PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Franse regering
onderhandelen
zal niet meer
met stakers
Verscheidene bemoedigende
aspecten in de maand Juli
BILT
MOSSADEK THANS ONBETWIST
HEERSER IN PERZIE
SOEKARNO SPRAK WEER OVER
NIEUW GUINEA
196e Jaargang-No. 193
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie F. van de Velde en F B.
den Boer. Adjunct W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn, Pl.-verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per
week, f 5.45 p. kw., £r. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 18 Aug. 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct- per
mm Minimum p. advertentie t 3.-.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 rcgclsi
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 21601;Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstraat 2. telef. 16: Terneuzen. Brouwerijstr 2; Zierikzee. N. Bogerds'.r. C 160. (clci 26.
..EER VAN FRANKRIJK STAAT OP HET SPEL"
Laniel roept op het werk vandaag
te hervatten
De Franse eerstc-minister, Laniel, heeft Maandagavond in een radio
toespraak de stakers verzocht vandaag het werk te hervatten. Met de
genen die het werk niet hervatten zal niet onderhandeld worden, aldus
Laniel. De Franse regering had haar gedragslijn thans definitief vast
gesteld: Ons land, aldus Laniel, heeft al zijn kracht en ai zijn prestige
in d© wereld nodig. Dit prestige hing in grote mate af van de houding,
die de stakers vandaag zoudenaannemen. „Ik zeg U de eer van Frank
rijk staat op het spel en daarover kan geen regering een compromis
aangaan", aldus Laniel.
Het bestuur van de Franse vak
bond Force Ouvrière heeft Maandag
de voorst %llen van de Franse rege
ring tot beëindiging van de staking
verworpen.
Een woordvoerder van de vak
bond van spoorwegarbeiders zeide na
afloop van de vergadering, dat de
Meisje in Castricum vermoord
Maandagmiddag is in het duinterrein
van het P.W.N. tussen Castricum en
Bakkum het stoffelijk overschot aan
getroffen van een 22-jarig meisje
uit Amsterdam, die in Castricum haar
vacantie doorbracht.
Het meisje had verwondingen aan
het hoofd, zodat volgens nog niet be
vestigde berichten wordt aangenomen,
dat zij door één of meer slagen met
een hard voorwerp op het hoofd, ver
moord is.
De rijkspolitie is de gehele avond
bezig geweest met het instellen van
een onderzoek.
Het slachtoffer droeg een jurk,
waarover zij een vest en een kort
jasje had. Onder haar jurk trof men
nog haar pyama aan.
Dichtbij het stoffelijk overschot
vond men de fiets van het slachtof
fer en bovendien haar koffer met
kleren.
De artsen, die de dood constateer
den, zijn van mening, dat zij in de
vroege morgenuren van Maandag is
vermoord.
Het meisje logeerde in een pension,
te Castricum.
Nader vernemen w\j dat het slacht
offer, de 22-jarige mej. M. T. uit
Amsterdam is. Zij is met een revol
verschot dwars door haar schedel om
het leven gebracht.
De vermoedelijke dader, die voort
vluchtig ls, is haar vriend uit Am
sterdam, met wie zfl in hotel „De
Rustende Jager" te Castricum haar
vacantie had doorgebracht.
Volgens een voorlopige reconstruc
tie van de recherche heeft het twee
tal de nacht van Zondag op Maan
dag samen in de duinen op de be
wuste plek doorgebracht. Dit ver
klaart waarom het meisje, dat het
koud gehad moet hebben, de pyjama
broek heeft aangetrokken en haar
voeten met papier heeft trachten te
verwarmen.
unstig zomerweer houdt aan
(Van onze weerkundige
medewerker.)
