PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Prins Bernhard opende Zwitsers barakkenkamp in Hansweert Aanhangers van Sjah poogden regering omver te werpen BILT SCHIPPER KLAAS TOT KEERDE NIET TERUG VAN ZEILTOCHT VREDESCONFERENTIE BINNEN ZES MAANDEN OVER DUITSLAND 196e Jaargang-No. 192 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie F. van de Velde en F. B den Boer. Adjunct W. de Pagter Hoofdred.: G. Ballintijn. Pl.-verv.. W. Leertouwer en H. A. Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 44 cent per week, f 5.45 p. kw., £r. p. p. f 5.70 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLlSSlNGSE. GOESSE, ÖKtbKENSE COURANT EN VklJE bTEMMEi Maandag 17 Aug. 1953 ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per mm. Minimum p. advertentie f 3.-. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max, 8 regels» van I5 regels f 1.—. Iedere regel meer 20 cent. ..Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr 359300 P.Z.C- Middelburg. Bur. Vlissingen. Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160»;Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes. Lange Vorststraat 63. telef 2475 (b.g g. 2228); Oostburg. Finlandstraat 2. telef. 16; Terneuzen. Brouwertjstr. 2; Zierikzee. N Bogerdstr. C 160. telef. 26. MOSSADEQ'S REGIEM WANKELDE OPNIEUW. Met Koningin Saroja overhaast per vliegtuig naar Bagdad gevlucht In de nacht van Zaterdag op Zondag hebben aanhangers van de Sjah van Perzië in het leger gepoogd de regering van Mossadeq omver te werpen. Zij deden een aanval op de woning van de eerste minister en zetten o.a. de minister van buitenlandse zaken, Hoessein Fatemi, gevangen. Bü he>t aanbreken van de dag hadden de regeringsgetrouwe troepen echter de situatie weer in de hand. De opstandelingen zijn aangehouden en de per sonen, die door hen gevangen waren genomen, zijn bevrijd. De Sjah is na de mislukte staatsgreep uit Teheran gevlucht, zonder af stand van de troon te hebben gedaan. Hjj werd vergezeld van Koningin Sa roja en een aide-de-camp. Per vliegtuig arriveerde het gezelschap, dat als bagage slechts twee volgepakte tassen en kleren, die onverpakt op stoelen in het vliegtuig waren gelegd, meevoerde, Zondag in Bagdad, waqr de Sjah aan de minister van buitenlandse zaken van Irak, Kenna, verlof vroeg om enkele dagen in Irak te mogen bljjven. Hij wil naar Europa doorreizen. Om de Perzische hoofdstad is een cordon van tanks getrokken en troe pen met gevelde bajonet patrouilleren door de straten. Zaterdagavond, kort voor midder nacht, begaven leden van de keizer lijke garde, die in het zomerverblijf van de Sjah te Sjemiran, een voor stad van Teheran, waren gelegerd, zich naar de woning van de minister van buitenlandse zaken, dr. Fatemi, die in dezelfde voorstad woont. Zij na men de minister gevangen en na men hem mee naar het paleis. Ook de minister van arbeid, Alemi, en de afgevaardigde Zirak Zadeh, een lid van het regeringsgezinde nationale front, werden aangehouden. Vervolgens ging de leider van de opstandige beweging, kolonel Nassi- ri, met vier vrachtauto's met militai ren en twee pantserwagens naar de hoofdstad, om de chef van de gene rale staf, generaal Riahi, te arreste ren. Toen deze afwezig bleek, werd zijn plaatsvervanger meegenomen. Daarna begaf kolonel Nassiri zich naar de - ambtswoning van premier Mossadeq, die hy te spreken vroeg zogenaamd om een brief te overhan digen. De lijfgarde van de eerste mi nister kreeg echter wantrouwen en nam de kolonel in hechtenis. Hierdoor konden ook de overige opstandelingen, die zich met hun drie gevangenen naar het paleis te Sje miran hadden begeven, er op vertrou wend dat alles volgens plan was ver lopen, worden aangehouden, waarop de gevangenen werden bevrijd. Twee decreten. Volgeng onbevestigde berichten hadden de opstandelingen twee decre ten van de Sjah by zich, één, waarbjj dr. Mossadeq als premier werd ont slagen op grond van het onwettige karakter van de volksstemming over het lot van het parlement, en een an der, waarby generaal