Lips keek de kunst af bij de
oude Egyptenaren
ORIGINELE MANUSCRIPTEN
VAN HET OUDE TESTAMENT
VERLENGING LEERPLICHT OP
DEN DUUR NOODZAKELIJK
DONDERDAG 2 APRIL 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Honderdduizend mogelijkheden in één slot.
Moderne slotenmakers steunen op
eeuwenoude principes
(Van onze speciale verslaggever)
DORDRECHT, Maart. Vele jaren geleden verbaasde een heer, die zich
Hudini noemde, het zeer geëerde uitgaande publiek van de wereldsteden
met zijn Inbrekerskwaliteiten. Geen slot was er veilig voor hem. Hij zei het
en demonstreerde het, en kraakte intussen de gerenommeerde slotenmakers
van de hele wereld af als waardeloze vaklui.
Dat is goed gegaan, tot op een avond in Rotterdam de heer Vincent J.
M. Eras zo'n voorstelling bijwoonde. Die wist zo het een en ander van slo
ten af, omdat hy toevalligerwijs al sinds zijn twintigste jaar een bijzondere
belangstelling voor die dingen aan de dag had gelegd en op grond van die
liefhebberij in 1899 compagnon geworden was van de brandkasten- en klui-
zenfabrikant Lips in Dordrecht.
Sinds 1902 had hij tot zijn levens
doel gemaakt sloten te fabriceren, die
waarlijk veiligheidssloten mochten
heten. De bewering van Hudini, dat
zelfs zjjn slot niet veilig was onder
diens handen, trok hij begrijpelijk
op zijn fatsoen. En zo heeft hij deze
„meester van het inbrekersvak" na
afloop van de voorstelling gevraagd
zijn bewering even waar te maken.
Hudini faalde en heeft nadien nooit
meer beweerd, dat ook een Lipsslot
kinderwerk voor hem was. Maar bo
vendien, uit deze toevallige ontmoe
ting is een blijvende vriendschap ge
groeid tussen deze artist en de direc
teur van de Lips Fabrieken, de heer
Eras. En Hudini, die ongetwijfeld een
knap slotenkenner was, heeft de heer
Eras vele aanwijzingen kunnen ge
ven en goede relaties met Ameri
kaanse experts in het vak bezorgd.
Museum-collectie.
Men denke daar niet te gering
over. Per week melden zich steeds
enige uitvinders bij de directie van
de Lips Fabrieken in Dordt, Brussel
of Milaan met een lumineus idee.
Meestal zijn het zelfs revolutiönnaire
ideeën. De ervaring heeft geleerd,
dat het enthousiasme van de „uit
vinders" omgekeerd evenredig is met
de practische waarde van hun vin
ding. Dat wil zeggen bijna altijd
waardeloos. „Zeker waardeloos",
zegt de thans 75-jarige heer Eras,
„wanneer zo'n idee als revolution-
nair wordt aangekondigd. Dat be
staat niet in dit vak".
Wanneer deze nog altijd actieve
directeur van het 1016 personeelsle
den tellende Dordtse bedrijf dit be
weert, kan men er waarde aan hech
ten. Want hij zegt niet alleen, dat
het modernste slot berust op princi
pes, die al vier, vijfduizend jaar oud
zjjn, hy kan het laten zien ook.
Daartoe hoeft hij zich maar uit zijn
bureaustoel op te richten en naa.r een
van de vitrines te stappen, die de
wanden van zijn intieme privé-kan-
toor bekleden. In die vitrines vindt
U weet dat graafwespen een hol ma
ken, waarin de toekomstige larven tot
ontwikkeling moeten komen. Wanneer
dit hol gereed is, gaat de wesp op jacht,
doch sluit vóór vertrek de ingang zorg
vuldig af, opdat zich daarbinnen tijdens
haar afwezigheid geen belagers van
haar aanstaande kroost zullen nestelen.
De prooi die de wesp tijdens de jacht
weet te bemachtigen, wordt door een
steek in bepaalde zenuwknopen ver
lamd, want de wespenlarven moeten
zich t.z.tmet levend voedsel kunnen
voeden. Vervolgens wordt de verlam
de prooi naar het hol vervoerd, de in
gang daarvan wordt geopend, de prooi
wordt naar binnen gesleept, er Wordt
een ei bij gedeponeerd en de ivesp ver
laat het hol weer, nadat zij de ingang
zorgvuldig heeft dichtgemaakt.
