PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Indrukwekkende plechtigheid op
het Rode Plein in Moskou
Provinciale Zeeuwse Courant
terug in eigen huis
BILT
Kantlijn
ONTWERP-STATUUT VOOR HET
.KLEIN-EUR0PA" AANGEBODEN
DOOD VAN STALIN VERGROOT
KANS OP WERELDVREDE
196e Jaargang No. 58
Dagblad ultgr van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
di Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintijn. PI. verv.:
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMEN- .IJ.C 44 ct. per
week, f S.-"1 p. kw., fr. p. p. f 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 10 M~art 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per
mm. Minimum p advertentie f 3.—.
Ing. mededelingen a iema.il tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
van 1—5 regels I 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. ..Brieven of adres
Bureau van dit Blad" "5 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160)
Middelburg, Markt 51. telet 3H1; Goes. Lange Vorststraat 63. telef. 2475 Ib.g.g 2225)1 Oostburg. Finlandstraat 2. telef. 16; Teraeuren. Brouwertjstr. 2: Zlertkree. M. Bogerdstr. C 160. telef. 26.
PESSIMISTEN KREGEN ONGELIJK
Herstel outillage in recordtempo
volbracht
Weken lang hebben onze lezers een Provinciale Zeeuwse Courant ont
vangen, die niet in Zeeland, maar in Rotterdam vervaardigd was. De
editie van heden evenwel is de eerste, die weer in eigen huis tot stand
kwam: een onvervalst product van eigen bodem dus!
Met deze terugkeer naar Vlissingen is een van de moeilijkste perio
des in het bestaan van ons blad afgesloten. In zekere zin is bovendien
dit opnieuw in gebruik kunnen nemen van onze courantendrukkerij
in Vlissingen een mijlpaal op de weg naar het algemeen herstel. Ons
blad was een der eerste bedrijven, die door de watersnood getrof
fen werden- Het is na verblijdend korte tijd, ondanks de ernstige scha
de, zover hersteld, dat er gewerkt kan worden!
In de vroegste morgenuren van de
eerste Februari kwamen wij tot de
ontstellende ontdekking, dat voor de
derde maal sedert het uitbreken van
de oorlog ons bedrjjf zeer zwaar ge
troffen was. Onze kantoorgebouwen,
ons gehele technische bedrijf in Vlis
singen was door het zeewater over
stroomd. Toen het enkele dagen later
droog viel, kon men eerst constateren
hoe groot de ravage was, welk een
schade er was toegebracht aan zet
machines, drukpersen, gietapparaten,
aan de archieven, aan de kantoorin
richtingHet scheen een kwestie
van vele maanden, eer er in Vlissin
gen weer een krant zou kunnen wor
den gedrukt.
Onze allereerste zorg is toen ge-
Het Nationaal Rampenfonds heeft
besloten op 1 April de inzame
lingen voor de watersnoodslacht
offers te beëindigen.
Het lijkt ons een verstandig besluit.
Niet, dat wij niet begaan zijn met de
noden en behoeften van degenen, die
have en goed verspeelden, niet dat
wij niet medevoelen, of niet inzien,
dat de spontane en persoonlijke hulp
van bijzonder grote morele waarde is.
Niets siert ons volk meer, dan de
gulheid van hart, die gepaard ging
aan de energie van daadwerkelijk
naar de bressen snellen-
Maar tenslotte is het lenigen van
de nood geen zaak van het volk
of van het individu, waarbij ieder
zich dus naar believen onttrekken
kan aan datgene, wat hij zou moe
ten doen.
Het vergoeden van hetgeen verlo
ren werd is een zaak van de staat.
Het gaat hier niet om de vraag of
het Rampenfonds goed heeft gewerkt.
Wij zijn er diep van overtuigd, dat
het voortreffelijk werk heeft gedaan
en nog doet. Maar niet het Rampen
fonds, maar de regering, de staat,
zijn de instanties, die hier moeten
optreden-
Tot de taak van het Rampenfonds
behoorde het lenigen van de eerste
nood, 't voorzien in de schreeuwend-
ste behoeften.
