PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Stormvloed heeft geen gevolgen
voor woningbouwprogramma
Snelle dichting van Zierikzeese
Westhavendijk vrijwel mislukt
BILT
Kantlijn
SULTAN HAMID'S RELATIES
MET DE NEDERLANDERS
Vandaag
VER. NATIES BESLUITEN TOT
MEER STEUN VOOR KOREA
196e Jaargang No. 60
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F, B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintijn. PI. verv.:
W. Leertouwer en H. A, Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct per
week, f 5.45 p. kw.. fr. p. p. 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 12 Mrt. '53
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per
mm. Minimum p. advertentie 13.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regel»)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 2* cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorstgtraat
MINISTER VAN WEDEROPBOUW VERKLAART
63. telef. 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg. Finlandstraat 2. telef. 16; Terneuzen. Brouwerijstr. 2; Zierikzee. N. Bogerdstr. C 160. telef. 28.
Slechts bij hoge uitzondering
noodboerderijen of -woningen
(Van onze parlementaire redacteur)
Binnenhof, 11 Maart. Er is geen ontwrichting van het oorspron
kelijke woningbouwprogram voor 1953 te vrezen als gevolg van de
stormvloed. Het program geeft voldoende speling om de vergrote
bouwactiviteit in de rampgebieden op te vangen, temeer daar de
schade niet zo groot is, dat een extra beroep op het bouwbedrijf nodig
zal zijn. Gestreefd zal worden naar een direct, definitief herstel. Niet
dan by hoge uitzondering zullen noodwoningen of noodboerderyen
worden gebouwd. Aldus verklaarde de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, ir. Witte, Woensdag in de Eerste Kamer.
Het zal niet mogelyk zijn reeds dit jaar de schade aan woningen en
boerderijen, die rond 154 millioen gulden bedraagt, geheel te herstel
len. Verschillenue gedeelten zullen immers laat in het jaar droog ko
men. Daarom gaat de minister er van uit, dat het herstel twee jaar
in beslag zal nemen.
Wanneer men in aanmerking
neemt, dat de kosten van het totale
bouwprogramma rond twee milliard
Elden bedragen, valt gemakkelük te
grftpen, dat de veroorzaakte schade
in deze geen doorslaggevende beteke
nis heeft. De uitvoering van het wo
ningbouwprogram is niet alleen een
cftf erkwestieook tal van andere fac-
Nog steeds spreekt er uit vele be
lichten, die ons van onze Zeeuw
se correspondenten bereiken,
ernstige bezorgdheid. Men zou willen,
dat het herstel der dyken sneller ging.
Nu eens is net Ossenisse, dat zich be-
Sprongen ziet door vrees voor nieuwe
borbraken, dan weer hoort men kla
gen uit de omgeving van Kr inningen,
een derde keer zijn het plaatsen op
Schouwen en Duiveland, die aan be
zorgdheid uitdrukking geven. Men le
ze net ingezonden stuk, dat wy heden
uit Burgh plaatsten. Overal wil men
spoed, spoed. En lang niet overal ziet
men voldoende in, welk een enorme
moeilijkheden er moeten worden over
wonnen, eer men het water de baa3 i3.
Dat zal voorlopig zo nog blijven.
Er worden vorderingen gemaakt. Er
gaat geen dag voorbij, zonder dat men
lezen kan, dat er hier of daar een
dijkgat is gesloten. Het gaat de men
sen echter begrijpelijkerwijs niet snel
genoeg.
Maar hoeveel tijd, hoeveel inspan
ning. hoeveel vernuft heeft destijds de
dichting van de Waloherse dijken niet
gekost!
Toch waren het toen maar vijf ga
ten.
En hoeveel zijn het er nu?
Merkwaardige voorstellingen
maakt men zich soms van de
ramp, die Zeeland getroffen
heeft en merkwaardige conclusies
trekt men er uit.
