomen met de
moed der wanhoop en voor de laatste
malen zochten mijn laarzen de plaat
sen waar die van Robert Chauchon
even tevoren waren gezet Chauchon
was als eerste boven. Hy stond daar,
met de walmende pijp tussen z'n tan
den geklemd, de capuchon van z'n par
ka opwaaiend in de harde wind, de
handen geleund op de bergstok. Even
later stonden wij naast hem. Ik voel
de de kou zo scherp als een geslepen
Ui
mes tegen me aankomen- Ik voelde het
zweet snel opdrogen over heel m'n lijf.
Ik zocht een plaats waar ik enigszins
stabiel kon staan. En toen keek ik
voor me.
Daar lag de Sermersuaq. Voor me
strekte zich, nog gescheiden door een
dal vol moraine, vol los gruis en ge
steente, de IJskap uit. Een kilometer
verderop begon hij. En hij eindigde er
gens in een hardblauwe kim.
Ons doel was eindelijk, eindelijk
bereikt, Daar lag het achtste wereld
wonder. 's Werelds grootste ijsvlakte
en in feite: Groenland.
Chauchon, Grisoni en Gaillard lie
pen direct door, naar het met moraine
gevulde dal. Daar verhief zich het
derde en laatste kamp.
Kampnu ja, een grote bruine
legertent. Eromheen wat kisten en
drums. Laatste halte voor de IJskap.
Laatste gelegenheid voor het opnemen
van voedseL Laatste kans om te sla
pen. Werkelijk: het laatste contact met
de wereld.
Ik keek om: daar lag Groenland.
Ver, eindeloos ver. Erboven een blau
we mist- En onder die mist dan Groen
land: de messcherpe kammen der ber
gen, de heuvels, de fjord, en, hardwit,
de contouren van Pompeji, de grote
gletscher, onbeweeglijk, verstard, zon
der het grommen van het brekend ijs,
zonder de schuimend-wegstuiven de
grijze breid. Groenlandéén-zesde
deel van dit verloren continent, het
zesde werelddeel. En voor me het an
dere Groenland, vijf-zesde deel ervan.
Het werkelijke Groenland, bevroren,
begraven onder ijs, verstard, gestold:
het Groenland, dat Eskimo's de naam
gaven van Sermersuaq, de Grote Glet
scher. En door ons, Europeanen ge
naamd: de IJskap.
Maar voor ik die IJskap zou betre
den werd er eerst gerust We liepen
naar het derde en laatste kamp der
EXPEDITIONS POLAIRES FRAN-
CAISES.
Goede kameraden
Zo zaten wij daar bij elkaar, die drie
Fransen, die half-Russische dokter, de
Deense radio-man en wij. Gelooft u
mij als ik zeg dat wij ons als goede
kameraden bij elkaar wisten, ook al
kenden wij elkaar zo kort. Ergens was
echter een band ontstaan. En het was
op een bepaalde manier ontroerend
om de zorg te zien, waarmee de
ze jonge explorateurs ons omringden.
Iedere keer werd opnieuw gevraagd
méér citroensap, méér koffie, méér
soep te nemen. We zouden het nodig
hebben straks.... het was de laatste
VRIJDAG 9 OCTOBER.
HILVERSUM L 402 m, 746 kc/s. 7.00
—24.00 KRO,
KRO: 7.00 Nws. 710 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kal. 8.00 Nws.- en weerber.
8.15 Gram. 9.00 Voor de vrouw. 9.35 Wa-
terst. 9.40 Gram. 9.45 Schoolradio. 10.00
Residentie ork. 10.50 Gram. 11.00 Voor de
zieken. 11.40 Kamerkoor en sol. 12.00 An
gelus. 12.03 Lunchconc. 12.30 Land- en
tuinb. meded. 1223 Salonork. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nws. en kath. nws. 1320
Piano en orgel. 13.45 Voor de vrouw. 14.00
Franse muz. 14.30 Gram. 15.00 Schoolradio.
15.30 Kamermuz. 16.00 Voor de zieken.
17.00 Voor de Jeugd. 17.15 Kinderkoor.
(Intermezzo: Gram.) 17.40 Mandoline-
in uz. 18.00 Gram. 18.10 Gevar. muz. 18.40
Vragenbeantw. 18.52 Act. 19.00 Nws. 19.10
Regeringsuitz.: „Verklaring en toelich
ting". 1920 Gram. 20.25 De gewone man.