Fazlollah Zahedi tot eerste minister werd benoemd. Het gebeurde heeft te Teheran geen verrassing gewekt. Waarnemers verwachtten iets dergelijks reeds eni ge weken. Het communistische blad „Sjabast" had zelfs Zaterdagavond alle bijzonderheden van de staats- Door eleetrische stroom getroffen en gedood. Zaterdagmiddag is de 20-jarige jongeman I. Boon te Opmeer door elecirische stroom getroffen en ge dood. De jongen had zyn Windjack opgeperst en trok een verlengstuk van het snoer van de strijkbout af, waarbij hij in aanraking kwam met het koper van de stekker. Hy was op slag dood. Wonderbaarlijke redding. Een smid, die aan het werk was op de elfde verdieping van een nieuw gebouw in Kopen- hagen, is 35 meter door een J. liftkoker gevallen, maar heeft er het leven afgebracht. De man slaagde er in een staal- kabel te pakken te krijgen, die flink met olie was ingesmeerd, zodat zijn handen niet bescha- digd werden. Door zich met alle macht aan die kabel vast te klemmen kon hij zyn vaart afremmen, totdat hij behouden op de begane grond aankwam. Daarna ging hij langs een meer gebruikelijke weg, kalmpjes naar boven en naar zijn werk terug. greep gemeld, zoals b.v. het feit, dat kolonel Nassiri de opstand zou lei den. Het blad schreef echter, dat de staatsgreep niet in de nacht van Za terdag op Zondag, zoals aanvankelijk de bedoeling was, zou worden uitge voerd, omdat er technische moeilijk heden waren. Het communistische blad verklaarde voorts, dat de Sjah uit zijn vacantieverblrjf aan de Kas pische Zee in het geheim naar Tehe ran was teruggekeerd, doch weer had moeten vertrekken. Hofkringen had den toen echter met nadruk deze be richten tegen gesproken en verklaard, dat kolonel Nassiri zich bij de Sjah aan de Kaspische Zee bevond. Naar uit goede bron te Teheran is vernomen, is premier Mossadeq van plan een regentschapsraad in te stellen, waarin geen enkel lid van de koninklijke familie zitting zal hebben. De Perzische minister van buiten landse zaken, Fatemi, heeft ln een hoofdartikel in het blad „Baktar Em- roez" fel de Sjah en het hof aange vallen. Hij beschuldigde de Sjah van intriges en diefstal van staats- en particuliere eigendommen. Leden van de Toedeh (communis tische) partij hebben zich Zondag bij de andere betogers te Teheran ge schaard en tegen de Sjah gemani festeerd. Amerikaanse employe's van het „punt-vier"-program zijn door hun ambassade gewaarschuwd binnens huis te blijven. Treinramp in Engeland Tien doden en 59 gewonden Zaterdag zijn by een treinbotsing in de omgeving van Manchester tien per sonen om het leven gekomen, terwijl er 59 werden gewond. Volgens Reuter zouden zich onder de slachtoffers geen Nederlanders bevinden. De stoomtrein van Manchester naar Bacup botste in volle vaart tegen de eleetrische trein van Brory naar Man chester. De gevolgen waren ontzettend. Het eerste rijtuig van de eleetrische trein sloeg een tien meter lang gat in de bakstenen leuning van het viaduct en stortte daarna in de twintig meter lager stromende rivier de Irk. Het eerste rijtuig van de stoomtrein werd tegen de wand van het viaduct ver pletterd. Verscheidene passagiers zaten opge sloten in uit de rails gelopen rijtuigen. In allerijl werden ziekenauto's naar het terrein van de ramp gezonden. DROEFENIS IN TERSCHELLING. Overboord geslagen en waarschijnlijk verdronken Schipper Klaas Tot van de op Terschelling gestationneerde redding boot „Brandaris" is Zondagmiddag omstreeks half vyf by een zeiltocht je in het Schuitengat overboord geslagen en wordt sindsdien vermist. Schipper Tot was Zondagmiddag met een privé zeilboot, waarin zich ook twee badgasten bevonden, uitge varen voor een tochtje op de Wad denzee. Door nog onbekende oorzaak is de schipper in het Schuitengat overboord geslagen. Door de eb- stroom dreef hij snel weg, maar schreeuwde de badgasten in zijn boot nog toe het zeil te strijken. Zij hebben hem een roeiriem toegewor pen, die in zijn bezit moet zijn ge komen. De badgasten konden echter niet te hulp komen, omdat zij niet met het