Die taak kan 1 April geacht wor
den verricht te zijn.
Dat dit ingezien wordt stemt tot
verheugenis.
Dezer dagen is in Utrecht een
meubel- en textielbeurs gehou
den. En daarbij is gebleken, dat
Nederland het moderne meubel nog
altijd niet aanvaardt. Men houdt nog
steeds van meubels, die namaak an
tiek en daarom lelijk zijn, tot de
„kitsch" moeten worden gerekend.
Het old finish heeft wel afgedaan.
Het verdwijnt meer en meer. Maar
Gothische interieurs vinden nog al
tijd aftrek, omdat men meent, dat zij
„deftig" staan.
„De Groene Amsterdammer" heeft
aan dit verschijnsel een beschouwing
gewijd en wij stemmen met de vol
gende passage daaruit volledig in.
„De trieste ervaring, die men tel
kens weer opdoet bij dergelijke expo
sities is, dat deze meubel-voortbren-
ging een dergelijke culturele onder
grond mist; dat zij bij het traditionele
meubel geleid wordt door een zucht
naar behoud en handelsgeest en in
het moderne meubel door mode en
experiment. Dit laatste is uiteraard,
zeker in onze tijd, een onmisbare
voorwaarde om verder te komen,
maar het is overwegend het „wilde"
experiment, dat soms eens gelukkig
uitvalt en het dan een tijdje „doet".
Daarnaast behoorde een opleiding te
bestaan waarbij zowel het experiment
als het ouderwetse vakmanschap zijn
kans kreeg. Het moderne meubel
wordt in al te veel gevrJlen beheerst
door een nieuwe aesthetiek en een
zucht naar het originele. Er zijn
weinig, voor een kleine beurs betaal
bare, meubelen, die, bij lang achter
een zitten, niet vermoeien. Er zijn
er te weinig waarbij spuit- of lak
werk niet na korte tijd armoedig be
gint te worden, waarbij het hout niet
trekt. Er zijn ook tal van meubelen,
waarbij de meest elementaire weten
schappelijke beginselen van construc
tieve vormvastheid hautain worden
voorbijgezien; waarbij het materiaal
wordt gebruikt op een manier die het
moderne meubel in kojrte tijd noodza
kelijk moet doen verpauperen. Het
goede ambacht werd langzamerhand
vervangen door het goede fabrieks-
product, maar een algemene goede
smaak, een zekere culturele onder
grond in een volk is onmisbaar on
dit alles ten slotte tot een bepaald
niveau te voeren. Deze ondergrond
ontbreekt bij ons te enenmale en we
zien daarvan dagelijks de gevolgen".
Maar hoe daarin verandering te
brengen!
weest: op Maandag 2 Februari een
krant aan onze lezers te brengen.
Hoe donker alles er toen ook uit
mocht zien, bemoedigend waren de
spontane aanbiedingen om hulp te
verlenen. Nauwelijks was in Neder
land bekend, dat tot de getroffen be
drijven ook de Provinciale Zeeuwse
Courant behoorde, of er waren aan
biedingen van het Leids Dagblad te
Leiden en het Rotterdams Nieuwsblad
te Rotterdam om een krant voor ons
te drukken.
Helaas, er kon geen gebruik van
worden gemaakt om de eenvoudige
reden, dat het die eerste dagen een
onmogelijkheid was om uit het Wes
ten de kranten in Zeeland te krijgen.
Het Zeeuwsch Dagblad te Goes ver
klaarde zich eveneens bereid ons bij
te springen en gedurende een week
zijn wij bij ons buurblad in Goes gast
geweest. De eerste krant, de nooduit-
gave van de P.Z.C., tot stand geko
men onder de allermoeilijkste omstan
digheden, werd er geboren, gedurende
een week hebben Provinciale Zeeuw-
Courant en Zeeuwsch Dagblad
daarna een gecombineerde uitgave
gebracht. Blijvend zijn wij directie en
redactie van het Zeeuwsch Dagblad
dankbaar voor de aldus verleende,
niet naar waarde te schatten mede
werking.
Naar Rotterdam.
