PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„Grote Drie" komen midden Juni
op Bermuda-eilanden bijeen
BILT
Vandaag sluiting verwacht van
gat bij Sirjansland
Kantlijn
FRANSE REGERING LEED EEN
GROTE NEDERLAAG
AANZIENLIJK DEEL VAN INVOER
THANS VRIJ VAN VERGUNNING
196e Jaargang- No. 119
Dagblad uitgave van de Qrma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F van de Velde en F. B
den Boer Adj. W de Pagter.
Hoofdred.; G. Ballintljn. Pi. verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct. per
week, f 5.45 p. kw., fr, p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 22 Mei 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 Ct per
mm. Minimum p advertentie t 3.-.
üig- mededelingen driemaal tan el.
Kleine advertenties (max. 8 regels»
van 1—5 regels t L— Iedere regel
meer 20 cent ..Sneven o1 adres
Bureau van dit Blad' 25 cent meer.
Giro nr 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlisslngen, Walstr. 5860, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g
1 of 2160). Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststraat
telef 2475 (b.g.g 2228); Oostburg. Finlandstraat 2. telef 16: femeuzen, Brouwerijstr 2; Zlerlkzee. N. Bogerdstr C 160. telei 26.
BESLUIT NA NACHTELIJKE TELEFOONGESPREKKEN
Voorbereidende besprekingen voor
bijeenkomst met Sowjet
Grote voldoening in West-Europese landen
Waarschijnlijk spoedig na 14 Juni a.s. wanneer president Eisenhower
zal zyn teruggekeerd van een reis door verschillende Noord-Amerikaanse
staten zullen president Eisenhower, Winston Churchill en de Franse
premier Mayer (of zyn eventuele opvolger) bijeenkomen op de Bermuda
eilanden. Churchill hoopt, dat men door deze byeenkomst in staat zal zijn
een definitieve stap voorwaarts te doen naar „een conferentie van veel
groter belang". Ex-premier Mayer verklaarde, dat het doel van de drie-
mogendhedenconferentie zou zyn tot een gemeenschappelijke houding te
komen over kwestie», die op een viermogendhedenconferentie met de Sow-
jet-Unie besproken zouden kunnen worden.
Het besluit tot het houden van de
conferentie, waarvan tijd en juiste
plaats nog niet definitief zijn vast
gesteld, is in de loop van Donderdag
na telefoongesprekken tussen Lon
den, Parijs en Washington genomen
Het voornaamste doel van de bespre
kingen zal zijn het overwegen van de
gemeenschappelijke standpunten ten
inzien van de vele problemen, welke
moeten worden opgelost om de zaak
'n de wereldvrede te bevorderen.
Lincoln White, een woordvoerder
De gemeenteraadsverkiezingen
naderen en dus is er weer poli
tiek rumoer in de lucht.
Een Zeeuws blad heeft laten ver
luiden, dat in Goes de K.V.P. en de
Party van de Arbeid het snode plan
hebben gesmeed om, als zitj een zetel
winnen, de Christelijke wethouder
van Goes te wippen en het voortaan
inplaats van met drie, met twee wet
houders te doen.
Prompt zijn de KVP-era en de P.v.
d.A-ers opgesprongen en hebben met
luider stemme ontkend, dat zij iets
dergelijks zelfs maar vagelijk over
wogen zouden hebben. Geen haar op
hun politieke hoofden heeft er over
gepeinsd en het blad, dat de onthul
ling had gedaan, heeft deze de vol
gende dag al weer grotendeels inge
slikt.
Toch zullen er zijn, die nieuwsgie
rig afwachten wat er gebeuren gaat,
als inderdaad een rechtse zetel bij de
coalitie terecht mocht komen
Want Zeeland is in politiek opzicht
een zeer rustig en verdraagzaam
land, waar de tegenstellingen niet
groot zijn en men bij alle verschil
van principe graag eendrachtig
streeft naar een zelfde goed einddoel.