U ziet, dit is een keten van instinct
handelingen, waarvan de ene logisch op
de andere volgt. Het gehele complex
van handelingen voert tot een doel dat
aan de wesp onbekend is, want zij zal
haar kroost nooit zien. Zij weet niet,
dat haar larven zich met levend voed
sel moeten voeden of anders ten onder
zullen gaan; de anatomie van haar
prooi, die zij met een angstwekkende
precisie juist in een bepaald zenuwcen
trum heeft gestoken, is haar onbekend
en evenmin weet zij voor welke vijan
den zij haar hol steeds zo angstvallig
gesloten houdt. Zij heeft in dit opzicht
geen enkele ervaring, maar wordt feil
loos geleid door wat wij met één woord
afdoen, t.w. instinct. We zouden instinct
echter ook de hogere wijsheid van de
soort kunnen noemen, een wijsheid die
dus niet gekend wordt door het afzon
derlijke individu, maar die gebonden is
aan de soort. Evenals iedere soort een
ander bouwplan heeft, zo wordt ook ie
dere soort geleid door de bij die soort
behorende instincten. Want het instinct
en de lichaamsorganisalie beinvloeden
elkander wederzijds en zij zijn niet zel
den zó innig met elkaar verbonden, dat
het lichaam het materiaal produceert,
waarmee het instinct moet werken.
Wanneer het instinct bij het dier te
kort schiet, zou het doodvonnis over de
soort zijn uitgesproken. Eén voorbeeld
moge dit toelichten. We hebben zojuist
de feilloze keten van instincthandelin
gen gezien, die tot de verzorging van
het kroost van de graafwespen leidt.
Maar wordt hierin één factor aange
bracht, waarin het instinct niet voor
ziet, dan is de hele ketting waardeloos.
Een bepaalde soort van deze wespen
jaagt op sprinkhanen die, verlamd, aan
de vpeüjpriet het hol worden binnenge
sleept. Worden deze voelsprieten echter
afgesneden, dan is de wesp volmaakt
radeloos. Zij komt niet ov de gedachte
de prooi aan de lange legboor of aan een
poot naar binnen te slepen, neen, in de
keten der instincthandelingen waren de
voelsprieten als „handvat" aangewezen
en nu deze ontbreken, is er geen ruimte
voor een andere oplossing. Zij laat dus
het gevangen dier liggen en vliegt weg
om een andere prooi te bemachtigen!
Men hoede er zich echter voor deze
starheid van het instinct te veel te ge
neraliseren.
H. Pétillon
men honderden sloten, die het men
selijk vernuft in de loop der eeuwen
heeft uitgedachtmet uitzonde
ring dan van de „krokodillenpoel",
het bijzonder natuurlijke safe-loket,
waarin de keizer van Annam in Ach-
ter-Indië zijn kostbare sieraden en
andere bezittingen naar overoud ge
bruik nog altijd het veiligst denkt.
Nee, die krokodillenpoel kan men
in het fijnzinnige slotenmuseum in
de Lips-dïrectiekamer niet vinden,
maar wel het primitieve, maar toch
gelijktijdig ook weer zo ingenieuze
hardhouten deurslot van een oude
Egyptenaar, waarin de moderne slo
tenmaker duidelijk de zes sluitstif-
ten terugvindt, die zonder bijpassen
de sleutel niet uit de corresponderen
de gaten te lichten zijn, en dus de
schoot of schotel, zoals de volks
mond gemeenlijk zegt in een vaste
positie houden.
Niets nieuws
Diezelfde zes pinnen vindt men te
rug in het meest verfijnde Lips-slot
van deze dagen. Dat daar dan snuf
jes aan zijn toegevoegd als ondoor-
boorbare hardstalen stiften, kogel
tjes; tuimelende sluitstiften en meer
van dat soort dingen, en dat de op
stelling van die pinnen wat anders
geworden is in een koperen cy
linder in plaats van in een vierkant
blok van hardhout het doet aan
het principe niets toe of af. En dat
principe kan men over de hele we
reld weer terugvinden. Of men nu te
recht komt in het oude Egypte of in
Marokko, bij de Bosnegers van Suri
name, of op de Faroër-eilanden, sinds
oeroude tijden en bij alle volkeren
van de wereld is het merkwaardig
genoeg altijd hetzelfde geweest. Op
de koestallen in Limburg zijn sloten
gevonden met houten sleutel, die als
twee druppels water leken op oude
Arabische sloten.
