PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Djakarta zoekt naar vreedzame
oplossing in Atjeh
Woningpolitiek brengt welvaart
van
Zeeland
m gevaar
f
BILT
TWEE CHINEZEN GEDOOD EN
VIJF GEWOND IN KOREA
CHRISSEMEUJE: NEDERLANDS
OUDSTE INWOONSTER 104 JAAR
196e Jaargang-No. 239
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F van de Velde en F. B
den Boer. Adjunct W de Pagtèr.
Hoofdred.: G. Ballintijn, Pl.-verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f 5,45 p. kw., fr. p. p. f 5,70
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 2 Oct. 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct per
mm. Minimum p. advertentie f 3.-,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
•neer 20 cent „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C- Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160):Middelburg, Markt 51,
telef. 3341; Goes, Lange Vorststraat 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg. Finlandstraat 2, telef- 16; Terneuzen. Brouwerljstr. 2; Zieritoee. N Bogerdstr C 160. celef 26.
Masjumi niet betrokken bij de
ongeregeldheden
De Indonesische regering zou andere dan militaire stappen overwegen
om de kwestie-Atjeh op te lossen. Dit was op te maken uit de woorden van
de tweede vice-premier, Zainul Arifin, die zeide, dat alle suggesties en
voorstellen van welke kant ook, zullen worden overwogen. Zainul Arifin
noemde de toestand in Atjeh in het algemeen goed. Hij kon niet verklaren,
welke directe oorzaken er waren voor de ongeregeldheden.
De voorzitter van de Masjumi, Mo
hammed Natsir, he,eft medegedeeld,
dat de Masjumi als oppositiepartij bij
het zoeken naar een oplossing van de
kwestie-Atjeh haar steun aan de re
gering zal blijven beperken tot het
geven van aanbevelingen en adviezen.
Kasman Singodimedjo, lid van het
hoofdbestuur, sprak de beschuldigin
gen, als zou de Masjumi betrokken
zijn bij de gebeurtenissen in Atjeh,
categorisch tegen.
Het dagblad „Keng Po" schrijft
o.a: „Wie van de toestand en de ont
wikkelingen in Atjeh en de aard van
het volk op de hoogte is, kan zich uit
de namen van de regenten een beeld
vormen van de ernst der toestand,
aangezien al de regenten aldaar aan
de revolutie hebben deelgenomen te
gen Japan en Nederland en een grote
invloed hebben op het volk".
Indien de opstand inderdaad door
de P.U.S.A. (Persatuan Ulama Selu-
ruh Atjeh, een Islamietische vereni
ging voor geheel Atjeh) geleid wordt,
kan men zich een idee vormen van de
invloed, die zij heeft. De Pusa wenste
indertijd de feodale groep Huluba-
langs (landschapshoofden) uit te roei
en. Men had reeds wapens van de Ja
panners ontvangen voor de actie in
het belang van hun politiek. De leden
van de feodale groep traden ogenblik
kelijk tot het leger toe, en vormden
derhalve een groep, die de regering
trouw was. In de sociale revolutie, die
toen ontstond bleek hun invloed niet
voldoende te zijn en werden zij weg
gevaagd.
Toen de nazaten van de feodale
groep, die nog in leven waren hun
eigendommen terugvroegen, bleek,
dat er van deze eigendommen niets
was overgebleven, terwijl velen van
hun echtgenoten uitgehuwelijkt wa
ren, wat in Atjeh als een grote bele
diging wordt opgevat. In verband met
deze gebeurtenissen, werd een deel
van het volk ontrouw aan de Pusa en
voegde zich bij de feodale groep.
Liefdadigheid voor de blinden
uitgebuit.
Drie bestuursleden, twee vertegen
woordigers, vijf collectanten en acht
venters, zijn „werkzaam" voor12
blinden.
Colporteurs die 40 provisie op
streken van de door hen ingezamel
de gelden en die weeklonen ontvingen
van 200380, terwijl de blinden
zelf met een tientje per week wer
den afgescheept.
