PROVIHCIALE ZEEUWSE C0URAK1
Italië ongerust over annexatie
„zone B" door Zuid-Slavië
van
Geen besprekingen
over Oostenrijk
Waterschap Schouwen kan in
37 dagen drooggemalen zijn
BILT
HAD DE „ENTERPRISE" DUITS
VLUCHTKAPITAAL AAN BOORD?
DUIZENDEN OOST-DUITSERS IN
W.-DUITSLAND GEARRESTEERD
de
verwacht
196e Jaargang No. 204
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie F. van de Velde en F. B
den Boer. Adjunct W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Bailintijn. Pl.-verv.;
W, Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f 5.45 p. kw„ fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESSE, BRESKENSE COURAN1 EN VRIJE STEM ME i
iaandag 31 Aug. 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct, per
mm. Minimum p. advertentie f 3.-.
Ing. mededelingen drlemaaJ tariet
Kleine advertenties «max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Giro nr 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen. Walstr. 58—60. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160);Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes. Lange Vorststraat 63. teiet. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstraat 2. telef 16; Terneuzen. Brouwerijs» 2; Zierikzee. N Bugeidstr C l'lo. lelei.
TRIEST DREIGT TWISTPUNT TE WORDEN
Premier Pella dringt aan op
bemiddeling door het Westen
Volgens berichten uit Italië zou Zuid-Slavië binnenkort de annexatie van
de Zuidslavische zóne van Triëst bekendmaken. Zaterdag voerde de Ita
liaanse premier, Pella, besprekingen met de minister van defensie, Tavia-
ni, de chef van de generale staf, gene raai Marras, en met de diplomatie
ke vertegenwoordigers van de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk.
Volgens Pella zou een eventuele stap van maarschalk Tito tegen Triëst
noodlottige gevolgen hebben voor de Italiaanse openbare mening. Hy drong
aan op bemiddeling door de drie Westelijke landen om een crisis te voor
komen. Italiaanse bladen meldden Zondag, dat gepantserde Italiaanse een
heden naar 't gebied van Goriza bij T riëst werden gedirigeerd. Ook zou
den Italiaanse oorlogsschepen nit Zui d-Italiaanse bases aan de Adriatische
zee koers zetten naar Triëst.
worden be-
Italiaanse woordvoerder wezen er
verder op, dat de Zuidslaven van
plan zijn militaire oefeningen te
houden in het gebied van Lublia-
na, dat van ouds als de invals
poort van de Balkan naar Italië
wordt beschouwd.
Het officiële Zuidslavische persbu
reau Tanjoeng zeide Zondag, dat in
Zuidslavische regeringskringen de
Italiaanse berichten over een aan
staande annexatie van de zöne B., de
de Zuidslavische zöne van Triëst, als
een „beraamde provocatie" wordt be
schouwd.
Twee Zuidslavische bladen, „Bor-
ba" en „Politika", zeiden Zondag in
hun hoofdartikels, dat Zuid-Slavië te
lang over Triëst zijn stilzwijgen had
bewaard, in de hoop op een compro
mis, maar dat alleen Italië hiervan
voordeel had gehad. In de bladen
werd niet gezegd, dat Zuid-Slavië tot
een positieve stap, zoals de annexa
tie van de zöne B, zou overgaan.
„Politika" schreef voorts, dat
„Triëst een onvervreemdbaar deel van
het Zuidslavische grondgebied blijft".
Triëst moet volgens de bepalingen
van het Italiaanse vredesverdrag een
internationaal vrij gebied worden. Zo
dra een burgerlijke gouverneur zou
zijn geïnstalleerd, zouden de Britse,
Amerikaanse en Zuidslavische bezet
tingstroepen worden teruggetrokken,
doch in de jaren sedert het sluiten
van het vredesverdrag met Italië
heeft men geen overeenstemming
kunnen bereiken over een gouverneur.
In Maart 1948, enige maanden voor
Tito's breuk met de Kominform, ver
klaarden de drie Westelijke mogend
heden, dat naar haar mening het ge
hele gebied bij Italië gevoegd zou
moeten worden.