Ontwikkelingsgang.
In de vitrines van de directieka
mer van de heer Eras kan men de
ganse ontwikkelingsgeschiedenis van
het slot terugvinden. Oude Griekse
en Romeinse sloten en sleutels, die
zeer zeldzaam zijn en waarvoor dus
door verzamelaars kapitalen gebo
den zijn, sleutels uit de Middeleeuwen,
die veelal meesterstukjes zijn van
smeedkunst, de „mooie" Engelse en
Franse stalen sleutels uit 1800 en de
natijd, de iets plompere Duitse;
prachtig beslag en scharnierwerk,
by stukjes en beetjes heeft de heer
Eras deze collectie in vijftig jaar op
gebouwd. Allerwegen vond hij zijn
handlangers, die zijn voorliefde voor
dit collectionneren aanwakkerden en
hem zeldzame specimen stuurden.
Maar ook zelf zocht en vond hy vele
merkwaardige stukken op zijn rei
zen door Europa en daarbuiten. Nimr
mer ging hy eertijds^op reis zonder
wat ruilobjecten in zy'n koffer. Hier
aan dankt hy menig opmerkelijk
stuk uit zijn collectie.
gjPytb
«L gasf
'3' ,j
flgpïfP
i
j
lil? :SÏ
r
i
St. George met de draak, een prachtige
16e d 17e eeuwse smeedijzeren sleutel,
die een der mooiste stukken is uit de
grote Lips museumcollectie.
Zware straffen voor
aanslagplegers op kolonel
Harjono
Het Haagse gerechtshof heeft uit
spraak gedaan inzake de aanslag op
de Indonesische militaire attaché,
luitenant-kolonel Harjono.
De hoofdverdachten, M. P. en F. A.
C. werden respectievelijk veroor
deeld tot 4 jaar met aftrek en tot
3 jaar met aftrek.
Drie andere verdachten werden
vrijgesproken.
Modern werk.
Natuurlijk zou deze verzameling
niet compleet zijn, wanneer er het
moderne hang- en sluitwerk in zou
ontbreken. Men vindt er cijfersloten
met vier schijven, die honderdmillioen
combinaties bieden, maar ook het
eerste Lips' slot, dat de heer Eras
zelf eenmaal vervaardigde en nog
steeds zijn trots is. Wij hebben
geen gecompliceerd vak", zegt deze
75-jarige. „Alleen een vak waaraan
je attentie moet besteden, want an
ders maak je ontevreden klanten. Ik
heb er mijn hele leven een sport van
gemaakt sloten open te steken, zon
der ze te bederven."
Wie de oude sloten niet door en
door kent, zal nooit een nieuw slot
kunnen maken. Het is vrijwel onmo
gelijk nog iets nieuws op dit gebied
te vinden. Hoofdzaak voor ons is ons
program te verbeteren. Betere pro
ductiemethoden te vinden, efficiënter
te werken, en zo nu en dan aan de
hand van de oude principes weer
eens een nieuw slot samen te stellen.
Dat heb ik in mijn onderduiktijd nog
gedaan. Het is een slot voor kleine
safe-loketten. Een verstelbaar slot,
dat zeer geraffineerd werkt en al
leen open gemaakt kan worden met
de sleutel, die het gesloten heeft. By
de grote bankinstellingen heeft het
een bijzonder goede ontvangst ge
had
Een oude gildemeester, deze 75-ja-
rige heer Eras, die de liefde en ken
nis van de oude meesters voor het
schone ambacht en het organisato
risch talent van de moderne indu
strieel in zich verenigd heeft. En
daarom door het jongere geslacht in
dit wel bijzonder veel omvattende en
dus- gecompliceerde bedrijf in
Dordrecht, nog steeds niet gemist
kan worden.
