PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Schouwen's dijken zijn wellicht
voor het einde van de zomer dicht
BILT
Toewijzing Quarlespolder aan
's-Heer Arendskerke
Kantlijn
NIEUWE FRANSE TERUGTOCHT
IN IND0-CHINA
NEDERLANDERS EMIGREREN
OVERWEGEND NAAR CANADA
196e Jaargang - No. 87
i F. B.
Dagblad uitgave va
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde t
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn. PI. verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct. per
week, f 5.45 p. kw„ fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 14 April 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per
mm. Minimum p. advertentie t 3.-.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine dvcrtcntics imax 8 regels I
van 1—5 regels I 1.— Iedere gel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg. Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, telef. 2475 <b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstraat 2, telef. 16; Terneuzen. Brouwerijstr. 3; Zierikzee. N. Bogerdstr. C 160. telcf.
DE STAND VAN HET HERSTEL
Phoenixcaisson voor het gat bij
Kruiningen
Nog 7 gaten op Schouwen-Duiveland
en 4 op Beveland
Er is een redelijke kans, dat de dijken van Schouwen voor het
einde van de zomer dicht zijn. Dit deelde prof. ir. J. Th. Thijsse,
directeur van het waterloopkundig laboratorium te Delft, mede tij
dens een persconferentie, die Maandag gehouden werd in het mi
nisterie van verkeer en waterstaat. Tijdens deze conferentie, die
onder leiding stond van de directeur-generaal van de Rijkswaterstaat,
ir. A. G. Maris, werd een uiteenzetting gegeven van de huidige
stand van het dijkherstel. Op 1 Februari zette de stormvloed 145.000
hectare van ons land onder water. Thans zijn ruim 127.000 hectare
weer droog. Ruim 9300 hectare op Schouwen, op Zuid-Beveland bijna
2800 hectare, terwijl ruim 5000 op Duiveland, Flaklcee en andere
plaatsen nog blank staan.
Zeven-en-zestig stroomgaten moesten na 1 Februari worden ge
dicht. Hiervan zijn nog elf over, namelijk zeven op Schouwen-Duive
land en vier op Zuid-Beveland.
Op Schouwen zijn de voornaam
ste gaten die bij Schelphoek en die
in de havendam van Zierikzee.
Prof. ir J. Th. Thijsse bracht
nogmaals in herinnering, dat de
pogingen om met een korte ring-
dam van schepen het gat bij Zierik
zee te sluiten, mislukt zijn. Wij
wisten, aldus prof. Thijsse, dat wij
bij deze „operatie wanhoop" maar
één op de twintig kansen hadden.
Desondanks voelden wij deze mis
lukking als een ontzaggelijke ne
derlaag. Het uitschuren van de
bodem bleek te sterk, waardoor de
ingelegde schepen verschoven en
wrak werden. Thans zal zoals be
kend van een punt tussen Zierik
zee en de Zuidelijke zeedijk een dijk
worden gebouwd achter het gat om.
Dit gat is na het uitslijten van de
kleilaag van 4 tot 19 meter min
N.A.P. diep geworden.
De nieuwe dijk, die „operatie le
vensstrijd" naar een boerderij, aldaar
heet, zal 1150 meter lang worden.
De bodem wordt eerst met zinkstuk-
ken vastgelegd, waarna de sluiting
met behulp van de massaal in, aan
bouw zijnde „blokkendooscaissons''
zal geschieden. Deze- eenheidscais
sons meten 11 bij 7,5 bij twee me
ter en kunnen met behulp van
kettingen en betonnen kragen op al
le mogelijke manieren gecombineerd
worden.
Wij aarzelen niet om wat er Zon
dag op Schouwen-Duiveland
gebeurd is bedroevend te noe
men.
