Regenkoningin beschikte over ongekende macht J Brok natuur met mogelijkheden in West Zeeuwsch-Vlaanderen r NEDERLANDSE ZIEKENHUIZEN BEZITTEN 2000 WIEGEN ARABISCHE TRONEN VOOR TWEE JONGE MANNEN WOENSDAG 29 APRIL 1953. 7 NAAR HET HEILIGE MEER VAN AFRIKA (VIII) Pas na eeuwen werd macht prijsgegeven (Van onze correspondent in Kaapstad) ïzaneen ligt ongeveer halverwege tussen Pelgrimsrust en de Zoutpans- berg in het Noordoosten van Transvaal. Het dorp is klein, maar er wordt een winkelpand neergezet van twee millioen en er komt een nieuw hotel, dat nog een beetje meer gaat kosten. Want dit gehucht is het centrum van een welvarende omgeving. Als men in Transvaal van omgeving praat, dan bedoelt men de landstreken die met een straal van twee- of driehon derd mijl rondom een centrum liggen. De eigenaar van dit hotel Is een jonge, vooruitstrevende Afrikaner. Hij is grootgrondbezitter, hartstochtelijk jager en geoefend forellenvisser. Hij heeft, behalve zyn auto, een paar beste renpaarden en dat bezit baart hem op het ogenblik nogal zorgen, want twee van zijn duurste dieren zijn los gebroken en op de vlucht geslagen. Over een afstand van tweehonderd mijl heeft hij hun sporen gevolgd in een jeepmaar toen heeft hij moe ten constateren, dat zjj het Kruger Wildpark zijn binnengetrokken. De geruchten, dat er de laatste dagen grote activiteit onder de leeuwen wordt gesignaleerd, stemmen hem somber. De volgende dag trekken we het heuvelachtige gebied binnen van Nudjaji de Vierde, de Regenkonin gin van Zuid-Afrika, een der vreemd ste vrouwen uit een der vreemd ste geslachten die de barbaarse ge schiedenis van Afrika ooit heeft op geleverd! Ik moet U het verhaal van die won derlijke dynastie vertellen. In de tweede helft van de zestien de eeuw kreeg een prinses uit het koninklijk huis der Kalanga's (een negerstam uit Rhodesië) een kind, welks vader haar eigen broer was. K.. door A. KAPTE1N. Zij vluchtte met haar kind en een handvol getrouwen naar het Zuiden en vond een schuilplaats in de bossen van Daja, dicht nabij de plaats waar tegenwoordig het moderne dorp Dui vel skloof ligt. Zij vormden spoedig een nieuwe stam, die ten strijde trok of zich te weer stelde tegen aanvallers. Hun leidslieden kozen zij uit het geslacht der prinses. Zonen vermoord Omstreeks het begin der vorige eeuw hadden zij het voorrecht dat het opperhoofd tevens Ziener was. Omdat hy wist dat ou«e hoofdlieden soms van kant werden gemaakt door machtsbegerige zoons, liet hij al zijn zoons vermoorden. Vervolgens wijdde hij zijn dochter in de geheimen van „de geestelijke stand" in en hij ver telde haar, dat de goden haar be stemd hadden tot zijn opvolgster. Maar omdat 't voortbestaan der dy nastie verzekerd moest worden zou zij met hem, haai" eigen vader, hebben te trouwen. En slechts de meisjes uit de dynastie zouden het bewind voe ren, de zonen zouden sterven. Hun tweede kind bleek een doch ter. En omdat de opvolging toen ver zekerd was, sloot het opperhoofd zijn dochter-vrouw en haar kind voor altoos op in een omheinde ruimte, waar niemand mocht naderen behal ve een paar raadslieden der kroon, en hij leerde haar, hoe ze regen Icon maken. Want regen is belangrijk in dit land van droogte en stof. En toen hij stervende was, gaf hij rijn dochter de naam Mudjaji, het geen betekent: de heerseres van de dag en hij gebood haar, zijn wijze woorden te bewaren en door te .geven aan volgende geslachten. En die woorden zijn bewaard ge bleven tot op de huidige dag. Toen Mudjaji oud werd heeft zij gehoorzaam conform 't voorschrift, de gifbeker gedronken. Haar dochter werd heerseres in haar plaats. Zij woonde in haar omheinde ruimte, zij „maakte regen" als het land om wa ter schreeuwdeen haar naam werd beroemd. Zij nam toe in macht en vermogen, want geen vreemde stam durfde de hare aan te vallen. Zij trouwde met een raadsman, haar zonen werden vermoord, een harer dochters werd opvolgster. Toen