BELANGWEKKENDE VONDST IN PALESTINA
Tweeduizend jaar oud
De oudheidkundige dienst van Je
ruzalem heeft bekend gemaakt, dat
de resten van 70 bijbelse geschriften
zijn gevonden, die bijna 2000 jaar oud
zijn. Hieronder bevinden zich 38 ori
ginele manuscripten van het oude
testament.
De directeur van de dienst, Har
ding, verklaarde, dat de vondst is
gedaan te Khirbet Qumran, enige ki
lometers ten Noord-Westen van de
Dode Zee en ongeveer 40 kilometer
ten Oosten van Jeruzalem. In dit ge
bied waren in 1947 fragmenten van
manuscripten, onder andere het
boek Jesaja, gevonden. Hij zei, dat
38 van de gevonden manuscripten
betrekking hebben op 19. verschillen
de boeken van het oude testament.
De andere manuseriptenb evatten,
commentaren en bewerkingen. De
vondst is gedaan door Bedoeren, die
sedert de vondsten van 1947 stelsel
matig alle grotten in het gebied door
zoeken. Direct na het bekend worden
van de vondst hebben militairen van
het Arabische legioen de wacht be-
Recht op verweer na
een radio-aanval
Prof. Giéien contra
Evert Vermeer
Er is een conflict ontstaan tussen
'de Vara en prof. dr. Jos Gielen, oud-
minister van onderwijs en hoog
leeraar te Nijmegen.
Evert Vermeer heeft in zijn Vara-
rubiiek „Op de Korrel" gesproken
over de houding van deze hoog
leraar tegenover het humanisme.
Prof. Gielen is verontwaardigd over
die rahval en hij eiste, ^dat hy voor
de Vara-microfoon de waarheid zou
mogen vertellen. Evert Vermeer zou
zich scljuldig gemaakt hebben aan
valse voorlichting.
De Vara wilde een speciale uitzen
ding organiseren om deze controver
se te behandelen. Eerst zou Vermeer
aan het woord komen, dan prof. Gie
len, vervolgens zou dr. van Praag als
voorzitter van het Humanistisch Ver
bond een duit in het zakje doen en
tenslotte zou prof. Gielen nog iets
mogen zeggen.
Daarmee nam de Nijmeegse hoog
leraar geen genoegen. Hij wil zonder
i-eer recht op een wederwoord voor
de microfoon.
De Vara heeft nu aan de heer Gie
len aangeboden vijf minuten spreek
tijd in de rubriek Evert Vermeer. De
heer Gielen moet daarover nog be
slissen. De kwestie is belangrijk, om
dat het gaat om de vraag of iemand,
die via de radio wordt aangevallen
recht heeft om zich via de microfoon
te verweren.
Weer moeilijkheden bij
„De Ommelanden"
Slechts 9 arbeiders van de 51, die
Maandagmiddag bij uitspraak van
de arbitragecommissie by" ,.De Om
melanden" te Groningen te werk
moesten worden gesteld, zy'n door
„De Ommelanden" geaccepteerd. Na
dat „Dc Ommelanden" de vorige
week voor deze 51 arbeiders dispen
satie had aangevraagd, werd door de
commissie van arbitrage deze dis
pensatie afgewezen en bepaald dat de
51 arbeiders zich Maandagmiddag
om twee uur aan de fabriek dienden
aan te melden en om drie uur te
werk moesten worden gesteld. Dit is
thans niet gebeurd.
Directeur F. de Boer, verklaarde
ons dat men bereid was het bedrijf
weer op te bouwen en derhalve de
vorige week verklaard had een streep
onder de moeilijkheden te willen zet
ten. Aan de arbitragecommissie had
men te kennen gegeven de uitspraak
na te zullen komen en ook deze 51
arbeiders te zullen accepteren. De
directie wil echter de arbeiders
slechts bij groepsgewijze weer' fn
dienst nemen en niet allen tegelijk.'
trokken by de grot, waarin de ma
nuscripten zijn gevonden. De Bedoeï-
nen hebben een gedeelte van de ma
nuscripten aan de Jordaanse rege
ring verkocht, doch zij hebben nog
ongeveer 20 procent er van in hun
bezit.
