Australië heeft plaats voor
honderden parelduikers
Op het platteland slechts
agrarische industrie
Priemge
tallen
200 MILLIOEN VOOR DE INDISCHE
OORLOGSSLACHTOFFERS
Na de Bromfiets de Veerfiets
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
FORTUIN OP ZEEBODEM.
Maar ze moeten 36 meter diep
kunnen duiken
(Van een medewerker)
Als de mannen van Kalymnos in staat zijn tot op een diepte van 36 meter
te duiken en in plaats van sponzen parels te zoeken, dan zullen ze in
Australië een goed bestaan kunnen vinden, voor zover ze hun vaderland
in de zonnige Aegeïsche Zee willen ruilen voor de ruwe zee aan de Austra
lische Noordkust. Thans leiden de 15.000 bewoners van het kleine en on
vruchtbare rotseiland Kalymnos in de Dodekanesos een ellendig bestaan
en moeten, om niet te verhongeren, het eiland verlaten, want hun beroep,
de sponsvisserij, kan hen niet meer onderhonden. Vroeger doken de man
nen van Kalymnos voor de Egyptische en Lybische kust naar sponzen en
brachten een goed loon thuis. Doch sinds twee jaar kwijnt hun beroep,
daar Egypte en Libye maatregelen getroffen hebben, waardoor hun -in
komsten* zo gedaald zijn, dat ze niet meer genoeg verdienen voor hun
dagelyks brood.
Een afgezant van de Australische
regering, Eugène Gorman, Grieks
ereconsul in Victoria, bevindt zich
thans te Athene, om met de Griekse
regering te onderhandelen over de
mogelijkheid van emigratie van
sponsduikers van Kalymnos naar
Broome in Noord Australië. Mr. Gor
man zou het liefst meteen een paar
sponzenvissers mee naar Australië
nemen, opdat ze daar de nieuwe le
vensvoorwaarden, waarin men hen
wil verplanten, leren kennen en hun
landgenoten erover kunnen schrijven
en ook om de Australische regering
in staat te stellen te onderzoeken, of
ze wel opgewassen zijn tegen het
zwaardere werk van het pareldui
ken.
Australië bevindt zich namelijk in
een netelige situatie: het heeft de
rijkste pareloesterbanken van de we
reld voor zijn Noordkust liggen en
feen duikers. Voor de oorlog werkte
aar een parelvissersvloot van meer
dan 300 loggers, hoofdzakelijk be
mand met Japanse duikers. Als de
regering de Australische parelvis
serij en de hiervan afhankelijke in
dustrie niet wil laten uitsterven, dan
moet ze óf Japanse duikers een ver
blijfsvergunning geven, waartegen
om veiligheidsredenen ernstige be
zwaren bestaan, daar het dunbevolk
te Noorden van Australië voor Japan
altijd een sterke aantrekkingskracht
heeft gehad, óf men moet gelijkwaar
dige duikers zoeken, Maleise duikers
Prof. ir. P. Ph. Jansen benoemd tot
hoofding.-dir. Rijkswaterstaat
Bjj Kon. Besluit is, te rekenen van
1 Januari 1953, de hoofdingenieur van
de Rijkswaterstaat, prof. ir. P. Ph.
Jansen, benoemd tot hoofdingenieur
directeur van de Rijkswaterstaat.
Bij Kon. Besluit is aan de hoofdin
genieur-directeur van de Rijkswater
staat, prof ir. T. K. van Wisselingh,
met ingang van 1 Sept 1953 in het
openbaar belang voor onbepaalde tijd
verlof verleend.
61(1.
U zult zich herinneren, dat onder
priemgetallen wordt verstaan de ge
tallen die behalve door zichzélf, al
leen maar door 1 deelbaar zijn. In de
wandeling worden ze ook ondeelbare
getallen genoemd, en zij hebben zich
door alle eeuwen heen in de belang
stelling van wiskundigen (en dik
wijls ook vele niet-wiskundigen) mo
gen verheugen.