20.30 Politiek Forum. 21.00 Amus. muz.
21.30 „Priesterschap en huwelijk", caus.
21.45 Kamerkoor. 22.15 Gram. 22.40 Idem.
22.45 „Eerbied voor de Heilige", caus.
23.00 Nws. 23.15—24.00 Gram.
HILVERSUM IL 298 m. 1007 kc/S. 7.00
VARA. 10.08 VPRO. 10.20 VARA. 12.00
AVRO. 16.90 VARA. 19.30 VPRO. 21.00
VARA 22.40 VPRO. 23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym.
7.30 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.45 Voor
de huisvrouw. 9.00 Gym. voor de hulsvr.
9.10 Gram. 925 Waterst. 9.40 Schoolradio.
VPRO; 10.00 „Thuis", caus. 10.05 Morgen
wijding. VARA: 1020 Voor de kleuters.
10.40 Pianorecital. 11.00 Voordr. 1120 Gr.
11.35 Orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte muz.
1220 Land- en tuinbouwmeded. 12.33
Sportuitz. 12.48 Gram. 13.00 Nws. 13.15
Meded en gram. 13.30 Lichte muz. 14.00
Viool, -harp en fluit. 1420 Voordr. 14.50
Sopr., alt en piano. 15.10 Kookpraatje.
15.30 Mussetteork. VARA: 16.00 Ameri
kaanse arbeidsliederen. 16.30 Muzikale
caus. 17.10 Voor de jeugd. 17.40 Lichte
muz. 18.00 Nws. 18.45 VARA-varia. 18.20
Felicitaties. 18.45 „De spijkerbak", hoorsp
19.00 Voor de kinderen. 19.10 Kinderkoor.
VPRO: 19.30 „Wat wij Vrijzinnige Pro
testanten geloven", caus. 19.50 Meded.
20.00 Nws. 20.05 Boekbespr. 20.15 Voordr
en muz. 2020 „Europa één", rep. 20.50
..Naar de eenwording van Europa", caus
VARA: 21.00 Voor de Jeugd. 21.35 Lichte
muz. 21.55 Buitenl. weekoverz. 22.10 Amus.
muz. VPRO: 22.40 „Vandaag", caus. 22.45
Avond wij ding. VARA: 23.00 Nws. 23.13—
24.00 Holland Festival 1953: Radio Philh.
Ork. en solist.
gelegenheid
het kamp.
In die uren leerde ik deze kerels
waarderen. Hun hoffelijkheid, hun hu
mor, hun zorg, hun cultuur, die typi
sche Franse cultuur, die ze zélfs hier,
aan de grens van dat rauwe niemands
land en de IJskap, bijbleef. Nooit zal
ik Robert Chauchon en zijn vrienden
kunnen vergeten.
Ik was slaperig en stijf. En ik ge
loof dat we daar wel lang in dat der
de en laatste kamp hadden willen blij
ven. Maar we kregen de kans niet.
We wilden d^ IJskap zienwel
dan zouden we hem zien; Hij lag vlak
voor ons, onder handbereik-
We braken op- We namen onze stok
ken, we deden wat proviand in de zak
ken van onze parka's, de met bont ge
voerde overjassen; we rookten nog een
sigaret en namen nog een slok citroen
sap. Toen schoof Grisoni de grote rits
sluiting open die het interieur van de
tent afsloot van de Poolwand en we
gingen naar buiten.
Het laatste stuk was moraine. Ver
brokkelde stenen, gruis, keien, rol
stenen, grint. Een stenen wereld, ge
schapen door de IJskap die al die ste
nen aanvoerde en achterliet. Moeilijk
om te belopen, pijnlijk voor de voe
ten, ondanks onze ijzersterke berg
schoenen. Struikelend, strompelend
gingen wij vooruit, gebogen tegen de
harde, bitse ijskoude wind. Meter na
meter in de richting van ons doel.
Water stroomde door, over en tus
sen de stenen. Overal was daar het
geluid van klokkend en gurgelend wa
ter. Kleine beken en riviertjes renden
naar beneden. En dan opeensnog
onverwachts, zie ik iets zwarts, iets
donkers schemeren tussen de moraine:
het is geen steen, het is geen water.
Het is ijs. Oud ys. Het begin van de
IJskap.