Kortegolfzender eind
1954 gereed
Rijk moet televisie steunen
Over de aankoop van gronden, no
dig' voor een zendergebouw, en an
tennes voor een 100 kvv.-kortegolf-
zender, worden onderhandelingen
gevoerd met de Stichting voor dé
Landbouw, die de belangen van de
daarbij betrokken landeigenaren be
hartigt. De architect van het gebouw
heeft zijn plannen nagenoeg gereed.
Dit blijkt uit de memorie van ant
woord van de minister van O. K. en
W. aan de Eerste Kamer over de
begroting 1953 van zijn departement
De minister meent, dat alles bijeen
genomen een indienststelling van
de zender tegen het einde van het
volgend jaar kan geschieden.
Over de televisie is de minister van
oordeel, dat ons land niet achter kan
blijven bij andere landen. Voortzet
ting van de uitzendingen zonder een
ruime bijdrage uit 's Rijks kas acht
de minister onmogelijk.
Tenslotte zegt de minister het te
betreuren, dat men er nog steeds
niet in'geslaagd is een bevredigende
regeling voor de journalistiek tot
stand te brengen.
Twaalf sportmensen
geëlectrocuteerd
Toen leden van de basketballploeg
van het Howard college in Big Spring
(Texas) Dinsdagavond bezig waren
met het overeind zetten van een ijze
ren paal kwam deze in aanraking met
de draden van een leiding waarop een
spanning stond van 7500 volt. Twee
spelers werden op slag gedood, tien
andere moesten met zware brand
wonden in een ziekenhuis worden op
genomen.
Dinsdagmiddag is het stoffelijk over
schot van Koningin Mary in de Kapel
van St. Georges in het Windsor Castle
ter aarde besteld.
De gemeentebesturen en
de werkgelegenheid
De A.R. partij heeft in Hotel Cen
traal te 's Gravenhage een partijcon
ferentie gehouden over „de gemeen
ten en de werkgelegenheidspolitiek",
Besproken werd een praeadvies, dat
was uitgebracht door de heer A Sta
pelkamp. Aai de discussies namen
20 sprekers deel.
Aan het slot van de conferentie
werden een reeks conclusies aange
nomen. Daarin werd o.m. vastgesteld
dat de inschakeling van de ge
meentebesturen bij de bevordering
van de uitvoering van plannen tot
uitbreiding van de industrie wense
lijk is. Deze besturen kunnen voorts
op verschillende wijzen medewerken
aan de verbetering van het industri
eel klimaat.
Ten aanzien van de verruiming
van de werkgelegenheid op korte ter
mijn moet de aandacht van de ge
meenten zijn gericht in het algemeen
op de uitvoering van openbare wer
ken en in het bijzonder o.a. op ver
betering van straten, wegen en plei
nen, op de sanering van oude stads
en dorpswijken, op de opruiming van
krotwoningen en de voorziening in
de woningbouw.
De vergadering werd voor een deel
door de ministers Zijlstra en Algra
bijgewoond.
In 1952 kwamen bijna
55.000 woningen gereed
Een na-oorlogs record
Er kwamen in 1952 54601 woningen
gereed, waarvan 1968 duplexwonin-
gen, zodat 56.569 gezinnen in nieuwe
woningen konden worden gehuisvest.
Het aantal na de oorlog gereedgeko
men woningen bedroeg: 1945 389;
1946 1593; 1947 9243; 1948 36.391;
1949 42.791; 1950 47.300; 1951 58.666;
1952 54.601. Deze cijfers zijn mede-
fedeeld door het ministerie van we
er opbouw en volkshuisvesting.
Aan het eind van 1952 waren 51-260
woningen in uitvoering, tegen 36.713
op het einde van 19ol. Er werd in
1952 begonnen aan 69.372 woningen,
het geen 26.457 woningen meer is dan
het vorig jaar.
Voorts kwamen 255 complete scho
len gereed terwijl er aan het einde
van 1952 409 complete scholen in aan
bouw waren. Het aantal complete
kerken dat op 31 December onderhan
den was bedroeg 107. Opgeleverd
werden in 1952 94 complete kerken.