Zeeuwen zijn rustige mensen, die
niet graag dikke woorden in hun
mond nemen. Maar er kunnen zich
omstandigheden voordoen, waarin dit
noodzakelijk wordt en waarin een
woord als bedroevend eigenlijk te
zwak moet worden genoemd. Er zul
len vermoedelijk mensen te over in
Zeeland zijn, die de aanvechting voe
len om van een schandaal te spreken-
Tien weken na de ramp zijn er zon
der storm wederom drie gaten in de
dijk bij Bruinisse geslagen, is bij
Burgh weer een dijk bezweken, zijn
elders onheilen maar op het nip
pertje afgewend. Ook Zierikzee werd
door de nieuwe watervloed geteisterd-
Dit had, hoe men de dingen ook be
kijkt, niet voor mogen komen. Als
men onmiddellijk na het droogvallen
van de nu ondergelopen polders met
man en macht deze dijken had ver
sterkt, zou wat Zondag gebeurd is niet
gebeurd zijn.
Waren er geen mensen? Was er geen
materiaal?
Zo neen, waarom dan niet? Waren
de arbeiders met het week-end wel
licht naar huis?
Waren er wel mensen, was er wel
materiaal, waarom is dat dan niet
gebruikt?
Er waren Zondagmiddag in Middel
burg militairen beschikbaar, die
ingezet hadden kunnen worden.
Was het mogelijk geweest deze
schikbare militairen inderdaad tijdig
in te zetten? Zo ja, waarom is het dan
niet gebeurd?
Voelt men bij de Rijkswaterstaat
dan niet, hoe het gebeurde van Zon
dag in Zeeland een uitermate pijnlijke
indruk maakt? Dat het de schijn
wekt, dat diegenen gelijk hebben, die
zeggen, dat er met onvoldoende ener
gie aan de dichting der Zeeuwse dij
ken wordt gewerkt?
Wellicht zal men te bevoegder plaat
se aanvoeren, dat men toch niet voor
bereid kon zijn.
Welnu, wij hebben de moeite geno
men de getij tafels eens in te zien. De
ze getijtafels tonen aan, dat terwijl op
1 Februari voor Zierikzee waterstan
den verwacht moesten worden van
1.30 A.P. en 1.48 A.P. deze op 12
April 1-31 A.P. en 1.60 A.P. wa
ren, hoger dus dan die op de rampdag
en dat op Maandag zelfs op 1.42
A.P. en 1.67 -f A.P. gerekend moest
worden. Men moest dus voorbereid
zijn op hogere waterstanden dan die
verwacht mochten worden op 1 Fe
bruari.
Hadden deze waterstanden, waar
van men dus wist, dat zij komen zou
den, gevoegd bij de wetenschap, dat
de Schouwse dijken doorweekt zijn
op vele plaatsen, Rijkswaterstaat geen
aanleiding moeten geven om dubbel
waakzaam te zijn?
Het is allemaal heel mooi als men
beweert, dat de Zeeuwen ten
onrechte ongeduldig zijn over
de vorderingen van de dijkdichting
omdat zij het onzichtbare werk van
de voorbereiding niet kunnen zien.
Maar het is nu geen 1944 en 1945
Niet voordat deze Zierikzeese
dijk gesloten is, kan men met het
moeilijkste gat van 340 meter by
Schelphoek beginnen. Men gaat
achter dit gat een lange dijk aan
leggen van de in aanbouw zijnde
werkhaven af, over de provinciale
weg bij Serooskerke naar een pont
Westelijk van het gat. Hiertoe zul
len drie dijkstukken worden ge
bouwd. De sluitgaten van ander
halve kilometer daartussen zullen
op' het maaiveld met zinkwerk
worden verdedigd. Daarna zal men
vermoedelijk de gaten dichten met
opzinken, zoals bij Burghslnis is
geschied, alsook met caissons. Er
is een redelijke kans, dat indien
het zinkwerk niet meer dan twee
maanden neemt en het plaatsen
der caissons met tenminste 100
meter lengte per dag kan geschie
den, de zeedijk van Schouwen voor
het einde van de zomer dicht zal
zijn. Het leegpompen van deze
enorme polder zal daarna binnen
enige maanden gereed kunnen zijn.
De tracec van de nieuwe binnen
dijk staat reeds voor 95 procent
ast.
Landbouwers van Serooskerke, dat
vlak achter de dijk zal komen, vragen
wel eens: „Komt mijn huis vóór of ach
ter de voorlopige dijk", maar pro).