Ik sta er op en vlak voor me, op en-
Anvrrren trei
,voqr
VERKOUDHEID 1
HOEST
KEELPIJN
-N GRIEP
neem direct
Standbeeld van Henri
Dunant onthuld
Prof, Burghard Breitner, voorzitter
van het Oostenrijkse Rode Kruis heeft
Dinsdagmiddag op 't terrein van het
conferentie-oord „Woudschoten" te
Zeist het .standbeeld van Henri Du
nant, de oprichter van het internatio
nale Rode Kruis onthuld. Met deze
onthulling verrichtte prof. Breitner
symbolisch tegelijkertijd de opening
van het Henri Dun an thuis.
De laatste hindernis.... de berg.
kele tientallen meters, begint de vlak
te. De witte vlakte zonder dimensies,
zonder afmetingen.
Een Sahara, een Gobi van ijs. 's-We-
relds machtigste ijsvlakte, het geboor
teland der stormen en der kou. Ser
mersuaq-
fren duidelijk,fraai handschrift
wordt door ieder gewaardeerd
en is een blijk van beschaving.
Welk een zelfvoldoening schenkt een fraai en duidelijk
handschrift en welk een beslissende invloed kan dit
hebben bij de beoordeling van Uw persoonlijkheid. De
„SWAN CAL LI GRAPH" stelt iedereen in staat zich
een fraai en duidelijk bandschrift eigen te maken. Het geheim
hiervan zit in de door meesters in de calligraphie ontworpen
14-krt gouden pen, waarvan de door experts geslepen punten
overeenstemming vertonen met de vroegere ganzeveer. U zult
er verbaasd over staan, hoezeer Uw handschrift na enige
oefening met de „SWAN CALLIGRAPH" verbeteren zal. I
DE PER, DIE 8 FRAAIER DOET SCHRIJVER
„SWAN CALLIGRAPH" f. 30,25. .CALLIGRAPH PREFECT", kleiner formaat
ca eenvoudiger uitvoering, f. 18,—.
FEUILLETON
DOOR
PATRICIA WENTWORTH
23.
„Hoor eens Rletta, wat heeft James
sterenavond tegen je gezegd Sprak
j over mij?"
Rietta dacht even na, maar vond
geen reden om te zwijgen. Dus ant
woordde ze naar waarheid. „Hy vroeg
mij, of ik ook wist, welke regeling
zyn moeder met jou had getroffen
over het Poortgebouw."
„Wat heb je gezegd?"
„Dat ik het niet wist."
„Anders niet?" vroeg Catherine,
snel ademhalend.
„Hy vroeg me ook nog omtrent het
meubilair."
„Wat dan?"
„Of het gegeven was of geleend".
„En wat heb jij toen geantwoord?"
„Precies wat ik daarvoor al gezegd
had: Dat ik het niet wist."
Met een fel wanhoopsgebaar sloeg
Catherine de handen samen.
„Tante Mildred heeft me de meube
len gegeven. Dat weet je heel goed,
ik heb het je enige malen verteld.
Waarom heb je dat niet gezegd?"
„Wat jy me verteld hebt is geen be-
wijs," zei Rietta, bruusk als zo dik
wijls.
„Je bedoelt dat je me niet gelooft...
als ik je zeg, dat ze me het meubilair
heeft gegeven?"
„Neen, dat bedoel ik niet, maar wel
wat ik zei... dat het geen bewijs is."
„En welk bewijs wil je dan?"
Echt Catherine om zoveel ophef
over niets te maken! Rietta vroeg
zich voor de zoveelste maal af, of de
oude vriendschap heus nog de moeite
waard was. Maar ja, als je iemand je
hele leven gekend hebt en je in een
dorp feitelijk deur-aan-deur woont,
kun je weinig anders doen dan pro
beren je te beheersen. Zo koel moge
lijk zei ze dan ook: ,,'t Gaat er niet
om, wat ik wil, maar wat James ver
langt. En dat is bewijs, iets, waaruit
de bedoelingen van zyn moeder blij
ken. Hij vroeg ook, of ze ooit iets had
„En wat antwoordda jij toen?"
vroeg Catherine snel en knorrig.
„Ik zei, dat zijn moeder mij verteld
had, jou het Poortgebouw te zullen
geven; dat je de twee benedenkamers
tot één mocht maken en dat ze ook
dacht, je aan wat meubelen te hel
pen."
„Nu zie je wel! En wat zei hy déér-
van?"