scheepje overweg konden. Zn zyn door een passerende motorboot opgepikt. Onmiddellyk daarna is het reddings werk begonnen. De reddingboten „Brandaris" en „Adriaan de Bruine", de loodsboot van Terschelling en nog enige particuliere vaartuigen zijn uitgevaren om naar de vermiste schipper te zoeken, maar toen de duisternis viel moesten zij onverrich- terzake terugkeren naar de haven van Terschelling. Een vliegtuig van de Marine Lucht vaartdienst heeft tussen Vlieland en Terschelling de zee afgezocht tot 10 myi uit de kust, maar moest ook we gens de duisternis de naspeuringen opgeven. Pella vormt nieuw kabinet De Italiaanse kabinetsformateur, Pella, heeft Zaterdagavond officieel de opdracht aanvaard, een nieuw Itali aans kabinet samen te stellen. Bij een bezoek aan het Italiaanse staatshoofd heeft hij deze de lijst met namen van zijn te vormen kabinet overhandigd. President Einaudi hechtte hieraan zijn goedkeuring. In het nieuwe kabinet zal Pella de functies vervullen van premier, mi nister van buitenlandse zaken en mi nister voor de begroting. Ballonrace boven Nederland Uit het Olympisch Stadion te Am sterdam steeg Zaterdagmiddag om kwart over drie de 79-jarige Franse balloncommandant, George Cormier, met zijn ballon op. Tezelfder tijd ste gen ballonnen op in het Groninger plaatsje Eenrum en Tegelen in Lim burg. Hiermede was de internationale ballonrace om de Andries Blitz-coupe begonnen. Cormier, werelduur- en lange-af- st andrecord houder,' bovendien oudste ballonvaarder ter wereld, liet zijn bal lon rustig en geleidelijk uit de kuip van het stadion omhoog zweven, zwaai de nog even met zijn grote witte zon nehoed en klom vervolgens snel en kele honderden meters om daarna in Zuid-Oostelijke richting te verdwij nen. In het sportpark te Tegelen stegen vier ballons op voor de ballonrace. On der de balloncommandanten een Zwitser, een Duitser en een Fransman bevond zich ook een Nederlander, de heer de Vos van Klootwijk. De heer Boesman zou zonder mededinging op stijgen, maar zijn ballon scheurde bij de vulling. In Eenrum steeg een Belgische bal lon op onder commando van de Belg Albert van Bemdes. In het kleine mandje voeren ook mee de ballon commandante van de Haagse ballon club, mevrouw Nini Boesman, de ama teur B. Oosterhuis uit Ulrum en de heer M. B. C. Demenent uit Den Haag. Aan de ballonstijgingen is een wed strijd voor de commandanten verbon den. met als opgave een zo groot mo gelijk aantal tussenlandingen te ma ken in plaatsen waarvan de naam be gint met dezelfde letter als de plaats van waaruit men is opgestegen. Toen de „Brandaris" als laatste schip in de haven van Terschelling terugkeerde, stond een duizendkop pige menigte, die van het haven hoofd de reddingswerkzaamheden had gade geslagen, zwijgend te wach ten. Er wordt aangenomen, dat schipper Klaas Tot door verdrinking om het leven is gekomen. Schipper Klaas Tot is 39 jaar ge worden en heeft op jeugdige leeftijd als kapitein op de sleepboten van de rederij Doeksen gevaren. Reeds voor de oorlog maakte hy als „op stapper" reddingstochten met de „Brandaris" mee, waarop zijn vader, Douw Tot, schipper was. In 1940 werd Klaas Tot tweede stuurman op de „Brandaris" en op 1 October 1950 volgde hij zijn vader als schipper op. Zaterdag heeft Z.KJI. Prins Bernhard in tegenwoordigheid van talrijke au toriteiten te Hansweert een Zwitsers barakkenkamp geopend. Prins Bern hard tydens de openingsrede. Jongetje speelde met vuur... Boerderij en twee hooibergen in vlammen opgegaan. Een felle brand heeft Zondagmid dag gewoed in de gemeente Reeu- wijk waardoor een boerderij en twee hooibergen in vlammen zijn- opge gaan. De totale schade, welke ge deeltelijk door de verzekering wordt gedekt, wordt geraamd op ongeveer 100.000. Bij het spelen met vuur door het vijfjarig zoontje van de familie van der W., heeft de hooiberg achter de boerderij, gelegen aan de Oud-Reeu- wijkse weg, vlam gevat.' De ouders hadden zich ter ruste begeven en werden door het jongetje gewekt met de mededeling dat de hooiberg brandde. Op dat ogenblik was het achterhuis van de boerderij reeds door de vlammen aangetast. De vrij sterke wind maakte blus sing onmogelijk. De boerderij brand de uit. Overslaande vonken zetten de 50 meter verder gelegen hooiberg van de landbouwer van L. in brand. Ook in de boerderij van de heer van L. ontstond een begin van brand, maar hier was men de vlammen spoedig meester. 