De plaatsvervangende Zuidslavi
sche minister van buitenlandse za-
Icon, Bobier, zeide Zondag in een re
devoering te Idrya in Slowenië, dat
Italië probeerde Triëst en een deel
van de Sloweense kuststreek bij zijn
gebied te voegen. Helaas vindt het
hierby steun van de Brits-Ameri
kaanse autoriteiten in Triëst, aldus
Bebler.
Bebler sprak bij de onthulling van
een monument voor 300 verzetslieden
die in de strijd tegen de Italianen
zijn gesneuveld.
De ervaringen van Zuidslavië met
de Westelijke autoriteiten te Triëst
maakte het volgens Bebler, sceptisch
ten aanzien van de onpartijdigheid
van een door meerdere landen geko
zen gouverneur van Triëst. (Volgens
bet Italiaanse vredesverdrag dienen
de Verenigde Naties een gouverneur
voor Triëst aan te wijzen).
Vrees voor oud-strijders
Italiaanse officiële woordvoerders
zeiden in het bijzonder verontrust te
zijn over de Zuidslavische massabij
eenkomst van oud-verzetsstrijders,
die op Zondag 5 September in de om
geving van de half Zuidslavische, half
Italiaanse stad Gorizia zal worden
gehouden. Op deze bijeenkomst wor
den 400.000 oud-strijders verwacht,
die met zestig extra treinen naar de
plaats van samenkomst zuilen wor
den gebracht.
De Zuidslaven hopen, dat deze bij
eenkomst ook door sympathiserenden
Nieuwe scheepvaart
maatschappij opgericht
Te Rotterdam is een nieuwe scheep
vaartmaatschappij opgericht, welke
de naam N.V. Nederlandse Tanker
maatschappij zal dragen. Het initia
tief tot oprichting is genomen door
Nederlandse industriëlen en banken.
De nieuw opgerichte N.V. heeft als
eerste opdracht een zeer belangrijke
order geplaatst bij de N.V. Scheeps
werf J. Smit Czn. te Alblasserdam,
voor de bouw van drie tankschepen
elk met een dead weight van 26.000
ton.
De machine-installaties zullen in
samenwerking tussen Scheepsinstal-
latiebedrijf Nederland N.V. te Rotter
dam en de Koninklijke Machinefa
briek Gebr. Stork N.V. te Hengelo
worden geleverd.
Mossadeti moet verschijnen
voor militaire rechtbank
Zijn regering was sinds
13 Augustus onwettig
Ex-premier Mossadeq van Perzië
zal krachtens de wet op de staat van
beleg voor een militaire rechtbank
verschijnen, aldus maakte Zondag
onderstaatssecretaris Amldi Noerie
op een persconferentie bekend. Hij
zal zich voor dit college hebben te
verantwoorden wegens tegen de
grondwet gerichte activiteit aldus
Amidi Noeri.
De regering Mossadeq was sedert
13 Augustus onwettig geweest, de
dag, waarop het keizerlijk decreet
van de benoeming van Zahedi tot
eerste-minister werd afgekondigd.
Toen Mossadeq ondanks het decreet
de macht bleef uitoefenen, was hij
niet meer dan een burger, die zien te
gen de wettige regering verzette.
In Perzië werden Zaterdagavond
en Zondagochtend verscheidene per
sonen in hechtenis genomen, onder
wie de onderstaatssecretaris Malek
Ismaili van het kabinet van Mossa
deq, een parlementslid van het na
tionale front en de directeur van een
humoristisch blad.
Weer slachtoffer van
onbewaakte overweg
De 48-jarige grondwerker L. van
der Ploeg uit Apeldoorn is Zaterdag
op een onbewaakte overweg te Apel
doorn door een electrische trein gegre
pen en enige meters weggeslingerd. In
zorgwekkende toestand werd hij naar
het Juliana-ziekenhuis vervoerd, doch
bij aankomst aldaar bleek hij reeds te
zijn overleden.
