PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Reg
ering wil arbeidsreserve op
Schouwen-Duiveland vormen
Eisenhower pleit voor vorming
van Wereldopbouwfonds
BILT
Kantlij
n
T
POSITIE VAN DR. MALAN IS
AANMERKELIJK VERSTERKT
NIEUWE PREMIEREGELING
VOOR WONINGBOUW
196e Jaargang - No. 90
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F van di Velde en F. B.
den Boer Adj. W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Balnntijn. PI. verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct. per
week, f 5.45 p. kw., fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLlSSINGSE. GOESSE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 17 April 1953
ADVERTENT IEPRUS 22 ct. per
mm. Minimum p advertentie i 3.-.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine dvertentles (max 8 regel#)
van 1—5 regels t l.—Iedere gel
meer 20 cent- ..Brieven of adres
Bureau van dit Blad' 25 cent meer.
Giro nr 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur Vlissingen. Walstr. 58—60. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes. Lange Vorststraat 63. telef 2475 (b.g.g 2228); Oostburg. Finlandstraat 2. telef 16; Terneuzen Brouwerjjstr 2; Zienkzee. N Bogerdstr C 160 telef
DR. DREES VERKLAART
Week-ends moeten overbrugd worden
Geëvacueerde grondwerkers dienen naar het
eiland terug te keren
(Van een onzer redacteuren)
„Of ik het ongeduld van de bevolking hier begrijp? Maar natuurlijk
doe ik dat! Wanneer ik hetzelfde mee zou maken als hetgeen de
bewoners van Bruinisse de laatste dagen is overkomen, zou ik ook
wanhopig worden!" Dit verklaarde ons minister-president dr. W.
Drees gistermiddag tijdens een onderhoud aan boord van het Rijks-
politievaartuig 67, waarmede hij tijdens zijn bezoek aar Schouwen-
Duiveland in gezelschap van provinciale- en waterstaatsautoriteiten
een tocht maakte van Burghsluis naar Zierikzee. Het grootste ge
deelte van dit bezoek was toen achter de rug, zodat dr. Drees zich
inmiddels een beeld had gevormd van de grote problemen, waarme
de men op dit eiland heeft te worstelen. En de minister-president
bleek zeer bewogen door de ellende, die hier nog steeds heerst,
terwijl hij het apprecieerde, dat diverse autoriteiten op openhartige
wijze de critiek met hem bespraken, welke op de gang van zaken bij
de droogmaking wordt gehoord. Dezelfde openhartigheid toonde
overigens ook minister Drees tijdens het onderhoud, dat hij ons toe
stond en waarbij dezelfde critiek werd aangeroerd.
Vanzelfsprekend kwam daarbij de
situatie bij Bruinisse ter sprake, waar
bij de vraag werd gesteld, waarom
hier niet als bij de Oude Schouwse
Dijk militairen waren ingezet. „Het
zou onjuist zijn", aldus antwoordde
dr. Drees, „om van de veronderstel
ling uit te gaan, dat het leger altijd
maar in moet springen als ergens iets
mis gaat. Daartegen heeft mijn col
lega Staf terecht bezwaren. Militai
ren worden ingezet, wanneer er een
werkelijke noodtoestand bestaat Voor
het dijkherstel zijn in de eerste plaats
arbeiders nodig en geen soldaten Er
dient daarom tijdens de weekends een
reserve te komen, want het gaat niet
aan om te zeggen: Geen arbeiders?
Dan maar het leger"
„Was er dan in Bruinisse geen nood
toestand, excellentie?" zo vroegen wij*
„Toen dë dijk doorbrak was de si
tuatie in Bruinisse zodanig, dat het
niet mogelijk was om zelfs met een
grote hoeveelheid militairen de pol
der droog te houden".
De minister zeide voorts, dat de
kwestie van „reserve-arbeidskrachten"
thans een punt van ernstige overwe
ging vormt by de regering. Mensen
van openbare diensten en andere in
stellingen op het eiland zouden daar
by ingeschakeld kunnen worden, zo
dat er tijdens de weekends een „over
brugging" ontstaat
„Is het wel juist, excellentie, om in
de huidige toestand de dijkwerkers
tijdens de weekends verlof te geven?"