Mudjaji de Tweede oud geworden was, reikten de stam oudst en haar de gifbeker. Haar tijd was gekomen en haai* dochter re geerde in haar plaats. Helaas, niets is bestendig hier be neden. Naar het gebied van de re genkoningin kwamen de Voortrek kers, de „witte duivels", die de blik sem en de donder (hun geweren!) gewoon aan een riem over de schou der droegen. Mudjaji gebood haar volk, stil en rustig te blijven. In de wijde omtrek vestigden zich de boe ren, die op hun beurt Mudjaji en haar volk in vrede lieten leven. Maar na de boeren kwam er een zendeling... eri d&t was een ander kapittel. Want de zendeling begon met zijn beke ringswerk en een klein troepje van Mudjaji's onderdanen, omstreeks honderd mannen en vrouwen, bouwde een kerkje en liet zich dopen en keer de zich af van de ratels en de vaan tjes. Toen kwam de grote droogte van het jaar 1884. Mudjaji ontving bijna alle dagen deputaties van zwarte stammen, die geschenken aandroegen van de vroege morgen tot de late avond, haar volk zong treurzangen, haar vee stierf van dorst. En er kwam geen wolkje aan de strakblau we lucht In wanhoop zei Mudjaji, dat de geesten vertoornd waren omdat de Christenen een kerkje hadden ge bouwd binnen haar gebergte. Het ge volg was, dat de stam een uitval deed: alle Christenen, mannen, vrou wen en kinderen, werden afgeslacht en de kerk werd verbrand. En alsof de duivel er mee speelde! nog diezelfde week viel de regen met bakken uit de hemel Generaal Joubert, die een uitbar sting van anti-blankenhaat vreesde, reed met een commando boeren naar Mudjaji's omheinde heiligdom. Hij liet haar tevoorschijn komen, hij leg de haar een boete van driehonderd koeien op en hij beloofde haar een véél strengere straf, als er nog ooit een mens op haar profetisch woord gedood zou worden. Dat brak de mysterie en haar macht. Een blanke man had haar ge zien, een blanke man had haar bevo len gegeven. Zij greep naar de gifbe ker en stierf. Sindsdien is de mysterieuze macht van haar dynastie voor goed verdwe nen. Haar dochter, de vierde Mudjaji, draagt nog wel de wijdse titel van „Transformatrice der Wolken", zij leeft nog wel in een omheinde ruim te. Maar wat is de macht van een ge heimzinnige priesters bij wie de blan ke ambtenaren kunnen in- en uit lopen en tot wier domein zelfs jour nalisten van overzeese landen met nieuwsgierige ogen en klikkende ca mera's doordringen? Samenwerking op atoomgebied 603.000 PATIËNTEN IN 1950. En 42.500 bedden en smeekten om regi Z.y ratelde De onlangs door het Centraal Bu reau voor de Statistiek gepubliceer de „statistiek der ziekenhuizen over 1950" geeft tal van bijzonderheden over 261 ziekeninrichtingen in ons land van verschillende aard als: al gemene ziekenhuizen, kinderzieken huizen, kraaniklinieken, enz. Deze ziekenhuizen telden in totaal bijna 44.500 bedden, w.o. ruim 2000 wie gen. De Rooms-Katholieke inrichtin gen beschilrten over 20.000 bedden, in overheidsziekenhuizen waren er 12.400 aanwezig, in Protestants- Christelijke ziekenhuizen 6750. De overige ziekenhuizen beschikten over 5250 bedden. Zo wel in het begin als aan het einde van 1950 waren 30.500 patiën ten in ziekenhuizen aanwezig. Het is Ontdaan van de vleugels, en een beetje roestig hier en daarstaat op het auto kerkhof bij Rhenen een oud sport vliegtuigje, eens waarschijnlijk de trots van zijn bezitter, tussen afgedank te en half gesloopte luxe- en vrachtwa gens, dromend van de voorbje dagen van xelukkige activiteit, die nooit zul len weerkeren. De troosteloze achter grond wordt gevormd door een molen, die óók betere jaren moet hebben ge had. Vlergane glorie... De oude profetes Mudjaji de Vierde en haar hofdame. echter een bekend verschijnsel, dat de bezetting der ziekenhuizen zich omstreeks de jaarwisseling op een dieptepunt bevindt. In de loop van 1950 werden 603.000 patiënten opge nomen en verlieten er 583.000 het zie kenhuis, 20.000 patiënten overleden. De