Allerlei omstandigheden maakten
het niettemin wenselijk om over te
schakelen op Rotterdam. Alleen daar
door zou het bijvoorbeeld mogelijk
worden om de Provinciale Zeeuwse
Courant wederom des morgens in het
grootste deel van Zeelarid bij de le
zers te brengen.
Precies vier weken lang, van 9 Fe
bruari tot 9 Maart, is daarna de Pro
vinciale Zeeuwse Courant in Rotter
dam gedrukt op de persen van Rot
terdams Nieuwsblad.
Niets is in dit bedrijf ongedaan
gelaten om het ons mogelijk te maken
een krant te brengen, die onder de
nog altijd uiterst moeilijke omstan
digheden, de beste zou zijn, die moge
lijk was. Directie, redactie, admini
stratie, technisch personeel en expe
ditie hadden zich voor eigen belangen
niet sterker kunnen inspannen, dan
zij het zich voor de onze hebben ge
daan.
Er zijn ogenblikken geweest, waar
op wij bijna verlegen werden over zo
veel toewijding, zoveel oprechte hulp-
neel van hoog tot laag was in touw!
Het is niet doenlijk allen, die daar
aan hebben medegewerkt met name
te noemen. Maar één ding staat wel
vast: als hier de krachtsinspanning
niet zo enorm was geweest, zouden de
pessimisten gelijk hebben gekregen en
zou het inderdaad maanden hebben
gevergd eer wij in eigen huis terug
konden keren.
Ongelijk voor de
pessimisten.
De pessimisten kregen ongelijk: vijf
weken nadat het water kwam, staat
onze outillage weer bedrijfsklaar en
gaat ons vurigste verlangen in vervul-
ling: wij keren terug in eigen huis en
kunnen voortaan weer een Provinci
ale Zeeuwse Courant brengen, zoals
die voor de lezers vertrouwd was en
gewaardeerd werd, met de oude ru
brieken, de oude medewerkers, in het
oude formaat.
Want hoe zeer wij alle medewer
king als een ruggesteun gevoeld heb
ben, hoe dankbaar wh zijn, dat wij,
de grootste moeilijkheden ten spijt, in
staat werden gesteld met de regel
maat van een klok een eigen krant te
brengen, niets stemt tot grotere vol
doening, dan dat wU» nog niet volle
dig hersteld, en nog steeds gehavend,
in eigen omgeving, met eigen mensen,
met eigen machines weer aan de ar
beid kunnen gaan.
Directie en Hoofdredactie
Provinciale Zeeuwse Courant
WEER EEN STAP VERDER
Tito naar Londen
Maarschalk Tito is Zaterdag aan
boord van een schip gegaan om een
particulier bezoek aan Engeland te
brengen, waar hij de gast van de
Britse regering zal zijn.
Soldaat viel uit trein en
overleed
Zaterdagmiddag is de 21-jarige
dienstplichtige soldaat van de lucht
macht, P. H. Wintjes uit Nymegen,
bij Helvoirt, (N.B.), door onbekende
oorzaak uit de trein gevallen. W.
overleed bijna onmiddellijk. Een on
derzoek naar de toedracht van het
ongeluk wordt ingesteld.
In Vlissingen.
Terwijl dus in Rotterdam de Pro
vinciale Zeeuwse Courant werd ge-,
maakt en gedrukt, is in Vlissingen
met alle energie gewerkt om het ei
gen bedrijf weer op gang te brengen.
Er is daar gezwoegd van des mor
gens vroeg tot des avonds laat. De ma
chines werden gedemonteerd, de ge
bouwen schoongemaakt, er werd ge
droogd en gepoetst en er w^rd ge
monteerd.
Weer terug in eigen huL
Met zeven monteurs heeft de Let
tergieterij Amsterdam zich met onze
zetmachines bemoeid, de Hagra te
Amsterdam belastte zich met het her
stel van onze rotatiepers, de fa.
Gebrs. van den Berg beeft in enkele
weken tijds een vrijwel geheel nieuwe
krachtinstallatie aangelegd, de N.V.