Uitvoerig ging dr. Drees op deze
vraag in, waarbij hij er met nadruk op
wees, dat de arbeiders, die meestal
me t„dijkwerkers" worden aangeduid,
in twee groepen uiteenvallen, name
lijk die van de typische „vakmensen",
zoals rijswerkers enz. en voorts alle
andere. „Inderdaad gaat de eerste ca
tegorie elk weekend naar huis. Maar
bij calamiteiten is niet in de eerste
plaats aan hen behoefte, maar juist
aan de tweede groep. Wanneer solda
ten worden ingezet, weten zy immers
ook niets van rijswerk e.d. af. Die
Onlangs hebben de befaamde
„vluchtschepen" in Nederland
nog al wat stof doen op
waaien. Is de regering zo overtuigd,
dat Nederland bij een eventuele Rus
sische aanval niet te verdedigen is,
dat zy zich al by voorbaat instelt op
vertrek naar elders? Is het niet zo,
dat door dit kennelijke voornemen
van het kabinet, mitsgaders een niet
onaanzienlyk ambtenarencorps, de
wil om zich te verdedigen bij weer
macht en volk geschaad wordt?
Het waren vragen, die opdoken en
die inderdaad een overpeinzing waard
zijn. Maar al te goed herinnert men
zich Immers de gebeurtenissen van
Mei 1940. Toen wekte het vertrek van
vorstin en regering grote ontstem
ming. Later sloeg die ontstemming
om in dankbaarheid. Maar de eerste
reactie was er niettemin een geweest
van grote ontmoediging.
ver deze problemen is in De Te-
graaf een belangwekkende dis
cussie ontstaan. Prof. mr. J.
M. van Bemmelen meent, dat, wan
neer men niet wil, dat in een eventu
ele oorlog staatshoofd en regering in
handen vallen van de vijand, men dan
ook moet aanvaarden dat tg dig
maatregelen worden getroffen om
dit te verhinderen:
„Wy hebben tydens de bezetting
en daarna meermalen critiek gehad
op het beleid van onze regering in
Engeland, maar vergaten daarby, dat
ten eerste het uiterst moeilyk is om
van uit de verte de toestand in het
bezette land zuiver te beoordelen en
ten tweede, dat in 1940 de regering
hals-over-kop, onder de bedreiging
O
van de vijandelijke vliegtuigen, zon
der voorbereiding had moeten weg
gaan, vrywel ongeoutilleerd voor
haar taak. Zou het nu zo wonderlyk
zyn, dat de elkander opvolgende re
geringen, geleerd door de ervaring
van '40, thans maatregelen hadden
genomen, om indien onverhoopt een
dergelyke situatie zich weer voor zou
doen, beter geprepareerd te zyn? Is
het zo verkeerd, dat ook een wereld
concern wenst, dat zyn directie en
zyn voornaamste leiders de wyk ne
men en zich niet bevinden in de
macht van een bezetter? Vergeten
wy niet te veel, dat dergelyke per
sonen terstond als gyzelaars worden
gebruikt door een bezetter om staats-
en bedryfsgeheimen aan de weet te
komen en onze bondgenoten tot con
cessies te dwingen?"
i deze voorstelling komt op
van de Stoomvaartmaatschappij
Nederland, de heer A. F. Bronsing,
op; hy betreurt het, dat deze belang
rijke kwestie niet openlijk wordt be
handeld en zou van elke gezagsdra
ger zelfs willen verlangen, dat hg
zweert het land niet te zullen verla
ten, want alleen een regering, die
vastbesoten is hier te blijven, geeft
de bevolking de nodige morele steun:
„Myn bezwaar tegen een plannen-
makery als nu al enkele jaren gele
den begonnen Is, is, dat de grondslag
daarvan een zeker defaitisme is. Men
gaat immers uit van de veronderstel
ling, dat wij niet in staat zouden zyn
ons grondgebied vry van vijanden te
houden. Inderdaad was door de zwak
ke verdediging, die wij enkele jaren
geleden nog maar konden opbrengen,
de kans dat wij een vijand buiten ons
grondgebied zouden kunnen houden,
zó gering, dat men by een wezenlyk
uitbreken van vyandelykheden in
West-Europa de bezetting van ons
land wel als het meest waarschijnly-
ke moest aannemen. Niettemin
maakt het voor de hele geestesge
steldheid van ons volk een groot ver
schil of de regering zich instelt op
een tot het uiterste, en zo nodig met
grote offers, zelf-verdedigen van de
vrijheid van ons land, of dat men zo
nadrukkelijk maatregelen neemt, ge
richt op een vlucht van de regering
en deskundigen naar elders en een
speculatie op een herhaling van de
DR. DREES.