De belangrijkste vraag teas na
tuurlijk, of er een priem getal bestaat
dat het grootst van allemaal is en
waarboven dus geen enkel ander
priemgetal zou kunnen uitkomen. Be
staat er een dergelijk priemgetal, dan
zou dit tevens betekenen dat het aan
tal priemgetallen beperkt is im
mers, het grootste priemgetal moet
tevens het laatste zijn, omdat er geen
groter bestaat. Maar de bekende
Griekse wiskundige Euclides, die om
streeks 300 v. Chr. in Alcxandrië
woonde en wiens stellingen na 2200
jaar by vele scholieren nog slapeloze
nachten veroorzaken, wist reeds op
elegante en eenvoudige wijze aan te
tonen dat er geen grootste priemgetal
bestaat.
Laten we zo
redeneert hij on
geveer eens uit
gaan van de ver
onderstelling dat
het aantal priem
getallen eindig is,
en dat het groot
ste priem getal P is.
Dan kunnen we
'n vermenigvuldiging maken van alle
bestaande priemgetallen en tellen
daar 1 bij op, dus: (2 X 3 X 5 X 7 X
11... XP) 1. Is dit nieuw gevorm
de getal nu een priemgetal f ,jja, want
na de deling van élk kleiner priem
getal blijft onherroepelijk als rest 1
over."
Maar ook kunt u antwoorden:
.(Neen, het nieuwe 'getal t« géén
priemgetal, want ons uitgangspunt
was, dat P het grootste priemgetal
was, dus kan er niet een nog groter
priemgetal bestaan." Uit deze tegen
strijdigheid volgt, dat we een fout ge
maakt hebben bij ons uitgangspunt,
t.w. de veronderstelling dat het aantal
priemgetallen eindig is. Wanneer die
.veronderstelling onjuist is, moeten we
dus aannemen dat er oneindig veel
priemgetallen zijn en dat er dus géén
grootst priemgetal bestaat.
U ziet dat Euclides zich hier bedient
heeft van een beioijs uit het ongerijm
de. een loapen waarvan wiskundigen
zich veelvuldig bedienenwanneer zvj
iets niets rechtstreeks kunnen bewij
zen.
En als vanzelf belanden we dan by
de vraag die een lezer ons stelde, n.l.
„wat is het grootste getal, waarvan
men weet dat het ondeelbaar is?
U. Pétillon.
komen hiervoor niet in aanmerking,
want ze duiken allerhoogstens 12 tot
14 vadem, d.w.z. 22 a 25 meter diep
en kunnen dus niet op één lijn gesteld
worden met de Japanners,'die 20 va
dem, ca. 36 meter diep duiken. De
mannen van Kalymnos hebben dus
een zware proef te doorstaan.
Het vorig jaar heeft de parelvisse
rij voor Australië grote dollarbedra
gen opgeleverd. Een ton pareloesters
bracht 700 Australische ponden op,
een prijs, die nog nooit betaald was.
En dan vindt men nog zo nu en dan
sprookjesachtig mooie parels, zoals
bijvoorbeeld verleden jaar de „Ster
van het Westen", een parel. die
14.000 pond opbracht.
Na haar vertrek uit Amsterdam be
gaf H.M. de Koningin zich Maandag
naar dr> studio van de Wereldomroep
in Hilversum, alwaar II.M. voor de
microfoon in het Engels en in het
Frans haar rede nitsprak, welke zij
Zaterdagavond in de Koopmansbeurs
te Amsterdam hield voor de jongeren
van Nederland. H.M. de Koningin
spreekt voor de microfoon van de
Wereldomroep haar rede uit.