40.000 gulden voor Rampenfonds. Zaterdag heeft luitenant-generaal b.d. P. Alons, in zijn kwaliteit van directeur van het Nationaal Ram penfonds, in Velsen een bedrag van 40.000 gulden ln ontvangst genomen. Dit bedrag werd uit de burgerij bij een gebracht door het geheel of ge deeltelijk afstaan van de restitutie op de gasprijs over 1952, als gevolg van by het bedrijf gemaakte over winst. VOORSTEL VAN SOWJET-UNIE Vorming van voorlopige regering voor geheel Duitsland De Sow jet-Unie heeft de Westelijke mogendheden in een nota voorge steld binnen zes maanden een vredesconferentie over Duitsland te hou den, aldus is te Washington door Westelijke diplomaten verklaard. In de nota worden de volgende punten voorgesteld: 1. Byeenroeping van een vredesconferentie binnen zes maanden met delegaties van alle belanghebbende partijen, inclusief Duitse afgevaar digden. 2. Vorming van een voorlopige regering voor geheel Duitsland en vrije verkiezingen in geheel Duitsland. 3. De regering voor geheel Duitsland dient gevormd te worden door afgevaardigden van de Oost- en Westduitse parlementen en de voor lopige regering dient de plaats in te-nemen van de bestaande afzonder lijke regeringen voor Oost- en West-Duitsland. Zou dit op het ogenblik moeilijk blyken, dan zou de voorlopige rege ring kunnen worden gevormd, terwijl de regeringen van Oost- en West- Duitsland blijven bestaan. In dat geval zou de voorlopige regering in het eerste stadium slechts beperkte bevoegdheden bezitten, aldus de nota. In de nota wordt verder verklaard: „De Sowjet-Unie acht het noodzakelijk de aandacht van de regeringen van Frankrijk, Groot-Brittannië en de Ver. Staten te vestigen op de abnormale toe stand, dat Duitsland acht jaar na het einde van de oorlog in Europa nog geen vredesverdrag heeft, nog ver deeld is in een Oostelijk en een Wes telijk deel en geen gelijke rechten heeft in zijn betrekkingen tot andere landen. „Deze toestand is in tegenspraak met de inspanningen van de vredelievende volkeren om vrede in Europa te ver zekeren en is tevens strijdig met de VIJFTIEN MUZIKANTEN BLIEZEN HET WILHELMUS Commissaris der Koningin vertolkte de dank der bevolking jegens Zwitserland VIJFTIEN BRUIN-VERBRANDE KERELS, hun koperen instrumenten blinkend in de felle middag-zon, bliezen Zaterdag onverschrokken het oude Wilhelmus, toen prins Bernhard in het Zwitserse barakkenkamp aan de Zanddijk te Hansweert arriveerde. Misschien klonk het een beetje beverig, maar dat was volkomen verklaarbaar: de meeste muzikanten hadden in geen zeven maanden geoefend en sommigen hadden zelfs in der haast een instrument moeten lenen. Deze vijftien moedige mannen vormden het restant van de Kruiningse harmonie E.M.M. de rest is nog her en der over het land verspreid doch zy spéélden! En zij deden het met een overgave, die de mariniers van Gysbert Nieuwland eer zon hebben aan gedaan De durf en de geestkracht van deze Kruiningse muzikanten zorgden voor een treffend begin van de korte plechtigheid, tijdens welke prins Bernhard dit barakkenkamp een geschenk van het Zwitserse volk opende. De Zwitserse gezant, de heer D. Secrétan, begroette de prins by diens aankomst en uitte zijn dankbaarheid jegens de hoge gast, die met „de zonnige energie, waarmede hij zijn hoge functies vervult", zich bereid had verklaard het kamp te willen openen. De gezant zeide, dat bij deze opening eigenlijk het gehele Zwitser se volk aanwezig moest zijn, want dit volk als geheel had immers de giften bijeengebracht, die de hulp aan Nederland mogelijk maakte. De heer Secrétan herinnerde in dit ver band aan de „Chaine de bonheur" van de Zwitserse omroepen, waarme