„Dat het van alles kon betekenen,"
antwoordde Rietta droogjes.
„O!" klonk het woedend, en toen:
„wat beledigend!"
Ze waren nu midden op het dorps
plein, op het smalle voetpad, dat er
doorheen liep. Hier bleef Rietta eens
klaps staan.
„Maar begrijp je dan niet Catherine,
dat je 't zo nooit met James klaar
kunt spelen Je zult hem alleen maar
tot doorzetten aandrijven. Hij be
schouwt de hele kwestie als een za
ken-transactie."
„Jij verdedigt hem natuurlijk...
dat kennen we." viel Catherine .uit.
„Ik verdedig hem niet... ik vertel
je alleen hoe hy de zaak bekykt. Je
weet dat tegenspraak hem altyd prik
kelt. Tenzy hij erg veranderd is, kim
je volgens mij het best je kaarten op
tafel leggen en hem de waarheid ver
tellen."
(Wordt vervolgd l
Export en Nieuwe Loonronde
In uw blad van 30 September geeft
u in de kantlyn een beschouwing over
de loonsverhoging van 5%. De in de
voorlaatste alinea in vragende vorm
geponeerde stelling, dat de loonfactor
uiteindelyk op de consument neer
komt, onaerschryven wy in het ver
band van dit artikel niet.
U schijnt hierby vergeten te heb
ben, dat de tyden van de prijsbeheer-
sing voorby zijn en wy thans allerwege
met concurrentie hebben te maken:
op geen enkele exportmarkt zal het
ons mogelyk zijn compensatie voor
de loonsverhoging van Jauuari a.s. te
vinden, daar de concurrentie ons
dwingt uiterst lage pdyzen te note
ren. Zelfs in Nederland is het de
vraag of de verhoogde loonkosten in
de verkooppryzen zullen kunnen wor
den doorberekend, daar ook op de
binnenlandse markt op velerlei ter
rein scherpe concurrentie van het
buitenland optreedt.
In feite is het zo, dat slechts een
klein percentage van de industrie in
staat zal zijn de loonsverhoging aan
de consument door te berekenen zo
als u stelt, en daarom is het in het
geheel niet onbelangryk of men in
plaats van 5 bijvoorbeeld 6% loons
verhoging toestaat.
Dat de regering begrypt, dat iedere
verdere verhoging van kosten onze
toch reeds moeilyke exportpositie ver
der aantast, appreciëren wij en met
alle waardering voor het zeer grote
belang van de arbeidsvrede, kan men
van de regering en de werkgevers niet
verlangen, dat zy de economische po
sitie van Nederland verzwakken.
Wy hopen dat bovenstaande op
merkingen u tot het inzicht mogen
brengen, dat het er niet om gaat, dat
wij de werknemers de loonsverhoging
niet gunnen, maar dat de financiële
positie van de bedrijven en de abso
lute noodzaak om te biyven expor
teren tegen concurrerende prijzen,
beperkingen ten aanzien van loons
verhogingen opleggen.
Hoogachtend,
N.V. The Vitrlte Works,
B. A. Hesselink,
directeur.
Naschrift der Redactie: Inderdaad
verzuimden wy de aandacht te vesti
gen op de speciale moeilijkheden van
de exportindustrie. Nederland is een
land, dat arm is aan grondstoffen.
Deze moeten dus eerst geïmporteerd.
De lagere loonstandaard schiep con
currentiemogelijkheden, die thans in
het gedrang komen. Toch handhaven
wy ons standpunt. Het is aan de re
gering om onze exportindustrie te
steunen als zy in moeilijkheden komt.
„Moeder verloor wedloop
met de dood"
In een land als Nederland, waar de
geneeskundige voorzieningen wel
haast tot de hoogste graad van per
fectie zyn getroffen, de geneesmidde-
HOOG EN LAAG WATER
9 October
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
U.+N.A.P. U.+N.A.P.
2.33 2.11
2J>9 2.26
3.44 2.32
4.09 1.57
4.19 1.82
14.40
15.07
15.48
16.15
16.30
.05
2.20
2.24
1.43
1.70
U.—N.A.P.
8.35 1.85
9.10
9.53
9.23
9.48
5.04
2.22
1.39
1.63
U.—N.A.P.
21.02 2.11
21.37 2.30
22.19
21.49
22.03
1.65
1.91
Breskens: 6 minuten eerder hoog- en laag water ten opzichte van VUsisngen.
