PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Beslissende slag omVierdeWeg
bij Bath in laatste stadium
BILT
Stroomgat in inlaagdijk móét dicht
Koning Boudewijn trekt van leer
tegen „lasterlijke" aanvallen
Een Nederlandse Staatslening
van 200 millioen
Achter gordijnen door Parijs
Koningin en Prins
naar Londen
Minister Beyen sprak te Rome
over het Europa van morgen
Meer dan 10.000 Britse deserteurs
houden zich schuil
296e Jaargang No. 46
Directie F. van de Velde en F. B. den Boer, AdJ.
W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintijn PI. verv.: W. Leertouwer en
H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 Ct. per week, f 5.45 p. kW.,
Ir. p. p. f5.70 per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 24 FeKr. Y9oT
Ing. mededelingen <lrlcmaal tarief. Kleine adver
tenties (max. 8 regels) van 1—5 regels f 1-—. Iedere
regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van
dit Blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C.
Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160) Middelburg, Markt 51. telef. 3841 Goes. Lange Vorst straat 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228) Oostburg. Flnlandstraat 2. teleL 16 Terneuzen, Brouwerijstr. 2. Zlerlkzce, N. Boger dstr. C 160, tclcf. 26.
Honderden en honderden militairen en burgers houden achter de
dijk bij Rilland Bath een race tegen het horloge der getijden om een in
laagdijk langs de zogenaamde Vierde Weg dicht te krijgen. Dag en nacht
hebben militairen met auto's bij laagwater en met pontons bij hoog
water zandzakken aangevoerd om op deze oude Vierde Weg een ringdijk
te leggen. Achter het geweldige gat is een zeedijk bij Rilland Bath. Die
dijk, de inlaagdijk, moet ongeveer 1.75 m hoog worden. Slaagt men er
in deze rijk bij het huidige doodtij dicht te krijgen, dan is van de ruim
1000 ha grote achterliggende polder het grootste deel afgesneden, omdat
dan achter de dijk nog rechtstreeks ruim 200 ha met het stroomgebied
van het dijkgat in verbinding staat. Dit zou betekenen, dat de kansen
om het gat in de zeedijk te sluiten groter worden. Het kritieke punt bij
het bouwen van de inlaagdijk is echter een watergang, een geul, die
achter de dijk vroeger voor aan- en afvoer zorgde en die de Vierde Weg
snijdt. Deze watergang blijkt bijzonder moeilijk te dichten en het is dan
ook nog lang niet zeker, of de zwoegende mannen er in zullen slagen,
dit lastige gat te vullen. Hedenmorgen om vijf uur was het laatste gun
stige ogenblik om bij laagtij het werk te volbrengen. Bij het ter perse
gaan van ons blad was nög niet bekend of men er inderdaad in was
geslaagd het gat te dichten.
Jkr De Casembroot wil
mannen toespreken
Het was de bedoeling dat, wanneer het
dichten gelukt is, de bevelhebber in de
derde militaire afdeling, generaal-majoor J.
G. Warringa en de Commissaris der Ko
ningin in Zeeland, jhr. mr A. F. C. de Ca
sembroot, naar Rilland komen om de man
nen toe te spreken.
(Telefonisch van één onzer redacteuren)
„Sinds J Februari zit ik hier nu al in de
modder en in het water", zegt dienstplich
tig sergeant Jan van de Vijver van de ar
tillerie uit Oldebroek. Zijn grote vuisten
omknellen het stuur van de zware G.M.C.,
die zich door de vette klei van de binnen
dijk sleept en Rilland-Bath binnenrijdt. In
volle vaart gaat het over de ondergelopen
Rijksweg, de uiteenspattende fonteinen aan
weerskanten hullen de logge truck in een
sluier van honderden diamantjes. „Al we
kenlang heb ik geen schoon goed aangetrok
ken, en kans op verlof? „Ho maar", klinkt
het naast ons. „Maar hebben we recht om
ie kankeren?" Met zijn duim wijst Jan naar
de ondergraven spoorlijn, waarop een aan
gespoeld harmonium is neergezet, een
stomme getuigenis van het onuitsprekelijke
leed, dat in Zeeland is geleden. „We zullen
nog even de tanden op elkaar moeten zet
ten".
