PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Spanje werd bondgenoot in de
verdediging van het Westen
Noodwoningen op
voor de winter
Schouwen
gereed
BILT
ENGELAND EN EGYPTE ZIJN
HET VRIJWEL EENS
Vandaag
TWISTEN IN PAMM0ENDJ0N
DUREN NOG VOORT
FANTASTISCHE EPISODE IN
DE OOST-WEST-HANDEL
196e Jaargang-No. 228
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer Adjunct W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn, Pl.-verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f 5,45 p. kw„ fr. p. p. f 5,70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 28 Sept. '53
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per
mm. Minimum p. advertentie f 3.-.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties «max. regels)
van 1—5 regels t 1.— Iedere regel
meer 20 cent „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Giro nr 359300 P.Z.C.. Middelburg
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160):Middelburg. Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63. telef. 2475 (b.g.g.
Oostburg, Finlandstraat 2. telef. 16; Temeuzen. Brouwerijstr 2: Zierikzee. N. Bogerdstr C 160. telef. 26
DOLLARS VOOR FRANCO
Verdragen te Madrid ondertekend
De Verenigde Staten en Spanje hebben Zaterdag een defensie-overëen-
komst met een looptijd van 20 jaar getekend, waarby Amerika het recht
krijgt marine, en luchtbases op Spaanse bodem te bomven en te gebrui
ken en Spanje militaire uitrusting van Amerika krygt.
Er zyn nog twee andere overeenkomsten gesloten, één voor economische
hulp en de andere voor wederzydse defensiehulp.
Spanje krijgt gedurende het jaar eindigend 30 Juni a.s. hulp tot een
totaal Ixedrag van 226 millioen dollar op grond van het progam tot weder
zydse beveiliging.
Door deze overeenkomst heeft Fran-
co-Spanje een deelgenootschap met de
V.S. gesloten voor de verdediging van
het Westen tegen het gevaar van een
Russische aanval.
Het voornaamste doel van Amerika
is de mo'dernisering van het leger en
de marine van Spanje. Het Spaanse
leger telt thans naar schatting 30 di
visies.
De kosten van de door Amerika in
Spanje te bouwen bases zijn niet in
het bedrag inbegrepen.
Te Washington werd het verdrag
een nieuwe schakel in de „stalen ke
ten" die het Westen tegen agressie
beschermt, genoemd. Het verdrag is
geen Amerikaanse stap om de weg te
bereiden voor toetreding van Spanje
tot de Navo of de Verenigde Naties.
Naar verluidt zal een luchtbasis in
het gebied van Sevilla en een ander in
Catalontë worden aangelegd. Cartage
na werd genoemd als vlootbasis. De
V.S. overwegen op elke luchtbasis in
Niet Beria maar Eisler zou in
Spanje vertoeven.
Het Amerikaanse blad „New York
Post" schrijft in zijn editie van Zater
dag, dat de geheimzinnige communis
tische vluchteling in Spanje niet Beria,
maar Gerhard Eisler is.
Eisler is indertijd uit de Verenigde
Staten uitgeweken en werd minister
van propaganda- in Oost-Duitsland.
Verscheidene maanden geleden viel
Eisler in ongenade aldus het blad.
Ei-Ier zou zeer veel op Beria lijken.
Een nieuwe Franse
blauwbaard?
De politie heeft Zaterdag in het
Zuid Franse stadje Draguignan me
degedeeld, dat de 57-jarige fabrieks
arbeider Becker, die er van wordt
verdacht een zevental vrouwen te
hebben vermoord, misschien heeft ge-
correspondeerd met vrouwen in Duits
land, Groot-Brittannië, Nederland en
Portugal. Hij had aan een postzegel
verzamelaar postzegels van deze
landen gegeven, aldus de politie.
Becker wordt formeel beschuldigd
van moord op Alma Varney, die op
een huwelijksadvertentie van Becker
zou hebben gereageerd. Becker plaats
te huwelijksadvertenties in vele Fran
se, Saarlandse en Duitse bladen, al
dus de politie.
De politie heeft ruim 130 antwoor
den op deze advertenties gevonden.
Becker zeide Zaterdag:„Ik heb
nooit iemand gedood. Ik weet niet,
wat er met Alma Varney gebeurd kan
zijn".
Koningin uitgenodigd
naar Suriname.
Koningin Juliana heeft Zaterdag
middag in het Kon. Instituut voor de
Tropen te Amsterdam de tentoon
stelling' „Suriname hoe het leeft en
werkt'7 geopend. De minister van
Overzeese Rijksdelen, prof. mi'. W.