MENING VAN MINISTER
Uloschool moet blijven
Zoals uit de regeringsnota inzake
de huurverhoging en daarmee ge
paard gaande belastingverhoging en
daarmee gepaard gaande belasting
verlagingen is gebleken, beoogt de
regering afschaffing van het school
geld voor 6-jarig lager onderwijs en
de verlaging en vereenvoudiging der
inning van schoolgelden voor het
voortgezet onderwijs en voor collec-
gegelden. Thans is de vraag in on
derzoek in hoeverre het mogelijk is
ook voor de leerplichtige jeugd bo
ven de 6e klasse der lagere school
tot opheffing van het schoolgeld
over te gaan.
Naar de mening van de minister
van onderwijs, zo blijkt uit de memo
rie van antwoord aan de Eerste Ka
mer over de begroting 1953 van het
departement van O.K. en W-, zal het
op den duur tot verlenging van de
leerplicht moeten komen. De minis
ter betwijfelt echter of een verlen
ging tot bij voorbeeld negen ja
ren op dit ogenblik reeds tot gun
stige resultaten zou zijn te voeren.
Voorts wordt o.m. gezegd, dat het
ongewenst zou zijn een schooltype
als de U.L.O.-school te -aten verdwij
nen. hoewel het.juist dat relatief
teveel leerlingen naar het Vlfr «ai te
weinig naar het technisch onderwys
gaan. Teneinde hierin verandering
te brengen zou een wijziging in de
mentaliteit nodig zyn. .Het is nu
eenmaal een feit, dat de drang naar
de witte boord in ons land groter is,
dan die naar de werkmanskiel", al
dus de minister.
De minister zal blijven waken te
gen de ondermijning va nde vrijheid
en zelfstandigheid van de bijzondere
scholen. Hy zou er voorts groot be
zwaar tegen hebben-, indien het me
disch toezicht in de bijzondere scho
len tegen de wil dier scholen van
overheidswege zou worden uitge
oefend.
De minister zal blijven aandringen
op een vergroting van het bouwvo
lume voor scholen.
Amerikaanse dagblad
schrijvers in Moskou
De acht Amerikaanse journalisten
die vergunning hebben gekregen voor
een verblijf van een week in Moskou,
zijn Dinsdagavond per vliegtuig in
Moskou aangekomen.
Zij zijn ondergebracht in hotel „Na
tionaal", dat in het centrum van de
stad naby het Rode Plein is gelegen.
Het Wereldgebeuren
Verrassing
De New Yorkers hebben er ons dit
jaar herhaaldelijk aan herinnerd
dat het de Nederlanders zijn
geweest, die drie eeuwen geleden
hun stad gesticht hebben. Inderdaad
staan onze voorvaderen daaraan
schuldig, maar ter ontlasting kunnen
we aanvoeren, dat ze de uitgroei van
hun stil en vredig „Nieuw Amster
dam" tot het huidige Babyion niet
konden voorzien. Men mag hun dus
die stichting niet al te zwaar aanre
kenen, zelfs niet wanneer men het in
de New Yorkse heksenketel niet kan
uithouden.
Dinsdag kwam er een verheugend
bericht voor iemand, die wel graag
uit die heksenketel wegwilde. Dat
was het bericht over het Volkeren
bondssecretariaat. De Noorse heer
Trygve Lie kan eindelijk zijn secre
tarisbaantje overdragen aan de
Zweed Dag Hammarskjöld, die voor
een uiterst zware taak komt te
De dochter van Lie blijft In de
Verenigde Statenze is gegre
pen door het geweldige rythme van
het New Yorkse stadsleven, maar
Lie zelf gaat terug naar zy'n land
van spiegelende fjorden en peinzen
de bergenzijn land van zwijgza
me mensen.
De man, die hem achter de schrijf
tafel aflost, Staat al evenzeer
bekend als een koel en bedacht
zaam manDe econoom Ham-
merskjöld heeft als leider van de
Zweedse delegatie in de Volkeren
bondsvergadering zeker niet door
enthousiaste redevoeringen de pu
blieke belangstelling gewekt. Hij
moet er wel verbaasd over geweest
zijn, dat men hem zo op eens het vol
kerenbondssecretariaat toewierp,
want hij had er niet om gevraagd en
ook zijn vrienden hadden er niet om
gevraagd.