Politieke relletjes zijn er een zo grote
uitzondering, dat zelfs een verdacht
making het water van de politieke
vijver al kolken doet
De Partij van de Arbeid is intus
sen voor de dag gekomen met
een rapport over hetgeen zij
wenselijk acht voor de in het gedrang
geraakte middengroepen.
Nu wil het geval, dat de K.V.P. de
belangstelling voor deze middengroe
pen zo'n beetje als haar monopolie
was gaan beschouwen en dat de P.v.
d.A. al hetgeen de Katholieken ten
gunste van de middengroepen zo bij
tijd en wijle lanceerden, nog al eens
aan scherpe critiek onderwierp.
Eensklaps slaakt nu de K.V.P .-pers
alarmkreten. Geloof niet, roept zij
tot de middengroepskiezers uit, dat
de P.v.d.A. het oprecht meent met de
bezorgdheid voor uw materiële heil!
Vroeger maakte zij alles wat wij wil
den belachelijk, maar kijk, nu de
raadsverkiezingen naderen, tracht zij
bij IJ in het gevlei te komen
Alweer een politieke storm dus.
En dat terwijl het wetsontwerp
vergoeding watersnoodschade nog ter
discussie moet komen...
Wat dit wetsontwerp betreft
vestigt Het Vrije Volk de aan
dacht op het onbevredigende,
dat het Rampenfonds de huisraad-
schade gaat vergoeden.
Het blad zegt:
„Wij vragen ons af of dit princi
pieel wel juist is. Het lijkt willekeu
rig, dat men de vergoeding van be
drijfsschade, schade aan woningen
enz., als rijkszaak zou beschouwen
en vergoeding van huisraadschade als
een zaak van particulieren. Wanneer
er geen Rampenfonds was geweest,
zou de staat stellig de huisraadscha
de mede hebben vergoed.
Logischer schijnt het dan ook, dat
de regering ook de vergoeding van
de waarde van het verloren gegane
huisraad (waaronder uiteraard ook
kleding enz. valt) als haar taak zou
beschouwen."
Het blad zou liever zien, dat het
Rampenfonds de mensen in staat zou
stellen door een aanvullende bij
drage om voor de te geringe ver
goeding iets beters te kopen, dan zij
nu kunnen.
Ook vergoeding van gederfd inko
men, uitkeringen aan weduwen en
wezen, vergoeding van bizondere per
soonlijke schaden zouden dan uit het
Rampenfonds kunnen komen, terwijl
dat alles nu wel onmogelijk zal blij
ken
Bovendien acht het blad het een
bezwaar tegen inschakeling van het
Rampenfonds, dat tegen de beslissin
gen van deze particuliere instelling
geen beroep mogelijk is.
Het zijn opmerkingen, waarmede
wij van harte instemmen en die wij
éftarom gaarne onder de volle aan
dacht brengen!
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft verklaard,
dat president Eisenhower's uitnodi
ging aan de premiers van Engeland
en Frankrijk de Verenigde Staten
niet verplichten bij voorbaat in te
stemmen met een conferentie met de
leiders van de Sowjet-Unie.
Onderzoek naar
Sow jet-bedoelingen.
In Franse diplomatieke kringen is
verklaard, dat een van de belangrijke
doelen van de driemogendhedencon-
ferentie op Bermuda het „bezegelen"
van de eenheid der democratische
landen zal zijn, tegenover wat het
Sowjetrussische vredesoffensief ge
noemd wordt. De Westelijke staats
lieden zouden nagaan of er tekenen
zijn, dat de Sowjetrussische regering
werkelijk een regeling met het Wes
ten wil, of slechts een „nieuwe episo
de" in de koude oorlog heeft inge
luid. Van dit onderzoek zou het
hoofdzakelijk afhangen of men
het ogenblik voor een viermogendhe
denconferentie in optima forma geko
men acht. In genoemde kringen
wordt betreurd, dat de aankondiging
van een conferentie van de „Grote
Drie" moet samenvallen met een re
geringscrisis in Frankrijk. De ne
derlaag van premier Mayer houdt in
zo zegt men, dat president Eisenho
wer's uitnodiging automatisch voor
de volgende Franse premier zal gel
den.