J. A. Kernkamp aanvaardde namens
de regering de schenking van het
tentoonstellingsmateriaal, door Suri
name aan Nederland aangeboden.
„Ik hoop dat Uwe Majesteit de
tentoonstelling onvolledig zal vinden
en dat dit een stimulans voor u zal
zijn, Suriname te bezoeken", aldus
mr. Klaasesz.
Met een meer algemeen verbreide
kennis over Suriname zal ook de
liefde voor dat land toenemen. Het
is nu nog zo, aldus mr. Klaasesz,
dat ik een brief kan ontvangen, ge
adresseerd „aan de consul-generaal
der Nederlanden te Willemstad op
Suriname." Zelfs de Nederlandse
ambtenaren, zo besloot de gouver
neur, kunnen met dichterlijke vrij
heid waarvan zij anders zo zelden
blijk geven namen en gebieden in en
rondom Suriname met elkaar ver
warren.
In de Noordelijke vleugel van het
gebouw heeft de Koningin de ope
ning der tentoonstelling verricht
door het losknopen van twee lianen,
die de toegang versperden. Onder de
tonen van Surinaamse muziek werd
de Koningin daarna in de tentoon
stellingsruimte rondgeleid.
Zoon van Stalin in een
Siberisch strafkamp.
Volgens het weekblad „Time" zou
ook Basil Stalin, zoon van Stalin, en
luitenant-generaal van de i'ode lucht
macht, tot degenen behoren, die uit 't
openbare leven zyn verdwenen. Vol
gens een Westers diplomaat te Mos
kou, heeft de zuster van Basil Stalin
bericht ontvangen, dat hij de militaire
tucht had geschonden en naar een Si
berisch strafkamp was gezonden.
Spanje een eenheid bommenwerpers
van dertig vliegtuigen te stationeren.
Er zijn geen geheime clausules over
het aantal of de plaats van de bases.
Het Russisch persbureau Tass heeft
het verdrag „een openlijk militair
bondgenootschap" genoemd.
Het blad voor de Sovjet-Russische
strijdkrachten, de „Rode Ster", noem
de het verdrag een ernstige slag voor
de belangen van Engeland en Frank
rijk. „Het is een zuiver militaire,
agressieve overeenkomst", aldus het
blad, die een schakel vormt in de reeks
maatregelen, die door de regerende
kringen van de Verenigde Staten zijn
genomen, ter voorbereiding van een
nieuwe wereldoorlog."
Treinbotsing in België eist
3 doden en 106 gewonden.
Op het station van Jemeppe-sur-
Sambre, in België, is Zaterdagochtend
de sneltrein LuikDoornik ingereden
op de stoptrein NamenCharleroi. Er
werden drie personen gedood, negen
werden ernstig en 97 licht gewond.
De trein Namen—Charleroi stond te
Jemeppe-sur-Sambre stil, omdat we
gens een breuk in een verbindings
kabel een wagon moest worden afge
haakt. Enkele ogenblikken later botste
de sneltrein LuikDoornik op de stil
staande stoptrein.
Twaalf doden door het
bezwijken van liftvloer.
130 meter diep in mijn gevallen
In de kolenmijn .Charbonnage de
1' Esperance", nabij Quaregnon in (Ie
Belgische provincie Henegouwen, zijn
Zaterdagavond twaalf mijnwerkers om
het leven gekomen en twee gewond,
doordat de vloer van de lift het begaf.
De mijnwerkers maakten een val
van 130 meter, op het ogenblik, dat
zij na afloop van hun werk naar bo
ven werden gebracht. Drie Belgen, een
Pool, een Fransman en zeven Italianen
vonden de dood.
0 Boven de Rio Magdalena zijn in Co
lumbia Zaterdag twee vliegtuigen met
elkaar in botsing gekomen. De vier in
zittenden van een van de toestellen, twee
Amerikaanse piloten en twee Columbi-
aanse ingenieurs, kwamen om het leven.
Zij was niet bijgelovig.
Bijgelovige mensen lopen
niet onder een ladder door.
Een Haagse dame, de 37-jarige
mevrouw E. S.B., wonende
aan de Loosduinse weg, wilde
wel eens tonen, dat zij in ieder
geval niet tot voornoemde ca
tegorie gerekend mocht wor
den. Zij liep onder een ladder
door, waarop een loodgieter
aan het werk was. Op hetzelf
de ogenblik viel er een drup-
pel soldeersel naar beneden,
die op haar linkerooglid te
recht kwam.
De Haagse moest naar het
ooglijdersgesticht worden ge
bracht, maar haar toestand is
gelukkig niet ernstig.