Zo schrijft ons een lezer, de indruk
te hebben gekregen, dat bij de rampen
van dit jaar de calamiteuze polders er
relatief beter af gekomen zijn, dan de
vrije polders- Daaraan wordt de vraag
vastgeknoopt of de calamiteuze pol
ders wellicht betere zorg aan hun dij
ken hebben besteed.
Een eenvoudige contröle leert, dat
er in Zeeland 29 calamiteuze polders
en waterschappen zijn, waarvan er 18
bij de jongste ramp" waterschade op
liepen.
Vrije polders zijn er in Zeeland 237
en daarvan liepen er 53 waterschade
op.
Zo bezien ziet het beeld er dus voor
de calamiteuze polders zeker niet
gunstiger uit, dan voor de niet cala
miteuze.
Als er desondanks verschil mocht
zijn geweest, zal het vermoedelijk toch
wel aan het toeval te wijten zijn. Is
het trouwens niet zo geweest, dat ook
in Zeeland plaatsen, waar men een
dijkbreuk vreesde, ongedeerd bleven
en dat plaatsen, die men sterk achtte,
grote schade opliepen?
Er is na de ramp bij herhaling op
rechte hulde gébracht aan ae
prestaties van het Post-, Tele
graaf- en Telefoon-personeel. Het
jongste nummer van het personeels
orgaan van dit overheidsbedrijf geeft
een indrukwekkend overzicht van de
ze prestaties. Het vermeldt onder
meer, dat er bestellers waren, die drie
kwartier roeiden om een brief te be
stellen. Dit presteerde de besteller
Oosthoek uit Ellewoutsdyk!
Treffend is ook het rapport van di
recteur Wiltenburg van het kantoor
Yerseke, dat voortdurend in contact
stond met Kruiningen. In Kruiningen
bleef P.T.T. op post, totdat men tot
over het middel in het water stond...
Overigens weet de Provinciale
Zeeuwse Courant over dé kracht
dadige hulpverlening door P.T.
T. mee te praten! Toen ons bedryf op
Rotterdam moest overschakelen, was
egi permanente telexverbinding met
de Maasstad dringend noodzakelijk.
Normaal kost het enige weken voor
en aleer een dergelijke verbinding tot
stand gekomen is. Thans duurde het
niet alleen geen weken, zelfs geen
week: twee dagen na onze mondelin
ge aanvraag was de eigen telexlïjn
;ussen Rotterdam en Middelburg er,
met aan beide uiteinden de toch waar
toren spelen hierbij een rol. De ean-
trale overheid kan al deze factoren
niet zelf afwegen. Zij moet vrijheid
ook om fouten te maken laten aan
de lagere organen. Wel zal ln de toe
komst het accent bij de toewijzingen
van bouwvolume iets meer moeten
worden gelegd op de economisch-ac-
tieve gemeenten, maar een algemene
opheffing der toewijzingen is voor mi
nister Witte onaanvaardbaar: dit zal
tot een volstrekt seheve verdeling lei
den.
Minister Witte stelde vast, dat zich
op alle levensterreinen op heden een
egaliserende tendenz doet gelden en
hrj achtte het zijn taak alles te doen
om deze tendenz in de woningbouw
zoveel mogelijk tegen te gaan. Hier
ligt een zeer belangrijke taak voor
de gemeentebesturen en de architec
ten. Ook over het al dan niet bouwen
van duplexwoningen moeten de ge
meentebesturen zelf beslissen. Uitvoe
rig ging de minister voorts in op het
vraagstuk particuliere- of overheids-
exploitatie. In principe staat hij op
het standpunt, dat de overheid in de
ze slechts een aanvullende taak heeft.
Maar in de praettjV bestaan t"«sen de
lijk niet gemakkelijk verkrijgbare t«-
lextoestellen.
Zij waren er zo vlug, dat ons bedrijf
nog niet eens overgeschakeld was!