Kon. Mij. „De Schelde" heeft de cy
linders van de rotatiepers en het giet-
apparaat gesloopt en weer gemon
teerd, leerlingen van de „De Ruyter-
school" hebben zich spontaan ingezet
voor alle werk, dat er te doen viel en
last but not least ons gehele perso-
Hij krees niets op brood
X Zo af en toe lezen wij wel
eens, dat er iemand van huis is
x weggelopen en soms was een
slecht rapport hiervan de reden.
Maar een tienjarig Schiedam- X
mertje, dat zich bij een Rotter-
damse politiepost meldde, na
om zes uur van huis te zijn
weggelopen, had een andere re-
den: hij had niets op zijn brood
gekregenX
Opwekking van electriciteit
met atoomenergie
In het laboratorium voor atoomon
derzoek te Oak Ridge (V.S.) is men
er in geslaagd met een nieuw type
atoomoven elêctriciteit op te wekken,
waarvan de kosten economisch ver-
antwoord zouden zyn. De bouwkosten
van de installatie, waarmede de elec
triciteit werd verkregen, bedroegen
1.100.000 dollar.
Nederland heeft nog
bezwaren
De president van de Straatsburg-
se grondwetsvergadering, Paul Hen
ri Spaak, heeft Maandagavond aan
minister Bidault, de president van
de ministerraad van de Kolen- en
Staalgemeenschap, het ontwerp voor
een statuut voor „Klein Europa"
aangeboden. De plechtigheid, die in
het byzjjn van alle zes ministers en
van de gehele vergadering plaats
vond, droeg een symbolisch karak
ter, daar het de zes-en-tachtig Eu
ropese politici nog niet gelukt is hun
werk geheel te voltooien en dus nog
geen definitieve stemming over het
plan heeft plaats gehad. De behan
deling der nog omstreden artikelen
zal Dinsdag worden beëindigd. Daar
na zal het aan de Raad van Minis
ters zyn de besprekingen der rege
ringsdeskundigen te laten beginnen
over een verdrag op grond waarvan
een Europees statuut zou kunnen
worden geproclameerd.
Uiteraard is de Raad van Minis
ters, zoals minister Beyen hier nog
eens uitdrukkelijk liet uitkomen,
daarbij in genen dele gebonden, aan
het Straatburgse ontwerp. Minister
Beyen, sprekend voor de pers, liet er
'■*eeIn twijfel over bestaan, dat van de
.ijde der Nederlandse regering zeke
re bezwaren tegen het project blij
ven bestaan. Hij achtte de econo
mische artikelen geen voldoende
waarborg voor een werkelijk aanpak
ken van de economische integratie.
De aanbieding van het werkstuk
vond met enige plechtigheid in het
Straatburgse Europahuis plaats.
President Spaak citeerde daarbij
de brief, waarmee George Washing-
tin in 1787 het ontwerp voor de Ame
rikaanse grondwet bij het congres
had ingediend. Deze brief was vol
gens Spaak ook voor Europa nog
Paul Spaakontdekte voor
Europa een boodschap van
geruststelling en hoop
Ruim 76 millioen
Tot Maandagavond was aan het
Nationale Rampenfonds een bedrag
van 76,8 millioen gulden bijgedragen.
Dit is ten opzichte van Zaterdag
(75,4) een vooruitgang van 9 ton.
„een boodschap van geruststelling en
hoop." „Als vvy dezelfde voortva
rendheid en dezelfde moed tonen,
dan is er geen goede reden, waar
om wy niet op het zelfde succes
zouden kunnen hopen", aldus Spaak.
De ministers van buitenlandse
zaken der zes landen van „Klein
Europa" besloten in Straatsburg, dal
zij op 12 Mei opnieuw zullen bijeen
komen om zich te beraden over de
verdere behandeling van het statuut
voor een Europese politieke ge
meenschap, nadat de Straatsburgse
grondwetsvergadering hieraan de
laaste hand heeft gelegd.
Naar wij vernemen heeft minister
Beyen het initiatief genomen tot de
vaststelling van deze datum.
Het contact tussen de Franse en
Duitse ministers van buitenlandse
zaken over de Saarkwestie, heeft
niet tot tastbare resultaten geleid.