verplicht en vrijwillig bq zie kenfondsen verzekerden vormden respectievelijk 43 en 23 procent van het totaal opgenomenen. Voor rekening van gemeentelijke diensten en instellingen voor sociale zorg werden 24.000 personen* ver pleegd. Het blijkt dat relatief belangrijk meer vrouwen dan mannen worden opgenomen. De totale uitgaven beliepen ruim f 140 millioen. De salarissen bedroe gen met inbegrip van de sociale las ten tezamen f 59 millioen. Indien de ontvangen verpleeggel- den van de brato-kosten worden af getrokken, blijkt dat van het restant bedrag ruim f 22 millioen of 95 pro cent ten laste van de overheid is ge komen. „Kinderen op Dhr. School, dus ouders in stookhok" BETREURENSWAARDIGE HOUDING LID WONING COMMISSIE HAVELTE. In onderwijskringen blijkt nog steeds niet de gewenste overeen stemming te zijn bereikt, getuige het fei da het Tweede Kamerlid mr. H. K. J. Beernink (C.H.U.) aan de mi nisters van binnenlandse zaken en van maatschappelijk werk schrifte lijk de volgende vragen heeft ge steld: 1 Hebben de ministers kennis geno men van een in „Het Corresponden tieblad" (orgaan van de vereniging van Christelijke onderwijzers) van 23 April 1953 opgenomen bericht, dat door „iemand van de woning commissie" in de gemeente Havelte aan een in een stookhok wonnend gezin, waarvan de kinderen de Chris telijke school te Havelterberg be zoeken, is medegedeeld, „dat ze wel konden begrijpen, dat er geen kans was ooit een woning te zullen krij- n, zolang de kinderen naar de iristelijke school gaan"? 2. Zijn de ministers bereid naar een en ander een onderzoek te doen in stellen en van het resultaat van dat onderzoek mededeling te doen? Waarschijnlijk zal de bovenaange haalde kwestie, indien het droeve relaas oo waarheid berust, wel zeer het nodige stof doen opwaaien. In het aioominstituut te Kjeller, ten Noorden van Oslo, werken Nederlanders en Noren samen, in het zoeken naar vredige toepassingen van de atoomenergie. Zo levert men b.v. isotopen aan Noorse ziekenhuizen f waar deze worden aan gewend voor medische doeleinden, en men heeft plannen in studie voor de bouw van atoommotoren voor schepen. De gehele staf van medewerkers be staat uit 82 mannén en vrouwen, waaronder 16 Noorse geleerden, zeven Neder landers, een Amerikaanse deskundige, een Zwitser en een Joegoslaaf. Noor wegen en Nederland leveren de financiële bijdragen. Zojuist heeft de Neder landse regering besloten deze te verhogen met 50% voor het komende jaar, en Noorwegen zal in plaats van de 343.000 Noorse kronen van dit jaar, 800.000 kro nen uittrekken voor het Noors-Nederlandse atoominstituut. Op Donderdag 7 Mei a.s. zullen Koningin Juliana en Prins Bernhard het atoom- in stituUt te Kjeller bezichtigen, een onderdeel van het programma van het bezoek aan Noorwegen. In Augustus van dit jaar verwacht men te Kjeller atoomgeleerden uit minstens elf landen, die er een twee dagen durende confe rentie zullen houden. Dit zal de eerste grote atoomconferentie in Noorwegen zijn. Twee van de Nederlandse geleerden, Bram de Boer flinks) en J. Kool met een van de Noorse vrouwelijke collega's mejuffrouw Ruud, in het labo ratorium. FEEST IN BAGDAD EN AMMAN. Beiden waren scholier in Engeland. Iu Amman en Bagdad, de hoofdsteden van Jordanië en Irak, worden de laatste voorbereidingen getroffen voor de plechtigheden, waarmee op 2 Mei Koning Hoessein en Koning Feisal de tweede officieel hun troon zullen be stijgen. Beide vorsten zijn 18 jaar en hebben hun opleiding gehad op de be- roemde Engelse kostschool te Harrow, die sir Winston Churchill en andere vooraanstaande staatslieden onder baar oud-leerlingen telt. Koning Hoessein is de kleinzoon van wijlen koning Abdoellah, de stichter van ae staat Jordanië en de oprichter van het onder Britse officieren staan de Arabische Legioen. Voorts is Hoes sein evenals Feisal de tweede, een ach terkleinzoon van Hoessein de eerste. Beide jonge vorsten maken