Jan van Zutphen, de bestrijder van de
tuberculose, hoopt op 7 October a.s.
zijn 90ste verjaardag te vieren. Deze
strijder tegen de tuberculose wenst
slechts één geschenk, en dat is een
recreatieoord op Zonnestraal, het tu-
berculose-sanatorium te Hilversum,
door hem zélf gesticht. Thans heeft
men een werk- en een erecomité op
gericht, met het doel de voor de bouw
van het recreatieoord benodigde
f 250.000 bijeen te brengen. Deze co-
mité's hebbeil enige acties voorbereid,
waarvan de resultaten Jan van Zut
phen op zijn verjaardag tijdens een
omvangrijke huldiging in het Con
cert gebouw te Amsterdam zullen
worden aangeboden. „Ome Jan" stelt
nog steeds levendig belang in het wél
en wee van „zijn" patiënten, die hem
zelf van hun wederwaardigheden op
de hoogte houden.
VOORSTEL AAN REGERING
Voor liuisraadschade,
rehabilitatie enz.
c., een bedrag van 4.5 millioen gul
den voor gepensionneerden, die tenge
volge van de monetaire maatregelen
in Indonesië (Maart 1950) slechts een
Het rapport van de (Neerlandse) fractie ontvingen van de pensioenter-
tommissic achterstallige betalingen mijnen pver de Japanse bezettingstijd;
aan oorlogsslachtoffers uit Indonesië d. vergoeding van een bedrag, groot
is verschenen. j. 18 millioen gulden, dat gedurende de
Zij stelt in dat rapportt aan de Ne- [bezetting werd uitbetaald in Nederland
derlandse regering voor een bedrag
van ruim 200 millioen gulden uit te
trekken voor vergoedingen aan deze
oorlogsslachtoffers.1
Deze vergoedingen zullen bestaan
uit:
a. De voltooiing van de opgeschorte
rehabiliteitsregelingen, waarvoor een
bedrag nodig is van f 49 millioen aan
„backpay" ambtenaai'ssalarissen, 1 mil
lioen voor particulieren, 35 millioen
voor ouderdomsvoorziening particulie
ren, 15 millioen voor beroeps-, bedrijfs-
en andere rehabilitatie;
b. een bedrag van f 61.250.000 voor
vergoeding huisraadschade op basis
van de rehabilitatie-regelingen en
f 16.000.000 oorlogsschade voor gepen
sionneerden en zelfstandigen;
MENING VAN DR. D. BURGER
staan ten aanzien van productieverho
ging van eerste levensbehoeften en
bovendien belangrijk zijn inzake de
duurzaamheid van productieverho
ging-
Vele van de in ons land mogelijk
zijnde maatregelen, die welvaartsver
hoging beogen, eisen verandering in
het gebruik van grond. Te weinig
wordt in ons land nog gebruik
gemaakt van de bestaande in-
Voorzichtigheid geboden bij vestiging
(Van onze Haagse redactie)
In 's Hertogenbosch wordt 17 en 18 September het honderdste Neder
lands Landhuishoudkundig congres gehouden. Tot de meest interes
sante inleidingen, die daar worden gehouden, behoort ongetwijfeld die van
dr. Burger, hoofd van het Bureau Agrarische Zaken van de Rijksdienst
voor het Nationale plan. Deze belicht enkele agrarische aspecten van de
plannen voor de bevordering van de welvaart in Nederland. Uitgaande van
de gedachte, dat de toevoer van agrarische producten uit het buitenland
ongeveer een kwart van onze behoefte aan voedsel onvoldoende be
trouwbaar is om daarop blijvend te rekenen, concludeert dr. Burger, dat
we verplicht zijn onze productie naar vermogen op te voeren. Opvoering
der agrarische productie acht de inleider zelfs belangrijker dan de zorg
voor meer werkgelegenheid.
Er behoort te worden gestreefd naar
bevordering van industrievestiging in
bepaalde grotere kernen, maar het
uitsmeren van andere dan agrarische
industrie over het agrarische platte
land wil de inleider over het algemeen
niet aanmoedigen. Noodzakelijke fa
brieken staan het best daar, waar zij
het beste produceren en distribueren,
en men zal dan de arbeider naar de
fabriek trachten te trekken, ook al
schijnt een overcompleet aan bevol
king binnen een agrarische streek te
roepen om juist daar fabrieken te ves
tigen.