Het slachtoffer laat een vrouw en
drie kinderen achter.
ISBRANDTSEN „VERBAASD" OVER GELDSCHAT
Reeds voor een waarde van 750 mille
uit wrak gehaald
Het Italiaanse bergingsvaartüig „Rostro" heeft reeds bankbiljetten ter
waarde van ruim 750.000 gulden uit het wrak van de „Flying Enterprise"
gehaald. Het betreft biljetten van een en vyf pond sterling en van rijf,
twintig en vyftig dollar.
De „Rostro" zou werken voor rekening van een in Belgische verzekerings
kringen nauwelijks bekende verzekeringsmaatschappij, die in verbinding
staat met de Zwitserse Nationale Bank, waarvoor het geld bestemd zou
zyn geweest. De biljetten zyn gedroogd bij een Belgische bank.
Te Brussel acht men het merk
waardig, dat de verzekeringsmaat
schappij een andere dan de eerder
genoemde die de lading van de
„Flying Enterprise" dekte, er met
geen enkel woord melding van maak
te, dat het schip voor rekening van
de Zwitserse Nationale Bank bankbil
jetten vervoerde. Ook acht men het
opvallend, dat het bergingsvaartuig
met het geld de haven van Oostende
is binnengelopen inplaats van een ha
ven aan de Zuidkust van Engeland,
die toch veel dichter by het wrak zou
zyn gelegen.
In sommige kringen te Brussel acht
men het met uitgesloten, dat het hier
om Duits vluchtkapitaal zou gaan,
dat naar Zuid-Amerika moest wor
den gebracht. In dit verband wordt
ook op de berichten gewezen, dat de
„Flying Enterprise" volkswagens
voor Zuid-Amerika aan boord zou
hebben gehad.
Een functionaris van de „Banque
de Bruxelles", waar de biljetten ge
droogd worden, wilde geen commen
taar geven op het bericht dat Jakob
Isbrandtsen, president van de scheep
vaartmaatschappij waartoe de „Fly
ing Enterprise' behoorde, er zyn ver
bazing over had uitgesproken, dat er
grote bedragen aan bankpapier in 't
wrak waren gevonden.
Isbrandtsen verklaarde, dat dege
nen die de berging ter hand hebben
genomen, mee? geweten moeten heb
ben dan zijn maatschappij. De maat
schappij was niet betaald voor het
vervoer van de biljetten, die niet in
het scheepsmanifest voorkwamen.
Vandaag viert prinses Wilhelm'
haar 73ste verjaardag.
Op Ionische eilanden moet
men in tenten wonen
De Griekse regering heeft Zater
dag bekend gemaakt, dat de bevol
king van de door aardbevingen ge
troffen Griekse Ionische eilanden he
laas de winter in tenten zal moeten
doorbrengen, aangezien de middelen
ontbreken om snel woongelegenhe-
den op te boawen.
Door de hevige stormen, die hit
eiland Cephalonia Zaterdag teister
den, nadat drie nieuwe aardschok
ken opnieuw schade hadden aange
richt, zijn echter ook de tenten en
onderkomens van de bevolking in Ar-
gostoli vernield, evenals hulpgoede
ren, die op het strand lagen opge
slagen.
„Als wij er van geweten hadden, zou
den wij ten aanzien van de berging
een ander standpunt hebben ingeno
men", zei hij. Volgens Isbrandtsen zoi\
kapitein Carlsen niet geweten heb
ben, dat zich geld aan boord bevond.
Functionarissen van de „Banque
de Bruxelles" hebben verklaard dat
het geld werd vervoerd voor rekening
van de Zwitserse Nationale Bank.
Het werd nu ter beschikking van di
verse verzekeringsmaatschappijen ge
houden, die reeds schadevergoeding
aan de Zwitserse bank hadden be
taald. Bedragen -mochten zij niet
noemen.