Voor de rechter stond de 63-jarige
J. L. uit Enschede, secretaris van de
Zwolse stichting „Hulp aan Blinden"
omdat hij op 23 Januari van dit
jaar in de Friese gemeente Hasker-
"land zonder toestemming van B. en
W. zou hebben gecollecteerd.
Een simpele zaak, welke reeds
door de kantonrechter met twee da
gen was bestraft en waarvoor de
officier van Justitie bij de Leeuwar
der 'rechtbank nu een week eiste.
Goedgelovige lieden werd een to
taal bedrag van 36.000 uit de zak
geklopt.
Voor administratieve kosten werd
terstond 17.000 van dit bedrag af
getrokken. De colporteurs mochten
40 in hun eigen zak steken. Voor
de blinden bleef in die periode
slechts 10 gulden per week over.
Lt. Gaud Beurèub, van wie gezegd
wordt, dat hy de leider is van de op
stand, is lid van het parlement en
heeft ook de rang van gouverneur.
Gedurende de revolutie heeft hij zich
zeer verdienstelijk gemaakt.
Van uit Atjeh werd aangedrongen
op de verlenging van autonomie met
de status van provincie. Het uitblij
ven van antwoord hierop verwekte
teleurstelling, waarna geëist werd om
de status van bijzonder gebied toe te
kennen. Thans zit de regering in
moeilijkheden.
Er reed Vrijdag een Jeesttrein van
Amsterdam C.S. naar Rotterdam C.S.
via Gouda, waarmee deze lijn officieel
werd ingewijd. Tevens boden de N.S.
in het Maasstation te Rotterdam een
lunch aan, ter gelegenheid van de
sluiting van dat station. De presi-
dent-directeur van de Nederlandse
Spoorwnen, de lieer F. Q. den Hol-
Teunghoe Daoed Beuroeh, de leider
van de ernstige opstand in Atjeh.
Moord en zelfmoord in Doorn
Toen enkele inwoners van Doorn
Donderdagavond een bezoek wilden
brengen aan het echtpaar L., zjjn zfj
tot een vreselijke ontdekking geko
men. Door de ramen van de woning
zagen zij mevr. G. L.Van B. in een
bloedplas op de divan liggen.
De onmiddellijk gewaarschuwde po
litie verschafte zich toegang tot de
afgesloten woning en vond behalve
het ontzielde lichaam van de vrouw,
ook de 36-jarige bosarbeider-jachtop-
ziener G. L. clood in de woning. Zij
neemt aan, dat de man zijn wouw
met een jachtgeweer heeft neerge
schoten en daarna de hand aan zich
zelf heeft geslagen. Het drama moet
des middags zijn geschied, doch de
medebewoners van het huis hebben
er niets van bemerkt. Het echtpaar
had geen kinderen. Over de motie
ven van de man tast men in het duis-
Nijmeegse garage geheel
uitgebrand.
Een surveillerende agent van poli
tie ontdekte gistermorgen brand in
de gTote garage van de N.V. Van de
Bosch en Jansen aan de Kronenbur
gersingel nabfj het station Nijmegen.
Ondanks krachtig ingrijpen van de
brandweer is de garage, waarin onge
veer 50 auto's van particulieren wa
ren gestald, geheel uitgebrand.
Slechts enkele auto's konden tijdig in
veiligheid worden gebracht. Tijdens
de brand heeft zich nog een ontplof-
\ing voorgedaan. De schade wordt op
ongeveer een half millioen gulden ge
raamd.
Over de oorzaak is nog niets be
kend; men denkt aan kortsluiting.
De schade aan het gebouw, het ge
reedschap en de inboedel wordt door
verzekering gedekt.
Nieuwe arrestaties
in Teheran.
Donderdagavond en Vrijdagochtend
zijn in Teheran ongeveer 50 leden van
de Toedehpaa-tij gearresteerd. Onge
veer honderd andere leden van deze
partij zijn Donderdag- naar Koerra-
mabad in Koezisten gedeporteerd.