Aangenomen wordt, dat indien een
nieuwe Franse regering niet tegen
midden Juni gevormd i.al zijn, Mayer
als waarnemend premier naar Ber
muda zal gaan of dat de conferen
tie wellicht uitgesteld zal worden.
Zowel premier Mayer als de Franse
minister van buitenlandse zaken Bi-
dault hebben duidelijk gemaakt, dat
zij gelijktijdige ontwapening onder
internationaal toezicht als de belang
rijkste kwestie voor een overeen
komst tussen Oost en West beschou
wen. Zy achten ook de verdragen
met Oostenryk en Duitsland en de
oorlogen in Korea en Indo-China van
het grootste belang.
Gunstige reacties
De eerste reactie uit kringen van
het Amerikaanse congres op de aan
kondiging van de conferentie van
Bermuda is over het algemeen gun
stig.
Verscheidene leden van het congres
hebben de hoop uitgesproken, dat de
conferentie tenslotte gevolgd zal
worden door een bijeenkomst met de
Russen.
De aankondiging van de Bermuda-
conferentie werd in officiële kringen
in Bonn van harte begroet. Een offi
ciële woordvoerder zeide, dat men
hoopt, dat deze conferentie de ge
meenschappelijke politieke doelstel
lingen van de Westelijke landen zal
bevestigen.
De socialistische fractie van de
Bondsdag overweegt het initiatief te
nemen om dr. Adenauer te verzoe
ken „de Duitse wensen ter kennis
van de conferentie te brengen".
In de West-Europese landen is het
plan met grote voldoening ontvan
gen, evenals in Canada en in Scan
dinavië. In de Verenigde Naties sprak
men de hoop uit, dat een bespreking
tussen de Grote Vier zal volgen.
112,8 millioen
in Rampenfonds
Tot Donderdagmiddag was bij het
Nationaal Rampenfonds een bedrag
van 122.8 millioen gulden binnen
gekomen.
V.N. begingen een
grote fout
Aldus Sir Churchill
over Korea.
Sir Winston Churchill heeft Donder
dag in het Lagerhuis verklaard van
mening te zijn, dat het een grote fout
van de V. N. is geweest, dat zij 18
maanden geleden hebben toegestemd
in een wapenstilstand in Korea op een
ogenblik, dat generaal Rldgway op het
punt stond nieuwe grote successen te
behalen.
Churchill, die eer» verklaring afleg
de over de wapenstilstandsonderhan
delingen. naar aanleiding van vragen,
zeide. dat Engeland de V. S. in Korea
niet in de steek zal laten. Hij wilde er
ook niet mee instemmen, dat de Ame
rikanen welke efinitieve voorwaarden
ook van de Noordelijken moeten aan
vaarden.
Ministerconferentie
Britse gemenebest
Drie Juni a.s. begint te Londen een
bijeenkomst van ministers-presiden
ten der Britse-gemenebeststaten. De
conferentie, die een week zal duren
wordt door Churchill geleid.
Van gewoonlyk betrouwbare zyde
wordt vernomen, dat zal worden ge
sproken over de jongste ontwikkeling
van de Sowjetrussische buitenlandse
politiek, West-Europa, het Midden- en
Verre Oosten en Zuid-Oost-Azië.
De Britse minister van financiën
Butler zal ter conferentie verslag uit
brengen van de vorderingen, gemaakt
met de tenuitvoerlegging van de be
sluiten, genomen op de in December
jl. gehouden economische gemenebest-
conferentie. De conferentie is besloten.
Donderdagmorgen heeft het Ko
ninklijk paar een bezoek gebracht
aan de Universiteit van Kopenhagen,
waar H. M. Koningin Juliana zich in
een toespraak tot de studenten heeft
gericht.
(Voor de rede van de Koningin ver
wijzen wij naar pagina S).