VAA'VN^^AAAAAAAAAAAAAAAA/
DE SUEZ-KANAAL KWESTIE
Brits garnizoen
trekt zich terug.
Turkyé's positie in de plannen voor
verdediging van het Midden-Oosten,
was de voornaamste kwestie, die vo
rige week tijdens de informele be
sprekingen over de toekomst van het
Suez-kanaal-zöne werd behandeld, al
dus verklaren diplomatieke kringen
te Londen.
Over de andere beginselen van een
regeling zou vrijwel overeenstemming
zijn bereikt. Deze zijn: le het Britse
garnizoen van 80.000 man, dat in de
zóne gelegerd is, zou zich kort na on
dertekening van een overeenkomst" be-
Nieuwe directeur
aan Jaarbeurs.
In de vacature van directeur van
le Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs
mtstaan door de benoeming van mr.
7. Milius tot gedelegeerd lid van de
Raad van Beheer van deze instelling,
is met ingang van 1 Jan. a.s. benoemd
mr. H. A. R. Schuit, secretaris van de
directie van Rijraenam N.V. te Den
Haag.
Na een rechtsstudie te Leiden was
de heer Schuit enige jaren werkzaam
als directie-secretaris van de Philips
verkoopafdeling voor Nederland.
Daarna vervulde hij een leidende
functie in een aantal middelgrote Ne
derlandse ondernemingen, waarbij
vooral hun exportbelangen zijn aan
dacht hadden. In deze jaren heeft hij
een bezoek gebracht aan tal van
Europese landen.
Mr. Schuit is gehuwd en is 45 jaar
oud.
ginnen terug te trekken, waarbij men
zou hopen, dat deze operatie in acht
tien maanden voltooid zou kunnen
zijn.
2e. Een aantal Britse technici zóu
achterblijven voor het onderhoud van
de installaties en opleiding van Egyp-
tenaren. Men weet niet, hoe lang deze
technici in Egypte zouden blijven-
3. Westelijke troepen zouden naar de
Kanaal-zóne terugkeren, indien Egyp
te of zijn Arabische bondgenoten door
een Sowjet-aanval zouden worden be
dreigd. Overeenstemming hierover is
niet volledig, daar Engeland de Ka
naalzone als onmisbaar beschouwt
voor de verdediging van het gehele
Midden-Oosten, met inbegrip van Tur
kije en Perzië, en het recht wenst de
basis te gebruiken, indien een van de
ze landen aangevallen zou worden.
Volgens door Agence France Presse
aangehaalde welingelichte kringen te
Cairo zijn echter de afgelopen week
zulke vorderingen gemaakt, dat een
accoord in bet verschiet ligt.
viert Prins Felix van
Luxemburg zyn 60e verjaar
dag;
is het 150 jaar geleden,
dat de bekende France roman
schrijver, novellist en drama-
turg, Prosper Mérimée, te Pa-
vijs overleed.
Nederlander betrokken
bij moord op Majorca?
Een te Palma op het Spaanse ei
land Majorca met haar vader wo
nende Amerikaanse vrouw, mevrouw
Baxter, is Vrijdagavond onder ver
dachte omstandigheden gestorven.
De arts, die mevrouw Baxter on
derzocht. constateerde vergiftigings
verschijnselen en gelaste Hj'-s^hnu-
wing.
De politie heeft een Nederlander
gearresteerd, die er van wordt ver
dacht de Amerikaanse vergiftigd te
hebben.
EEN VERENIGD KOREA
Nog geen uitvragen
van gevangenen.
Andrei Wysjinsky, de Sowjet-afge
vaardigde bij de Verenigde Naties,
heeft Zaterdag in een vraaggesprek
met de „New York Times" verklaard,
dat de houding van de Sowjet-ünie
tegenover een verenigd Korea
waarvan de neutraliteit gewaarborgd
7.0U worden door internationale ga
ranties zou afhangen van „concrete
voorstellen".
De Britse Lieutenant Commander
Mike Lithgow die Ivier boven in z'n
blauwe Supermarine „Stuift" stapt
heeft boven de Lybische woestijn met
succes een aanval gedaan op het we
reldsnelheidsrecord, dat tot nog toe op
naam stond van Neville Duke. De offi
ciële tijd van Lithgow is 1.183 km/u
dit moet echter nog officieel beves
tigd worden.