..zou ook wanhopig geworden zyn...
gebeurtenissen van de jongste oorlog,
na afloop waarvan de uitgeweken re
gering inderdaad de gelegenheid
heeft gekregen terug te keren".
Twee standpimten: totaal verschil
lend. Voor beide valt wat te
De geschiedenis heeft ons echter
een wyze les geleerd: dat men in
1940 toch wel zeer juist heeft gehan
deld. Kyk naar België, kyk naar
Frankrijk. Daar blééf men. En men
heeft er later slechts ellende van be
leefd.
Bovendien is duidelijk gebleken,
dat in de oorlogsjaren de regering
in Londen beter zou hebben gewerkt,
als er bekwame ambtenaren waren
meegegaan.
Het is daarom beter gemaakte
fouten niet nog eens te maken. Toen
was men onvoorbereid. Men kan als
de nood aan de man komt beter voor
bereid zijn.
Tydens het onderhoud, dat
wy met dr. Drees hadden,
raadpleegde deze enige ma
len zyn aantekeningen. Op
het programma van de tocht
zorgvuldig uitgetypt door
het bureau van de provinciale
griffie te Zierikzee had de
minister-president verscheide
ne dingen geschreven en ook
tydens het gesprek noteerde
hij enkele gegevens. Het waren
vlugge, haastige krabbels, die
de bewindsman met een ball
point aan het papier toever
trouwde: stenografische te
kens, een herinnering aan de
tyd, toen hy nog Kamer-steno-
fraaf was. Het gebruiken van
it schrift is hem tot een twee
de natuur geworden, zodat hy
snel en accuraat in enkele ly-
nen datgene vastlegt, waar
voor een ander een blocnote
velletje nodig heeft
tweede categorie nu gaat om de veer
tien dagen week-enden, zodat steeds
de helft altyd achterblijft. Bovendien
maken deze mensen weken van 60
uur omdat zy in de week langer door
gaan, waardoor één weekend in de
veertien dagen toch niet uitzonderlijk
veel gevraagd is. Overbrugging is dus
wel gewenst. Overigens wordt het ge
hele probleem van de arbeidersvoor
ziening nog uitvoerig bekeken, waar
bij ook aan overleg met de vakcentra-
len wordt gedacht".
Wij wezen minister Drees er op, dat
er onder de bevolking ook ontstem
ming heerst over het feit, dat inwo
ners van het eiland, bekend met
grondwerk nog steeds geëvacueerd
zijn. Dr, Drees bleek daarvan op de
hoogte en meende dat het inderdaad
wenselijk is, dat deze mensen terug
komen. Daarmede houdt echter het
huisvestingsprobleem nauw verband.
Dit vraagstuk zal volgende week Dins
dag door minister Witte tijdens een
bezoek aan Schouwen uitvoerig met
de betreffende autoriteiten worden
behandeld.
(Vervolg op pag. 2)
Kiiidje stierf door verkeerd
geneesmiddel
Apothekersassistenten stonden
terecht
Voor de Haagse rechtbank stonden
Donderdag terecht de apothekers-as
sistent J. B. uit Leiden en de assisten
te A. M. P. uit Sassenheim, aan wie
ten laste was gelegd, dat door hun na
latigheid de tweejarige Jacobus M. uit
Katwijk was overleden.