19DE KABINETSCRISIS SEDERT DE BEVRIJDING
Kabinet-Mayer dient ontslag in bij president Auriol.
De Franse regering-Mayer heeft Donderdagmiddag in de Nationale Ver
gadering bij de stemming over een van de voornaamste onderdelen van
haar financiële hervormingsplannen, waaraan Mayer de vertrouwenskwes
tie had verbonden, de nederlaag geleden. De stemverhouding was 328
stemmen tegen en 244 stemmen voor. Dit is de 19de kabinetscrisis sedert
de bevrijding.
Zodra de uitslag bekend was, ver
lieten de ministers het parlementsge
bouw om hun ontslag bij president
Auriol in te dienen. Aangezien het
aantal stemmen, dat tegen de regering
werd uitgebracht, de absolute meer
derheid overschrijdt, is de president
verplicht, het ontslag van het kabinet
te aanvaarden.
Het omstreden artikel voorzag in
speciale volmachten voor de regering
om administratieve hervormingen en
bezuinigingen in te voeren. De Gaul
listische woordvoerder vond de ver
zochte volmachten „te vaag". Ook de
socialisten kantten zich tegen het ver
zoek. Mayer achtte zijn voorstellen es
sentieel voor de strijd.tegen inflatie.
Het coalitie-kabinet van René Mayer
hoofdzakelijk bestaande uit radica
len, volksrepublikeinen en gematigd
conservatieven kwam op 8 Januari
van dit jaar aan het bewind als de
18de Franse regering sinds de bevrij
ding.
Sedert het einde van de oorlog heeft
nog nooit een regering een zo grote
nederlaag geleden. Mocht binnen 18
maanden nog eens een regering met
dergelijke cijfers verslagen worden,
dan heeft deze volgens een bepaling
van de grondwet, het recht nieuwe
verkiezingen te vragen.
In de wandelgangen van de Nationa
le Vergadering zijn reeds enige partij
leiders genoemd als eventuele opvol
gers van Mayer, zoals de radicale mi
nister van onderwijs, André Marie, de
conservatieve minister voor de over
zeese gebieden, Louis Jacquinot, en de
radicaal-georiënteerde minister van
defensie, René Plevèn. Waarnemers
voorspellen een lange crisis.
De honderdduizend.
In de 519e staatsloterij, vierde klas
se, achtste lijst, is op no. 20862 de hon
derdduizend gevallen.
.vDe verschillende series werden ver-
'kocht in Amsterdam, Rotterdam, IJ-
muiöen en Alkmaar.
Ook grensoverschrijding
buiten de verplichte posten
Nieuwe regeling lussen Nederland
Tussen België en Nederland is een
overeenkomst gesloten betreffende
het kleinere grensverkeer. Beide re
geringen hebben zich er mee aceoord
verklaard, dat Belgische en Neder
landse onderdanen de grens mogen
overschrijden ook buiten de verplich
te posten en dit op vertoon van de
identiteitskaart of van een paspoort
geldig of vervallen binnen vijf jaren,
dan wel van een Nederlands per
soonsbewijs. Buiten de verplichte
posten zal de douane de taak van de
maréchaussee overnemen. Het over
schrijden van de grens buiten deze
posten is echter alleen toegelaten
tussen zonsopgang en zonsondergang.
Deze overeenkomst wordt op 26 Mei
van kracht.
Met ingang van 15 Maart 1952 werden bepaalde in. en nitvoertransacties
tot een waarde van f 400.vrijgesteld van elke voorafgaande controle.
Nu de noodzaak daartoe in mindere mate aanwezig is wordt deze grens,
blykens een publicatie van de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer in de
Staatscourant van Donderdag j-L met ingang van 23 Mei verhoogd tot
10.000 by invoer en f 1000.by uitvoer.