Hij vroeg, wie de garanties zou ge
ven en in welke vorm. Intussen werd
te Panmoendjon tussen de V.N.-onder-
handelaars en de communisten geen
overeenstemming bereikt over het
„geven van uitleg" aan gevangenen,
die niet willen repatriëren. Men is
daarom Zaterdag niet met het geven
van uitleg begonnen en heeft de hele
affaire vijf dagen uitgesteld. De com
munisten wilden de gevangenen éér
voor één ondervragen. De geallieerden
willen groepen van 25 of meer gevan
genen laten ondervragen.
Zondagmorgen zijn 65 Chinese ge
vangenen door de Indiase bewakings
troepen aan de Noordelijken overge
dragen. Zij waren uit zich zelf gepor
teerd geraakt voor terugkeer naar
Noord Korea.
Zondagmiddag heeft een éénmotorig
lesvliegtuig, bestuurd door de havenmees
ter van het vliegveld Eelde, de heer P.
Vogelzang ,een noodlanding gemaakt op
een bouwland onder de gemeente Ha-
velte. De landing werd perfect uitgevoerd,
zodat het vliegtuig iiiet werd beschadigd.
De heer Vogelzang én een passagier lie
pen geen letsel op.
Zaterdagmiddag heeft H.M. de Konin-
ging in het Koninklijk Instituut voor
de Tropen te Amsterdam de tentoon
stelling „Suriname hoe het leeft en
werkt" geopend. Een groot aantal
autoriteiten was bij de opening van
deze tentoonstelling, waarvan het
grootste deel van het materiaal aan
het Instituut is overgedragen, aanwe
zig. Tijdens de rondgang onderhield
de Koningin zich met enige in Suri
naamse kledij gestoken dames.
Nog geen resultaat
bij loonoverleg
De organisaties van werkgevers en
werknemers, die samenwerken in de
Stichting van den Arbeid, hebben na
de gerezen moeilijkheden inzake_ de
besprekingen over de op 1 Januari te
nemen loonmaatregelen nader advies
ingewonnen van enkele deskundigen.
Deze commissie van advies zag zich
voor de taak gesteld een oordeel te
geven over de juistheid van de terza
ke opgestelde becijferingen en de re
delijkheid van veronderstellingen,
waarvan daarbij is uitgegaan.
De commissie bestond uit prof. mr.
F. de Vries (voorzitter), prof. mr. P.
Borst en ir. Z Th. Fetter (leden),
terwijl het secretariaat gevoerd werd
door drs. P. Brandes.
Over het advies heeft het bestuur
van de Stichting van den Arbeid op
nieuw vergaderd, waarby partijen
dichter bij elkaar zyn gekomen. Over
eenstemming kon echter niet worden
bereikt.
HAROLD STASSEN OVER:
Toenemend verkeer met
Rood China.
President Eisenhower heeft duide
lijk gemaakt, dat hij de eis van Se
nator McCarthy om de hulp aan
bondgenoten die met communistische
landen handel drijven stop te zetten,
van de hand wyst.
Dit standpunt is bekend gemaakt
in een "fyalf jaarlijks rapport aan het
congres, dat door zijn directeur voor
de hulp aan het buitenland, Harold
Stassen, is opgesteld.
De West Europese landen, aldus
het rapport, hebben krachtige en
dwingende economische reden en om
MINISTER WITTE BEZOCHT ONZE PROVINCIE
Woningtoewijzing aan Zeeland
omvat herbouwcontingent
Nog vóór de winter zullen de houten noodwoningen op Schouwen-Dui-
land gereed komen, terwijl overwogen wordt dit aantal nog met een 40 a
50-tal uit te breiden. De gemeente Zierikzee krijgt in principe de goedkeu
ring om niet 100, doch 131 woningen te bouwen. Wanneer echter later
mocht blijken, dat aan Zierikzee deze extra woningen niet toekomen voor
vervanging van de door de watersnood verwoeste huizen of krotwoningen
dan zullen deze in mindering worden gebracht van het in volgende jaren te
ontvangen normale bouwvolume. Deze toezegging deed de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting, ir. H. Witte, Zaterdag bij zyn bezoek
aan Schouwen en Duiveland.
De minister was vergezeld van zijn
directeur-generaal, dr. ir. Z. Y. van
der Meer, het hoofd van de afdeling
technische controle, ir. H. Broersma
en de hoofdingenieur-directeur van
Wederopbouw en Volkshuisvesting in
Zeeland, de heer M. D. A. Glerum.
Van de zijde van het Prov. bestuur
maakten de Commissaris der Konin
gin, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot
en de leden van Ged. Staten, de heren
mr. A. J. van der Weel en A. Schout
de tocht mede.
Na zyn aankomst te Zierikzee had
de minister des morgens eerst een
bespreking met het gemeentebestuur
aldaar. De burgemeester, jhr. mr. J.