De kleine Jacobus was ziekelijk en
daarom onder medische behandeling
De moeder gaf haar jongetje een
poede rin afkomstig uit de apotheek
waar de verdachten werkzaam waren
Het kind spuwde eerst de medicyn
uit, maar zij dwong hem de poeder te
slikken. Kort daarop werd het kind
styf en kon moeilijk uitgekleed wor
den. Het kreunde en toen het rustiger
werd, stierf het.
Later bleek, dat verdachte B. in de
apotheek van mevi\ v. d. M. bij het
klaarmaken van recepten een hoeveel.
Strafrechtelijk onderzoek
tegen Surinaams minister
Een dame in het spel
Tegen de minister van volksgezond
heid van Suriname, Guno Kletter, ls
een strafrechtelijk onderzoek gaan
de, Er is een aanklacht tegen hem in
gediend door een vrouwelijke onderge
schikte wegens een poging tot ver
grijp tegen de zeden. Minister Kletter
ontkent. De regering heeft Dinsdag in
een communiqué medegedeeld, dat het
onderzoek zal worden voortgezet, tot
dat klaarheid is verkregen en dat aan
Kletter in ernstige overweging wordt
gegeven hangende het onderzoek het
ministersambt niet actief uit te oefe
nen.
De advocaat-generaal, Ernest Grim
berg. zeide in een vraaggesprek met
het mad „De Tyd" naar aanleiding van
geruchten, dat de regering het onder
zoek bemoeilijkte, dat het communi
qué het „parket in 7*jn hemd zette".
De regering kwalificeerde deze uit
lating als „gezagsondermijnend" en
schorste advocaat-generaal Grimberg
Woensdag voor 2 dagen. Grimberg
deelde mede, dat hij ontslag zou indie-
VERKIEZINGEN IN ZUID-AFRIKA
Nationale Partij wint
vermoedelijk 12 zetels
Hoewel de volledige uitslag van de
verkiezingsstrijd in Zuid-Afrika nog
niet bekend is, staat het vast, dat dr.
Malan's Nationale Party een over
winning heeft behaald.
De strijd ging om 156 van de 159
zetels in de volksraad. Drie zetels
worden namelijk bezet door (blanke)
vertegenwoordigers van kleurlingen.
Van de 156 zetels waren door Ma
lan's partij reeds 80 zetels veroverd
Veertien doden bij branden
in Chicago
In twee gebouwen aan de Noorde
lijke zyde van Chicago heeft Donder
dag brand gewoed.
De eerste brand brak uit na een
ontploffing in een fabriek en de an
dere bjjna gelijktijdig in een gebouw
kilometer verder.
-in het fabrieksgebouw waren 12
doden en 26 gewonden te betreuren^
en by de andere brand, die in een
woningblok woedde, kwamen twee
kinderen om.
heid codeïne had afgewogen.
Hij verwijderde zich even zonder
zyn collega's op de aanwezigheid van
de codeïne te wijzen.
Het bleek, dat mej. A. M. P. later
vijftien poeders in een doosj> had ge
daan voor het kindje M.
Vermoedelijk is de codeïne tussen
de poeders voor het kindje terechtge
komen, want in het stoffelijk over
schot werd bij onderzoek codeïne aan
getroffen.
De officier van justitie eiste twee
maanden gevangenisstraf tegen B. en
een maand voorwaardelyk met een
proeftijd van drie jaar plus f 100.—
boete tegen mej. P.
Opgemerkt werd, dat B. een ernsti
ge fout heeft begaan door na het con
stateren, dat de codeïne was verdwe
nen niet de apotheek te sluiten totdat
de zoekgeraakte codeïne was gevon
den.
toen de Verenigde Party er nog pas
57 had.
De arbeiderspartij had er toen 6.
Toen de eerste tellingen bekend
werden gaven enkele bladen van de
Verenigde Partij reeds toe, dat Ma
lan's party de overwinning had be
haald.
Wel heeft de party van Malan
thans de absolute meerderheid, maar
zy behaalde niet de twee derde meer
derheid, die nodig is om wyzigingen
in de grondwet door te voeren.
Verwacht wordt, dat het zetelaan
tal van de Nationale Party nog tot
94 zal stygen, tegen 86 zetels in de
oude Volksraad.