Nadat het onweer van Zater
dagavond naar de Noordzee was
weggetrokken, stroomde een be
langrijk-koelere Oceaanlucht
over ons land. Niettemin was
het ook gisteren een fraaie, zon
nige dag, al was het dan niet
bepaald warm. Een storings
front, behorende bij een depres
sie, die van Schotland naar het
Noordoosten beweegt, zal van
daag wellicht langs ons land
trekken, zodat de regenkansen
voorlopig nog klein blijven.
Hoewel er een kleine kans op
een verspreide bui bestaat mag
een groot deel van de week op
overwegend droog weer gere
kend worden. De wind blijft
tussen Zuid en West. Voor de
nog te verrichten oogstwerk-
zaamheden, als ook voor de va-
cantiemensen, zien de vooruit
zichten er dan ook nog gunstig
uit. De temperatuur zal niet be
langrijk hoger worden, maar in
de middaguren tussen de 20 22
graden C. blijven schommelen.
staking zal voortduren. Men zou zich
in verbinding stellen met de leiders
van de katholieke vakbonden om te
komen tot een gemeenschappelijk be
leid.
De stakingsleiders hebben de re
gering verzocht hedenochtend te ant
woorden.
Maandag was het personeel
der P.T.T. reeds voor de twaalfde
dag achtereenvolgend in staking. Bij
de post was enige verbetering merk
baar, doch bij de telefoonverbindin
gen over lange afstanden was de
toestand slechter.
Het spoorwegpersoneel zette ook
de staking voort, evenals het perso
neel bij de gas- en electriciteitsbe-
drijven, de mijnwerkers en het
grondpersoneel van de „Air France".
Bij al deze ondernemingen was er
weinig verandering in de toestand.
Ook de werknemers bij de buslijnen
en de Metro in Parijs bleven Maan
dag grotendeels weer thuis. In Le
Havre waren nog 5000 havenarbei
ders in staking. Brj de particuliere
bedrijven hadden de arbeiders het
werk evenmin hervat.
De voorzitter van de nationale
vergadering, Herriot, heeft nu in
totaal 215 telegrafische verzoeken
ontvangen van afgevaardigden om
de vergadering van reces terug te
roepen ter bespreking van de toe
stand. 133 van deze telegrafische
verzoeken zijn per brief door de af
gevaardigden bevestigd. Voor bijeen
roeping van het parlement zijn on
dertekende verzoeken van 209 afge
vaardigden nodig.
STEUN VAN I.V.V.V.
„De stakingen in Frankrijk, het
resultaat van eenzijdige regerings
maatregelen, hebben de volledige
sympathie van de vrije vakvereni
gingen in de gehele wereld", aldus
de neer J. H. Oldenbroek, secretaris-
feneraal van het Internationaal Ver-
ond van Vrije Vakverenigingen, in
een officiële verklaring namens het
verbond.
Drie doden door
gasverstikking
In de ouderlijke woning aan de
Groenendijk te Rotterdam is Zater
dagnacht een 17-jarig meisje door
gasverstikking om het leven geko
men. Zij sliep op een zolderkamertje
dat door middel van een trapgat in
open verbinding stond met de keu
ken. Daar stond een pan op het sras-
stel, maar het gas stroomde uit een
barst in de gasslang. Doordat het
venster vanwege het onweer geslo
ten was heeft de zolderkamer zich
met gas gevuld, met het gemelde
noodlottige gevolg.
De Amsterdamse recherche heeft
zonder zekerheid te kunnen krijgen
een uitgebreid onderzoek ingesteld
naar de wijze, waarop de nacht te
voren een slang is losgeraakt van
een gascomfoor in de keuken van
een perceel in de le Helmerstraat
te Amsterdam. Als gevolg kwamen
de 32-jarige kleermaker en zijn 40-
jarige echtgenote, die in dit huis
woonden, door gasverstikking om
het leven. Ook dé in de woning aan
wezige hond werd de volgende mor
gen dood aangetroffen.
WORDT KEIZERSCHAP AFGESCHAFT?
Waarschuwing aan het adres van Irak.