Schuurbeque Boeije bracht verschil
lende kwesties naar voren. Zo wees
hij op de noodzakelijkheid, dat aan
verschillende waterstaatingenieurs
voor geruime tijd huisvesting moet
worden verleend. Minister Witte zag
hiervoor als oplossing een vijftal van
de toegewezen noodwoningen daartoe
te bestemmen. Verder pleitte de bur
gemeester voor ruime toewijzing van
bouwvolume, daar ongeveer 1200 geë-
vacueerden niet kunnen terugkeren
wegens gebrek aan woonruimte. Vele
krotwoningen kunnen ook niet meer
worden betrokken.
De minister was van oordeel, dat
de normale woningbehoefte van Zie
rikzee, zoals voor iedere gemeente
gedekt moet worden uit het aan Zee
land toegewezen normale bouwvolu
me, Men kan deze gemeente niet een-
zijdig bevoordelen. De vervanging van
de door de watersnood verwoeste wo
ningen zag de minister niet als een
probleem. Momenteel zijn er reeds 17
verwoeste woningen en mogelijk wor
den het er 30. Deze worden vervan
gen. Hetzelfde geldt voor door het
water beschadigde krotwoningen,
waarvan het niet meer verantwoord
is, deze op te knappen.
De Prov. directie gaf reeds goed
keuring om 24 krotwoningen te doen
vervangen. Zierikzee zou dus recht
hebben om 54 woningen te bouwen,
doch zij ontving reeds een voorschot
van 100 woningen. Het gemeentebe
stuur wees er op, dat men reeds
grond beschikbaar heeft voor 131 wo
ningen. In principe kon de minister
er daarom mee accoord gaan, dat de
ze worden gebouwd onder bepaalde
voorwaarden. Daarby maakte hij het
voorbehoud, dat waanneer later blijkt,
dat men hierop, gezien de schade,
geen recht heeft, deze woningen wor
den beschouwd, als een voorschot op
de normale toewijzingen in volgende
jaren.
Tempo noodvoorziening.
Vervolgens had minister Witte een
bespreking met het bestuur van de
Stichting „Nieuw Schouwen-Duive-
land". De hier geuite mening dat het
tempo van de noodvoorziening niet
snel genoeg was, kon de minister niet
.(Vervolg op pag, 5.)
althans enigszins hun traditionele
handel met het Oosten voort te zet
ten, temeer daar zij geen strategi
sche goederen verhandelen.
Afgaande op de cyfers van de eer
ste zes maanden van dit jaar schat
Stassen, dat in 1953 voor een waar
de van 375 millioen dollar aan niet-
strategische goederen naar commu
nistisch China - zal worden ver
scheept, hetgeen neerkomt op een
verhooring van bijna 50 procent in
vergelijking met 1952.
Enige landen hebben echter, volgens
Stassen, onbewust een rol gespeeld
„in een van de meest fantastische
episoden van de Oost-West-handel."
Hij deelt mee, dat in 1950, voor het
uitbreken van de vyandelijkheden in
Korea, schepen uit West-Duitsland,
Italië en Nederland met strategische
goederen op weg waren naar het
Chinese vasteland. Tegen de tijd, dat
zij in Japan aankwamen, was de Ko
reaanse oorlog begonnen en de Ame
rikaanse bezettingsautoriteiten in Ja
pan lieten de goederen te Kobe los
sen. Vorig jaar kreeg, aldus het rap
port van Stassen, een Nederlandse
scheepvaartmaatschappij toestem
ming om de goederen naar hun land
van. herkomst terug te brengen. Toen
de landingen te Antwerpen werden
gelost bleek, dat de ladingpapieren
waren uitgeschreven op naam van
een Belgische firma, waarvan be
kend was, dat zy wel eens met de
communisten handel dreef. De goe
deren werden daarop verladen in
Poolse schepen, die ze naar Polen
en vervolgens naar communistisch
China brachten.
Stassen noemt ook andere voor
beelden van pogingen om strategi
sche goederen naar communistisch
China over te brengen. Zo was eens
een kist met „monsters porcelein"
van Osaka naar Hongkong ver
scheept, die by controle machinege
weeronderdelen bleek te bevatten.
DE
VERWACHT:
KOTJDER.
Veranderiijke bewolking met plaat
selijk enkele buien. Matige tijdelijk
wellicht vrij krachtige wind uit wes
telijke richtingen.. Lagere temperatu
ren.
ZON EN MAAN.
29 September
Zon: op 6.37
Maan: op 22.Q0
onder 18.23
onder 14.53