De tanden op elkaar, dat is nu voor ieder
hier het parool. Waar soldaten zijn, pleegt
een trommelvuur van kwinkslagen te dreu
nen en al heeft men hier in het waterland
van Rilland thans meer behoefte aan ander
grof geschut, het werk gaat niet zonder
grappen, die houden de jongens op de been,
zo goed als de kuch en de welriekende in
houd van de etensblikjes. Waar soldaten
zijn wordt ook flink gemopperd, zo heet het,
en Jan van de Vijver is geen brave Hen
drik in een leger van kankeraars, maar: die
1500 soldaten ploeteren en sjouwen, doch
klagen niet.
De witte rookpluim uit een. locomotief, die
reeds van verre afstand is te zien, geeft aan
waar het front begint. Waar de zandtrein
van Brabant zijn eindstation heeft, is een
kolossale dump gevormd van het materiaal
voor de troepen in de voorste linie. Bergen
zand wachten er op over honderden zakken
te worden verdeeld, en er is een enorme
voorraad smalspoor aangelegd. Draglines
Zaterdagmiddag heeft op Schiphol, ineen
modieuze wijde rode mantel en een bruin
mantelpakje, het donkere- haar in een
chignon op het hoofd gedraaid, een slank
Engels meisje met bruine ogen in gezelschap
van haar moeder een uur lang aan een ta
feltje in het restaurant van Schiphol ge
zeten. Het was de 22-jarige Claire Bloom,
door Chaplin uit honderden andere candi-
daten voor zijn film „Limelight" gekozen.
Zij was op weg naar Berlijn, waar zij naast
James Mason en Hildegard Kneff een
hoofdrol zal spelen in een film van Carol
Reed „Berlin Story", die in de Duitse
hoofdstad wordt opgenomen
Rente 33A. pet; koers van
uitgifte 99 pet
Blijkens een heden gepubliceerd pros
pectus heeft de minister van Financiën be
sloten tot de uitgifte tegen de koers van 99
pet van een 3]/< pel Nederlandse Staats
lening, groot 200 millioen, waartoe hy
krachtens de leningwet 1949 gemachtigd is.
De lening heeft een looptijd van ten hoog
ste 10 jaren, gerekend van 1 April 1953.
Onder voorbehoud van versterkte of alge
hele delging zal, te beginnen in 1954, jaar
lijks per 1 April 2'/: pet op de lening wor
den afgelost.
De rente gaat in op 1 April 1953, de dag
waarop de storting op toegewezen schuld
bewijzen dient plaats te vinden. De coupons
versehynen halfjaarlijks op 1 April en 1
October.
Schuldbewijzen in de nieuwe lening zul
len worden afgegeven in stukken van 1000
en 500, terwijl deelneming in de lening in
de vorin van schuldregisterinschrijvingen
kan geschieden tot bedragen van ten min
ste 100.000.
De inschrijving staat open op Donderdag
5 Maart 1953 van 9 tot 16 uur,( bij het
agentschap van hel ministerie van Finan
ciën te Amsterdam. Inschrijvingen kunnen
uit sluitend worden ingediend door bemid
deling van banken of commissionnairs in
effecten, leden van de bedrijfsgroep effec
tenhandel, bij wie prospectussen en inschrij
vingsformulieren kosteloos verkrijgbaar zijn
Vriendschapsverdrag tussen
Griekenland, Turkije en
Joego-Slavië
Afgevaardigden van de ministers van
buitenlandse zaken van Griekenland, Tur
kije en Joego-Slavië zijn het Zaterdagavond
eens geworden over een ontwerp voor een
vriendschapsverdrag, dat begin volgende
week zal worden geparafeerd.
De ministers van buitenlandse zaken van
Griekenland en Joego-Slavië vertrekken
Donderdag naar Ankara om het verdrag te
ondertekenen. Het verdrag bevat geen m'H-
taire bepalingen en geen geheime artikelen.