Volgens diplomatieke kringen in Londen is dr. Mossadels thans de
onbetwiste heerser van Perzië; hy heeft dictatoriale macht verkregen.
In deze kringen acht men het zeer wel mogelijk, dat Perzië het voor
beeld van Egypte zal navolgen en het keizerschap zal afschaffen.
In bevoegde kringen te Bagdad is Maandag vernomen, dat de Sjah
niet naar Teheran zal terugkeren, tenzy Mossadek zyn bevel om gene-
raal-majoor Zahedi tot eerste minister te benoemen, opvolgt.
De Perzische regering heeft de Iraak-
se autoriteiten een nota doen toeko
men, waarin Irak wordt gewaar
schuwd „elk onverwacht politiek inci
dent, van welke aard ook, tussen twee
door vriendschapsbanden verbonden
buurstaten te voorkomen".
Generaal-majoor Zahedi, leider van
de mislukte poging om de regering—
Mossadek omver te werpen, houdt zich
schuil in het heuvelgebied ten Noor
den van Teheran. Tientallen zware
tanks patrouilleerden Maandagochtend
door de straten van Teheran, nadat
100.000 communisten en aanhangers
van Mossadek Zondagavond op het
parlementsplein de dood van de Sjah
en de beëindiging van de dynastie
hadden geëist.
Enkele uren na de staatsgreep werd
Twaalf typhuspatiënten
in Hengelo.
In het R.K. ziekenhuis te Hengelo
worden op het ogenblik twaalf jon
gens verpleegd, die tydens een vacan-
tietrip typhus hebben opgelopen. De
gevallen zijn niet van ernstige aard
en gevaar voor een epidemie is na
genoeg uitgesloten.
De patiënten maken deel uit van
een groep van de Katholieke Arbei-
dersjeugdbeweging, die per boot een
tocht naar Limburg hebben gemaakt
en daarbij ook het buitenland bezocht
hebben. Waarschijnlijk hebben zij
daar iets gegeten, waardoor zij be
smet zijn geworden.
De inspecteur van de volksgezond
heid en de gemeentelijke geneeskun
dige dienst hebben terstond maatrege
len genomen om uitbreiding te voor
komen.
Nog steeds onrust in Marokko
De Franse regering en haar verte
genwoordigers in Marokko zien zich
thans geplaatst voor het vraagstuk,
een oplossing te vinden voor een si
tuatie, die een burgeroorlog naby
komt en reeds aan minstens 85 Ma
rokkanen en Fransen het leven heeft
gekost.
De Franse resident-generaal, gene
raal Guillaume, deed Zondagavond
in een radiorede een beroep op de
bevolking van het protectoraat om
orde en rust te bewaren.
Naar aanleiding van het feit, dat
de Pasja van Marrakesj en 350 stam
hoofden, Moulay Mohammed ben
Arafa, een oom van de sultan, tot
geestelijk hoofd van de Marokkaan
se Mohammedanen hebben uitgeroe
pen een waardigheid, die sultan
Mohammed ben Joessef bekleedde
hebben zich in verscheidene ste
den ongeregeldheden voorgedaan,
waarbij nationalistische aanhangers
van de sultan, die de pasja en zijn
volgelingen „ketters" noemt, aanval
len deden op zowel blanken als aan
hangers van de Fransgezinde Pasja.
De Franse resident-generaal in
Marokko, generaal Guillaume, ver
trok Maandagmiddag per vliegtuig
van Rabat naar Parys, waar hij met
de Franse regering een onderhoud
zal hebben over de jongste ontwik
kelingen in Marokko.
De directeur van het bureau van
Bidault, Vimont, is Maandagmorgen
reeds per vliegtuig naar de Franse
hoofdstad vertrokken.
kolonel Nasiri, commandant van de
keizerlijke garde, gearresteerd en
waren de jonge Sjah en zijn echtge
note per vliegtuig naar het naburige
Irak gevlucht.