Ernstig auto-ongeluk
bij Breukelen
Een dode er» twee gewonden
Een ernstig auto-ongeluk, waarbij
twee achter elkaar rijdende auto's
beiden op een over de linkerweghelft
slippende NBM-bus botsten, die uit
tegenovergestelde richting naderde,
heeft Zondagmiddag op de rijks
straatweg bij Breukelen het leven ge
kost aan de bestuurder van de eerste
auto. de 69-jarige directeur van de N.
V. „De Toevoer" te Breukelen. de heer
J. P. J. Z.
De beide inzittenden van de tweede
auto, de 56-jarige hoofdvertegenwoor
diger van de fa. Albert Heyn, dhr D.
J. V. en zijn 17-jarige pleegdochter,
werden gewond. Het meisje had oen
hersenschudding en vele glaswonöen
aan hoofd en benen. De heer V. liep
een gebroken knie op. De gewonden
zijn naar een ziekenhuis in Haarlem
overgebracht.
Sowjet verwierp uitnodiging van
Westelijke „Grote Drie"
De Sowjet-Unie heeft een Westelijke uitnodiging om Maandag a.s. be
sprekingen te Londen te voeren over de kwestie van een staatsverdrag
met Oostenrijk verworpen. In een nota, die Vrijdag te Moskou werd over
handigd aan de Amerikaanse, Britse en Franse ambassadeurs, werd ver
klaard, dat de jongste Westelyke nota over Oostenrijk, niet bevredigend
was voor de Sowjet-TJnie. In deze Westelijke nota werd wederom niet ver
klaard, dat de Westelijken bereid zyn terug te keren tot bespreking van
het ontwerpverdrag met Oostenrijk, waarover in 1949 reeds in grote trek
ken overeenstemming was bereikt, aldus het Sowjet-antwoord.
Tevens werd het verkorte Weste
lijke ontwerpverdrag niet teruggeno
men, zo voegde de nota hieraan toe.
(Dit verkorte verdrag werd door
Amerika, Engeland en Frankrijk
voorgesteld als een poging om de im
passe te doorbreken, waarin de be
sprekingen over het oorspronkelijke
ontwerp (van 1949) waren geraakt.
Intrekking van het verkorte ver
drag werd in de jongste Westelyke
nota afhankelijk gesteld van bepaal
de voorwaarden, hetgeen volgens de
Sowjet-nota slechts kan leiden tot
nieuwe verwikkelingen en uitstel. De
Sowjet-Unie verklaarde dan ook
daarmee niet te kunnen instemmen.
Voorts werd in de Sowjet-nota ver
klaard, dat de plaatsvervangers van
de minister van buitenlandse zaken
van Amerika, Engeland, Frankrijk en
de Sowjet-Unie, die zijn belast met
het opstellen van een staatsverdrag,
feen permanent orgaan vormen en
at byeenroeping van een conferen
tie van deze plaatsvervangers, tot de
bevoegdheden van de ministers van
buitenlandse zaken van de vier mo
gendheden behoort. De voor Maandag
voorgestelde conferentie was echter
niet van de vier ministers uitgegaan.
Vrydag werd tevens in Moskou de
Oostenrijkse ambassadeur een Russi
sche nota overhandigd. Hierin vroeg
de Sowjet-Unie om een „definitief
antwoord" op de vraag, of de Oosten
rijkse regering het verkorte verdrag
blijft steunen of niet, en of zij terug
keer tot het oorspronkelijke ontwerp
verdrag onmogelijk acht, zoals zij in
1952 verklaarde.
Nieuvje poging.
De drie Westelyke mogendheden
zullen opnieuw trachten de instem
ming van de Sowjet-Unie te verkrij
gen met een Oostenrijks onafhanke
lijkheidsverdrag, wanneer de mi--
nisters van buitenlandse zaken van
de Grote Vier in October bijeenko
men, zo wordt in ambtelijke kringen
te Washington verklaard.
Ambtenaren van het departement
van buitenlandse zaken zijn van me
ning, dat het Russische excuus voor
het niet-bywonen van de bijeenkomst
der plaatsvervangers te Londen een
duidelijke aanwijzing is voor het feit,
dat de Russen thans niet bereid zyn
hun positie in Oostenrijk op te geven
en hun bezettingstroepen terug te
trekken.