Thijsse was van mening, dat deze vraag
weinig zin had.
Wanneer de dijk klaar komt, is het zeer
de vraag of er in en bij Serooskerke nog
veel huizen overeind staan.... Het dich
ten van het gat van de Schelphoek
is niet zozeer een moeilijk werk, aldus
spreker, maar het vergt een organisa
tie die hier in Nederland nog nooit is
vertoond; het is een bijzonder grote
onderneming. In de loop van deze zo
mer zal er daar zeer veel te doen zijn.
Zinkstukken worden in de sluitgaten
gezet f gaten van elk iets minder, dan
anderhalve kilometer) en wanneer het
zinkwerk van dien aard is, dat het de
sterke stroom lean weerstaan, dan kan
men zeggen„de slag is gewonnen".
(Vervolg op pag. 3.)
en materiaal in overvloed. En er is
geld voldoende. En toch gebeuren er
dingen, die voorkomen hadden kun
nen worden en voorkomen hadden
moeten worden.
Hardnekkig houden insiders staan
de dat er op Schouwen te traag
wordt gewerkt. De Provinciale
Waterstaat en de polderbesturen zijn
er uitgeschakeld. Rijkswaterstaat
heeft de touwtjes in handen geno
men. Daarna is het tempo vertraagd.
Dezelfde insiders houden staande,
dat als men dadelijk ingegrepen had
de havendijken van Zierikzee lang en
breed gedicht hadden kunnen zijn.
Rijkswaterstaat evenwel wilde zo
veel materiaal hebben, dat daarop
gewacht moest worden. Toen het ein
delijk aanwezig was had de dwars-
stroom een zo funeste uitwerking ge
had, dat zelfs dit omvangrijke mate
riaal onvoldoende was en in de diepe
gaten en de sterke stroom eenvoudig
verdween.
Wat met de havendijken gebeurd
is heeft zich thans herhaald, geluk
kig zonder catastrophe, maar dit
neemt niet weg, dat het feit zelve,
het feit dat zich tien weken na de
ramp nieuwe doorbraken voordoen
die voorkomen hadden kunnen wor
den, inderdaad bedroevend moet he
ten.
Het zal moeilijk zijn om hiervoor
excuses aan te voeren. Wij vermoe
den dat hierover in het veelgeprezen
Den Haag nog wel een hartig woord
je gesproken zal worden. Wij kunnen
ons moeilijk indenken, dat het Pro
vinciaal Bestuur in de incidenten van
Zondag geen aanleiding zal zien om
op de meest krachtige wijze in Den
meer zoals hij de inundatie van Wal- I Haag op spoed en op inzet van alle
cheren. Het is 1953. Er zijn mensen energie met kracht aan te dringen.
Up ue foto is hel histonscn .hui-,
vastgelegd van de ondertekening der
overeenkomst te Panmoendjon, die de
uitwisseling van de zieke en gewonde
krijgsgevangenen regelt.
In Rampenfonds
f 103,9 millioen
Tot gisterenmiddag was bij het
Nationale Rampenfonds een bedrag
van 103,9 millioen binnengekomen,
dat is 1,4 millioen meer dan de
laatste opgave.
Nasleep van het Turkse
onderzeebootdrama
Kapitein Oscar Lorentszen, de ge
zagvoerder van het Zweedse schip
„Naboland" dat Vrijdag 3 April in
de Dardanellen in aanvaring kwam
met de Turkse onderzeeboot „Dum-
lupinar". welke daardoor verging, is
in staat van beschuldiging gesteld.
Men legt hem dood door „onoplet
tendheid en onvoorzichtighed" ten
laste.
EEN STAD WERD ONTRUIMD
Vietminh-opstandelingen vallen
de staat Laos aan
De Franse generale staf in Indo-China heeft Maandag officieel bekend ge
maakt, dat het garnizoen van Sam Nua in grootte de vijfde stad van de
staat Laos, Zondag opdracht heeft gekregen de stad te ontruimen.