Indische troepen weer in actie.
De Indische bewakingstroepen heb
ben Vrydag" twee Chinezen gedood en
vyf gewond, bij het optreden tegen
een nieuwe demonstratie van de
krijgsgevangenen in het „Indische
dorp."
Donderdag werd een gevangene
gedood en een aantal gewond, toen
de bewakingstroepen het vuur' op
demonstrerende Noordelijke krijgs
gevangenen opende.
Een woordvoerder van het opper
bevel van de V.N. betoogde Vrijdag-
ur.il, ut, lir.v.l x'xxx/i— JVUIL liet VUU1 „uuacia „uuigv:
landerbegon zelf met de afbraak voor Nederland zal worden
van het Maasstation. schaft.
Leidse bedelaar
bezat duizenden
Emmers vol muntgeld en stapels
bankbiljetten heeft de gemeentelijke
reinigingsdienst te Leiden gevonden
in de krotwoning van de 74-jarige be
delaar Flaudrijn, melt „De Tel.".
Het bedrag loopt in de tienduizen
den.
Flaudrijn is een bekende figuur in
Leiden, die zijn leven lang niet anders
heeft gedaan dan langs de huizen
gaan om een aalmoes te vragen.
F. bewoonde reeds jaren een vieze,
oude krotwoning in de Sliksteeg. Er
waren al enige klachten bij de G.G.D.
binnengekomen over de toestand,
waarin de bedelaar leefde. Geen stoel
of tafel was er in huis, verlichting,
waterleiding of verwarming evenmin.
Het enige huisraad bestond uit een
wankel bed met een hoop stinkende
vodden.
Ten slotte heeft de G.G.D. ingegre
pen. Men wist de oude man in een te
huis te plaatsen en verzocht de Gem.
Reinigingsdienst de onbeschrijfelijke
chaos in het krot op te ruimen.
Tot hun grote verbazing ontdekten
ze daar emmers en oude teilen boor
devol koperen, zinken en zilveren
munten. Tussen de rommel en oiit alle
hoeken en gaten haalde men stapels
bankpapier te voorschijn. Toen zij het
be(ï van de oude man overhoop haal
den, bleek het, dat de man letterlijk
op een kapitaal had geslapen. Duizen
den guldens aan bankpapier werden
uit de lompen van het bed geschud.
Geen reisbeperkingen meer
voor West-Duitsland
De West-Duitse Bondsregering
heeft besloten met ingang van heden
de nog bestaande restrictie op de re
geling voor het passeren van de Duit
se grens op te heffen. Hierdoor kan
thans iedereen zonder enige beper
kende termijn op een geldig pas
poort en zonder visum naar West-
Duitsland reizen en daar verblijven.
Te verwachten is dat ook binnen
kort het voor Duitsers nodige visum
x,— afge.
morgen, dat het opperbevel geloof
de, dat er Donderdag minstens twee
maal zoveel krijgsgevangenen zijn
gedood en gewond, dan door de Indi
sche autoriteiten is opgegeven.
Volgens de woordvoerder waren er
..minstens" twee personen gedood en
i0 gewond.
Een woordvoerder van de Zuid-Ko-
reaanse regering noemde Vrijdag het
gebruik van wapenen tegen krijgs
gevangenen in het „Indische dorp"
een „opvallende schending" van de
bestandsovereenkomst. Hij meende,
dat „wat de Indiërs een rel noemen
klaarblijkelijk een spontane anti
communistische demonstratie was.
De Indiërs hebben van geweld ge
bruik gemaakt om een vrije uiting
van de wil door anti-communisti
sche Koreanen te onderdrukken",
aldus de woordvoerder.
Vrydagm,orgen om 11 uur is de K.L.