GELEIDELIJKHEID
Natuurlijk wil dit alles niet zeggen,
zo betoogt dr. Burger verder, dat een
aanwezig arbeidersreservoir geen fac
tor zou zijn bij de beoordeling der
plaatsing van fabrieken. De inleider
wil er alleen mee zeggen, dat de no
dige voorzichtigheid in acht genomen
moet worden bij de besluitvorming. In
het algemeen dient te worden ge
streefd naar geleidelijkheid. De men
selijke samenleving in het algemeen,
maar het agrarisch bevolkingsdeel in
het bijzonder, verdraagt schokken
slecht. Indien een schoksgewijze ver
andering noodzakelijk is bijv. bij
afsluiting der zeegaten, bij verbete
ring van waterbeheersing, het ontslui.
ten van landstreken, enz. behoort
een zeer gedetailleerde voorbereiding
plaats te vinden, waarbij de agrarisch-
sociologische aspecten terdege voor
zien worden.
In het vervolg van zijn voordracht
zegt dr. Burger, dat er in ons land ge
lukkig nog steeds mogelijkheden zijn
tot verdere ontwikkeling van produc
tie en werkgelegenheid. Ten behoeve
van de realisering zijn investeringèn
nodig.
MEER PRODUCTIE
Om de urgentie-volgorde dezer in
vesteringen te bepalen, zullen de
agrarische objecten weinig op de
voorgrond komen als werkverrui
mingsmogelijkheid, maar bovenaan
stituten, die op juiste waarde kunnen
schatten of beoogde grondveranderin-
gen verantwoord zijn. of wel een juis
te keuze gemaakt werd voor het nieu
we gebruik, dat men van de grond wil
maken. Vrije vervreemding en vrije
prijsvorming van grond, acht dr. Bur
ger ongewenst. Zij bestond ook in
vroeger eeuwen veelal niet.
Nederlandse juwelendief
werd zwaarmoedig.
De Nederlander J. L., die Donder
dag te Parijs door de Franse politie
is gearresteerd op beschuldiging de
juwelen te hebben gestolen van de ju
welier Van Ossenbruggen, heeft Za
terdagmorgen getracht de hand aan
zich zelf te siaan. Met een scheer
mesje, dat tussen de voering van zijn
vest verborgen zat, wist hij zijn linker
polsslagader door te snijden.
L. werd naar een ziekenhuis ver
voerd, waar hij wordt bewaakt. Zijn
toestand is niet ernstig.
De gearresteerde heeft Vrijdag be
kend de juwelen van de heer Van Os
senbruggen te hebben gestolen. Het
grootste gdeelte der gestolen goede
ren ls achterhaald.
aan daar vertoevende gezinsleden van
personen, i: Nederlands-Indië;
e. vergoeding van het nadeel, ont
staan door de Indonesische monetaire
maatregelen in Maart 1950, waardoor
back-pay-pensioenen en voor sommi
gen ook uitvoering van de rehabilita
tieregelingen geschiedde in een valuta
verhouding 1 op 3. De commissie stelt
bovendien voor. dat de rehabilitatie
uitkeringen, welke thans nog niet af
gewikkeld zijn. op basis van 1 op 1
voor guldenroepiah uitgevoerd die
nen te worden. 1
Bulgarije wil nieuw contact
met Griekenland.
Bulgarije heeft de secretaris-gene
raal van de Ver. Naties, Hammars-
kjoeld. verzocht, de Griekse regering
mede te delen, dat Bulgarije betrek
kingen van goede nabuurschap met
Griekenland w;> aanknopen, aldus
een bericht van Radio-Sofia. De Bul
gaarse regering heeft voorgesteld, de
diplomatieke betrekkingen tussen
Griekenland en Bulgarije te hernieu
wen. In het verzoek aan Hammars-
kjoeld zegt Bulgarije nog. dat alle
onopgeloste geschillen tussen beide
landen uit de weg geruimd kunnen
worden door gemeenschappelijke be
sprekingen.