De Franse strijdkrachten die Sam Nua hebben ontruimd trekken terug
naar het plateau van Iran Ninh, ongeveer 160 km. naar het Zuiden. Tot
dusver was er geen contact met de strijdkrachten van de Vietminh, die de
staat Laos van twee zjjden binnenrukken.
De nieuwe Secretaris-Generaal ran de
Verenigde Naties, Dag Hammarskjoelcl
(rechtsen zijn voorganger Trygve
Lie (links).
Ook in Tonkin nog
moeilijkheden
De Fransen deelden enige dagen ge
leden mede, dat Sam Nua als onver
dedigbaar werd beschouwd tegen een
krachtige en vastbesloten aanval van
de Vietmin-troepen. Gezegd werd,
dat de Franse strijdkrachten zich zou
den terugtrekken op een sterkere ver
dedigingslinie op het centrale plateau
van de staat Laos in het Zuiden waar
goede vliegvelden en wegen zijn. In
Verduidelijking van Russische
standpunt gevraagd
Kwestie der krijgsgevangenen
De Nederlandse afgevaardigde bij
de V.N., mr. D. J. von Balluseck,
heeft in de politieke commissie aan
de Sowjet-Unie verzocht haar stand
punt inzake repatriëring van Kore
aanse krijgsgevangenen te verduide
lijken.
Von Balluseck verwees naar Wys-
jinsky's verklaring, dat de Sowjet-
Ünie blijft staan op onvoorwaarde
lijke repatriëring van de krijgsgevan
genen. Hij vroeg of dit betekende,
dat aan „de Chinese en de Noord-
Koreaanse autoriteiten niet zou wor
den toegestaan een ander besluit te
nemen." De uitkomst van de huidige
onderhandelingen te Panmoendjon
diende te worden overgelaten aan de
onderhandelaars ter plaatse. Inmeng
ing vanuit New York zou niet nuttig
kunnen zijn, zo verklaarde Von Bal
luseck.
Navo wordt duurder
Naar het Franse blad „Paris Pres-
se" meldt, zal aan de Verenigde Sta
ten, Groot-Brittannië en België op
de komende vergadering van de NA.
V.O.-raad verzocht worden hun finan
ciële bijdrage voor de Atlantische
verdediging te vergroten.
Franse kringen was men van mening,
dat een geslaagde opmars van de
Vietminh in Laos naar de grens van
Thailand en de Birmese grens ernsti
ge gevolgen zou kunnen nebben voor
geheel Zuidoost-Azië.
Er is nog geen nieuws van het Fran
se bolwerk Nasam, even buiten de
grens van Laos, dat de yietminh
blijkbaar wilde neutraliseren, omdat
het een bedreiging vormde voor haar
verbindingen bij de invasie van Laos.
Nasam en Sam Nua zijn 90 km van
elkaar verwijderd.
Naar verluidt zijn thans twee divi
sies Vietminh-troepen tegen Laos ln
actie. In het gebied van Nasam, dat
in Tonkin ligt bevindt zich ook een
sterke strijdmacht van de Vietminh.
De Franse troepen in Nasam worden
door een luchtbrug uit Hanoi bevoor
raad.
In Korea leeft men thans in
afwachting
De stafofficieren van de Ver. Na
ties en de Noordelijken, die belast
zijn met het uitwerken van de bijzon
derheden van de uitwisseling der zie
ke en gewonde krijgsgevangenen,
hebben Maandag een „volledige over
eenstemming" over de uitvoering der
transporten bereikt.
Zij zullen Dinsdag weer bijeenko
men, tenzij er dan een bespreking
tussen de verbindingsofficieren wordt
gehouden.
Het eerste convooi, dat zieke en
gewonde krijgsgevangenen in Noord-
Korea vervoert, vertrekt Dinsdag
naar Panmoendjon, zo meldt het
persbureau „Nieuw China". Het zal
uit 23 voertuigen bestaan. Aan het
front was het Maandag rustig.
Amerikaan spionneerde voor
de Sowjet-Unie
Otto Verber, een uit Oostenrijk ge
boortige voormalige officier van de
Amerikaanse inlichtingendienst heeft
tijdens zijn verhoor in Washington
toegegeven schuldig te zijn aan spi-»
onnage ten behoeve van de Sowjet-
Unie.