De regering heeft medegedeeld,
dat zij de toestand in de hand heeft
Mossadek heeft een proclamatie door
de radio laten omroepen waarin hij
de ontbinding van het parlement mee
deelt. Er zullen nieuwe verkiezingen
worden gehouden „in overeenstem
ming met de wens van het volk".
Zaterdagmiddag genoten ongeveer
S00 Vlissingse kinderen van een pop
penkastvoorstellinggeorganiseerd
door het Vlissings Actiefonds op het
feestterrein aan de Zeilmarkt.
(Foto P.Z.C.)
Noodtoestand op Griekse
eilanden voorbij.
Ongeveer 600 slachtoffers.
Maandagavond is uit Athene ge
meld, dat men sinds de vorige avond
weer een aantal aardschokken heeft
gevoeld. Deze schokken werden offi
cieel beschreven als „na-schokken van
de aardbeving, die nog wel een jaar
kunnen blijven optreden". Deze schok
ken hebben in Zank opnieuw brand
veroorzaakt. De noodtoestand is ech
ter thans voorbij, de meeste Ameri
kaanse oorlogsbodems zullen vandaag
worden teruggetrokken. Men schat
het aantal slachtoffers op zeshonderd,
terwijl er ongeveer achthonderd
zwaar gewonden zijn. Het aantal dak
lozen wordt op 30.000 geschat. Een
bedrag van 60.000.000 dollar zou nodig
zijn voor het bouwen van nieuwe wo
ningen en 20.000.000 voor kleding, dek
king en levensmiddelen.
De militaire gouverneur voor het
rampgebied heeft opdracht gegeven
plunderaars ter plaatse terecht te stel
len. Reeds zouden 35 personen die ge
plunderd hebben, gearresteerd zijn.
Nederlandse deelname aan
oefening „Mariner".
Aan de NAVO-vlootoefening „Ma
rmer", die op 16 September oegint
en op de Atlantische oceaan wordt
gehouden, zullen de volgende Neder
landse oorlogsschepen deelnemen:
Torpedobootjagers „Evertsen" en
„Kortenaer", fregatten „Van Am-
stel", „De Bitter" en „Jan van Bra-
kel", onderzeeboten „Walrus", „Zee
leeuw" en „Tygerhaai", het radar-
opleidingsschip „Soemba" en een
aantal mijnenvegers en hulpschenen.
Van de Marinee-Luchtvaartdienst
zullen „Seafuries" en „Fireflies" van
Britse vliegkampschepen af bene
vens „Harpoons" meewerken.
Indonesië nog zeer onveilig
Het vervangen van de verhoudingen tussen Indonesië en Nederland
door normale diplomatieke verhoudingen, het doen verdwijnen van de
clausules in de R.T.C.-overeenkomst, welke tegen de nationale belangen
zyn, dit waren enkele wensen, welke door President Soekarno naar vo
ren gebracht werden tydens zijn rede ter gelegenheid van de achtste
herdenking der proclamatie van de Vrijheid, Maandagmorgen uitgespro
ken.
De president sprak zijn rede uit
op de trappen van het paleis, om
ringd door leden van de nieuwe re
gering, van het parlement en het di
plomatieke korps.
Wat de toestand in Indonesië be
treft, waren er, aldus de president,
verlies- en winstpunten. Hy sprak
over de Madioenaf faire van 1948 als
zynde hartbrekend.
„Maar", zo zei de president, „de
periode van Djogja was over het ge
heel een brilliante periode, tengevol
ge van de negatieve krachten van
buitenaf, namelijk de economische,
politieke en militaire agressie van
de Nederlanders en van de positieve
krachten van binnenuit, namelijk ons
vermogen tot eenheid". Soekarno be
sprak daarna de „Djakarta-periode",
waarbij hy herinnerde aan de tot
standkoming van de eenheidsstaat,
het overwinnen van het „bandietis-
Gratie voor
Edgar Sanders
De Hongaarse regering heeft de
Britse zakenman Edgar Sanders, die
in Hongarije tot gevangenisstraf is
veroordeeld op beschuldiging van
spionnage, gratie verleend, aldus
heeft Maandagavond radio-Boedapest
bekend gemaakt.