Nieuw schip voor
„Oranjelijn" te Rotterdam
Maandagmiddag is het door de N.
V. Boele's scheepswerven en machi
nefabriek te Bolnes gebouwde 7300
brt. metende m.s. „Prins Willem van
Oranje" overgedragen aan de
„Oranjelijn" (Maatschappij Zee
transport N.V.) te Rotterdam.
De lengte over alles van de „Prins
Willem van Oranje" is ruim 140 me
ter, bij een breedte van ruim 18 me
ter. Op de proeftocht is een snelheid
van ruim twintig myl per uur be
reikt, waarmee dit schip na de
„Oranje", de „Willem Ruys" en de
„Nieuw Amsterdam" op de vierde
plaats komt wat betreft de snelste
passagiersschepen in ons land. Het
is echter het snelste passagiers-
vrachtschip van de Nederlandse
koopvaardijvloot.
De „Prins Willem van Oranje" zal
des zomers van Antwerpen. Ham
burg en Rotterdam naar Montreal
varen, des winters zal Halifax en St.
John's het reisdoel zijn.
De heer J. Janseneen Nederlander,
die te Brussel woont, heeft een inte
ressante uitvinding gedaan, inzake de
aandrijping van fietsen, bakfietsen,
invalidewagens enz., die misschien in
de toekomst de „brommer" zal gaan
vervangen. Hij ontwierp een versnel
lingsbak en een als motor werkende
voor-, achter- of zijaandrijfwiel, waar
bij de motorische kracht wordt ver
kregen dooi' een tussen de spaken van
het wiel aangebrachte trommel, waar
in zich een lange, krachtige stalen
■veer bevindt. Deze veer wordt vanuit
de ruststand door enige trappen op de
pedalen^ia de versnellingsbak op-
gewondm. Daarna wordt trappen
overbodig doordat de aflopende veer
het voertuig met een regelbare snel
heid (max. 35 km per uur) voort
beweegt. Wanneer er tijdens het rijden
een krachtvermindering optreedt kan
de veer zonder het gebruik van de
pedalen door middel van een be
weging met een handle weer worden
opgedraaid. Ook bij het afrijden van
hellingen of voor het stilhouden dient
'n beweging met 'n handle te worden
uitgevoerd. Deze uitvinding waar
op reeds patent is verkregen - zou ge
luidloos rijdende rijwielen, die niet be
hoeven te worden voortgetrapt en die
geen olie of benzine vragen, voor te
dere beurs bereikbaar stellen. De fa
bricage in serie is reeds in voorbe
reiding.
De heer Jansen bij een fiets, waarop
zijn uitvinding reeds is toegepast.
Het Wereldgebeuren
Meer geld
Het leven van een mönwerkersge-
zin in de Oekraïne moet in de
jaren tusen 1890 en 1900 hard
geweest zijn. Hard omdat df Oekrai-
ners een onderdrukte minderheid wa
ren in het grote Russische rijk, hard
ook, omdat het Tsarisme weinig le-
vensruimte liet aan de kleine man en
omdat het werk in de m^jn op de
grens lag van slavernij.
In zo'n mijnwerkersgezin van lan
ge werktijden, armoede en levensge
vaar aanschouwde in 1894 Nikita
Sergewitsj Kroesjsjef het levenslicht.
Hij moet de zorgen van het leven al
spoedig gevoeld hebben én dat heeft
hem tot een koude, verbeten man
doen opgroeieneen man. die zich
in 1918 bij de Russische opstandelin
gen aansloot en die later een trouwe
volgeling werd van Stalin.