Ruyter" vertrok
van Rotterdam voor de eerste proef
vaart. Men ziet hier de kruiser „De
RuyterJ' op de Nieuwe Waterweg,
bi) Hoek van Holland.
52 doden bij het zinken van
Egyptische mijnenveger
De 673 ton metende Egyptische
mijnenveger Solloem is op 15 mijl
van de Egyptische kust tijdens een
storm vergaan. Vier officieren en 48
man zyn daarby om het leven geko
men. Het Poolse schip Czech slaagde
er in 62 opvarenden te redden, van
wie een later in een ziekenhuis te
Alexandrië nog om het leven is geko
men.
De Solloem, die voor een patrouille-
tocht op weg was van Alexandrië
naar Sjarm el Sjeik aan de Rode
Zee maakte vroeger deel uit van de
Britse vloot onder de naam Wedg-
port
Toen het Poolse schip, dat een
S.O.S.-sein opving verscheen op de
plaats van de ramp was de mijnen
veger reeds gezonken. Er stond een
storm, die acht meter hoge golven
opjoeg.
FOSTER DULLES VERKLAART:
„Eisenhower-tijdperk na het
Stalin-tijdsgewricht"
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Foster Dulles, heeft
verklaard, dat naar zijn mening de dood van Stalin de kans op wereldvrede
heeft vergroot. Hy meent, dat de opvolger van Stalin ,4e wereldvrede niet
zo'n domper zal opzetten als Stalin gedaan heeft". Daarom had hij alle
hoop voor de toekomst.
Dulles verklaarde dit op een persconferentie in New Fork, waarbij bjj
voorts o.m. zei: „Het Eisenhower-tijdperk begint, waar het Stalin-tydsge-
wricht is afgesloten". Foster Dulles is van mening, dat een nieuw tjjdperk
is begonnen, dat in het teken der vrijheid zal staan en niet in dat van de
slavemy.
Het zal worden gekenmerkt door op
broederschap berustende betrekkin
gen tussen de mensen en niet op de
overheersing door één man. De minis
ter vervolgde:
„Grote en kleine landen zullen gelijke
rechten hebben- Alle staten zullen met
waardigheid worden behandeld en de
vrede zal worden gehandhaafd. Dit is
het Eisenhower-geloof, dat ik deel en
dat ik naar mijn beste vermogen zal
bevorderen".
STALIN RUST NAAST LEERMEESTER LENIN
Malenkof wil samenwerking van
kapitalisme en socialisme
Om precies twaalf uur (tien uur Nederlandse tijd), is Maandagmor
gen het stoffelijk overschot van maarschalk Stalin bijgezet, naast dat
van Lenin, in het mausoleum aan het Rode Plein in Moskou. Op dat
moment namen de duizenden, die rondom het plein stonden opgesteld,
een indrukwekkende stilte in acht, nadat de klokken over het Kremlin
hadden geluid, toen de baar het mausoleum naderde. Langs de weg van
het Paleis der Vakverenigingen waar het stoffelijk overschot 72 uur
was opgebaard geweest naar het Rode Plein stonden duizenden op
gesteld, achter een rij militairen van het garnizoen van Moskon. Toen
de stoet, waarin Stalins kist op een affuit werd vervoerd, het Rode
Plein bereikte, zong een groot koor de „Elegie" van Massenet, waarna
een symphonie-orkest de finale uit de Zesde Symphonie van Tsjai-
kowsky speelde.
Over de kist hingen met zwart afgezette rode vlaggen.
Voor de door zes paarden getrokken affuit liepen mannen, die op
fluwelen kussens Stalins medailles en onderscheidingen droegen.
Onmiddellijk achter de affuit liepen Malenkof, Berïa en Molotof.
5gUl
de Sovjet-Unie kwamen andere voor
aanstaande regeringspersonen, par
tijleiders en de maarschalken van
de Sovjet. De leiders droegen om de
linkerarm een met zwart afgezette
rode band. Ongeveer in het midden
van de stoet liepen de diplomatieke
vertegenwoordigers van wie de
meesten in het zwart gekleed waren.
