E
KêPPIS EN HET SCHEPENKERKHOF
Over een volmaakte „Symphonie
der grijzen" op Noord-Beveland
C
3
«I
Op de schorren van Kortgene
SYSTEMATISCHE OEFENING IS
DE SLEUTEL TOT SUCCES
Ir*
li
K*
Het draait om de K
M
w
JÉ
SÉ
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1953
ONDER ZEELANDS HOGE HEMEL
Met een gigantische zwaai en maar een heel klein beetje drukte van
do-krachtige machine wtyst de nieuwe veerboot ons Noord-Beveland aan
endan zyn we er ook al
Iemand, dio zich respecteert, maakt geen onbeheerste gebaren; die
éne zwual van een machtige hand Is voldoende om uit te drukken, wat
dit prachtschip ons wilde zeggen: „Moeten ze my, machtig gevaarte,
nu als knechtje gebruiken om dat beetje water te overbruggen? Kon
den ze daar niet beter een echte brug voor gebruiken? Ik verveel me
van het nlots doen, zo'n brug is dat gewend. Enfin, hier lig ik dan weer,
dat is Noord-Beveland en gaat er nu maar gauw af".
Nou, en dan zyn we op Noord-Be
veland, Zwerfmuns en ik en we stap
pen samen op de fiets en we hebben
eigenlijk nu pas tyd om rond te ki'
ken. Op de boot was daarvoor te tt-
te kort. Voor Je je flets goed en wel
had neergezet, moest je er al weer
naar grijpen, om er meer aan land te
gaan.
Heel even hebben we de vogels be
zig gezien op de slikken, heel even
hebben we „Kortjeen'' zien liggen,
maar de geweldige silo trok zoveel
door BAREND ZWERFMANS.
zonlicht tot zich, dat hij de hele om
geving overblufte.
Nu kijken we zywaarts, over het
water, waar een aalscholver vist,
over de kreken en de schorren links
en rechts, waar het bloeit en bloeit....
Schorrenbloem aan schorrenbloem,
jammer genoeg even over de massa
le bloei heen, zodat het zuiver en
donkere lila van de trossen verloopt
tot blinkend wit. maar er ligt toch
nog een sprei van kleurigheid over
de hele schor.
De zon kón het niet beter doen. Ze
heeft de wind verdreven, een dunne
damp uit het water getrokken en is
nu bezig haar werk met haar schoon
ste glimlach, vol voldoening, te be
zien.
Hier is do volmaakte „symphonie
der gryzen", waarvan talloze schil
ders hopen, die nog eens op hun doe
ken te kunnen weergeven. Blauwgrijs
is de lucht, van een donkerder grijs
het water, lilagrijs ligt daar de schor,
terwyi een trillend waas het gras
groen van de dyk tot een mat groen-
grys tempert; terwjjl een smalle
strook van zeeaisem aan de voet, die
met een fün, zilvergrys galonnetje
afbiest.
Even Kortgene in, waar we iets mis
sen sedert dr. Gelderman, die zo uit
nemend de vogels van zijn eiland ken
de en zelfs de walvisachtigen, die er
toch soms van heel ver kwamen aan
spoelen, sedert deze is overleden.
Juist voor de ramp, zodat hem het
verdriet bespaard bleef zijn fraaie bi
bliotheek te zien verzwelgen door de
vloed.
Maar zijn vrienden waken nog over
de natuur op het eiland. Ze hebben
hun best gedaan de prachtige kas
tanjelaan te sparen, waarin elk jaar
de kakelbonte puttertjes nestelden.
Een van die vrienden heeft zijn loon
gehad, want in de stervende, roest
bruin gebladerde diep ingesnoeide
kastanjes is toch weer een distelvink
komen nestelen. Hy heeft een hout
duif in zijn groententuin, die voor de
vierde keer nestelt; er zat een groen-
ling, een lijster. Z'n bijen doen het
uitstekend op raat, die in 't zeewater
heeft gelegen en een bijenkorf uit
die tuin weggespoeld vond hij later
achter zyn woning terug. Er ging een
wesp nestelen in z'n berghokje en
een kruisbek, die zyn adres niet goed
kende en by de buren tegen de rui
ten vloog, wilde per sé in zyn tuin
de dood afwachten.
We moeten ons haasten naar de
schorren, vóór een „bootje" ons
noopt vroegtydig te vertrekken.
Daat tussen velden van schorren-
bloemen en de slingerende kreken,
waardoor een dun laagje helder wa
ter vloeit over decimeters donker en
verraderiyk slik, waarin zeepieren
huizen en garnaaltjes zwemmen
déér wemelt het van insecten, die
honingen, zich zonnen, elkaar naja
gen.