Een staaltje van verbluffende hulp
verlening waarvoor wij P-T.T. ook op
deze plaats nog gaarne onze warme
buide betuigen.
verschillende gemeenten grote feite
lijke verschillen, die invloed op het te
volgen beleid hebben. In de huidige
situatie moeten dan ook beide vormen
van exploitatie worden bevorderd.
Misverstand.
In dit verband wees minister Witte
op het in brede kringen bestaande
volstrekt foutieve denkbeeld als zou
den particulieren bij algehele vrijheid
in totaal meer woningen kunnen bou
wen. Niets Is minder waar!
Op grond van het feit, dat in de be
groting een zeker evenwicht tussen
premie- en wonlngwetbouw is aange
nomen, hebben sommige lagere uit
voeringsorganen op eigen gezag aan
wijzingen in die geest aan de gemeen
tebesturen gegeven. Hier is volgens
de minister sprake van een misver
stand. Een dergelijke mathematische
afweging is hem volkomen vreemd.
Zelfs vindt op het ogenblik overleg
plaats over de mogelijkheid eventuele
tekorten op de ene begrotingspost op
te vangen met de andere. Nadat mi
nister Witte onder meer nog had ver
zekerd, dat bjj de regelingen voor de
watersnoodslachtoffers zo weinig mo
gelijk bureaucratie zal worden inge-
sohakeld, nam de Kamer zijn begro
ting zinst. aan.
Rampenfonds benadeeld.
De Groninger politierechter heeft
twee personen veroordeeld, die zich
hebben bevoordeeld ten koste van hét
Nationaal Rampenfonds en de getrof
fenen in het algemeen-
De 70-jarige D. J. S. te Groningen
werd veroordeeld tot zes maanden ge
vangenisstraf met aftrek, waarvan
twee maanden voorwaardelnk Hfj
had op 3 Februari, toen hij collecteer
de voor het Rampenfonds, een bedrag
van 26.— in eigen zak gestoken. De
23-jarige R W., eveneens te Gronin
gen, had het voornemen een leren jas
te stelen, toen men bezig was ingeza-
I melde kleren voor het noodgebied te
sorteren. De politierechter veroor
deelde hem tot zes maanden gevange
nisstraf met aftrek, waarvan vier
I "iftondèh voorwaardelijk.
SLECHTS CONTACT OP RECEPTIE'S
In de lijsten]abriek van de firma A.
J. Heijdenrijk Jr. in de Krayenhofstraat
14-16 in Amsterdam-Oost heeft zich een
ontploffing voorgedaan, die een zeven
tienjarige jongen het leven kostte. Een
zgn. „moihok" gebouwd op de binnen
plaats van de fabriek, waarop de jon
gens hun twaalfuurtje in de zon zaten
te eten, vatte vlam en ontplofte, toen
een in de nabijheid staand cellulösevat
in brand raakte. Twee gewonden wer
den naar het O. L. Vrouwengasthuis
overgebracht.
De ravage die werd aangericht was
vrij groot.
Nederland helpt
bedrijfsleven
in België
De Nederlandse regering heeft zich
bereid verklaard, ter verlichting van
de moeilijkheden in enkele Belgische
bedrijven, de Nederlandse uitvoer
tydelijk voor een periode van
maanden te beperken tot een
waarde van gemiddeld een millioen
gulden per maand.
Echter onder beding, dat de in
voer in België uit derde landen zal
worden teruggebracht tot bijvoor
beeld het niveau van 1951.
Met betrekking tot de rayon tri
cotage is bericht ontvangen, dat de
speciale commissie, die nog slechts
kort aan het werk is, overeenstem
ming heeft bereikt en dat een parti
culiere overeenkomst waarschijnlijk
is.