De aanvragen tot inschrijving moeten zó
tijdig worden opgegeven, dat zij door de
bank of commissionnairs op de inschrij-
vingsdag bij het agentschap van ministerie
van Financiën vóór 16 uur kunnen worden
ingediend.
De toewijzing geschiedt'door de minister
van Financiën, zo spoedig mogelijk na de
sluiting van de inschrijving. Het recht wordt
voorbehouden inschrijvingen geheel of ge
deeltelijk niet in aanmerking te nemen. Bij
overlekening geschiedt de toewijzing syste
matisch.
De opneming van deze lening in de note
ring ter beurze van Amsterdam en Rotter
dam zal worden bevorderd.
staan gereed om zodra dit mogelijk is, inge
zet te worden. Bij deze dump heerst een ac
tiviteit, zoals Rilland nog nooit heeft ge
kend. Hoge militairen geven aanwijzingen,
lieden met walkie-talkies zenden comman
do's uit naar de mannen in de voorhoede. In
de cantinewagens wordt de dampende
koffie uitgeschonken en uit de luidsprekers
boven op de radiowagen klinken vrolijke
deuntjes over de polder, om de zwoegende
soldaten wat gezelligheid te geven.
Crocusjes in de modder.
Met Jan van de Vijver bolden wij door
het practisch drooggevallen Rilland. De
luiken voor de ramen zijn dicht, maar in de
tuintjes bloeien de eerste crocussen. De aan
blik daarvan maakt het dode dorp met zijn
gezakte straten al wat minder triest. Dan
gaat het over de hoofdweg in een lange co
lonne van G.M.C.'s, voor welke vrachtwa
gens geen hindernis te groot is en die hier
dan ook hun niet geringe gewicht in goud
waard zijn. Bij het kruispunt van de hoofd
weg en de Vierde Weg, waar het wemelt
van soldaten, die de chaos van zandzakken,
boten, pontons, modder en water, nog on
overzichtelijker maken, komt de karavaan
tot stilstand.
A Vervolg op pag. 2.
Koning Boudewijn heeft kort voor zijn vertrek naar Brussel aan een Franse
verslaggever te Antibes meegedeeld, dat hij zijn vacantie afbreekt wegens „las
terlijke aanvallen op het Belgische koningshuis". „De aanvallen tegen de eenheid
van de koninklijke familie hebben ten doel, te trachten, de eenheid van het
Belgische volk te schaden", aldus de koning.
De Belgische vorst verklaarde, ondanks de wensen van zijn dokters en de
risico's, aan de reis verbonden, naar Brussel terug te keren om een einde te
maken aan de door de wereldpers verspreide geruchten.
De koning wil, naar hij zei, wel naar de Ri-
vièra terugkeren, maar hij hoopt de volgen
de keer niet op een dergelijke betreurens
waardige manier gestoord te worden.
Leden van de staf van de koning Spraken
formeel de geruchten tegen, volgens welke
eerste-minister Van Houtte tijdens zijn on
derhoud met de koning te Nice op 15 Fe
bruari de kwestie van diens huwelijk ter
tafel had gebracht.
De Franse politie legde Maandagochtend
een cordon rondom een perron van de Gare
de Lyon, het Parijse station, waar het ko
ninklijk gezelschap aankwam. Het speciale
Oude man vermoord
te Eindhoven
Buit van 200 gulden
De 74-jarige landbouwer M. H. van
Kruysdyk, die een afgelegen boerderij aan
de Hurksestraat te Eindhoven bewoonde, is
Zondagmorgen helslachtoffcr geworden van
een moord. Er wordt bovendien een bedrag
van 200 vermist. Van de dader ontbreekt
tot nu toe elk spoor. Het parket uit Den
Bosch heeft ter plaatse een onderzoek in
gesteld.
Toen de echtgenote van de landbouwer
Zondagmorgen om ongeveer halfnegen
uit de kerk thuis kwam, zag zij haar man
dood op de vloer in de huiskamer liggen.