De opstand van de bolsjewiki bood
hem de kans het kolenstof van de
voeten te schudden en zich een nieuw
bestaan te verwerven
Nu woont deze mijnwerkersknaap
in het Kremlin. Zaterdag werd
hij officieel de derde man in
Rusland, want hij trad Zaterdag
nadat hij kort geleden secretaris-ge
neraal van de Russische comunisti-
schc partij was gemaakt ook op als
secretaris van het centrale comité der
partij.
Met Malenkow, de ingenieur en
Molotow. de diplomaat, staat de rui
ge Kroesjtsjef thans aan het hoofd
van de Sowjet-Unie. Nog steeds
spreekt hij het rauwe dialect van de
Oekraiense arbeiders en als hij er
gens een podium beklimt voor het
houden van een redevoering dan zeg
gen deze arbeiders tot elkaar: ..Dit
is een kameraad, die uit onze rijen
opklomje hoort het aan zijn
stem".
Inderdaad, hij klom uit hun rijen
op, maar hij heeft die rijen ook uit
gedund. Tweemaal liet hij een zuive-
ringsstorm in opdracht van Sta
lin waaien over zijn geboorteland.
In 1938 kon hij mededelen, dat elk
boerenverzet tegen de socialisering
van de landbouw in de Oekraine was
neergeslagen.
Dat had een paar millioen deporta
ties gekost.
In 1947 kon hij opnieuw melden,
dat een zuivering geslaagd was
Stalin had hem opgedragen ieder te
straffen, die onder de Duitse bezet
ting fouten had begaan.
Naar Kroesjtsjef meedeelde kostte
die tweede zuivering het leven aan
de helft van de leidende figuren in de
Oekraine.
Dat is het beeld van de harde
Kroesjtsjef, die een held ge
weest moet zijn in de tweede
wereldoorlog, want in dezelfde
Oekraine, waar hij tweemaal zo
meedogenloos te keer ging, organi
seerde hij tijdens de Duitse bezetting,
een verwoede partisanenstryd tegen
de Hitler-knechten.
Deze Kroesjtsjef, die in Rusland
geldt als de grote man van de land-
bouw-specialisering heeft Zondag zijn
grote plan voor de hei-vorming van
de Russische landbouw bekendge
maakt. De „Prawda" wjjdde er vier
pagina's aan en Georgi Malenkow
introduceerde het plan.
De Russische werkers op het plat
teland het woord boeren is mis
schien niet meer geheel juist moe
ten meer vee fokken, ze moeten meer
aardappelen en groent
vooral ook meer wol.
Daarom heeft men de prijzen, die
aan deze plattelanders betaald wor
den voor het inleveren van deze pro
ducten aanzienlijk verhoogd. Het
blijkt nu, dat de verlaging van de
landbouwbelasting die een half
jaar geleden werd afgekondigd
slechts een inleiding was tot grotere
hervormingen.
De plattelanders zijn het troetel
kind van Kroesjtsjef geworden,
nadat jarenlang de mannen van
de zware en de lichte industrie troe
telkinderen van Stalin zijn geweest.
Men verklaart deze koerswijziging
hieruit, dat de zware en de lichte in
dustrie thans zeer wel in staat zijn
aan de behoeften van het volk te
voldoen, maar dat de landbouw het
tempo niet heeft kunnen bijhouden...
Dat tempo moet thans opgevoerd
worden. Vandaar dat Kroesjtsjef met
beloften komt... Zo gaat dat meest
al: eerst komt men met beloften en
wanneer beloften niet helpen dan
komt men met iets anders. Dat hij
met iets anders durft te komen,
wanneer het hem past. heeft de har
de Kroesjtsjef in zijn weinig-zonnige
leven voldoende bewezen.
KROESJTSJEF..
de plattelanders zijn z'n
troetelkinderen.
Nederlandse Marineraad
Bij Kon. Besluit is met ingang van
1 Juli 1953 eervol ontheven van
zijn functie als voorzitter van de Ne
derlandse Marineraad mr. M. A. Vos,
vice-president van het gerechtshof te
Amsterdam.