M. Liftmaster DC—6A „Dr. Ir. M.
H. Da,mme", die deelneemt aan de
Christchurchruce van Schiphol naar
Londen vertrokken, waar de machine
op London Airport zal worden over
gedragen aan de „Royal Aero Club",
die hét toestel zal wegen, de handicap
zal vaststellen en tenslotte zal verze
gelen. Voor het vertrek van Schiphol
Steun voor Adenauer.
Waldemar Kraft, de fractieleider
van het vluchtelingenblok in de nieu
we Bondsdag, heeft meegedeeld, dat
zijn fractie een eventueel voorstel tot
wijziging van de grondwet om het E.V
G.-verdrag geratificeerd te krijgen, zal
steunen, ook al zou zijn partij geen
deel van de nieuwe regering gaan uit
maken.
Adenauer is hierdoor van een meer
derheid van twee derden, benodigd
voor een grondwetswijziging, verze
kerd.
Droog en rustig Octoberweer.
(Van onze weerkundige
medewerker)
October is begonnen met een
krachtig hogedrukgebied,
waarvan het centrum nu lang
zaam over de Alpen naar de
Balkan trekt. De sterkere Zuid
westelijke luchtstroming heeft
de laatste dagen veel warme en
vochtige lucht aangevoerd. Des
nachts ontstaat op vele plaat
sen mist, die in de loop van de
ochtend optrekt. Vandaag
wordt met meer Oostelijke win
den drogere lucht aangevoerd.
Bij zonnig weer is in de middag
een temperatuur van 17 tot 21
graden C. mogelijk.
Over Engeland beweegt een
zwak front naar het Oosten,
dat morgen tijdelijk bewolking
en mogelijk zelfs wat lichte re
gen of motregen kan brengen.
Zodra dit front is gepasseerd,
wordt koelere lucht aange
voerd, maar dan komen ook
weer flinke opklaringen voor.
Het zal na morgen enige gra
den koeler kunnen worden,
maar de regenval zal de eerste
dagen nog van weinig of geen
betekenis zijn.
Nog in blakende gezondheid.
In blakende gezondheid, een wit
mutsje op, een bonte Zondagse schort
voor en op helderwitte klompjes
heeft Nederlands oudste inwoonster,
de weduwe Chrisse KarnebeekBats
in de Holterhoek (gemeente Eiber
gen) gisteren haar 104e verjaardag
gevierd. De dag was druk voor haar
en haar familie, doch zij trok zich
van alles niets aan en ging rustig
haar gang.
De pastoor van Eibergen droeg
ten huize van de jarige een Heilige
Mis op. Er waren circa vierhonderd
bezoekers. Bij de ontelbare schrifte
lijke gelukwensen bevonden zich
brieven van de Koningin en van de
aartsbisschop van Utrecht.
Des avonds bracht de muziek
vereniging „Euphonia" van Eibergen
„Chrissemeuje" een serenade. Daar
na ging de jarige vlug onder de wol,
want klokslag negen is het bedtijd,
al jaren lang.
Chrissemeuje, zoals ze in wijde
omtrek genoemd wordt, is nog bij
zonder kras en helder van geest. Ze
werkt nog dagelijks ijverig mee in
de huishouding van de familie Mij
polder, bij wie ze in huis is in deze
afgelegen hoek van het land, vlak
aan de Duitse grens. Ze schilt elke
dag de aardappels en af en toe, bh
mooi weer, wandelt ze nog over het
erf om te kijken hoe het er uitziet.
Ze is tweemaal getrouwd geweest
maar heeft zelf geen kinderen.
Malan krijgt zijn zin.
Dr. Malan vroeg het Zuid-Afrikaan
se parlement toestemming voor het in
dienen van zijn vijfde wetsontwerp in
twee en een half jaar, voor het over
brengen van de gekleurde kiezers
naar een afzonderlijke kieslijst. Het
wetsontwerp dient ter bekrachtiging
en aanvulling van de Kieswet van
1951, die door het Zuid-Afrikaanse
Hof van Beroep werd verworpen.