Het slachtoffer is waarschijnlijk met een
zwaar voorwerp op het hoofd geslagen. Het
vertoonde tevens verwondingen aan de hals,
welke verwondingen waarschijnlijk zijn toe
gebracht met een broodmes, dat later op de
tafel werd aangetroffen.
Uit een kast wordt een bedrag van 200
vermist.
De overgrootmoeder van de bekende
Engelse vierling Good vierde haar honderd
ste verjaardag. Een dag te voren reeds ver
schenen (van links naar rechts) Bridget,
Frances, Jennifer en Elizabeth om de oude
dame met dat heugelijke feit te feliciteren.
Zij boden hun overgrootmoeder, mevrouw
Clare Fairclougli ieder een boeketje aan.
rijtuig, waarin de koning, zijn vader, koning
Leopold en zijn stiefmoeder, de prinses van
Retie, reisden, werd losgekoppeld en naar
het Gare du Nord getrokken, vanwaar men
later naar Brussel zou vertrekken.
Ook op dit station nam de politie maatre
gelen. De gordijnen van vier ramen aan
weerszijden van het rijtuig van de vorste
lijke personen waren gesloten.
In Brussel aangekomen
Koning Boudewijn en de leden van de
koninklijke familie zijn Maandagmiddag
in Brussel teruggekeerd.
De aankomst verliep rustig. Een twintig
tal personen, voornamelijk vrouwen, riep
„Lang leve de koning" en „Lang leve ko
ning Leopold", maar de koninklijke familie
liet zich niet zien. De gordijnen van het
rijtuig waren neergelaten.
De Koningin en Prins Bernhard zullen 26
Februari een bezoek aan Londen brengen
Oorspronkelijk lag een tweedaags bezoek in
de bedoeling, tijdens hetwelk allereerst de
tentoonstelling van oude Hollandse schilde
rijen uit particulier Engels bezit in Burling
ton House zou worden bezocht. Ook zou aan
de Koningin tijdens een plechtigheid in de
city de Freedom van de Carpenters Com
pany worden aangeboden, waarna de Ko
ningin en de Prins zouden aanzitten aan een
door de Carpenters Company in de Dra
pers' Hall aan te bieden lunch.
Tijdens het één daagse programma, waar
toe thans is besloten, zullen de Koningin en
de Prins een bezoek brengen aan kóningin
Elisabeth en de hertog van Edinburgh, aan
wie Hare Majesteit de dank van het Neder
landse volk zal overbrengen voor de hulp
van het zelf zo zwaar getroffen Engeland
De Koningin zal voorts de tentoonstelling
in Burlington House bezoeken.-
Drie Amerikaanse straaljagers van het
type Thunderjet zijn Zaterdag in de om
geving van het vliegveld Goose Bay in La
brador gelijktijdig neergestort. Een piloot
kwam om het leven. Een andere Thunderjet,
die evenals de drie bovengenoemde, deel
uitmaakte van een formatie van zestien
vliegtuigen, wordt ten Zuiden van Groen
land vermist.
Frans communistisch
blad opgeheven
Het enige communistische Franse avond
blad Ce S o i r zal van één Maart af niet
meer verschijnen. De hoofdredacteur, Louis'
Aragon, schrijft dat de stijging der kosten en
het gebrek aan fondsen de oorzaken van de
liquidatie zijn en niet een daling van de po
pulariteit.
De correspondent van Reuter concludeert
uit een en ander, dat het ledental der com
munistische partij gestaag daalt. Het natio
nale orgaan Humanité heeft naar schat
ting een lezertal van 120.000, hetgeen voor
Frankrijk laag geacht wordt.
Onvermoeid zwoegen de militairen, die
bezig zijn met het herstellen van de schade
in de walersnoodgebieden, voort. Nabij Bath
is men bezig de Reigersbergerpolder ter
grootte van 1000 ha, van het buitenwater af
te sluiten. Indien de werkzaamheden naar
wens verlopen kan deze polder worden
leeggemalen, waardoor in de eerste plaats
de spoorlijn naar Goes en de daarnaast
gelegen snelweg in dezelfde richting vrij
komen. Ook de geestelijke verzorgers van
de genietroepen zien er niet legen op de
jongens af en toe een handje te helpen.