De 31-jarige Verber werd in Ja
nuari te Wenen aangehouden en per
vliegtuig naar Washington overge
bracht. Hij bezit de Amerikaanse na
tionaliteit.
DIT JAAR 20.000 PERSONEN
Kansen in Australië
en Zuid Afrika
Het aantal aanmeldingen voor emi
gratie naar Canada beweegt zich in
de afgelopen weken in stijgende lijn.
Per week melden zich ongeveer 400
tot 500 eenheden 1200 tot 1500 per
sonen aan. Dat betekent, dat de
genen, die zich thans nog aanmelden,
waarschijnlijk niet meer voor emigra
tie in 1953 in aanmerking komen.
In het algemeen meldt men zich
voor Canada te laat aan. In Juli
wordt in Canada niet meer geselec
teerd. Dat geldt niet voor ramp
slachtoffers en voor nabije bloedver
wanten van reeds geëmigreerden,
wier aantal dit jaar waarschijnlijk
6 tot 8000 zal bedragen. De emigra
tie-autoriteiten verwachten, dat, on-
MINISTERIEEL VERZOEK GAF DOORSLAG
Nieuw- en St. Joosland en Arnemuiden
maken er bezwaar tegen
Het college van Gedeputeerde Staten heeft Maandagmorgen de vroede va
deren van Nieuw- en St. Joosland, Arnemuiden en 's Heer Arendskerke in de
Statenzaal te Middelburg in de gelegenheid gesteld hun mening naar voren
te brengen over de gemeentelijke indeling van de nieuwe Quarlespolder
(Zuid-Sloe). Zoals bekend werd voorgesteld, dit nieuwe gebied toe te wijzen
aan de gemeente 's Heer Arendskerke en zoals te verwachten was, maakten
de afgevaardigden van de beide Walcherse gemeenten daartegen bezwaar.
De Gedeputeerde de heer C. Philipse, die het eerste deel van de bijeenkomst
presideerde en de Commissaris der Koningin, jhr. mr. A F. C. de Casembroot,
die door omstandigheden iets later kwam en toen de voorzittershamer han
teerde, legden er de nadruk op, dat men aldus had besloten, omdat te ver
wachten valt, dat de nieuwe bewoners van de polder zich zullen richten op
Nieuwdorp en Lewedorp (gemeente 's Heer Arendskerke.). Bovendien moest
rekening worden gehouden met de wensen van de minister.
In de zitting, welke wettelijk was
voorgeschreven, waren behalve de
Commissaris en de heer Philipse aan
wezig de Gedeputeerden mr. dr. A. J.
J. M. Mc ;s en mr. A. J. van der Weel, de
Griffier der Staten, mr. J. M. Pilaar,
de secretaris van de Grenswijzigings
commissie, de heer A. P. Stufkens, de
burgemeesters van Nieuw- en St.
Joosland en 's Heer Arendskerke en de
wethouders en een aantal raadsleden
van de drie bij deze kwestie betrokken
gemeenten. Men kon zijn persoonlijke
mening naar voren brengen.of wel als
gemachtigde van de raad spreken.
Daarover ontstond al dadelijk een
moeilijkheid, aangezien de burgemees
ter van Nieuw- en St. Joosland, mr.
F. S. K. J. Graaf van Randwijck, na
mens de raad wilde spreken, doch niet
gemachtigd was. Daar de meerderheid
van de raad echter aanwezig was, kon
hij een mondelinge machtiging ver
krijgen.
De heer Van Randwijck begon met
te verklaren, dat de raad van zijn ge
meente ten zeerste verbaasd is over
de standpuntwijziging van G. S. Vol
gens het eerste voorstel zou het
grootste gedeelte 80%) van de
polder aan Nieuw- en St. Joosland
worden toegewezen. Zonder dat dit
nader gemotiveerd was, kwam er in
1951 een nieuw voorstel, waarbij de
grenslijn dwars door de polder was ge
trokken. En nu stellen G. S. voor, de
gehele polder aan 's Heer Arendsker
ke toe te wijzen.