29. „Jouw onderkruipsel!"
siste Geldjeslljmer, over-
einkrabbelend, „wacht, lk
zal Je!" Maar Kappie wacht-
open en stormde hals over
te niet. Hy rukte de deur
kop de gang ln. Achter zich
hoorde hij de voetstappen
klinken van de wraakzuch
tige Geldjeslljmer en diens
handlanger en dit Joeg hem
nog sneller voort. Na een
wilde ren door de trieste
Kajuiten en gangen van het
wrak bereikte hij eindelijk
een trap. die naar het dek
voerde. Terwijl hi) hijgend
naar boven rende dacht hij
koortsachtig na, hoe hij zijn
achtervolgers van zich ai
zou kunnen schudden. Aan
dek snellend botste hij te
gen een vat, dat dicht bij
de uitgang stond en dit
bracht hem meteen op een
idee. Zonder een ogenblik
te verliezen wentelde hij
het vat naar de trap en
zond het met een fikse duw
naar beneden, de beide
boeven tegemoet. Hevig onsteld zagen de twee het
vat op hen neer bolderen. Er was geen ruimte op de
nauwe trap om het te ontwijken. Zij keerden zich om
en trachtten omlaag te vluchten, doch halverwege
len bijna in geen enkel gezin ontbre
ken, treft een artikel van sensatione
le strekking en misplaatste critiek
als voorkomt in uw courant van Vry-
dag 2 Oct. onder het hoofd: Moeder
verloor wedloop met de dood.
Ware het in dit geval niet juister
geweest een ernstige waarschuwing
te laten horen tegen de achteloosheid
waarmede met geneesmiddelen wordt
omgegaan, dan deze gelegenheid aan
te grijpen om alle takken van de ge
neeskunde met critiek te overladen?
Terwyi onze Nederlandse samenle
ving zo zwaar leunt tegen deze tak
der wetenschap, komt het mij onver
standig voor te zagen aan de pijlers
wan dit bolwerk, afgezien nog van het
schandelyk misbruik hetgeen uw by-
zondere medewerker van menselyk
verdriet maakt.
Souburg. G. A. van Bockel, arts.
(Door een misverstand is niet tot
uitdrukking gekomen dat het hier een
geval betrof in Wenen. Red.)
Amsterdamse Beurs
6 Oct. 7 Oct.
Bank van Ned. Gem. 4',4
107 li
107%
Bank van Ned. Gem. 0-5-10
126%
Nederland 1951 (3%)
102%
Nederland 1948 (3'/4)
99%
99%
Nederland 1947 (3%) 8
98 Ys
98%
Nederland 1937 3
97/2
97%
Dollarlening 1947 3 pet.
96
96
Investeringscertificaten 3
100
100%
Nederland 1962-64 z.b. 3
10014
100%
Nederland N.W.S. 2%
79%
79%
Ned. Indië 1937 A 3
9814
98%
Grootboek 1946 3
98%
Nat. Handelsbank
112%
1127a
Ned. Handetauj.
158
156
A.K.U.
172%
171%
Bergh's en Jurgens
276>4
276/2
Calvé-Delft
132
129%
Centrale Suiker
168
167%
Kon. Ned. Hoogovens
163
160
Unilever
204
2043/4'
Ned. Kabelfabriek
220
219
Philips
172
171%
Wilton-Feijenoord
175%
173%
Kon. Petroleum Mij.
314
312
Amsterdam Rubber
911/2
90
Holland Amerika Lijn
131%
132
Kon. Palcetvaart
118%
118%
Rotterdamse Lloyd
125
124%
Ned. Scheepvaart Unie
127%
127%
Stv. Mij. Nederland
137
137
H.VA.
106%
104%
Deli Mij.
93%
93%
New York Central
20
Pennsylvania
19
19
Anaconda
30%
30 Yi
Bethlehem Steel
46
45%
General Motors
553/8
55%
Intern. Nickel
38
38%'
Kennecott
63%
62%
Republic Steel
433%
43
U.S. Steel
34%
34%
North American Cy.
72%
Midcontinental
57
57%
Tide Water
19%
Ook Uw ingewanden:
moeten op tijd ^gewassen" worden. 1
Neem eens per week één of twee]
Ziet U eek wel eens eo scheel
van de hoofdpijn? Neem dan
Aspirin (alleen echt met het
BAYERkruis).