WAPE NV LIEG.
Op een donkerpaarse Vros zet zich
een prachtig gele wapenvlieg, op an
dere vinden we lievenheersbeestjes.
We hebben al gauw begrepen, dat de
aardigste manier om een bouquetje
te maken van enkel frisbloeiende
trossen is...... te gaan kijken, waai
de koolwitjes en de vosjes neerval
len.
Ook andere schorrenplanten bloei
en nu en speciaal de grove halm
van het slijkgras gooit zijn schom
melende meeldraden zo ver uit de
aar, dat ze op him harige kanten,
glinsterlijnen vangen van zonlicht,
evenals op de lange flanken van hun
bladeren.
Tussen de bleke krabbenlrjkjes in
de vloedlijn, opgevangen door de ster
ke vertakkingen van de geurige, zil
veren zeeaisem ligt een stookolie
slachtoffer, een van onze zeeduikers,
ohherkenbaar door de bruine olie-
laag. De boot is intussen overge-
zwaaid en noopt tot vertrekken. Niet
zonder een zekere tegenzin verlaten
we dit prachtige plekje.
De boot jaagt de aalscholver op,
die nog steeds in de Zandkreek vist.
De kijker stelt ons in staat de prach
tige oriëntatie- en stygvlucht op de
voet te volgen. Met de beschryving
van een twintigtal steeds breder wor
dende kringen stygt de vogel hoger
en hoger, met een wat onbeholpen
wiekslag, nu en dan zwevend als een
roofvogel, om dan (een stip nog
maar in de kyker) in Noordoostelyke
richting te verdwynen.
Dan is de boot weer aan de kant
en zeggen we met een dankbare blik
vaarwel aan het eiland. Als er een
brug was geweest, hadden we er een
half uurtje langer vertoefd, een heel
uur wachten liep te zeer over ons
tijdschema. Neen, voor de eilandbe
woners kan de keus tussen een
pracht van een boot en een eenvou
dige brug niet twijfelachtig uitval
len. Zwerfmans wenst hun die brug
dan ook van harte toe. Men vergeve
het hem, dat er 'n klein beetje eigen
belang in schuilt.
13 September
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
14 September
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
HOOG EN LAAG WATER
Ü.+N.A.P. U.+N.A.P. U.—N.A.P
4.29 1.94 16.43 1.90 10.32 1.76
4.56 2.09 17.10 2.06 11.05 1.94
5.36 2.19 17.44 2.14 11.47 2.10
6.00 1.45 18.09 1.38 11.20 1.36
6.15 1.69 18.27 1.61 11.49 1.58
U.-N.A P
23.02 1.99
23.35 2.17
5.04
5.30
6.07
17.15
17.43
18.14
18.36
18.55"
2.05
1.34
1.55
11.06
11.38
0.15
11.57
0.10
1.68
1.85
2.33
1.34
1.85
Breskens: 6 minuten eerder hoog en laag water ten opzichte van Vlissingen
Bevolking van Dongen zit
in de stank
Meer dan honderd inwoners van
de gemeente Dongen hebben zich tot
de staatsseci'etaris van volksgezond
heid en tot het gemeentebestuur van
Dongen gewend met het verzoek een
einde te maken aan de handelwyze
van een haarwassery, die varkens
haar in de openlucht droogt.
Reeds laren ondervindt men hin
der van deze haarwassery.' Het dro
gen van varkenshaar in de open lucht
veroorzaakt namelijk in de verre om
geving een walgelijke stank van be
dorven en in ontbinding verkerende
vleesresten, die aan de haren vast
zitten. Deze stank is zo intens, dat
men, indien de wind in de richting
der woningen is gekeerd, alle deu
ren en ramen moet sluiten. Daarbij
ontwikkelt zich een vliegenplaag,
want de vliegen telen welig voort op
de terreinen van de haarwassery.
Het gemeentebestuur van Dongen
heeft in 1934 aan het bedrijf nieuwe
voorwaarden opgelegd, waarbij het
drogen van haar in de open luoht
werd verboden. Bij Koninklijk be
sluit werd deze bepaling in 1936 ech
ter geschrapt. Men is van mening
dat langs chemische weg een andere
behandeling van het varkenshaar mo
gelijk moet zijn.
ZEEUWSE DAMRUBRIEK
Taktiek en strategie der grootmeesters.