De raad van Nïeuwland is van oor
deel, dat deze gang van zaken niet be
vorderlijk is voor het vertrouwen in de
door G. S. ondertekende stukken. Men
ontveinst zich niet, dat hel advies van
de vaste commissie van de rijksdienst
voor het nationale plan van zeer grote
invloed op het laatste voorstel is ge
weest, doch betreurt het, dat dit ad
vies dan niet eerder is ingewonnen.
De raad meent 't ernstig te moeten be
twijfelen, dat de bevolking van de pol
der zich op Nieuwdorp en Lewedorp
zal oriënteren. De afstand van Nieuw-
lands raadhuis naar het midden van
de polder, de kruising van de N.-Z.-
weg en de O.-W.-weg, bedraagt even
veel als de afstand van dat punt naar
de Hervormde kerk van Nieuwdorp
(4700 m.). Het raadhuis van 's Heer
Arendskerke ligt er echter 9100 m.
van verwijderd! De afstand naar Le
wedorp is inderdaad wat minder (3400
m.). De aan de O.-W.-weg geprojec
teerde fruitteeltbedrijven zullen zich
volgens spr. voornamelijk richten op
de veiling te Middelburg. De heer Van
Randwijck trok het in twijfel of de
vaste commissie wel precies op de
hoogte was. De raad van Nieuw- en
St. Joosland verzoekt dringend, het
voorstel terug te nemen en er 'n nieuw
redelijk voorstel voor in de plaats te
brengen.
(Vervolg op pag. 2)
voorziene omstandigheden voorbehou
den, het aantal emigranten naar Ca
nada in 1953 ongeveer 20.000 zal be
dragen, van wie 9000 agrariërs.
Dr. Smith van de emigratiedienst
in Canada, die enkele dagen in ons
land vertoefde, heeft met de com
missaris voor de emigratie, mr. Sr. B.
W. Haveman, de mogelijkheden be
zien om tot een versnelling van het
programma voor 1953 te komen. Die
versnelling zal mogelijk zijn door een
systeem van directe plaatsing in een
streek.
In het algemeen is die plaatsing
voor de agrariërs niet moeilijk. An
ders ligt het voor de andere emi
granten. Daar hangt de plaatsing
sterk af van de gebieden eh steden,
waarheen deze zich willen begeven.
Het herstel van de Nederlandse
emigratie naar Australië ontwikkelt
zich op een kalme, maar stabiele
wijze, zo werd ons door de emigratie
autoriteiten meegedeeld.
Van 1 Januari af zijn er door de
Nederlandse emigratiedienst 300
emigranten geplaatst. De daarbij op-
fedane ervaring werd goed genoemd.
innen een week waren er voor een
gebied 40 procent en voor een ander
60 procent geplaatst In de tijd van
6 weken was 90 procent der emigran
ten geplaatst. Gezegd kan worden,
dat vrijwel allen zijn geplaatst.
In het algemeen kan worden ge
zegd, dat elke vakman in Australië
kan worden geplaatst
Wat Zuid-Afrika betreft zijn de
staatsmijnscholen van de Unie van
Zuid-Afrika op het ogenblik ook in
ons land bezig jongemannen aan te
werven ter opleiding tot ondergronds
mijnwerker in de goudmijnen van
Zuid-Afrika. Hier zijn mogelijkheden
voor ongeschoolden. Er is echter een
zeer strenge medische keuring nodig.
In het vorig jaar emigreerden 4500
Nederlanders naar Nieuw-Zeeland,
dat slechts een bevolking heeft van
2 millioen zielen. Dit jaar zal het
aantal belangrijk minder zijn. Ver
wacht wordt een aantal van 1500.
DE
VERWACHT:
WISSELEND BEWOLKT.
Geldig tot Dinsdagavond:
Wisselend bewolkt met enkele ver
spreid optredende buien. Matige tot
krachtige wind, ruimend van Zuid
west naar Noordwest. Dezelfde tem
peraturen als gisteren of iets lagere.
ZON EN MAAN.
15 April.
Zon op 5.ri onder 19.39
Maan op: 5.49 onder 22.41