Sov/jet-order voor
Tilburgse weverij
Een textielwevery te Tilburg heeft
een proeforder gekregen voor het le
veren van wollen kamgaren stoffen
ter waarde van 1.000.000 aan de
Sowjet Unie.
Een der directeuren deelde mede
dat hij sinds Juli jl. heeft onderhan
deld met de Russische handelsdele
gatie in Amsterdam. „Er was veel
concurrentie van buitenlandse fir
ma's", zo zeide hij, „maar mede dank
zij de medewerking van het ministerie
van economische zaken hebben wy
Zaterdag jl. het contract kunnen te
kenen".
Zaterdag nam dokter K. Pels uit Ter-
neuzen tijdens een bijeenkomst te
Oost burg afscheid als schoolarts voor
West Zeeuws ch - VTaa aderenHem
icerd namens de vereniging van Bur
gemeesters en Secretarissen een schil
derij aangeboden.
(Foto P.Z.C.)
Concessies aan
Cambodja
Frankrijk draagt enige
bevoegdheden over
De premier van Cambodja, Penn
Noeth, en de Franse Hoge Commis
saris, Risterucci, hebben Zaterdag te
Pnora Penh, de hoofdstad van Cam
bodja, twee protocollen getekend op
grond waarvan Frankrijk de volle
dige souvereiniteit op het gebied van
de rechtspraak en het politiewezen
aan Cambodja overdraagt.
De Fransen zullen al hun recht
banken aan de Cambodjanen over
dragen, doch er zullen besprekingen
gevoerd worden over de mogelijkheid
van F-anse technische bijstand en
een voorkeursstelsel voor Franse
burgers.
Alle politiediensten en het mate
rieel komen thans onder Cambod-
jaans beheer. Hierbij zyn 300 man
betrokken, ónder wie 80 Fransen.
Voorlopig zullen zij echter in functie
blijven. De onkosten van de over te
dragen diensten zullen ten minste tot
het einde van het jaar door Frank
rijk gedragen worden.
Het protocol met betrekking tot
de rechtspraak moet door de Franse
Nationale Vergadering bekrachtigd
worden, alvorens het van kracht
wordt.
Amerikaanse consul bij
reddingspoging verdronken
De Amerikaanse consul in Tunis,
Lebreton, die op het punt stond naar
zijn land terug te keren, is Zaterdag
ts Tunis verdronken bij een poging
om de twee kinderen van zijn opvol
ger te redden.
De kinderen van Hugues werden
gered.
Propaganda-pogingen van
communisten verijdeld
De afgelopen drie dagen zijn in de
West-Duitse Bondsrepubliek meer
dan tweeduizend leden van de F.D.J.
(Freie Deutsche Jugend) en de S.E.
D. (socialistische eenheidsparty) uit
Oost-Duitsland in hechtenisgeno-
TIEN MILLIOEN POND ZOUT
Provinciale Waterstaat stelt 32
pompen in de polder op
TIEN MILLIOEN pond zout de zee in! Dat is de opgave, waarover de
provinciale waterstaat van Zeeland zich in de komende tijd gesteld ziet.
Onder leiding van deze dienst zal namelyk het ruim 9000 hectaren grote
waterschap Schouwen worden drooggemalen: 200 millioen kubieke meter
zout water moet terug naar de plaats, vanwaar het gekomen is. Reeds
maandenlang is men aan het uitdokteren, hoe dit het beste kan geschie
den, want deze droogmaking dient zo spoedig mogelijk te gebeuren, dan
kan namelijk de totaal verzilte grond nog profiteren van de winterregens.