De 49-jarige Sanders, vertegenwoor
diger in Hongarije van de „Standard
Electric Company", werd 3Yz jaar
geleden wegens spionnage veroor
deeld tot 13 jaar gevangenisstraf.
ECONOMISCHE KRONIEK VAN ZEELAND
Bevredigende activiteiten in
de meeste bedrijven
De redelijke prijzen- en oogstvooruitzichten in de agrarische sector, de
bemoedigende productiviteit in de industrie, de eindelijk-toch-gekomen op
leving in het toeristenverkeer (badseizoen) en de levendige activiteit in
de middenstandsbedryven stempelden de Juli-maand voor Zeeland in eco
nomisch opzicht tot een goede maand.
Ook de successen bij de voortschrijdende drooglegging der rampgebieden
gaven aanleiding tot een zij het nog steeds gematigd optimisme.
Wanneer in zo'n periode van rooskleurigheid een Amerikaans tijdschrift
een kaartje van West-Europa brengt en men moet dan ontdekken, dat de
kaartentekenaar Zeeland ook in Jyll 1953 nog helemaal onder de zeespiegel
laat liggen.wel dan moet men waardering hebben voor buitenlanders,
die toch nog naar deze eilanden komen!!
Weinig rooskleurig waren overigens
de cijfers van de dijkherstelkosterL Op
4 Juli j.L was dat een bedrag van 10
gulden per seconde (dag en nacht).
In de droge rampgebieden van Zee
land werd de schade aan gebouwen
voorlopig vastgesteld op 5,6 millioen
gulden (per 1 Juli) en daaruit laat
zich afleiden, wat nog te wachten
staat als Schouwen-Duiveland en
Kruiningen met taxaties komen!
De richtlijnen voor de wederop
bouw in Kruiningen werden inmiddels
reeds uitgestippeld.
Belangrijke punten, die in verband
met het herstelwerk gememoreerd
moeten worden, zijn: het sluiten van
de dijkgaten te Kruiningen en Ste-
vensluis, het aanvaarden van de her-
verkavelingswet watersnoodgebieden
Zeeland door de Tweede Kamer (duur
van de herverkaveling vijf tot zes
jaar) en het advies van de Delta-com
missie om de Schouwse dijk (noodwa-
terkering voor Duiveland) te verhogen
tot 5 meter plus NJLP. en daarvoor
een bedrag van 4 tot 5 millioen gul
den te besteden.
Herverkaveling
Over de herverkaveling werd intus
sen reeds druk gesproken. Men neemt
aan, dat voor Schouwen de aller
kleinste landbouwbedrijven hetzij
moeten verdwijnen, hetzij vergroot
moeten worden. Om tot de gewenste
sanering te komen zullen boeren, die
een totaal landoppervlak van onge
veer 2500 H.A. nodig hebben, hun be
drijf naar elders moeten verplaatsen,
zoals dat ook is geschied tijdens de
herverkaveling van Walcheren. Ver
moedelijk zal ditmaal ook emigratie
naar het buitenland als saneringsmid
del worden aangegrepen, waarbij dan
de emigrant waarschijnlijk zijn af
koopsom in vreemde valuta uitbetaald
zal krijgen.
Agrarische sector,
In de jongste Zi,JVL-bestuursverga-
dering werd geconstateerd, dat de
voortzetting van de bestaande tarwe-
regeling voor de boeren wenselijk is.
Er waren geen ongunstige berichten
over de oogst, behalve, dat de afzet
van de zwarte bessen tegengevallen
was.