de bijna drie millioen Zwitserse francs waren bijeengebracht en be treurde het, dat de initiatiefnemer van deze „geluksketting", Roger Nordmann, niet aanwezig kon zijn. De ingebruikneming van dit kamp te Hansweert noemde de gezant symbolisch voor alles wat de Zwit sers tot nu toe deden tot leniging van de stormramp. Dankbaar was de heer Secrétan er voor, dat zovele vertegenwoordi gers van hulpverlenende organisaties uit Zwitserland waren overgekomen om deze opening mede te maken. In het bijzonder richtte hy zich tot de Civiele Internationale Hulpdienst, die het kamp had gebouwd. De gezant zeide tenslotte deze 15e Augustus te willen wijden aan de Nederlands-Zwitserse vriend schap en aan de blijdschap. Blijd schap namelijk, „dat de ver schrikkelijke nacht van de 31 Ja nuari achter ons ligt en dat Ne derland zijn eeuwige vijand, het water, opnieuw neeft overwon nen". DE PRINS SPREEKT. Hierna trad de prins, die gekleed was in een wit costuum, naar voren en dankte de gezant voor zijn woor den. „Het Zwitserse volk had zich geen betere representant in Neder land kunnen denken dan de heer Se crétan", aldus de prins. „Namens het Nederlandse volk dank ik U en Uw volk uit de grond van myn hart voor dit onschatbare geschenk, dat wij mochten ontvan gen". De prins wees er on, dat deze hulp van Zwitserland de banden tus sen beide landen weer verstevigd had, „hoewel verbetering van de toch al zo goede betrekkingen tus sen Nederland en Zwitserland haast niet denkbaar is...-" Met het hijsen van de Nederlandse vlak na de rede van de prins was de opening van het kamp een feit ge worden. „PRINS BERNHARD-KAMP". Onder applaus van de vele geno digden deelde de Zwitserse gezant mede, dat de prins hem juist ge machtigd had mede te delen, dat hij had toegestemd, dat het kamp „Prins Bernhard-kamp" zal worden genoemd. Vervolgens maakte de prins een rondgang door het kamp, waarna hij zich met verscheidene genodigden onderhield. In de feestelyk versierde (Vervolg op pag. 5.) rechtmatige nationale belangen van het Duitse volk". De Sowjet-Unie acht het nodig de uitgaven wegens het legeren van troepen van de vier grote mogend heden op Duits gebied te beperken tot vijf procent van het jaarlijks in komen van Oost- en West-Duitsland. De bezettingskosten zouden in geen geval het totale bedrag voor 1949 mogen overschrijden. Verder stelt de Sowjet-Unie voor de schulden, die Duitsland sinds 1945 wegens de bezetting door de Grote Vier buiten Duitsland heeft ge maakt vervallen te verklaren. „Zodra de regering van Bonn "West-Duitsland bij het agressieve Noordatlantische blok inlijft, wordt de eenmaking van West- en Oost- Duitsland onmogelyk", zo wordt ver der in de Russische nota gezegd. Westelijke waarnemers zijn van me ning, dat het voorstel van de Sowjet- Unie een stap is om de komende ver kiezingen in West-Duitsland te be- invloeden en te zelfder tijd vorderin gen van Westelijke plannen voor een Vier-Mogendhedenconferentie over Duitse hereniging eind September op te houden. Molotof, de Russische minister van buitenlandse zaken, heeft Zondag de Oostduitse regering uitgenodigd op 20 Augustus een delegatie naar Mos kou te zenden ter bespreking van „be langrijke vraagstukken", welke de Sowjet-Unie en Oost-Duitsland be treffen. Wederom ,.AIarm"- colporteurs aangehouden. Zaterdagmiddag zijn te Haarlem zes personen uit Amsterdam aange komen, die in de Tempelierstraat en op het Houtplein aldaar begon nen te colporteren met het blad „Alarm". Tegen het zestal werd proces-ver baal opgemaakt. Vijftig bladen wer den in beslag genomen. In de loop van de avond zijn de Amsterdammers op vrije voeten ge steld. Enigen van hen waren lid ge weest van de N.S.B. of de S.S. DE VERWACHT: DROOG WEER. Geldig tot Maandagavond: Zonnig en droog weer. Zwakke tot matige wind tussen West en Zuid- West/ Iets hogere middagtemperatu- ren dan gisteren. ZON EN MAAN. 18 Augustus. Zon: op 5.27 Maan: op 15.33 onder 19.59 onder 22.35

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1953 | | pagina 1