Ten aanzien van twee andere be
drijfstakken zegt de- Nederlandse re
gering, dat het onder de gegeven
omstandigheden onjuist zou zijn de
Nederlandse uitvoer naar België aan
banden te leggen en dat men een op
lossing der moeilijkheden, zo die al
voor enkele Belgische bedrijven zou
bestaan, niet moet zoeken in een
kunstmatige bescherming.
Réquisitoir op 25 Maart a.s.
Het hooggerechtshof te Djakarta
heeft de behandeling voortgezet van
de zaak tegen Sultan Hamiu. Als ge
tuige werd gehoord Daan Jahja, des
tijds militair gouverneur van Djakar
ta en voorgelezen werden de getui
genverklaringen van rar. Djoemhana,
Anak Agoeng gde Agoeng en W.
Burger.
Gp 25 Maart a.s. zal de procureur-
generaal zyn requisitoir houden.
De heer Jahja had in de dagen
rond 23 Januari 1950 rapporten ont
vangen over de voorgenomen aanval
op Bandoeng en Djakarta.
Twee dagen voor de aanval op Ban
doeng was hjj in deze stad aangeko
men. Het bleek, dat de Apra-bewe-
gïng gericht was tegen de regering
van de Repoeblik Indonesia Serikat.
Op 23 Januari, toen president Soe-
karno van het vliegveld Kemajoran
naar India,.vertrok, reed er over dat
vliegveld eér? gevechtswagen met.
„groene baretten" bemand.
Déze groene baretten werden ach
tervolgd door de Nederlandse militai
re politie, omdat ze uit Bandoeng ge
deserteerd waren. Later bleek dat ze
zich schuil hielden in het pand Kema
joran 20 te Djakarta waa*- men 30
Owenguns in beslag kon nemen.
Uit rapporten, die binnenkwamen
van Najoan, bleek, dat Sultan Hamid
achter de schermen als leider optrad
Na dit verhoor van Jahja werden de
verklaringen van Djoemhnna en van
Anak Agoeng voorgelezen. Beide ver
klaringen wierpen geen nieuw licht op
de houding van Hamid.
Uit de schriftelijke verklaring van
Burger bleek, dat men hem als ooli-
tieman gevraagd had voor Westerling
te werken.
De procureur-generaal merkte op.
dat Hamid. terwijl hy toch grote in
vloed had op Westerling, nooit heeft
getracht diens ultimatum te doen in
trekken. Hamid zeïde, dat hij als mi
nister van staat daartoe geep,, be
voegdheid had, waarom hij de kwes
tie aan Moh. Hatta had voorgelegd.
Gevraagd naar de contacten, die hii
had met Nederlandse functionarissen,
zeide Hamid, dat hij hen slechts op
recepties ontmoette. „Heeft U met de
hoge vertegenwoordiger van de kroon,
de heer Lovink, over de Apra-bewe-
ging gesproken?" „Ik meen, dat de
neer Lovink na de overdracht van de
souvereiniteit niet meer in Indone
sië was", aldus antwoordde Sultan
Hamid op deze vraag. (De heer Lo
vink is 27 December 1949 de dag
van de souvereiniteitsoverdracht
uit Indonesië naar Nederland ver
trokken. Red.).
Tenslotte ontkende Hamid, dat hij
de hand had gehad ln de ontvluchting
van Westerling.
Naar de 80 millioen.
Tot Woensdagavond had het Natio
nale Rampenfonds in totaal 79 milli
oen gulden ontvangen. Dat is dus an-
dorhalf millioen meer dan Dinsdag,
toen de stand 77,5 millioen was.
Het stoffelijk overschot van maar
schalk Josef Stalin is aan de zijde
van de eerste, leider van de Sowjet-
Uniej in het mausoleum op het Rode
Plein in Moskou bijgezet. Deze foto
werd radiograf isch van Moskou tiaar
Amerika, vandaar per radio naar
Londen en van Londen naar Neder
land per telefoonlijn overgebracht.
f is het 15 jaar geleden, dat
Hitier tot de „Anschlusz" van
i Oostenrijk bij Duitsland decre-
teerde-
Aardverschuiving zette
seinpaal op onveilig
Een aardverschuiving bjj Hieflau ln
de Oostenrijkse provincie Stiermarken
heeft een spoorlyn geblokkeerd, maar
tegelijkertijd een seinpaal op onveilig
gezet. Hierdoor stopte een personen
trein, die anders in de rivier de Enns
gestort zou */.ijn
Eden vreest geen derde
wereldoorlog.