Deskundigen hebben becyferd, dat in dat geval nog voor circa rijf millioen
aan oogst kan binnen komen, zodat het te begrypen is, dat alles op alles
wordt gezet om zodra het sein wordt gegeven met pompen te kunnen be
ginnen. Niet minder dan 32 pompen en 8 afwateringssluizen zullen dit
enorme werk verrichten, waarby dan een capaciteit per minuut kan wor
den bereikt van 5.650 kubieke meter. Een globale berekening leert, dat
Schouwen by 16 uur draaien per etmaal in plus minus 37 dagen droog k""
zyn
Drie sluizendat is het enige,
wat nog intact is van de afwatering
van Schouwen vóór de ramp. Eén
daarvan is de Westhavensluis te Zie-
riltzee, die reeds meer dan 20 jaar
dicht is, maar nu in allerijl gereedge
maakt wordt om haar het oude werk
weer te kunnen laten verrichten.
Verder zijn er tussen Zierikzee en
Flaauwers nog twee sluizen, name
lijk de Jonge Sluis en de Prummel-
sluis, die thans eveneens in gereed
heid worden gebracht. Met zyn drieën
kunnen zijn niet minder dan 3000 m3
per minuut spuien, zodat zij een be
hoorlijk aandeel in de droogmaking
leveren.
Maar toch is dit aandeel nog lang
niet voldoende en daarom worden
overal op het eiland de pompen klaar
gemaakt. Eén daarvan zullen de be
zoekers van Zierikzee by het binnen
varen van de haven waarschijnlijk
meermalen in werking zien: het is de
grote pompboot „Neptunus", die
reeds nu in de haven is gestation-
neerd cn die door de Provinciale Gel
derse Electrïciteits Maatschappij kos
teloos ter beschikking werd gesteld.
Wilton Feyenoord maakte deze enor
me machine in orde en thans is men
met de montage bezig. Dit drijvend
gemaal zal 400 m3 per minuut kun
nen spuien, zowel bij eb als by vloed.
Voorts worden op de havendyk tus
sen de „Neptunus" en de stad nog
drie pompen opgesteld, die samen
150 m3 per minuut kunnen verzetten.
BIJ DEN OSSE.
De imposantste vertoning zal de
droogmaking echter bij Den Osse in
de buurt van Brouwershaven verto
nen, want daar komen twee gemalen
die elk een capaciteit hebben gelijk
aan die van de „Neptunus", namelijk
400 mS per minuut. Niet minder dan
48.000 kubieke meter water zal hier
per uur uit het waterschap worden
gehaald en in de Grevelingen worden
gedeponeerd.
Compleet met motor weegt elke
pomp 30 ton, samen wegen zij dus
(vervolg op pag 2)
men. Zij .hadden valse verblijfsver
gunningen en communistisch propa--
gandamateriaal bij zich en waren
naar het Westen gestuurd om daar
als agitators en propagandisten aan
de verkiezingsstrijd deel te nemen.
De arrestaties geschiedden niet
alleen op verscheidene plaatsen aan
de zonegrens, maar ook in Kiel, Lü-
beck, Hamburg en Ludwigshafen.
Een deel van de gearresteerden
verklaarde onder dwang te hebben
gehandeld. De Oost-Duitsers hadden
soms bedragen tot 200 West-Duitse
marken bij zich, verstopt in tubes
tandpasta, zeepdozen en kleding
stukken.
Een aantal aangehoudenen is naar
Oost-Duitsland teruggezonden. De
rest van de gevallen wordt nog on
derzocht.
Zigeuners kiezen koning
Zigeuners uit alle delen van de we
reld zullen op 7, S en 9 September in
Mantua in Italië bijeenkomen om
voor de eerste maal in de geschiede
nis een zigeunerkoning te kiezen.
De koning zal met groot ceremo
nieel worden gekroond.
PERIODEN MET ZONNESCHIJN.
Geldig van Maandagochtend tot
Maandagavond.
Overwegend droog weer met pe
rioden met zonneschijn, maar later
op de dag in het Westen van het
land kans op lichte regen. Matige tot
krachtige, en aan de Waddenkust tij
delijk harde wind tussen West en
Zuidwest Ongeveer dezelfde tempe
raturen als gisteren.
ZON BN MAAN.
1 September
Maan: op 23.03
Zon: op 5.50
ondter 16.10
onder 19.28