Uitvoer tot f 1000 vrii van werking gesteld. Het aantrekkelijke
c 3 J van deze procedure voor de im-en ex-
elke voorafgaande controle, porteurs bestaat hierin, dat zij voor
Moest tot nu toe gesproken worden bepaalde in- en uitvoeren geen ver
over een procedure voor kleine zen- gunnmoeT1 meer bij de overheid be
dingen, thans kan gezegd worden, dat _Y.e? 3011 vragen,
een zeer aanzienlijk deel van de in
voervergunning vrij kan geschieden,
terwijl ook voor de uitvoer de moge
lijkheden zyn uitgebreid.
Met de maatregel van 15 Maart
1952 werd de meldingsprocedure in
Sluiting van sigarenfabriek
te Culemborg
Een sigarenfabriek in Veenendaal
(de Ritmeestersigarenfabrieken), die
na de opheffing van de N.V. Compa-
nia Cadena in Culemborg in dit fa
brieksgebouw een nevenfabriek in
Culemborg stichtte, zal dit bedrijf
eind volgende week opheffen. Dit
heeft de directie aan het personeel
van deze Culemborgse fabriek mede
gedeeld. Het personeel bestaat uit
ongeveer zestig zeventig man. Het
is niet uitgesloten, dat een deel van
dit personeel in Veenendaal te werk
gesteld zal worden. Als redenen voor
de sluiting gaf de directie op, dat in
het Culemborgse bedryf te veel mo
dellen gemaakt moesten worden,
waardoor dit niet lonend was.
SPANNING AAN DE DIJK
De laatste weken is hier energiek
aangepakt
Na de ramp was het gat bij Sirjansland tweehonderd meter breed met
een geul van acht meter diep! Gisteravond Iaat echter bedroeg de breedte
slechts vijftien meter, terwijl een diepte van nog geen twee meter werd ge
peild. Ziedaar in enkele cijfers aangeduid hoe de stand van zaken bij dit
Duiveiandse dorp zich de laatste maanden totaal heeft gewijzigd. Doch de
ze cijfers zijn véél te nuchter, omdat zij niets vertellen van de moeiten en
de zorgen, die het aan tientallen mensen heeft gekost om het zover te krij
gen. Dat is een volmaakt-andere geschiedenis; een historie van veel zweet
en weinig slaap, van zuigende, plakkende klei, van duizenden kubieke me
ters zand, van bivakkeren op de donkere zolders van huizen-in-het-water
en van onvermoeid werken in de hete zon. Een verhaal ook van steeds
weer opnieuw Improviseren en vooral van volhouden! Dat alles verzwijgen
deze cijfers en daarom moet het hier worden genoemd. Want wat de laat-
ste weken hier aan de Noordkant' van Duiveland is gepresteerd is werkelijk
groots! Het uiteindelijk resultaat van deze arbeid? Vanmiddag omstreeks
vijf uur zal waarschijnlijk het gat bij Sirjansland worden gesloten.
Dat zal een vreugde geven aan de
dijk, waar nu reeds dagen lang de in
tense spanning de ruim tweehonderd
mensen, die hier werken, aanzet tot
een nog steviger aanpak. Maai' als
het lukt.... dan „hebben we in de gro
te voetbalwedstrijd Waterstaat-Zee
eens lekker hard ingeschoten. Een
punt voor ons!" zoals ir. G. Slotboom
van de dienst Dijkherstel het uitdruk
te. Sinds veertien dagen heeft de
Rijkswaterstaat hier in letterlijke
zin de wind meegehad, tei*wijl men
bovendien kon profiteren van het la
ge tij. Men had reeds eerder over de
schorren een dijkje aangelegd van
150 meter lang, zodat nog een gat
overbleef van zeventig meter. Nu 't
weer echter zo bijzonder goed bleef
en ook het tij steeds gunstiger werd,
besloot de Waterstaat om alles op
alles te zetten om te proberen, dat
dit gat voor het laatste dode tij
dat is vandaag! dicht te krijgen.