Tegenover het mausoleum stonden
duizenden afgevaardigden van orga
nisaties, achter een haag van mili
tairen. Zij droegen portretten van
Stalin en rode, omfloerste vlaggen.
Omstreeks 12 uur was in geheel
Rusland het verkeer en het werk
behalve in de continubedrijven
stil gelegd, en nadat Malenkof en
Beria hadden gesproken, daverden
de eerste saluutschoten van de ka
nonnen over Moskou en loeiden de
sirenes van fabrieken in het gehele
land.
Om 12 uur precies werd Stalins
kist geplaatst naast de sarcofaag
van zijn grote leermeester Lenin.
Een militair orkest speelde het
Sovjet-volkslied, waarvan het snel
le rhythme sterk contrasteerde met
het statige tempo van de treur
marsen, welke tot dan toe de plech
tigheid hadden opgeluisterd.
Om vijf minuten over twaalf, na
dat de leiders weer plaats hadden
genomen op de tribune van het mau
soleum, begon een grote militaire
parade. Het Russische volk had af
scheid genomen van Stalin. Meer
dan anderhalf millioen mensen wa
ren aan zijn baar in de Zuilengang
in het vakverenigingshuis voorbijge-
trokken.
Malenkof sprak
De nieuwe Sovjet-Russische mi
nister-president Malenkof verklaar
de in zijn rede o.m., dat de Sovjet-
politiek gericht is op samenwerking
tussen de twee verschillende syste
men, kapitalisme en socialisme en
dat de enige buitenlandse politiek,
welke een regering kan volgen, een
politiek is van vrede, gebaseerd op
wederzijds vertrouwen en op de wer
kelijkheid.
Malenkof prees Stalin als degene,
die Rusland de vrijheid bracht en
mens naam terecht zal staan naast
die van de grootsten uit de geschie
denis: Marx, Engels en Lenin.
(Zie vervolg pag. 2)
Zijn verklaring had niet ten doel op
dit tijdstip een nieuwe Amerikaanse
tactiek of strategie aan te kondigen,
zo zeide Dulles.
„Stalin vormde de grootste hinder
paal voor een daadwerkelijke verwe
zenlijking van de hoge idealen, neer
gelegd in het handvest der Verenigde
Naties. Ik ben van mening, dat zijn
dood een zeer grote belemmering uit
de weg heeft geruimd", zo verklaarde
hij.
Voorts zeide hij, dat de V. S. thans
niet overwegen bij de Ver. Naties een
nieuw voorstel in te dienen om een
einde te maken aan de Koreaanse oor
log.
Tenslotte deelde Dulles mede, dat
hy voornemens is in Mei a.s. een be
zoek te brengen aan het Nabye Oos
ten en Zuid-Azië. Hij verwachtte ook
Israël en India te zullen bezoeken. De-
reizen zou hij zonder een speciaal
plan of programma maken en alleen
om nauwe betrekkingen tot stand te
brengen.
Portretten van Stalin en
andere leiders vernield
Relletjes in West-Berlijn
In West-Berlijn hebben zich Maan
dag relletjes voorgedaan. De politie
moest optreden tegen demonstraties
voor communistische partijbureaux,
die ter gelegenheid van de begrafe
nis van Stalin de Russische vlag
en die van de Bondsrepubliek, met
zwart omfloerst, hadden uitgehan
gen. In Friedenau bestormde een
menigte een partijbureau en richt
te daar vernielingen aan. In de
Franse sector werd een rode vlag
verscheurd en werd geroepen: „weg
met het communisme." In een bu
reau van de socialistische eenheids
partij werden portretten van Stalin
en andere Sowjet-leiders van de mu
ren getrokken.
DE
VERWACHT:
ZONNIG.
Geldig tot Dinsdagavond:
In de ochtend, voornamelijk in het
Westen van het land, plaatselijk
mist. Overigens zonnig weer, aanvan
kelijk matige tot vrij krachtige,
maar later afnemende Noordelijke
wind. Ongeveer dezelfde tempera ïur
als gisteren.