er aan spraak op, dat zij van de profeet Mo hammed afstammen. De installatieplechtïgheden de Koran verbiedt het kronen van vor sten beginnen met godsdienstoefe ningen in alle moskeeën in de twee landen. Hierna zullen de vorsten zich, in gezelschap van hun ministers, de buitenlandse gasten en andere func tionarissen, naar de parlementsgebou wen in de hoofdsteden begeven, waar zij in hun waardigheid zullen worden bevestigd. Vei*volgens zullen zij in hun paleis receptie houden. Pond sterling en dollar vrij inwisselbaar Naar te Londen wordt vernomen hoopt Engeland binnen enkele maan den met de andere Europese landen overeenstemming te bereiken over een gelijktijdig herstel van de vrije omwisselbaarheid voor het pond sterling en andere belangrijke geld- eenheden. Men meente te weten, dat de En gelse minister van financiën, Butler, de vorige week de kwestie met Fran se ministers heeft besproken tijdens de bijeenkomst der N.A.V.O.-landen te Parijs. Verwacht wordt, dat En geland ook contact zal opnemen met België, Nederland en Zwitserland. Te Bonn werd bekend gemaakt, dat de Westduitse vïce-kanselier, Blücher, en de minister van econo mische zaken, Erhard, volgende maand een bezoek aan Londen zul len brengen ter bespreking van valu taproblemen. TAAK VOOR V.V.V. TE OOSTBURG Gents hoogleraar en Oostburgs visser over „Het Grote Gat" De 12-jarige Pietje Baas, die naar zijn zeggen reeds een halve eeuw rondom het „Grote Gat" te Oostburg heeft doorgebracht, was op die zonnige voorjaars middag onmiddellijk bereid meneer de burgemeester" en uw verslaggever in te schepen en daar wij „a" hadden gezegd, moest ook „b" volgen. Het „inschepen" sloeg namelijk op het plaats nemen in een soort dienbak- met-bankjes; een vaartuig, dat allesbehalve zeewaardig aandeed, en hoewel de waterplas onder Oostburg er hoogst onschuldig uitziet, water is het toch en een nat pak is nooit aan te bevelen- Maar het ging! Het ging best zelfs en de pientere oude visser boomde met de kracht van een jonge kerel zijn vracht over de plas; zelfs vond hij nog tijd om de passagiers opmerkzaam te maken op allerlei bijzonderheden van dit na tuurreservaat en dat was eigenlijk het begin. Want een week later zaten we te genover professor dr. Paul van Oye, in de achterkamer van diens woning aan de St. Lievenslaan te Gent. Te genover de hoogleraar in de biologie aan de Gentse universiteit, die voor zijn wetenschap de halve aardbol heeft rondgereisd, maar die sinds en kele jaren een apart plekje in zijn hart heeft gereserveerd voor het Grote Gat" te Oostburg. Waarom Omdat dit op de lijst van Natuur monumenten voorkomende plekje aardbol iets bijzonders bezit; een merkwaardige, kalkachtige, „le vende" steenformatie, zoals deze ook in het Zuiden van België (maar daar toch weer „anders"!) wordt aangetroffen. „Je kunt ze qua uiterlijk het beste met bloemkolen vergelijken", meent professor Van Oye, en inderdaad heb ben de poreuze, grauwwit gekleurde brokken daar veel van weg. In wer kelijkheid wordt zulk een steen ge vormd door een korst van wieren, welke zich vormt om een aantal mos diertjes (bryozioën) die het geheel een stevige! buitenkant geeft en aan de bodem vastzet, zo leren wij van de heer Van Oye. „Waarom juist in Oostburg, pro fessor?" Op deze vraag blijft de wetenschap het antwoord (nog) schuldig, maar professor Van-Oye is vast van plan om dit mysterie alsnog te onthullen. Enkele jaren geleden kwam hij naar Oostburg en nog steeds liggen op een tafel in zijn laboratorium aan de Gentse universiteit enkele brokken „Oostburgse" steen. Het verschijnsel heeft nog zijn volle aandacht en bin nenkort hoopt de hoogleraar gelegen heid te vinden om wederom een tocht naar het „Grote Gat" te maken. Verschrikt... Gedurende het gesprek met prof. Van Oye, waar ook de burgemeester van Oóstburg, mr. K. Hoekzema aan deel nam, viel het woord „vreemde lingenverkeer", naar aanleiding van de plannen, welke