Er is uiterst druk gestemd. In
sommige districten kwam 95 der
stemgerechtigden op, hoewel in Zuid-
Afrika geen stemplicht bestaat.
Aan de verkiezing namen 296 can-
didaten deel, van wie zes hun waar
borgsom groot 50 pond verspeelden,
omdat ze minder dan 10 van het
totaal aantal vereiste stemmen haal
den.
In Breda arriveerde Woensdagavond 'n
zending vee (varkens en schapen), bij'
eengebracht door veehouders uit alle
delen van Drente, dat werd overgedra'
gen aan de getroffenen in Noord-Bra
bant. Boer H. P. van Gent uit Willem
stad koestert een lammetje, dat aan
hem werd overgedragen.
Verbergen van Westerling
was niet strafbaar
Het Arnhemse gerechtshof heeft do
52-jarige landbomv-onderncmcr, A. S.
H. graaf van Rechteren Limpurg te
Hummelo. conform de eis vrijgespro
ken van het hem ten laste gelegde:
het verborgen honden van de ex-
K.NXL--kapitein Westerling.
Mossadeq's conflict met
de Sjah duurt voort
Te Teheran en Sjiraz hebben com
munisten betogingen gehouden om
Mossadeq te steunen in zijn conflict
met de Sjah. In Abadan staken 10.000
oliearbeiders uit sympathie met Mos
sadeq.
Het parlement kon te Teheran niet
vergaderen om de wet te behandelen
op de beperking de rechten, die de
Sjah heeft. Het vereiste quorum was
niet aanwezig, aangezien de opposi
tie niet naar de vergadering durfde
te komen. By de relletjes in Teheran
vielen-20 gewonden en een dode.
EENGEZINSHUIZEN VOOR ARBEIDERS
Belangrijke wijziging
De nieuwe premieregeling voor de
woningbouw is heden bij Koninklijk
besluit afgekondigd. Dit premie- en
bydrage-besluit woningbouw treedt
op 20 April in werking.
Tevens is een ministerieel besluit
op grond van dit K. B. verschenen,
dat een nadere regeling van genoem
de materie inhoudt.
Tot de belangrijkste wyzigingen in
vergelijking tot de oude regeling be
hoort de vaststelling, dat de maxi
mum inhoud van woningen, waarvoor
premie wordt verleend, verhoogd
wordt van 375 tot 500 kubieke me-
VERENIGD KOREA EN VERENIGD DUITSLAND
Gevormd door besparing
op de bewapeningsuitgaven
President Eisenhower heeft Donderdag op een lunch-bijeenkomst
van de Amerikaanse vereniging van dagbladredacteuren te Wash
ington voorgesteld de „wrede krachten van armoede en nooddruft"
te bestrijden met de steun van een wereldopbouwfonds. De monu
menten van deze nieuwe soort van oorlog zouden zijn: wegen en
scholen, ziekenhuizen en woningen, voedsel en gezondheid.
De Amerikaanse regering is „bereid haar volk te verzoeken teza
men met alle volkeren een aanzienlijk percentage van de door ont
wapening gedane besparingen te storten in een fonds voor steun aan
en opbouw van de gehele wereld", aldus zeide de president in zijn
reeds vooraf als belangrijk aangekondigde .ede.
Hij maakte duldelgk, dat de Sowjet-
Unie niet van een dergelgk fonds zou
worden uitgesloten.
Hij omschreef het doel van het fonds
als: hulpverlening aan andere volke
ren voor de ontwikkeling van ten ach
ter gebleven gebieden, bevordering
van winstgevende en eerlijke wereld
handel en net bieden van hulp aan al
le volkeren opdat zij „de zegeningen
van productieve vrijheid" leren ken
nen
De president herinnerde er aan, dat
het plan-Marshall in 1947 bedoeld was
om aan de behoeften van Oost- zowel
als van West-Europa tegemoet te ko
men.
Eisenhower deed een beroep op de
Sowjet-Unie om door ontwapening te
zamen met de V. S. de „bijna verloren
hoop" op wereldvrede te redden.