„Het is een vergissing te denken,
dat een nieuwe wereldoorlog onver
mijdelijk is- Deze oorlog is niet geko
men en niemand heeft er belang by
dat de krng wel uitbarst. Wanneei
communistische en nlet-communisti-
sche staten slechts de normale voor
zichtigheid in acht nemen, bestaat er
geen reden, waarom het ooit tot een
derde wereldoorlog zou komen" ver
klaarde de Britse minister van buiten
landse zaken, Anthony Eden, Woens
dag in de algemene vergadering der
Verenigde Naties.
De algemene vergadering was bij
eengekomen ter bespreking van een
door haar politieke commissie aan
vaarde resolutie, waarin een beroep
NA DAGEN VAN HARDE STRIJD.
Binnenkort beslissing over aanpak
van het Schelphoek-gat
Onweerstaanbaar drong Woensdagmiddag het wilde water de oude
vesten van Zlerikzce binnen: rond de molen van De Rijke begon het
reeds blank te staan en op de Balie spoelde het tot aan de voet van de
massieve Sint Lieven-Monstertoren. En terwyl overal aan de watergrens
mensen in groepjes samendrongen om te zien hoever het dit keer zou
komen, werd er buiten aan de Westhavendijk opnieuw slag geleverd bij
het grote gat en werd daar gepoogd om de vijand een halt toe te roepen.
Doch helaasdeze strijd, die reeds dagen lang duurt, werd vrywel
verloren. «We rijn ln het defensief en we moeten terugtrekken op on
voldoende voorbereide stellingen", zei ons een van de ingenieurs, die bij
het werk betrokken ztfn, „nog is het keerpnnt om tot het offensief over
te gaan niet gekomen."
Dinsdag reeds was een bak, die
moest dienen als een waterkering
aan de polderszjjde van het gat in de
gapende dakopening terechtgekomen
en gisteren ging opnieuw een bak
die aanvankelijk stand hield in
het gat verloren.
Het «iet er nu naar uit, dat op
deze manier, welke een snelle en
goedkope oplossing zou hebben be
tekend, dichting van de Westha
vendijk niet kan geschieden. Men
is reeds bezig om plannen te bera
men v r een andere wijze, waar
bij overleg met 't waterloopkundig
laboratorium in Delft wordt ge
pleegd. Vandaag zal prof, Thh'sse
naar Zierlkzee komen om deze
kwestie mede te bespreken.
Mocht blaken, dat dichting op deze
manier niet meer kan geschieden, dan
zal men tot "n veel omslachtiger
methode dienen te besluiten. Men zou
dan een dijk ten Noorden van het gat
moeten aanleggen in de richting van
de zeedijk, waardoor de communica
tie met overig Schouwen wordt afge
sneden. De stroom zou daardoor min
der sterk worden en de dichting een
voudiger.
Deze methode vraagt evenwel veel
meer tfld, waardoor de kans groot is,
dat de toestand van de haven inmid
dels belangrijk zal zyn verslechterd.
Men zou dan echter gebruik kunnen
maken van de noodhaven by de wal.
Het ligt echter niet in de bedoeling
oro de haven van Zierikzee door een
dwarsdam af te sluiten, zo verzekerde
men ons. Men was steeds enigermate
pessimistisch gestemd over deze
„bakkendichting", maar men meen
de toch een poging te moeten wa
gen. Een poging echter, die naar
het zich nu laat aanzien volledig is
mislukt.