de onlangs te Oost burg opgerichtte V.V.V. heeft met betrekking tot het „Grote Gat". Bij dit woord hief de reeds grijze hoogleraar afwerend de handen op en deed komisch-verschrikt. „Vreemde lingen?" zei hij vragend, „vreemde lingen? En wat blijft er dan van mijn stenen over?" Op dit punt kon mr, Hoekzema de professor gerust stellen, want te al len tijde zal het de bedoeling blijven om dit circa 40 H.A. metende natuur reservaat te eerbiedigen. Wel hoopt men, .dat aan de instandhouding er van meer aandacht zal worden geschonken, zodat met name ook de vogelstand op peil zal kunnen blij ven. Hiermede kon ook de Gentse hoog leraar, die uit wetenschappelijk oog punt een zwak heeft voor het „Grote Gat", het volkomen eens zijn, zodat alle „partijen" in grote eensgezind heid afscheid namen! Intussen. Intussen zijn rondom dit mooie plekie in West Zeeuwsch Vlaanderen, da ligt op grondgebied van zowel Oostburg als van Schoondijke en Waterlandkerkje, reeds verbeterin gen ingetreden. Het 'na de periode 1944'45 in de nabijheid gestorte puin is thans vrijwel verwijderd en afgevoerd naar de kust. Er is een weg aanbesteed, welke zal lopen van het Ledelplein langs het Grote Gat, uitkomende op de weg naar Aarden burg en die te zijner tijd aansluiting zal geven op de weg Waterlandkerk- je-LJzendijke. Verbeteringen, die ook de volle in stemming hebben van Pietje Baas, het vissertje, dat ge meestal zult treffen gaande door dit leven op schoongeschuurde klompen, in een Manchester broek en het hoofd ge dekt door een karakteristiek zwart hoedje. Met in zijn hart een grote liefde voor dit brokje natuur met haar prachtige waterplanten, de bij zondere steensoorten, en: „Met vis meneer", zegt Pietje Baas, „met paling, bliek, karper en baars!" Mocht de jonge Vereniging voor Vreemdelingenverkeer in Oostburg er in slagen van het „Grote Gat" een verantwoord recreatieoord te maken, dan zou zy hiermede een prachtige taak vervuld hebben! De volgende dag neemt koning Hoes sein te Amman een parade af van het Arabische legioen. Tezelfdertijd zal koning Feisal de tweede te Bagdad in zijn hoedanigheid van opperbevelheb ber van de Iraakse strijdkrachten een parade van personeel van leger, vloot en luchtmacht bijwonen. Koning Hoessein kwam in Augus tus 1952 op de troon, toen het Jordaan se parlement bevond, dat zijn vader, koning Tatal, tengevolge van een ziek. te niet tot regeren in staat was. Koning Feisal de tweede was pas drie jaar, toen hij zijn vader, Koning Ghazi, die op 27-jarige leeftijd bij een auto-ongeluk het leven verloor, op volgde. De Jordaanse vorst, die lange stuk ken uit de werken van Shakespeare uit het hoofd kent, munt uit in scha ken en schermen. Koning Feisal, die Engels, Frans, Turks, Arabisch en de taal van de Koerden heeft geleerd, be oefent als liefhebberij de schilder kunst. Op dit gebied neigt hij tot het surrealisme. Voorts doet hij aan bok sen, worstelen en skiën. Op 16-jarige leeftijd schreef hij een Arabisch hand boek over Judo, dat in het Iraakse le ger wordt gebruikt en dat ook in Bag- dad veel wordt verkocht. Geruchten over verlovingen van de beide vorsten zijn kort geleden tegen gesproken. Tl, koning van Irak. Politiek geschil in Suriname HOOFDBESTUUR N.P.S. TRAD AAN BLOC AF Het hoofdbestuur van de „Natio nale Partij Suriname" is tijdens een vergadering, die was belegd naar aanleiding van de controverse in die partij tussen het hoofdbestuur en de staten-fractie der N.P.S., in zijn ge heel afgereden. Het hoofdbestuur maakte dit besluit bekend, voordat er in de vergadering kon worden ge stemd over ingediende moties van vertrouwen en moties van wantrou wen in zijn beleid. In de loop van deze week zullen het hoofdbestuur en de statenfractie bijeenkomen om overleg te plegen over de benoeming van een comité, dat de taak van het hoofdbestuur voorlopig zal overnemen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1953 | | pagina 3