Voor het bereiken van een gesteld doel is liet nodig bepaalde initiatieven
te ondernemen. Het directe doel van een damparty is het behalen van de
winst. Voor de wijze waarop dit doel het beste bereikt kan worden, doeii
we goed onze blik te richten naar de grootmeesters van ons spel. Afgezien
van een zekere feeling voor het spel, die men deze heren moet toerekenen,
is het toch zo, dat de successen hun ook niet komen aangewaaid. Tijdens
de partij weten zij zich bijzonder sterk te concentreren; maar ook voor-
dien hebben zij zich terdege strijdvaardig gemaakt. Zonder de kampioenen
in hun gedragingen te willen imiteren, kan men nochtans de nodige lering
trekken uit hun oefenmethodes en hun tactische en strategische bekwaam
heden.
Primair is wel de regelmatige, sys
tematische oefening. Dit geldt overi
gens voor alle takken van sport. De
oorzaak van opeenvolgende neder
lagen is byna steeds gelegen in gehele
of gedeelteiyke verwaarlozing van de
training of in de foutieve opzet daar
van. Om ons tot de individuele sport
beoefening, in casu het damspel, te
bepalen moet opgemerkt worden, dat
hierbij het meest van het doorzet
tingsvermogen gevraagd wordt.
Training in ploegverband animeert,
persooniyke training uiteraard dus
in afzondering kan vroeg of laat
gaan vervelen en komt daardoor te
vervlakken. Thuisviyt is daarom wel
iswaar uiterst nuttig, maar men hoede
zich voor overdrijving. Belangijker
dan de hoeveelheid aan partystudies
is de regelmaat, waarmede dit ge
beurt en het systeem, dat wordt
gevolgd.
Indien men zich beperkt tot het
analyseren van elke partij, die men
zelf 'gespeeld heeft, dan zou dit reeds
een zeer goede uitwerking kunnen
hebben. Het is een goed systeem om
telkens weer na te gaan en vast te
stellen waar de fouten schuilden; hoe
het kwam, dat een party verloren ging
en wat de oorzaak was van een ver
zuimde remise. De kans, dat een partij
een volgende keer op soortgelijke
wyze verloopt wordt dan steeds klei
ner. Suceasievelijk wordt de parate
kennis verrijkt en het inzicht in het
essentiële van de partij verdiept.
Daarnaast is de kennisneming van
door anderen gespeelde partijen
vooral voor de stekere spelers be
langrijk. De speler van gemiddelde
sterkte loopt kans langs de dingen
heen te zien en verkeerde conclusies te
trekken. Hy heeft aan de bestudering
van zyn eigen spel voorlopig meer dan
genoeg. De leerboeken of cursussen
zijn daarbij onontbeerlijk.
Een der sterkste wapens in handen
van een geoefend dammer is de tac
tiek. De grootmeesters weten dit wa-
8. „Drommels!" riep Kappie,
zijn lamp opheffend, „er
ligt hier een hele lading
zeewier op dek! De hele zee
6chijnt er vol van te zitten I
Ik hen benieuwd of.Hij
de
stoot
kreeg en tegelijkertijd hoor
de hij weer dat eigenaardi
ge schurende geluid, dat
nem had wakker gemaakt.
„Wat gebeurt er toch?" riep
Kappie, zijn ogen inspan
nend om de duisternis te
doorboren. Op dat ogenblik
brak de maan door de wol
ken en in dit ijle licht zag
hij de donkere omtrekken
van een groot schip, dat aan
bakboordzijde van de Kraak
lag. Even staarde hij met
grote ogen naar dit donkere
gevaarte, toen rende hij
naar de kajuitstrap en
schreeuwde omlaag:,.Alarm!
Allen aan dek! Wij zijn te
gen een schip op gedreven!"
Toen de Maat en de Meester
even later aan dek storm
den, had Kappie een scheepsroeper gegrepen en
trachtte het onbekerlde schip te praaien: „Ahoyl
pen zelfs meesterijlk te hanteren. Zo
als graphologen uit iemands schrift
het karakter bepalen, zo is de sterke
dammer in staat de geaardheid van
zyn tegenstander af te leiden uit diens
spelmethode. En hij doet hiermede
dan ook zijn voordeel, door de juiste
methode te kiezen om zijn rivaal in
zyn zwakke plek te treffen. Een spe
ler, die b.v. steeds weer agressief uit
de hoek komt en zich niet behaaglijk
voelt in een verdedigende positie, zal
óf met diens eigen wapens worden be
streden óf zover uit zyn tent worden
gelokt, dat hy in al te grote overmoed
sneuvelt. Spelers met een dergelijke
inslag, voorzichtig wandelend langs
de klassieke paadjes, zullen onaange
naam verrast worden door een plot
selinge flankaanval, enz. enz.