Links ds F. ter Beek en rechts Aalmoezenier
G. Wubbels, die zandzakken torsen bij het
maken van de dijk bij Rilland-Bath.
Moordaanslag in Den Haag
Zaterdagmiddag heeft een 29-jarige mu
sicus in een woning aan de Molenstraat
te 's Gravenhage getracht zijn vriendin uit
Amsterdam van het leven te beroven door
haar de keel dicht te knijpen. Medebewo
ners van het perceel schoten toe en wisten
de musicus te overmeesteren, die naar het
politiebureau is overgebracht. Het meisje
is in overspannen toestand ter observatie
in de Ramaerkliniek opgenomen.
De musicus, die een contract in Den
Haag had gekregen, was daar bevriend ge
raakt met een ander meisje, hetgeen zijn
eerste vriendin een doorn in het oóg was.
Daar de musicus ten slotte geen keuze kon
maken was de Amsterdamse Zaterdag naar
Den Haag gekomen om met hem over deze
kwestie te spreken. De man had tevoren
een paar borrels gedronken en had het
meisje in benevelde toestand naar de keel
gegrepen
(Van onze correspondent te Rome.)
In de grote conferentiezaal van de Banco di Roma was Maandagmiddag wel een zeer
bijzonder publiek bijeengekomen. Niet alleen waren vrijwel alle Italiaanse ministers en
staatssecretarissen, benevens tal van kamerleden en senatoren aanwezig, maar we merk
ten in de stampvolle zaal bovendien vrijwel het gehele corps diplomatique op en verder
een groot aantal leidende figuren uit het Italiaanse bedrijfsleven. Voor dit gezelschap
heeft minister Beyen, ingeleid door de president van het Italiaanse Centrum voor Euro
pese Verzoening zijn rede gehouden over het nieuwe Europa.
De minister wees er op, hoe ons wereld
deel tengevolge van de twee grote oorlogen
weliswaar aan betekenis heeft ingeboet,
niet langer het centrum is van de wereld,
maar toc-h nog steeds een hoogst belangrijk
continent blijft. Europa heeft zich van de
ontvangen slagen verwonderlijk snel her
steld en het is nog steeds de grote bron,
waaruit voor de ganse wereld bevruchtende
ideeën voortkomen op politiek, cultureel so
ciaal en artistiek gebied. Toch voelt Europa
zich bedreigt en 't gevaar, waarin 't verkeert
maakt dat voor het eerst in de geschiedenis'
het gevoel van een soort gewestelijke saam
horigheid bij de Europeanen is ontwaakt.
Maar dat gevoel van saamhorigheid is niet
ontstaan, doordat de Europese volkeren zich
nader verwant voelen met elkaar dan met
andere volkeren, doch voornamelijk doordat
de andere zich van ons hebben afgewend,
zich politiek hebben losgemaakt van Europa,
in de vorige eeuw nog de spil, waarom alles
in de wereld draaide. De oorzaak van
ons saamhorigheidsgevoel is dus tot nu toe
vrij negatief en daaruit kan men geen blij
vende, krachtige nieuwe gemeenschap op
bouwen. Er moeten positieve elementen
gevonde;. worden. En die zijn alleen te
vinden in het zich bewust worden van
gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
voor belangen, die wij gemeen hebben;
culturele zowel als stoffelijke belangen.
Tot nu toe zijn nog slechts zes landen be
reid voor de beveiliging van hiin bestaan
elk een ietsje van hun souvereiniteit te
(Van onze correspondent te Londen)
Het Britse kabinet overweegt een alge
mene amnestie voor militaire deserteurs in
verband met de kroning. Vandaag heeft
een conservatief afgevaardigde Churchill
gevraagd of de tijd niet gekomen is voor
een algemeen pardon.
Het vraagstuk van de deserteurs is van
ernstige aard, omdat veel misdadigheid en
geweldpleging aan dit ondergedoken leger
van meer c i tienduizend personen, waar
van velen nog in het bezit van wapenen
zijn, wordt toegeschreven.