Er werd een van de modernste zui
gers, waarover Nederland de be
schikking heeft, de „M. C. Vaarwa
ter", gerequireerd, die er per uur.
ruim 1400 m3 zand uitgooit, een
respectabele hoeveelheid! Het was
echter zaak om de zee vóór te blij
ven, met andere woorden: er moest
steeds meer zand gespoten worden
dan er door de stroom werd meege
nomen. Tot dusver is dat uitnemend
gelukt, vooral dank zij de energieke
wijze, waarop alle mensen, die hier
zyn ingezet, van hoog tot laag heb
ben aangepakt.
Er zijn hier arbeiders, die hon
derd acht en twintig uren Ln de week
hebben gemaakt, die in een soort bed-
in-bed-uit-stelsel hebben gewerkt om
toch maar de zee voor te blijven. Een
byzonder aandeel in deze arbeid heeft
een tachtigtal mannen uit Sirjans
land, van wie een groot deel bivak
keert op zolders van huizen in het
ondergelopen dorp. Zij vechten voor
hun dorp met zulk een verbetenheid,
dat er geen grotere teleurstelling
voor deze mensen denkbaar zou zijn
dan een mislukking van deze dich
ting.
Maar als het gat vandaag niet
wordt gesloten, kan er niet op gere
kend worden dat sluiting binnen en
kele dagen tot stand komt. Het dode
tij is dan weer voorbij, zodat de vloed
steeds hoger komt en er dientenge
volge meer stroming in het gat ont
staat- Daarom geven de mannen er
niet om, dat zij maar een paar uur op
hun bed komen, daarom vinden zij
het ook niet erg om in Sirjansland
verre van comfortabel te bivakkeren:
het gaat immers om hun eigen dorp
en om hun eigen levensmogelijkheid.
(Vervolg op pag. 2)
Zij kunnen volstaan met het
voorraad nemen van een aantal mel
dingsformulieren, die na invulling
terstond bruikbaar zyn voor overleg
ging aan de douane en de banken.
Voorafgaande goedkeuring door de
Centrale Dienst voor de In- en Uit
voer of door gedelegeerden van die
dienst blijft daarbij volledig achter
wege.
Op grond van handelspolitieke en
monetaire overwegingen moest de
toepassing van de nieuwe werkwijze
aanvankelijk beperkt blyven tot in-
en uitvoeren met een maximum
waarde van f 400.
Thans is daaraan dus een belang
rijke uitbreiding gegeven-
Minister Luns maakt
oriëntatie-reis
De minister zonder portefeuille, mr.
J. M. A. H. Luns, zal gedurende vijf
weken in de maanden Juni en Juli
een algemene oriëntatie-reis maken
naar Azië en Australië.
De minister zal o.m. een bezoek
brengen aan Pakistan, India, Thai
land, Birma, Malakka. Indonesië,
Nieuw-Guinea, Australië en de Phi-
lippijnen.
Maarschalk Tito trouw
aan bet Westen.
Maarschalk Tito is niet van plan
zyn Westelijke geallieerden in de
steek te laten en de zijde van de
Sowjet-Unie te kiezen. In een toe
spraak op het militaire vliegveld Ba-
tajnica bij Belgrado sprak de maar
schalk geruchten tegen, als zou Joe-
go-Slavië onderhandelen over terug
keer in het Sowjet-blok. „Wij zul
len onze geallieerden nooit in de
steek laten, zolang deze correct zijn
in hun betrekkingen", aldus ver
klaarde hij.
Tito zei voorts, dat sedert Stalins
overlyden het aantal incidenten aan
de Joego-Slavische grenzen met sta
ten van het communistische blok
was verdubbeld, doch hij zou blyven
streven naar normale, dragelijke be
trekkingen met alle buurstaten.
DE
VERWACHT:
WEINIG VERANDERING
Veranderlijke bewolking met plaat
selijk enkele regen- of onweersbuien.
Over het algemeen weinig verande
ring in temperatuur. Aanvankelijk
weinig wind, later zwakke tot matige
wmd hoofdzakelijk tussen Noord en
Oost.
ZON EN MAAN
23 Mei
Zon: Op 4.33 Onder 26.41
Maan: Op 15.07 Onder 2.08