De gezamenlijke vergadering van
het parlement heeft met 117 tegen 57
stemmen haar goedkeuring gehecht
aan het plan van Malan.
ZEEUWSE GEMEENTEBESTUURDERS MENEN:
Scherpe critiek op woningverdeling
tijdens congres te Middelburg
De Zeeuwse gemeentebestuurders zijn in hoge mate ontstemd over de
toewijzing aan Zeeland van het bouwvolume door minister Witte voor
de komende drie jaren. Deze toewijzing 1500 woningen wordt ten
enenmale onvoldoende geacht en wordt als een achterstelling bij andere
provincies gevoeld. De welvaartsontwikkeling van Zeeland komt er door
in het gedrang en de vergadering achtte het zeer de vraag, of de rege
ring de consequenties van deze woningpolitiek voor Zeeland wel vol
doende onder de ogen heeft gezien.
Dit kwam tot uiting tijdens een „demonstratie-congres", dat de af
deling Zeeland van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten Vrijdag
middag in de Concert- en Gehoorzaal te Middelburg belegde. Er werd
een motie aangenomen, waarin enkele wensen en verlangens nader wer
den geformuleerd. De motie zal ter kennis worden gebracht van de mi
nister, terwyl zij ook aan het provinciaal bestuur zal worden voorge
legd.
Vastgesteld werd in de motie, dat
het bouwvolume onvoldoende is om
in de direct bestaande behoefte te
voorzien, om nog niet te spreken van
de achterstand op het terrein van
de woningbouw in Zeeland. Voorts
werd geconcludeerd, dat de herhouw
ingevolge de wet op de materiële
oorlogsschaden te traag verloopt,
waarna tenslotte werd aangedron
gen op een groter bouwvolume en
op een groter contingent voor her-
bouwgevallen buiten de normale toe
wijzing om, zoals thans ook geschiedt
voor de rampgebieden.
Er bestond voor deze bijeenkomst
frote belangstelling va nde zijde der
eeuwse gemeentebestuurders, ter
wijl ook verscheidene leden van Ge
deputeerde Staten aanwezig waren.
De hoofdingenieur-directeur van de
directie van de wederopbouw en
volkshuisvesting, de heer RL D. A.
Glerum, vertegenwoordigde minister
Witte
De voorzitter van de afdeling Zee
land van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, wees er in zijn openingswoord
op, dat voor het eerst in het 25-ja-
rig bestaan der afdeling een derge
lijke bijeenkomst wordt belegd. Deze
vergadering is echter geen protest-
meeting, maar is belegd om uiting
te geven aan de benauwenis, die in
Zeeland is ontstaan na het bekend
worden van de toewijzing van het
bouwvolume. Van de 500 woningen,
die per jaar gebouwd mogen, moeten
215 worden bestemd voor vervanging
van bestaande woningen, terwijl 300
zijn bestemd voor herbouw van oor
logsschadegevallen. Dat betekent,
dat voor deze twee zaken alleen al
een tekort van 15 woningen bestaat,
aldus mr. Mes. Spreker meende, dat
de dalende bevolkingsaanwas in Zee
land mede te verklaren is door het
ontbreken van de gelegenheid om
mensen onderdak te brengen.
De burgemeester van Aardenburg,
de heer J. M. A. C. van Dongen, be
handelde daarna de positie van de
kleine gemeenten. Volgens het rap
port, dat aan de verdeling van het
volume ten grondslag ligt, zouden de
landgemeenten een overschot heb
ben aan woningen en zou Zeeland
practisch geen woningtekort hebben.
Spreker achtte de toewijzing volko
men onaanvaardbaar voor de land-
femeenten: zij kunnen 1, hoogstens
woningen per jaar bouwen, waar
door deze veel te duur worden, het
geen ten koste van de kwaliteit der
woningen gaat, terwijl ook de grond
exploitatie bijzonder duur wordt.
Voorts is er geen kans op industrie
vestiging.