Schelphoek
Inmiddels vernemen wy, dat zeer
binnenkort een beslissing genomen
zal worden over de dichting van
het enorme gat aan de Schelphoek.
Het is namelijk nog niet uitgemaakt
of men buitengaats dan wel binnen
dijks dit gat wil afsluiten. Aan een
buitendijk :i het voordeel verbonden,
dat die korter is, doch een binnen
dijk betekent, dat men rustiger kan
werken. Men is bezig de ontwikke
ling van het Schelphoek-gat nauw
keurig na te gaan, waarbij echter
blijkt, dat de uitholling landinwaarts
nog steeds verder gaat. Zodra de
beslissing is gevallen, wordt onmid
dellijk het werk ter hand genomen,
hetgeen in dit geval neerkomt op het
bezinken van de dan ontworpen
ringdijk. Inmiddels kan dan groot
materiaal aanrukken.
„Het komt in orde", zo verzeker
de men ons, „maar het is een water
staatkundig probleem van de eerste
orde, waarover men niet lichtvaar
dig moet denken!"
Zo staan dus de zaken: het water
is in het offensief, de verdedigers
zijn dikwijls gedwongen tot improvi
satie teneinde de actie van de tegen
stander te vertragen. Dat eist een be
hoorlijke dosis uithoudingsvermogen
van de leidende figuren brj de droog
makingEr wordt echter gedaan.
wat gedaan moet worden en men
hoopt dat de slag keren zal en dat
de verdediging een aanval wordt:
„En als het eenmaal zover is, zal
het waarachtig wel gaan."
op de staten-leden der Verenigde Na
ties wordt gedaan meer steun te ver
lenen bij de wederopbouw in Korea.
De resolutie werd aanvaard met 55
tegen 5 (communistische) stemmen.
De Sovjetrussische resolutie, strek
kende tot ontbinding van de commis
sie der V. N. voor de vereniging en
wederopbouw van Korea, werd ver
worpen met 54 tegen 5 stemmen.
Drama op Zeedijk
in Amsterdam
Man en -meisje gedood.
In een slaapkamer op de boven
verdieping van een ivoning aan de
Zeedijk te Amsterdam zijn Dinsdag
in de vooravond de ontzielde licha
men van de 52-jarige kolenhandelaar
J. J. en de 28-jarige buffetjuffrouw
H. H. aangetroffen. Beiden zijn door
kogels uit een pistool in het hoofd
getroffen.
Naast de man lag op de grond een
groot model pistool. De politie neemt
aan, dat de man eerst het meisje
heeft vermoord en daarna de hand
aan zichzelf heeft geslagen Uil het
onderzoek heeft de politie niet de in-
drik gekregen, dat het meisje vrij
willig de dood is ingegaan. Over het
mouel tot deze moord en zelfmoord
tast men nog in het duister.
De politie, die gev -schuwd werd
toen de bewoonster lange tijd geen
enkel geluid hoorde op de tweede
verdieping, die zy sedert enige tijd
aan de buffetjuffrouw had verhuurd,
moest de afgesloten kamer-'cv.r for
ceren om binnen te kunnen komen.
Groot verlof.
Blijkens eer. Woensdag verschenen
legerorder wordt Ie lichting 1.9512,
waarbij ingedeeld het kader van de
lichting 1951—1, met ingang van 22
Maart 1953 in inri genot Jan groot ver
lof gesteld, behoudens een aantal uit
zonderingen in de legerorder nader
omschreven.
DE
VERWACHT:
VERDER AFNEMENDE WIND.
Veranderlijke bewolking en overwe
gend droog weer. Matige tot zwakke
wind tussen Noordwest en Nojrdoost
Ongeveer dezelfde ma;.. .ium tempe
raturen als gisteren.
ZON EN MAAN.
13 Maart
Zon: op 7.00 onder 18.41
Maan: op 6.05 onder 16 09