Amnestie werd sinds de oorlog door de
Labour-regering en de tegenwoordige re
gering reeds ^verscheidene malen overwo
gen. De meerderheid van de deserteurs
van de laatste oorlog bevindt zich in het
buitenland of in Ierland. De rest is, naar
aangenomen wordt, grotendeels opgenomen
in het burgerlijk bestaan onder valse na
men. Behalve de ruim tienduizend man, die
in de oorlog deserteerden, waren er sinds
Augustus 1945 nop meer dan 3500 man uit
de strijdkrachteA gedesterteerd. Het aan
tal nam geleidelijk af. In Dec. 1945 waren
nog meer dan 17.000 oorlogsdeserteurs op
vrije voeten.
Aan minister Shinwel! werd, toen hij mi
nister van defensie was, voorgesteld een
algemeen pardon aan de deserteurs te ver
lenen, op .voorwaarde, dat zij drie jaar of
langer als vrijwilliger bij de strijdkrachten
zouden dienstnemen. Shinwell verwierp dit
voorstel.
Na de eerste wereldoorlog was er geen
algemene amnestie, maar na enkele jaren
werd stilzwijgend aangenomen, dat geen
acti-^ tegen deserteurs meer zou worden
gevoerd.
Amnestie wordt verleend
Nader vernemen we, dat premier Chur
chill Maandag in het Lagerhuis heeft be
kendgemaakt, dat ter gelegenheid van de
kroning van koningin Elizabeth amnestie
zal worden verleend aan de duizenden niet
opgespoorde deserteurs van de Britse strijd
krachten gedurende de tweede wereldoor
log.
De premier zei echter niets over amnestie
voor de deserteurs uit de na-oorlogse jaren.
offeren, maar op den duur zal dit aantal
toenemen, wanneer het initiatief der eerste
zes vrucht gaat dragen. Wanneer de voor
gestelde maatregelen in één der betrokken
landen aanleiding zijn tot economische
wrijvingen, tot een crisis in bepaalde be
drijfstakken, dan mogen wij dit niet be
schouwen als een zaak, die' het betrokken
land zelf moet opknappen, doch dan
gaat dit ons allen aan en dan moeten wij
gemeenschappelijk die lasten 'dragen. En
om dat te kunnen bereiken is een boven
nationaal gezagsorgaan nodig.
De Europese integratie moet zich een drie
voudig doel stellen gemeenschappelijke ar
beid ter oplossing van gemeenschappelijke
problemen; gezamenlijke verantwoordelijk
heid om te voorkomen, dat de betrokken
nationale eenheden op zeker ogenblik zicb
genoopt zien om on-Europese maatregelen
te nemen teneinde de moeilijkheden hel
hoofd te bieden; een gemeenschappelijk ge
zagsorgaan om leiding te geven aan allen.
Of men zulk een oplossing nu politieke
of economische integratie noemt, heeft wei
nig te betekenen; dat'zijn slechts twee kan
ten van een en dezelfde zaak. Het cement
voor dit alles moet gevonden worden in de
menselijke solidariteit, aldus onze minister.
Het zou ons niet verwonderen, wanneer
Italië en de Benelux-landen bij de bespre
kingen. die hier vandaag beginnen, zich
vrijwel op hetzelfde standpunt zouden stel
len. in,welk geval de reis van minister
Beyen als bijzonder geslaagd kan worden
beschouwd.
Charles Chaplin gaat in
Zwitserland wonen
Charles Cl.aplin zou hebben medegedeeld,
dat hij zich definitief in Zwitserland zal
gaan vestigen. Hij zou reeds de koopacte
van een villa mrt vijftien kamers aan het
meer van Genève hebben getekend.
DE
VERWACHT:
Aanhoudend zacht
Weerverwachting, meegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maandag
avond tot Dinsdagavond.
Overwegend droog weer met veel bewol
king. maar vandaag enkele opklaringen. Ma
tige tot zachte wind tussen West en Zuid,
Vandaag overdag dezelfde temperaturen als
gisteren of iets hogere.
24 Februari Wassende maan
Zon op 07.40: onder 18.09
Maan op 13.28; onder 06.02