Wel is men in landbouwkringen te
leurgesteld over de geringe vereen
voudiging, die de regering toestaat bij
de loonadministratie. De overheid zal
met die vereenvoudiging heel wat
verder moeten gaan.
Zowel in Middelburg als in Goes
werd aandacht gevraagd voor de
Zeeuwse paardenfokkerij. Te Middel
burg verschenen voor de premie-mer
riekeuring meer dan 100 merries en
te Goes werd een paardententoonstel-
ling gehouden, waar de levendige han
del en de goede prijzen opvielen.
Verkeer.
Over de afvoer van agrarische pro
ducten maakte men zich ongerust op
Westelijk Schouwen, dat door de wa
tersnood wel heel sterk geïsoleerd is.
Ongetwijfeld zal daarvoor een redelij
ke voorziening getroffen moeten wor
den. Invloed van de watersnood be-
(Vervolg op pag. 5.)
me van Westerling", de staatsgreep
van Sultan Hamid, de opstand van
Andi Azis en de poging tot contra
revolutie van Soumokil.
Soekarno deed nogmaals een be
roep op het leger, ae politie en de
bevolking om tot het uiterste samen
te werken en zo een einde te ma
ken aan de onveiligheid, welke thans
in Indonesië heerst.
Aangaande de buitenlandse betrek
kingen, merkte Soekarno op, dat zo
lang er nog koloniale gebieden in
Azië zijn, de vrijheidsstrijd gaande
zal blyven. Hierbij wees hij ook op
het feit, dat de strijd om de terug
keer van Westelijk Nieuw-Guinea zal
blyven voortgaan.
Ballon landde in de Lek.
De bemanning van een der zes
ballons, die Zondag in ons land op
stegen, heeft een minder geslaagde
landing gemaakt. Men voer eerst
over Duitsland, daarna via Eindho
ven en Tilburg Westwaarts en in het
duister via Geertruidenberg naar
Bergambacht. De ballon kwam in
volle duisternis eerst terecht in de
Lek. De ballonvaarders gingen kop
je onder, de ballon steeg weer op,
maar nogmaals kwam hij tweemaal
in de rivier. Daarna sloeg de mand
met de vijf opvarenden tegen de pa
len van een eleetrische leiding. De
ballon maakte een sleepvaart door
de bomen en telefoonleidingen en
kwam tenslotte neer in een weiland.
Het resultaat voor de inzittenden
van deze ballonvaart was: een voet
kwetsuur, ontvellingen, veel spier
pijn en de eerste prys, „de coupe An-
dries Blitz."
Meer Amerikaanse hulp
voor Azië.
Europa moet het met
minder stellen.
Eisenhower heeft het Congres een
rapport doen toekomen over het mi
litaire, economische en technische
hulpprogram aan het buitenland.
Hierin zegt hij dat de Westelijke
landen moeten streven naar grotere
eigen bijdragen in de gezamenlijke
beveiligingsinspanning, daar de Ame
rikaanse nulp niet alles voor haar
rekening kan nemen.
Azië zal voortaan meer Ameri
kaanse hulp krijgen.
Van de nieuwe gelden voor het
programma 1954 zal ongeveer 37
?rocent bestemd zijn voor Azië
waaronder speciale hulp voor Indo-
China) in. vergelijking met 14 pro
cent in het voorafgaande jaar. Het
Europese programma zal vermin
derd worden van 73 procent van het
totaal der gelden in 1953 tot 50 pro
cent in 1954.
DÉ
VERWACHT:
WEINIG VERANDERING IN
TEMPERATUUR.
Geldig tot Dinsdagavond:
Veranderlijke bewolking met later
op de dag hier en daar een bui.
Zwakke tot matige wind uit rich
tingen tussen West en Zuid. Onge
veer dezelfde temperaturen.
ZON EN MAAN.
19 Augustus.
Zon: op 5.28
Maan: op 16.39
onder 19.57
onder 23.24