Interessant is de door de groot
meesters gevolgde tactiek bij wereld
kampioenschappen. Er is een tijd ge
weest, dat de z.g. kerkhofruit ge
tuige de naam angstvallig ver
meden werd. Kroonschyven werden
als het ware vastgenageld en eerst in
het spel gebracht, als er nagenoeg
geen andere schyf meer te verplaat
sen viel. Ook slultingsvarianten wa
ren evenzeer in trek als veelarmige
monsters uit 'n angstige droom. Het
typische van de werkelijke meester in
het spel nu, dat zy volkomen onver
wacht met de verrassing komen. De
geniale Fransman I. Weiss lanceer
de de meest bizarre zetten en varian
ten onder het motto: „Alles is speel
baar, mits sterk voorgezet." Het bleek
althans voor hem een goed re
cept. Het bezorgde zyn tegenstanders
vele moeiiyke ogenblikken en hem
zelf de wereldtitel van 1894 tot 1912.
De huidige titelhouder Roozenburg
verraste de gehele damgemeenschap
door met een reeds lang als incourant
goed terzijde gelegde variant voor de
dag te komen. Hij had hieraan vooraf
uiteraard de nodige zorg besteed en
wel zodanig, dat het heel lang heeft
geduurd, aleer men met vereende
krachten de geheimen van de zoge
naamde Roozenburgvariant had ont
sluierd. Vervolgens dacht men hem
toen wel in zyn eigen systeem te kun
nen benaderen. Maar dit feest ging
niet door, wyi heer Roozenburg op het
beslissende moment een gezicht trok
alsof hy nog nooit van een dergelijke
variant had gehoord. Hij speeled on
verstoord een zodanig klassiek spel
letje, dat men de handen hieraan
meer dan vol had. Gedurende al de tyd,
dat men zyn variant bestudeerde, rijp
en groen aan het roozenburgen was
geslagen, had hy zich tot in de fi
nesses bekwaamd in het klassieke
spel. Het raadsel, dat men zo lang niet
meer van Roozenburg had gehoord,
was hiermede tevens opgelost.
Herinnert u zich tenslotte de Cana
dees Dagenais, die uit zyn bagage
zoveel verrassingen opdiepte, dat de
wereldtitel van Roozenburg ernstig in
gevaar werd gebracht. Nogmaals,
men moet niet trachten deze metho
des te imiteren, maar men schenke er
de nodige aandacht eens aan. Op een
gegeven moment zult u er profyt van
trekken.
Av*-
Van een boekenzolder
en een
toverlantaarn
Nu er weer een nieuw
schooljaar voor de deur
staat wil ik jullie een paar
verhaaltjes vertellen uit
mijn schooltyd. Misschien
zyn de omstandigheden te
genwoordig wel anders,
maar vroeger waren er al-
tyd een paar hoogty-dagen
per jaar. Dat waren in de
eerste plaats de dagen vlak
voor de vacantics en in de
tweede plaats de verjaardag
van de onderwijzer, want
dan kregen we toverlan
taarnplaatjes te zien. Van
zo'n laatste dag voor de va-
cantie zou ik wel een boek
kunnen vol schrijven. De
proefwerken waren dan
achter de rug, de rapporten
uitgedeeld, dus bleef ervoor
de onderwijzer niets anders
over dan wat voor te lezen
of om do leerlingen allerlei
karweitjes te laten opknap
pen.
Zo kreeg ik 's middags de
eervolle opdracht om naar
de zolder van de school te
gaan en daar wat boekjes te
gaan sorteren en opnieuw te
kaften.
Met een rol pakpapier en
een schaar gewapend betrad
ik de enorm grote zolder en
vond daar niet „wat boek
jes", maar meters hoge sta
pels oude schoolboeken waar
dik het stof op lag.
Dat was juist iets voor
mij. Eerst begon lk te sor
teren. Ik werkte een groot
gat in de berg en was na 'n
half uurtje geheel omringd
door boeken. Maar toen
sloeg ik ook eens een boek
open. Het was een groot
oud leesboek vol prachtige
platen en spoedig was ik
geheel verdiept in een span
nend verhaal over zeerovers
en piraten. Totdatik
plots bemerkte dat het aar
dig donker begon te worden.
Ik snelde de trap af, maar
vond in de hele school geen
sterveling meer. Ik rende
klas in klas uit, rammelde
aan de voor- en achterdeur
en moest toen tot de ont
dekking komen dat de on
derwijzer me helemaal was
vergeten en dat ik als een
muis in een muizenval zat.