Naar verluidt zijn het de Fransen
geweest, die hem 'dit koopje geleverd
hebben- In de bijeenkomst van de
Grote Vijf stelde Frankrijk de benoe
ming van een Zweed vooren om
dat Rusland op het ogenblik in een
periode van ja-zeggen verkeert, zei
den plotseling en onverwacht alle
heren „ja".
In Engels-Franse kringen hoopt
men nu dat Hammerskjöld enigerma
te het vertrouwen van Rusland zal
bezitten.
Dat is misschien wat veel ge
vraagd, maar Hammerskjöld zal er
ongetwijfeld alles op zetten om al
thans niet het Russische wantrouwen
te wekken.
Daarvoor is dan de aangewezen
weg: de activiteit van de Verenigde
Naties beperken tot het strikt nood
zakelijke en het formele
Die weg zal Hammerskjöld stellig
gaan.
Hij zal zijn baantje minder spec
taculair opvatten dan Trygve
Lie, die nogal eens met eigen
plannen en eigen idealen voor het
wereldforum trad en die ook nogal
geneigd was tot partijkiezen voor of
tegen de plannen van anderen.
Voor Hammerskjöld, die uit de
vriendenkring van de Zweedse pre
mier Tage Erlander stamt, is het In
acht nemen van een „kleurloze neu
traliteit" geenszins een ongewone
zaak.
Hij heeft dat in Zweden wel ge
leerd. Zijn benoeming betekent in ze
kere zin, dat voor de Verenigde Na
ties een periode wordt afgesloten...
De periode van het oprichters-
enthousiasmede periode van de
plannen voor een betere en vreedza
me wereld.
Nu komt dan de periode van de za
kelijke calculatie, van het welbegre
pen eigenbelang, van het wantrou
wen in de vreedzaamheidvan
het tekort aan geloof in een betere
wereld.
De Verenigde Naties zullen door
die periode heengeloodst moeten wor
den
Veel zal daarbij afhangen van de
man, die secretaris-generaal is
maar hij zal de dank van de wereld
niet krijgenDaarvoor is het
werk in deze periode van neergang
al te ondankbaar!!!
5 Mei bevrijdingsfeest
zonder vrije middag
Wel vrij op Koninginnedag
In de afgelopen jaren heeft het
College van Rijksbemiddelaars ver
gunning gegeven om aan de werk
nemers op 5 Mei na 13 uur vrij te
geven, zonder dat deze halve dag
op hit totaal aantal vrije dagen in
mindering werd gebracht. Tegen de
ze regeling zijn verschillende bezwa
ren gerezen. In belangrijke delen van
het land hadden de werknemers op 5
Mei geen halve dag vrij. Waar de
regeling wel toegepast is, heeft dat
niet beantwoord aan de verwachtin
gen, die men koesterde omtrent de
stimulering van de viering van de
nationale bevrijding. Na deze erva
ring is, o.a. bij de Stichting van de
Arbeid, de gedachte gerezen de ver
gunning voor een vrije middag boven
het gewone aantal vrij. dagen niet
meer voor 5 Mei te doen gelden,
maar voor Koninginnedag op 30
April. De Stichting van de Arbeid
heeft een advies hierover aan het
College van Rijksbemiddelaars uitge
bracht. Aangenomen kan worden,
dat dit college zal toestaan, dat in
het vervolg op 30 April een werk
nemer na 13 uur vrij wordt gegeven
Snplaats van op 5 Mei.
Van de zijde der regering wordt
er nadrukkelijk op gewezen dat
hiermede weliswaar een sterker ac-
cent wordt gelegd op de feestviering
van 30 April, doch dat de 5e Mei als
de nationale •evrijdingsdag blijft. Op
die dag zal dan ook worden gevlagd.
Voorts zal worden gevraagd, een spe
ciaal radioprogramma uit te zenden,
terwyl voor 5 Mei voorbereide fees
telijkheden kunnen doorgaan.
Samenzwering oud-Nazi's
Van Westduitse zijde is officieel
meegedeeld dat de in Januari door
de Britten gearresteerde Wemer
Naumann en zes zijner medewerkers
zullen worden beschuldigd van sa
menzwering tegen de veiligheid van
de staat.