(vervolg op pag. 2)
Toen men Woensdag kwam om een
foto van haar te maken voor de
krant en haar vroeg of ze niet even
een witte muts op wilde zetten (ze
pleegt een zwarte muts te dragen)
zei ze laconiek: „At ze mie zo neet
zeen wilt mot ze moar veurbiej kie
ken."
Chrissemeuje heeft een zeer ar
beidzaam leven achter zich. Toen ze
95 was wilde ze nog persé mee naar
het land om te helpen met rogge
binden.
KORTE PREDIKATIE
HOE ZIET U DE BIJBEL?
„Uw Woord is een lamp voor
mijn voet en een licht op mijn
pad." (Ps. 119 105
Al lijkt het of de psalmist hier in
deze tekst tweemaal hetzelfde zegt,
toch is er wel degelijk verschilLoop
maar eens in het stikdonker op een
weg, die je niet kent en waar je zak-
lantarn alleen je moet waarschuwen
als er zich obstakels en oneffenheden
voordoen, waarvoor je moet oppassen.
Of fiets eens door de nacht, zonder
het licht van maan en sterren, en laat
dan je lantaarn met haar kleine plek
liclit in de grote onbekende ruimte
je maar vertellen waar de weg is en
ivaar het water. Dan weet je wat het
zeggen wil: „een lamp voor mijn voet."
Welnu, dit is Gods Woord voor ons
op de donkere weg door het leven,
een lamp, die ons het pad doet zien,
dat icij gaan moeten en de gevaren van
de weg, waarvóór wij ons hoeden moe
ten.
Maar tegelijk is het ook nog iets
anders. Hoe blij zijn wij op onze weg
door het donker, als we een licht zien.
Dat licht zegt ons immershier wo
nen mensen, hier ben je niet alleen.
Misschien is het een raam, dat verlicht
is, of een straatlantaarn. Of mogelijk
het licht van ons eigen huis, dat 07is
aajiwijst waar we thuis zijn. Dat is:
„een licht op ons pad". De psalmist
zegt, dat ook dat Gods Woord hem op
zijn levensweg is geweest, een ver
troosting, die moed gaf, 'als het hem
zei: je bent niet alleen! Het was hem
hèt lichtpunt, dat hem dagelijks het
Vaderhuis tegemoet scheen en hem
liet weten: hier ben je thuis.' En zo
zingt hij in zijn honderd-zesenzeven
tig verzen de lof van Gods wet, die hem
een lamp en een licht" is geweest.
Wonderlijkdie twee dingen in één!
Dit éne Woord is als een lamp, die
voor struikelen behoedt, en tegelijk
als een lichtend venster, dat leidt en
lokt.
En nu «egt de psalmist dat nog al
leen maar van de wet. In de Bijbel
staat naast het Oude Testament ook
het Nieuwe, het Evangelie. En het
Evangelie is de boodschap van Gods
liefde, in Jezus Christus ons geopen
baard en geschonken, is niet alleen
een lichtend venster, maar nog veel
meer: een open deur in de nacht,
waaruit het licht ons nodigend te
gemoet straalt. Komt tot Mij," zegt
Jezus, gij die vermoeid en belast egt,
en Ik zal u rust geven".
„Uw Woord is een lamp voor mijn
voet en een licht op mijn pad" ziet
ook u, zo uto Bijbel?
Oudelande. W. L. HEYMANS.
DE
VERWACHT:
ZACHT EN NEVELIG.
Geldig tot Zaterdagavond:
In de ochtend hier en daar nog
mist of laaghangende bewolking,
overigens droog weer met opklarin
gen. Zwakke tot matige wind, in
hoofdzaak tussen Zuid en Oost. Aan
houdend zacht nevelig weer.
ZON EN MAAN.
4 October
Zon op: 6.45 onder 18.11
Maan op: 2.55 onder 16-46
5 October
Zon op: 6.47
Maan op: 4-04
onder 18.09
onder 16.58