Er zat niets anders op dan
door het raam naar buiten
te klimmen. Nu, daar was ik
nogal handig in maar
juist toen ik op de straat
sprong werd lk door een
grote agent by mijn kraag
gepakt en zat lk even later
uitgemaakt voor „inbreker"
op het bureau!
De onderwijzer moest per-
soonlyk naar het bureau ko-
men om mij te bevrijden. Hy
lachte er hartelijk om. Ik
ook, alleen een beetje zuur!
Tegenwoordig wordt er op
school wel film gedraaid,
maar vroeger kregen we op
de verjaardag van de onder
wijzer toverlantaarn. De
klas was dan helemaal don
ker gemaakt, het bord ver
schoven en dan verschenen
er op de witte muur mooie
sprookjesplaatjes, soms wel
eens op z'n kop maar dat
hoorde er zo bij
Toch hebben we wel eens
bewegende dingen op de
muur gezien. Het was na
melijk ook mogelyk om
prentbriefkaarten of zelf ge
maakte tekeningen op de
Miesje gaat naar
duikivedstrijden,
Miesje voelt zich reuze
stoer!
Ze moet drie maal
kopje over
En dat is een hele toer.
Kijk, daar kruipt ze
in haar badpak,
Vlug tegen de duikplank
op.
„Eerst", zegt ze, „een
flinke aanloop
En dan „floep"
over de kop".
Nu, die aanloop
wou wel lukken,
Maar toen gleed
ons muisje uit.
Met haar zitvlak
op de duikplank,
„Oh, wat nu!",
hikte de guit.
Toen plofte ze naar
beneden,
Holder de bolder
wat een vlucht!
Drie.... vier
vijf keer kopje over!
Miesje kreeg haast
heel geen lucht!
Miesje vond het een
mislukking,
Huilde bijna van verdriet,
Maarze kreeg
de eerste prijs zeg.
Want zoiets zag men
nog niet!
muur te toveren. „Ik heb
een mooie tekening ge
maakt!". riep eens een van
mijn klasgenoten, en hij
overhandigde meneer een
stukje papier waar met inkt
een dik mannetje cp was ge
tekend. Nu was de tekening
pas gemaakt en dus nog nat,
maar meneer zag dat niet.
Hii stopte de tekening in de
lantaarn, legde er een glas
plaatje voor en toenza
gen we op de muur een
mannetje staan, waarvan in
alle richtingen de inkt af
liep. De straaltjes schoten
verder en verder uit en ten
slotte was er van het hele
poppetje niets anders over
dan een hoop krioelende
inktriviertjes. Dit beteken
de tevens het einde van de
voorstelling, want de tover
lantaarn zat zó vol inkt, dat
meneer een uur werk had
om haar schoon te krijgen.
HET NIEUWE
SCHOOLJAAR
A kwadraat plus B kwadraat,
Eén min plus min min is min.
Indonesië geeft koffie,
rubber, suiker, thee en tin.
Philips de Goede,
[Philips de Schone.
Slag by Nieuwpoort,
[Waterloo
Amsterdam ligt aan de
lAmstel
Do. re, mi, fa. sol, si, do.
Onderwijzer, klasgenoten,
schoolgebouw... de tyd is
Idaar.
De vacantie is ten einde,
een nieuw schooljaar ligt
[weer klaar.
Nu weer leren en studeren:
meetkunde en algebra.
Nu weer keurig thema's
[maken
Franse en Duitse gramatica.
Nu weer tien op de
I rapporten
Nu iérst huiswerk, dan het
[spel,
Nu éérst ernst en dan een
[grapje,
dan lukt het ook dit jaar
[weer wel!
In deze puzzle moeter. 17
woorden worden geplaatst.
Heb je woord nummer 1 ge
vonden (vier letters) dan
kun je de eerste drie letters
van dit woord in regel 2.
plaatsen en de eerste twee in
regel drie. De woorden moe
ten dan natuurlijk met de
beschrijving kloppen. Voor
beeld: STAM
STA
ST.
In het midden komt er
aan weerszyde van de K.
steeds een letter by tot en
met regel 15, daarna veran
deren de letters en gaat er
aan beide kanten één af.
De woorden hebben iets
te maken met: 1. lekkerny,
2. melk, 3. jongen, 4. meisje,
5. haan, 6. tent, 7 tyd, 8.
haar, 9. in orde, 10. maan,
11. kapotte fietsband, l2.vies,
13. ais 9; 14. hamer, 15. si
garen, 16. bomen, 17, presi
dent.
'K
K
V
1
K
ij
'K
'5
K
M
9
K
M
SK
'H
K
1
K
m
K
>r
K
K
m
K
s
it
K
to
K
M
4K
f
K
It
K
55a
'k
K
a
K