Indien men de koers van de laatste
acht jaar niet zou weten te verlaten,
waren een „atoomoorlog" en een „le
ven van voortdurende vrees en span
ning" respectievelyk het slechtste
wat gevreesd en het beste wat ver
wacht kon worden.
Eisenhower daagde de Sowjet-Unle
uit, de oprechtheid van het door haar
uitgedrukte verlangen naar vrede te
bewijzen door:
1. Haar beslissende invloed in de
communistische wereld te gebruiken
om niet alleen een gelegen komende
wapenstilstand in Korea tot stand te
brengen, maar ook een werkelijke vre
de in geheel Azië;
2. Andere landen, met inbegrip
van de Oost-Europese vrijeiyk Iiun
eigen regeringsvorm te laten Iiiezen
en hun het recht te laten zich vrijeiyk
met andere landen te verbinden in een
wereldomvattende rechtsgemeen
schap;
3. Samen met anderen ernstige
voorstellen aan te vatten voor
ontwapening, welke effectief gemaakt
zou moeten worden door strikte con
trole en inspectie van de Verenigde
Naties.
Als „duideiyke en specifieke daden",
waardoor de Sowjet-Unie haar op
rechtheid zou kunnen bewijzen, noem
de hg onder meer ondertekening van
een vredesverdrag met Oostenrijk en
vryiating van duizenden krygsgevan-
genen uit de laatste wereldoorlog, die
zich nog in Rusland zouden bevinden.
(Vervolg op. pag. 7.)
In Rampenfonds
106 millioen
Het Nationale Rampenfonds heeft
tot Donderdagmiddag 106 millioen
gulden ontvangen. Sinds Woensdag is
er dus weer een millioen by.
Het Nationale Rampenfonds heeft
een bedrag van 129.480 ontvangen
dat spontaan is bijeengebracht door 't
personeel van de Franse spoorwegen
ten bate van de slachtoffers van de
overstromingsramp in Nederland,
ter. De inhoud van garages zal niet
meer worden medegerekend.
De hoogte van de premie zal af
hankelyk blyven van het aantal per
sonen, dat in de woning kan worden
gehuisvest. Voorts zullen toeslagen
voor funderingskosten en voor grond-
kosten worden gegeven, afhankelyk
echter van een der drie groepen,
waarin de minister de gemeenten
heeft geclassificeerd. De bydragen
voor funderingskosten zullen voorts
afhankelyk zyn van desoort funde
ring, alsook van de lengten der pa
len, die eventueel ingeheid moeten
worden.
Nieuw is een regeling voor het
bouwen van eigen eengezinshui-
ze« voor arbeiders of daarmee
gelijk te stellen personen, houden
de, dat boven de premie geduren
de tien achtereenvolgende jaren
een bijdrage van 2,5 procent van
de toegekende premie kan worden
ontvangen. Dé aanvrager moet
dan echter niet onder dan 50 jaar
zyn.
Minister ir. H. B. J. Witte, die de
nieuwe regeling voor journalisten
toelichtte, zeide, dat de gemiddelde
premie in feite niet hoger wordt. De
premie wordt berekend over het ver
schil in bouwkosten tussen een mi
nimumwoning van een bepaalde be
zettingsgraad van voor de oorlog en
een minimumwoning van heden. Van
dit verschil wordt een percentage
toegekend. De nieuwe regeling zal
naar zyn smaak een betere verdeling
geven.
Wellicht zal de middenstandsbouw,
mede door de aangekondigde huur
verhoging, thans een betere kans
krijgen. Kin verwacht echter, dat in
de grote steden relatief minder pre
miewoningen gebouwd zullen worden,
dan elders in het land.
Voor premiewoningen kunnen dit
jaar slechts ongeveer 2000 goedkeu
ringen per maand worden afgegeven.
Bovendien moet men rekening bly
ven houden met het toegestane bouw
volume aan iedere gemeente.
DB
VERWACHT
VEEL BEWOLKING.
Zwaar bewolkt met nu en dan eni
ge regen. Matige tot krachtige wind
tussen West en Zuid. Iets lagere tem
peraturen dan gisteren.
18 ApriL
Zon op
ZON EN MAAN.
onder 19.43
onder 1.07